Search results

1

“Non errores mentis sed logismoi faciunt haereses”. The passions as a source of heresy according to Evagrius Ponticus

100%

Misiarczyk L.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 68

271-281

PL

Artykuł poprzez analizę odnośnych tekstów pokazuje, że według mnicha z Pontu źródłem herezji nie są błędy w myśleniu ani brak inteligencji herezjarchów, ale namiętności, najczęściej gniew lub pycha. To one, a nie brak logiki wywodów racjonalnych, popychają heretyka do zaciętości i chęci udowodnienia za wszelką cenę swoich racji nawet kosztem prawdy teologicznej.

EN

The research presents evagrian teaching about heresy. According to monk of Pontus heresy is not basically a rational error of human mind or some kind of erroneous reasoning but is caused by passions (gr. logismoi) with a strong emotinal component. A heretic is not a man lacking the intelligence or a proper education but a one who is still dominated by one or more passions and has not yet completely purified his nous.

2

Origen as a source of Evagrian Eight Passionate Thoughts

75%

Misiarczyk L.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2018

|

vol. 39

|

issue 4

191-205

EN

This study focuses on the question of if and in what sense Origen can be considered as the source of the Evagrian teaching of the eight passionate thoughts. Origen is his source in the indirect sense, as the terminological inspiration of particular passionate thoughts. Evagrius has taken over from the New Testament the three so-called fundamental passionate thoughts (gluttony, avarice and vainglory) and the limitation of their number to the eight principal thoughts. The description of cause-and-effect relationships between all eight passionate thoughts, both in the empirical order and in the spiritual struggle between the individual thoughts, is a personal contribution of Evagrius, based on his own experience and the spiritual direction of other monks.

PL

Artykuł koncentruje się na pytaniu, czy i w jakim sensie Orygens może być uznawany za źródło nauki Ewagriusza z Pontu na temat ośmiu namiętnych myśli. Z przedstawionych analiza wynika, że Orygenes może być uznany za źródło Ewagriusza jedynie w sensie pośrednim, jako inspiracja terminologiczna dla każdej z namiętnych myśli, gdyż tylko w jego pismach pojawiają się wszystkie terminy użyte przez mnicha z Pontu. Natomiast z Nowego Testamentu Ewagriusz przejął naukę o trzech źródłowych myślach namiętnych (obżarstwo, chciwość i próżna chwała) oraz ograniczenie ich liczby do ośmiu. Zaś sam opis wzajemnych relacji pomiędzy nimi, zarówno w porządku empirycznym jak też duchowej walki, jest osobistym wkładem Ewagriusza opartym na własnym doświadczeniu i duchowym kierownictwie innych mnichów.

3

Czy Ewagriusz z Pontu został rzeczywiście potępiony?

75%

Misiarczyk L.

Vox Patrum

|

2016

|

vol. 65

441-459

EN

The article in the first part tries to prove on the basis of the arguments raised in recent studies, especially of A. Casiday, that there are no serious reasons to consider the syriac version S 2 of Kephalaia Gnostica as authentic and the version S 1 as expurged from Origenism. It seems quite the contrary, the version S 1 would be authentic and S 2 would has been contaminated by Origenism of sixth century. So Evagrius would not be the central figure in the so-called first Origenist controversy in the fifth century. In the second part author shows that the name of Evagrius does not appear in the Second Council of Constantinople in 553, in Epistula Synodum de Origene and in Edictum contra Origenem of Justinian. He was condemned probably only by some endemic synod before the official opening of the Council in 553. The question regarding the real validity of this condemnation still remains open. The III Council of Constantinople in 680-681, II Nicean in 787 and patristic authors simply repeat the condemnation of the previus endemic synod without examining the case.

4

„Umysł widzący swoje światło” w nauce duchowej Ewagriusza z Pontu

63%

Misiarczyk L.

Verbum Vitae

|

2016

|

vol. 29

273-295

PL

Ewagriusz z Pontu w swojej nauce duchowej przedstawia tzw. „modlitwę czystą”, która jest modlitwą nie tylko pozbawioną jakiegokolwiek kontaktu z rzeczami materialnymi, ale również z jakimkolwiek materialnym wyobrażeniem nous. Taki rodzaj głębokiej modlitwy jest jednocześnie źródłem poznania Boga. Umysł (nous), który osiąga stan tak głębokiego oczyszczenia podczas modlitwy doświadcza światła Bożego i widzi siebie jako świecący. Ewagriusz precyzuje, że umysł widzi siebie samego w kolorze szafiru lub nieba a niekiedy jako gwiazdę. Badacze jego pism od lat zastanawiają się czy według niego to światło pochodzi od samego umysłu czy też od Boga. Mnich z Pontu, jak się wydaje, łączy te dwa światła ze sobą uważając je jednak za oddzielone. Światło własne nous jest tylko odbiciem światła Bożego jak księżyc odbija światło słońca. Choć umysł nie jest źródłem swego światła, to jednak jego światło jest realne. W chwilach głębokiego duchowego zjednoczenia z Bogiem Jego światło oświeca ludzki nous i go przemienia w świecący i widzący światło.

EN

The monk Evagrius of Pontus (345-399 AD) presents in his spiritual doctrine the concept of "pure prayer", that is, prayer not only devoid of any contact with material things but also divorced from any concrete image in the nous (i.e., the mind or intellect). This type of deep prayer becomes a source for the knowledge of God. Upon reaching this state of deep purification, the nous experiences during prayer the light of God and also perceives himself as radiant. Evagrius specifies that the nous sees itself in the color of the sapphire or in sky-blue, or even as a star. Scientists for a long time asked themselves whether, for Evagrius, this light originated within the mind itself, or came from God. It seems that monk of Pontus joins these two lights together, although considering them always as separate. The light of nous itself is but a reflection of the divine light, in the same way that the moon reflects the light of the sun. Even if the nous is not the source of its own light, nevertheless its light is real. In a time of deep spiritual union with God, His light illuminates the human nous and turns it into radiance.

5

Ewagriusz z Pontu, Bosch, Miłosz i pycha poety

51%

Stankowska A.

Pamiętnik Literacki

|

2024

|

vol. 115

|

issue 2

59-73

PL

Artykuł przynosi próbę odczytania ukrytych intertekstualnych nawiązań Czesława Miłosza zawartych w eseju „Saligia” z tomu „Ogród nauk” (1979). Poeta podejmuje temat siedmiu grzechów głównych, z których za kluczowy dla wyjaśnienia paradoksalnego napięcia między negatywnym i pozytywnym aspektem wady uznaje pychę. Sens rozważań o skażonej naturze ludzkiej przebija w dużej mierze ze sposobu nawiązywania do innych tekstów kultury, których adresy Miłosz ukrywa czasami celowo, wzywając czytelnika do ich samodzielnego odkrycia i przestudiowania. W tym konkretnym przypadku chodzi najpewniej o pisma Ewagriusza z Pontu, a także – być może – o „Stół Mądrości” Hieronima Boscha. W równoległej lekturze ich dziel i eseju Miłosza badaczka stara się wyjaśnić, na czym według eseisty polega niszczący, ale i dobroczynny wymiar pychy oraz jak w ich kontekście rozumie on swoje powołanie bycia poetą.

EN

The paper offers an attempt at interpreting Czesław Miłosz’s hidden intertextual references contained in his essay “Saligia” from the collection “Ogród nauk” (“The Garden of Science,” 1979). The poet takes up the subject of the cardinal sins in which pride is made the key to explain the paradoxical tension between positive and negative aspect of the vice. The sense of considerations about tainted human nature finds its way to a large extent in the mode Miłosz refers to other texts of culture that he many a time intentionally conceals, calling the reader to uncover and to study them on their own. In this case most probably the references are the writings of Evagrius Ponticus and, possibly, “The Seven Deadly Sins and the Four Last Things” by Hieronymus Bosch. Parallel reading of the works and Miłosz’s essay leads the researcher to explain what, in the essayist’s view, the devastating and beneficial dimension of pride is and the way in their contexts he conceives of his vocation to be a poet.

Refine search results

2 Vox Patrum

1 Pamiętnik Literacki

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

1 Verbum Vitae

4 Misiarczyk L.

1 Stankowska A.

1 2024

1 2018

1 2017

2 2016

“Non errores mentis sed logismoi faciunt haereses”. The passions as a source of heresy according to Evagrius Ponticus

Origen as a source of Evagrian Eight Passionate Thoughts

Czy Ewagriusz z Pontu został rzeczywiście potępiony?

„Umysł widzący swoje światło” w nauce duchowej Ewagriusza z Pontu

Ewagriusz z Pontu, Bosch, Miłosz i pycha poety