Search results

1

Oszczerca i etyk: Karl Kraus o upadku epoki

100%

Szczęśniak D.

Orbis Linguarum

|

2019

|

issue 53

343-354

EN

The primary aim of the paper is the analysis of Karl Kraus’ satirical statements on early 20th century Austria. A particular attention is focused on his fierce criticism of the press and its purely materialistic attitude to reporting current events, as well as on his condemnation of the language and spiritual condition of Austrian society. In addition, Kraus’ reactions to Hitler’s coming to power in 1930s are discussed. The paper also points to the impact of Kraus on the modern discourse pertaining to language and culture.

2

Povaha vlivu Karla Krause na Wittgensteinovu filosofii

89%

Glombíček P.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2023

|

vol. 71

|

issue 2

229-250

EN

The article concerns the influence of Karl Kraus, the Austrian cultural critic, on the philosophy of Ludwig Wittgenstein. It starts by pointing out the significance attributed to the influence of Kraus by Wittgenstein himself, and this is then compared with the inspiration he took from other authors. Then the mottos to both central books by Wittgenstein are identified as the key Krausian indicators. And, interpreting both mottos, the article comes to the conclusion that, for the most part, Wittgenstein was inspired by Kraus to conceive his own work as a linguistic satire. The end of the article uses examples of Wittgenstein’s use of comical elements to show satire as a key aspect of his philosophy.

CS

Text zkoumá vliv literáta Karla Krause na Wittgensteinovu filosofii. Nejprve upozorňuje na význam, který tomuto vlivu, ve srovnání s podněty jiných autorů, přičítal sám Wittgenstein. Následně identifikuje jako klíčovou známku Krausova vlivu, vedle jednotlivých paralel v textech obou zde zmiňovaných autorů, motta ke dvěma hlavním Wittgensteinovým knihám. A jejich interpretací dochází k závěru, že Wittgenstein od Krause přebral především jazykovou satiru. Nakonec proto článek prostřednictvím příkladů využití komiky ve Wittgensteinově díle navrhuje brát při interpretaci Wittgensteinovy filosofie v potaz její satirický aspekt jako jeden z hlavních autorových nástrojů.

3

LUDO-ŻERCY DOBRO-CZYŃCY. KARL KRAUS I ELFRIEDE JELINEK

76%

Szczepaniak M.

Porównania

|

2018

|

vol. 22

|

issue 1

219-236

EN

The object of the present study is to compare the poetological concepts represented by Austrian satirical writers Karl Kraus and Elfriede Jelinek, considering the cultural contexts of their work. The starting point for the analysis of the texts by the “apocalyptic satirists” is the essay by Walter Benjamin Karl Kraus, pointing to the cannibalistic origin of the satire (the satirist as “the figure in whom the cannibal was received into civilisation”). The figure of the cannibal becomes an analytic category as a metaphor describing strategies of text production, methods of language criticism as well as conceptions of authorship.

PL

Artykuł stanowi próbę porównania poetologii reprezentowanych przez austriackich pisarzy satyrycznych Karla Krausa i Elfriede Jelinek z uwzględnieniem kontekstów kulturowych, w których osadzona jest ich twórczość. Punktem wyjścia dla przeprowadzonej analizy tekstów „satyryków apokaliptycznych” jest esej Waltera Benjamina Karl Kraus, który wskazuje na kanibaliczne źródła satyry (satyryk jako „figura, w której cywilizacja recypowała ludożercę”). Figura ludożercy w znaczeniu metafory opisującej strategie produkcji tekstu, metody krytyki języka oraz koncepcje autorstwa staje się kategorią analityczną i narzędziem interpretacji.

4

Konflikt aspektów. Ferdinanda Ebnera „myślenie w odniesieniach”

45%

Methlagl W.

Paedagogia Christiana

|

2015

|

vol. 1/35

41-61

PL

Istnieją spore trudności w oszacowaniu miejsca Ferdinanda Ebnera w ramach życia intelektualnego, kulturalnego i religijnego jego epoki. Niektórzy widzą w nim wręcz – niesłusznie – odgrodzonego od świata samotnika zanurzonego w „ciemnościach ducha”, z uporem maniaka powtarzającego ciągle to samo. Równie niesłuszne jest jednak ujmowanie go w kategoriach typowego wykształconego „człowieka nauki”. Specyfikę Ebnera można próbować uchwycić od strony jego „myślenia w odniesieniach”, jako myśliciela stawiającego w centrum swą „myśl podstawową” i zgłębiającego w sposób niedopuszczający dyletanctwa najrozmaitsze, lecz wnoszące coś nowego dziedziny, by odnieść je do swego centrum oraz do siebie nawzajem i znaleźć conflicting aspects – wzajemne sprzeczności wewnątrz tych zjawisk oraz między nimi a jego myślą podstawową. I tak dostrzegamy, że Ebner znajduje się na szpicy rozwijającego się właśnie w Austrii „krytycznego modernizmu”. U podstaw wszystkich ruchów purystycznych, które do niego prowadziły, leżała tendencja do usunięcia wszystkiego, co zbyteczne, poboczne, zarówno z procesu językowego, jak i artystycznego, architektonicznego czy muzycznego, a w końcu ze społecznego samorozumienia, docierając aż do granicy tego, co da się jeszcze przedstawić i powiedzieć, aby dokonać mediacji za pomocą jak najprostszych środków. I Ebner w tym sensie zarówno znajduje się w „formie życia” (pojęcie Wittgensteina) swojej epoki, jak i ją kształtuje, szczególnie gdy chodzi o filozofię, kulturę, jak i religię.

EN

There are substantial difficulties in assessing the place of Ferdinand Ebner in the intellectual, cultural, and religious life of his epoch. Some authors see in him merely – though unfairly – a hermit cut off from the world, immersed in „the darkness of the spirit“, obstinately repeating the same statements. Another unfair interpretation would be to define him as a typical, educated man of science. What was specific for Ebner was his „thinking in references“. Setting a basic idea in the center of his thought, he went on to study professionally the most various and informative topics. Then, he referred the results to the basic idea, as well as he juxtaposed them with each other. The purpose was to find „the conflicting aspects“, mutual contradictions between the analyzed elements. Hence, Ebner can be called a leading representative of „critical modernism“ that was developing in Austria at that time. All the purist movements which contributed to that current focused on removing everything that was needless and secondary from the linguistic, artistic, architectonic, and musical processes. Thanks to that also social self-understanding was to become simplified. Any content to be presented or spoken out should be mediated by the simplest means. In this sense Ebner is both part of a „living form“ of his epoch, and a creator of the philosophy, culture, and religion proper to that period.

Refine search results

1 Filosofický časopis (Philosophical Journal)

1 Orbis Linguarum

1 Paedagogia Christiana

1 Porównania

1 Glombíček P.

1 Methlagl W.

1 Szczepaniak M.

1 Szczęśniak D.

1 2023

1 2019

1 2018

1 2015

Oszczerca i etyk: Karl Kraus o upadku epoki

Povaha vlivu Karla Krause na Wittgensteinovu filosofii

LUDO-ŻERCY DOBRO-CZYŃCY. KARL KRAUS I ELFRIEDE JELINEK

Konflikt aspektów. Ferdinanda Ebnera „myślenie w odniesieniach”