Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: Karus Kahanets

Sort By:

Limit search:

Z historii białoruskiej gramatykografii: Rękopiśmienne gramatyki Karusia Kahańca i Antona Łuckiewicza w aspekcie porównawczym (zestawieniu)

100%

Bieder H.

Białorutenistyka Białostocka

2014

vol. 6

Hermann Bieder - Salzburg

У артыкуле разглядаюцца ў параўнаўчым аспекце дзве граматыкi: адна Каруся Каганца i другая Антона Луцкевiча. Выяўляюцца ды падкрэслiваюцца сыходжаннi iх граматык па структуры, зместу, спосабах падачы матэрыялу, дэфiнiцыях, а таксама тэрмiналогii. Сыходзiцца ў iх i класiфiкацыя ўсяго iнвентара гукаў, а на ўзроўнi марфалогii – граматычных катэгорый, субкатэгорый ды семантычных груп акрэсленых частак мовы. Каганец абапiраўся, вiдаць, на рускую граматычную традыцыю, а Луцкевiч наадварот – на польскую граматыкаграфiю (што выяўляецца асаблiва ў вырашэннях пытанняў графiкi, правапiсання i фанетыкi). Граматыка Луцкевiча бачыцца больш вартаснай, чым праца Каганца. Значная частка граматыкi Луцкевiча, напiсаная iм, як мяркуецца, некалькi гадоў пасля выхаду граматыкi Каганца, з’явiлася ў вынiку самастойнай i арыгiнальнай працы гэтага аўтара.

Wspólne cechy obu gramatyk odnośnie struktury, treści, sposobu przedstawiania, definicji, jak również terminologii są nie do przeoczenia. W zakresie fonetyki dotyczy to klasyfikacji inwentarza dźwięków, w obrębie morfologii gramatycznych kategorii oraz subkategorii jak również semantycznych grup określonych części mowy. Kahaniec opierał się raczej na rosyjskiej gramatycznej tradycji, Łuckiewicz przeciwnie na gramatykografii polskiej (co uwidacznia się szczególnie w pytaniach dotyczących grafiki, pisowni oraz fonetyki). Obydwaj wymienieni autorzy nie mieli wykształcenia filologicznego, co pod pewnymi względami odbiło się niekorzystnie na interpretacji niektórych faktów językowych. Pod względem objętości oraz poziomu naukowego gramatyka Łuckiewicza przewyższa pracę Kahańca. Ponieważ gramatyka Łuckiewicza sporządzona została przypuszczalnie kilka lat po pracy Kahańca, wnioskuje się z tego, że Łuckiewicz był zaznajomiony z pracą Kahańca i wzorował się na niej w pewnych wypadkach. Szczególnie przemawia za tym fakt, że liczne terminy gramatyczne pokrywają się w obu pracach. Znaczna część gramatyki Łuckiewicza powstała jednak jako wynik samodzielnej, oryginalnej pracy autora.

The article discusses early attempts of codification of modern Belarusian literary language made by an artist Karus Kahanets and a politician Anton Lutzkevich, the authors of handwritten unpublished school grammars, at the beginning of the 20th century. A comparative analysis revealed close connection between the two grammars in the field of phonetics, morphology and linguistic terminology.

Refine search results

1 Białorutenistyka Białostocka

1 Bieder H.

1 2014

Search results

Z historii białoruskiej gramatykografii: Rękopiśmienne gramatyki Karusia Kahańca i Antona Łuckiewicza w aspekcie porównawczym (zestawieniu)