Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Polskie władze, przygotowując się do ratyfikacji Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, dokonały szczegółowej analizy prawa wewnętrznego, ukierunkowanej na określenie stopnia zgodności zawartych w nim przepisów z postanowieniami tego dokumentu. Efekty wspomnianej analizy stały się ważnym argumentem na rzecz projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji złożonego do Sejmu w dniu 27 kwietnia 2012 r. przez Rząd RP. W uzasadnieniu Rząd przekonywał, że już wtedy nasz kraj zapewniał właściwe wykonanie jej postanowień, również w sferze edukacji. Optymistyczny ogląd ówczesnej rzeczywistości prawnej nie przez wszystkich był podzielany. Polemiki z deklaracjami, propagowanymi przez władze państwa, pojawiały się zarówno przed, jak i po ratyfikacji Konwencji, która miała miejsce w 2012 roku. Dotyczyły one również rozwiązań w zakresie edukacji osób z niepełnosprawnością, a więc – zgodności przepisów polskiego prawa oświatowego i ich praktycznej realizacji z treścią art. 24 Konwencji zatytułowanego „Edukacja”. Głos zabierały różne podmioty, w tym Rzecznik Praw Obywatelskich, będący organem państwowym, niezależnym od innych organów władzy. Niektóre ze wspomnianych polemik, ale także zgłaszanych w ich trakcie rekomendacji, stanowią treść tego artykułu.
PL
Współczesna rzeczywistość społeczna oraz aktualny poziom rozwoju nauki i techniki stawia przed systemem edukacji coraz to nowe wyzwania i zadania. Realizacja tych nowych zadań nie tylko powinna odzwierciedlać osiągnięcia obecnego poziomu współczesnej cywilizacji, ale przede wszystkim korespondować z humanistycznym podejściem do każdej osoby ludzkiej, bez względu na jej sytuację socjalną czy somatyczną. Oznacza to, że wszyscy ludzie, w tym ludzie z niepełnosprawnością, posiadają niezbywalne prawa do rozwoju i edukacji, która może i powinna zabezpieczyć realizację zarówno podstawowych, jak i ogólnoludzkich potrzeb nie tylko w perspektywie teraźniejszości, ale przede wszystkim w przyszłości. Wiele szans na równość i dostęp do kształcenia na zasadach poszanowania identyczności praw otwierają postulaty wskazane w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ (2006), szczególnie w artykule 24, skoncentrowanym na kwestii edukacji. Dlatego przed nowoczesnym, uwzględniającym cywilizacyjne novum systemem kształcenia dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością pojawia się wyzwanie i zadanie przygotowania uczniów z niepełnosprawnością do życia autonomicznego, godnego, wartościowego, pozbawionego stygmatu niepełnej sprawności psychofizycznej i/lub społecznej.
EN
Among the many rights guaranteed by the United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities, what deserves special attention is the right of persons with disabilities to independent living and inclusion in society, as recorded in Article 19. This law applies to everyone regardless of age, ability, type of disability or mental health problems. In practice, this implies the need for the State to take effective measures to facilitate the full integration and participation of people with disabilities in the society. In the paper, the authors attempted to answer the question whether the Polish state has taken effective measures aimed at making it easier for people with disabilities to fully integrate and participate in social life. In this connection, they pointed out the need for deinstitutionalisation of social assistance, pointing to two important tools to enable it to be implemented in practice.
EN
Article 33 of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities (ratified by Poland in 2012) establishes that civil society, in particular persons with disabilities and their representative organizations, shall be involved and participate fully in the monitoring process. Their real representation and power were a subject to scrutiny by the UN Committee on the Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD), which prepared a general comment to article 33. In this paper, I analyse the monitoring of the Convention in Poland and ways in which persons with disabilities and their representative organizations have been involved in the process. In Poland the Convention is monitored mainly by experts and big NGOs, not without reasons and consequences. Persons with disabilities who are subject to discrimination and multiple exclusion, and therefore are in a particularly bad situation, are rarely involved in the monitoring and advocacy.
PL
Artykuł 33 ratyfikowanej w 2012 r. przez Polskę Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (KPON) wskazuje konieczność prowadzenia działań monitorujących jej wdrażanie przez społeczeństwo obywatelskie, w tym w szczególności organizacje zrzeszające osoby z niepełnosprawnościami. Faktyczna reprezentacja i wpływ środowiska osób z niepełnosprawnościami w myśl zasady „nic o nas bez nas” jest przedmiotem szczególnego zainteresowania Komitetu ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, który przygotował komentarz generalny do art. 33 poświęcony tej sprawie. W artykule przeanalizowany został sposób prowadzenia monitoringu KPON w Polsce i włączenie w ten proces osób z różnymi niepełnosprawnościami w kontekście wymagań określonych przez Komitet ONZ. W Polsce monitoring KPON prowadzony jest w dużej mierze przez duże organizacje pozarządowe i grono ekspertów, co ma swoje konsekwencje. Z działań monitoringowych i rzeczniczych praktycznie wykluczone są grupy osób z niepełnosprawnościami narażonych na wielokrotne wykluczenie i dyskryminację, a więc w szczególnie trudnej sytuacji.
EN
The article concerns the possibility of building a new disability assessment system based upon the human rights model of disability and the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. The commentary on the current disability assessment system, based on a medical model of disability, as well as the discussion about the projected nomenclature regarding the upcoming reform of the Polish disability assessment system, have led to the demand for the development of a new system based on the principle of dignity of people with disabilities. The new system of positive assessment is focused on capabilities of a person and a need of support in contrast to the foregoing systems based on deficits. The proposal contains areas of persons’ with disabilities lives necessary to consider regarding disability assessment, as well as new solutions related to the benefit and annuities system.
PL
Artykuł dotyczy możliwości zbudowania nowego systemu orzekania o niepełnosprawności opartego na prawnoczłowieczym modelu niepełnosprawności i Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (KPON). Przeprowadzona krytyka obecnego systemu orzekania jako opartego na modelu medycznym niepełnosprawności, jak również dyskusja z nomenklaturą proponowaną w zbliżającej się reformie orzecznictwa w Polsce, prowadzą do postulatu o wypracowanie orzekania respektującego zasadę godności osób z niepełnosprawnością. Proponowany nowy system orzekania pozytywnego opiera się nie na deficytach jednostki, ale na jej możliwościach i potrzebie wsparcia. W propozycji znalazły się obszary życia osób z niepełnosprawnością, które powinny być brane pod uwagę w procesie orzekania, jak również nowe rozwiązania w obszarze świadczeń i rent.
EN
The main purpose of this paper is to analyse the conformity of the provisions of the Act of 19 August 1994 on the Protection of Mental Health with the provisions of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities of 13 December 2006 (CRPD). The paper describes the particular provisions of the Act on the Protection of Mental Health that allow forced treatment of the mentally ill, and the provisions of the CRPD on that matter. The stance of the Committee on the Rights of Persons with Disabilities which questions the legality of forced treatment of mentally ill in the light of the CRPD is presented, followed by the author’s own view. It is concluded that the provisions of the Act on the Protection of Mental Health which permit forced treatment of the mentally ill are inconsistent with the provisions of the CRPD, in particular with Articles 12, 14, 15, 17 and 25. The provisions of the CRPD, as discussed in this paper, do not allow deprivation of liberty based on disability including cases where the legislation provides additional premises for deprivation of liberty, for example threatening one’s life or life and health of others. According to the CRPD, medical treatment, including psychiatric treatment, may be provided only on the basis of free and informed consent. Based on the above there is lack of legal grounds for forced treatment of mentally ill, as the international agreement ratified with the prior consent expressed in the act has the priority over the act if it is not consistent with the international agreement (Article 91 par. 2 of the Constitution).
PL
Celem niniejszego artykułu jest analiza zgodności przepisów ustawy z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego ([u.o.z.p.], t.jedn.: Dz.U. 2017, poz. 882 ze zm.), z przepisami Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych z 13 grudnia 2006 r. ([Konwencja], Dz.U. 2012, poz. 1169). W artykule omówiono poszczególne przepisy u.o.z.p. zezwalające na przymusową hospitalizację i leczenie psychiatryczne, ponadto także odpowiednie przepisy Konwencji dotyczące tej kwestii. Przytoczono stanowisko Komitetu ds. Praw Osób Niepełnosprawnych, kwestionujące dopuszczalność przymusowego leczenia psychiatrycznego w świetle Konwencji, a także zaprezentowano własne stanowisko w tej materii. Główną tezą pracy jest niezgodność przepisów u.o.z.p. dopuszczających przymusowe leczenie psychiatryczne z przepisami Konwencji, w tym przede wszystkim z jej art. 12, 14, 15, 17 i 25. Przepisy Konwencji, w przedstawionej w artykule interpretacji, zabraniają bowiem pozbawiania wolności z uwagi na niepełnosprawność także wtedy, gdy ustawodawstwo przewiduje dodatkowe przesłanki pozbawienia wolności, jak choćby zagrażanie własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób. Podstawą leczenia, także psychiatrycznego, w myśl Konwencji, może być tylko świadoma i swobodna zgoda zainteresowanego. Oznacza to, że obecnie brak podstaw prawnych do przymusowego leczenia osób chorych psychicznie, albowiem umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową (art. 91 ust. 2 Konstytucji).
|
2023
|
vol. 68
|
issue 2 (409)
59-73
EN
In September 2021, there were 15,000 students with hearing disabilities in Polish schools. The vast majority (86%) of them were partially hearing-impaired persons, while over 2,000 persons were deaf. However, in the contemporary world the access to public services, especially education, should not be limited to such persons, not to mention that they should not be deprived of it at all. General and equal access to education is guaranteed in the Constitution of Poland, and the Convention on the Rights of Persons with Disabilities, which Poland has ratified. It obliges to ensure education without discrimination, and based on equal opportunities, in a way that aims at full development of potential, dignity and self-esteem. The results of the NIK audit have shown that the state does not meet this obligation to deaf students, for whom the sign language is the fist and the main means of communication.
PL
We wrześniu 2021 r. do polskich szkół uczęszczało 15 tysięcy uczniów z niepełnosprawnością słuchu. Zdecydowana większość (86%) to osoby słabosłyszące, głusi – stanowiący grupę ponad dwóch tysięcy osób – byli więc mniejszością. We współczesnym świecie nie powinno to jednak oznaczać braku lub ograniczonego dostępu do jakichkolwiek usług publicznych, zwłaszcza edukacji. Gwarancja powszechnego i równego dostępu do nauki została zapisana w Konstytucji RP, zapewnia ją także ratyfikowana przez Polskę Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. Zobowiązuje ona do zapewnienia edukacji bez dyskryminacji i na zasadach równych szans, w sposób zmierzający do pełnego rozwoju potencjału oraz poczucia godności i własnej wartości. Wyniki kontroli przeprowadzonej przez NIK pokazały, że państwo nie wypełnia tego zobowiązania wobec głuchych uczniów, dla których podstawowym i pierwszym językiem komunikacji jest język migowy, a nie polski.
EN
In the years 2016–2018, a project titled “Convention on the Rights of Persons with Disabilities – a Common Deal” was realised. Its aim was to identify the existing types and manifestations of discrimination against persons with disabilities under individual rights contained in the Convention. The first stage of the project consisted of identifying existing discrimination, the second of identifying the necessary legal and non-legal changes to eliminate discrimination identified at the first stage. Based on the analysis method of the existing sources the data from the first stage of implementation of the project was presented. It referred to the education area of   children and adolescents with sensory disabilities (on the basis of opinion obtained from adults) who were 237 people with visual impairment, 122 deaf-mute people, and 216 people with auditory disability. The identified barriers and proposals formulated for legal acts regulating educational, rehabilitative, and therapeutic aid as well as the possible targeting of scientific research constituting the aftermath of the analyzed project were described.
PL
W latach 2016–2018 zrealizowano projekt pt. „Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych – wspólna sprawa”. Jego celem było określenie rodzajów i przejawów dyskryminacji osób z niepełnosprawnością w ramach poszczególnych praw zawartych w konwencji. Pierwszy etap projektu polegał na identyfikacji przejawów dyskryminacji niepełnosprawnych, drugi na wskazaniu niezbędnych zmian prawnych i pozaprawnych na rzecz ich usunięcia. Wykorzystując metodę analizy źródeł zastanych, przedstawiono dane pochodzące z pierwszego etapu realizacji projektu na temat edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami sensorycznymi, zebrane na podstawie opinii uzyskanych od osób dorosłych: 237 osób z niepełnosprawnością wzrokową, 122 osób głuchoniewidomych, 216 osób z niepełnosprawnością słuchową. Opisano bariery oraz propozycje zmian aktów prawnych, regulujących pomoc edukacyjną, rehabilitacyjną i terapeutyczną oraz możliwe kierunki badań naukowych, stanowiących pokłosie realizacji analizowanego projektu.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.