Search results

1

"Królestwo Boże będzie wam zabrane, a dane narodowi, który wyda jego owoc" (Mt 21, 43)

100%

Kudasiewicz J.

The Biblical Annals

|

1994

|

vol. 41

|

issue 1

79-84

PL

The paper consists of three parts: 1) an interpretation of Mt 21, 33-46. The „you” („will be taken away from you”) refers to the old Israel. Mattew means here the whole nation (laoV) and not just its leaders; 2) a discussion of the two opposing interpretations of Mt 27, 25: the maximalist one (the whole people is constantly responsible for Jesus’ death; and the minimalist one (Jesus was sentenced not by the people − laoV, but by the crowd − ocloV; 3) an indication that interpretation of Mt 27, 25 requires taking into consideration the Old Testament from which the formula used here is taken. It denotes collective responsibility there. In Jesus’ death Matthew sees the death of an innocent prophet − and not only of just a prophet but of God’s Son. Jesus is a cricial moment in the history of salvation also in the sense that Israel lost its exclusive right to be God’s only people; it is also made up by the former pagans.

2

Motywy i przejawy posłuszeństwa zasadom Królestwa Bożego

100%

Sojka S.

Vox Patrum

|

2008

|

vol. 52

|

issue 2

975-992

EN

Der vorliegende Aufsatz zeigt die Motive und Merkmale des Gehorsams gegen Grundsatze des Kónigreichs Gottes. Das Kónigreich Gottes ist die Wirklichkeit des Glaubens, in der Gott der Vater der Liebe und Barmherzigkeit ist. Die Probe des Gehorsams eines Menschen Gott gegenilber sind Die Zehn Gebote. Der erste Ungehorsam gegen Gottes Gebote war die Erbsiinde, derer Anreger der Satan war. Der Ungehorsam der ersten Menschen, die zum Erbe kommenden Generationen wurde, beruht auf Vertrauenslosigkeit und vollzieht sich heute durch persónliche Sunde des Menschen. Trotz der Schwache und Siindhaftigkeit ist doch im Menschen das Erkenntnisbediirfhis dieses geistlichen Bereichs, der aus dieser Welt nicht ist. Die Grundlage des Gehorsams ist der Glaube, begleitet von Tugend der Hoffnung und Liebe. Der innere Bund zwischen Liebe und Gehorsam hebt Christus in acht Segen vor. Der Gehorsam ist voll, wenn er in der alleinigen Erklarung fiir Jesus und seine Lehre den Ausdruck findet. Die Merkmale des Gehorsams gegen Kónigreich Gottes und seine Grundsatze finden ihre Konkretisierung in der Liebe zu Gott und Menschen und im Gestalten des Gewissens im Einklang mit der Kir- chenlehre. Diese Liebe kann sich in den BuBtaten und im Praktizieren von Mut und Geduld ausdriicken. Wir erinnern an die Aussage des Papstes Benedikt XVI., daB wir aus der Liebe zu Gott und den Nachsten den Dekalog erhalten sollen.

3

"Przyjdź królestwo Twoje". Sens eschatologiczny czy historyczny?

100%

Marklowski K.

The Biblical Annals

|

1965

|

vol. 12

|

issue 1

45-48

PL

Die Vertreter der „konsequenten Eschatologie“ (Loisy, Schweitzer) behaupten, das Reich Gottes sei erst am Ende der Zeiten zu erwarten. Manche Aussagen Jesu verlegen es in der Tat deutlich in die Zukunft (z. B. Mk 9, 47; 14, 25). Andere Stellen bei den Synoptikern, in denen von einem gegenwärtigen Reich die Rede ist, seien durch die besondere Redensart der Frühgemeinde zu erklären, stehen also dieser Behauptung nicht zuwider. Demgegenüber sehen die Anhänger der „realisierten Eschatologie“ (Glasson, Dodd) das Gottesreich als eine geschichtliche Wirklichkeit an, die mit der Ankunft Christi bereits begonnen hat. Zahlreiche Stellen der Evangelien können für die Richtigkeit dieser Auffassung angeführt werden (z. B. Mt 4, 17; Lk 17, 20). Die Wunder Jesu beweisen, dass das Reich Gottes Wirklichkeit geworden ist. Durch Austreibungen der bösen Geister, Krankenheilungen und Totenerweckungen tut Jesus seine königliche Macht kund und siegt über das Reich Satans. Auch manche Gleichnisse vom Gottesreich setzen es als bereits gegenwärtig voraus. Jesu gesamtes Wirken und Seine Lehren sind schliesslich nur dann vollends verständlich, wenn man Sein Bewusstsein ins Auge fasst, dass Er der Welt das Reich Gottes bringt. J. Jeremias sieht das Reich Gottes als „sich realisierende Eschatologie“ an, wodurch er die Verwirklichung der im A. Test. vorausgesagten oder auch nur angedeuteten Heilsära durch Jesus versteht. All diese Auffassungen müssen jedoch als unzureichend bezeichnet werden, da sie den Begriff des Gottesreiches in zeitliche Rahmen einengen. Das Reich Gottes besteht zwar auch in Raum und Zeit, geht aber über diese Grenzen hinaus. Jesus selbst lässt die Kategorien von Raum und Zeit in einigen Seiner Aussprüche über das Reich Gottes ausser acht (Lk 17, 20 f; Mt 13, 37 f). Das Hinwegsehen über Zeitunterschiede ist besonders im Johannesevangelium bemerkenswert (11, 25; 12,31). Das Reich Gottes ist demnach im wesentlichen eine überzeitliche Wirklichkeit. In seiner Existenz ist es nicht an das Wirken des Menschen gebunden, wenn auch der Mensch dazu berufen ist, an der Verwirklichung dieses Reiches hic et nunc mitzuwirken, ähnlich, wie er dazu berufen ist, „am eigenen Leibe zu erfüllen, was am Leidensmasse Christi noch abzutragen ist“ (Kol 1, 24). Dieses überzeitliche Reich ist also der Gegenstand der zweiten Vaterunserbitte.

4

"Przyjdź królestwo Twoje!"

100%

Langkammer H.

The Biblical Annals

|

1991

|

vol. 38

|

issue 1

75-83

PL

Der Verfasser untersucht diese wichtige Bitte des „Vater Unser” in einem grösseren Rahmen. Was meinte alles Jesus mit dem Reich Gottes: Eine mit Ihm schon gegenwärtige Heilswirklichkeit, die jedoch dynamisch sich entwickelt und den Menschen voll in Anspruch nimmt. Insofern wird auch diese Bitte zum Gebet der Kirche, dem von Jesus gewollten „Ort” der Verwirklichung der Herrschaft Gottes in der Weltgeschichte.

5

Królestwo Boże w literaturze apokryficznej Starego Testamentu

100%

Rubinkiewicz R.

The Biblical Annals

|

1991

|

vol. 38

|

issue 1

59-74

PL

Das Thema „Reich Gottes” in der Zeit Jesu ein Interesse erregte und in der pseudepigraphishen Literatur des AT seit dem II. Jahrhundert vor Chr. bis zum I. Jahrhundert nach Chr. man eine progressive Evolution der Idee beobachten kann. Einer von den ältesten Dokumenten, nämlich das Buch der Wächter (IV/III vor Chr.) enthält die Idee, dass Gott eine volle Kontrolle über die materiele und geistliche Welt hat und dass die Dämonen, die den Menschen schaden, nicht die Gottespläne vernichten können. Diese Idee passt für die Mitte des II. vor Chr. und erscheint in der Apokalypse der Wochen, der Buch der Träume und dem Buch der Jubiläen. Nur in zwei Pseudoepigraphen (3Sib und PsSol) findet sich die Ankündigung des Verfaless de römischen Imperiums und des Aufbaues des davidische Königreiches. Diese Hoffnungen knüpfen entweder an demText Is 9 an („Heiliger Prinz” von 3Sib) oder an die Verheissung der ewigen Herrschaft des Hauses David (PsSal). Diese Tendenz nähert sich an dem Buch Daniel, das die Verwiklichung des Gottesreiches in der Vernichtung der irdischen Mächten sieht. Das Buch der Träume, 3Sib und PsSol sprechen über den zukünfigen Messias. Die grössten Gefahr des Himmelreiches sind nicht die irdischen Mächten, aber die Aktivität der bösen Geistern. Deshalb greifen dieses Thema an sowohl die Apokalypse der Wochen, als auch das Buch der Träume und der Jubiläen mit einer besonderen Betonung. Abraham, der das Gottesreich gewählt hat, bittet, dass Gott ihn aus der Hand der bösen Geister retten möchte. („Rette mich aus der Hand der bösen Geister” Jub 19, 20). Die Zugehörigkeit zur Gottesreich ist eine Folge der freien Wahl („dich und dein Reich habe ich erwählt” − sagt Abraham (Jub 12, 19)). Auch das Bild Israels als das des Königreichs weicht von den politischen Modellen ab. Das Gottesreich die geistliche Natur hat. Abraham gehörte zu diesem Gottesreich lange vor der Existenz Israels. Israel ist „ein priestliches Königtum und ein heliges Volk” (Jub 16, 17-18). Der Ausdruck „Gottesreich” hat hier einen religiösen Inhalt, weit enfernt von der politischen Situation Israels. Obwohl im Buch des Henoch, und auch im Buch der Jubiläen das neue Jerusalem und der neue Tempel als das Zentrum der Gottesherschaft angekündigt wird, geht es hier nicht um materielle Vorstelungen. Gott selbst wird der Tempel bauen (Jub 1, 27). Der Verfasser schrieb in der Zeit, als jerusalemer Tempel noch bastanden hat. Was er dadurch sagen wollte, man kann nur vermuten. Der übernatürliches Charakter des Gottesreiches wird in besondere Weise in den Testamenten des Hiob und Moses akzentuiert. Der geist liche Aspekt des Gottesreich, der im Bild vom Niederreissen des jetzigen Jerusalems und des Tempel hervotretet, ist im Buch Buch des Henoch, der Jubiläen, im Testament Hiobs und Testament Moses vorhanden.

6

Królestwo Boże w nauczaniu Jezusa

100%

Homerski J.

The Biblical Annals

|

1995

|

vol. 42

|

issue 1

59-68

PL

The idea of the Kingdom of God was a leading theme in Jesus’ mission. With His coming in time (Incarnation) He initiated the Divine Kingdom on earth. By teaching He clarified too worldly understanding of what the prophets from the Old Testament had foretold; He showed its characteristic traits, especially its spiritual character, and a necessity for everybody’s commitment to its gain. With His salvific death He opened a way for God to reign in each man’s soul. Establishing the Church He ordained to continue the work on propagating this Kingdom on earth. The second coming of Jesus will end His Son’s mission of handing the whole kingdom to the Heavenly Father.

7

Społeczno-historyczny wymiar królestwa Bożego w teologii Gerharda Lohfinka

75%

Rychert M.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2007

|

vol. 24

177-190

XX

Nell centro della teologia di G. Lohfink sta il regno di Dio. L’escatologia del presente laborata da lui prevede la tensione tra “giá” e “non ancora”, che si manifesta nei diversi modi. Sopratutto nella debolezza e pecchato del uomo ma anche nella storia della Chiesa come una societá e nell rifiuto di Izraele, che non ha accolto nell suo insieme Gesú come Messia. Dal punto di vista di Dio si puó parlare solo del “giá”. Il “non ancora” del regno di Dio dipende esclusivamente dal rifiuto del uomo. Il concetto del regno di Dio secondo G. Lohfink si contrapone all individualismo et esclusivismo. Il regno di Dio é un progetto sociale aperto a tutti coloro accolgono il messaggio di Gesú. L’ethos di Gesú non si rivolge all’individuo preso isolato perché non é in grado di realizzare questo giogo ma punta a una del popolo di Dio e chiede una dimensione sociale: la comunitá i la comunione di vita e di destini. La realizazzione di questo progetto fa che si rivela la santitá di Dio e diventa un segno di salvezza per tutti i popoli.

8

Adveniat regnum tuum. Historia interpretacji prośby

75%

Pytel J.

The Biblical Annals

|

1964

|

vol. 11

|

issue 1

57-69

PL

L'idée du Règne de Dieu occupe dans l’enseignement aussi bien de l’Ancien Testament que du Nouveau Testament une place considérable. Cet artlcle d’un domaine si riche ne se borne pas à un seul problème mais il traite notamment comment il faut comprendre le Règne de Dieu de la seconde demande du Pater. Ce problème est regardé dans 1’aspect historique. II représente l’interprétation des Pères de 1’Église, des commentateurs de la période avant et après le Concile de Trent et les tendances de l’exégèse contemporaine. Les Pères grecs (Origène, Grégoire de Nysse, Maxime le Confesseur) prennent en considération dans leur interprétation la phase terrestre du Règne et y voient le regnum gratiae. La même route est suivie par St. Jérôme et S. Ambroise. L’interprétation des Pères de l’Église latins est diamétralement opposée, puisque elle considère la phase finale du Règne. Les Pères ci-dessus représentent donc une tendance eschatologique qui se fait voir dans leur enseignement sous double aspect: comme regnum gratiae au ciel, où Dieu règne par la gloire dans ses saints - et regnum victoriae. Ce dernier consiste en une totale victoire de Dieu remportée sur le péché, la mort et le démon. Ce règne commencera avec le dernier jugement et durera à jamais. Cette conception du regnum gloriae est acceptée par Tertulien, S. Cyprien et de la part des Pères grecs - par S. Jean Chrysostome, tandis que S. Augustin comprend la prière „Que votre Règne arrive” comme regnum victoriae. S. Thomas d’Aquin et Nicolas de Lyra voient dans le Règne de l’oraison dominicale le regnum gloriae. Théophilacte, Rupert, Maldonatus, Cornelius a Lapide, Menochius et Calmet suivent S. Augustin et acceptent 1’interprétation eschatologique au sens de regnum victoriae. C’est Salmeron qui s’éloigne de toute ces interprétations acceptant l’explication qui - dans la demande „Que votre Règne arrive” - enferme l’Église luttante et triomphante. Quant à 1’interprétation de la demande du Pater l’exégèse contemporaine prend deux directions. La première, représentée particulièrement par J. Knabenbauer et J. Bonsirven, prétend que nous prions dans le Pater pour le développement constant du Règne de Dieu. La direction seconde, sans doute prépondérante, dans l’exégèse contemporaine, considère 1’action de la volonté humaine qui étant d‘accord avec la volonté de Dieu contribuera à la réalisation du Règne. Récemment A. Hamman présente une nouvelle interprétation s’appuyant à l’exégèse des mots „eltheto he Basileia sou”. II comprend les mots adveniat regnum tuum comme priére pour la réalisation du plan divin de salut. C’est le regnum salutis. Concluant il faut constater que le Règne de Dieu contient tous les aspects cités par les commentateurs - et toute cette réalité si riche - forme 1’objet de la prière du Pater.

9

The Kingdom of God in Jezus' Message

75%

Siwecki L.

Roczniki Teologiczne

|

2019

|

vol. 66

|

issue 2: Teologia dogmatyczna

119-134

EN

In Jesus the Father wanted to establish the covenant definitely. Christ is the incarnate revelation of God who is “rich in mercy.” The Father’s love is freely given in Jesus through the Spirit. Jesus perceived this as being the Kingdom of God that was to come through him into the world as God's unconditional love which knows no limits in fulfilling the age old promise of salvation for every person and the whole of creation. “To carry out the will of the Father Christ inaugurated the Kingdom of heaven on earth” (LG 3).

PL

Pojęcie „Królestwo Boże” nie zostało odkryte przez Chrystusa czy Kościół pierwotny. Posiada ono głębokie korzenie w teologii i w historii Izraela. Nadejście Królestwa Bożego stanowi klucz do odczytania zbawczej misji Jezusa Chrystusa. Sam Chrystus nigdy nie zdefiniował rzeczywistości Królestwa Bożego. Rzeczywistość tę przybliżał słuchaczom poprzez przypowieści i obrazy. Najbardziej wyrazisty biblijny opis Królestwa Bożego znajdujemy w liście św. Pawła do Rzymian 14,17: „Bo królestwo Boże – to nie sprawa tego, co się je i pije, ale to sprawiedliwość, pokój i radość w Duchu Świętym”. W Jezusie Chrystusie realizuje się odwieczne przymierze Boga z człowiekiem. Chrystus Pan jest wcielonym objawieniem Boga, który jest bogaty w miłosierdzie. Miłość Boża została nam dana w Jezusie przez Ducha Świętego. Chrystus, inaugurując Królestwo Boże na ziemi, zrealizował odwieczną wolę Boga Ojca. To Jezus Chrystus jest Królestwem Bożym i dlatego w Jego Osobie realizuje się w pełni istota Królestwa. Królestwo Boże stanowi poprzez miłość akt komunii Boga z człowiekiem.

10

Człowiek i historia. Piotra Czaadajewa poszukiwania wiary i wizja Królestwa Bożego

63%

Jedliński M.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2014

|

vol. 13

|

issue 2

EN

The aim of the article is an analysis of the life and philosophical output of Piotr Czaadajew – the chief representative of the so-called Golden Age of the Russian culture. Czaadajew’s viewpoints represent the whole of Russian religious and philosophical thought that has placed the issue of an individual and history first. Czaadajew was the first Russian philosopher to pose the question of the sense of Russia’s existence against the broad ideological background of Christian tradition. According to him, only Catholicism was the power that created history and was able to bring mankind closer to the realization of the Kingdom of God on the earth. His demand to build the Kingdom of the Lord immediately relates to his personal attempts to find a sort of an order in the faith in God. Czaadajew – a melancholic and would-be suicide, saw in Christianity a horizon of hope for both an individual and mankind.

11

Pojęcie Królestwa Bożego jako kategoria polityczna w działaniach Światowej Rady Kościołów

63%

Kopiec P.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 7: Teologia ekumeniczna

167-180

EN

The image of Kingdom of God is often used in many theological interpretations and practical activities of the World Council of Churches. The way of using this category by the biggest ecumenical organizations reflects various theological orientations embedded in Protestantism, particularly in the Social Gospel theology. The Kingdom of God is being identified with an ideal political and social formula, for which striving is proclaiming to be a task to Christians. This provokes many observers to the sharp criticism. They accuse the Genevan institution of reducing Christianity to an ideological vision. The article presents the historical sketch of interpretations of the image of Kingdom of God in selected examples of the Protestant theology, it discusses the way how the World Council of Churches interprets this image, furthermore, it displays the basic motives of criticism concerning this interpretation.

PL

Obraz Królestwa Bożego jest bardzo często wykorzystywany w teologicznych interpretacjach i praktycznych działaniach Światowej Rady Kościołów. W sposobie, w jaki największa organizacja ekumeniczna stosuje tę kategorię, odbijają się różne kierunki teologiczne wyrosłe w protestantyzmie, przede wszystkim teologia Social Gospel. Pojęcie to jest utożsamiane z pewną idealną formułą polityczną i społeczną, do której dążenie jest zadaniem stojącym przed chrześcijanami. Takie jego wykorzystywanie prowokuje wielu obserwatorów do ostrej krytyki, w której genewskiej organizacji zarzuca się, że sprowadza chrześcijaństwo do wizji ideologicznej. Artykuł przedstawia historyczny szkic interpretacji pojęcia Królestwa Bożego w wybranych ujęciach teologii protestanckiej, prezentuje, w jaki sposób Światowa Rada Kościołów interpretuje to pojęcie, ponadto ukazuje podstawowe motywy krytyki tej interpretacji.

12

Teologiczno-eklezjalne aspekty bierzmowania w świetle programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce na lata 2017-2019

54%

Kowalczyk M.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 2

33-55

EN

Theological and ecclesial aspects of confirmation Summary Considering the post-conciliar approach to sacramentology based on the idea of the Church of Christ as a living history of salvation, the article presents the sacrament of confirmation in its ecclesiological aspect. First, it draws attention to the sacrament of Christian maturity in the aspect of the Church’s stability as the people of God. In the next paragraph it focuses on the participation of those who have accepted the sacrament of confirmation in the apostolic tasks of God’s people, emphasizing in particular their taking full responsibility for the fate of the Church. The climax of the article is the depiction of the modern world’s evangelization by enriching the world with a new ideal of holiness according to the Kingdom of God, which through Christ in the power of the Holy Spirit is constantly increasing among people until the final fulfillment in God who will be „all in all” (see 1 Cor 15:24.28).

PL

Biorąc pod uwagę posoborowe podejście do sakramentologii, oparte na idei Kościoła Chrystusowego jako żywej historii zbawienia, treść artykułu odnosi się do eklezjalnych aspektów programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce. Dlatego sakrament bierzmowania jest ujęty w perspektywie eklezjologicznej, bez zbytniego zgłębiania problematyki katechetycznej czy liturgicznej. Najpierw zwraca uwagę na sakrament dojrzałości chrześcijańskiej w aspekcie trwałości Kościoła jako ludu Bożego. W kolejnym paragrafie koncentruje się na uczestnictwie tych, którzy przyjęli sakrament bierzmowania w apostolskich zadaniach ludu Bożego, akcentując zwłaszcza przyjęcie przez nich pełnej odpowiedzialności za losy Kościoła. Zwieńczeniem artykułu jest zobrazowanie ewangelizacji współczesnego świata przez ubogacenie świata nowym obliczem świętości na miarę królestwa Bożego, które przez Chrystusa w mocy Ducha Świętego nieustannie wzrasta wśród ludzi, aż do ostatecznego spełnienia w Bogu, który będzie „wszystkim we wszystkich” (por. 1 Kor 15,24.28).

13

Miłość przebaczająca i jednocząca w świetle Homilii na Ewangelię wg św. Mateusza św. Jana Chryzostoma

51%

Kaczmarek S.

Verbum Vitae

|

2010

|

vol. 18

213-244

PL

Artykuł jest analizą kilku homilii (XV-XVII, XVIII-XIX i LVIII-LXI) obejmujących egzegezę początku Kazania na Górze (Mt 5,1–6,15) oraz Mowy Kościelnej (Mt 18). Głównym celem artykułu jest prześledzenie związku pomiędzy przebaczeniem i budowaniem wspólnoty. Badaniu poddane są niektóre aspekty Chryzostomowego komentowania: błogosławieństw jako drogi do cnoty wyzwalającej z egoizmu; bycia solą i światłem jako konieczności świadczenia o dobroci Ojca słowem i czynem; polecenia, by się nie gniewać „na próżno” i by nie składać daru Bogu bez pojednania się z bratem. Następnie zwraca się uwagę na nakaz przekraczania wymagań krzywdzącego przez gotowość ofiarowania mu dobrodziejstwa, a przez to do naśladowania Ojca w niebie; odpuszczenie win jako drogę do osiągnięcia ich odpuszczenia przez Ojca; wskazanie postawy dziecka jako warunku wejścia do Królestwa Bożego; słowa o zgorszeniu i o upominaniu jako wyraz troski Boga o człowieka, podkreślonej jeszcze w przypowieści o owcy, a w końcu nakaz przebaczania i ilustrującą go przypowieść o nielitościwym słudze, która poprzez surowość kary dowodzi, że Bogu jest najwstrętniejsza pamiętliwość. W artykule zaznacza się, że Chryzostom w swojej egzegezie i w swych parenezach ujmuje nauczanie Jezusa w kontekście Jego misji pojednania i zjednoczenia ludzi, której to misji współuczestnikiem ma być każdy chrześcijanin – właśnie przez miłość przebaczającą i wprowadzającą przyjaźń tam, gdzie panowała nieprzyjaźń. Artykuł wskazuje też na pewne wpływy filozoficzne, którym wybitny retor podlega, gdy snuje swoją wizję politei, zaznaczając jednocześnie specyfikę relacji w niej panujących, polegającą na posiadaniu jednego Ojca, na pojednaniu mocą nie własnej woli jedynie, lecz ofiary życia Jednorodzonego.

14

Wspólnototwórcze napomnienie, przebaczenie i nawrócenie. Teologia narratywna Mt 18,15-35

51%

Żywica Z.

Verbum Vitae

|

2010

|

vol. 18

105-121

PL

Kościół chcąc pozostać w prawdziwie zbawczej wspólnocie ze swym Emmanuelem i Panem, jak i wierzącymi, jest zobowiązany do stałego i efektywnego stawiania czoła ewangelicznemu zmaganiu z własnym złem, grzechem i przewrotnością. Ta prawda jest wyrażona w Mt 18,15-35. Kościół musi tak dzialać, gdyż w ten sposób jest w stanie przeciwstawić się czynom członków Kościoła, które niszczą wertykalne i horyzontalne więzy stanowiące o jednorodności, tożsamości i skuteczności nie tylko w świecie wierzących, ale również we wzajemnych relacjach. Każda osoba w Kościele winna być na tyle odważna, by podjąć wysiłek upomnienia grzesznika. Jednak grzesznik jest zobowiązany wyrazić swoją pokorę wobec Kościoła, głęboki żal i pragnienie nawrócenia. Co więcej, musi zaakceptować nawrócenie jako proces reewangelizacji. Obowiązkiem Kościoła nie jest tylko ewangelizacji świata nieświadomego obecności Jezusa, ale również permanentnej reewangelizacji swoich grzesznych braci i sióstr. Obowiązek przebaczenia spoczywa również na samym grzeszniku, który wcześniej doświadczył braterskiego przebaczenia i Bożego miłosierdzia, a mimo to nie jest gotowy prawdziwie przebaczyć swoim braciom.

15

Teologiczna interpretacja początków misji mesjańskiej Jezusa według J. Ratzingera/Benedykta XVI

51%

Kowalczyk M.

Roczniki Teologiczne

|

2014

|

vol. 61

|

issue 2: Teologia Dogmatyczna

65-77

EN

At present in theological literature there are numerous studies of the figure and history of Jesus Christ. One of the most important ones is J. Ratzinger/Benedict XVI's Jesus of Nazareth. The author chooses the method that – in his opinion – leads to the interpretation of the Phenomenon of Jesus Christ in the way of christologia perennis, perennial Christology. He does not reduce his approach either to the very “Jesus of history”, or the “Christ of the faith” only. He unites the two ways – the historical one and the religious one – into one. In this way the Pope connects the modern purely historical-linguistic approaches with the metahistorical ones. He joins the top-down Christology with the grass-roots Christology on the basis of the complete realism of the language of the Bible. Moreover, the Jesus of the Gospel is a figure that is well based in history, albeit not reducible to history only. Ultimately Benedict XVI/J. Ratzinger derives this method from personalism that connects phenomenal, in-depth, doctrinal and ontological hermeneutics. J. Ratzinger also remarks that the authors of the Holy Writ are not autonomous, but they are subjects – that is “God’s people” – of the Church that is the ever alive subject of the Gospel. Hence, respectively, a fragment of the Writ has to be interpreted in the light of the whole. As a result we obtain – speaking in advance – a most realistic, true, and at the same time mystic and eschatological image of Jesus.

PL

Obecnie w teologicznej literaturze istnieje wiele opracowań postaci i historii Jezusa Chrystusa. Do najważniejszych należy J. Ratzingera/Benedykta XVI: Jezus z Nazaretu. Autor obiera metodę, która − jego zdaniem − prowadzi do ujęcia Fenomenu Jezusa Chrystusa na sposób pewnej christologia perennis, chrystologii wieczystej. Nie redukuje swego ujęcia ani do samego „Jezusa historii”, ani do samego „Chrystusa wiary”. Wiąże dwie drogi − historyczną i wierzeniową w jedną. W ten sposób Papież wiąże współczesne ujęcia czysto historyczno-językowe z ujęciami metahistorycznymi. Łączy chrystologię odgórną i oddolną w jedną na podstawie pełnego realizmu języka biblijnego. Przy tym Jezus Ewangelii jest postacią mocno osadzoną w historii, choć nieredukowalną tylko do niej. Metodę tę wyprowadza Benedykt XVI/ J. Ratzinger ostatecznie z personalizmu, który wiąże hermeneutykę zjawiskową i głębinową, doktrynalna ˛ i ontologiczną. J. Ratzinger/Benedykt XVI zaznacza również, iż autorzy Pisma św. nie są autonomiczni, lecz są zapodmiotowani w „lud Boży”, czyli w Kościół, który jest żywym podmiotem pisma. Zatem, odpowiednio jeden fragment pisma trzeba interpretować w świetle całości. W rezultacie − mówiąc z góry − otrzymujemy obraz Jezusa jak najbardziej prawdziwy, realistyczny, a zarazem mistyczny i eschatologiczny.

16

Wniebowstąpienie Jezusa Chrystusa w świetle pism św. Łukasza

51%

Flis J.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2011

|

vol. 3

97-112

DE

Die Himmelfahrt Jesu Christ gehört zu jenen Glaubenswahrheiten, die im Moment eher im Schatten der anderen Themen der Exegese stehen. In den letzten Jahrhunderten stellte sich dies ganz anders dar. Die Schöpfer rationalistischer Theorien waren der Meinung, dass die ersten Christen durch die „Teilung” des Geheimnisses der Verherrlichung Jesu und die „Materialisierung” langsam zum Glauben an die Himmelfahrt Christi kamen. Die eher polemische Antwort der katholischen Exegese setzte oft ihren sehr starken Akzent auf die Historizität der Christophanie am 40. Tag nach der Auferstehung. Am besten erkennbar und zu beurteilen sind die Einseitigkeiten dieser Theorien dank der Analyse der Zeugnisse, die uns durch einen Redaktor, nämlich Lukas, überliefert wurden. Ihm verdanken wird zwei Zeugnisse, die er ins Zentrum seines literarischen und inhaltlichen Doppelwerkes (Lk-Apg) gestellt hat. Beide Perikopen (Lk 24, 51-54; Apg 1, 1-14) waren keine chronistischen Beschreibungen, sondern eine Probe des literarischen Ausdrucks der Glaubenswahrheit, die die menschlichen Möglichkeiten des Verständnisses und der Darstellung transzendiert. Letztlich hat Lukas die Himmelfahrt Christi als Faktum des Glaubens mit zwei Aspekten, die den Glaubenden ein „Verständnis” der Wahrheit ermöglichen, gezeigt. Der Erste stellt die Himmelfahrt als ein eng verbundenes Geheimnis mit der Auferstehung (Lk 24, 51-54) dar, der Zweite eine empirische Manifestation des dogmatischen Faktums, das sich vor vielen Tagen im Augenblick der Auferstehung ereignete (Lk 1, 1-14). Lukas ist der einzige Schriftsteller des NT, der den Terminus ἀνάλημψισ [analēmpsis] Himmelaufnahme (Lk 9, 51) verwendet und die Tätigkeit Jesu Christi als eine vorstellt, die konsequent auf Jerusalem hin abzielt. Dort muss (δεῖ) [dei] Jesus sterben und in den Himmel aufgenommen werden. Lukas verbindet mit der Himmelfahrt Christi die „Zeit Jesu” mit der „Zeit der Kirche” und trennt sie zugleich. Beide Erzählungen bilden zusammen einen Chiasmus. In dessen Zentrum steht die Berufung von Zeugen. Sie sollen autoritativ – bereichert durch die „Macht von oben” – das Geheimnis der soteriologischen Tätigkeit Jesu Christi bis zu seiner Parusie verkünden.

17

Nazism and the Protestant Reformation – the Political Theology of Dietrich Bonhoeffer

51%

Kopiec P.

Roczniki Teologii Ekumenicznej

|

2010

|

vol. 2

133-144

PL

Polityczna teologia Dietricha Bonhoeffera, jednego z najbardziej popularnych i wpływowych teologów XX wieku, stanowi doktrynalną bazę jego walki przeciwko niemieckiemu państwu narodowo-socjalistycznemu. Bonhoeffer należał do ważniejszych postaci Kościoła Wyznającego (Bekennende Kirche), struktury, która funkcjonowała jako wewnętrzne opozycja wobec oficjalnej postawy Kościoła luterańskiego w Niemczech, sprzyjającej raczej Hitlerowi. Główny rysy teologii politycznej powstały w latach 1933-1936, a więc w okresie zdobywania władzy przez narodowych socjalistów. Bonhoeffer poddaje krytyce tradycyjne rozumienie Reformacyjnej doktryny relacji między państwem i Kościołem, przekazującej temu pierwszemu ogół kompetencji związanych z porządkiem ziemskim. Wskazuje na luterskie zastrzeżenie o granicy ludzkiego sumienia, której państwo nie może przekroczyć. Wprowadzone już w początkach rządów Hitlera „paragrafy aryjskie” oraz „zasada wodza”, a więc konkretne akty legislacyjne, radykalnie zaprzeczają chrześcijańskiemu Objawieniu. Zmuszają Kościół luterański jako instytucję, po raz pierwszy właściwie w historii, do wyjścia z układu podziału kompetencji, jaką tworzyła doktryna o dwóch Regimentach i do przeciwstawienia się władzy świeckiej. Polityczna teologia Bonhoeffera jest teoretycznym odbiciem myślenia społeczeństwa niemieckiego w latach trzydziestych. Jest również świadectwem teologa, który później rozwinie program radykalnej chrystologii we współczesnym świecie, a swoją postawę przypłaci życiem.

18

Covenantal Metaphors and Interreligious Reality

45%

Goshen-Gottstein A.

Edukacja Filozoficzna

|

2019

|

issue 68

19-40

EN

Religious thought does only express abstract truths. It also captures relationships and these are served by means of metaphors. Metaphors condition the religious imagination as well as theological thinking. One of the key concepts of biblical faith is the covenant between God and Israel, itself a crossover between a literal and a metaphorical view of the relationship. The covenant is served by a series of metaphors – husband/wife, king/people, parent/child, shepherd and more. Covenantal metaphors took shape in a context in which Israel alone was considered to have a valid relationship with God. Historically, there has been a decline in covenantal theology for two millennia, since the end of the period represented in the Hebrew Bible. The twentieth century witnessed a revival of Jewish covenantal theology. Proponents of such a theological view happen to also be proponents of religious pluralism in relation to other faiths. This presents an interesting challenge that has not been previously tackled. How does one apply the biblical covenantal metaphors, that came into being during a period of religious exclusivism in an era of religious pluralism? Such application must be deliberate, and may lack some of the spontaneity associated with the uses of metaphor. The present essay considers the metaphors above and how they might be expanded and reinterpreted in the context of interreligious pluralism. It also considers the metaphor of the friend, which in and of itself is not one of the stock biblical covenantal metaphors, and its usefulness for the present theological challenge. The metaphor of the friend allows us to develop a contemporary religious approach that can function both vertically, in relation to God, and horizontally, in relation to other peoples and religions.

PL

Tezy religijne odnoszą się jedynie do prawd abstrakcyjnych. Uchwytują też relacje, które przedstawiają za pomocą metafor. Metafory warunkują wyobraźnię religijną oraz myślenie w kategoriach teologicznych. Jednym z kluczowych aspektów biblijnej wiary jest przymierze zawarte między Bogiem i Izraelem, które rozumiane być może zarówno literalnie, jak i metaforycznie. Wspomniane przymierze opisywane jest przez szereg metafor – mąż/żona, król/poddani, ojciec/dziecko, pasterz i inne. Metafora przymierza ukształtowała się w kontekście, w którym Izrael miał wyłączność na posiadanie istotnej relacji z Bogiem. Od czasu, w którym kończy się historia przedstawiona w hebrajskiej Biblii, czyli przez ostatnie dwa tysiąclecia, daje się zaobserwować zanik teologicznych rozważań o przymierzu. Dwudziesty wiek jest jednak czasem, kiedy żydowska teologia przymierza przeżywa powtórny rozkwit. Akurat tak się zdarzyło, że zwolennicy takiego teologicznego podejścia odznaczają się również przychylnym nastawieniem do pluralizmu religijnego w stosunku do innych wiar. To stawia przed nami interesujące wyzwanie, które nie zostało wcześniej podjęte. Jak można zasadnie posługiwać się biblijną metaforą przymierza, która sformułowana została w czasach ekskluzywizmu religijnego żydów, w czasach religijnego pluralizmu? Używanie tej metafory musi być celowe i może mu brakować czegoś ze spontaniczności, które związane jest z posługiwaniem się metaforami. Niniejszy artykuł skupia się na przytoczonych wyżej metaforach i na tym, jak mogą być one poszerzone i zreinterpretowane w kontekście pluralizmu międzyreligijnego. Kolejną ważną metaforą, na której koncentrują się rozważania prowadzone w artykule, jest metafora przyjaciela – która sama w sobie nie jest częścią biblijnych metafor przymierza – oraz jej przydatność dla współczesnych wyzwań teologicznych. Metafora przyjaciela pozwala nam rozwinąć religijne podejście do relacji z Bogiem (w formie wertykalnej) oraz do relacji z innymi ludźmi i religiami (w formie horyzontalnej).

19

Prawda Pisma Świętego jako owoc natchnienia

45%

Witczyk H.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2015

|

vol. 68

|

issue 2

EN

The author enlightens the novel approach to the question of truth of Sacred Scripture as presented in the recent document by Pontifical Biblical Commission, “The Inspiration and Truth of Sacred Scripture.” The approach is projected on the background of the teaching on inspiration in the period before, during and after the Vatican Council II. The author stresses the shift that occurred from speaking of the truth necessary for salvation to the truth on God that wants to save man. The word of God as inspired comes from God and speaks about Him. The truth of Sacred Scripture has a performative and polyphonic character; it’s expressed in forms that are historically and literally conditioned. It’s disclosed in the subsequent books of the Bible side by side to the development of the history of salvation. The content of the truth of Sacred Scripture in the first place consists of the truth on God, the Creator who reveals himself as a person in Jesus Christ. The truth about salvation is focused on the resurrection of Christ and on the message about a Christian who becomes the heir of the Kingdom of God. It stresses, with the special power, the role of the word of God in the process of man’s salvation. The “true word of God” is a carrier of the salvific novelty of Christ the Lord who changes the “old man” into the “new creation.”

PL

Na tle przedsoborowej, soborowej i posoborowej nauki na temat prawdy Pisma Świętego autor przedstawia jej oryginalne ujęcie w dokumencie Papieskiej Komisji Biblijnej Natchnienie i prawda Pisma świętego. Podkreśla, że dokonano przesunięcia akcentu: z prawdy koniecznej do zbawienia na prawdę o Bogu, który chce zbawić człowieka. Słowo Boże, które jako natchnione pochodzi od Boga, mówi o Bogu. Prawda Pisma Świętego, zauważa autor, ma charakter performatywny, polifoniczny i jest wyrażona w formach uwarunkowanych historycznie i literacko. Rozwijana jest w kolejnych księgach Biblii wraz z rozwojem objawienia w kolejnych etapach historii zbawienia. Treścią prawdy Pisma Świętego jest w pierwszym rzędzie orędzie o Bogu Stworzycielu i o Bogu, który objawia się jako Osoba w Jezusie Chrystusie. Z kolei prawda o zbawieniu koncentruje się w zmartwychwstaniu Chrystusa i w orędziu o chrześcijaninie, który staje się dziedzicem Królestwa Bożego. Ze szczególną mocą podkreśla rolę słowa Bożego w procesie zbawienia człowieka. „Prawdziwe słowa Boże” to nośniki zbawczej nowości Chrystusa-Pana, która przemienia „starego człowieka” w „nowe stworzenie”.

20

Bóg – Ojciec miłosierny w orędziu Jezusa o królestwie Bożym

45%

Sienkiewicz E.

Studia Paradyskie

|

2016

|

vol. 26

171-192

PL

Jezus głosząc królowanie Boga koryguje jego niewłaściwe rozumienie. Odwołuje się w tym celu do historii Izraela. Pokazuje również, że Bóg zawsze w niej obecny, teraz wkracza w nią w nowy sposób. W swoim Synu przychodzi jako miłość, która nie cofa się przed niczym, nawet przed grzechem, czego potwierdzeniem jest zgoda Jezusa na krzyż. Swoje roszczenie, skoncentrowane na wprowadzeniu wszystkich w wymiar Bożego miłosierdzia, Jezus uwiarygadnia ogłoszonym przez siebie, bliskim – właściwie już obecnym – królowaniem Boga. Zrozumienie tegoż i właściwa postawa wobec tej rzeczywistości, pozwala zrozumieć kim jest Jezus. W Jezusie Chrystusie, zapowiadana i oczekiwana bliskość Boga, przedstawiana w różnych obrazach, uzyskuje swój osobowy wymiar. Jezus tych starotestamentowych obrazów i interpretacji nie usuwa, ale przez swoje dzieło wyjaśnia i tłumaczy, ukazując ich znaczenie i sens. Zapowiadane przez nie zbawienie, o czym świadczą słowa i czyny Jezusa, staje się obecne. Bóg przychodzi w swoim Synu, aby swoje panowanie potwierdzić w wybranym przez siebie narodzie i objąć nim wszystkie inne ludy, ukazując je jako wyzwalające człowieka z wszelkiej niewoli miłosierdzie.

EN

Jesus, proclaiming the kingdom of God corrects his wrong understanding. He refers for that purpose to the history of Israel. He also shows that God, who is always present in the history, now enters into it in a new way. In his Son he is coming as a love that does not shrink from nothing, even before sin, which is confirmed by the consent of Jesus to the cross. His claim, focused on the introduction of all into the dimension of God’s mercy, Jesus gives credibility through announced near – actually already present – kingdom of God. Understanding and proper attitude towards this reality, let us understand who Jesus is. In Jesus Christ, announced and expected closeness of God, presented in different images, acquires its personal dimension. The Old Testament images and interpretations Jesus does not remove, but through his work explains and translates, showing their importance and meaning. Announced by them salvation is already present, as evidenced by the words and deeds of Jesus. God comes in his Son, in order to confirm his domination in the chosen nation and over all other peoples, showing this domination as mercy liberating people from all bondage.

Refine search results

"Królestwo Boże będzie wam zabrane, a dane narodowi, który wyda jego owoc" (Mt 21, 43)

Motywy i przejawy posłuszeństwa zasadom Królestwa Bożego

"Przyjdź królestwo Twoje". Sens eschatologiczny czy historyczny?

"Przyjdź królestwo Twoje!"

Królestwo Boże w literaturze apokryficznej Starego Testamentu

Królestwo Boże w nauczaniu Jezusa

Społeczno-historyczny wymiar królestwa Bożego w teologii Gerharda Lohfinka

Adveniat regnum tuum. Historia interpretacji prośby

The Kingdom of God in Jezus' Message

Człowiek i historia. Piotra Czaadajewa poszukiwania wiary i wizja Królestwa Bożego

Pojęcie Królestwa Bożego jako kategoria polityczna w działaniach Światowej Rady Kościołów

Teologiczno-eklezjalne aspekty bierzmowania w świetle programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce na lata 2017-2019

Miłość przebaczająca i jednocząca w świetle Homilii na Ewangelię wg św. Mateusza św. Jana Chryzostoma

Wspólnototwórcze napomnienie, przebaczenie i nawrócenie. Teologia narratywna Mt 18,15-35

Teologiczna interpretacja początków misji mesjańskiej Jezusa według J. Ratzingera/Benedykta XVI

Wniebowstąpienie Jezusa Chrystusa w świetle pism św. Łukasza

Nazism and the Protestant Reformation – the Political Theology of Dietrich Bonhoeffer

Covenantal Metaphors and Interreligious Reality

Prawda Pisma Świętego jako owoc natchnienia

Bóg – Ojciec miłosierny w orędziu Jezusa o królestwie Bożym