Search results - CEJSH

1

Plac Szczepański przez wieki

100%

Zabielska A.

Folia Historica Cracoviensia

|

2004

|

vol. 10

EN

The history of the Szczepański Square is directly connected with several periods important for the city, and events which exerted particular influence on St Stephen's Church, from which the square derives its name. Undoubtedly, the place is related to Krakow history, and, like the city, has gone through different changes and regulations.

PL

Historia placu Szczepańskiego wiąże się bezpośrednio z kilkoma ważnymi dla miasta okresami, wywierającymi również znaczny wpływ na kościół św. Szczepana, od którego pochodzi nazwa placu. Niewątpliwie miejsce to powiązane jest z dziejami Krakowa, które podobnie jak całe miasto przechodziło przez różne procesy zmian i regulacji.

2

Anna Szczerba, Duchowieństwo krakowskie w latach 1795–1918, (Monografie z Dziejów Nauki, t. 49), Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Warszawa 2017

89%

Ryś N.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2018

|

vol. 6

318-325

3

Czesław Brzoza, Żydzi Krakowscy w okresie międzywojennym. Wybór dokumentów, Kraków 2015

89%

Lis A.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2016

|

vol. 2

173-181

4

Sprawozdanie z konferencji „Krakowskie środowisko historyków wychowania w drugiej połowie XX wieku”

89%

Wałęga A.

Biuletyn Historii Wychowania

|

2009

|

issue 25

237-245

PL

Sprawozdanie z konferencji „Krakowskie środowisko historyków wychowania w drugiej połowie XX wieku”

5

Prymat ducha, czy wielki przemysł ? Koncepcje rozwojowe Krakowa do roku 1933.

89%

Kozińska-Witt H.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2003

|

vol. 2

169-182

PL

Der Artikel behandelt o.g. Stadtentwicklungskonzepte, die von dem Krakauer Stadtratunterstutzt wurden und die in der Zeit der galizischen Autonomie 1867-1914 entstanden. Dabis zum Jahr 1933 kein neues Kommunalgesetz einfuhrt wurde, waren fur die kommunalenSelbstverwaltungsorgane weiterhin die Gesetze der Monarchie maBgebend. So verloren diefruheren Stadtentwicklungskonzepte bis 1933 nichts an ihrer Aktualitat. Es waren hauptsachlich die Stadtprasidenten, die die Durchsetzung der Konzepte bewirkten - Josef Dietl, Juliusz Sarę und Karol Rolle. Die von ihnen untersttitzten Stadtentwicklungskonzepte hingen von jeweiligen Vorstellungen ab, wie man eine historische Stadt modemisieren soli. Dies hing wiederum von der Vorstellungen iiber den Rang dieser Stadt in ihrer Region, im polnischen Stadtesystem und in polnischem Staat ab. Die Konzepte zeigten auch, wie man nach neuen Entwicklungsmoglichkeiten fur die Stadt suchte, um ihre Randregionen zu urbanisieren, die Grenze der Stadt zu erweitem und die wachsende Einwohnerzahlzu integrieren.

6

„Perło konchy tych krain, witam was, Bielany!” (o odkrywaniu urody Bielan i tajemnic kamedułów)

77%

Ziejka F.

Folia Historica Cracoviensia

|

2011

|

vol. 17

EN

The Order of Camaldolese Fathers became a permanent part of the history of Catholic Church in Poland as well as the history of the Polish nation. Prayers, fasting and the vow of silence of St Romuald's disciples for four centuries have been an exceptionally compelling example of serving God, which is confirmed by the presence of the Camaldolese in Krakow's Bielany. The history of an over 400-year-old monastery in Bielany is full of beautiful, horrific and tragic events alike; this article recounts them.

IT

L’articolo è un tentativo di una ricostruzione di un “processo della scoperta” della bellezza di Bielany da parte degli scrittori e dei poeti della prima metà dell’Ottocento. L’autore, dopo aver brevemente descritto la storia del monastero, si concentrò sulle testimonianze poetiche che lo riguardano. Il poeta più dedicato alla bellezza di questo luogo di culto fu Franciszek Wężyk, un poeta di Cracovia, noto a tutti gli abitanti grazie al suo poema “Okolice Krakowa” (“Dintorni di Cracovia”). L’esempio di Wężyk provocò la crescita di un gruppo notevole di altri autori: Paweł Czajkowski, Karol Bołoz-Antoniewicz, Józef Łapsiński, e il più grande di loro, Wincenty Pol. L’opera di questi poeti fu appoggiata anche dai grandi scrittori: Julian Ursyn Niemcewicz, Klementyna in Tański Hoffann e Józef Mączyński. Grazie a loro gli eremiti trovarono un posto stabile sulle pagine della letteratura polacca.

PL

Zakon ojców kamedułów trwale wpisał się w dzieje Kościoła katolickiego w Polsce, a także narodowej historii. Modlitwy, posty i milczenie pustelników – uczniów św. Romualda od czterech wieków stanowią wyjątkowo piękny przykład służby Bożej w Polsce, o czym świadczy obecność kamedułów na krakowskich Bielanach. Historia ponad 400 letniego klasztoru na Bielanach obfituje zarówno w wydarzenia piękne, jak i pełne grozy i tragedii opisane w niniejszym artykule.

7

Bielany – ulubione miejsce Krakowa. Związki bielańskich kamedułów z Krakowem w okresie staropolskim

77%

Bruździński A.

Folia Historica Cracoviensia

|

2011

|

vol. 17

EN

In the early 17th century the Krakow scenery was dotted with white monks: the Camaldolese, who arrived in Krakow following a difficult period of reformation and unrest which affected not only religious but also social, intellectual and moral aspects of human life. The Camaldolese came after the Council of Trent had restored order and integrity in the Church. By setting an example of their own mortification and silence, the monks strove to feed agitated Sarmatian heads with calm and composed thinking and acting, much like the serenity and harmony of their monumental monastery towering over the city. Here the simplicity of monastic life and poverty was combined with a Baroque "culture of excess", only to strengthen the Catholic faith and piety, shaming the iconoclastic austerity of the Protestants.

IT

I monaci camaldolesi, fatti venire a Cracovia all’inizo del Settecento dal monastero italiano di Monte Corona dall’iniziativa del maresciallo Mikołaj Wolski, si sono inseriti perfettamente nella vita e nel paesaggio della città. Pur essendo eremiti, i loro rapporti con questa città erano vivi e molteplici. Gli abitanti della città s’interessavano molto del loro sviluppo e, questa fu la causa, che molti cittadini li aiutavano con le loro donazioni. Si possono notare anche fra i monaci molti fili delle famiglie borghesi di Cracovia. Non meraviglia perciò che al monastero localizzato in un posto molto pittoresco venivano gliabitanti della città, innanzitutto in giorni quando ci si poteva entrare. I monaci e la loro attività si sono iscritti notevolmente nella riforma posttridentina della Chiesa in Polonia. Il monastero di Bielany con la sua particolare atmosfera è un luogo eccezionale nella cultura e storia di Cracovia che fiora sveglia nei pellegrini e visitanti il fascino della tranquillità della vita soprannaturale.

PL

Na początku XVII wieku pojawili się pejzażu krakowskim biali mnisi, kameduli, którzy przyszli do Krakowa po trudnym okresie reformacji i niepokojów, jakie dotknęły wszystkie dziedziny ludzkiego życia, przede wszystkim religijnego, ale także społecznego, umysłowego i obyczajowego. Kameduli przyszli po zaprowadzeniu ładu i porządku w Kościele poprzez postanowienia Tridentinum. Przyszli, aby poprzez przykład własnego umartwienia i milczenia wlać w rozgorączkowane sarmackie głowy spokój myślenia i postępowania – tak jak spokój bieli i harmonii ich monumentalnego klasztoru górującego nad miastem. Ich zakonna prostota i ubóstwo połączyła się tutaj z barokową „tendencją zmagającego się nadmiaru”, a wszystko po to, aby umocnić wiarę i pobożność katolików, a zawstydzić protestanckie obrazoburcze ubóstwo.

8

Społeczny wymiar funkcjonowania krakowskiego konwentu kamedułów

77%

Szczurowski R.

Folia Historica Cracoviensia

|

2011

|

vol. 17

EN

The charming location and the magnitude of the monastery were conducive to the large number of guests, who came for religious reasons as well as for entertainment, and generally to observe the monastic life, the form of which was quite mysterious. Had it not been for the decisions of the founder of the hermitage at the Silver Mountain, Grand Crown Marshal Mikołaj Wolski, the Camaldolese he brought from Italy back in 1604 would have had greater opportunities for realizing their monastic ideals. Mikołaj Wolski, a thoroughly educated man, an art expert and enthusiast, an apt diplomat and a Polish lobbyist for the House of Habsburg, trusted by Sigismund III Vasa, came to the conclusion that the magnificence of the temple he had built did not go against the hermits' asceticism, thereby breaking the Camaldolese rules. Not only have the monks from the Silver Mountain (to this day) contributed to shaping the spiritual heritage of the place in which they settled, but also they played a part in its social history. The story of the hermitage in Bielany seconds the view that only skilful reconciliation of monastic ideals with the requirements of the world outside, abandoned to achieve a fuller unity with God, supports the good condition of the order.

IT

"La storia dei monaci camaldolesi che vivono nel loro convento a Bielany nei dintorni di Cracovia venne formata da una parte dal carattere specifio della vita anacoretica e dall’altra dal loro intensivo inflsso sociale. La loro vita piena di austerità e di misteriosità infimmava l’animo dei fedeli. La loro popolarità fu causata anche dal grande tempio fondato all’inizio del Settecento dal maresciallo Mikołaj Wolski, che è aperta al pubblico solo alcune volte all’anno. Nonostante la seprazione dal mondo, il convento era immerso negli evventi politici e sociali. Così divenne quando Polonia alla fie del Settecento perse l’indipendenza, poi quando nella prima metà dell’Ottocento il convent ebbe una crisi profonda. Così avvenne pure sia durante l’occupazione tedesca, quando i monaci erano toccati dalle gravi repressioni, sia dopo la guerra quando le autorità comuniste conficarono i loro beni materiali e vietarono ai monaci di contattarci con superiori generali in Italia. A partire dal 1933 i fedeli ricevettero un accesso più facile alla chiesa del convento, quando per raggioni pastorali potevano parteciparci tutte le domeniche e feste alla messa. Tale situazione durò fio al 1984 quando fu fondata la parrocchia. L’attività sociale dei monaci fu dovuta anche al fatto che il benefiiale sistema ecclesiale gli dava un’abbondanza dei beni materiali. L’amministrazione e la gestione dell’economia conventuale esigeva molti contatti. Durante le spartizioni della Polonia i monaci camaldolesi come proprietari dei beni materiali si impegnavano nei lavori della scuola a Bielany. Per mezzo della loro attività sociale cresceva sempre di più anche la loro importanza spirituale.

PL

Urokliwe położenie, jak i okazałość klasztoru sprzyjały religijno-rekreacyjnemu natłokowi gości i w ogóle pragnieniom zobaczenia mniszej rzeczywistości, której forma była wielce misteryjna. Być może, gdyby nie decyzje fundatora eremu i kościoła na Srebrnej Górze, marszałka wielkiego koronnego Mikołaja Wolskiego, sprowadzeni przez niego w 1604 r. z Włoch kameduli mieliby pełniejszą sposobność do realizacji ideałów zakonnych. Marszałek Wolski, człowiek gruntownie wykształcony, znawca i miłośnik sztuki, sprawny dyplomata, lobbujący w kraju na rzecz Habsburgów, a zarazem zaufany Zygmunta III Wazy, uznał, łamiąc kamedulskie przepisy, iż asceza pustelników nie stała w sprzeczności z okazałością świątyni, którą im wystawił. Mnisi – pustelnicy ze Srebrnej Góry nie tylko współkształtowali (i nadal to czynią) dziedzictwo duchowe miejsca, na którym osiedli, ale także wpisali się lub byli wpisywani w jego dzieje społeczne. Dzieje eremu w podkrakowskich Bielanach potwierdzają, że jedynie umiejętne godzenie zakonnych ideałów z wymogami świata, opuszczanego dla pełniejszego zjednoczenia z Bogiem, wpływa na dobrą kondycję klasztoru.

9

Krakowskie duchowieństwo parafialne przy końcu średniowiecza

75%

Przybyszewski B.

Folia Historica Cracoviensia

|

1994

|

vol. 2

EN

The article discusses the subject of Krakow clergy in the late Middle Ages.

PL

Artykuł omawia krakowskie duchowieństwo końca średniowiecza.

10

Zabytki kultu świętego Wojciecha w Krakowie

75%

Samek J.

Folia Historica Cracoviensia

|

1999

|

vol. 6

EN

The article presents Krakow heritage related to the cult of St Adalbert of Prague.

PL

Artykuł prezentuje zabytki związane z kultem świętgo Wojciecha w Krakowie.

11

Święty Stanisław Sołtys, zwany Kazimierczykiem

75%

Ryłko S.

Folia Historica Cracoviensia

|

2010

|

vol. 15

EN

The article presents the life and work of Stanisław Sołtys (aka Kazimierczyk).

PL

Artykuł przedstawia życie i dokonania świętego Stanisława Sołtysa, zwanego Kazimierczykiem.

12

Kult św. Magdaleny de Pazzi w barokowym Krakowie

75%

Małecki J.

Folia Historica Cracoviensia

|

1998

|

vol. 4

EN

In the second half of the 17th century Krakow entered a period of decline. Following the great epidemic of 1651-1652 and the havoc wrought by a tragic war with Sweden, the city struggled to rise from the ruins. One may find it hard to believe that the churches were promptly rebuilt, and the construction of new temples, which were frequently magnificent and artistically impressive, was quick. The period was marked with the worship of Catherina de' Pazzi (whose religious name is Mary Magdalene), a Florence Carmelite nun.

PL

W drugiej połowie XVII wieku Kraków wszedł w okres upadku. Powielkiej zarazie lat 1651-1652 i zniszczeniach spowodowanych tragiczną wojną ze Szwecją z trudem dźwigał się z ruin. Liczba ludności wydatnie spadła a życie gospodarcze znacznie osłabło, co było widoczne zwłaszcza w poważnym skurczeniu się obrotów handlowych. Pewne ożywienie następowało tylko w okresie wielkich uroczystości państwowych, tzn. koronacji królewskich i związanych z nimi obrad sejmów koronacyjnych. Szybciej następowała tylkoodbudowa obiektów kościelnych. Zdumieniem napawa rychła restauracja zniszczonych kościołów, a nawet wznoszenie nowych budowli sakralnych, nierzadko okazałych i odznaczających się dużymi walorami artystycznymi. W okresie tym rozwinął się kult Katarzyny de Pazzi (w zakonie Maria Magdalena), florenckiej karmelitanki.

13

Początki biblioteki konwentu krakowskiego p.w. św. Bernardyna ze Sieny

75%

Murawiec W. F.

Folia Historica Cracoviensia

|

2000

|

vol. 7

EN

The Order of Friars Minor's passion for books and libraries ever since its beginnings in the 13th century grew particularly in convents located in university towns. No monk was allowed to own books, although he could lend them out from the convent library. At the monastery's first library and archive there was a monastic scriptorium, which prospered and functioned on a high level. Monastic writers from the Krakow convent enjoyed special privileges concerning the use the local library and archive.

PL

Zamiłowanie do korzystania z książek i bibliotek w Zakonie Braci Mniejszych już od początku jego istnienia w wieku XIII wzmogło się szczególnie w konwentach miast uniwersyteckich. Żaden zakonnik nie mógł posiadać książek na własność, ale mógł z nich korzystać na zasadzie wypożyczenia z biblioteki konwenckiej. Od powstania pierwszych klasztorów bernardyńskich w latach 50-tych i następnych wieku XV, konwent św. Bernardyna w stolicy kraju był największy i najlepiej obsadzony. Posiadał najliczniejszy zakonny nowicjat, a także studium przygotowujące do kapłaństwa. Przy pierwszej bibliotece i archiwum prosperowało na stosunkowo wysokim poziomie skryptorium klasztorne. Zakonni pisarze mieszkający w krakowskim konwencie mieli szczególne prawa do korzystania z miejscowej biblioteki i archiwum.

14

Nominacja arcybiskupa F.A. Symona na archiprezbitera infułata w Krakowie w świetle źródeł wiedeńskich

75%

Kumor B.

Folia Historica Cracoviensia

|

1998

|

vol. 4

EN

The position of mitered prelate archpriest of the Church of the Assumption of the Most Holy Virgin Mary in Krakow is extremely prestigious. The article discusses the history of the appointment of archbishop Franciszek Albin Symon against the legal backdrop of the Austrian law of 7 May 1874, which regulated the external legal relations of the Catholic church.

PL

Stanowisko archiprezbitera infułata kościoła WniebowzięciaNajświętszej Maryi Panny w Krakowie należy do niezwykle prestiżowych. Artykuł omawia kulisy mianowania na to stanowisko arcybiskupa Franciszka Albina Symona, w świetle ustawy austriackiej z dnia 7 V 1874 r., regulującej zewnętrzne stosunki prawne Kościoła katolickiego.

15

Przemiany użytkowania ziemi na terenie śródmieścia Krakowa

75%

Luchter B.

Świat Nieruchomości

|

2013

|

issue 3(85)

12-19

PL

Celem niniejszego artykułu jest ocena procesu przemian użytkowania ziemi zachodzących w początkowym okresie wdrażania zasad gospodarki rynkowej – w obrębie jednego z regularnych bloków urbanistycznych byłej I dzielnicy katastralnej miasta Krakowa - Śródmieście, ukształtowanego już w okresie średniowiecza. Badania zostały przeprowadzone w układzie zróżnicowanych pod względem prawnym i funkcjonalnym działek własnościowych, w okresie 20 lat – tj. 1992 – 2012. Wykazały one przede wszystkim zmiany o charakterze jakościowym. Polegały one między innymi na spadku powierzchni terenów zajętych pod zabudowę mieszkaniową, a wzroście powierzchni tzw. zespołów wielofunkcyjnych (tj. obiektów o charakterze mieszkaniowo-usługowym). W przypadku terenów usługowych zaobserwowano spadek powierzchni terenów zajętych pod usługi podstawowe (np. handel) na rzecz terenów usług wyższego rzędu, związanych ze wzmacnianiem wiodących funkcji Krakowa:kultury, nauki i turystyki.

EN

The aim of this article is to evaluate the process of land use changes occurring in the initial period of implementation of principles of the market economy within one of the regular urban units of the former cadastral district I of the city of Cracow – Śródmieście, formed as early as in the Middle Ages. A study was conducted in a system of legally and functionally diverse allotments, within 20 years - i.e. 1992-2012. The study revealed mostly qualitative changes. They involved,among other things, a decrease of the surface of areas for residential development and the increase in the surface of the socalled multifunctional complexes (i.e. residential and commercial buildings). In the case of commercial areas, a decrease of the surface of territories occupied in basic services (e.g. trade) was observed in favour of high priority services, related to the strengthening of the major functions of Cracow: culture, science and tourism.

16

Martyna Grądzka-Rejak, Kobieta żydowska w okupowanym Krakowie (1939–1945), Wydawnictwo Wysoki Zamek, Kraków 2016, ss. 488

71%

Bal B.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2018

|

vol. 7

138-144

17

Uczony w anegdocie

71%

Abrahamowicz-Pilecka H.

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

|

2015

|

vol. 26

|

issue 4 (49)

4-7

PL

Urodzony w Załukwi pod Haliczem krakowski turkolog i archiwista we wspomnieniach córki

18

Popularyzacja wiedzy na łamach niektórych kalendarzy dla ludu wydawanych w Krakowie na przełomie XIX i XX wieku

71%

Lubczyńska A.

Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy

|

2012

|

vol. 15

|

issue 4

45-66

EN

The article endeavours to analyse calendars published in Cracow for the people: „Landlord’’ (1896–1913), „The Pole’’ (1903–1913), „The Polish Mariański Calendar’’ (1903–1913) and „The Home Country Calendar’’ (1909–1914). Calendars for the people played a key role in the conveyance of various information to the rural community, especially in the second half of the XIX century, after the granting of property rights to peasants, during the period of educational development in the rural areas as well as at the outset of the XX century. For many readers among the masses they often constituted the only form of contact with the written word, the only source of practical information and knowledge of the world. Therefore, its role in the upliftment of education in the rural areas, the dissemination of knowledge about polish history, the question of independence and patriotism cannot be overestimated. At the turn of the XIX and XX centuries they also constituted one of the means of promoting reading in the rural areas.

19

Outbound tourism by the physically disabled inhabitants of Kraków: current situation and future needs

71%

Furmanek M.

Turyzm

|

2014

|

vol. 24

|

issue 2

7-14

EN

The article is an analysis of outbound tourism by those with locomotor disabilities living in Kraków. Two aspects were compared: their tourism activity before and after the occurrence of the disability. The article describes seasonality, length of stay and destinations, limitations encountered, preferred forms of tourism, organisation of travel, preferred accommodation, means of transport and expenditure. It also presents motivations, expectations and the impact of their experience on future travel behaviour.

20

Włodzimierz Demetrykiewicz (1859-1937): pierwszy prehistoryk z Krakowa

71%

Woźny M.

Materiały Archeologiczne

|

2010

|

vol. 38

175-192

EN

At the turn of the 19th and 20th century, modern archaeology was created in the partitioned lands of Poland. One of its creators was Włodzimierz Demetrykiewicz who worked in Kraków. Initially he was involved in conservation activity and took up archaeology at a later period. In the times when the legal framework concerning monument protection was merely being shaped in Europe, he was one of the first scientists to devote a scientific work to the issue. He was also involved in organization of the preservation of archaeological monuments. He conducted archaeological excavation and was the author of numerous publications on the issue of prehistory. He was a pioneer in addressing numerous issues, used modern research methods and was acquainted with European collections and professional literature. For many years he was the curator of the Archeological Museum in Kraków.

Refine search results