Search results

1

Zjawisko a rzeczywistość – wpływ poglądów Bertranda Russella na koncepcję wielości rzeczywistości Leona Chwistka

100%

Femiak T.

Studia Philosophiae Christianae

|

2022

|

vol. 58

|

issue 1

47-72

EN

This article discusses the main publications of Bertrand Russell from 1905-1921 that inspired Leon Chwistek’s theory of the multiplicity of realities. It delineates the historical background of Chwistek’s account, emphasizing that the issues raised by Russell were just one of the many elements that influenced his theory of the multiplicity of realities, and compares the views of both philosophers.

PL

W artykule omówione zostały główne publikacje Bertranda Russella z lat 1905-1921 jako stanowiące inspirację dla powstania teorii wielości rzeczywistości Leona Chwistka. W ten sposób ukazano tło historyczne, tj. wpływ podnoszonych przez Russella zagadnień na postawę badawczą Chwistka (jedna z wielu składowych sytuacji problemowej, w której teoria wielości rzeczywistości była tworzona). Artykuł zawiera także zestawienie poglądów obu filozofów oraz ocenę podobieństw i różnic między nimi.

2

Między rozumem a instynktem twórczym. Leona Chwistka poglądy na krytykę sztuki

100%

Rozmarynowski Ł.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2021

|

issue 39

23-43

EN

Leon Chwistek was one of the most important thinkers in the inter-war Poland. As a philosopher, logician, artist and art theorist, he frequently commented on historical and contemporary aspects of artistic life, formulating his distinct ideas concerning art criticism. The aim of this article is to synthetically discuss these ideas and to outline the cultural and artistic context that shaped them. In order to achieve this goal, the author of the article refers to both the art theoretical output of Chwistek and his philosophy as well as scientific research. Having employed a descriptive method, the author presents the main questions of art criticism discussed by Chwistek in his various texts. The following aspects are examined: the role of art critics in society, experience as a basis of critical opinion, methodology of art critic’s work, criteria for evaluation of works of art and creative attitudes. In his writings Chwistek emphasized the importance of theory for artistic practice, but even more strongly he stressed the illuminating power of experience, which is able to undermine aesthetic dogmas and which should remain the basic determinant of critic’s activity.

PL

Leon Chwistek był jednym z najważniejszych myślicieli w Polsce okresu międzywojennego. Będąc filozofem, logikiem, artystą i teoretykiem sztuki, niejednokrotnie komentował historyczne i współczesne sobie zjawiska życia artystycznego, a także formułował wyraziste poglądy na temat krytyki sztuki. Celem niniejszego artykułu jest syntetyczne omówienie tych poglądów i nakreślenie kontekstu, w jakim się one kształtowały. Tym samym w artykule autor odwołuje się nie tylko do osiągnięć teoretyczno-artystycznych Chwistka, ale również do jego filozofii i dokonań naukowych. W tym celu autor prezentuje kluczowe zagadnienia krytyki sztuki Chwistka w układzie problemowym, przeprowadzając analizę treści wybranych wypowiedzi i nakreślając ich konteksty kulturowe. Omówione zostają kolejno następujące aspekty: miejsce krytyki artystycznej w ogólnie pojętym życiu kulturalnym Polski międzywojennej, doświadczenie jako podstawa sądu krytycznego, metodologia pracy krytyka sztuki, kryteria wartościowania dzieł sztuki i postaw twórczych.

3

Teoria wielości rzeczywistości Leona Chwistka. Rys krytyczny

85%

Bożek H.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2014

|

vol. 4

|

issue 2

405-424

EN

The purpose of this paper is to offer a logico‑philosophical critical overview of the theory of multiple realities (TWR). The paper is divided into three sections. In the first section I present a brief history of the development of some ideas, which combined together form the conceptual framework of the theory in question, whose main thesis is that there is more than one reality. In the second part I present (and try to address) some interpretations of TWR, which can be described as: ontological; epistemological; esthetical; logical ad mixed interpretations. When doing so, a special emphasis is laid on the presentation of an explication of TWR based on theory of models, an explication authored by Teresa Kostyrko. This explication rests on a conditional recognition of the particular ‘realities’ of Chwistek’s theory as proper models (i.e. those, which fulfill the condition of the identity of meaning of theory’s fundamental notions) of the theories of reality, with the provision that such models are indeed constructible. In the last section of my paper I propose a preliminary appraisal of the TWR as well as a way to reengineer this theory in order to avoid some of its difficulties. By appealing to Kostyrko’s idea on one hand and the spirit Quinean ontological relativism on the other, I wish to argue as follows: (1) ‘reality’ is the name of the set comprising all meanings of the term ‘reality’; (2) under particular conditions these meanings can be arranged in a theory, which posseses a proper model (scientific discourse, some forms of the common talk); (3) model proper designate by definition classes of objects, which we regard as existent on the grounds of a given theory. The above set of theses forms the core of a concept, which I propose to call the ‘manifold reality’ in order to differentiate it from TWR, the development of which theory it is, as well as its modification towards a new kind of ontology.

4

Leona Chwistka oscylacje artystyczne

85%

Mordka A.

Galicja. Studia i materiały

|

2019

|

issue 5: "Filozofia w Galicji II"

254-270

PL

Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji Leona Chwistka oscylacji artystycznych. W pierwszej części artykułu wyjaśnię znaczenie tego pojęcia, a także omówię rodzaje oscylacji. Ponieważ to pojęcie nie ma ściśle artystycznego charakteru, podam racje jego zastosowania w analizie obrazu. W drugiej części przeprowadzę analizę oscylacji genetycznej. Jest to szczególny rodzaj oscylacji, który umożliwia widzenie w danym obrazie całkiem różnych przedmiotów. Wyłaniają się one z plam barwnych i mogą być identyfikowane przez odbiorcę na różne sposoby. W części trzeciej skupię się na oscylacji między własnościami tego samego przedmiotu.

EN

The aim of the article is to introduce Leon Chwistek’s concept of artistic oscillations (variations). The explanation of a notion of oscillation and their kinds will be presented in the first part of article. Because this notion is not artistic one in its strict sense I will provide reasons for applying it in the analysis of a painting. In the second part of article the genetic oscillation will be taken into consideration (a special kind of oscillation which allows noticing different objects in a given painting). They emerge from an artful blob of paint and can be identified by an addressee in different ways. In the third part I will focus on the oscillation between attributes of the same object.

5

Krytyka teorii wielości rzeczywistości Leona Chwistka przez Romana Ingardena. Analiza z perspektywy interpretacji logicznej

85%

Bednarz G.

Kwartalnik Filozoficzny

|

2019

|

vol. 47

|

issue 3-4

39-50

EN

The aim of the article is to show how one can avoid Ingarden’s criticism of Chwistek’s theory by assuming its logical interpretation, the author of which is Teresa Kostyrko. I am arguing that there is no common domain of the four realities which Chwistek distinguished. This aim is achieved by means of a critical analysis of Ingarden's objections to Chwistek’s theory of plurality of realities.

6

Analiza krytyczna podstaw teorii wielości rzeczywistości Leona Chwistka

71%

Bednarz G.

Estetyka i Krytyka

|

2017

|

issue 1(44)

25-38

EN

The aim of the article is to present a few criticisms of the foundations of Leon Chwistek’s philosophy. Completeness postulate, imposed on all correct philosophical systems by Chwistek, and which is supposed to be in conflict with conventionalism, is criticised. Correctness of some Chwistek’s axioms is called into question. Axioms for six intermediate realities are given. I argue in favour of model theory interpretation of manifold reality.

Refine search results

1 ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

1 Estetyka i Krytyka

1 Galicja. Studia i materiały

1 Kwartalnik Filozoficzny

1 Studia Philosophiae Christianae

2 Bednarz G.

1 Bożek H.

1 Femiak T.

1 Mordka A.

1 Rozmarynowski Ł.

1 2022

1 2021

2 2019