Search results

1

Local Memory and Urban Space

100%

Łupienko A.

Acta Poloniae Historica

|

2023

|

vol. 126

5-28

EN

The paper ponders over the issue of memory and urban space. It shows how these categories have been discussed in the literature and how they are connected to the problem of place identity. The paper also highlights the need to appreciate and assess the physical aspect of objects, which act as memory markers in the urban space. The author argues that what is being memorialised and conveyed as meaning is the past lived experience. As a case in point, two memory acts are analysed in the paper, clearly showing the interdependence of various temporalities in the anniversary celebrations. In the festivities celebrating the 100th (in 1881) and 150th (in 1931/2) anniversaries of the consecration of the Lutheran church in Warsaw, the capital of the Kingdom of Poland in the Russian partition and later the capital of a resurrected independent Polish state after 1918, the different present-oriented needs were mirrored in the narratives and commemorations of the past. Idiosyncratic visions of the past help make the small and vulnerable community of Lutherans in an otherwise primarily Roman Catholic environment more coherent, as its members may lay claim to history and construct and stabilise their identification process as descendants of past generations. Moreover, the material fabric of the church seems to be an indispensable factor. The parishioners’ lived experience appears to be a crucial component of commemorations in the late nineteenth and early twentieth centuries.

2

Stacja misyjna „Polonia” w Transwalu (1885-1914) na podstawie prasy Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Królestwie Polskim

84%

Lesiakowska R.

Studia Polonijne

|

2021

|

vol. 42

99-115

EN

“Take up the White Man’s burden...,” these words from of the well-known poem by Rudyard Kipling created a specific ideological banner wielded by the 19th-century colonial states. However, it is common property that the reality was far from the idea of service espoused by the poet, and the European empires did not “send forth the best ye breed” to attend to the needs of indigenous peoples. In that reality, particularly noteworthy were the attitudes of individuals who, somewhat contrary to the contemporary mindset, sought to recognise the subjectivity of indigenous tribes and communities and wished to encourage them to change rather than imposing anything. Some of such individuals were the founders and staff of the Polonia Mission Station operated as a splinter of cooperation between the Lutheran Church in the Kingdom of Poland and the Hermannsburg Mission. The facility was located in South Africa, 30 km northwest of Pretoria, and operated thanks to contributions from the faithful. This initiative of the relatively small Lutheran community in the Polish territory under the Russian rule remains almost unknown.

PL

„Dźwignij brzemię białego człowieka…” – te słowa słynnego utworu Rudyarda Kiplinga (The White Man’s Burden) stanowiły swoisty sztandar ideowy XIX-wiecznych państw kolonialnych. Jednak, jak wiadomo, rzeczywistość daleka była od wspominanego w tymże utworze służenia, a imperia europejskie nie wysyłały „swych najlepszych synów” po to, by otaczali rdzenną ludność troskliwą opieką. W tych realiach tym bardziej interesujące stają się postawy osób, które – poniekąd wbrew mentalności epoki – starały się dostrzegać podmiotowość plemion i społeczności tubylczych, chciały przekonywać, a nie zmuszać do zmian. Do nich zaliczyć należy twórców i pracowników stacji misyjnej „Polonia”, prowadzonej w ramach współpracy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Królestwie Polskim z misją hermannsburską. Placówka położona była w Afryce Południowej, 30 km na północny zachód od Pretorii i utrzymywała się dzięki składkom wiernych. Ta inicjatywa stosunkowo niewielkiej społeczności luterańskiej ziem polskich zaboru rosyjskiego pozostaje niemal nieznana.

3

„Pod przykryciem turystyki…”. Obserwacje i analizy Biura Paszportów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych jako elementy uzupełniające politykę wyznaniową PRL

67%

Michalak R.

Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities

|

2014

|

issue 3

147-158

EN

Design and implementation of tasks PRL religious policy required many specific actions and supporting the work of the Office for Religious Affairs, the security apparatus and specialized agencies of the PZPR. ~e article discusses the work of the Passport Office of the Ministry of Internal Affairs, as an institution supporting centers of power system operations. Presented source material relates to the observation of behavior West “religious tourists” coming to Polish in the mid-70s of the last century. Conclusions formulated by the Passport Office led to increased surveillance Polish religious organizations and individuals representing them if there were any signs of their interaction with the citizens of Germany. ~ey also led to a negative perception of the People’s Republic of total foreign makers of religious organizations. In these circumstances, lasting ended a period of nearly 20 years of government policy to support the expansion of Polish actors confessional contacts with their foreign partners.

4

Chrzest i Eucharystia w praktyce ekumenicznej Kościoła katolickiego i luterańskiego

67%

Budniak J.

Studia Oecumenica

|

2017

|

vol. 17

305-320

EN

In the constant ecumenical quest, there is a tendency nowadays to reach the most basic levels of church life in order to put the ecumenical rules into practice. The time has come to concentrate our attention on this very level of church life. It is here, in the pastoral work, where we approach couples and families of different confessions. The issue arises now with redoubled strength because of great migrations of people on the European continent. The problem of mixed couples is, among other problems, a challenge in solving the question of baptism and taking Communion. That is why, the everyday life of believers opens on newer and newer experiences, also in the field of ecumenism. Analysing some texts concerning the issue of ecumenical dialogue dealing with baptism and Eucharist, we can find a confirmation of the thesis that it is the parish which should be the unquestionable role model of ecumenical movement.

PL

W poszukiwaniach ekumenicznych schodzimy na coraz bardziej podstawowe poziomy życia kościelnego, by na nich starać się wprowadzać w życie zasady ekumeniczne. Pytanie o ekumenizm w wymiarze parafialnym jest więc jak najbardziej uzasadnione. To na płaszczyźnie duszpasterstwa parafialnego coraz częściej spotykamy się z małżeństwami i rodzinami o różnej przynależności wyznaniowej. Do tego przyczyniają się choćby wielkie migracje ludności na kontynencie europejskim. Małżeństwa mieszane są m.in. wyzwaniem dla rozwiązywania problemów związanych z chrztem i przystępowaniem do Komunii św. Stąd życie powszednie wierzących otwiera się na coraz to nowe doświadczenia, także w dziedzinie ekumenizmu. Analizując poszczególne teksty związane z dialogiem ekumenicznym dotyczącym chrztu i Eucharystii, znajdujemy potwierdzenie tezy, że to parafia powinna być niekwestionowanym prekursorem ruchu ekumenicznego.

5

Rewindykacja nieruchomości Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na terenie Gdańska po 1989 r. (postępowania przed Komisją Regulacyjną)

67%

Zieliński T. J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2010

|

vol. 13

5-24

PL

Oceniając proces regulacji spraw majątkowych Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego po 1989 r. na terenie Gdańska należy stwierdzić, że możliwość pozyskiwania przez polski Kościół Luterański dawnych nieruchomości ewangelickich na terenie miasta została wykorzystana w wysokim stopniu. Wnioski złożono szybko po chwili zaistnienia prawa składania żądań rewindykacyjnych i zostały w stosunkowo niedługim czasie rozpatrzone. Rezultat tych starań był relatywnie zadawalający, lecz daleki od optymalnego. Ze względu na wcześniejsze przejęcie najbardziej prestiżowego i atrakcyjnego ewangelickiego majątku kościelnego przez inne związki wyznaniowe (w zdecydowanej większości przez Kościół Rzymskokatolicki), gdańska Parafia Ewangelicko-Augsburska miała nikłe szanse na pozyskanie interesujących obiektów kościelnych na terenie miasta. Spośród 9 złożonych wniosków odnoszących się do co najmniej 10 nieruchomości, tylko jedna została przekazana zgodnie z wnioskiem, przy czym była to wieża zburzonego w czasie działań wojennych kościoła. W miejsce pozostałych parafia Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego otrzymała obiekty spoza dawnego zasobu sakralnego i ewangelickiego. Biorąc pod uwagę wielowiekową czołową pozycję luteranizmu na forum religijnym Gdańska efekt postępowania regulacyjnego trudno uznać za adekwatny. W toku procedury rewindykacyjnej postawa przedstawicieli Kościoła Luterańskiego była powściągliwa i realistyczna. W sprawach szczególnie drażliwych wnioskodawca zachowywał się z taktem, czego najmocniejszym dowodem było wycofanie wniosku dotyczącego obiektów szpitala im. Mikołaja Kopernika.

EN

When evaluating the process of regulation of property matters of the Lutheran Church after 1989 in the city of Gdańsk, it should be stated that the church has taken considerable advantage of regaining former evangelical property in the urban area. The relevant applications were submitted immediately the right of regaining became effective and were answered in a relatively short time. The effects of these attempts were comparatively satisfactory, yet far from most favourable. Due to a former seizure of the most prestigious and attractive evangelical church property by other religious associations (predominantly by the Roman Catholic Church), the Gdańsk Lutheran parish had but a mere chance to take possession of interesting church property in the city. From among 9 submitted applications involving at least 10 sites, only one was regained according to the application: the tower of a war-torn church. In lieu of other sites, the Lutheran parish was offered the property situated outside the former sacred and evangelical site. Taking into account a many centuries’ leading position of Lutheranism in the Gdańsk religious forum, the result of the regulatory proceeding appears far from adequate. In the course of the proceedings, a stance adopted by the representatives of the Lutheran Church was realistic and reticent. In most sensitive cases the applicant exercised tact, which was corroborated by the withdrawal of the application concerning the complex of Mikołaj Kopernik Hospital.

6

Stwierdzenie stanu wolnego wiernych Kościoła Ewangelicko‑Augsburskiego w Polsce przed zawarciem małżeństwa w Kościele katolickim

67%

Nowicka U.

Ius Matrimoniale

|

2016

|

vol. 27

|

issue 4

79-94

EN

Along with the Catholic Church study, a marriage contracted between the baptized in a valid way is a sacrament and for his reason neither human power nor any cause can dissolve it, only the death. While the practice of the Lutheran Church in Poland provides a different perception of the same fundamental rules. Lutheran Church accepts divorce granted by secular law and allows of successive marriage by the faithful in Church. The purpose of this article is analysis of the situation when the Lutheran faithful intends to contract a marriage with a Catholic party and in the Catholic Church.

Refine search results

1 Acta Poloniae Historica

1 Ius Matrimoniale

1 Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities

1 Studia Oecumenica

1 Studia Polonijne

1 Studia z Prawa Wyznaniowego

1 Budniak J.

1 Lesiakowska R.

1 Michalak R.

1 Nowicka U.

1 Zieliński T. J.

1 Łupienko A.

1 2023

1 2021

1 2017

1 2016