Search results

1

Nam współcześni: Machiavelli, Hobbes i Rousseau. Recenzja książki Johna Plamenatza, Machiavelli, Hobbes, and Rousseau, pod redakcją Marka Philpa i Zbigniewa A. Pełczyńskiego (Oxford University Press, 2012)

100%

Waśkiewicz A.

Studia Socjologiczno-Polityczne. Seria Nowa

|

2016

|

vol. 05(1-2)

123-131

PL

-

2

Retoryka w służbie przywódcy politycznego

89%

Czapińska M.

Res Rhetorica

|

2015

|

vol. 2

|

issue 4

19-29

PL

Powstały u zarania demokracji ateńskiej spór o rolę retoryki w działalności przywódcy politycznego nie wygasł wraz z końcem tego ustroju. Jego przebieg możemy śledzić m. in. na kartach tekstów Platona, Cycerona i Machiavellego. Platon deklaruje się jako przeciwnik sofi stycznego traktowania retoryki jako narzędzia służącego do manipulacji drugim człowiekiem. Cyceron uznaje, że stosowanie technik retorycznych w celu sterowania wolą słuchacza jest dopuszczalne jedynie w przypadku polityka, którego etyczna postawa jest gwarantem ich prawidłowego wykorzystania. W ujęciu Machiavellego natomiast retoryka odzyskuje charakter, jaki posiadała w przekonaniu sofistów – ma służyć przywódcy politycznemu w realizacji jego planów. Okazuje się zatem, że na skutek odmiennego rozumienia rzeczywistości państwowej, wynikającego głównie z przypisywania różnej wagi orientacji etycznej jednostek sprawujących władzę, wspomniani autorzy dochodzą do odmiennych wniosków, a zainicjowana przez starożytnych Greków dyskusja po wiekach wraca do punktu wyjścia.

EN

A dispute ignited at the dawn of the Athenian democracy about the role of the rhetoric in the activities of political leaders did not fade out completely at the end of that regime. Its course we can track inter alia on the pages of texts written by Plato, Cicero and Machiavelli. Plato speaks against the rhetoric sophistically understood as a tool serving to manipulate other people. Cicero concludes that the use of rhetorical techniques in order to take control over listener’s will is allowed only for a politician, whose ethical attitude is the guarantee of their proper use. However, from the Machiavelli’s perspective, the rhetoric retrieves its sophistic character - to serve political leaders to fully implement their plans. It appears then that on account of different perceptions of the state’s reality, which arise from the particular inclination to attach various levels of importance to the moral sense of individuals in power, these authors come to contrastive conclusions, and the discussion initiated by the ancient Greeks goes back to the starting point centuries later.

3

Myśliciel w zadżumionym mieście. Machiavellego dyskurs o zarazie

89%

Strączek B.

Perspektywy Kultury

|

2024

|

vol. 44

|

issue 1

495-518

EN

Niccolò Machiavelli viewed the governance of a state as parallel to the practice of medicine - endeavors characterized by proactive measures during times of prosperity and healing, at times harsh, interventions during moments of crisis. In Machiavelli’s conception, the ruler assumes the role of a physician for the body politic, perpetually threatened by a host of maladies including plague, rebellion, disorder, subjugation, demagoguery, and decadence. The intersection of medicine and politics within Machiavellian discourse constructs a unique narrative framework, reflecting the anxieties and collective traumas of generations grappling with the constant specter of plague resurgence. It appears, therefore, that Machiavelli’s philosophical framework can be interpreted as a socio-political venture akin to a medical intervention, formulated in reaction to both the tangible and metaphorical crises precipitated by the plague. Simultaneously, within the works of this contentious philosopher, we encounter a form of pastiche intended to satirize not only the reality of the plague but also the literature that chronicles it. The dichotomy of discourses inherent within the corpus machiavellicum often prompts scholars to discern a perplexing disjunction between Machiavelli as the progenitor of objective political science, modeled after medical principles, and Machiavelli as the artist, weaving subjective and fictional literary worlds. However, this apparent contradiction can be reconciled into a more coherent depiction of Machiavelli as a thinker, whose central theme revolves around contemplation of the human condition amidst calamity. Both perspectives resonate with the ethos of the Renaissance resurgence following the plague, defying resignation and striving to rejuvenate society.

PL

Dla Nicolla Machiavellego sztuka rządzenia państwem podobna była do sztuki lekarskiej. Polegała na skutecznej profilaktyce w czasach prosperity i uzdrawiających, czasem wręcz brutalnych interwencjach w momentach kryzysu. Władca powinien być jak lekarz ciała politycznego, które każdego dnia zagrożone jest śmiertelnymi chorobami – dżumą, buntem, nieporządkiem, zniewoleniem, demagogią, dekadencją. Medycyna i polityka zazębiają się w wielu punktach machiawelicznego dyskursu, tworząc specyficzne imaginarium, przez które przenikają lęki i traumy pokoleń żyjących w ciągłym zagrożeniu powrotem dżumy. Wydawałoby się więc, że filozofię Machiavellego można odczytywać jako przypadek polityczno-medycznego projektu, będącego odpowiedzią na kryzys spowodowany zarazą, rzeczywistą i metaforyczną. Tymczasem w pismach tego kontrowersyjnego myśliciela mamy także do czynienia z formą pastiszu mającego na celu parodystyczne przedstawienie nie tylko rzeczywistości zarazy, ale także literatury, która o niej opowiada. Dychotomia dyskursów sięgająca samej istoty corpus machiavellicum często prowadziła komentatorów do wniosku, iż istnieje pewien kłopotliwy rozłam między Machiavellim ojcem obiektywnej nauki politycznej wzorowanej na naukach medycznych a Machiavellim artystą, twórcą subiektywnych i fikcyjnych światów literackich. Ta pozorna sprzeczność może jednak zostać łatwo przekształcona w bardziej spójny portret Machiavellego jako myśliciela, dla którego przewodnim motywem jest refleksja nad kondycją człowieka stojącego w obliczu katastrofy. Jedno i drugie podejście odpowiada duchowi renesansowego odradzania się po zarazie, przeciwdziałającego rezygnacji i dążącego do regeneracji społeczeństwa.

4

Укротяването на Звяра. Идеята на Просвещението за овладяването на политическите страсти и руският литературен бестиарий

76%

Krysteva D.

Poznańskie Studia Slawistyczne

|

2018

|

issue 15

EN

In this article, the subject of research is the literary-political beastiarium in the transition from the Baroque to the Enlightenment in Russia. The conceptual basis are the parallel ideas of the beast in man, taming the beast, and dream of eternal peace as understood by the European enlighteners of the 18th century. The dynamic, contradictory, and convulsive epoch of Peter I is discussed along with the myth of the dragon slayer and the monstrous Baroque metaphors used to describe the ruler and his subjects: Beast on the throne, battle with beasts, the dragon with three heads, and the ontological metaphor of falling in the beastʼs throat (resulting from the exercise of power through fear and violence). The underlying transformation of these ideas coincides with the period of Empress Elisavetaʼs rule with the thematization of the notions of tamed passions, peace and mercy of the throne in the parallel images of the biblical Elizabeth and the compassionate Titus. „Taming the beast” is a segment of the enlightenment program and the educational discourse of the time of Catherine II.A moralizing literary context is presented in works of V. Petrov, G. Derzhavin, M. Muraviev, A. Kozelsky, N. Karamzin. In this context, the idea of the rulerʼs tamed passions is presented in a dialogue (direct or indirect) with Machiavelliʼs The Prince and Friedrich IIʼs Anti-Machiavelli. The metaphorical images of the ruler of passions are: the blissful lion, the tame beast, or the transformed thunder god – the man on the throne and the king of hearts. The tamed passions (malice, enmity and dissonance) transform the society of predatory tigers into a peaceful herd of tigers and lambs, pigeons and hawks. The culmination of these ideas are the projects for a Union of States (The Sacred Union of European Monarchies, 1815, Union of Empires, 1873) were considered. A hypothesis is put forward that V. Dalʼs version of the folk tale Teremoc (1870) is a metaphorical representation of the idea of peaceful life, subjected to the test of passions.

5

Mędrzec, sługa, ekspert do wynajęcia? Machiavelli jako autor "Księcia"

75%

Porada A.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2017

|

vol. 47

6

Perennial Questions of Political Philosophy

75%

Moussaly O.

Dialogue and Universalism

|

2019

|

issue 1

85-104

EN

In the history of political thought a major problem has been to determine if philosophers should get involved in political affairs. From Aristotle to Antonio Gramsci, a wide variety of positions have been presented on this topic. Today academics often choose to isolate themselves in the ivory tower of the university. Although there are many exceptions to this general rule there is no consensus about how philosophers should relate to politics. We hope that this article which explores the relation of Aristotle to Machiavelli can shed some light on this very relevant issue.

7

Co nie mieści się w dobrze pojętym republikanizmie. Wybrane narracje republikanizmu w cywilizacji Zachodu – od czasów antyku greckiego po czasy współczesne

71%

Piekarski R.

Pieniądze i Więź

|

2018

|

vol. 21

|

issue 2(79)

19-32

PL

We współczesnej historii myśli politycznej, jak i w historii filozofii polityki nierzadko napotykamy nadzwyczaj swobodne i szerokie rozumienie republikanizmu. W takich przypadkach do tradycji „nowego republikanizmu” zaliczany jest Locke, Hobbes, czy też Machiavelli. Gdy weźmiemy za właściwe kryterium precyzyjne i uściślone pojęcie republiki w klasycznym rozumieniu, tj. myśli Arystotelesa, szybko okazuje się, iż wymaga się wtedy podwyższonych kwalifikacji moralnych i intelektualnych, aby realnie uczestniczyć w sprawowaniu funkcji przywódczych i władczych. Trzymając się wzorców klasycznych, nie wolno w tradycji republikańskiej pomijać kryterium aksjologiczno-duchowego. A tak właśnie czyni wielu komentatorów tzw. nowoczesnego republikanizmu. Wynikiem tego jest chaos myślowy i zacieranie zasadniczych różnic pomiędzy rozmaitymi pojęciami i narracjami. Postulujemy aby tego unikać.

EN

In the modern history of political thought, as well as in the history of political philosophy, we often encounter an extremely free and broad understanding of republicanism. In such cases Locke, Hobbes or even Machiavelli are counted among the traditions of "new republicanism". When we take into account the correct and precise criterion of the republic in the classical sense, i.e. the thought of Aristotle, it quickly turns out that higher moral and intellectual qualifications are required to participate in the exercise of leadership and commanding functions. In keeping with classical patterns, one cannot omit the axiological-spiritual criterion in the republican tradition. And this is what many commentators of the so-called modern republicanism do. The result is mental chaos and obliteration of fundamental differences between various concepts and narratives. We postulate to avoid this way of narrations.

8

Granice zasady „cel uświęca środki” w filozofii władzy Niccola Machiavellego

71%

Potapenko K.

Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda

|

2019

|

vol. 2

|

issue 2(4)

300-318

PL

W artykule analizowany jest problem współczesnego rozumienia makiawelizmu w kontekście rzeczywistych poglądów Machiavellego. Przedstawione zostały granice zasady „cel uświęca środki”, którymi są: interes publiczny, wybieranie mniejszego zła, uzasadnione stosowanie w czasie wojny środków niemoralnych. Znaczną część rozważań poświęcono analizie celu głównego dla Machiavellego, którym jest dobro ogółu i w tym kontekście możliwych do zastosowania przez władcę środków. Na podstawie prac Machiavellego zrekonstruowano obraz władcy, którego celem jest zjednoczenie Włoch. Ustalenia odniesiono do poglądów z epoki oraz realiów współczesnych, wskazując także na przykłady możliwej interpretacji makiawelizmu współcześnie.

EN

The article analyzes the problem of contemporary understanding of Machiavellianism in the context of Machiavelli’s real views. It presents the boundaries of the principle “the end justifies the means” which include the public interest, selecting the lesser evil, and the justified use of immoral means during the war. Much of the discussion is devoted to an analysis of the common good as a main goal for Machiavelli himself. Based on the work of Machiavelli, an image of the ruler aiming to unify Italy is reconstructed. The findings are then referred to the views from the era as well as to contemporary realities, also by indicating examples of possible interpretations of Machiavellianism today.

9

Not Being Angel. Manichaeism as an Obstacle to Thinking of a New Approach to Animality

63%

Zawisza R.

Dialogue and Universalism

|

2014

|

issue 1

157-163

EN

I focus on the monastery life in Europe and its predomination of vita contemplativa upon vita activa. It is not hard to distinguish within Christianity its Manichaean component whose characteristic feature is a grudge against matter, body and sexuality. This complexity of ideas brought about the contempt of vital elements of human existence, so that its animal past, still present in Zivilisationsprozess. An alternative anthropology inspired by an evolutionism should based on the presumption that only through the appreciation of an animal dimension of us—instead of monastic desire of becoming an angel—will it be possible to create new perspectives for renegotiation of the human– animal boundaries.

10

Strach jako narzędzie władzy w Antymakiawelu Innocentego Gentilleta

63%

Materka P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

|

2022

|

vol. 17

|

issue 2

113-124

EN

This article explores the issue of fear as an instrument of power in Discours sur les moyens de bien gouverner by Innocent Gentillet. This protestant author was a witness to the St. Bartholomew’s Day massacre, which he blamed on Machiavellians. In his book, Gentillet enters into polemics with Machiavelli’s The Prince. He opposes the ideas proposed by the Italian and gives many counterarguments. As for fear, he evokes a maxim of Machiavelli’s that the Prince can be cruel if he is obeyed, whereas, for the Frenchman, cruelty is the cause of fear, and with the help of historical examples he proves that the cruel Prince cannot govern for long. The second aspect on which the author focuses is the relation between love and fear. Gentillet disagrees with the Italian author who says that it is impossible to pot both so it is better to be feared than loved. Innocent Gentillet’s discourse follow the anti-Italianisme of the time.

FR

Cet article explore la question de la peur comme un outil du pouvoir dans le Discours sur les moyens de bien gouverner d’Innocent Gentillet. Cet auteur protestant a été un témoin du massacre de la Saint-Barthélemy dont il a accusé les catholiques. Dans son ouvrage, Gentillet entre dans la polémique avec Le Prince de Machiavel. Il s’oppose aux idées développées par l’Italien en en donnant plusieurs contre-arguments. Quant à la peur, il évoque une maxime de Machiavel disant que le Prince peut être cruel s’il se fait obéir alors que, pour le Français, la cruauté est la cause de la peur et à l’aide des exemples historiques il prouve que le Prince cruel ne peut pas gouverner longtemps. Le deuxième aspect sur lequel l’auteur se concentre c’est la relation entre l’amour et la crainte. Gentillet n’est pas d’accord avec l’auteur italien qui dit qu’il est impossible de susciter les deux alors il vaut mieux être craint qu’aimé. Le discours d’Innocent Gentillet s’inscrit dans l’ambiance de l’anti-italianisme de l’époque.

11

Podziemny nurt materializmu spotkania

55%

Althusser L.

Praktyka Teoretyczna

|

2016

|

vol. 19

|

issue 1

37-62

EN

The fragment of The Underground Current of the Materialism of the Encounter presented below offers a draft of philosophical trajectory named „Materialism of encounter” or „aleatory materialism”. Its characteristic feature is the focus on contingency of preliminary constellation that organizes the very possibility of an event and its duration. he text takes as its goal the critique of the philosophical tradition that sees in materialism merely a negative of idealism that duplicates its structure and logic. The text starts with an analysis of philosophical consequences of Epicurean atomism and moves towards the discussion of a recurrent theme of void and contingency of the origin appearing in the works of such authors as Machiavelli, Spinoza, Rousseau, Marx or Heidegger. The Underground Current of the Materialism of the Encounter was published posthumously, and is based on materials that were supposed to become a basis of an unfinished book by Louis Althusser. The translation was possible thanks to courtesy of l’Institut Mémoires de l’édition contemporaine (IMEC).

PL

W prezentowanym poniżej fragmencie Podziemnego nurtu materializmu spotkania Louis Althusser kreśli zarysy filozoficznej trajektorii określanej mianem „materializmu spotkania”. Charakterystyczną cechą proponowanego tutaj ujęcia jest nacisk na przygodność konstelacji organizującej warunki możliwości wydarzenia i jego trwania. Tekst stawia sobie za cel krytykę tradycji filozoficznej ujmującej materializm jako negatyw idealizmu, powielający jego strukturę i logikę myślenia; zaczyna się od analizy filozoficznych implikacji epikurejskiego atomizmu, by następnie przejść do omówienia motywu próżni i przygodności powtarzającego się u autorów takich jak Machiavelli, Spinoza, Rousseau, Marks czy Heidegger. Podziemny nurt materializmu spotkania został opublikowany pośmiertnie, w oparciu o materiały mające stać się podstawą nieukończonej książki. Tłumaczenie ukazało się dzięki uprzejmości l'Institut Mémoires de l'édition contemporaine (IMEC).

12

Przewrót Machiavellego

51%

Kimla P.

Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem

|

2019

|

vol. 41

|

issue 3

37-44

EN

The article features a short recapitulation of intellectual achievements in the sphere of politics of Niccolò Machiavelli. On many points he broke with the established way of thinking about politics and steered it in new directions. His revolution was expressed, among other things, in the positioning of politics as a central human activity, in the development of a new methodology for penetrating political matter, in the development of a new perspective on the tasks of political power and on relations between states, in the re-drawing of the relationship between morality and politics, and in an innovative view of the nature of man.

13

Demoniczne źródła nauk społecznych

51%

Łuczewski M.

Stan Rzeczy

|

2011

|

issue 1(1)

16-47

PL

Celem niniejszej pracy jest ukazanie represji szatana w myśli Zachodu oraz udowodnienie, że był to proces niezbędny dla rozwoju nauk społecznych. Rozpoczynam od szkicu teorii religii i teologii jako funkcjonalnych systemów kulturowych – opisujących, wyjaśniających i zmieniających rzeczywistość – które operują binarnym kodem Bóg–szatan, tworzącym jednocześnie ich tożsamość. Następnie wskazuję na pięć strategii neutralizacji demonicznego elementu tego kodu: przemilczanie, anestezję, metaforyzację, negację i subwersję, które czynią teologię niefunkcjonalną, a tym samym podatną na instrumentalizację. Przy użyciu tych pojęć śledzę wreszcie neutralizację szatana i dekonstrukcję teologii od chrześcijańskiego neoplatonizmu poprzez scholastykę i tradycję hermetyczną po – co stanowi główną oś mojego wywodu – Machiavellego, Francisa Bacona, Kartezjusza i Hobbesa. Pokazuję przy tym, że żaden z ojców nauk społecznych nie negował istnienia Boga, lecz każdy – na swój własny sposób – neutralizował szatana. Machiavelli czynił to po to, aby zakwestionować teleologiczność poznania (epistemologia), Bacon i Kartezjusz, aby ugruntować metodę naukową (metodologia), a Hobbes – aby wyodrębnić właściwy przedmiot nauki (ontologia). Te operacje były następnie powielane przez kolejne pokolenia myślicieli aż do naszych dni, sprawiając, że początkowe wyparcie demonów samo uległo wyparciu. Naukowcy zapomnieli o tym, że zapomnieli o demonach. Dopiero Max Weber na powrót odkrył demoniczność nauki. Nie doprowadziło to jednak do jej dekonstrukcji, lecz do dalszego rozwoju.

EN

The aim of this paper is both to trace the process of repression of the demonic in history of Western thought as well as to prove that it was necessary for development of social sciences. I start with a theory of religion and theology as functional cultural systems, which employ a binary code God/Satan to describe, explain and change social world. I then go on to show five strategies of neutralization of the demonic: silencing, anesthesia, metaphorization, negation and subversion, which render theology unfunctional and prone to instrumentalization. With the help of these concepts I investigate transformations of theology starting with neo-Platonism through scholasticism and hermetic tradition to Machiavelli, Bacon, Descartes and Hobbes. I show hereby that they did not question existence of God but – each in their own way – neutralized Satan. Machiavelli did it to free science from scholastic teleology (epistemology), Bacon and Descartes to ground scientific method (methodology), and Hobbes to define object of science (ontology). Since then this repression has been repeated time and again by most prominent thinkers of modern era. It is only Max Weber who rediscovered the demonic in social sciences. Surprisingly, this did not bring about deconstruction of social sciences, but to their further development.

14

Leadership elitism – Idealism vs. Realism

51%

Michaud T. A.

Studia Philosophiae Christianae

|

2019

|

vol. 55

|

issue 3

81-103

EN

Philosophies of leadership have tended to express and support idealistic or realistic approaches to leadership. Leadership elitism maintains essentially that successful leaders must know and do what is best for their followers, because their followers are not capable of knowing and doing what is best for themselves. This essay offers descriptions of the contrasting traits of leadership idealism and realism, both of which explain elitism as a common trait of idealism. These descriptions are exemplified with an overview of some past and current leadership philosophies, and then with an in-depth analysis of the early twentieth-century views of the African-Americans thinkers W.E.B. Du Bois (idealist) and Booker T. Washington (realist). Some remarks on where leadership philosophy is and could be in the twenty-first century conclude the essay.

Refine search results

Nam współcześni: Machiavelli, Hobbes i Rousseau. Recenzja książki Johna Plamenatza, Machiavelli, Hobbes, and Rousseau, pod redakcją Marka Philpa i Zbigniewa A. Pełczyńskiego (Oxford University Press, 2012)

Retoryka w służbie przywódcy politycznego

Myśliciel w zadżumionym mieście. Machiavellego dyskurs o zarazie

Укротяването на Звяра. Идеята на Просвещението за овладяването на политическите страсти и руският литературен бестиарий

Mędrzec, sługa, ekspert do wynajęcia? Machiavelli jako autor "Księcia"

Perennial Questions of Political Philosophy

Co nie mieści się w dobrze pojętym republikanizmie. Wybrane narracje republikanizmu w cywilizacji Zachodu – od czasów antyku greckiego po czasy współczesne

Granice zasady „cel uświęca środki” w filozofii władzy Niccola Machiavellego

Not Being Angel. Manichaeism as an Obstacle to Thinking of a New Approach to Animality

Strach jako narzędzie władzy w Antymakiawelu Innocentego Gentilleta

Podziemny nurt materializmu spotkania

Przewrót Machiavellego

Demoniczne źródła nauk społecznych

Leadership elitism – Idealism vs. Realism