Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Medyceusze

Sort By:

Limit search:

Od Ogrodu Hesperyd do „Cytrusomanii” w ogrodach europejskich władców w XVI-XVIII wiek - Symbolika i historia uprawy roślin cytrusowych

100%

Malawski S.

Roczniki Humanistyczne

2015

vol. 63

issue 4: Historia Sztuki

59-84

Historia uprawy roślin cytrusowych sięga czasów starożytnych, jednak to w dobie renesansu zyskały one szczególne znaczenie jako element sztuki ogrodowej. Wtedy też zaczęto wykorzystywać nie tylko ich użytkowy charakter, ale również wartości dekoracyjne i znaczenie symboliczne. Pierwsze udokumentowane wykorzystanie cytrusów do celów propagandowych miało miejsce w ogrodzie Medyceuszy w Castello nieopodal Florencji. W okresie tym owoce cytrusów utożsamiano z mitycznymi „złotymi jabłkami” Hesperyd, fakt ten wykorzystany został przez ród Medyceuszy w tworzeniu ogrodu o politycznym przesłaniu. Wspaniałą kolekcję roślin kubłowych, w tym cytrusów, posiadał również w Wersalu król Francji Ludwik XIV. W okresie tym oranżeria i parter pomarańczowy stały się znaczącym eremem ogrodowej kompozycji i programu. Wielkim miłośnikiem uprawy roślin cytrusowych był także elektor saski i król Polski August II Mocny. Podobnie jak Kosma I Medyceusz, utożsamiał się on z mitycznym Heraklesem, a w swych ogrodach w Dreźnie i Warszawie zgromadził olbrzymią kolekcję tych roślin - zwłaszcza pomarańczy gorzkiej. Uprawą cytrusów pasjonował się również ostatni król Polski, Stanisław August Poniatowski, a także car Aleksander II, który odkupił część kolekcji Augusta oraz wybudował nową oranżerię w parku łazienkowskim w Warszawie w celu jej utrzymywania.

The history of growing citrus plants dates back to ancient times but in the Renaissance era they gained particular importance as an element of garden art. At that time they became popular for their decorative and symbolic significance, as well as their originally intended purpose. The first documented use of citrus fruit as “garden art” took place in the garden of the Medici at Castello near Florence. During this period, citrus fruits were identified with the mythical “golden apples” of Hesperides. This fact was used by the Medici family in the garden to create a political message. The great collection of container plants including citrus was also held in Versailles, by French King Louis XIV. From that time the conservatory and orange parterre have become a sig- nifi cant element of garden composition and program. The Elector of Saxony and the King of Poland - August II the Strong was also a great lover of citrus fruits. Similar to Cosimo I de’ Medici, he identified himself with the mythical Heracles, and in his gardens in Dresden and Warsaw amassed huge collections of those plants - especially the bitter oranges which bear “golden” fruits. The last Polish king, Stanislaw August Poniatowski, was fascinated by citrus cultivation, as was Tsar Alexander II, who repurchased part of August II collection and built a new orangery in Lazienki Park in Warsaw for its maintenance.

GALERIA UFFIZI W ŚWIETLE RELACJI PODRÓŻNIKÓW Z RZECZPOSPOLITEJ XVIII WIEKU

80%

Wrześniak M.

Muzealnictwo

2017

vol. 58

74-83

The article briefly studies the way of perceiving of the Uffizi Gallery in Florence by Polish travellers during the period when the museum was subject to the so-called Enlightenment order. The analysis of memoirs from diaries of the Polish Grand Tour indicates that they were considerably influenced by Italian guidebooks and texts by French travellers, among which the most popular was Voyage d’un français en Italie fait dans années 1765–1766 by Joseph-Jérôme Lalande, who was eagerly referred to and his passages quoted. Realising the scheme of the Uffizi Gallery’s descriptions by Polish travellers, one should not hastily assume they lacked the sense of observation, taste or aesthetic sensitivity, and finally the ability to assess a work of art. An in-depth analysis of Polish notes indicated that enlightened arrivals from the Vistula River could critically relate not only to the text of the guide or the French description mentioned, directly ascertaining: You were not right, Mr Lalande!, but also that they came to Florence prepared for the reception of an artwork and the museum itself. They were primarily interested in newly acquired objects or changes in the exhibition. The picture of a Polish traveller, as it is seen through Polish 18th-century accounts, who notes – frequently remotely – fleeting impressions, but without a doubt, they are perfectly aware of what they are looking at.

Artykuł jest krótkim studium na temat postrzegania florenckiej Galerii Uffizi przez polskich podróżników w czasie gdy muzeum podlegało tzw. oświeceniowym porządkom. Analiza relacji zawartych w pamiętnikach polskiego Grand Tour wskazuje, iż niemały wpływ na ich kształt miały włoskie przewodniki oraz teksty francuskich podróżników, wśród których najbardziej popularnym był Voyage d’un français en Italie fait dans années 1765–1766 Josepha-Jérôme’a Lalande’a, do którego chętnie odwoływano się, cytując wybrane passusy. Dostrzegając schematyzm opisów Galerii Uffizi pozostawiony na kartach relacji polskich podróżników nie należy jednak przyjmować pochopnie tezy o braku u nich zmysłu obserwacji, gustu czy estetycznej wrażliwości, w końcu braku umiejętności oceny dzieła sztuki. Dokładniejszy ogląd polskich notatek wskazuje, iż oświeceni przybysze znad Wisły potrafili odnieść się krytycznie nie tylko do tekstu przewodnika czy wspominanego francuskiego opisu, konstatując wprost: Nie miał racji Pan Lalande!, lecz także, iż przybywali do Florencji przygotowani do odbioru dzieła sztuki, jak i samego muzeum, w którym w pierwszym rzędzie interesowali się nowo pozyskanymi obiektami lub zmianami dokonanymi w ich ekspozycji. Z kart polskich relacji z XVIII w. wyłania się obraz polskiego podróżnika, który notuje – często zdawkowo – przelotne wrażenia, lecz bez wątpienia ma doskonałą świadomość wartości tego, na co patrzy.

Refine search results

1 Muzealnictwo

1 Roczniki Humanistyczne

1 Malawski S.

1 Wrześniak M.

1 2017

1 2015

Search results

Od Ogrodu Hesperyd do „Cytrusomanii” w ogrodach europejskich władców w XVI-XVIII wiek - Symbolika i historia uprawy roślin cytrusowych

GALERIA UFFIZI W ŚWIETLE RELACJI PODRÓŻNIKÓW Z RZECZPOSPOLITEJ XVIII WIEKU