Search results

1

Bóg Mistrza Eckharta wobec Nietzscheańskiej krytyki chrześcijaństwa

100%

Augustyniak P.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2011

|

vol. 1

|

issue 2

211-224

PL

Autor próbuje pokazać że ujęcie chrześcijańskiego Boga rozwijane w późnym średniowieczu przez Mistrza Eckharta, wychodzi poza przedstawioną przez Nietzschego krytykę chrześcijaństwa jako religii zaświatów. W artykule autor prezentuje wyżej wymienioną krytykę, podążając za wizją Boga rozwijaną przez Eckharta. Pokazuje, że chrześcijaństwo, które Nietzsche krytykuje, posługuje się zdroworozsądkową wizją transcendencji Boga, opartą na obrazach przestrzennych. Autor ukazuje zatem, że Eckhart przeformułowuje tę transcendencję w taki sposób, iż nie podlega ona krytyce Nietzschego, w szczególności nie może prowadzić do deprecjacji świata faworyzującej zaświaty będące światem odwróconym, jak to ujmował Nietzsche. Myśl Eckharta jest sposobnością dla chrześcijaństwa „po Nietzschem”.

2

O niektórych interpretacjach Eckhartowskiej koncepcji Boga

100%

Piórczyński J., Łódzki U.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2013

|

vol. 20

EN

The article shows that popular understanding of Eckhart’s God as a personal God is not confirmed by the analysis of Eckhart’s texts, but adopted from the most common concept of God. The article presents three of such interpretations.

3

Tożsamość bez zróżnicowania w mistycznej myśli Mistrza Eckharta

75%

Kazimierczak-Kucharska A.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 2

69-84

PL

Mistrz Eckhart, postać niejednokrotnie bardzo kontrowersyjna, cieszy się ogromnym zainteresowaniem zarówno wśród teologów, filozofów, a przede wszystkim mistyków. Głównym powodem tej uwagi jest jego koncepcja dotycząca zjednoczenia mistycznego, która opiera się głównie na zagadnieniu iskierki duszy oraz niższej części duszy, która staje się wręcz tożsama z Bogiem. Według Eckharta z jednej strony jesteśmy zrodzeni, natomiast z drugiej strony nie jesteśmy, ponieważ powinniśmy oczekiwać zrodzenia w niższej części duszy. „Narodzenie Boga w duszy” – tak Mistrz Eckhart określa zjednoczenie mistyczne, które należałoby, według niego, umieścić w swoistych kategoriach przebóstwienia. Źródłem zaś całej idei przebóstwienia jest nic innego, jak silne podobieństwo między Bogiem i człowiekiem, a dokładnie jego duszą. Nietrudno odnaleźć tu liczne podobieństwa, które z łatwością można dostrzec miedzy myślą Eckharta i myślą neoplatoników pogańskich – Plotyna czy Proklosa. Istnieje wiele przesłanek, że Mistrz Eckhart próbuje połączyć idealistyczną filozofię neoplatońską z czysto racjonalną filozofią Tomasza z Akwinu, jednak aspekty Akwinaty są w myśli Mistrza Eckharta niemal niezauważalne. Wydaje się, że liczne trudności związane z interpretacją jego poglądów wynikają z ewidentnego braku podstaw metafizyki w jego dziełach. Jest to nieco dziwne, biorąc pod uwagę fakt, że Mistrz Eckhart doskonale znał poglądy Tomasza z Akwinu, który w sposób jednoznaczny wypracował koncepcję bytu. Proces zjednoczenia jest w myśli Eckharta przedstawiony w kontekście poznawania. Intelekt stanowi tę władzę w bycie ludzkim, dzięki której może on pozostawać w nieustannym związku z Bogiem, co pozwala mu na wznoszenie się. Droga do zjednoczenia z Bogiem zawsze zatem będzie drogą ku Najwyższemu Intelektowi poprzez doskonalenie intelektu w sobie samym. Jest to jednak proces, który wymaga swoistego wyjścia z siebie samego. Wyjście to polega na swego rodzaju dążeniu do jak największej prostoty, co polega na odrzuceniu wszelkiej różnorodności oraz inności. Pojawia się zatem ubóstwo rozumiane w sposób zupełnie paradoksalny, ponieważ w konsekwencji zjednoczenia z Bogiem jawi się ono jako największe bogactwo. Warto jednocześnie pamiętać, że ów mistyczny kontakt z Bogiem nie jest czymś zupełnie zewnętrznym dla człowieka. Otóż zjednoczenie mistyczne nie polega na wznoszeniu się duszy do Boga, lecz na ujawnieniu Boga w niższej części duszy, wyższa bowiem część duszy, czyli iskierka duszy, już jest tożsama z Bogiem. Narodziny Boga to uczestnictwo niższej części duszy w szczęściu iskierki duszy. Eckhart wyraźnie wskazuje, że są to narodziny Syna w duszy, które jednak nie oddala duszy od Ojca. Jest to nadal ten sam rodzaj jedności. Zostaje wręcz zniesiona wszelka jednostkowość człowieka, zaciera się jego tożsamość. Ta ontologiczna jedność z samym Bogiem jest jednocześnie jednością z dobrem w najwyższym wymiarze, dlatego też zacierają się wszelkie dylematy moralne, które rozstrzygają się dzięki zupełnej jedności, w której tożsamość bytu ludzkiego z Bogiem nie ma żadnego zróżnicowania.

EN

Meister Eckhart, a figure often very controversial, enjoys the interests of theologians, philosophers and mainly mystics. The main reason for this interest is his concept of a mystical union based mainly on the issue of the spark of the soul and the lower part of the soul which becomes almost the same as God. According to Eckhart, on the one hand, we are born and on the other, we are not, as we are supposed to expect to be born in the lower part of the soul. “The birth of God in the soul”- this is how Meister Eckhart describes the mystical union which, according to him, should be placed in the category of theosis (divinisation). The source of the theosis is nothing else but a strong resemblance between God and the human-specifically his soul. It is not hard to find numerous similarities between the concept of Eckhart and pagan Neoplatonist concepts of Plotinus or Proclus. There are many promises which state that Meister Eckhart is trying to combine the idealist Neoplatonist philosophy and the entirely rational philosophy of Thomas Aquinas, however, the aspects of Aquino are almost unnoticeable in the Meister Eckhart’s ideas. It seems that numerous difficulties connected to the interpretation of his views are a result of an evident lack of metaphysics in his work. It is a little bit odd taking into account that the Meister Eckhart knew vews of Thomas Aquinas who developed the unambiguous concept of “being”. The process of unification is shown by Eckhart in the context of knowing. It is the intellect that is the power of the human being that enables him to remain in a ceaseless union with God and by that - to rise. That is why the road to the union with God will always be the road to the Supreme Intellect achieved by perfecting one’s own intellect. However, it is a process that demands to transcendent beyond oneself. This transcendence is to aim for simplicity, that is to reject all variety and otherness. In this way a poverty is reached. which is understood in a completely paradoxical way, because as a result of the union with God it seems to be the greatest wealth. Nevertheless, it is worth remembering that the mystical contact with God is not only external for the human This mystical union is not based on the rising of the soul to God, but on the appearance of God in the lower part of the soul, as the higher part of the soul, that is the spark of the soul, is the same as God. The birth of God is the participation of the lower part of the soul in the joy of the spark of the soul. Eckhart explicitly indicates that means the birth of the Son in the soul, but not distancing his soul from the Father, It is still the same kind of union. The individuality of a human is abolished, his identity is blurred. This ontological union with God himself is at the same time a union with goodness itself, that is why all moral dilemmas fade away as they are solved thanks to a complete union in which there is no diversification between the identity of a human being and God.

4

Poznanie Boga w mistyce spekulatywnej Mistrza Eckharta

75%

Szymona W.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 2

59-68

PL

Artykuł jest prezentacją najważniejszych rysów teologii apofatycznej Mistrza Eckharta, która jest mocno zakorzeniona w myśli Pseudo-Dionizego Areopagity. Autor ukazuje swoistą dialektykę poznawalności i niepoznawalności Boga, ilustrując to obficie przykładami z Eckhartowych Kazań. W tekście został poruszony także inny, niezwykle istotny problem, a mianowicie relacji zakorzenionej w neoplatonizmie henologicznej wizji rzeczywistości Eckharta do chrześcijańskiej nauki o Trójcy Świętej. Autor przytacza tu opinię Marie-Anne Vannier, że Eckhart jest „wirtuozem teologii trynitarnej”, ale dodaje, że zawsze pozostawia on tu miejsce dla przeżywania Tajemnicy.

EN

The article is a presentation of the most important features of Meister Eckhart's apophatic theology that is firmly rooted in the thought of Pseudo-Dionysius the Areopagite. The author presents a kind of dialectic cognizability and uncognizability of God, illustrating this abundant examples of Eckhart's Sermons. In the text, another very important issue was also discussed, namely the relationship between Eckhart’s henological, rooted in Neo-Platonism, vision of reality and the Christian doctrine on the Trinity. The author has stated in the Marie-Anne Vannier's opinion, that Eckhart is a “Virtuoso of Trinitarian theology,” but adds that he always leaves a place to live the mystery.

5

Koncepcja Boga jako miejsca w Kazaniu CCXVI „Ubi est, qui natus est, rex Iudaeorum?” Mikołaja z Kuzy

63%

Grondkowska B.

Roczniki Filozoficzne

|

2016

|

vol. 64

|

issue 3

59-78

PL

Artykuł opiera się na analizie kazania CCXVI Ubi est, qui natus est, rex Iudaeorum? Mikołaja z Kuzy. Wskazuje na jego dużą zależność od Expositio sancti Evangelii secundum Iohannem Mistrza Eckharta i omawia obecną u obu autorów koncepcję Boga jako locus omnium, która nawiązuje z kolei do myśli Jana Szkota Eriugeny. Kazanie CCXVI dowodzi znaczenia problematyki chrystologicznej dla myśli Kuzańczyka oraz jest przykładem, jak gatunek kazania wpływa na organizację i eksplikację treści filozoficznych. Wśród nich Mikołaj z Kuzy umieścił problem relacji między Bogiem a stworzeniem, a także koncepcję czasu i miejsca. Podejmując analizę pytań o wieczność świata i o Boga przed stworzeniem, Kuzańczyk zawarł również w kazaniu ukrytą obronę tez Eckharta potępionych w papieskiej bulli In agro dominico.

EN

The article contains the analysis of Cusanus’ Sermon CCXVI Ubi est qui natus est rex Iudaeorum?, describes its dependence on Expositio sancti Evangelii secundum Iohannem by Meister Eckhart and discusses the idea of God as locus omnium, present in both authors, as well as in the thought of John Scotus Eriugena. Sermon CCXVI demonstrates the importance of christology in Cusanus’ work and is an example of how the sermon genre affects the organization and explication of philosophical issues, such as the problem of the relationship between God and creation and the concept of time and space. Moreover, Nicholas of Cusa analyses the questions of the eternity of the world and of God’s place before creation. In this way, he defends some of Eckhart’s teaching, condemned in the papal Bull In agro dominico.

6

Byt i nicość w myśli Mistrza Eckharta. Początki niemieckiej filozofii woli

51%

Augustyniak P.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2013

|

vol. 3

|

issue 2

273-283

PL

Artykuł poświęcony jest Mistrza Eckharta wykładni ontologicznych struktur rzeczywistości, w której to wykładni ważną rolę odgrywają pojęcia bytu, nicości, istnienia i Boskości. W artykule rozważone zostają kolejno: 1. Wykładnia bytu i nicości w prologu do łacińskiego Opus tripartitum; 2. Wykładnia istnienia i Boskości w dziełach niemieckich; 3. umiejscowienie tych rozważań w kontekście Eckhartiańskiej koncepcji abgescheidenheit. Podstawową tezą artykułu jest to, że w swojej refleksji ontologicznej Mistrz Eckhart zbliża się do myślenia o istocie rzeczywistości jako Woli, co jest wyraźną antycypacją ważnego nurtu niemieckiej filozofii.

EN

The article is devoted to Meister Eckhart’s interpretation of ontological structures of reality in which the concepts of being, nothingness, existence, and Godhead play an important role. The article discusses: 1. the interpretation of being and nothingness in the prologue to the Latin Opus tripartitum ; 2. the interpretation of existence and Godhead in German works; 3. the placement of these deliberations in the context of Eckhart’s conception of abegescheidenheit . The article’s main thesis is that in his ontological reflection, Meister Eckhart comes close to thinking about the essence of reality as Will, which is a clear anticipation of an important cur- rent in German philosophy.

7

At the space of transcendence: Simone Weil and her art of mystical paradoxes

45%

Kuchta A.

Magazyn antropologiczno-społeczno-kulturowy MASKA

|

2013

|

issue 17

93–110

EN

The article focuses on describing Simone Weil and her art of mystical paradoxes. At the beginning, the authoress explains in short the meaning of the word "mysticism", it's etymology and traditional usage, moving on later to characterising philosophical thought of Simone Weil in the context of the space of transcendence. The authoress analyses the language used by mystics (here confronting Simone Weil with Meister Eckhart) and proves, that mystical experience cannot simply be verbalized, and thus why paradox turns out to be the best medium of expression. The analysis presented in the article exposes an interesting parallelism: mystical space of transcendence slips out of the dictatorship of logic, earthly space and every-day order just as the great legacy of Simone Weil's aphorisms and letters exceeds boundaries of the language.

PL

Niniejszy artykuł jest próbą przybliżenia czytelnikowi osoby Simone Weil oraz jej pełnej paradoksów mistycznej myśli. We wstępie artykułu wyjaśniony zostaje sam termin "mistycyzm" oraz jego znaczenie (etymologia, tradycja), a następnie autorka koncentruje się na scharakteryzowaniu filozoficznej myśli Simone Weil w kontekście tytułowej przestrzeni transcendencji. Aktorka analizuje język, jakim posługują się mistycy (zestawiając Simone Weil z Mistrzem Eckhartem) oraz dowodzi, iż momencie niemożliwego do zwerbalizowania mistycznego przeżycia (duchowej więzi z Absolutem) medium wyrazu staje się paradoks. Proponowana w artykule analiza przebiega niejako dwutorowo i paralelnie: autorka wykazuje, iż przestrzeń mistyczna wymyka się sztywnym prawom logiki, ziemskiego ładu i regułom ortodoksji, a duchowo-literacka spuścizna Simone Weil przekracza bariery języka.

Refine search results

3 Roczniki Filozoficzne

2 ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

1 Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

1 Magazyn antropologiczno-społeczno-kulturowy MASKA

2 Augustyniak P.

1 Grondkowska B.

1 Kazimierczak-Kucharska A.

1 Kuchta A.

1 Piórczyński J.

1 Szymona W.

1 Łódzki U.

1 2016

2 2015

3 2013

1 2011

Bóg Mistrza Eckharta wobec Nietzscheańskiej krytyki chrześcijaństwa

O niektórych interpretacjach Eckhartowskiej koncepcji Boga

Tożsamość bez zróżnicowania w mistycznej myśli Mistrza Eckharta

Poznanie Boga w mistyce spekulatywnej Mistrza Eckharta

Koncepcja Boga jako miejsca w Kazaniu CCXVI „Ubi est, qui natus est, rex Iudaeorum?” Mikołaja z Kuzy

Byt i nicość w myśli Mistrza Eckharta. Początki niemieckiej filozofii woli

At the space of transcendence: Simone Weil and her art of mystical paradoxes