Search results

1

Kilka uwag o trwałości legendy o krwi. Na marginesie „Kłamstwa krwi” Jolanty Żyndul

100%

Tokarska-Bakir J.

Studia Litteraria et Historica

|

2013

|

issue 2

EN

A few remarks on the persistence of the legend of bloodThe article is an extended review of Jolanta Żyndul’s Kłamstwo krwi (‘The Lies of Blood’). Żyndul unearths numerous cases of accusing Jews of ritual murders, which happened in the 19th and the 20th century, and were then forgotten by the Poles. Żyndul puts the libel of the legend of blood inside a wider context of social, religious and political relations in the recent history. She revises the historical narration, which produced the oblivion by undermining the significance of those events. Kilka uwag o trwałości legendy o krwi. Na marginesie „Kłamstwa krwi” Jolanty ŻyndulTekst jest rozszerzoną recenzją monografii historycznej dotyczącej legend o krwi ery nowoczesnej pióra Jolanty Żyndul. Historyczka odkrywa niezwykle liczne dziewiętnasto- i dwudziestowieczne przypadki obwinień Żydów o mord rytualny, zupełnie wyparte z pamięci historycznej Polaków. Sytuuje oszczerstwo krwi w sieci powiązań społecznych, religijnych i politycznych historii najnowszej, poddając rewizji narrację historyczną, która, podważając znaczenie tych niezrozumiałych „epizodów”, wyprodukowała zapomnienie.

2

Biographical Sketch of Bogdan Hamera and Characteristics of his Works in the Socialist Realism Period (1911–1974)

63%

Sylburska A.

Polish Biographical Studies

|

2020

|

issue 8

103-124

EN

The article is dedicated to the writer Bogdan Hamera (1911–1974) and his three works from the socialist realism period. The first, “Na przykład Plewa”, was a model example of a new type of literature that was promoted by the communists. Due to this success, he remained a significant figure in Polish literature in the first half of the 1950s. The article presents the significant moments in Hamera’s life. The most important elements of the books were presented, as well as their reception by the communist censorship. Attempts were made to answer the question of the author experiences’ influence on the shape of the works, their content and the importance of his role in the literature of socialist realism.

3

Narodowa Demokracja Romana Dmowskiego wobec faszyzmu włoskiego

63%

Bojko Ł.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2016

|

vol. Zeszyt

|

issue XXX

141-153

EN

The progress of Italian fascism was being attentively observed by Polish national democrats. To them fascism was an antithesis of demo liberal and individualist systems turned against national notions, Christianity and tradition. National democrats also perceived fascism as a barrier against communist threat. However their sympathy for Italian fascism started to decline in the thirties due to the fact that Mussolini’s ideology was too much based on totalitarianism, dictatorship and the cult of power.

PL

Rozwój faszyzmu we Włoszech był uważnie obserwowany przez narodowych demokratów na czele z Romanem Dmowskim. Faszyzm jawił im się jako antyteza demoliberalnych i indywidualistycznych systemów odwracających się od narodowych wartości, chrześcijaństwa i tradycji. Narodowi demokraci postrzegali także faszyzm jako zaporę przed idącym ze Wschodu komunistycznym zagrożeniem. Jednakże sympatia starszego pokolenia działaczy polskiej narodowej prawicy dla faszyzmu włoskiego zaczęła maleć w latach trzydziestych XX wieku, gdyż ideologia Mussoliniego w zbyt dużym stopniu oparta była na totalizmie, dyktaturze i kulcie siły.

4

Pierwsze lata dziennikarskiej działalności Klaudiusza Hrabyka (1914–1926)

63%

Bałuszyńska ‑Belica E.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2023

|

vol. 15

92-104

EN

The article analyzes the first years of Klaudiusz Hrabyk’s journalistic activity, which was a prelude to his further professional work. The paper presents the journalist’s school years, during which he made his first editing attempts. Then, the period of studies during which Hrabyk established contact with youth organizations such as the National Association of All ‑Polish Youth and All‑Polish Youth is presented. His cooperation with the National Democratic Party activists opened the door to the National Democratic Press. The articles published by the journalist in various types of press were analyzed, including Goniec Krakowski, Myśl Narodowa and Głos Narodu.

5

Szkic do biografifii ziemianina. Marian Kiniorski (1868–1943)

63%

Wątor A.

Polish Biographical Studies

|

2022

|

issue 10

53-79

PL

Artykuł przedstawia życie i publiczną działalność Mariana Kiniorskiego. Studiował w Wyższej Szkoły Rolniczej w Dublanach, Uniwersytecie Berlińskim i Szkole Nauk Politycznych w Paryżu (do 1899 r.). Był nowoczesnym ziemianinem, zabiegającym o uprzemysłowienie majątku, stosowanie nowych technik rolnych i postępu rolniczego. Należał do szeregu towarzystw i organizacji ziemiańskich (m.in. prezes Centralnego Towarzystwa Rolniczego). Równocześnie był aktywnym działaczem politycznym, związanym z Narodową Demokracją (członek Ligi Narodowej, następnie Zarządu Głównego Związku Ludowo-Narodowego i władz Stronnictwa Narodowego). Poseł do rosyjskiej Dumy Państwowej, następnie senator Rzeczypospolitej Polskiej, uczestniczył w debatach nad reformą rolną. Aktywny publicysta, autor specjalistycznych artykułów na tematy rolnicze i społeczne. W 1930 r. wycofał się z życia publicznego, uwagę skupiając na gospodarstwie rolnym. Zmarł w Warszawie.

EN

The article presents the life and public activity of Marian Kiniorski. He studied at the University of Agriculture in Dublany, the University of Berlin and the School of Political Sciences in Paris (until 1899). He was a modern landowner, striving for the industrialization of property, the use of new agricultural techniques and agricultural progress. He belonged to a number of societies and landowners’ organizations (including the president of the Central Agricultural Society). At the same time, he was an active political activist associated with the National Democracy (a member of the National League, then the Board of the National People’s Union and the authorities of the National Party). A member of the Russian State Duma, then a senator of the Republic of Poland, participated in debates on the land reform. Active journalist, author of specialist articles on agricultural and social topics. In 1930 he withdrew from public life, focusing on the farm. He died in Warsaw.

6

Political humour in the right-wing (National Democracy) press: The satirical weekly Szopka (A Puppet Show), 1922–1925

63%

Maj E.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2019

|

issue 4

7

Aktywność narodowo-niepodległościowa Jana Gwalberta Pawlikowskiego (do 1921 roku)

63%

Sikorski T., Wątor A.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2018

|

issue 31

262-279

EN

This article is the first in Polish historiography to attempt to show the political activity of Jan Gwalbert Pawlikowski. Pawlikowski was a member of the Galician intellectual elite. He was a well-known economist, columnist, literary historian, cultural patron, climber, pioneer of nature conservation, but also a politician. Throughout his life he was consistently associated with the movement of the National Democracy as many associations, organizations and banks (e.g. Galician Economic Association, Land Reclamation Bank, Parcel Bank, Agricultural Wheel Association, Organization of National Unity, Society Poland). He sat on the Central Committee The National League, co-organized the National Democratic Party in Galicia (in the years 1907–1914 he was the president), sat in the General Council of the People’s and National Union. He participated directly in the most important political events in Eastern Galicia, and after 1918 he became actively involved in public activity in 2nd Polish Republic.

8

Zamach majowy widziany oczami dziennikarzy „Dziennika Wileńskiego”

63%

Bojarski P.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2015

|

vol. Zeszyt

|

issue XXIX

101-114

EN

In this article author analyzes one of the most important events of the political life of the Second Republic – May Coup – from the perspective of „Dziennik Wilenski” journalists. In the National Democratic Party press organ we find a lot of reviews, polemics and information relating to accidents in Warsaw and political situation in the country. The article also refers to the polemics with another Vilnius newspapers such as „Kurier Wileński” and „Słowo”. The whole development is a contribution to the research for the May coup’s responses in the press of Vilnius and in the whole North Eastern Borderlands.

PL

W niniejszym artykule autor analizuje jedno z najistotniejszych wydarzeń życia politycznego II Rzeczypospolitej – zamach majowy – z perspektywy redakcji „Dziennika Wileńskiego”. Na łamach organu prasowego wileńskiej endecji znajdujemy wiele opinii, polemik oraz informacji odnoszących się do wypadków warszawskich i ówczesnej sytuacji politycznej w kraju. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że przedstawione treści obok realizacji celów politycznych niejednokrotnie obiektywnie obrazowały rzeczywistość mieszkańcom Wilna i okolic. W artykule pojawią się również odniesienia do innych wileńskich gazet – „Słowa” i „Kuriera Wileńskiego”, z którymi publicyści „Dziennika” polemizowali. Całość opracowania stanowi przyczynek do badań nad echami zamachu majowego zarówno w prasie wileńskiej, jak i całych Kresów Północno-Wschodnich.

9

Oferta Towarzystwa Wydawniczego we Lwowie w świetle katalogu z 1910 roku

63%

Lubczyńska A.

Roczniki Biblioteczne

|

2013

|

vol. 57

139 - 158

EN

The Towarzystwo Wydawnicze (Publishing Society) was founded in Lvov in 1897 on the initiative of activists of the National League (founded in 1893) and the National-Democratic Party (founded in 1897), who came to Lvov from the Kingdom of Poland, including Jan Ludwik PopławGwalbert Pawlikowski, Stanisław Zakrzewski and Józef Nusbaum-Hilarowicz. The objective of the Society was to publish — at its own expense — and promote literary and scholarly works of its members. They included politicians, social activists, writers and journalists. ski and Roman Dmowski, as well as representatives of the local intellectual circles, including Jan The Catalogue of works published by the Publishing Society in Lvov in 1897–1910 lists 109 works dealing with science, sociology and history, criticism, aesthetics and history of literature, as well as novels, plays, poems and musical works. Most works were works of fiction and literary criticism; the best known authors whose writings the Society published included Władysław Orkan, Jan Kasprowicz, Stanisław Witkiewicz, Jan August Kisielewski, Stanisław Przybyszewski, Maryla Wolska and Piotr Chmielowski. There were quite a few publications dealing with politics and social matters, especially works by the leading ideologists of National Democracy, e.g. Roman Dmowski, Zygmunt Wasilewski, Józef Karol Potocki and Zygmunt Balicki. On the other hand, there were very few works dealing with other disciplines, e.g. agriculture, medicine and hygiene as well as chemistry. The legacy of the Publishing Society makes it one of the most important institutions of this kind in Lvov at the turn of the 20th century.

10

Polityka zasad i celów. Polski obóz narodowodemokratyczny w Rosji w latach 1917–1918

63%

Tarasiuk D.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2018

|

issue 31

113-121

EN

The Russian revolutions have been a major influence on the activity of the National Democracy (ND). Most importantly, they provided an opportunity for the movement to openly put forward a programme of restoration of an independent, united Polish state. All of its political activities have therefore been subordinated to this cause. One of the movement’s leaders, Stanisław Grabski, discussed the resulting priorities facing the National Democrats in Russia in his open letter dated 20 March 1917, in which he placed paramount importance on promoting the achievement of European peace and stopping Germany’s expansion to the East as a condition for a satisfactory solution to the Polish issue. In Russia, however, the ND had to refrain from speaking out in public on certain issues, such as Poland’s eastern border, as they feared that this would affect the situation of Poles then residing in Russia, if not prompt the latter to conclude a separatist peace with Germany. In this situation, the National Democracy in Russia focused mainly on publicising the anti-German elements of their political agenda and planning the creation of a Polish army to back their pro-coalition policies. Due to Russia’s declining position on the international stage, the political role of the National Democracy’s chapter in Russia was gradually weakened by the departure of its leaders towards Western Europe. Following the October Revolution, their status became precarious; once the Russian-German peace treaty was concluded, their activity had to be limited chiefly to assisting in the transfer of troops to the Polish army in France.

11

Kobiety niepokorne, czyli o liderkach Narodowej Organizacji Kobiet. Szkic do portretu zbiorowego działaczek Narodowej Demokracji (1919–1929)

63%

Mysiakowska–Muszyńska J.

Polish Biographical Studies

|

2017

|

issue 5

7-32

EN

The significance and scale of Endek influence in the nineteenth and twentieth century were not the outcome of stricly party organizations. A social movement, which had been built up since the partition era, reflected the strength of the nationalist camp. Vigorous associations – both secret and conspiratorial – united both men and women of various social backgrounds, economic positions, and professionial affiliations. This included the National Organization of Women (NOK) – founded in 1919 – which was one of the largest and most influential women’s groups in the Second Polish Republic. The following article is an attempt to present selected aspects of the biographies of NOK leaders, which collectively make up a collective portrait of Natinal Democratic women of the late nineteenth and early twentieth century. The analysis includes such elements as: the intellectual climate of the era, the significance of the partitions in female political activism in indepent Poland, and the role of the Catholic faith (both in its individual and social dimensions). It is also indispensable to discuss the circumstances of the NOK’s founding and the motives propelling Polish women toward activism in the public sphere: first, in the electoral campaign to the Constituent Diet (1919) on behalf of the National Democratic movement, and, secondly, through involvement in the association’s actitivities. In this context, it is wortwhile to pose a question about the roles of men and women in the ranks of the National Democratic movement. This is an issue that deserves to be investigated since the members of NOK, in response to the needs of a newly-independent Polish state, rejected the notion of gender conflict, aiming instead to build a community in which the activism of men and women could be mutually complementary.

12

Aktywność parlamentarna senatorów II Rzeczypospolitej na przykładzie obecności Narodowej Demokracji w Senacie II kadencji (1928–1930)

63%

Meller A.

Świat Idei i Polityki

|

2020

|

issue 19

58-78

PL

Artykuł przybliża mało zgłębiony przez badaczy temat aktywności parlamentarnej polityków Narodowej Demokracji na przykładzie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji trwającej w latach 1928–1930. Wybory parlamentarne w 1928 r., w porównaniu do tych z 1922 r. zakończyły się dla obozu narodowego porażką, gdyż reprezentacja senacka skurczyła się do zaledwie dziewięciu polityków endeckich. W artykule dokonano próby przedstawienia struktury socjologicznej endeckich senatorów, a następnie ukazano udział narodowych demokratów w pracach w poszczególnych gremiach Senatu, tym samym przedstawiając ich realny wpływ na kształtowanie i przebieg prac izby wyższej, a także dokonano analizy myśli politycznej na podstawie wypowiedzi oraz aktywności senackiej endeków. Główne zagadnienia, które przykuwały uwagę senatorów-endeków to kwestie dotyczące: administracji państwowej, praworządności, rozwoju samorządu terytorialnego, edukacji oraz polityki zagranicznej.

63%

Szwed-Walczak A.

Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne

|

2022

|

vol. 8

|

issue 1

57-74

PL

Narodowi Demokraci za Romanem Dmowskim popierali inkorporacyjną koncepcję odbudowy państwa polskiego. Z tego powodu ich stosunek do mniejszości słowiańskich był jednoznaczny. Postulowali o ich polonizację, a argumenty za instytucjonalną asymilacją prezentowali na łamach prasy. Celem badań była rekonstrukcja obrazu Rusinów w najpopularniejszych magazynach związanych z Narodową Demokracją. Analiza treści periodyków pozwoliła na wskazanie, że obraz Rusinów ewoluował z postrzegania ich jako ludu potulnego, skłonnego do polonizacji w stronę agresywnych przeciwników politycznych. Obraz Rusinów w prasie endeckiej miał kilka wymiarów: 1) cywilizacyjny, 2) polityczny oraz 3) wizerunkowy. W wymiarze cywilizacyjnym wskazywano, że Rusini są na niższym poziomie rozwoju niż Polacy, stąd asymilacja kulturowa będzie dla nich awansem cywilizacyjnym. W wymiarze politycznym ukazywano Rusinów jako burzycieli porządku publicznego. Oskarżano ich o współpracę z wrogami Polski. Wraz z rozwojem politycznej reprezentacji Rusinów i ich wstąpieniem do Bloku Mniejszości Narodowych wzrastała liczba artykułów ukazujących ich jako separatystów, nawołujących do obalenia granic państwa polskiego.

EN

The National Democrats, following Roman Dmowski, supported the incorporation concept of rebuilding the Polish state. For this reason, their attitude towards the Slavic minorities was unambiguous. They called for their Polonization, and presented arguments for institutional assimilation in the press. The aim of the research was to reconstruct the image of Ruthenians in the most popular magazines related to the National Democracy. The analysis of the content of the periodicals allowed to indicate that the image of the Ruthenians evolved from perceiving them as a docile people, prone to Polonization, to aggressive political opponents. The image of Ruthenians in the national-democratic press had several dimensions: 1) civilization, 2) political, and 3) image-relate on. In the civilization dimension, it was pointed out that Ruthenians are at a lower level of development than Poles, hence cultural assimilation will be a civilization advance for them. In the political dimension, Ruthenians were portrayed as destroyers of public order. They were accused of collaborating with Poland's enemies. Along with the development of the political representation of the Ruthenians and their accession to the National Minority Bloc, the number of articles showing them as separatists, calling for the overthrow of the borders of the Polish state, increased.

19

Obraz kobiety w publicystyce Jana Zamorskiego (1874–1948)

63%

Maślach A.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2024

|

issue 1(16)

9-30

EN

The aim of this article is to present Jan Zamorski’s views on the role and place of women in public life. Zamorski was one of the most important National Democracy politicians in Austrian Galicia and during the Second Polish Republic. In his memoirs and journalism, he wrote that women should be socially and politically active. On this issue, he had a different opinion from Roman Dmowski. In Zamorski’s opinion, women were supposed to perpetuate traditional principles and ethical norms. Women were to form, shape and educate the nation – the most important value for nationalists. A special role in this process fell to rural women, who were formed by the moral norms in force there.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie poglądów Jana Zamorskiego na rolę i miejsce kobiety w życiu publicznym. Zamorski był jednym z najważniejszych polityków Narodowej Demokracji w austriackiej Galicji oraz w okresie II Rzeczpospolitej. W swoich pamiętnikach oraz publicystyce pisał, że kobiety powinny być aktywne społecznie i politycznie. W tej kwestii miał odmienne zdanie niż Roman Dmowski. W opinii Zamorskiego kobieta powinna utrwalać tradycyjne zasady i normy etyczne. Kobiety miały formować, kształtować i edukować naród – najważniejszą wartość dla narodowców. Szczególna rola przypadała w tym procesie mieszkankom wsi, które były uformowane przez obowiązujące tam normy obyczajowe.

20

„Tygodnik Słowa Polskiego. Bezpłatny dodatek niedzielny do «Słowa Polskiego» poświęcony nauce, literaturze i sztuce” (1902–1903)

51%

Lubczyńska A.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2017

|

vol. 20

|

issue 2

73-89

EN

This is an analysis of the contents of Tygodnik Słowa Polskiego [Słowo Polskie’s Weekly], a literary and cultural Sunday supplement of Słowo Polskie, a Lwów daily with close ties to the National Democratic Party. In its selection of literary texts (both Polish and foreign) it introduced its readers to the new literary styles and forms of modernism.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza zawartości lwowskiego czasopisma literacko-kulturalnego „Tygodnik Słowa Polskiego”. Pismo powstało jako dodatek z inicjatywy redaktorów dziennika „Słowo Polskie”, będącego w gestii Narodowej Demokracji. Publikując literaturę piękną (polską i obcą) oraz teksty historyczno- i krytycznoliterackie pełniło rolę „promotora” nowego prądu w literaturze i sztuce, jakim był modernizm.

Refine search results

Kilka uwag o trwałości legendy o krwi. Na marginesie „Kłamstwa krwi” Jolanty Żyndul

Biographical Sketch of Bogdan Hamera and Characteristics of his Works in the Socialist Realism Period (1911–1974)

Narodowa Demokracja Romana Dmowskiego wobec faszyzmu włoskiego

Pierwsze lata dziennikarskiej działalności Klaudiusza Hrabyka (1914–1926)

Szkic do biografifii ziemianina. Marian Kiniorski (1868–1943)

Political humour in the right-wing (National Democracy) press: The satirical weekly Szopka (A Puppet Show), 1922–1925

Aktywność narodowo-niepodległościowa Jana Gwalberta Pawlikowskiego (do 1921 roku)

Zamach majowy widziany oczami dziennikarzy „Dziennika Wileńskiego”

Oferta Towarzystwa Wydawniczego we Lwowie w świetle katalogu z 1910 roku

Polityka zasad i celów. Polski obóz narodowodemokratyczny w Rosji w latach 1917–1918

Kobiety niepokorne, czyli o liderkach Narodowej Organizacji Kobiet. Szkic do portretu zbiorowego działaczek Narodowej Demokracji (1919–1929)

Aktywność parlamentarna senatorów II Rzeczypospolitej na przykładzie obecności Narodowej Demokracji w Senacie II kadencji (1928–1930)

Uwagi do książki: Małgorzata Dajnowicz, Poglądy ideowe i działalność polityczna elit (nie)prowincjonalnych Narodowej Demokracji zachodniej części województwa białostockiego (1919–1939), Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2015, ss. 293

„Naród. Dodatek ilustrowany” (1906–1907) i jego wkład w upowszechnianie wiedzy wśród ludu w Królestwie Polskim

Geopolityczna wizja Związku Młodych Narodowców, a poglądy Romana Dmowskiego

Integracja Europy Środkowo-Wschodniej w myśli politycznej Karola Stefana Frycza (1910–1942)

Endeckie postrzeganie miasta. Ewolucja tematyki miejskiej na łamach „Przeglądu Wszechpolskiego” i „Przeglądu Narodowego”

The image of “Ruthenians” presented in the nationaldemocratic press between 1918 and 1926

Obraz kobiety w publicystyce Jana Zamorskiego (1874–1948)

„Tygodnik Słowa Polskiego. Bezpłatny dodatek niedzielny do «Słowa Polskiego» poświęcony nauce, literaturze i sztuce” (1902–1903)