Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Podkarpackie region
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Turystyka należy do tych form aktywności ludzkiej, które mają szczególne znaczenie dla rozwoju osobowości, samokształcenia i przygotowania człowieka do pełnienia różnorodnych społecznych ról, funkcji i zadań. Jak żadna inna sfera działalności, daje szansę integracji wpływów wychowawczych rodziny, szkoły, pozaszkolnych instytucji wychowawczych oraz nieformalnych grup rówieśniczych, a także, co szczególnie ważne, samodzielnej aktywności jej uczestników. Uczestnictwo w turystyce rozumiane jest coraz częściej jako edukacja dla rozwoju psychofizycznego i kulturowego jednostki, jako edukacja do kształtowania potrzeb zmiany osobistego życia z biernego na aktywny, twórczy, samorealizacyjny, z wpisanym dobrostanem zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego w rozwoju każdej jednostki. Na ten walor aktywności turystycznej wskazuje wielu badaczy. Literatura przedmiotu ukazuje i dowodzi, że istnieje wiele związków uprawiania turystyki, szczególnie przez dzieci i młodzież, z ich rozwojem psychofizycznym. Na potrzeby niniejszego opracowania postanowiono zdiagnozować, czy aktywność turystyczna jest dla podkarpackiej młodzieży szkół ponadgimnazjalnych źródłem i sposobem samodoskonalenia. Starano się m.in. znaleźć odpowiedzi na następujące pytania: czy badana młodzież dostrzega korzyści wynikające z uprawiania turystyki, zarówno dla rozwoju mentalnego, jak i fizycznego własnego organizmu (jeśli tak, to jakie), czy wyjazdy turystyczne wpłynęły na rozwój wiedzy i umiejętności, czy turystyka może być sposobem przeciwdziałania złym zachowaniom, które są spotykane wśród młodzieży w jej codziennym życiu (w czasie wolnym)?
EN
Tourism is one of the forms of human activity which has special importance for the progress of personality, self-education and preparing man for performing a variety of social roles, functions and duties. Tourism, like any other sphere of activity, provides the chance to integrate the educational influences of the family, school, non-school educational institutions, and informal peer group, and, most importantly, self-activity of the participants. Participation in tourism is more and more often understood as education for the mental, physical and cultural progress of man, education for the evolution of the needs in personal life from the passive to an active, creative, self-realization, with the physical, mental and social welfare of everyone taken into account. This value of tourist activity has been indicated by many researchers as can be seen in the literature of the subject which details number of associations, especially for children and young people, which have an impact on their physical and psychological development. For the purposes of this study, it was decided to diagnose whether tourist activity is a resource and a way to improve themselves for young people in secondary schools in the Podkarpackie region. Efforts were made to find answers to the following questions: Do young people see the benefits of tourism, both for their mental and physical development? Should tourist trips affect the evolution of their knowledge and skills? Can tourism be a way to prevent the bad behavior which is common among young people in their daily lives (during their free time)?
PL
Podkarpacie jest wieloetnicznym, wielokulturowym i wielowyznaniowym regionem, położonym w południowo-wschodniej Polsce. Jest to region przygraniczny, którego obszar pokrywa się z utworzonym w 1999 roku województwem podkarpackim. Współczesna złożona struktura ludności Podkarpacia – ukształtowana akcją „Wisła” i powojennymi przesiedleniami mieszkańców z innych regionów Polski, a także migracją zarobkową ze wsi do miast – powoduje wykształcenie się kilku kierunków w kształtowaniu krajobrazu kulturowego podkarpackiej wsi. Pierwszą z nich jest tendencja do zachowania budownictwa etnicznego, która nie jest jednorodna. Z jednej strony jest to dobrze zorganizowana działalność dwóch samorządowych skansenów na Podkarpaciu, tj. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, które profesjonalnie przechowują i naukowo opracowują dziedzictwo kulturowe polskiej wsi, zarówno materialne, jak i niematerialne. Odmienna jest działalność prywatnych parków kulturowych (np. Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej i Muzeum Kultury Łemkowskiej w Olchowcu) oraz mini-skansenów na terenie gmin (Skansen Zagroda Muzeum Wsi Markowa, „Kresowa Osada” w Baszni Dolnej, „Zagroda Pogórzańska” w Gwoźnicy – Muzeum Biograficzne Juliana Przybosia w Gwoźnicy, „Zagroda Chłopska” w Godowej, „Chałupa nr 84” w Glinniku Zaborowskim, „Zagroda Kowalska” w Krzeszowie Górnym). Każdy z tych mini-skansenów inaczej stara się zachować kulturę ludową poszczególnych grup etnicznych. Z jednej strony działania te są ukierunkowane na eksponowanie kultury materialnej i upowszechnianie folkloru grupy etnicznej, zaś z drugiej – na sprzedaż produktów spożywczych i rzemiosła, działalność komercyjną i restauracyjną. W każdym z przypadków wysiłek organizatorów jest ogromny, tym bardziej że dofinansowanie zewnętrzne tych działań jest okazjonalne, a praca oparta jest głównie o wysiłek pasjonatów. Drugą tendencją – zupełnie przeciwstawną do powyższych trendów – jest niszczenie zabudowy tradycyjnej i zastępowanie jej budownictwem nowoczesnym i bezstylowym, występującym w całej Polsce. Zarysowują się tu trzy rodzaje przyczyn: zacieranie tradycji jako symbolu zacofania (np. Dolne Nadsanie i walka ks. W. Gaj-Piotrowskiego), ucieczka mieszkańców wsi do miast i budowanie nowych osiedli, wynikające z obaw nieujawnianie przynależności do konkretnej grupy etnicznej (np. Beskid Niski, powiat przemyski, lubaczowski) i wprowadzanie nowoczesności za wszelką cenę (Bieszczady – walka Olgierda Łotoczki o „dzikie Bieszczady” w Dolinie Łopiennika). Wszystkie powyższe działania – tak w przeszłości, jak i obecnie – składają się na obraz podkarpackiej wsi.
EN
The region of Podkarpacie is a multiethnical, multicultural and multi-faith region situated in the south-east of Poland. It is a border region whose area overlaps with the Podkarpacie Province established in 1999. The contemporary, complex structure of the population of the region of Podkarpacie – shaped by the operation Vistula and the post-war resettlement of the residents from other regions of Poland, as well as labour migration from villages to cities – causes the formation of several directions in shaping the cultural landscape of the Podkarpacie countryside. The first of them is the tendency to preserve ethnic architecture, which is not homogeneous. On the one hand, there is a well-organised operation of two municipal open-air museums in the region of Podkarpacie, i.e. the Museum of Folk Architecture in Sanok and the Museum of Folk Culture in Kolbuszowa, which professionally preserve and scientifically develop both tangible and intangible cultural heritage of the Polish countryside. The operation of private cultural parks (e.g. Museums of Lemko Culture in Zyndranowa and the Museum of Lemko Culture in Olchowiec) as well as mini open-air museums operating in municipalities (e.g. open-air museum “Zagroda” in Markowa, “Kresowa Osada” in Basznia Dolna, “Zagroda Pogórzańska” in Gwoźnica – Biographical Museum of Julian Przyboś in Gwoźnica, “Zagroda Chłopska” in Godowa, Chałupa nr 84” in Glinnik Zaborowski, “Zagroda Kowalska” in Krzeszów Górny) is quite different. Each of these mini open-air museums tries to preserve the folk culture of individual ethnic groups in a different way. On the one hand, their activity aims at exposing tangible culture and popularizing folklore of ethnic groups; on the other hand, at selling food products and crafts, commercial and restaurant activity. In each of the cases, the organisers' effort is tremendous, especially that external financing of these activities is occasional, and work necessary to make these facilities operate properly is mainly based on the effort of enthusiasts. The second tendency – completely opposite to the above mentioned trends – is the destruction of traditional buildings and replacing them with contemporary, styleless architecture occurring all over Poland. There are three types of causes that may be responsible for this state: blurring the tradition as a symbol of backwardness (e.g. Dolne Nadsanie and the fight of priest W. Gaj-Piotrowski), migration of countryside residents to cities and construction of new housing estates due to fear of disclosure of belonging to a specific ethnic group (e.g. Low Beskids, Przemyśl County, Lubaczów County), as well as introducing modernity at all costs (Bieszczady – Olgierd Łotoczka's fight for the “wild Bieszczady” in the Łopiennik Valley). All the above mentioned actions – both in the past and at present – contribute to the image of the countryside in Podkarpacie.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.