Search results

1

Internet as a tool for Polish pastoral centers in London

100%

Mąkosa P.

Biuletyn Edukacji Medialnej

|

2014

|

issue 1

9-19

EN

This article attempts to explore the use of the Internet for evangelization, catechesis and widely understood pastoral work in relation to the pastoral care of Poles living in exile in London. For methodological reasons, first it shows the position of the Catholic Church on the Internet, followed by a brief characterization of Polish immigration to the UK. In the centre of the article there is an analysis of websites and other communication tools used by the Polish parishes in London. The culmination of reflection is to present proposals and demands concerning the prospects of using the Internet in their future work.

2

Współczesne migracje z Polski – próba oceny statystycznej zjawiska w latach 2004-2013

100%

Kwiatkowska M., Jurkiewicz Z.

Społeczeństwo i Ekonomia

|

2015

|

issue 1(3)

7-20

EN

A discussion about the migration of Polish society after the accession of Poland to the European Union appears to be unjustified. The phenomenon of the migration of Polish society reaches the XIXth century, when about four million Polish emigrants settled down in the United States of America. Since the middle of the XIXth century the migration for employment has played the most important role in Poland. In the article its authors conducted the analysis of Polish migration since 2004. Statistical material comes from Polish Central Statistical Office, reports and research results. The main hypothesis of the article is that the effect of the accession of Poland to the European Union was the increase in the employment mobility of Polish workers due to the improvement of institutional conditions. The second hypothesis showed that on account of social-economic conditions inhabitants of eastern Poland, much more often decided on moving abroad than the residents of better developed areas of western Poland. However, the conducted data analysis of applying contemporary emigration did not prove the second hypothesis. It only let state that economic changes had a great impact on the scale volatility of the number of people who emigrated after 2004. The biggest decrease of the number of Polish emigrants took place in 2009 (nearly 40% year to year) which was connected with the economic crisis. The goal of this article is an analysis of Polish migration in the years 2004–2013. The authors conducted the analysis in the view of age and gender. The article describes the phenomenon of Polish migration before the accession to the European Union in 2004.

3

Wektory współczesnych przeobrażeń życia kulturowego Polonii amerykańskiej

100%

Chodubski A.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

|

2011

|

vol. 8

9-29

EN

The article discusses the issue of changes in the cultural life of Polish Americans from a historical perspective. The author refers to the experiences which shaped the basis of Polish emigration in the US reality and led to the emergence of Polish communities and their specifics. In order to define the identity of Polish Americans, it is necessary to define such their numbers, education, social background, willingness to adapt, assimilate and integrate with the new country as well as keeping their separate cultural and ethnic identity, organization activities, and religion

4

Obchody 500-lecia Mikołaja Kopernika w Danii

100%

Kruszewski E. S.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2014

|

issue 2

27-37

EN

The UNESCO proclaimed the year 1973 as Copernicus Year. Polish immigrants in Denmark, who left the Polish People’s Republic between 1969–1973, with the encouragement of the Editor-in-chief of the newspaper „Chronicle” in Copenhagen, took the initiative to celebrate the great jubilee and arranged a symposium. The main paper, by Professor Leon Koczy (Glasgow), was about Copernicus and the excellent Danish astronomer Tycho Brahe. Participants of the symposium also had the opportunity to listen to five other papers and to take part in a long discussion. The second day of the symposium was dedicated to Polish and international music – a mass was celebrated in memory of Polish scientists and artists who had perished or been killed, followed by a classical music concert performed by immigrant master-musicians. The jubilee celebration in Denmark was under the patronage of Edward Raczyński, Polish ambassador to the UK and one of the Polish political leaders in exile. For the new immigration this was the first great step in their new life, because the symposium was in support of WWII combatant emigration and the President of the Polish Republic in exile.

5

Międzynarodowa aktywność społeczna polskiej emigracji w Wielkiej Brytanii w drugiej połowie XX wieku

100%

Folga-Naidoo T.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2019

135-156

EN

The purpose of this article is to present the social activity of the Polish diaspora in Great Britain in the second half of the 20th century where after the end of World War II, thousands of Poles had settled. For many of them social and charity work became a mission. The article presents most of the organizations established just after the end of the warfare and widely discusses charitable foundations that have been in operation since the 1980s, offering their help to those who fell victims of the political and economic system in Poland and beyond its eastern border. Material and moral help provided by Polish emigration in the United Kingdom was much needed by Poles in Poland and by Poles still living in the countries of the former Soviet Union.

6

Narrar la experiencia de la emigración. Los polacos en Misiones (Argentina)

88%

Wendorff A.

Estudios Hispánicos

|

2017

|

vol. 25

97-105

EN

The object of this study is to analyze how life accounts, histories, and testimonials of the Polish immigration in Misiones, Argentina, are constructed. The methodology employed for the analysis consists of: the ethnographic method, life accounts, biographic perspectives and research interviews, not only for information concerning the manner, but also the process of putting together gaffes, according to what Rosana Guber explains in her book La etnografía: método, campo y reflexividad. The corpus of data was formed by Polish residents of the province of Misiones, Argentina. The results of the investigation determined that: their discourse acts as narration and not only as personal stories, constructs new identifying models and still others that refer to their original sources. As a corollary, the “new” identities have their manners of expression which are manifested via a series of discursive forms that characterize the speaker, such as the use of narrations that form an integral part of them. Finally, the conclusion suggests that the presence of the Polish immigrant in the province of Misiones affirms the concept of territorial polyphony and of narrative identities, since we can assume that in the narrative constructions similarly we will find discursive and metadiscursive constructions that propose identifying and historic relationships.

7

Polska Rozgłośnia Radia Wolna Europa w Nowym Jorku

75%

Piątkowska-Stepaniak W.

Polonia Journal

|

2016

|

issue 3-4

73-112

EN

The Polish Station of Radio Free Europe in New York had commenced its activity almost two years earlier than the Munich station, i.e. in 1950. The first director in New York was Lesław Bodeński. After just one year, he was replaced by Stanisław Strzetelski, who appointed Zygmunt Lityński as his deputy. They resigned in 1955. Under their leadership, the RFE considerably developed its programme activity, hired several new permanent employees, thus expanding the editorial team, and, what is particularly important, acquired a new spacious office at the prestigious address of Park Avenue 110 West 57th Street in Manhattan. One of its significant programmes was a daily international commentary. Among some other distinguishing programmes there were also Jan Lechoń’s discussions at the round table presenting opinions of independent writers, scholars and specialists. The literary programme with a strong political tinge propagating the freedom of speech and beliefs placed special emphasis on the Polish cause. Politicians’ debates concentrating on various plans referring to the future democratic system of Poland and definitions of independence connected with the system were also presented on the Radio Free Europe, and in this context, attempts were made to find methods of developing so-called pressure groups which could effectively influence the American authorities. It was here that various ideas clashed, such as those considering cooperation with the so-called “old Polonia” [Polish community abroad], the establishment of new Polish organizations abroad, and political cooperation with other national groups within the context of joint organizations, e.g. the Assembly of Captive European Nations. It was here that disputes concerning the form of future Poland and its relations with the eastern neighbours were carried on. Thus different political thoughts clashed in the programmes; they were presented by outstanding leaders or representatives of Polish political parties, both those who had come to America and those who had arrived from London. In 1955 St. Strzetelski resigned from his post and Z. Lityński left together with him. Jan Nowak-Jeziorański became the director of both sections, the one in New York and that in Munich. Paying attention to the teams’ autonomy, Nowak still had a considerable influence on their programme policy. He appointed Marek Święcicki as the New York branch director, who however held this office for a short time only. Next, Karol Wagner--Pieńkowski was appointed as the branch director. Radio Free Europe finalized its activity in New York in December 1973. For two more years the branch received funds and functioned with a radically reduced editorial staff. At first, there were two editors and in the final year, only one, who was the New York correspondent of the Munich branch.

PL

Polska Stacja Radia Wolna Europa w Nowym Jorku zaczęła swoją działalność o prawie dwa lata wcześniej niż monachijska rozgłośnia, tj. w 1950 r. Pierwszym szefem w Nowym Jorku został Lesław Bodeński. Już po roku zastąpił go Stanisław Strzetelski, który na swojego zastępcę powołał Zygmunta Lityńskiego. RWE pod ich kierownictwem – ustąpili w 1955 r. – rozwinęło znacznie działalność programową, poszerzyło zespół redakcyjny do kilkunastu stałych pracowników oraz , co istotne, pozyskało nową przestronną siedzibę przy prestiżowej Park Avenue 110 West 57th Street na Manhattanie. Jednym z ważniejszych programów był codzienny komentarz międzynarodowy. Do wyróżniających się audycji należały też prowadzone przez Jana Lechonia tzw. dyskusje przy „okrągłym stole‖, prezentujące głos wolnych pisarzy, naukowców, specjalistów. Ten literacki program o silnym zabarwieniu politycznym propagował wolność słowa i przekonań, jednak tzw. sprawę polską uznawał za najważniejszą. Przed mikrofonami Radia odbywały się również debaty polityków określające różnorodne plany odnoszące się do przyszłego ustroju demokratycznego Polski i związane z tym ustrojem definicje niepodległości, a w tym kontekście, poszukiwania metod budowania tzw. pressure group, które oddziaływałyby skutecznie na amerykańskie władze. Tu ścierały się poglądy dotyczące współpracy z tzw. „starą Polonią‖, tworzenia nowych organizacji polonijnych, współpracy politycznej z innymi grupami narodowymi w kontekście wspólnych organizacji, choćby takich jak Zgromadzenie Europejskich Narodów Ujarzmionych (Assembly of Captive European Nations). Tu toczono spór nad kształtem przyszłej Polski i jej relacji ze wschodnimi sąsiadami. W audycjach zderzały się zatem różne myśli polityczne, a ich wyrazicielami byli wybitni przywódcy lub przedstawiciele polskich partii politycznych, zarówno ci, którzy przybyli do Ameryki, jak i ci, którzy przyjeżdżali z Londynu. W 1955 r. S. Strzetelski zrezygnował ze stanowiska, wraz z nim odszedł Z. Lityński. Kierownictwo obu sekcji, nowojorskiej i monachijskiej objął Jan Nowak-Jeziorański. Nowak dbając o autonomię zespołów, miał jednak zasadniczy wpływ na ich linię programową. Na stanowisko szefa nowojorskiego oddziału powołał Marka Święcickiego, który pełnił tę funkcję krótko. Następnie objął redakcję Karol Wagner-Pieńkowski. Radio Wolna Europa w Nowym Jorku zakończyło swoją działalność w grudniu 1973 r. Jeszcze przez dwa kolejne lata oddział otrzymywał pieniądze na funkcjonowanie w radykalnie okrojonym redakcyjnym składzie. Początkowo dwóch redaktorów, a w ostatnim roku jeden, który pełnił funkcję nowojorskiego korespondenta oddziału monachijskiego.

8

Listy Konstantego Gaszyńskiego do Victora de Laprade’a

63%

Szelwach G.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2011

|

issue 17

303-317

EN

The text analyzes letters from Konstanty Gaszyński to Victor de Laprade, derived from the years 1835–1863. This correspondence also raises important issues of Polish emigration and provides valuable material for the study of the biography of the author and the times in which he lived and worked. It is a great sketch for writer’s spiritual portrait.

9

Sprawa budowy pomnika katyńskiego w Londynie w latach 1971–1979 w świetle polskich i brytyjskich źródeł dyplomatycznych

63%

Korban T.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 4

EN

The article describes the question of construction of Katyn Monument in London in the 1970s in the light of British and Polish diplomatic documents. Main emphasis was put on the international aspects of the described problem. The text also presents responses of the British people to the position taken by the British cabinet who, trying to avoid complications in their relations with communist states, sought to hamper the construction of the monument.

PL

Artykuł opisuje sprawę budowy pomnika katyńskiego w Londynie w latach siedemdziesiątych XX w. w świetle brytyjskich i polskich źródeł dyplomatycznych. Główny nacisk w pracy został położony na aspekty międzynarodowe przedstawianego zagadnienia. Tekst prezentuje również reakcje społeczeństwa brytyjskiego na stanowisko rządu, który pragnąc uniknąć komplikacji stosunków z państwami komunistycznymi, starał się utrudnić wybudowanie pomnika.

10

Obraz Stanów Zjednoczonych Ameryki w latach siedemdziesiątych XIX wieku w Listach z podróży do Ameryki Henryka Sienkiewicza

63%

Furtak M. A.

Studia Polonijne

|

2018

|

vol. 39

75-88

PL

Celem artykułu jest analiza obrazu Stanów Zjednoczonych, jaki Henryk Sienkiewicz zawarł w Listach z podróży do Ameryki. Pisarz odwiedził ten kraj w 1876 roku, w 100 rocznicę jego powstania, w epoce gilded age, a jego relacje ukazywały się w kilku polskich gazetach w latach 1876-1878. Obserwując nieznane dotąd miejsca i społeczeństwo, dementował stereotypy narosłe wokół Stanów na Starym Kontynencie. Z jego Listów wyłania się wizja państwa złożonego, kosmopolitycznego, rozwijającego się, pełnego wolności i przeciwieństw, jak również zjawisk obcych mentalności europejskiej. Oprócz tego, Listy z podróży do Ameryki Sienkiewicza, które zostały napisane w czasie, kiedy przybywający do Stanów masowo Polacy zaczęli tworzyć pierwsze struktury przyszłej Polonii, mogą służyć jako źródło w poznaniu ówczesnego postrzegania panoramy kraju przez Polaków.

EN

The article aims to analyze the image of United States of America, in Henryk Sienkiewicz’s Listy z podróży do Ameryki. The novelist visited this country in 1876, in centennial anniversary of its Independence, during gilded age, and his accounts were published in several Polish newspapers in 1876-1878. Observing unknown country and society, the Novelist denied stereotypes about United States popular in the Old Continent. The image of complex, cosmopolitan, developing, full of liberties, and contradictions, as well as phenomena unfamiliar to European mentality was shown in his Listy. Moreover, Sienkiewicz’s Listy which were written when Poles who had came to United States started to create first structures of future Polonia, can be consider as a source in researching of perceiving this country by Poles of that time.

11

History and contemporaneity of Polish emigration to Chile

63%

Bodziany M., Smolarz K.

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

vol. 52

|

issue 2(196)

225-244

PL

Emigracja Polaków do Chile jest przedmiotem badań, który mimo upływu ponad dwóch wieków od pojawienia się pierwszych Polaków w tym zakątku świata, nadal rodzi wiele pytań i jest źródłem mitów. Zarówno skala emigracji – jak się okazuje nielicznej i losy Polaków w Chile stanowią wciąż fascynujący temat dla socjologów, etnografów i antropologów kultury. Historyczny kontekst badań nad polskimi emigrantami w tym państwie skłania również na spojrzenie na emigrację z perspektywy gospodarczej, którą uzasadnia działalność najsławniejszej postaci – Ignacego Domeyki, który stał się dla Chile bohaterem narodowym i symbolem rozwoju gospodarczego. Celem artykułu jest prezentacja genezy i skali emigracji Polaków do Chile w ujęciu retrospektywnym i współczesnym oraz opis zasług Ignacego Domeyki dla tego państwa. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie dotyczące przyczyn emigracji Polaków do Chile, jej skali w latach a także ich losów na emigracji.

EN

The emigration of the Poles to Chile is a subject of research which, despite the passage of more than two centuries since the first Poles appeared in this part of the world, still raises many questions and is a source of myths. Both the scale of emigration – as it turns out – and the fate of the Poles in Chile are still a fascinating subject for sociologists, ethnographers, and cultural anthropologists. The historical context of research on Polish emigrants in this country also inclines to look at emigration from an economic perspective. That is justified by the activity of the most famous figure – Ignacy Domeyko, who has become a national hero and a symbol of Chile’s economic development. The article aims to present the genesis and scale of Polish emigration to Chile in a retrospective and contemporary perspective and a description of Ignacy Domeyko’s contribution to this country. The article attempts to answer the question about the reasons for the Poles’ emigration to Chile, its scale over the years, and the Poles’ fate in exile.

12

Znaczenie więzi z parafią polską dla Polonii francuskiej na podstawie wyników badania pilotażowego

63%

Wysocki A.

Studia Polonijne

|

2022

|

vol. 43

5-27

EN

Polish emigration in France has a long and glorious tradition, many publications have been devoted to its history and activities, but so far there is no broader systematic sociological research on it. At the end of 2019, a research project was launched with the main goal of exploring cultural and religious transmission in Polish Catholic parishes and pastoral centers in France. Polish pastoral centers in France are places that regularly gather the largest number of Poles staying there. The aim of this article is to analyze one of the sections of the survey of the pilot study conducted among Poles associated with Polish pastoral care in this country. The article will analyze answers to questions about the perception of the parish, identification with a Polish parish, motives for belonging to it, influence on the leadership of the parish and forms of involvement in it.

PL

Emigracja polska we Francji ma długą i chlubną tradycję, jej losom i działalności poświecono wiele publikacji, jednakże dotychczas brakuje szerszych systematycznych badań socjologicznych jej dotyczących. Pod koniec 2019 r. rozpoczęto realizację projektu badania, którego głównym celem jest eksploracja transmisji kulturowo-religijnej w polskich katolickich parafiach i ośrodkach duszpasterskich we Francji. Polskie ośrodki duszpasterskie we Francji są miejscami, które gromadzą regularnie największą liczbę przebywających tam Polaków. Celem tego artykułu była analiza jednej z sekcji ankiety badania pilotażowego przeprowadzonego wśród Polaków związanych z duszpasterstwem polskim w tym kraju. W artykule zanalizowano odpowiedzi na pytania dotyczące postrzegania parafii, identyfikacji z parafią polską, motywów przynależności do niej, wpływu na kierowanie parafią i form zaangażowania w nią.

13

Tadeusz Siuta – historyk starożytności ze Lwowa

63%

Królczyk K.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia

|

2022

|

vol. 77

319-352

EN

This text is dedicated to Tadeusz Siuta (1913–1978), a Polish historian of antiquity from Lwów (Lviv). Tadeusz Siuta studied history and classical philology at John Casimir University in Lwów. After completing his studies, he became an assistant at the department of ancient history. His academic career was interrupted by the outbreak of World War II and the Soviet occupation of Lwów. Arrested in December 1939, he was sent to the labor camps. After his release in 1941, he became a soldier in the Second Polish Corps. Due to the incorporation of his native city of Lwów into the Soviet Union, he remained in exile, first in Italy, then in Argentina, and finally in the United States, where he became actively involved in the life of the Polish exile.

PL

Niniejszy tekst został poświęcony Tadeuszowi Siucie (1913–1978), polskiemu historykowi starożytności ze Lwowa. Tadeusz Siuta studiował historię i filologię klasyczną na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie (UJK). Po ukończonych studiach został asystentem przy katedrze historii starożytnej UJK. Jego karierę naukową przerwał wybuch II wojny światowej i radziecka okupacja Lwowa. Aresztowany w grudniu 1939 roku, został zesłany do łagrów. Po zwolnieniu w 1941 roku, wstąpił do II Korpusu Polskiego. Z uwagi na włączenie rodzinnego Lwowa do Związku Radzieckiego pozostał na emigracji, najpierw we Włoszech, następnie w Argentynie, a ostatecznie w Stanach Zjednoczonych, gdzie aktywnie włączył się w życie polskiego wychodźstwa.

14

Kontrowersyjna i niezależna postać kultury polskiej na emigracji – dziennikarka, pisarka, redaktor Stefania Kossowska

62%

Chwastyk-Kowalczyk J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

|

2020

|

vol. 2

|

issue 31

59-86

EN

The article presents a journalist, writer and colorful figure of Polish émigré culture in Great Britain, a woman of two eras – Stefania Kossowska. Educated in the interwar period, she collaborated with pre-war Warsaw magazines, such as: “Bluszcz”, “ABC”, “Wieczór Warszawski”, “Prosto z Mostu”. War and post-war fate – it is France briefly, then Great Britain; first work for the Polish Government-in-Exile, then active co-creation of the so-called “Polish London”. She was a permanent author and editor of the émigré periodicals: “Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, “Tydzień Polski”, “Wiadomości”, “Orzeł Biały”, “Puls”, “Pamiętnik Literacki”, and the Paris-based “Kultura”. She collaborated with Radio Free Europe and the BBC. After the transformation period in Poland in 1989 – also with many national magazines. She is the author of esteemed publications: Jak cię widzę, tak cię piszę [How I see You, that's how I write You] (1973), Galeria przodków. Sylwetki emigracyjne [Ancestors Gallery. Emigration Profiles] (1991), Mieszkam w Londynie [I live in London] (1994), Przyjaciele i znajomi [Friends and acquaintances] (1998).

PL

Artykuł prezentuje dziennikarkę, pisarkę, barwną postać kultury polskiej na emigracji w Wielkiej Brytanii, kobietę dwóch epok – Stefanię Kossowską. Wykształcona w okresie dwudziestolecia międzywojennego, współpracowała z przedwojennym pismami warszawskimi, tj.: „Bluszcz”, „ABC”, „Wieczór Warszawski”, „Prosto z Mostu”. Wojenny i powojenny los – to krótko Francja, potem Wielka Brytania, najpierw praca dla Rządu RP na Uchodźstwie, następnie czynne współtworzenie tzw. polskiego Londynu. Była stałym autorem i redaktorem emigracyjnych pism: „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza”, „Tygodnia Polskiego”, „Wiadomości”, „Orła Białego”, „Pulsu”, „Pamiętnika Literackiego”, paryskiej „Kultury”. Współpracowała z Radiem Wolna Europa, BBC. Po okresie transformacji w Polsce 1989 roku – także z wieloma czasopismami krajowymi. Jest autorką cenionych publikacji: Jak cię widzę, tak cię piszę (1973), Galeria przodków. Sylwetki emigracyjne (1991), Mieszkam w Londynie (1994), Przyjaciele i znajomi (1998).

15

Konstytucja Federacji Środkowo-Europejskiej jako wyraz integracyjnego idealizmu w budowie systemu regionalnego bezpieczeństwa w myśli politycznej polskiego wychodźstwa w XX wieku

51%

Zapart R.

Studia Polonijne

|

2018

|

vol. 39

265-297

PL

Przedstawiciele ujarzmionych przez totalitaryzmy narodów Europy Środkowo-Wschodniej podjęli podczas II wojny światowej oraz po jej zakończeniu próby lansowania alternatywnych projektów integracji Starego Kontynentu, które miały stać się po uwolnieniu regionu spod sowieckiej dominacji podstawą do dyskusji na temat przyszłości globalnego systemu bezpieczeństwa. W prezentowanym artykule autor przybliża w kontekście polityczno-prawnym jeden z nich, projekt Konstytucji Federacji Środkowo-Europejskiej, a następnie weryfikując na jego bazie hipotezy z teorią polityki międzynarodowej, próbuje odpowiedzieć na pytanie o przyczyny niepowodzenia nie tylko tej propozycji zmian systemowych. Drogowskazem w tych rozważaniach stało się zdefiniowanie, pozwalającego odczytać motywy działania podmiotów, pojęcia interesu narodowego rozumianego w kategoriach potęgi. W konkluzji podkreślono, że odwołujący się do praw naturalnych i odwzorowywany w sformułowaniu „pokój przez prawo” paradygmat idealistyczny zastąpiła skutecznie użyta dla osiągnięcia założonych celów siła, a środowiska polskiego wychodźstwa nie w pełni dostrzegając jej znaczenie, zbyt optymistycznie odnosiły się do metod rozwiązywania ówczesnych konfliktów, nie zauważając tym samym, że prawo, sprawiedliwość czy też moralność w stosunkach międzynarodowych niewiele zaczęły znaczyć w starciu z realizmem politycznym, którego paradygmat święcił swój wielki triumf.

EN

During and after the Second World War, representatives of Central and Eastern European nations oppressed by the totalitarian regimes attempted to lobby for alternative projects of Old Continent integration that were to form the basis for discussion on the future of a global safety system after liberating the region from the Soviet domination. In the presented paper, the author describes one of these projects, the Constitution of Central European Federation, in the political and legal context, verifies, on its basis, the hypotheses and the theory of international politics, and tries to answer a question concerning the causes for failure of this proposal for system changes, as well as other options. Considerations follow the definition of the notion of national interest, understood in the categories of power, which helps to read reasons behind actions pursued by various entities. In conclusion, it is emphasised that the idealistic paradigm evoking natural laws and reflected in the expression of “peace through law” was replaced by force used effectively to achieve the set goals, and the Polish emigration milieus were too optimistic about the methods of solving conflicts of that time, without noticing its full meaning and without noticing that law, justice, and morality started to lose their importance in international relations when juxtaposed with political realism whose paradigm had its moment of a great triumph.

16

Wiersze Tomasza Augusta Olizarowskiego (Ze zbiorów Ukraińskiej Biblioteki Narodowej im. Wołodymyra Wernadskiego w Kijowie

51%

Nowacki A. S.

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

|

2018

|

vol. 5

|

issue 13

53-66

UK

Дана стаття присвячена висвітленню постаті польського романтика, представника “української школи” в польській літературі, а також видатного соціокультурного діяча в екзилі, Томаша Августа Олзаровського. У першій частині роботи автор представляє окремі елементи біографії письменника, творчу постать і найважливіші літературні твори. Друга частина статті містить роздуми над рукописом віршів, знайденим у Відділі рукописів Національної бібліотеки України ім. Володимира Вернадського в Києві. Конфронтація знайдених текстів з існуючим станом знань дозволила виправити деякі неточності, особливо щодо назв згаданих віршів. Автор має надію, що ця робота стане невеликим внеском у вивчення літературної спадщини Т. А. Олізаровського.

EN

In this paper the author is trying to presenting the figure of a Polish romanticist, a representative of the “Ukrainian school” in Polish literature, and also a prominent socio-cultural activist in exile, Tomasz August Olizarowski. In the first part of the work the author presents selected elements of the writer’s biography and his the most important literary works. The second part of this paper contains reflections on the manuscript of poems, found in the Manuscripts Department of the National Ukrainian Library named after Volodymyr Vernadsky in Kiev. The confrontation of the found works with the existing state of knowledge allowed to correct some inaccuracies, especially regarding the titles of the mentioned poems. It seems that this work can be regarded as a small contribution to the study of the literary legacy of T.A. Olizarowski.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono sylwetkę polskiego romantyka, przedstawiciela „ukraińskiej szkoły” w literaturze polskiej, a zarazem wybitnego działacza społeczno-kulturalnego na emigracji, Tomasza Augusta Olizarowskiego. W pierwszej części pracy autor przedstawia wybrane elementy biografii pisarza, jego sylwetkę twórczą oraz najważniejsze dzieła literackie. Druga część niniejszego artykułu zawiera rozważania na temat rękopisu wierszy, odnalezionego w Dziale Rękopisów Ukraińskiej Biblioteki Narodowej im. Wołodymyra Wernadskiego w Kijowie. Konfrontacja znaleziska z istniejącym stanem wiedzy pozwoliła na skorygowanie kilku nieścisłości, zwłaszcza odnośnie do tytułów wspomnianych wierszy. Praca stanowi skromny wkład do badań nad spuścizną literacką T.A. Olizarowskiego.

17

Fotografie polonijne jako historyczne dziedzictwo archiwalne Polskiej Misji Katolickiej we Francji

51%

Czarnowski ks. R.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2021

|

vol. 117

|

issue specjalny

29-48

EN

This article focuses on the photographs included in selected record groups in the Archives of the Polish Catholic Mission and discusses them in their historical context. The preserved material presents religious celebrations and patronal feasts of individual associations of the Polish diaspora. The paper also describes the photographs of religious buildings, those documenting support given to Poland when martial law was in force, and those found in the press organs of the Polish Catholic Mission: “Polak we Francji”, “Polska Wierna” and “Glos Katolicki”. The further part contains photographs in loose collections. The oldest ones relate to the events after 1919, when Poles arrived in France for economic reasons. After World War I, France needed workers, particularly in mines, and looked for them in numerous places, including Poland. The article also presents camp photographs, given to the Archives of the Polish Catholic Mission by Barbara Kujawska-Biernat, the daughter of the niece of Prelate Wiktor Miedziński, who worked as a Polish priest in Metz from 1945 to 1958.

PL

Artykuł został poświęcony wybranym zespołom zasobu archiwalnego Polskiej Misji Katolickiej, w którym omówiono znalezione tam fotografie w kontekście historycznym. Zachowany materiał przedstawia uroczystości religijne oraz patronalne poszczególnych stowarzyszeń polonijnych. Zaprezentowano także zdjęcia obiektów sakralnych, fotografie dokumentujące pomoc Polsce w okresie stanu wojennego, a także te znajdujace się w organach prasowych Polskiej Misji Katolickiej: „Polak we Francji”, „Polska Wierna”, „Glos Katolicki”. W dalszej kolejnosci przedstawiono fotografie w zbiorach luźnych. Najstarsze z nich dotyczą wydarzeń po 1919 r., kiedy Polacy przybyli do Francji w celach zarobkowych. Po I wojnie światowej Francja potrzebowała rąk do pracy, głównie w kopalniach, toteż szukała ich w wielu miejscach, również w niedawno odrodzonej Polsce. Zaprezentowano także zdjęcia obozowe, przekazane Archiwum PMK przez Barbarę Kujawską-Biernat, córkę bratanicy zmarłego ks. prałata Wiktora Miedzińskiego, który w latach 1945-1958 był polskim duszpasterzem w Metzu.

18

Maria Lednicka-Szczytt – kariera polskiej rzeźbiarki we Włoszech, 1924–1934

51%

Nowakowska-Sito K.

TECHNE. Seria Nowa

|

2019

|

issue 3

81-106

EN

The work of Maria Lednicka-Szczytt (Maryla Lednicka), a student of Antoine Bourdelle, who in the interwar period was considered one of the most famous Polish artists abroad, is basically unknown today. In the reconstruction of the artistic biography, I focus on the Italian period as the most fruitful in her career. I assumed 1924 – the year of the artist’s first individual exhibition at the Pesaro Gallery in Milan and 1934 – the date of the first individual exhibition at the Wildenstein Galleries in New York, initiating the transfer of the artist’s studio overseas, as the border dates of this period. Born in Moscow, the daughter of Alexander Lednicki, one of the most important Polish politicians in tsarist Russia, she was noticed early as an efficient organizer and active participant of Polish artistic life on the Seine. She gained evidence of official recognition in the form of friendly reviews of popular critics (such as Woroniecki or Vauxcelles), or memberships: 1921 of Salon d’Automne, in 1925 of the Warsaw TZSP. In the early 1920s, she began working with Adrianna Górska (Adrienne Gorska), sister of Tamara Łempicka, with whom she designed fountains and street furniture, as well as the tombstone of the Lednicki family at the Powązki Cemetery in Warsaw (1923–1925). The Italian period, during which Lednicka created many portraits of personalities from the world of art, aristocracy and politics, was marked by the then sculptors’ protectors – the Teoplitz: Józef (Giuseppe), from the Warsaw family of the Jewish bourgeoisie, the influential president of Banca Commerciale Italiana, and his wife – star of the Krakow stages around 1900 and traveler – Jadwiga Mrozowska, ran an artistic salon in Milan promoting young artists. Friends of d’Annunzio and leading figures of contemporary Italy, facilitated the success of their mentee, and also promoted talented women associated with her (Adrienne Gorska, Tamara de Lempicka). Collaborating in the 1930s on decorating several Italian ocean liners, Lednicka has fluently mastered the work in various materials – from favourite wood, to different types of stone, bas-relief and decorative panels. Artistic achievements that today has completely dispersed (in Polish museums there are only 3 sculptures) and been forgotten, today would be impossible to compile if not for the archival materials transferred in the 1960s by the artist’s brother – Wacław, to the National Museum in Warsaw. Operating in various countries and environments, Lednicka has always been an ambassador of Polish culture, exhibition organizer and participant of events. In 1932 on board the ship – Conte di Savoia – for which she created a bust of the wife of the heir to the throne, Princess of Piedmont, made her first trip to America, which brought fascination with this country and the decision to move overseas. The outbreak of World War II, radically changing the face of the world in which Lednicka had a recognized position, brought a collapse of health, depression and suicide in 1947. Although the rudimentary preservation of Lednicka’s work, today makes it difficult to restore its permanence in the history of Polish sculpture of the twentieth century, the reconstruction of the artistic biography of the sculptor seems to complement in many respects the image of the era in which she worked. It brings out of the dark connections and unexpected relationships, enriching the image of the Polish interwar period. Like litmus paper or a missing piece of the puzzle, the restored presence of Lednicka allows to read the hidden senses of a wider structure.

PL

Twórczość Marii Lednickiej-Szczytt (Maryli Lednickiej), uczennicy Antoine’a Bourdelle’a, uważanej w okresie międzywojennym za jedną z najbardziej znanych polskich artystek za granicą, jest dziś w zasadzie nieznana. W rekonstrukcji artystycznej biografii, skupiam się na okresie włoskim jako najbardziej owocnym w jej karierze. Za daty graniczne tego okresu przyjęłam 1924 – rok pierwszej indywidualnej wystawy artystki w mediolańskiej Galerii Pesaro, za końcowy, rok 1934 – datę pierwszej indywidualnej wystawy w nowojorskiej Wildenstein Galleries, inicjującej przenosiny pracowni artystki za ocean. Urodzona w Moskwie, córka jednego z najważniejszych polskich polityków w carskiej Rosji Aleksandra Lednickiego, została wcześnie dostrzeżona jako sprawna organizatorka i aktywna uczestniczka polskiego życia artystycznego nad Sekwaną. Zyskała dowody oficjalnego uznania w postaci życzliwych recenzji popularnych krytyków (jak Woroniecki czy Vauxcelles) oraz przyjęcia w 1921 roku w poczet członków Salon d’Automne, a w 1925 roku członka warszawskiego TZSP. W początku lat 20. rozpoczęła współpracę z Adrianną Górską (Adrienne Gorską), siostrą Tamary Łempickiej, z którą wykonała projekty fontann i małej architektury, a także nagrobek rodziny Lednickich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (1923–1925). Okres włoski, w którym Lednicka stworzyła wiele portretów osobistości ze świata sztuki, arystokracji i polityki, upłynął pod znakiem ówczesnych protektorów rzeźbiarki – małżeństwa Teoplitzów. Józef (Giuseppe), pochodzący z warszawskiego rodu żydowskiej burżuazji, wpływowy prezes Banca Commerciale Italiana, oraz jego żona – gwiazda scen krakowskich ok. 1900 roku i podróżniczka – Jadwiga Mrozowska, prowadzili w Mediolanie artystyczny salon, promujący młodych artystów. Zaprzyjaźnieni z d’Annunziem i czołowymi postaciami ówczesnych Włoch, ułatwiali sukcesy swej podopiecznej, a także promowali związane z nią uzdolnione kobiety (Adrienne Gorska, Tamara de Lempicka). Współpracując w latach 30. przy dekoracji kilku włoskich transatlantyków, Lednicka biegle opanowała technologię prac w różnych materiałach – od ulubionego drewna, po rozmaite gatunki kamienia, płaskorzeźbę i panele dekoracyjne. Dorobek artystki dziś zupełnie rozproszony (w Polsce w zbiorach muzealnych zaledwie 3 rzeźby) i zapo mniany, byłby dziś niemożliwy do odtworzenia gdyby nie materiały archiwalne przekazane w latach 60. XX wieku przez brata artystki – Wacława, do Muzeum Narodowego w Warszawie. Funkcjonując w różnych krajach i środowiskach, była Lednicka zawsze ambasadorką polskiej kultury, organizatorką wystaw i uczestniczką wydarzeń, W 1932 roku na pokładzie statku – Conte di Savoia – na który wykonała popiersie żony następcy tronu, Księżnej Piemontu, odbyła pierwszą podróż do Ameryki, która wzbudziła fascynację tym krajem i decyzję o przeprowadzce za ocean. Wybuch drugiej wojny światowej, zmieniający radykalnie oblicze świata, w którym Lednicka miała uznaną pozycję, stał się przyczyną załamania zdrowia, depresji i samobójczej śmierci w roku 1947. Choć szczątkowe zachowanie twórczości Lednickiej, utrudnia dziś przywrócenie jej trwałego miejsca w historii polskiej rzeźby dwudziestolecia, rekonstrukcja artystycznej biografii rzeźbiarki zdaje się dopełniać w wielu aspektach obraz epoki, w której funkcjonowała. Wydobywa z mroku powiazania i nieoczekiwane związki, wzbogacając obraz polskiego międzywojnia. Niczym papierek lakmusowy lub brakujący kawałek układanki, przywrócona obecność Lednickiej pozwala odczytać ukryte sensy większej struktury.

19

W mieście kapłanów, uczonych i artystów. Rzymskie lata ks. Władysława Gorala (1920-1922)

51%

Taracha C.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 4

193-211

EN

In 1920-1922, Władysław Goral later an auxiliary Bishop of Lublin (1938), martyr of World War II and blessed (1999) stayed in Rome. There, at the Gregorian University, he completed his philosophical studies with a doctoral degree. This article is the first attempt to look at this period of the life of the future bishop. The author analyzes the available information about various aspects of his stay in Rome, studies, contacts and acquaintances. He also raises questions about the importance of this time for the spiritual, Intellectual and cultural formation of Father Goral. In conclusion, he states that the experience of the universality of the Catholic Church, contact with the international environment of scholars, people of culture, and communing with the great artistic heritage of Rome significantly shaper the personality of the future blessed.

PL

W latach 1920-1922 ksiądz Władysław Goral, późniejszy biskup pomocniczy lubelski (1938), męczennik II wojny światowej i błogosławiony (1999), przebywał w Rzymie. Tu, na Uniwersytecie Gregoriańskim, odbył studia filozoficzne, zakończone stopniem doktora. Artykuł niniejszy jest pierwszą próbą spojrzenia na ten okres w życiu przyszłego biskupa. Autor analizuje dostępne informacje dotyczące różnych aspektów jego pobytu w Rzymie, studiów, kontaktów i znajomości. Stawia również pytania odnoszące się do znaczenia tego czasu dla formacji duchowej, intelektualnej i kulturowej księdza Gorala. W konkluzji stwierdza, że doświadczenie powszechności Kościoła, kontakt z międzynarodowym środowiskiem uczonych, ludzi kultury oraz obcowanie z wielkim dziedzictwem artystycznym Rzymu ukształtowały w znacznym stopniu osobowość przyszłego błogosławionego.

20

Wychowanie patriotyczne w działalności oświatowej polskiej emigracji niepodległościowej na przykładzie Wielkiej Brytanii w latach 1945–1990

51%

Jastrzębska-Golonka D.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2

EN

Tematem artykułu jest emigracyjna działalność oświatowa wśród polskich uchodźców w Wielkiej Brytanii po 1945 r. Wychowanie patriotyczne stanowiło dla Polaków mieszkających poza granicami kraju jedno z najważniejszych zadań edukacyjnych kształcących tożsamość narodową. Nauka patriotyzmu opierała się na przekazywaniu wiedzy o Polsce, jej historii i kulturze, zwłaszcza poprzez symboliczne odwołania do polskiej tradycji, w tym świąt narodowych – 3 Maja i 11 listopada – nieuznawanych przez rząd socjalistyczny, a celebrowanych na obczyźnie w ramach troski o pamięć historyczną, tożsamość narodową i walkę o Niepodległą. The article is devoted to the emigrant educational activity among Polish refugees in Great Britain after 1945. For Poles living outside the country patriotic education was one of the most important educational tasks shaping their national identity. The teaching of patriotism was based on the sharing of knowledge about Poland, its history and culture, especially through symbolic references to Polish tradition, including national holidays: 3 May and 11 November – not recognized by the socialist government in the country but celebrated abroad to preserve historical memory and national identity as well to struggle for Independent Poland.

Refine search results

Internet as a tool for Polish pastoral centers in London

Współczesne migracje z Polski – próba oceny statystycznej zjawiska w latach 2004-2013

Wektory współczesnych przeobrażeń życia kulturowego Polonii amerykańskiej

Obchody 500-lecia Mikołaja Kopernika w Danii

Międzynarodowa aktywność społeczna polskiej emigracji w Wielkiej Brytanii w drugiej połowie XX wieku

Narrar la experiencia de la emigración. Los polacos en Misiones (Argentina)

Polska Rozgłośnia Radia Wolna Europa w Nowym Jorku

Listy Konstantego Gaszyńskiego do Victora de Laprade’a

Sprawa budowy pomnika katyńskiego w Londynie w latach 1971–1979 w świetle polskich i brytyjskich źródeł dyplomatycznych

Obraz Stanów Zjednoczonych Ameryki w latach siedemdziesiątych XIX wieku w Listach z podróży do Ameryki Henryka Sienkiewicza

History and contemporaneity of Polish emigration to Chile

Znaczenie więzi z parafią polską dla Polonii francuskiej na podstawie wyników badania pilotażowego

Tadeusz Siuta – historyk starożytności ze Lwowa

Kontrowersyjna i niezależna postać kultury polskiej na emigracji – dziennikarka, pisarka, redaktor Stefania Kossowska

Konstytucja Federacji Środkowo-Europejskiej jako wyraz integracyjnego idealizmu w budowie systemu regionalnego bezpieczeństwa w myśli politycznej polskiego wychodźstwa w XX wieku

Wiersze Tomasza Augusta Olizarowskiego (Ze zbiorów Ukraińskiej Biblioteki Narodowej im. Wołodymyra Wernadskiego w Kijowie

Fotografie polonijne jako historyczne dziedzictwo archiwalne Polskiej Misji Katolickiej we Francji

Maria Lednicka-Szczytt – kariera polskiej rzeźbiarki we Włoszech, 1924–1934

W mieście kapłanów, uczonych i artystów. Rzymskie lata ks. Władysława Gorala (1920-1922)

Wychowanie patriotyczne w działalności oświatowej polskiej emigracji niepodległościowej na przykładzie Wielkiej Brytanii w latach 1945–1990