Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 17

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Polityka gospodarcza
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Sektor nowoczesnych usług w Polsce rozwija się dynamicznie. Przedsiębiorstwa z tego sektora wybierają nowe lokalizacje, w których funkcjonują i się rozwijają. Artykuł przedstawia Siedlce jako nową lokalizację dla firm z sektora nowoczesnych usług w kontekście analizy porównawczej w oparciu o zdefiniowane kryteria lokalizacyjne z innymi największymi miastami na terenie województwa mazowieckiego. Ponadto w tekście zawarte są rekomendacje dla władz samorządowych służące wsparciu tego procesu.Polityka gospodarcza
PL
Już na początku XVI w. w Polsce rozpoczął się powolny proces odchodzenia od ładu feudalnego, co związane było ze zmianą sposobu myślenia i nowym spojrzeniem na proces gospodarowania oraz na rolę państwa w tym procesie. W polskich realiach doktrynie merkantylizmu towarzyszyły ostre spory o kształt państwa i o uprzywilejowaną pozycję szlachty w życiu gospodarczym.
EN
The slow process of leaving feudal order started at the beginning of the 16th century also in Poland. It was connected with the changer of the way of thinking and new look at the process of management and the role of a state in that process. In Polish reality, the doctrine of mercantilism was accompanied with the strident dispute about the form of the state and the privilieged position of peerage.
PL
W polityce gospodarczej II Rzeczypospolitej wyróżnia się cztery okresy zdeterminowane stanem koniunktury i sytuacją polityczno-społeczną: pierwszy obejmował lata 1919-1924 i był związany z budową podwalin ustrojowych odrodzonego państwa, a także z powojenną odbudową potencjału gospodarczego oraz zawirowaniami skarbowo-walutowymi; drugi przebiegał w latach 1925-1929 i cechował się stabilizacją gospodarczą oraz poprawą wskaźników makroekonomicznych, co z kolei rodziło społeczny optymizm; trzeci obejmował lata 1929-1935 i był związany z wielkim kryzysem gospodarczym oraz drastycznym spadkiem wskaźników makroekonomicznych; czwarty przebiegał w latach 1935-1939 i cechował się stabilizacją pokryzysową oraz proetatystyczną polityką gospodarczą. W poszczególnych fazach koniunktury sfery rządowe (w porozumieniu ze sferami przemysłowymi oraz środowiskiem naukowym) „dostosowywały” politykę gospodarczą (pieniężną i fiskalną) do bieżących potrzeb koniunktury oraz uwarunkowań społeczno-ekonomicznych i politycznych, zarówno w realiach krajowych, jak i międzynarodowych.
EN
In the economic policy of the Second Polish Republic, there are four periods which were determined by the condition of the economic situation and political and social conditions. The first period covered years 1919-1924 and was related to the construction of the political foundations of the reborn state, with the post-war reconstruction of the economic potential and fiscal and currency turmoil. The second one took place from 1925 to 1929 and was characterized by economic stabilization and improvement of macroeconomic indicators and social moods. The third period covered the years 1929- 1935 and was associated with a great economic crisis and drastic decrease in macroeconomic indicators and the fourth one ran from 1935 to 1939 and was characterized by post-crisis stabilization and pro-statist economic policy. In the mentioned periods, the governmental spheres (in agreement with industrial spheres and scientific circles) adapted economic (monetary and fiscal) policies to the current of the downturn and socioeconomic and political conditions in both domestic and international realities.
PL
Proces transformacji, rozpoczęty na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego stulecia, miał na celu przejście od systemu gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej. Wiązało się to z koniecznością nakreślenia scenariusza identyfikującego cele programu transformacji oraz harmonogram i sposoby ich realizacji. Jedną z podstawowych kwestii stało się określenie roli państwa – a tym samym charakteru polityki gospodarczej. Początkowo przyjęto paradygmat liberalny zakładający ograniczoną rolę państwa oraz dominującą rolę rynku (symboliczną tego egzemplifikacją jest tzw. Plan Balcerowicza). Problemy i zagrożenia, wobec których na przestrzeni minionego okresu stanęła polska gospodarka, spowodowały istotną zmianę podejścia do polityki gospodarczej. Zainicjowany w 2016 roku Plan na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (tzw. Plan Morawieckiego) optuje na rzecz państwa aktywnego. Państwo przedsiębiorcze, będąc partnerem rynku, jest również aktywnym kreatorem strategii gospodarczej.
EN
The process of transformation which started in the 1980s and 1990s aimed at the transition of the centrally planned to market economy. It necessitated preparation of a scenario identifying the transformation programme objectives and methods of their implementation. The determination of the role of the state, and thus the nature of the economic policy, became a fundamental issue. Initially, the liberal paradigm was adopted, which constituted in the limited role of the state and the dominant role of the market (whose symbolic exemplification is so-called Balcerowicz Plan). However, the problems and threats, which Polish economy faced in the recent time, lead to a major change in the approach to economic policy. The presented in 2016 Action Plan towards the Responsible Development (the so-called Morawiecki Plan) opts for an active state. The entrepreneurial state, while being the partner of the market, is also an active maker of economic policy.
PL
Malejące zaufanie do systemu kapitalistycznego, kryzys demokracji, zmiany demograficzne oraz postępujący rozwój techniczny i technologiczny, a także substytucja pracy kapitałem w warunkach rosnącej konkurencji, sprawiły, iż coraz więcej państw decyduje się na zmianę obieranego kierunku w polityce gospodarczej – z neoliberalnego na bardziej socjaldemokratyczny. Efektem tego jest rosnące zainteresowanie wśród rządzących narzędziami służącymi do zmniejszenia nieustannie rozwijających się nierówności ekonomicznych. Jedne z takich narzędzi to bezwarunkowy dochód gwarantowany. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wybranych koncepcji owego narzędzia, jego historii, potencjalnych szans i zagrożeń z nim związanych, a także możliwości jego wdrożenia do sfery realnej gospodarki na podstawie dotychczas przeprowadzonych programów pilotażowych.
EN
At the time of reduced trust for capitalism system, democratic crisis, demographic changes and progressive technical and technological development, as well as labour substitution for capital, many countries have decided to change the course has taken in economic policy, from neoliberal to more social-democratic. As a result, more and more governments are interested about effective tools used to reduce perpetually developing economic inequalities. One of such a tool is basic income. The aim of this article is to present selected concepts of this tool, his history, potential chances and threats related to it, as well as the possibilities of its implementation in the real economy based on already conducted pilots programs.
PL
Opóźnienie gospodarcze i rozbicie terytorialne Niemiec w pierwszych dziesięcioleciach XIX w. zaważyły na dziewiętnastowiecznej niemieckiej myśli ekonomicznej. Przedstawiciele młodszej szkoły historycznej: Max Weber, Werner Sombart czy Gustav von Schmoller, wychodzili z negacji angielsko-francuskiej ekonomii klasycznej, przy czym wyjątkowo krytycznie oceniali jej dorobek w zakresie miejsca państwa w sferze ekonomicznej. Według przedstawicieli młodszej szkoły historycznej państwo nie tylko wspierało rodzimą produkcję, ale także roztaczało opiekę nad każdą jednostką oraz ułatwiało dostęp do dóbr społecznie pożądanych.
EN
The underdevelopment of Germany and its territorial division in the first decades of the 19th century influenced 19th century theory in this country, also the role of the state in the economy. The representatives of the younger historical school: Max Weber, Werner Sombart and Gustav von Schmoller negated English and French classical economy. Moreover, they were extremely critical about its views on the role of the state in the economic sphere. According to the representatives of the younger historical school, the state was supposed not only to support domestic production, but also provide care of every single human being and ease the access to socially desirable goods.
EN
The article deals with impact of internationalization on performance of small and medium enterprises. Some characteristics of the internationalization process along with its models are presented. Particular attention is paid to differences between classical models of internationalization and the so-called born global models. In the empirical part, results of the research into a sample of 100 internationalized enterprises functioning in the Silesian Voivodeship are discussed. The results enrich knowledge of internationalization models of Polish enterprises including born global models. The research undoubtedly confirms positive interdependencies between internationalization of small and medium enterprises and their financial and non-financial performance. The results of the research conducted allow for formulating general recommendations for both managers and politicians who are responsible for the overall economic policy.
Ekonomista
|
2020
|
issue 3
487-490
PL
"Polska potrzebuje strategii" - tym stwierdzeniem współredaktorzy tomu, G.W. Kołodko i J. Tomkiewicz, otwierają zestaw 18 esejów mających inicjować debatę o kreowaniu i wykorzystywaniu myśli strategicznej dla rozwoju naszego kraju i jego gospodarki. Rozwój ten, choć niewątpliwy, trudno byłoby nazwać harmonijnym, a tym bardziej satysfakcjonującym. Zadeklarowana w Konstytucji RP idea społecznej gospodarki rynkowej nie została wciąż zrealizowana. Co istotne, i co podkreślają we wstępie do omawianej tu książki współredaktorzy, budowa podstaw gospodarki rynkowej okazała się łatwiejsza niż budowa odpowiadającego jej systemu demokratycznego. Opisany stan, wyrażający się w nieciągłości, a w pewnych obszarach - chaotyczności kolejnych przeobrażeń, trzeba uznać za efekt oddziaływań zewnętrznych, przede wszystkim globalizacji, ale i czynników wewnętrznych - zaniechań i niespójności dokonywanych w ciągu 30 ostatnich lat przemian, zmieniających trajektorię transformacji ustrojowej. Wskazuje to jasno na niedostatek myśli strategicznej, która mogłaby porządkować dokonywane zmiany, a w jeszcze większym stopniu - na niedostateczne jej wykorzystywanie. Powrót do początków, jakie stanowi ogłoszona w roku 1994 "Strategia dla Polski", jest dla takiej debaty naturalnym punktem wyjścia. Opracowanie samym swoim tytułem nawiązuje do programu gospodarczego "Strategia dla Polski", opracowanego i realizowanego w latach 1994-1997 przez G.W. Kołodkę, pełniącego wówczas funkcję wicepremiera i Ministra Finansów. Zamysłem książki jest spojrzenie na kształt, rozwiązania i efekty tego programu z punktu widzenia osób współpracujących przy jego powstawaniu, a także - przy jego realizacji. Przede wszystkim jednak podjęta została tu próba oceny polskich przemian ustrojowych i ich wpływu na funkcjonowanie gospodarki.
PL
W ramach polityki gospodarczej wyodrębnia się polityki szczegółowe. Jedną z nich jest polityka podatkowa. Jej istotną cechą jest to, że instrumenty, którymi się posługuje, są normami prawnymi. Z punktu widzenia układów działających, są one uwarunkowaniami, a to oznacza, że kształtują przychody podatkowe w dwojaki sposób, bezpośrednio przez ustalanie zasad obliczania wysokości zobowiązania podatkowego w konkretnej sytuacji i pośrednio poprzez wpływanie na decyzje ekonomiczne podmiotów. Treść, stabilność i przejrzystość tych norm wpływa również na skłonność do podejmowania i rozwijania działalności gospodarczej, a w konsekwencji na realizację celów polityki gospodarczej i kształtowanie się dochodów państwa z podatków.
EN
Economic policy can be split into several detailed policies. One of them is tax policy, characterized by application of law as its tool. From the point of view of systems working in economic systems, tax measurements are determinants – they shape tax income in two ways: directly by setting the rules describing what is the amount of a given tax obligation, and indirectly by shaping economic decisions. Content, stability and transparency of tax norms influences the ability to undertake and develop business enterprises, in consequence leading to fulfillment of economic policy and shape of the state tax income.
XX
1 lipca 2011 r. Polska objęła na 6 miesięcy przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej (UE). Tym samym przedstawiciele polskiej administracji publicznej będą przewodniczyć pracom różnego typu organów przygotowawczych Rady: grupom roboczym, komitetom oraz dziesięciu radom sektorowym. Jedną z takich formacji przygotowujących działania Rady jest Grupa Robocza ds. Statystyki. Prowadzenie jej prac w drugiej połowie 2011 r. powierzono specjalnie powołanemu do tego celu zespołowi z Głównego Urzędu Statystycznego. (...) Lista rozważanych wniosków Komisji, które mogą być negocjowane na forum Grupy Roboczej Rady ds. Statystyki podczas polskiego przewodnictwa obejmuje następujące akty legislacyjne: rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyki europejskiej dotyczącej upraw trwałych, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące sprawozdań statystycznych w odniesieniu do transportu drogowego rzeczy (przekształcenie), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej, decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady dotycząca Europejskiego programu statystycznego 2013-2017, rozporządzenie dotyczące europejskiej statystyki zagrożenia przestępczością. (fragment tekstu)
EN
The article aims at describing tasks within statistics as regards Polish Presidency in the Council of the European Union. During the Presidency period (i.e. the second half of 2011), Central Statistical Office of Poland is responsible for the coordination of works and chairing the Working Party on Statistics, which is a formation of the General Affairs Council and prepares legal acts to be ultimately agreed by the legislators, i.e. together by the Council and the European Parliament. During the Polish Presidency, the legal acts are to be discussed in the field of statistics as regards the following: - European statistics on permanent crops, - statistical returns in respect of carriage of goods, - system of national and regional accounts in European Union (ESA 2010), - European statistics on safety from crime,- European statistical programme 2013-2017. The information on progress made in works on particular dossiers can be found on the specially created website: http://pl2011.stat.gov.pl (original abstract)
PL
Korea jest przykładem państwa, którego rozwój przebiegał wieloetapowo od modelu agrarnego, przez okres rozbudowy przemysłu ciężkiego, do inwestycji w nowe technologie. Stosunki gospodarcze w tym kraju zmieniły się z peryferyjnych na relacje typowe dla rozwiniętych rynków. Mimo że jest wiele publikacji na temat reform Republiki Korei, to eksperci nadal poszukują wyjaśnienia fenomenu jej polityki. Celem artykułu jest analiza modernizacji RK w kontekście dwóch teorii; zależności oraz modernizacji. Autor weryfikuje modele teoretyczne i ich użyteczność do interpretacji zmian zachodzących podczas industrializacji. Artykuł jest częścią dyskusji na temat korzyści i zagrożeń wynikających z umiędzynarodowienia.
EN
Korea is the example of the state which development consists of multiple stage. It ran from the substance economy through the period of the extension of the heavy industry, to the industrializing economy and promotion of new technologies. There are a lot of publications which are available on that subject. Despite this, experts are looking for the explanation of factors determine the process of modernization. The problem is still relevant. The purpose of the article is the explanation of modernization process of Korean economy. The article has the theoretical character.
EN
The goal of the paper is to determine the role and instruments of the state policy regarding labor market at the national level. It considers in detail the role of the state policy applied to shape employment conditions in public and private sectors in terms of its legal status and implementation. Moreover, the state indicates a significant framework for the scope, mainly by determination of the minimum wages but also, as an employer, by defining average and the highest wages in economy. Moreover, there is presented an analysis of implementation of this policy, in which such aspects as the level, dynamics, structure and pay of employees were studied. Poland constitutes the study area of the analysis, although sometimes there are made justified and necessary references to the whole area of the EU. The study period of the empirical observations covers the years 2004-2012.
XX
Niniejszy artykułu przedstawia podstawowe informacje i statystyczne aspekty strategii Europy 2020. Strategia ta jest następczynią strategii lizbońskiej, określa wizje społecznej gospodarki rynkowej dla Europy, zmierzającą do wyjścia z kryzysu i mającą przygotować gospodarkę na wyzwania następnego dziesięciolecia. Określa trzy wzajemnie ze sobą powiązane priorytety: 1) rozwój inteligentny (smart growth) - rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji; 2) rozwój zrównoważony (sustainable growth) - wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; 3) rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive growth) - wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. Nowa strategia wymaga statystycznego wsparcia z państw członkowskich UE. Dostarczenie wysokiej jakości, wiarygodności i terminowości danych statystycznych przez krajowe urzędy statystyczne ma wielkie znaczenie w monitorowaniu strategii.
EN
The purpose of this article is to present basic information about the Europe 2020 strategy as well as about its statistical aspects. Europe 2020 is a new strategy for the EU which aim is to turn the EU into a smart, knowledge based, green economy providing high levels of employment, productivity and social cohesion. It is a successor to the Lisbon Strategy, which has been the reform strategy for the EU during the last decade. The new strategy needs statistical support from the EU-Member States. Ensuring the quality, reliability and timeliness of statistical data provided by national statistical offices will be of great importance for the credible and effective strategy monitoring. (original abstract)
EN
The article analyzes the position and the positioning strategy of East Central Europe in the so-called “first globalization (1850-1914)”. The focus is on foreign trade and the transfer of the two most important production factors, i.e. capital and labor. East Central Europe included in this period the territories of the Habsburg Monarchy, the Kingdom of Poland as a part of the Russian Empire, and the eastern provinces of the Kingdom of Prussia which were from 1871 onwards part of the German Reich. The article combines the theories and methods of economic history and transnational history. It sees itself as a contribution to a trans-regional history of East Central Europe by analyzing first the main “flows” and then the influence of “controls”.
EN
A series of negative events in the global economy in 2020 ushered in a new global economic crisis. At the beginning, this crisis led to a new phase of widespread discussions in the scientific, political and media environment about the ways in which state authorities intervene in national economies and the scope of this intervention. The thesis put forward that in the initial stage of the new economic crisis characterized by a large dose of market uncertainty, state authorities of individual countries immediately used the general instruments under fiscal and monetary policy established in economic theory by two main trends (Keynesian and classical economics) as ways which impact on national economies bypassing the desired scope of this interference. Thus, individual countries increasingly treated the findings of major economic schools as instruments in themselves to justify the legitimacy of economic policy and planned anti-crisis measures. The aim of the article is to discuss the applied monetary policy tools, as part of the economic policy of selected countries, in the initial stage of the new economic crisis in 2020. The author’s contribution to the development of the discipline, is an attempt to assess the actions of state authorities in selected economies, from the perspective of fiscal and monetary policy, due to the COVID-19 pandemic in 2020.
PL
Seria negatywnych wydarzeń w światowej gospodarce w pierwszym kwartale 2020 r. zapoczątkowała nowy wymiar kryzysu gospodarczego na świecie. Na początkowym etapie kryzys ten doprowadził do nowej fazy szeroko prowadzonych dyskusji w środowisku naukowym, politycznym oraz medialnym na temat sposobów interwencji władz państwowych na gospodarki narodowe i zakresu tejże interwencji. W początkowym okresie nowego kryzysu gospodarczego charakteryzującego się dużą dawką niepewności rynkowej władze państwowe poszczególnych krajów skorzystały z ogólnych instrumentów w ramach polityki fiskalnej i pieniężnej ukształtowanych w teorii ekonomii przez dwa główne nurty (keynesowski i klasyczny ekonomii) jako sposoby oddziaływania na gospodarki narodowe, pomijając pożądany zakres tejże ingerencji. W związku z tym poszczególne kraje w coraz większym stopniu potraktowały ustalenia dwóch głównych szkół ekonomicznych jako narzędzia same w sobie, uzasadniając w ten sposób zasadność prowadzonej polityki gospodarczej i zastosowanych środków antykryzysowych. Celem artykułu jest omówienie zastosowanych narzędzi polityki pieniężnej w ramach prowadzenia polityki gospodarczej wybranych krajów na początkowym etapie nowego kryzysu gospodarczego w 2020. Wkład autora w rozwój dyscypliny stanowi próba oceny działań władz państwowych wybranych gospodarek po stronie polityki fiskalnej i monetarnej w początkowym etapie nowego kryzysu gospodarczego w 2020 r.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.