Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Robinson Crusoe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Rozbitek buduje łódź. Przegląd wątków recepcyjnych Robinsona Crusoe w narracjach ocaleńców z Zagłady

100%
Roszak J.
Porównania
|
2019
|
vol. 25
|
issue 2
157-171
EN
The author of the article attempts to review selected reception threads of Daniel Defoe’s The Life and Strange Surprising Adventures of Robinson Crusoe (1719) in connection to the Holocaust. Thus, it is shown what elements of the novel are updated in the context of the Shoah, which are blurred, and what this three hundred year old book has to say about the fate of other books and people of the 20th century. The English novel is used in the interpreted texts as a synecdoche (Primo Levi, Uri Orlev), apotropaic reading (personal testimonies, including memories of Hanke Grynberg) or the basis for creating apocrypha (poems by Dan Pagis and Jehuda Amichaj).
PL
W artykule podjęto próbę przeglądu wybranych wątków recepcyjnych powieści Daniela Defoe Przypadki Robinsona Crusoe (1719) wobec Zagłady. Ukazanom tym samym, jakie elementy powieści aktualizują się w kontekście Szoa, jakie się zacierają oraz co nowego o losie innych książek i ludzi z XX wieku pozwala powiedzieć ów trzystuletni utwór. Angielska powieść służy w omówionych tekstach jako synekdocha (Primo Levi, Uri Orlev), lektura apotropaiczna (świadectwa osobiste, m. in. wspomnienia Hanke Grynberg) lub podstawa dla wykreowania apokryfu (wiersze Dana Pagisa i Jehudy Amichaja).
2
Publication available in full text mode
Content available

Wspomnienia wygnanki Pauliny Krakowowej – robinsonada z perspektywy kobiecej. Re-lektura

82%
Berkan-Jabłońska M.
Tematy i Konteksty
|
2022
|
vol. 17
|
issue 12
73-92
EN
The aim of the article is to remind Paulina Krakowowa's robinsonade Memories of the exile created in 1843, and to indicate the possible directions of its contemporary reading. The analysis covers the female characters appearing in the novel, their strategies accepted in the face of unfavorable circumstances, as well as the pro-civilizational actions undertaken already on the abandoned island. According to the author of the article these descriptions could have a double meaning for the Polish writer: both feminist and patriotic. A separate issue indicated in the sketch is the positioning of Krakowowa's work in the context of the Western European female Robinsonades of the nineteenth century which have been already the subject of attention of such researchers as e.g.Jeannine Blackwell, Thomas Fair, and Michelle Smith.
PL
Celem artykułu jest przypomnienie powstałej w 1843 r. robinsonady Pauliny Krakowowej pt. Wspomnienia wygnanki i wskazanie możliwych kierunków jej współczesnej lektury. Analizie podlegają występujące w powieści postaci kobiece, stosowane przez nie strategie radzenia sobie w obliczu niesprzyjających okoliczności, a także podejmowane już na opuszczonej wyspie działania procywilizacyjne. Ich opis, zdaniem autorki artykułu, dla polskiej pisarki mógł mieć podwójne znaczenie: tak emancypacyjne, jak i patriotyczne. Odrębną kwestią sygnalizowaną w szkicu jest usytuowanie utworu Krakowowej w kontekście innych zachodnioeuropejskich kobiecych robinsonad XIX w. omawianych m.in. przez takich badaczy, jak Jeannine Blackwell, Thomas Fair, Michelle J. Smith.
3
Publication available in full text mode
Content available

Robinson Crusoe Daniela Defoe jako utwór chrześcijański

82%
Borowska M.
Roczniki Nauk Społecznych
|
2006
|
vol. 34
|
issue 2
185-197
EN
Daniel Defoe's novel Robinson Crusoe is saturated with the hero's deep religiousness. Faith is the foundation on which he builds his life, and God is the one who gives a meaning and an aim to the experience of loneliness. The whole novel is characterized by a wealth of religious motifs. Here are the most important ones: daily reading of the Holy Scriptures and prayer, moral self-analysis. After each activity the protagonist thinks about how the Providence's intentions have been revealed in his action. Each experience is for him either a result of a committed sin (leaving his parents) or an act of Divine Providence. Religion pervades all the aspects of the hero's life. He builds a church, he erects a cross, he celebrates Sundays and Christmas. Religious practices become a source of strength and consolation for him, and also a valuable support at the moments of doubt. The hero's friendship with Friday is an important part of his life. He tries to teach him the basic truth of faith; he tells him about God's love of people, about the mystery of Redemption and about the role of the Holy Spirit in a man's life. Considering the above mentioned religious acts contained in Daniel Defoe's novel it can be stated that the novel is very valuable as a pedagogical book. Robinson Crusoe is still an important book, especially for young people looking for personal models and authorities.
4
Publication available in full text mode
Content available

Syberyjscy Robinsonowie

80%
Kopeć Z.
Porównania
|
2019
|
vol. 25
|
issue 2
189-207
EN
The paper examines the protagonists of the Polish prose written in the 20th century and at the close of the 19th century: the novel Anima Vilis by Maria Rodziewiczówna, two texts by Wacław Sieroszewski: the novel Na kresach lasów (At the Edge of the Woods) and the short story W matni (In a Snare) as well as the novel by Igor Newerly Wzgórze błękitnego snu (The Hill of the Blue Dream). They are connected by the fact that their plot takes place in Siberia, and, additionally, plenty of opportunity opens up for their protagonists. Siberia is depicted in a way that is distant from the presentations showing it “as the biggest prison in the world” or hell to which Poles are deported. It is described as the land of great  opportunity, open for everybody who wants and can work. The main characters are not exiles-presented in a martyrologic and Romantic manner-but active, hard-working people. The characters from the novels by Rodziewiczówna and Newerly have a lot in common with the main hero of The Life and Strange Surprizing Adventures of Robinson Crusoe, in contrast to the protagonists by Sieroszewski from the above-mentioned works, who, when they found themselves on “the desert island”, which is the Yakut village lost in the taiga, do not perform the roles typical of Robinson. Important for the problems discussed in my paper is the second volume of Defoe’s novel: The Farther Adventures of Robinson Crusoe,where Siberia is portrayed as being colonized by Russians. In this process of colonization, willingly or not, also participate other protagonists of the texts discussed in this paper.
PL
Przedmiotem rozważań są tu bohaterowie polskiej prozy powstałej w XX wieku i pod koniec wieku XIX: powieści Anima Vilis Marii Rodziewiczówny, dwóch utworów Wacława Sieroszewskiego: powieści Na kresach lasów i opowiadania W matni oraz powieści Igora Newerlego Wzgórze błękitnego snu. Łączy je między innymi to, że ich akcja rozgrywa się na Syberii, a także możliwości, jakie mają przed sobą ich bohaterowie. Syberia ukazana jest w sposób daleki od ujęć prezentujących ją „jako największe więzienie świata” czy piekło, do którego zsyłani są Polacy. Pokazana jest jako kraj wielkich możliwości, otwarty na każdego, kto chce i potrafi pracować Bohaterami nie są zesłańcy przedstawieni w duchu martyrologiczno-romantycznym, ale ludzie aktywni, pracowici. Postaci z powieści Rodziewiczówny i Newerlego mają wiele wspólnego z bohaterem Przypadków Robinsona Crusoe. Inaczej rzecz się ma z bohaterami Sieroszewskiego z przywołanych tu utworów, którzy znajdując się na „bezludnej wyspie” będącej zagubioną w tajdze jakucką wioską, nie podejmują typowych dla Robinsona ról. Ważny dla podjętej tu problematyki jest II tom powieści Defoe: Dalsze przygody Robinsona Crusoe, gdzie pokazany jest obraz Syberii kolonizowanej przez Rosjan. W procesie kolonizacji, chcąc nie chcąc, biorą też udział bohaterowie omawianych w pracy utworów.
5
Content available remote

Film Zostawcie Robinsona! czyli węgiersko-kubańska interpretacja przygód bohatera powieści Defoe oraz inne filmowe adaptacje losów Robinsona Crusoe

80%
Bubak G.
Porównania
|
2019
|
vol. 25
|
issue 2
127-141
EN
The story of Robinson Crusoe has been told many times in the film, sometimes with faithfulness to the literary original, more often with numerous deviations and more or less ingenious variants. The creators of various ranks and authority inscribed the hero’s adventures in numerous genre schemes, ranging - in the most natural way - from adventure film to comedy and science fiction. It was Daniel Deofe’s story that provided the inspiration rather than the prototype of his hero – Alexander Selkirk. Interestingly, far-reaching transcripts of Robinson’s adventures already appeared in the 1930s. Little is known about what had happened before. The movies about which any information can be found are usually considered missing. In the paper, I write about the Hungarian-Cuban version of the adventures of Robinson Crusoe and about other films that could have been to some extent an inspiration for director Péter Tímár.
PL
Historia Robinsona Crusoe została w filmie opowiedziana wielokrotnie, czasem z dochowaniem wierności oryginałowi literackiemu, częściej z licznymi odstępstwami i mniej lub bardziej pomysłowymi wariantami. Twórcy różnej rangi i autoramentu wpisywali przygody bohatera w liczne schematy gatunkowe, poczynając – w sposób najbardziej naturalny – od filmu przygodowego, a kończąc na komedii i science fiction. Inspiracji dostarczał raczej Daniel Defoe niż prototyp jego bohatera – Alexander Selkirk. Co ciekawe, daleko idące transkrypcje przygód Robinsona pojawiły się już w latach trzydziestych ubiegłego wieku. O tym, co działo się wcześniej, niewiele wiadomo. Filmy, o których informacje można znaleźć, przeważnie uchodzą za zaginione. W swoim tekście piszę o węgiersko-kubańskiej wersji przygód Robinsona Crusoe oraz o innych filmach, które w pewnym stopniu mogły być dla reżysera tego dzieła, Pétera Tímára inspiracją.
6
Publication available in full text mode
Content available

Didaktische Effekte des Umgangs mit Tieren in ausgewählten Robinsonaden

70%
Doms M. S.
Porównania
|
2019
|
vol. 25
|
issue 2
249-276
EN
Recently, the groundbreaking conference volume on Robinson’s animals (Robinsons Tiere, ed. Borgards, Klesse, Kling) has paid thorough attention to human-animal interaction in the Robinsonade genre. However, focussing on the ethical and political dimension of this species-transcending relationship, the contributions of this volume have paid but little attention to its didactical dimension, i.e. to the educational power, which the interaction with living or dead animals exerts on the respective Robinson character(s). The paper at hand offers a detailed study of these pedagogical effects, taking into account Defoe’s prototype as well as the Enlightenment-era German children’s book Robinson der Jüngere by Joachim Heinrich Campe, the monumental Swiss educational novel Der Schweizerische Robinson (known in Anglophone cultures as The Swiss Family Robinson) by Johann David and Johann Rudolf Wyss, the female Robinsonade Die Wand by the Austrian writer Marlen Haushofer and Life of Pi by the Canadian Yann Martel. In the texts from the 18th and 19th centuries, interacting with animals prepares the protagonists for a future leading position among their fellow men, while in the more recent Robinsonades by Haushofer and Martel the same process includes painful lessons, causing narcissistic wounds of one kind or another.
DE
Der grundlegende Sammelband Robinsons Tiere (hrsg. von Roland Borgards, Marc Klesse und Alexander Kling) hat jüngst die Mensch-Tier-Interaktion in der Literaturgattung der Robinsonade näher beleuchtet. Der Fokus des Bandes liegt dabei auf der ethischen und politischen Dimension des speziesübergreifenden Umgangs miteinander. Welche didaktischen Effekte die Interaktion mit lebenden oder toten Tieren für die Protagonisten der untersuchten Robinsonaden hat, gerät dagegen kaum in den Blick. Dieser Frage widmet sich der vorliegende Aufsatz, der sich mit Daniel Defoes Prototyp und den Robinsonaden von Joachim Heinrich Campe, von Johann David und Johann Rudolf Wyss, von Marlen Haushofer sowie Yann Martel befasst.
7
Content available remote

Der Fußabdruck als Katalysator für Individuation und Beziehung: Patrick Chamoiseaus Roman nach Robinson Crusoe L’empreinte à Crusoé

70%
Kopf M.
Porównania
|
2019
|
vol. 25
|
issue 2
211-228
PL
Starting with Defoe’s famous footprint scene, this contribution focuses on the Martiniquan author Patrick Chamoiseau’s rewriting of Robinson Crusoe L’empreinte à Crusoé (2012). In this polyphonic novel, the footprint becomes an accelerator for individualisation and relation. After discovering the footprint, Chamoiseau’s Robinson, a black amnesic African, is obsessed by the possible presence of another. He puts into question his identity and enters into a new relation with the whole island, its flora and fauna. The novel might be seen as a poetical transformation of Chamoiseau’s theoretical and poetological ideas on creolization which are developed in the manifesto of the creoleness movement In Praise of Creoleness. The footprint thus becomes a symbol for the creolization processes.
DE
Ausgehend von Defoes berühmter Fußabdruckszene konzentriert sich dieser Beitrag auf Patrick Chamoiseaus Rewriting L’empreinte à Crusoé (2012). In dem polyphonen Roman des martinikanischen Autors wird der Fußabdruck zum Katalysator für Individuation und Beziehung. Nachdem er einen Fußabdruck auf der Insel entdeckt hat, ist Chamoiseaus Robinson, ein an Amnesie leidender schwarzer Afrikaner, von der möglichen Anwesenheit eines Anderen wie besessen: Er stellt seine Identität in Frage und entwickelt eine neue Beziehung zur ganzen Insel, ihrer Flora und Fauna. Im Hinblick auf Chamoiseaus theoretische und poetologische Ideen zur Kreolisierung, die er im Manifest der Kreolisierungsbewegung, Éloge de la Créolité (1989), gemeinsam mit dem Linguisten Jean Bernabé und dem Schriftsteller Raphaël Confiant entwickelt, kann der Roman als eine poetische Transformation dieser Ideen betrachtet werden. Der Fußabdruck wird vor diesem Hintergrund zu einem Symbol für Kreolisierungsprozesse.
8

Rozwój fikcjonalności

66%
Gallagher C., Górski T.
Pamiętnik Literacki
|
2023
|
vol. 114
|
issue 2
5-28
PL
W swoim artykule autorka koncentruje się na fikcyjności w powieści, problemie, który wzbudzał zainteresowanie badaczy i pisarzy od czasu, kiedy powstały pierwsze teksty narracyjne, a powieść ukształtowała się jako gatunek literacki. Odnosząc się do przykładów zaczerpniętych z wielu literatur (głównie amerykańskiej, lecz także angielskiej, francuskiej i rosyjskiej), badaczka śledzi sposoby, w jaki rozumiano narrację, analizuje rozmaite podejścia do takich zagadnień, jak (nie)prawdopodobieństwo, fałszerstwo, wydarzenia nierzeczywiste oraz nazwy własne w utworze fikcyjnym. Ponieważ skupia się w swoich obserwacjach na czytelniku, odnosi się też do pojęcia efektu emocjonalnego i zawieszenia niewiary (w rozumieniu Samuela Coleridge’a), aby pokazać związek między postacią fikcyjną a czytelnikiem. Przekonująco dowodzi, że rozwój XVIII-wiecznej literatury oznaczał również wzmożony rozwój fikcyjności, ponieważ czytelnicy w tym czasie byli już w dużym stopniu świadomi tego, że utwór fikcyjny jest niereferencyjny i nie odnosi się do żadnej osoby, sytuacji ani miejsca istniejących w rzeczywistości.
EN
Gallagher’s focus of interest in the paper is fictionality in the novel – the issue that has been troubling scholars and novel writers from the moment the first narratives were issued and the novelistic form took its shape as a literary genre. Referring to examples from various literatures (mainly American, but also English, French, and Russian), the researcher traces the modes in which narration was conceived, examines the changing concept of referentiality, scrutinises the various approaches to the (in)credible, falsehood, imaginary events, and proper names in a fictional composition. Since her observations in majority are reader-oriented, she refers to the concept of emotional effect and the suspension of disbelief (in Samuel Coleridge’s view) to observe the relationship between the fictional character and the public. Gallagher convincingly proves that the development of 18th-century literature mirrors a rise of fictionality since readers of that time became increasingly familiarised with the notion of fiction that is non-referential and detached from real-world figures, places, and circumstances.
9
Publication available in full text mode
Content available

„Český příběh“ o Robinsonu Crusoeovi v 19. století v kontextu tehdejší cestopisné literatury

66%
Hrabal J.
Slovo a smysl - Word & Sense
|
2022
|
vol. 19
|
issue 40
46-64
EN
This study traces changes in 19th-century Czech retellings of Robinson Crusoe, from the Czech translations of German adaptations by Joachim Heinrich Campe, Gustav Adolf Gräbner, and Karl Rudolf Oskar Höcker, to the original Czech retellings by Pavel Josef Šulc, František Doucha, Jan V. Novák, Antonín Mojžíš, and others. This tradition is analysed in connection to changes in contemporary travel literature, with special attention to certain mutual coincidences: for example, the fact that travel literature, from early on, was influenced by such literary topoi as the shipwreck, life on a deserted island, encounter with the other, duels with pirates, etc. These topoi provided the frameworks and methods for writing travel literature; conversely, the stories of real journeys influenced the writing of novels. This mutual coincidence is not unique to Czech literary culture, as the author illustrates through the example of 18th-century adaptations of Robinson Crusoe in the British context. Specific to the 19th-century Czech tradition is a tendency to present the story as a ‘scientific type’ of travelogue, where the narrator serves as a kind of note-taking apparatus, providing expert explanatory notes, and in which the fictional story is set in a specific context (geographical, historical, cultural, or botanical-zoological) in its contemporary world.
10
Publication available in full text mode
Content available

“La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: Sephardi Versions of “Robinson Crusoe”

66%
Kacprzak M.
Colloquia Humanistica
|
2020
|
issue 9
223-232
PL
Haskala, zwana także Żydowskim Oświeceniem, to ruch intelektualny, którego celem było odrodzenie kulturowe i społeczne Żydów z EuropyWschodniej oraz ich integracja ze środowiskiem lokalnym. W drugiej połowie XIX wieku Haskala objęła także społeczność Żydów sefardyjskich zamieszkujących tereny należące do Imperium Osmańskiego, w wyniku czego powstała współczesna, świecka literatura sefardyjska reprezentowana głównie przez prozę, sztuki teatralne oraz prasę. Warto dodać, że współczesna literatura sefardyjska oparta jest przede wszystkim na przekładach lub adaptacjach powieści uważanych za klasykę literatury europejskiej, takich jak Romeo i Julia Williama Szekspira, Robinson Crusoe Daniela Defoe czy Podróże Guliwera Jonathana Swifta. W trakcie prowadzonych przeze mnie badań natrafiłam na cztery różne judeo-hiszpańskie wersje Robinsona Crusoe, które zapisane zostały alfabetem hebrajskim, tzw. pismem Rasziego. Dwie z nich ukazały się w prasie sefardyjskiej, jako powieść w odcinkach, pierwsza w Salonikach w 1881 r., a druga w Konstantynopolu w 1900 r. Pozostałe dwie, autorstwa Ben Tsiyona Taragana, zostały wydane w całości, pierwsza w Jerozolimie w 1897 r., druga zaś w Konstantynopolu w 1924 r. Celem tego artykułu jest prezentacja oraz krótka analiza sefardyjskich adaptacji Robinsona Crusoe autorstwa B. T. Taragana.
EN
In the second half of the 19th century the Haskalah, an intellectual movement whose objective was to educate and westernize Eastern European Jews, also reached the Sephardic communities in the Ottoman Empire. As a result, there emerged Sephardic modern secular literature, represented mainly by narrative fiction, theatre plays and press. It should be added that modern Sephardic literature is primarily based on translations or adaptations of Western novels. Among these texts we find Sephardic editions of classics of European literature, such as Romeo and Juliet by William Shakespeare, Robinson Crusoe by Daniel Defoe and Gulliver’s Travels by Jonathan Swift. I have found four different versions of Robinson Crusoe that were written in Judeo-Spanish and edited in aljamía. Two of them were published serially in Sephardi press, one in Salonica in 1881 and the other in Constantinople in 1900. The other two editions were prepared by Ben Tsiyon Taragan and published as complete versions, the first one in Jerusalem in 1897 and the second one in Constantinople in 1924. The aim of this paper is to provide a brief analysis of the Sephardic adaptations of Robinson Crusoe by Taragan.
11
Content available remote

Obraz wyspy Crusoe: Defoe, Rousseau, Stothard

61%
Lipski J.
Porównania
|
2019
|
vol. 25
|
issue 2
85-99
EN
This article analyses Thomas Stothard’s illustrations of Robinson Crusoe arguing that the heightened interest in and appreciation of nature in Stothard’s set should be seen in the context of sentimental readings of Daniel Defoe’s Robinson Crusoe, which, unlike the original, recognised the benefits to a solitary life in natural surroundings. The article traces some fundamental steps in this change of paradigm, first by showing Defoe’s reticence about natural beauties, and then by juxtaposing Stothard’s contribution with how J. J. Rousseau read and interpreted Robinson Crusoe.
PL
W niniejszym tekście analizie poddane są wybrane ilustracje Thomasa Stotharda przedstawiające wydarzenia z powieści Robinson Crusoe Daniela Defoe. Wyeksponowanie tła naturalnego, wyraźnie widoczne w omawianych ilustracjach, odczytywane jest w kontekście sentymentalnych interpretacji powieści Defoe, które – inaczej niż tekst oryginalny, którego autor wydaje się być nieczuły na piękno natury – zdecydowanie pozytywnie wartościowały samotne życie w harmonii z naturą. Ten aspekt ilustracji Stotharda interpretowany jest w kontekście myśli J. J. Rousseau, a w szczególności tego, jak francuski filozof odczytywał powieść Defoe.
12
Publication available in full text mode
Content available

“Jerome at the BBC”: Subversion, caricature, and humanity in Three Men in a Boat

58%
Sehmby D. S.
The European Journal of Humour Research
|
2014
|
vol. 2
|
issue 2
EN
Through characters who openly express distress over imagined pains, “Jerome at the BBC” treats BBC’s Three Men in a Boat as a playful critique of heroic masculinity, or what the paper defines as confident cognisant agency. Airing in 1975, BBC’s adaptation is released after the media ascension of James Bond and in the heyday of tough Hollywood heroes, bold figures who refuse to complain about, let alone give in, to physical pain – unlike Jerome’s men. Jerome’s original and its BBC adaptation are layered comical texts. By channelling Jerome’s critique of the colonial, seafaring male into contemporary notions of the Hollywood-hero type, this paper examines the BBC film’s boisterous lack of masculine agency, the quiet parody of action sequences, and the gingerly movement towards a conclusion that does not bang, but whimpers. Moreover, the paper asserts that the humour also functions on a less grand level, by being an effective caricature of human behaviour – a healthy dose of cultural self-mockery. Furthermore, through revealing moments, by the telefilm’s end, the characters do not simply remain caricatures to be laughed at, but become identifiable and relatable human beings.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.