Search results

1

Pamiętny dzień przy bulwarze Quai d'Orsay, czyli początek politycznych zmagań o granice II Rzeczypospolitej na forum paryskiej konferencji pokojowej w 1919 r.

100%

Białokur M.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

97-112

PL

Gdy zakończyły się działania militarne na frontach Wielkiej Wojny, uwaga międzynarodowej opinii publicznej przeniosła się z dowódców wojskowych na polityków. To oni, na forum licznych spotkań i konferencji, mieli ustalić nowy, powojenny porządek. W gronie zwycięskich mocarstw czołową rolę odegrali wówczas amerykański prezydent Thomas Woodrow Wilson oraz dwaj premierzy – Francji Georges Clemenceau i Wielkiej Brytanii David Lloyd George. Do ich najważniejszego, de facto kilkumiesięcznego spotkania, doszło w Paryżu w pierwszej połowie 1919 r., które było jednym z najważniejszych w historii całego minionego stulecia. Jego uczestnikiem była również polska delegacja, w której kluczową rolę odgrywał lider obozu narodowego oraz Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu Roman Dmowski. Jemu też przypadło w udziale przedstawienie 29 stycznia 1919 r., czyli kilkanaście dni po oficjalnym rozpoczęciu obrad (18 stycznia), polskiego stanowiska w kwestii przyszłych granic odrodzonej Polski. Powyższy tekst odwołuje się do jego wystąpienia. Przeszło ono do historii nie tylko ze względu na długość, gdyż Dmowski przemawiał przed wspomnianymi przywódcami blisko pięć godzin, na co wpływ miał fakt, że pierwotną, francuską wersję jego wystąpienia samodzielnie tłumaczył na język angielski, ale przede wszystkim z uwagi na jego wysoki poziom merytoryczny. Znalazły się w powyższym tekście zarówno wypowiedzi samego Dmowskiego, jak i pozostałych uczestników spotkania. Celem artykułu było nie tylko przedstawienie argumentacji użytej przez polskiego delegata podczas wystąpienia, ale także atmosfery i nastrojów, które mu towarzyszyły. Nie ulega wątpliwości, że spotkanie, do którego doszło w gabinecie francuskiego ministra spraw zagranicznych Stephena Pichona przy bulwarze Quai d’Orsay, było jednym z pierwszych ważnych akordów politycznych zmagań o granice II Rzeczypospolitej.

2

O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925–1926

94%

Stawecki P., Bułhak H.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2016

|

vol. XVII (LXVIII)

|

issue 2-3 (256-257)

476-480

PL

Piotr Stawecki i Henryk Bułhak dokonali recenzji publikacji: Mariusz Wołos, O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925–1926, Kraków 2013.

3

Michał Andrzejczak, Faszyzm włoski i hitleryzm w publicystyce Romana Dmowskiego w latach 1922–1939, Wydawnictwo „Nortom”, Wrocław 2010, ss. 255.

94%

Dziuda K., Uniwersytet Lódzki W. F.-H.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2011

|

vol. 10

|

issue 2

4

Roman Dmowski pisze do Żeromskich

94%

Adamczyk Z. J.

Pamiętnik Literacki

|

2014

|

vol. 105

|

issue 1

143-156

PL

Publikuje się tutaj 5 listów do Stefana Żeromskiego i jego żony, napisanych w latach 1892-1898 przez wybitnego działacza polskiego ruchu narodowo-demokratycznego, Romana Dmowskiego. W kilka lat później Żeromski i Dmowski stali się wybitnymi postaciami dwóch walczących z sobą nurtów politycznych; wówczas wypowiadali się o sobie nawzajem bardzo krytycznie. Nim to nastąpiło, nim w początkach XX w. dokonała się polaryzacja polskiej sceny politycznej, możliwa była ich współpraca, a nawet przyjaźń. Drukowane tutaj listy są tego świadectwem.

EN

Published here are 5 letters to Stefan Żeromski and his wife written from 1892 to 1898 by Roman Dmowski, an eminent activist of The National Democracy. A few years later Żeromski and Dmowski became outstanding figures of two fighting political parties, and at that time both of them spoke quite critically about each other. Before that time, when at the beginning of 20th century the Polish political scene became polarized, the two cooperated and even developed friendship the testimony of which is the set of letters published here.

5

Narodowa Demokracja Romana Dmowskiego wobec faszyzmu włoskiego

84%

Bojko Ł.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2016

|

vol. Zeszyt

|

issue XXX

141-153

EN

The progress of Italian fascism was being attentively observed by Polish national democrats. To them fascism was an antithesis of demo liberal and individualist systems turned against national notions, Christianity and tradition. National democrats also perceived fascism as a barrier against communist threat. However their sympathy for Italian fascism started to decline in the thirties due to the fact that Mussolini’s ideology was too much based on totalitarianism, dictatorship and the cult of power.

PL

Rozwój faszyzmu we Włoszech był uważnie obserwowany przez narodowych demokratów na czele z Romanem Dmowskim. Faszyzm jawił im się jako antyteza demoliberalnych i indywidualistycznych systemów odwracających się od narodowych wartości, chrześcijaństwa i tradycji. Narodowi demokraci postrzegali także faszyzm jako zaporę przed idącym ze Wschodu komunistycznym zagrożeniem. Jednakże sympatia starszego pokolenia działaczy polskiej narodowej prawicy dla faszyzmu włoskiego zaczęła maleć w latach trzydziestych XX wieku, gdyż ideologia Mussoliniego w zbyt dużym stopniu oparta była na totalizmie, dyktaturze i kulcie siły.

6

O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925–1926

83%

Stawecki P., Bułhak H.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2016

|

vol. XVII (LXVIII)

|

issue 4 (258)

153-167

PL

Piotr Stawecki i Henryk Bułhak dokonali recenzji publikacji: M. Wołos, O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925–1926, Kraków 2013, s. 460, nlb. 3.

7

Od modernizacyjnego optymizmu ku antymodernizacyjnej utopii – zwrot w myśli politycznej Romana Dmowskiego

83%

Grzybek D.

Studia Historyczne

|

2016

|

vol. 59

|

issue 4 (236)

441-464

EN

Between Modernistic Optimism and Antimodernistic Utopia - a Turn in the Political Thought of Roman Dmowski This article analyses the upheaval in political thought of Roman Dmowski (1964–1939), leader of the Polish National Democratic Party or National Party. Dmowski’s later doctrine was partly a counterpart of his earlier thought. Before the First World War, Dmowski supported social and economic modernisiation, but became a cultural pessimist after the war. The sources of this attitude were, however, his economic concepts. Dmowski expected economic catastrophe for industrialised European countries and the quick growth of industry in Asia. As a result, Dmowski prefered economic autarky as an adaptation to the new world order. In his opinion, autarky would give Poland a comparative advantage to the fallen industrial powers like Britain, France or Germany. However, autarkical order is incompatible with a democratic and parliamentary government, and thus Dmowski proposed rule of the ‘national elite’ and politicised Catholicism as the main tool for the political mobilisation of the masses. This way of thinking paved the way to utopian antimodernism ruled by vision of a homogeneous, static and autarchic society ruled by a ‘national elite’.

8

Roman Dmowski’s nationalistic ethics

83%

Majka K.

Polish Journal of Political Science

|

2019

|

vol. 5

|

issue 3

29-45

EN

The author has been decided to illustrate the problem discussed in this text – concerning Dmowski’s nationalistic ethics – in the context of the following areas of reflection of the ideological leader of Endecja (National Democratic Party): treating the nation as a subject of moral obligations of an individual; anthropological pessimism and assumptions of man’s social nature; perception of a relationship between an individual and the nation; views of the humanity; evolution in the value judgment of religion.

9

Narodziny polskiej myśli narodowej – z perspektywy włoskiej

82%

Litwin E.

Fabrica Litterarum Polono-Italica

|

2020

|

issue 2

211-218

IT

Nell’articolo è presentato il libro di Daniele Stasi riguardante le origini del nazionalismo polacco. La pubblicazione, apparsa nel 2018 in italiano presso l’editore FrancoAngeli, si initola Le origini del nazionalismo in Polonia. L’autore illustra alcune tesi legate al processo di national building nel periodo precedente alla Grande Spartizione polacca, che rappresenta altresì il termine a quo della sua analisi circa la formazione dell’ideologia connessa al problema della nazione e della rinascita dello Stato Polacco. Termine ad quem del lavoro è costituito dall’edizione di Myśli nowoczesnego Polaka di Roman Dmowski. L’opera di Stasi, basata su ricchi riferimenti bibliografici interdisciplinari, ha come obiettivo colmare una lacuna nella storiografia italiana relativamente alle origini del nazionalismo in Polonia.

EN

The article aims to present the work of Daniele Stasi regarding the birth of Polish nationalism. The book was published in 2018 in Italian by FrancoAngeli as Le origini del nazionalismo in Polonia. The author puts forward some theses concerning the process of national building in the period preceding the partitions of Poland, which represents terminus a quo for his analysis of the ideologies related to the national issue and rebirth of Polish state. Terminus ad quem of the author’s analysis is Roman Dmowski’s Myśli nowoczesnego Polaka. Based on rich and interdisciplinary literature, Stasi’s work aims to fill the gap in Italian historiography, related to the birth of Polish nationalism.

10

Antisemitská publicistika Romana Dmowského ve 30. letech 20. století

71%

Kadlec J.

Moderní dějiny: sborník k dějinám 19. a 20. století (Modern History: Studies into 19th and 20th century history)

|

2019

|

vol. 27

|

issue 2

203-233

EN

This study looks at antisemitism in the works of Roman Dmowski, a noted politician and ideologue of Polish nationalism. He wrote a number of books and articles at the end of his political career which influenced a section of Polish society, in particular the generation of young radical nationalists. During this period (the 1930s), these included in particular The World after War and Poland (1931), The Coup (1933) and the novel Heritage (1933). In these works, Dmowski fleshed out his antisemitic ideas and positions, which involved a global Zionist conspiracy and “demonisation” of the Jews. In this work, I have endeavoured to analyse and describe in detail Dmowski’s antisemitism in order to highlight the malign influence it may have had on Polish-Jewish relations during the period of the rise of fascism and Nazism in Europe.

DE

Die 30iger Jahre des vorigen Jahrhunderts zeichneten sich durch eine Zunahme radikaler Meinungen in ganz Europa aus, Polen nicht ausgenommen. Eine dieser Ideen war ein immer radikalerer Antisemitismus. Zur Hauptfigur der antijüdischen Anschauungen in Polen wurde der Politiker Roman Dmowski, in dessen Veröffentlichungen der Antisemitismus von Anfang an auftauchte. Im Unterschied zu früheren Zeiten radikalisierte sich in den dreißiger Jahren seine Haltung auf ein nie dagewesenes Niveau. In seinen Texten voller Hass auf die Juden dämonisierte er den jüdischen Einfluss auf die polnische und europäische Zivilisation und scheute sich sogar nicht, die rassistische Terminologie zu verwenden. Nur war Dmowski in den 30iger Jahren immer noch der wichtigste Politiker der polnischen Rechten und ein Vorbild der nationalistischen Jugend. Seine Artikel und Publikationen beeinflussten wahrscheinlich die radikale Jugend und trugen, wenn nicht zur Unmöglichkeit eines polnisch-jüdischen Zusammenlebens, so doch ganz sicherlich zu dessen Verschlechterung bei. Die jungen Radikalen liehen nämlich in diesem Fall Dmowski sehr bereitwillig ihr Ohr und mitunter übertrafen sie ihn sogar.

11

Not Russia, but France and England shall decide about Poland: the diplomatic action of Roman Dmowski in 1916–1917

71%

Gmurczyk-Wrońska M.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2017

|

vol. 52

|

issue 3

PL

W artykule podjęto próbę odtworzenia planów politycznych Romana Dmowskiego z lat 1916–1917 i skonfrontowania ich z planami wojenno-politycznymi Ententy, a szczególnie kierunkami polityki zagranicznej Francji i Wielkiej Brytanii. Wyeksponowano przede wszystkim dwie analizy polityczne Dmowskiego. Pierwsza z początku 1917 r., kiedy obawiał się on, iż może dojść do zakończenia wojny i zmniejszenia szans na odzyskanie przez Polskę niepodległości. Druga związana jest z jego instrukcją wysłaną przez Agencję Lozańską do Koła Międzypartyjnego w Warszawie w dniu 15 maja 1917 r.The present article attempts to retrace Roman Dmowski’s political plans from the years 1916–1917, and to confront them with the military and political plans of the Entente, especially the foreign policies of France and Great Britain. Particular focus was given to two of Dmowski’s political analyses. The first one from early 1917, when he feared that the war might end too soon, thus reducing Poland’s chances of regaining independence; the second one related to his instructions sent by the Polish Central Agency in Lausanne to the Inter-Party Political Circle in Warsaw on 15 May 1917.

12

Osterwa na froncie

71%

Hernik-Spalińska J.

Pamiętnik Teatralny

|

2020

|

issue 2(274)

153-178

EN

The article concerns the years 1919 and 1920, the time of Poland’s newly regained independence and the Polish-Bolshevik war. Due to censorship, this period used to be mentioned only briefly in literature on Juliusz Osterwa and the Reduta theatre even though the director and his ensemble were involved in this war. The author attempts to reconstruct the socio-political conditions in which the founder of Reduta opened his theatre in 1919. She focuses on how Poland’s being at war with all its neighbours had an influence on the discussions about the tasks of the theatre. She also describes Osterwa’s intellectual engagements with Stefan Żeromski and Wincenty Lutosławski, who at the time were close to the philosophy of Roman Dmowski, the ideologist of National Democracy. Based on these facts, she argues that between 1919 and 1920 Osterwa’s thinking about national theatre and the duties of the “modern Pole” was akin to ND ideals, and that in the first months of Reduta’s activity, right-wing circles saw it as a chance for the renewal of Polish theatre. (Transl. Z. Ziemann)

13

The 2nd Polish Republic in underground publications in the Polish People’s Republic

71%

Olaszek J., Kisilowska M.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2019

|

vol. Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland

251-272

EN

The article outlines the achievements of an independent publishing movement in the, ruled by communist’s, Polish People’s Republic concerning the pre-war Second Polish Republic. It was advisable that the characters and themes from the history of pre-war Poland were popular among underground publishers and that they were overlooked. At the same time, the article presents a dispute between supporters of the idealized vision of the Second Polish Republic and its critics.

14

Dwie misje rotmistrza Bolesława Długoszowskiego „Wieniawy” do Paryża w 1919 roku. Część 1: Członek Delegacji Nadzwyczajnej Tymczasowego Naczelnika Państwa

67%

Wołos M.

Dzieje Najnowsze

|

2022

|

vol. 54

|

issue 4

25-60

EN

The article aims to discuss two diplomatic and military missions to Paris carried out by Bolesław Długoszowski (aka ‘Wieniawa’) in the first half of 1919. In both cases, he was an envoy of Józef Piłsudski, whose interests he represented in France during the Paris Peace Conference. While there, Długoszowski dealt with crucial problems related to the reconstruction of the Polish state, including strengthening its military potential and establishing relations with the Entente powers and the Polish National Committee.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie dwóch misji dyplomatyczno-wojskowych Bolesława Długoszowskiego „Wieniawy” do Paryża w pierwszej połowie 1919 r. W obu przypadkach był on wysłannikiem Józefa Piłsudskiego, którego interesy reprezentował we Francji w okresie paryskiej konferencji pokojowej. W trakcie misji Długoszowski zajmował się kluczowymi problemami związanymi z odbudową państwa polskiego, w tym wzmocnieniem jego potencjału militarnego, nawiązaniem stosunków z państwami ententy oraz Komitetem Narodowym Polskim.

15

Wielkopolskie działaczki w ruchu narodowo-demokratycznym na terenie Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku.

67%

Wyder G.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2017

|

issue 1(2)

48-72

PL

W trudnej rzeczywistości ustawowych zakazów i sankcji karnych Polki, kierując się poczuciem narodowego obowiązku, podejmowały ryzykowną działalność społeczną, charytatywną i polityczną. Działania te, patrząc z perspektywy historycznej, miały duży wpływ na budzenie świadomości narodowej, a ostatecznie na zwycięski zryw niepodległościowy.

EN

In the harsh realities of prohibitions and penalties in Poland in the late 19th century XIX, Polish women, guided by a sense of national duty, undertook numerous risky social, charitable and political actions. Froma historical point of view, those actions facilitated raising awareness of national identity and contributed to the victorious independence movement.

16

Dwie misje rotmistrza Bolesława Długoszowskiego „Wieniawy” do Paryża w 1919 roku. Część 2: Emisariusz Belwederu przy szefie Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce

67%

Wołos M.

Dzieje Najnowsze

|

2023

|

vol. 55

|

issue 1

5-23

EN

The article aims to discuss two diplomatic and military missions to Paris carried out by Bolesław Długoszowski (“Wieniawa”) in the first half of 1919. In both cases, he was an envoy of Józef Piłsudski, whose interests he represented in France during the Paris Peace Conference. While there, Długoszowski dealt with key problems related to the reconstruction of the Polish state, including strengthening its military potential and establishing relations with the Entente powers and the Polish National Committee.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie dwóch misji dyplomatyczno-wojskowych Bolesława Długoszowskiego „Wieniawy” do Paryża w pierwszej połowie 1919 r. W obu przypadkach był on wysłannikiem Józefa Piłsudskiego, którego interesy reprezentował we Francji w okresie paryskiej konferencji pokojowej. W trakcie misji Długoszowski zajmował się kluczowymi problemami związanymi z odbudową państwa polskiego, w tym wzmocnieniem jego potencjału militarnego, nawiązaniem stosunków z państwami ententy oraz Komitetem Narodowym Polskim.

17

Incydent. Komitet Narodowy Polski wobec perspektywy usunięcia z Armii Polskiej we Francji ochotników wywodzących się spośród jeńców z armii niemieckiej (lipiec 1918 r.).

67%

Kawalec K.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2018

|

vol. XIX (LXX)

|

issue 1-2 (263-264)

110-129

EN

In the second half of June 1918, right after introducing the 1st Polish Rifle Regiment into battlefield, several desertions to the enemy’s side occured. The command of the regiment’s attempt at clarifying the situation caused that the meaningless incident transformed into a serious conflict, dangerous for the cohesion of the Polish army created in France since August 1917 and also having wider political implications. This event alarmed the Polish National Committee – the institution established in August 1917, representing the Polish cause in the West. PNC questioned the steps taken by the military authorities; in view of the significance of the problem Roman Dmowski, president of the organization, himself took on the task of examining and clarifying the problem. The Central Military Archives contain a thorough, 22-page report that is the result of this action. A broader background of the events was constituted by the problems of organizational and political nature, causing that the accession to the emerging army turned out to be a disappointment for many volunteers – as well as the defeats of the allied armies in spring 1918. Moreover, the whole incident is interesting in the context of relations between civil authorities and the army: their different priorities, hierarchy of needs, and also sensitivity.

RU

Во второй половине июня 1918 г., непосредственно после введения в военные действия отрядов 1 Полка Польских Стрелков, в них произошло несколько инцидентов дезертирства. Попытка выяснить ситуацию, которую предприняло командование полка, привела к увеличению конфликта, создав угрозу слаженности польской армии, создаваемой во Франции с августа 1917 г. Этот конфликт возымел также и более широкие, политические, последствия. Это происшествие вызвало беспокойство Польского национального комитета (ПНК) – организации, образованной в августе 1917 г., представляющей польские дела на западе. Комитет поставил под сомнение шаги, предпринятые военным командованием, а исследование и выяснение ситуации, принимая во внимание ее значение, взял на себя Роман Дмовски, возглавлявший ПНК. В Центральном военном архиве хранится 22-страничный рапорт, являющийся результатом предпринятых действий. Более широкий контекст событий составляли проблемы организационного и политического характера, которые привели к разочарованию многих из тех, кто желал добровольно присоединиться к формирующейся армии (можно предположить, что это разочарование коснулось и поражения союзных войск весной 1918 г.). Кроме того, весь инцидент любопытен в контексте отношений между гражданской властью и армией – их различий в приоритетах и восприятии ситуации, а также в их иерархии потребностей.

PL

W drugiej połowie czerwca 1918 r., bezpośrednio po wprowadzeniu do walki jednostek 1 Pułku Strzelców Polskich, doszło w nim do kilku wypadków dezercji na stronę nieprzyjaciela. Próba wyjaśnienia sytuacji, podjęta przez dowództwo pułku, doprowadziła do przekształcenia się incydentu bez znaczenia w poważny konflikt groźny dla spoistości Armii Polskiej tworzonej we Francji od sierpnia 1917 r., a mający też i szersze implikacje polityczne. Wydarzenie to wywołało zaniepokojenie Komitetu Narodowego Polskiego – instytucji powstałej w sierpniu 1917 r., reprezentującej sprawę polską na Zachodzie. KNP zakwestionował kroki podjęte przez władze wojskowe; wobec zaś wagi problemu zadanie zbadania i wyjaśnienia sytuacji wziął na siebie sam jego prezes, Roman Dmowski. W zasobie CAW znajduje się obszerny, 22-stronicowy raport będący plonem podjętej akcji. Szersze tło wydarzeń stanowiły zaznaczające się problemy natury organizacyjnej oraz politycznej, za sprawą których akces do formującej się armii był dla wielu ochotników rozczarowaniem, obok – jak można przypuszczać – klęsk armii alianckich wiosną 1918 r. Poza tym cały incydent jest interesujący w kontekście relacji pomiędzy władzami cywilnymi a wojskiem: odmiennych priorytetów, hierarchii potrzeb i wrażliwości.

18

Skazani na Francję – polskie działania dyplomatyczne w państwach ententy w 1917 roku

60%

Gmurczyk-Wrońska M.

Dzieje Najnowsze

|

2017

|

vol. 49

|

issue 4

PL

W artykule zostaną omówione polskie zabiegi dyplomatyczne w państwach ententy, a szczególnie we Francji, na rzecz włączenia sprawy niepodległości Polski do celów wojennych sprzymierzonych. Polskie działania zostaną skonfrontowane z polityką wschodnią Francji w 1917 r., a szczególnie z traceniem przez nią rosyjskiego alianta i znaczeniem tego faktu dla spraw polskich. Zapoczątkowało to drogę do zawartego w 1921 r. polsko-francuskiego sojuszu polityczno-wojskowego.The article presents Polish diplomatic efforts in the Entente states, in particular France, to include Polish independence to the war aims of the Allies. Polish actions are confronted with the eastern policy of France in 1917, especially in the face of France losing its Russian ally and all significances of the fact for the Polish cause. This paved way for the Polish-French political and military alliance signed in 1921.

19

La question polonaise au cours de la Grande Guerre et pendant la Conférence de la Paix – perspective française

51%

Schramm T.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2022

|

issue 2

39-55

EN

The Polish question did not arouse much interest in France after the Congress of Vienna, and its importance decreased after the Franco-Prussian War. Both political camps fighting for independence during the First World War based their strategies on cooperation with Russia, which soon proved futile (Dmowski), or on armed action on the side of Austria-Hungary (Piłsudski). France, on the other hand, saw Polish independence not accepted by Russia as a threat at the beginning of the war, and its autonomy within the Empire as the best solution. Its interest in an independent Poland as a bulwark against Germany began in 1917 with the manifesto of the Polish National Committee. Towards the end of the war, the national interests of France and Poland, for it was these and not feelings that determined policy, began to converge. Support for Poland at the peace conference was linked to the desire to weaken Germany. However, this must be qualified, because a detailed analysis shows that in the matter of the membership of Danzig and Upper Silesia, France supported the cautious and less favorable British position.

PL

Kwestia polska nie budziła we Francji dużego zainteresowania po kongresie wiedeńskim, a jej znaczenie spadło po wojnie francusko-pruskiej. Dwa obozy polityczne walczące o niepodległość podczas I wojny światowej oparły swoje strategie na współpracy z Rosją, co szybko okazało się jałowe (Dmowski) lub na czynie zbrojnym u boku Austro-Węgier (Piłsudski). Francja uznawała natomiast w początkowej fazie wojny niepodległość Polski nieakceptowaną przez Rosję za zagrożenie, a za najlepsze rozwiązanie – jej autonomię w ramach imperium. Jej zainteresowanie Polską niepodległą jako zaporą przeciw Niemcom zaczęło się w 1917 r. wraz z manifestem Komitetu Narodowego Polskiego. Pod koniec wojny interesy narodowe Francji i Polski, bo to one, a nie uczucia, decydują o polityce, zaczęły być zbieżne. Poparcie dla Polski podczas konferencji pokojowej wiązało się z wolą osłabienia Niemiec. Trzeba je jednak niuansować, bo szczegółowa analiza ukazuje, że w sprawach przynależności Gdańska i Górnego Śląska, Francja wsparła ostrożne i mniej korzystne stanowisko brytyjskie.

FR

La question polonaise n’a suscité guère d’intérêt en France après le Congrès de Vienne, et son importance diminua après la guerre franco-prussienne. Des deux camps politiques qui luttèrent pour l’indépendance pendant la Première Guerre mondiale, l’un fonda sa stratégie sur la coopération avec la Russie qui s’est vite avéré vaine (Dmowski), l’autre sur l’action militaire aux côtés de la monarchie austro-hongroise (Piłsudski). La France, quant à elle, perçoit au début de la guerre l’indépendance polonaise comme une menace, car inacceptée par la Russie et son autonomie au sein de l’Empire comme la meilleure solution. L’intérêt français pour une Pologne indépendante comme rempart contre l’Allemagne commence en 1917 avec le manifeste du Comité national polonais. Vers la fin de la guerre, les intérêts nationaux de la France et de la Pologne, car ce sont eux qui déterminent la politique et non les sentiments, commencent à converger. Le soutien à la Pologne lors de la conférence de paix est lié à la volonté d’affaiblir l’Allemagne. Il faut cependant nuancer ce propos, car une analyse détaillée montre que dans le cas de l’annexion de Dantzig et de la Haute-Silésie, la France a soutenu une position britannique prudente et moins favorable.

20

The Redefinition of the Meaning of a “National Hero” on an Example of the Contemporary Discussions Around “The Roman Dmowski’s Legend”. Between Politics and Science

48%

Wysocki R.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2018

|

vol. 48

Refine search results

Pamiętny dzień przy bulwarze Quai d'Orsay, czyli początek politycznych zmagań o granice II Rzeczypospolitej na forum paryskiej konferencji pokojowej w 1919 r.

O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925–1926

Michał Andrzejczak, Faszyzm włoski i hitleryzm w publicystyce Romana Dmowskiego w latach 1922–1939, Wydawnictwo „Nortom”, Wrocław 2010, ss. 255.

Roman Dmowski pisze do Żeromskich

Narodowa Demokracja Romana Dmowskiego wobec faszyzmu włoskiego

O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925–1926

Od modernizacyjnego optymizmu ku antymodernizacyjnej utopii – zwrot w myśli politycznej Romana Dmowskiego

Roman Dmowski’s nationalistic ethics

Narodziny polskiej myśli narodowej – z perspektywy włoskiej

Antisemitská publicistika Romana Dmowského ve 30. letech 20. století

Not Russia, but France and England shall decide about Poland: the diplomatic action of Roman Dmowski in 1916–1917

Osterwa na froncie

The 2nd Polish Republic in underground publications in the Polish People’s Republic

Dwie misje rotmistrza Bolesława Długoszowskiego „Wieniawy” do Paryża w 1919 roku. Część 1: Członek Delegacji Nadzwyczajnej Tymczasowego Naczelnika Państwa

Wielkopolskie działaczki w ruchu narodowo-demokratycznym na terenie Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku.

Dwie misje rotmistrza Bolesława Długoszowskiego „Wieniawy” do Paryża w 1919 roku. Część 2: Emisariusz Belwederu przy szefie Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce

Incydent. Komitet Narodowy Polski wobec perspektywy usunięcia z Armii Polskiej we Francji ochotników wywodzących się spośród jeńców z armii niemieckiej (lipiec 1918 r.).

Skazani na Francję – polskie działania dyplomatyczne w państwach ententy w 1917 roku

La question polonaise au cours de la Grande Guerre et pendant la Conférence de la Paix – perspective française

The Redefinition of the Meaning of a “National Hero” on an Example of the Contemporary Discussions Around “The Roman Dmowski’s Legend”. Between Politics and Science