Search results

1

Rosyjskojęzyczni mieszkańcy Płocka w świetle Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności Imperium Rosyjskiego z 1897 roku

100%

Gralicki B.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2015

|

vol. 60

|

issue 4(245)

10-15

EN

The first Population and Housing Census based on modern assumptions was carried out in the Russian Empire in 1897. Its results were used by the author to analyze the demographic structure of Orthodox minority of Płock and its place in town community.

PL

Pierwszy spis powszechny oparty na nowoczesnych założeniach przeprowadzono w Imperium Rosyjskim w 1897 roku. Jego rezultaty posłużyły autorowi do analizy struktury demograficznej płockiej mniejszości prawosławnej i jej miejsca w społeczności miasta.

2

Siostry Boromeuszki ze Świebodzina – ofiary rosyjskiego bezprawia Relacja faktów, kontekst czasowy i stan badań

75%

Kubaj K.

Studia Paradyskie

|

2018

|

issue 28

195-217

PL

Zasadniczym problemem badawczym, podejmowanym w niniejszej pracy, jest ukazanie możliwie najpełniejszego obrazu bezprawia Rosjan wobec Sióstr Boromeuszek po wkroczeniu Armii Czerwonej do Świebodzina pod koniec stycznia 1945 r. W szczególności analizie poddane zostały relacje naocznych świadków tragicznych wydarzeń. We wspomnieniach dominuje wstrząsający obraz okrucieństwa, który dotyczy niemieckich kobiet a jeszcze bardziej sióstr katolickich. Wkład badań ma wpływ na wyjaśnienie lokalnej historii, obalenie wielu mitów powstałych wokół ostatnich dni II wojny światowej fałszujących prawdę i ukazanie często bohaterskich postaw pokrzywdzonych. Ukazanie prawdy o ofiarach reżimu ma nie tylko ocalić od zapomnienia, ale winno mieć wpływ na kształtowanie postaw empatii wobec ofiar reżimu i jednocześnie wskazać na podejmowanie pełnej odpowiedzialności za swoje decyzje i czyny dla nas, ludzi współczesnych.

EN

The main research problem undertaken in this work is to show the whole possible picture of the lawlessness of the Russians against the Sisters of St. Borromeo after the Red Army entered Świebodzin at the end of January 1945. In particular, the reports of eyewitnesses to the tragic events were analyzed. The memories are dominated by a shocking picture of cruelty, which concerns German women especially Catholic sisters. The contribution of research influences the explanation of local history, the overthrow of many myths created around the last days of World War II falsifying the truth and showing the heroic attitudes of the victims. Presenting the truth about the victims of the regime is not only to save from oblivion, but it should also influence the attitudes of empathy towards the victims of the regime and at the same time point to taking full responsibility for their decisions and actions for us contemporary people.

3

Dziedzictwo materialne ostatnich Romanowów szansą rozwoju turystyki kulturowej w Spale i Białowieży

75%

Słoniewski M.

Turystyka Kulturowa

|

2017

|

issue 4

110-126

PL

We współczesnej Polsce wciąż jeszcze można odnaleźć wiele materialnych śladów obecności rosyjskiej w XIX i na początku XX wieku. Są to przede wszystkim liczne gmachy użyteczności publicznej, byłe obiekty militarne i cerkwie. W Spale i Białowieży – dwóch znanych miejscowościach turystycznych – można napotkać dobrze zachowane pozostałości zabudowy rezydencjonalnej gospodarstw łowieckich Aleksandra III i Mikołaja II. Takie zabytki, jako dziedzictwo kulturowe stanowią niewątpliwie atrakcję turystyczną i stwarzają realną szansę na zwiększenia ruchu turystycznego z Federacji Rosyjskiej. Zarówno Spała, jak i Białowieża dysponują ponadto dobrze rozbudowaną i zróżnicowaną infrastrukturą i bazą turystyczną. Nie bez znaczenia jest także fakt, że w samej Rosji wciąż rośnie zainteresowanie historią Romanowów, a członkowie rodziny cara Mikołaja II przez rosyjski kościół prawosławny zostali uznani za świętych. Ponadto należy podkreślić, że turyści z Rosji chętnie przeznaczają duże sumy na swoje zagraniczne wyjazdy. Spała, Białowieża i otaczające je lasy są coraz częściej odwiedzane także przez rosyjskich myśliwych. Te czynniki uzasadniają zatem pilną potrzebę stworzenia w Polsce interesującej oferty w ramach turystyki kulturowo-przyrodniczej dla potencjalnych turystów z Rosji.

4

Inspiracja i formy współpracy polskich instytucji państwowych z wydawcami i redakcjami pism rosyjskich w latach 1919–1935 - zarys problematyki

75%

Dryblak Ł.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 1

PL

Inspiration and Forms of the Cooperation of Polish State Institutions with the Publishers and Editorial Boards of Russian Periodicals in 1919–1935 - an OutlineThe inspiration and cooperation of Polish state institutions with the publishers and editorial boards of Russian periodicals from 1919 exerted a considerable impact on the functioning of the Russian émigrés and minority in Poland as well as the large number of Russian–speaking readers residing in the Eastern Borderlands. This article is an outline of the activity conducted by the Society of the Eastern Borderland Guards, the Ministry of Internal Affairs, and the Second Department of the General Staff vis a vis the Russian press. The author discussed the reasons for the interest of the Polish authorities in the Russian press and attempted to assess the effects of this activity. Furthermore, by resorting to the Russian example he tried to present certain constant mechanisms of the undertakings of Polish institutions, which embarked upon similar initiatives also in relation to the press of other minority and émigré groups. Finally, the article distinguishes several types of inspiration of the Russian press. The introduction offers a concise examination of the circumstances of the Russian influx in Poland after 1918, the number of the Russians, and their scattering across Polish territory. The first part focuses on Polish–Russian contacts during the Polish–Bolshevik war, with the author discussing the structure of the Russian press in 1919–1920 and the first inspiration–oriented operations. Upon the basis of the example of the Vladimir Horvitz–Samoylov case attention is drawn to the threat posed by cooperation with the Russians. The second part of the text deals with the use made of wartime experiences for the development of the inspiration of Russian periodicals outside Poland. The following fragment considers periodicals addressed chiefly to local readers and describes two divergent instances: „Novaya Rossiya” and „Volinskoe Slovo”. The last part brings the reader closer to the activity of Dmitry Filosofov, one of the leaders of the Russian émigrés in Poland. The article places particular emphasis on plans of expanding Filosofov’s press endeavours under Polish auspices so as to encompass important domestic and foreign periodicals that, associated with „Za Svobodu!”, could have resulted in a prominent press concern. This would have been an extremely essential achievement aimed at promoting the idea of a „third Russia” in accordance with the conception launched by Filosofov and, at the same time, the notions propounded by the Polish state, which would have gained a powerful propaganda instrument both at home and abroad. The article ends with a summary of the conclusions and an assessment of the policy carried out by the Polish state in 1919–1935.

5

Obraz Rosjan, Białorusinów i Ukraińców w języku polskich studentów jako potencjalny wyznacznik relacji ze wschodnimi sąsiadami

71%

Karolczuk M.

Roczniki Humanistyczne

|

2021

|

vol. 69

|

issue 6

87-100

EN

This article presents the results of an associative experiment in which 128 Polish students from Podlaskie Province took part. As a result of this study, 643 Polish language free-verbal responses to the stimuli included in the survey (Russians, Ukrainians, Belarusians) were collected. It was assumed that the ideas functioning in the consciousness of Poles about the representatives of other culture‑Poland’s eastern neighbours‑and expressed through language, can be interpreted as a premise for communication between them both in the private and professional field.

PL

W artykule przedstawiono wyniki z eksperymentu asocjacyjnego, w którym wzięło udział 128 polskich studentów z województwa podlaskiego. W wyniku badania zgromadzono materiał językowy w postaci 643 polskojęzycznych swobodnych werbalnych reakcji na zawarte w ankiecie bodźce (Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini). Przyjęto, że wyobrażenia funkcjonujące w świadomości Polaków na temat przedstawicieli innych kultur – wschodnich sąsiadów Polski i wyrażone poprzez język można interpretować jako przesłankę porozumiewania się między nimi tak w obszarze prywatnym, jak i zawodowym.

6

Wymiary sąsiedztwa. Rosjanie w opinii białostockich studentów

63%

Wądołowski W.

Rozprawy Społeczne

|

2016

|

vol. 10

|

issue 4

31-38

PL

Celem pracy jest ukazanie opinii studentów białostockich uczelni o Rosjanach. Tłem opracowania (niewywoływanym w badaniu ankietowym) są napięte polityczne stosunki z Rosją wynikające z historycznych uwarunkowań i bieżących wydarzeń politycznych związanych z sytuacją gospodarczą i wydarzeniami na Ukrainie. Kolejną przesłanką są bardzo negatywne oceny Polaków dotyczące współczesnego obrazu Rosji i złożonego wizerunku samych Rosjan jakie rysują się z ogólnopolskich badań przeprowadzonych w 2015 roku. Badania własne przeprowadzone zostały w Białymstoku na reprezentatywnej grupie wśród studentów uczelni publicznych. Białystok jest tu traktowany jako przestrzeń specyficzna - przestrzeń pogranicza, koegzystencji wielu kultur. Istotnym elementem jest doświadczenie respondentów wynikające z obecności na Podlasiu i Białymstoku obywateli zza wschodniej granicy, współistnienie wielu mniejszości narodowych. Badanie objęło kilka rodzajów sąsiedztwa jakie powiły się w odpowiedziach respondentów. Opisano opinie ankietowanych na temat następujących wymiarów sąsiedztwa: fizycznego (współzamieszkiwanie danego obszaru), społeczno-kulturowego, religijnego oraz gospodarczego.

EN

The objective of the work is to present the opinions of the students of Białystok universities about Russians. The background to the considerations (unexposed in any survey research) are the close political relations with Russia stemming from historical conditionings and the current political events related to economic situation and events in Ukraine. Another premise are very negative opinions held by Poles concerning the modern image of Russia and a complex image of Russians themselves which stem from the all-Poland research conducted in 2015. The author’s own research was conducted in Białystok on a representative group of students from public universities. Białystok is treated here as a specific area – the border area with many co-existing cultures. A significant element is the respondents’ experience resulting from the presence of citizens from behind the Eastern border in Podlasie and Białystok, as well as the coexistence of many minorities. The research covers several types of neighbourhood which appeared in the respondents’ answers. The opinions of the surveyed participants were described in the following dimensions of neighbourhood: physical (cohabitat on a given area), social-cultural, religious and economic.

7

Lithuanians in the United States at the turn of the 19th and 20th centuries

63%

Szlaużys P.

Białostockie Teki Historyczne

|

2017

|

vol. Białostockie Teki Historyczne, 2017, tom 15

EN

At the turn of the 19th and 20th centuries, the United States was one of the most popular destinations for emigrants from the Lithuanian territories in the Russian Empire. They emigrated because they had no economic, social, or political perspectives in their homeland, which was part of the Russian Empire and the German Reich until 1918, when Lithuania proclaimed to be independent. The Lithuanians living in the Russian Empire were subjected to persecution as they were forbidden to speak their mother tongue or learn about their native history or culture. Moreover, they could not afford to buy land and were left landless and jobless mainly because of the unfavorable Russian policy to russify and economically exploit the areas controlled by the Tsar. In the pre-World War I period, the United States was a favourable country for Lithuanian emigrants because they could enjoy economic, social, and political freedom in that country. They could earn enough money to support their families left behind in their homeland, which often followed their relatives or friends living in the new land. It was much easier for them to find a job in the United States, where the Industrial Revolution created a massive demand for new workers. Lithuanian Americans lived next to other ethnic communities, which could unrestrictedly speak their native language, profess their own religion, learn about their history, establish their own political organisations, as well as issue their own newspapers or books. Such freedom encouraged American Lithuanians to integrate within their own community and to take advantage of opportunities they had never had in their homeland. As the United States was such an attractive place for the newcomers, the number of Lithuanians leaving the Russian Empire increased sharply. This was possible mainly because new railway lines were built in the Russian Empire, including the Lithuanian areas. Such routes led to ports in Germany, from where the emigrants sailed to the United States. Before World War I, hundreds of thousands of Lithuanian emigrants arrived in the United States to start their new lives. It must be said that Lithuanian Americans were successful as an ethnic community in the United States. They were strongly integrated. They cultivated their cultural values and sent money to their families in the United States and their relatives living in the Russian Empire. Lithuanian Americans established their own political organisations, which lobbied the US government as well as other political and economic organisations to support an independent Lithuania, contributed to the establishment of a Lithuanian mission in Washington D.C. and recognition of Lithuania by the US government as an independent state on 28 July 1922. The economic and social perspectives in the United Stated encouraged most Lithuanian emigrants to stay in the United States permanently, even when Lithuania became independent in 1918, and its inhabitants were no longer persecuted because of their ethnic origin.

PL

Na przełomie XIX i XX stulecia Stany Zjednoczone były jednym z najbardziej popularnych kierunków emigracyjnych dla ludności z terytoriów litewskich w Imperium Rosyjskim. Emigracja z tych terenów była popularna w tamtym czasie, ponieważ osoby emigrujące nie miały perspektyw gospodarczych, społecznych ani politycznych na swojej ziemi ojczystej, kontrolowanej przez Imperium Rosyjskie i Rzeszę Niemiecką do 1918 r., kiedy Litwa ogłosiła niepodległość. Litwini żyjący w Imperium Rosyjskim byli poddawani prześladowaniom, ponieważ zabraniano im porozumiewania się w języku ojczystym, uczenia się ojczystej historii lub kultury, oraz nie było ich stać na zakup ziemi i wielu z nich skazanych było na bezrobocie, głównie ze względu na niekorzystną politykę rosyjską polegającą na rusyfikacji i czerpaniu korzyści gospodarczych na terenach kontrolowanych przez cara. Przed I wojną światową, Stany Zjednoczone były bardzo popularnym krajem dla emigrantów litewskich, ponieważ w tym kraju mogli korzystać z wolności gospodarczej, społecznej i politycznej. Mogli zarobić wystarczająco pieniędzy dla swoich rodzin pozostawionych w ojczyźnie, którzy często podążali za ich krewnymi lub przyjaciółmi żyjącymi w nowym i dalekim kraju. Łatwiej było im znaleźć pracę w Stanach Zjednoczonych, gdzie rewolucja przemysłowa stworzyła ogromny popyt na nowych pracowników. Litwini amerykańscy mieszkali obok innych wspólnot etnicznych, które mogły bez ograniczeń porozumiewać się we własnym języku, wyznawać własną religię, poznawać własną historię, tworzyć własne organizacje polityczne, a także wydawać własne gazety lub książki. Taki rodzaj wolności zachęcał Litwinów amerykańskich do integracji we własnej społeczności i korzystania z możliwości niespotkanych w ich ojczyźnie. W związku z tym, że Stany Zjednoczone były tak atrakcyjnym krajem dla nowo przybyłych emigrantów, liczba Litwinów opuszczających rosyjskie imperium gwałtownie rosła. Było to możliwe głównie dlatego, że powstały nowe linie kolejowe w Imperium Rosyjskim, w tym na terenach litewskich, które prowadziły do portów w Niemczech, skąd emigranci płynęli do Stanów Zjednoczonych. Do wybuchu I wojny światowej setki tysięcy litewskich emigrantów przybyło do Stanów Zjednoczonych, aby rozpocząć nowe życie. Można stwierdzić, że Litwini amerykańscy odnieśli sukces jako społeczność etniczna w Stanach Zjednoczonych. Byli silnie zintegrowani. Pielęgnowali ojczystą kulturę i przekazywali zarobione pieniądze dla swoich rodzin w Stanach Zjednoczonych i krewnych żyjących w Imperium Rosyjskim. Litwini amerykańscy założyli również własne organizacje polityczne, które lobbowały rząd USA oraz inne organizacje polityczne i gospodarcze w celu wsparcia niezależnej Litwy, co w późniejszym okresie przyczyniło się do ustanowienia litewskiego przedstawicielstwa w Waszyngtonie i w końcu uznania Litwy przez rząd Stanów Zjednoczonych, jako niezależnego państwa 28 lipca 1922 r. Perspektywy ekonomiczne i społeczne w Zjednoczonym Stanowisku sprawiły, że większość emigrantów litewskich zdecydowały się na stały pobyt w Stanach Zjednoczonych, nawet gdy Litwa stała się niezależna w 1918 r., a jej mieszkańcy nie byli już prześladowani z powodu ich etnicznego pochodzenia.

8

Kornela i Ludwika Zielonków droga na Syberię. Rosja w oczach zesłańców postyczniowych

63%

Wołczyk Ł.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2017

|

vol. 17

155-165

EN

The period of the nineteenth century is particularly interesting, because it was then that many memories of the exile and the aforementioned trip to exile were created. Observations of Poles-exiles are very interesting because they contain a lot of information about, among others the relation of the Siberia population to the exiles, as well as the perception of reality by the exiles themselves. Interesting are also information on the contacts of exiles with the administration of the Russian Empire. Particularly interesting are the memories of brothers Ludwik Zielonka and Kornel Zielonka, who took part in the January Uprising, for which they were sent to Eastern Siberia. They both describe the hardships of travel, they cite situations with which they had contact. While Kornel feels great as a writer, Ludwik cites mostly dry facts. Both diaries have one more interesting property: they can be used to examine the way differences in the perception of the reality of exile are found by diametrically different brothers who are in very similar realities.

9

Postawy przedsiębiorcze wśród Rosjan – uwarunkowania kulturowe

63%

Dudel M.

|

2018

|

vol. 10(46)

|

issue 1

133-143

PL

Celem pracy jest określenie postaw przedsiębiorczych wśród Rosjan, obejmujących ich opinie i oceny oraz działania w zakresie przedsiębiorczości w kontekście uwarunkowań kulturowych. Czynniki kulturowe wpływają w wyraźny sposób na zachowania przedsiębiorcze Rosjan. Nie boją się oni ryzyka związanego z prowadzeniem własnej działalności. To, że w niewielkim stopniu podejmują aktywność przedsiębiorczą, choć jest ona wysoko ceniona w społeczeństwie, wynika raczej z braku do tego dobrych warunków. Wpływ na to ma również zmiana wartości w hierarchii związanych z pracą zawodową ukierunkowaną na zaspokojenie głównie potrzeb materialnych. W hierarchii ważności obniżyło się znaczenie takich wartości, jak możliwość cieszenia się życiem, realizowania własnych zdolności i wykazywania inicjatywy, możliwość społecznej aprobaty i twórczości, a wzrosło znaczenie osiągnięcia sukcesu, poczucia bezpieczeństwa i stabilności. Nie zmieniło się poczucie kolektywizmu wyrażające się w potrzebie sprawiedliwości społecznej.

EN

The aim of this work is to identify entrepreneurial attitudes among Russian people, which include their opinions and actions in the field of entrepreneurship in the cultural context. Cultural factors have a great impact on the entrepreneurial behavior of the Russian people. They are not afraid of risk connected with running their own business. The fact that they slightly initiate the entrepreneurial activity, although it is high valued in society, can be caused by the lack of good conditions for this. Apart from that, the changing values in the hierarchy connected with the professional activities which are mailny aimed at fulfilling material needs, have an influence, too. On the one hand, the importance of values such as the ability to enjoy life, to realize their potential and to show initiative, the ability of social approval and creativity decreased in the hierarchy of importance. On the other hand, the importance of success, feeling of safety and stability increased. The sense of community, computed in the need for social justice did not change.

10

„Białorusini” czy „Moskale”? Ludność miejscowa Białej Rusi w świetle raportów emisariuszy Straży Kresowej Okręgu Brzesko‑Grodzieńskiego

51%

Gierowska‑Kałłaur J.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2013

|

vol. 48

PL

Z raportów Straży Kresowej z Okręgu Grodzieńskiego (Brzeskiego) wynika, iż bardzo nieliczni ideowi działacze narodowi białoruscy w swoich dążeniach odosobnieni byli od przeciętnych mieszkańców powiatów grodzieńskiego, wołkowyskiego, prużańskiego, kobryńskiego i słonimskiego. Działacze białoruscy, nie tylko w omawianych powiatach, usiłowali maksymalnie opóźnić zapowiedziany w Odezwie Wileńskiej plebiscyt.

11

Duch i ludzie w myśli genezyjskiej Juliusz Słowackiego. Etiuda badawcza

51%

Koprowski P.

Studia Pelplińskie

|

2018

|

vol. 52

185-194

EN

The article presents a few remarks and reflections of Juliusz Słowacki, referring to the Spirit and people: Poles and Russians, based on his works "Genesis of the Spirit" and "King-Spirit". Słowacki, being impressed by the strength and creative possibilities of the Spirit, deeply believed in the future greatness of the Poles and the positive transformation of the Russians. I At such an optimistic assumption of other meaning from deliberations and debates about the future, taken in the Polish political life of the fortieth years of the 19th century issues are picking up the Polish, Russian nation, the mankind and world. With opinion of Słowacki, the manner of existing of these phenomena was similar - a Ghost conscripted temporarily for example into some material form is conditioning them, the same ideas of the change are ruling them. All events, both about the political, historical, as well as cosmic dimension, are subordinated to the activity of the Ghost ruling world.

PL

W artykule przedstawiono kilka uwag i refleksji Juliusza Słowackiego, odnoszących się do Ducha i ludzi: Polaków i Rosjan, w oparciu o jego dzieła Genezis z Duchai Król-Duch. Słowacki, będąc pod wrażeniem siły i twórczych możliwości Ducha, głęboko wierzył w przyszłą wielkość Polaków i pozytywną transformację Rosjan. Przy takim optymistycznym założeniu innego znaczenia od rozważań i dysput o przyszłości, podejmowanych w polskim życiu politycznym lat 40. XIX w., nabiera problematyka narodu polskiego, rosyjskiego, ludzkości i świata. Zdaniem Słowackiego, sposób istnienia tych zjawisk był podobny – warunkuje je Duch wcielony chwilowo na przykład w jakąś materialną postać, rządzą nimi te same idee zmiany. Wszystkie wydarzenia, zarówno o wymiarze politycznym, historycznym, jak i kosmicznym, są podporządkowane aktywności Ducha rządzącego światem.

12

Prawosławna społeczność Brzezin. Szkic do portretu

51%

Wiernicka V.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2020

|

vol. 23

133-150

EN

This text focuseds on the hitherto unknown issue – Orthodox community of the town of Brzeziny, the capital of poviat under the same name from 1867 to 1914. It analyzes what social groups constituted Orthodox community putting particular stress on the government officials on poviat level as they and their policy had the most powerful influence on the lives of people of Brzeziny. The article also deals with the Orthodox church in Brzeziny.

PL

Tekst koncentruje się na dotychczas mało znanym zagadnieniu – omówieniu prawosławnej mniejszości Brzezin, stolicy powiatu o tej samej nazwie w latach 1867–1914. Artykuł analizuje, z jakich grup społecznych składała się tamtejsza prawosławna mniejszość, jednocześnie kładąc szczególny nacisk na urzędników szczebla powiatowego. A to dlatego, że właśnie ta grupa miała największy wpływ na życie brzezinian. W tekście także zaprezentowano dzieje prawosławnej świątyni w Brzezinach.

13

Legal and Political Status of Russian Emigration in the First Years of the Second Republic of Poland – Selected Issues

51%

Zielińska-Balcerzak N.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2015

|

vol. 24

|

issue 4

EN

The purpose of this article is to present selected issues of legal and political status of Russians in Poland with particular emphasis on the Russian emigrants environment living on the Polish lands during building the foundations of the Second Republic of Poland and to show legal changes within this scope. The author’s intention is also an attempt to complete the existing studies relating to the history of Russian emigration in Poland in the interwar period.

PL

Artykuł ma na celu omówienie wybranych elementów sytuacji polityczno-prawnej Rosjan, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska rosyjskich emigrantów na ziemiach polskich w okresie budowania zrębów II Rzeczypospolitej oraz ukazanie zmian, jakie zachodziły w kwestii uregulowania norm prawnych. Zamierzeniem autorki jest również próba uzupełnienia dotychczasowych badań dotyczących historii emigracji rosyjskiej w Polsce w okresie międzywojennym.

14

The Nationality Issue on the Peripheries of Central and Eastern Europe. The Case of Polesie in the Interwar Period

51%

Ablamski P.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2017

|

vol. 52

|

issue 2

PL

The Nationality Issue on the Peripheries of Central and Eastern Europe. The Case of Polesie in the Interwar PeriodAbstractThe territory of Polesia in the interwar period was an area of competition between the national movements of Belarusian, Polish, Russian, and Ukrainian communities. In the Polesia Province, the scope of activity and intensification of national factors were not the same. An influence of the Belarusian movement was seen only in the north of the province, in the districts of Kosava and Pruzhany. The more active in Polesia Ukrainian movement was the strongest in southern, and south-western districts: of Brest on the Bug, Kobryn, and Kamin-Kashyrskyi. Russians were the most successful in the cities of Brest and Pinsk, and in the eastern part of the region, in the neighbourhood of the towns of Luninets and Davyd-Haradok, where influences of the Belarusian and Ukrainian movements were minimal. But the idea of “the great Russian nation” was gradually becoming an anachronism within the borders of the Second Republic of Poland.Poland was an active player in the arena of national affairs in Polesia, as it sought to gain thesupport of local people through a unification policy of the state apparatus. The apogee of the Polonization action was in 1932–1939, after the office of Polesia voivode was taken by Col. Wacław Kostka-Biernacki. Activists of various national movements in Polesia were actively fought against by the State authorities. The voivodeship administration hampered all non-Polish national agitation among inhabitants of the region. The government of the Second Polish Republic did not succeed in combating civilisational backwardness in Polesia. An average inhabitant of the region was, in the first place, a member of his local rural community and often had no idea that for the State administration he was a Pole, for an Orthodox priest he was a Russian, and for a radical rural intellectual – a Belarusian or Ukrainian. A passive attitude of the majority of local people towards the question of nationality was still common at the end of the interwar period. Национальный вопрос на окраине Центрально-восточной Европы. Случай Полесья между двумя войнами АннотацияВ межвоенный период в Полесье имело место соперничество на национальной почве между белорусскими, польскими, русскими и украинскими кругами. В Полесском воеводстве диапазон действий и степень интенсивности упомянутых национальных факторов не были однородными. Влияние белорусского движения было заметно только на севере Полесья – в Косовском и Пружанском поветах. У более стихийного украинского движения в Полесье больше всего плацдармов находилось южных и юго-западных поветах – Брестском, Кобринском, а также Каширском. Русские имели самый большой успех в городах – Бресте и Пинске, а также на востоке воеводства в окрестностях Лунинца и Давид-Городка, где влияние белорусского и украинского движений было ничтожно. Однако идея «великого русского народа» в границах Второй Речи Посполитой постепенно становилась анахронизмом.Польша являлась активным игроком на Полесском национальном поле, пытаясь привлечь местное население посредством унификационных действий государственного аппарата. Полонизационная акция достигла апогея в 1932-1939 годах, после вступления в должность Полесского воеводы полковника Вацлава Костка-Бернацкого. Власть последовательно боролась с деятелями отдельных национальных движений в Полесье. Воеводская администрация активно препятствовала ведению всякой непольской национальной агитации среди полещуков.Властям Второй Речи Посполитой определенно не удалось преодолеть огромную цивилизационную отсталость в Полесье. Среднестатистический полещук оставался, прежде всего, членом сельской общины и часто не имел понятия, что для государственной администрации – он – поляк, для православного священника – русский, а для радикального сельского интеллигента – белорус или украинец. Пассивная позиция большинства полещуков по национальному вопросу продолжала быть всеобщим явлением к концу межвоенного двадцатилетия.

15

Linguistic Picture of Russia and Russians in Polish Cinema After 1990. Introduction

51%

Skowronek B.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2011

|

vol. 41

16

Kwestia narodowościowa na peryferiach Europy Środkowo-Wschodniej. Przypadek Polesia między dwiema wojnami

51%

Ablamski P.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2017

|

vol. 52

|

issue 2

PL

The problem of nationality on the periphery of Central Eastern Europe. The case of Polesia between the two warsAbstractThe territory of Polesia in the interwar period was an area of competition between the national movements of Belarusian, Polish, Russian, and Ukrainian communities. In the Polesia Province, the scope of activity and intensification of national factors were not the same. An influence of the Belarusian movement was seen only in the north of the province, in the districts of Kosów and Prużana. The more active in Polesia Ukrainian movement was the strongest in southern, and south-western districts: of Brześć on the Bug, Kobryń, and Kamień Koszyrski. Russians were the most successful in the cities of Brześć and Pińsk, and in the eastern part of the region, in the neighbourhood of the towns of Łuniniec and Dawidgródek, where influences of the Belarusian and Ukrainian movements were minimal. But the idea of “the great Russian nation” was gradually becoming an anachronism within the borders of the Second Republic of Poland. Poland was an active player in the arena of national affairs in Polesia, as it sought to gain the support of local people through a unification policy of the state apparatus. The apogee of the Polonization action was in 1932–1939, after the office of Polesia voivode was taken by Col. Wacław Kostka-Biernacki. Activists of various national movements in Polesia were actively fought against by the State authorities. The voivodeship administration hampered all non-Polish national agitation among inhabitants of the region. The government of the Second Polish Republic did not succeed in combating civilisational backwardness in Polesia. An average inhabitant of the region was, in the first place, a member of his local rural community and often had no idea that for the State administration he was a Pole, for an Orthodox priest he was a Russian, and for a radical rural intellectual – a Belarusian or Ukrainian. A passive attitude of the majority of local people towards the question of nationality was still common at the end of the interwar period. Национальный вопрос на окраине Центрально-восточной Европы. Случай Полесья между двумя войнами.АннотацияВ межвоенный период в Полесье имело место соперничество на национальной почве между белорусскими, польскими, русскими и украинскими кругами. В Полесском воеводстве диапазон действий и степень интенсивности упомянутых национальных факторов не были однородными. Влияние белорусского движения было заметно только на севере Полесья в Косовском и Пружанском поветах. У более стихийного украинского движения в Полесье больше всего плацдармов находилось южных и юго-западных поветах – Брестском, Кобринском, а также Каширском. Русские имели самый большой успех в городах – Бресте и Пинске, а также на востоке воеводства в окрестностях Лунинца и Давид-Городка, где влияние белорусского и украинского движений было ничтожно. Однако идея «великого русского народа» в границах Второй Речи Посполитой постепенно становилась анахронизмом.Польша являлась активным игроком на Полесском национальном поле, пытаясь привлечь местное население посредством унификационных действий государственного аппарата. Полонизационная акция достигла апогея в 1932-1939 годах, после вступления в должность Полесского воеводы полковника Вацлава Костка-Бернацкого. Власть последовательно боролась с деятелями отдельных национальных движений в Полесье. Воеводская администрация активно препятствовала ведению всякой непольской национальной агитации среди полещуков.Властям Второй Речи Посполитой определенно не удалось преодолеть огромную цивилизационную отсталость в Полесье. Среднестатистический полещук оставался, прежде всего, членом сельской общины и часто не имел понятия, что для государственной администрации – он – поляк, для православного священника – русский, а для радикального сельского интеллигента – белорус или украинец. Пассивная позиция большинства полещуков по национальному вопросу продолжала быть всеобщим явлением к концу межвоенного двадцатилетия.

17

Kosowo jako kolebka i skarbiec serbskiej duchowości w historii oraz współczesnej świadomości wschodnich Słowian

45%

Charota I.

ELPIS

|

2013

|

vol. 15

93-97

EN

In this paper, the author reveals and analyses the presence of remembrance of Kosovo and Metohija – the cradle of Serbian statehood, the seat of the Serbian Orthodox Church and a treasury of Serbian culture – in the historical and current awareness of Eastern Slavs. Kosovo and Metohija is analysed as the main topic of Serbology in Eastern Slavic literatures. The term “Eastern Slavs” has concrete historical meanings:1) the Russian people, that is, its ethno-spiritual-cultural community in the past; 2) Russians, Belarusians and Ukrainians in the more recent past.

18

Humanistyka uniwersytecka w Warszawie dawno temu, coraz dawniej... Rec.: Joanna Schiller-Walicka, Nauki humanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Pierwsze stulecie 1816–1915. – Nauki humanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Drugie stulecie 1915–2016. Warszawa 2020. „Monumenta Universitatis Varsoviensis. 1816–2016”

45%

Kula M.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

vol. 113

|

issue 1

241-251

PL

Esej napisany na marginesie dwóch tomów, poświęconych humanistyce w serii książek opublikowanych na jubileusz 200-lecia Uniwersytetu Warszawskiego. Autor eseju dyskutuje zagadnienia poruszane w artykułach i wywiadach z profesorami, jakie zostały zawarte w obu tomach. W szczególności interesuje go kształtowanie się refleksji naukowej jako odrębnej formy myślenia, a także długie trwanie niektórych zagadnień w nauce oraz zmniejszanie się wagi innych. Zajmuje go rola Uniwersytetu Warszawskiego jako, z jednej strony, wykorzystywanego przez Rosję narzędzia rusyfikacji Polski, a z drugiej – miejsce uczelni w polskim życiu narodowym. Skupia uwagę także na uwarunkowaniu uprawiania nauki przez okoliczności, wśród których żyli naukowcy oraz funkcjonował Uniwersytet, wręcz przez kontekst polityczny. Wszystkie te sprawy znajdowały odbicie w ukształtowaniu się poszczególnych dyscyplin naukowych, uprawianych na uczelni. Przegląd owych dyscyplin jako pól badawczych oraz dydaktycznych jest samoistną wartością omawianych tomów.

EN

The essay is written on the margin of two volumes devoted to the humanities in a series of books published to commemorate the 200 Years of the University of Warsaw. The author discusses the issues placed in the articles and interviews with professors that both volumes contain. His special interest is placed on the shaping of scientific reflection as a separate discipline of thinking, as well as on longevity of some issues and on lessening the importance of other ones. He is preoccupied with the role of the University of Warsaw as, on the one hand, a tool used by the Russians in Poland’s Russification and, on the other hand, with the place of the university in national life. He also focuses his attention on the conditions of conducting studies in the circumstances the scholars experienced and the university’s functioning against the political context. Each of the aforementioned matters reflected the expansion of individual academic disciplines developed at the university. A review of the disciplines as research and didactic fields is intrinsic value of the volumes in question.

19

Косово как колыбель и сокровищница сербской духовности в историческом и современном сознании восточных славян

45%

Charota I.

ELPIS

|

2013

|

vol. 15

85-91

EN

In this paper, the author reveals and analyses the presence of remembrance of Kosovo and Metohija – the cradle of Serbian statehood, the seat of the Serbian Orthodox Church and a treasury of Serbian culture – in the historical and curren tawareness of Eastern Slavs. Kosovo and Metohija is analysed as the main topic of Serbology in Eastern Slavic literatures. The term “Eastern Slavs” has concrete historical meanings:1) the Russian people, that is, its ethno-spiritual-cultural community in the past; 2) Russians, Belarusians and Ukrainians in the more recent past.

Refine search results

Rosyjskojęzyczni mieszkańcy Płocka w świetle Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności Imperium Rosyjskiego z 1897 roku

Siostry Boromeuszki ze Świebodzina – ofiary rosyjskiego bezprawia Relacja faktów, kontekst czasowy i stan badań

Dziedzictwo materialne ostatnich Romanowów szansą rozwoju turystyki kulturowej w Spale i Białowieży

Inspiracja i formy współpracy polskich instytucji państwowych z wydawcami i redakcjami pism rosyjskich w latach 1919–1935 - zarys problematyki

Obraz Rosjan, Białorusinów i Ukraińców w języku polskich studentów jako potencjalny wyznacznik relacji ze wschodnimi sąsiadami

Wymiary sąsiedztwa. Rosjanie w opinii białostockich studentów

Lithuanians in the United States at the turn of the 19th and 20th centuries

Kornela i Ludwika Zielonków droga na Syberię. Rosja w oczach zesłańców postyczniowych

Postawy przedsiębiorcze wśród Rosjan – uwarunkowania kulturowe

„Białorusini” czy „Moskale”? Ludność miejscowa Białej Rusi w świetle raportów emisariuszy Straży Kresowej Okręgu Brzesko‑Grodzieńskiego

Duch i ludzie w myśli genezyjskiej Juliusz Słowackiego. Etiuda badawcza

Prawosławna społeczność Brzezin. Szkic do portretu

Legal and Political Status of Russian Emigration in the First Years of the Second Republic of Poland – Selected Issues

The Nationality Issue on the Peripheries of Central and Eastern Europe. The Case of Polesie in the Interwar Period

Linguistic Picture of Russia and Russians in Polish Cinema After 1990. Introduction

Kwestia narodowościowa na peryferiach Europy Środkowo-Wschodniej. Przypadek Polesia między dwiema wojnami

Kosowo jako kolebka i skarbiec serbskiej duchowości w historii oraz współczesnej świadomości wschodnich Słowian

Косово как колыбель и сокровищница сербской духовности в историческом и современном сознании восточных славян