Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Tischner J.
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Pożądania, potrzeby, pragnienia – refleksja inspirowana poglądami Józefa Tischnera

100%
Grzybek G.
Studia Philosophiae Christianae
|
2012
|
vol. 48
|
issue 4
67-73
EN
Person in the drama of life – the ethics of Józef Tischner.
PL
Osoba w dramacie życia – etyka Józefa Tischnera.
2

Znaczenie innego w doświadczeniu wartości

84%
Rozmarynowska K.
Studia Philosophiae Christianae
|
2012
|
vol. 48
|
issue 4
55-66
EN
The aim of the article is to show subjective sources of axiological experience. According to Tischner’s conception, each person experiences various values, of which ethical values are particular. Their peculiarity consists in the fact that they appear in the presence of the other (especially another human). We realize values in interpersonal relations, because they are ideals of human behaviour realized in a particular situation involving the other: we are faithful, just and honest to the other. Ethical values obligate us to act when something important is threatened. It means they are experienced as objective but not real. A crucial condition for achieving values is, to use Tischner’s expression, a “sense of reality”. Values have a binding nature, but it is a moral obligation, not a physical determination. A human person is independent in recognizing, choosing and realizing values. The essence of axiological experience is preference. That’s why the human world is ordered hierarchically.
PL
Artykuł stanowi próbę ukazania podmiotowych źródeł doświadczenia wartości. Zgodnie z koncepcją Tischnera, każdy człowiek doświadcza różnych rodzajów wartości, wśród których szczególne miejsce przypada wartościom etycznym. Ich wyjątkowość wynika z faktu, że są przeżywane w obecności innego (zwłaszcza innego człowieka). Realizujemy te wartości w relacjach międzyosobowych, ponieważ stanowią one ideały ludzkiego postępowania wobec innego: jesteśmy wierni, sprawiedliwi, uczciwi – wobec innego. Rola innego polega również na tym, że dialog rozszerza i pogłębia naszą świadomość aksjologiczną. Wartości etyczne obligują nas do działania, gdy coś ważnego jest zagrożone. To oznacza, że doświadczamy ich jako istniejących obiektywnie, choć jednocześnie nierealnych. Istotnym warunkiem realizacji wartości jest, używając sformułowania Tischnera, „poczucie rzeczywistości”. Wartości etyczne mają zobowiązującą moc, co oznacza, że doświadczenie aksjologiczne zawiera w sobie element moralnego przymusu. Niemniej jednak osobie przysługuje wolność w sferze rozpoznawania, wybierania i realizowania wartości. Istotą doświadczenia aksjologicznego jest preferencja. To właśnie dlatego ludzki świat jest uporządkowany hierarchicznie.
3

Józef Tischner w sporze o społeczną naturę człowieka. 'Homo sovieticus' a 'homo solidaritus'

59%
Nierodka P.
Studia Philosophiae Christianae
|
2012
|
vol. 48
|
issue 4
75-95
EN
This paper refers to the views of Aleksandr Zinovyev, Aleksandr Solzhenitsyn and, above all, Józef Tischner’s philosophical concept. They share and criticize the same area of interest, i.e. the phenomenon of homo sovieticus. In the dispute over the social nature of man, J. Tischner ponders on homo sovieticus, but first and foremost on the man that lives by the principle of solidarity, man described as homo solidaritus. Homo sovieticus “is merely a popular historical symbol”, a figure of the past. It is a subject of historical and sociological research, among others, and a modus, i.e. one of the methods of organizing human relations, which failed. The human being is not defined through the use of this name. The human being is defined by eidos, which J. Tischner mentions while analyzing the idea of solidarity. The problem of human relations, social relations, dialogue, monologue, conscience, freedom and moral human condition are the “tools” used for analyzing the subject of this paper.
PL
W pracy nawiązuje się do rozważań Aleksandera Zinowiewa, Aleksandera Sołżenicyna, a przede wszystkim do koncepcji filozoficznej Józefa Tischnera. Łączy ich wspólny, poddany przez nich krytyce, przedmiot zainteresowań – fenomen ‘homo sovieticus’. W sporze o społeczną naturę człowieka Tischner podejmuje namysł nie tylko nad fenomenem ‘homo sovieticus’, ale przede wszystkim nad człowiekiem żyjącym zgodnie z ideą solidarności, określanym w literaturze jako ‘homo solidaritus’. ‘Homo sovieticus’, „to zaledwie nośny symbol dziejowy”, postać, która przeszła do historii. To przedmiot badań między innymi historii, socjologii, to jeden z ‘modi’, czyli jeden ze sposobów organizacji relacji międzyludzkich, który się nie sprawdził. Takie określenie człowieka nie definiuje go. Człowieka definiuje ‘eidos’, o którym mówi Tischner analizując ideę solidarności. Problemy relacji międzyludzkich, stosunków społecznych, dialogu, monologu, sumienia, wolności, kondycji moralnej człowieka stanowią „narzędzia” w analizach tytułowego przedmiotu pracy.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.