Search results

1

Udział jednostek cudzoziemskich Waffen-SS i Wehrmachtu w działaniach wojennych na Pomorzu Zachodnim w pierwszych miesiącach 1945 roku. Część I.

100%

Wybranowski D.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2014

|

issue 4

69-123

EN

The article presents the units that participated in the fights in Western Pomerania (German: Provinz Pommern) in January and February 1945: the 6th foreign Waffen-SS Division (the 11th Voluntary Armoured SS Division Nordland, the 15th Grenadiers’ Division Lettland, the 23rd Voluntary Armoured Grenadiers’ SS Division Nederland, the 27th Voluntary Armoured Grenadiers’ Division Langemarck, the 28th Voluntary Armoured Grenadiers’ Division Wallonien, the 33rd Grenadiers’ SS Division Charlemagne) and anti-Stalinist units of the 1st Division of the Russian Liberation Army (ROA), which was part of the so-called Własow Army. At the beginning there is a presentation of the genesis of the armed forces of the SS composed of West-European volunteers (Danes, Norwegians, Swedes, Finns, Frenchmen, Belgian Walloons and Flemings), the profiles of some of their leaders, the structure of the forces and the sites of some earlier battles (especially during the period of 1943–1944) against a wider background of the Pomeranian operations of the Red Army and the units of the 1st Polish Army. Later there is a presentation of the military situation at the end of 1944 and the beginning of 1945 and the effects of the January offensive of the Red Army, as well as the circumstances of how the foreign units of the Waffen-SS reached Western Pomerania and how they were reconstructed (the 15th SS Division Lettland) and their initial battle operations. The first chapters depict the battle operations of the units of the 15th Latvian SS Division Lettland on the ‘Pomeranian Embankment’ and later near Kamień Pomorski, and the fate of the units after the defeat in Western Pomerania. One of the episodes described in detail is the war crimes against the Polish soldiers who had been taken captive at the beginning of February 1945 in the village of Podgaje (German: Flederborn) committed by either Latvian SS-men or the Dutch ones from the Division Nederland. The first chapters also depict the battles fought by the 33rd French SS Division Charlemagne on its combat trail from Szczecinek (German: Neusttetin) to Białogard on the Parsęta River (German: Belgard) and Karlino (German: Körlin), and in defence of the Twierdza Kołobrzeg (German: Festung Kolberg; English: Kolberg Stronghold). In the background there are other military operations in Pomerania, among other things the defeat of the 10th SS Army Corps or the battles in retreat between Dziwnów (German: Dievenow) and Trzęsacz (German: Haff). These descriptions have been supplemented with the presentation of the battles fought by the units of the 1st Division of the ROA (S.K. Bunjaczenko was its commander but it was subordinated to Wehrmacht) along the Oder, including – among other things – groups of tank destroyers at Gozdowice (German: Güstebiese) and South of Szczecin, as well as on the combat trail of the Własow Army from Brandenburg, through Lusatia (Polish: Łużyce), to Czechoslovakia, where the Army finally ceased to exist. A significant part of the article deals in detail with the battles of three Waffen-SS foreign Divisions (which were included in the 3rd Germanic Armoured Corps of the 11th Armoured SS Army commanded by Felix Steiner) and the 28th SS Division Wallonien commanded by Léon Degrelle, which participated in the big German offensive operation called Sonnewende between Stargard (German: Stargard), Choszczno (German: Arnswalde) and Drawsko Pomorskie (German: Dramburg) against the 1st Belorussian Front commanded by Marshal G. Żukow; the operation took place from the 15th to the 21st of February, 1945.

2

Życie codzienne żołnierzy niemieckich na froncie wschodnim podczas II wojny światowej

100%

Gryta B.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

|

2018

|

vol. 16

|

issue 1

151-166

PL

Tematem artykułu jest życie codzienne żołnierzy niemieckich na froncie wschodnim II wojny światowej. Aby zanalizować to zagadnienie, prześledzimy wybrane wspomnienia żołnierzy Wehrmachtu pod kątem naszego głównego problemu badawczego. Pierwsza cześć artykułu to przybliżenie opisu życia codziennego na podstawie dziennika Hansa Rotha. Druga oraz trzecia natomiast to próba przybliżenia punktu widzenia Güntera Koschorrek i Josefa Allebrgera. Następna partia tejże pracy to odpowiedź na pytanie, jaki obraz codzienności frontowej wyłania się ze wspomnień Czesława Knoppa. Ostatnia zaś, to charakterystyka wojennej egzystencji przez Gerda Helmuta Komassę. Swoim artykułem chciałem spróbować dojść do pewnych wniosków i celów sobie postawionych. Przede wszystkim chciałem zaprezentować temat wojny III Rzeszy ze Związkiem Radzieckim z punktu widzenia strony przegranej, ponieważ uważam, że zasługuje on na uwagę, a także że jest on w dzisiejszej, polskiej literaturze przedmiotu niewystarczająco uwypuklony i przedstawiany głównie z perspektywy zwycięskiej strony konfliktu. W dalszej kolejności natomiast chciałem ukazać życie codzienne żołnierzy niemieckich na froncie wschodnim II wojny światowej, ponieważ uznałem, że temat ten jest znikomo lub w ogóle nie poruszany w dzisiejszej literaturze dotyczącej II wojny światowej, głównie nastawionej na opis przebiegu działań wojennych. Wydaje mi się, że zamierzony cel, jaki sobie postawiłem w tym wystąpieniu został osiągnięty. Jednak temat ten pozostaje nadal otwarty, szczególnie ze względu na bogatość materiału źródłowego pozostawionego przez uczestników zmagań rozgrywających się na froncie wschodnim. Dlatego też, dla Czytelników artykuł ten może stanowić pewną namiastkę oraz zachętę do bliższego poznania tego niezwykle ciekawego i na nowo badanego tematu.

EN

In this essay I shall examine daily life of German soldiers on the eastern front of World War II. In order to analyze this issue, we will trace selected memoirs of Wehrmacht soldiers in view of our main research problem. The first part of the article is an approximation of the description of everyday life on the basis of Hans Roth's diary. The second and the third is an attempt to approximate Günter Koschorreck's and Josef Alleberger’s point of view. The next part of this work is the answer to the question of what a picture of everyday life emerges from Czesław Knopp's memories. The last one is Gerd Helmut Komassa's characterization of war existence. The aim of my study was to reach the following conclusions. First of all, I wanted to deal with the war of the Third Reich against the Soviet Union from the point of view of the losing side, because I think it deserves the attention, and it is in today's polish literature insufficiently emphasized and presented mainly from the perspective of the winning side of the conflict. In the meantime, however, I wanted to show the everyday life of German soldiers on the Eastern Front of World War II, because I considered that this topic was insignificant or not emphasized at all in today's World War II literature, mainly set about the course of warfare. It seems to me that the intended objective of this article was achieved. Yet, the issue remains open, especially because of the richness of the source material left by the participants of the struggle taking place on the eastern front. Therefore, for the Readers this article can be a kind of substitute and an incentive for further exploration of this extremely captivating and re-examined topic.

3

German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects

100%

Nowacki K., Szymanowicz A.

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2(192)

253-265

PL

Traktat wersalski narzucał Niemcom m.in. ograniczenia dotyczące liczebności i uzbrojenia niemieckich sił zbrojnych. Niemcy starały się obchodzić je bardzo dyskretnie, w tym również dzięki współpracy ze Związkiem Sowieckim. Sytuacja zmieniła się diametralnie po dojściu do władzy Hitlera, który już w 1935 r. wprowadził ustawę zwiększającą, wbrew traktatowi wersalskiemu, liczebność armii niemieckiej, a także wprowadzającą zakazane rodzaje uzbrojenia. Od tej pory nastąpił jawny i gwałtowny rozwój armii niemieckiej oraz przemysłu zbrojeniowego, co z wielką uwagą obserwował polski wywiad wojskowy. W kolejnych latach powstawały raporty polskich służb wywiadowczych na temat powiększającego się niemieckiego potencjału militarnego i jego możliwości w trakcie zajmowania przez wojska III Rzeszy Austrii, Czech czy Kłajpedy. Niektóre z tych raportów bardzo trafnie przewidywały, jak będzie wyglądała strategia i taktyka Wehrmachtu w zbliżającym się konflikcie zbrojnym.

EN

As a result of the Treaty of Versailles the provisions concerning the issue of limitation of the armed forces were imposed on Germany. These provisions were unilaterally terminated by Germany two years after Adolf Hitler had come to power. There was introduced general and compulsory military service. On 21st May 1935, Hitler – as the Fuhrer and Reich Chancellor – signed the secret Reich Defence Law, which gave the Wehrmacht command wide powers to expand the army. Thus, the intensive development of the German army was initiated. After the Nazi Party came to power in Germany, gaining new information by the Polish military intelligence became increasingly difficult. It was connected with the expansion of the German counter-intelligence services, especially the Gestapo, as well as the police supervision over the German society. Through good operational work of the Polish intelligence the Polish side already before the outbreak of the war was relatively well familiarized with the particular phases of the overall German army’s armaments, as well as the German operational doctrine and methods of warfare.

4

Přijímání do armády jako proces přidělování identity? Výslechy a prověřování německých zajatců českého původu

85%

Neminář J.

Historie – Otázky – Problémy (History, Issues, Problems)

|

2016

|

vol. 8

|

issue 1

102-119

EN

This study considers the acceptance of former Wehrmacht soldiers as a multi-layered process, at the end of which stands the crediting of national identity. Having studied the military interrogation guidelines and records, the author explores the self-interpretation of prisoners, military requirements, and vetting of the candidates by Czechoslovak officers.

5

„Incydent” w Stopnicy 9 września 1939 roku - między zbrodnią sądową a egzekucją

80%

Bębnik G.

Kwartalnik Historyczny

|

2018

|

vol. 125

|

issue 1

PL

Artykuł traktuje o jednym z epizodów walk Armii „Kraków” we wrześniu 1939 r. Wojska agresora popełniały na ziemiach polskich liczne zbrodnie wojenne, ale rażącego złamania prawa wojennego dopuściła się także strona polska. Artykuł prezentuje jeden taki dobrze udokumentowany przypadek - małopolskiego miasteczka Stopnica. The article deals with one of the episodes of the fight put up by the „Kraków” Army in September 1939. The German troops committed many war crimes in the Polish lands, but also the Polish side was responsible for gross violations of martial law. The article presents one of such cases - a well-documented case of the town of Stopnica in Little Poland.

6

Śledztwo Centrali Badania Zbrodni Narodowosocjalistycznych w Ludwigsburgu w sprawie zbrodni dokonanej na polskich żołnierzach pod Ciepielowem 8 września 1939 roku

80%

Jagieła P.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2023

|

vol. 41

|

issue 1

306-322

EN

Between 1965 and 1973, the Central Office for the Investigation of National Socialist Crimes in Ludwigsburg (Germany) investigated the crime committed on 8 September 1939 against Polish soldiers near Ciepielów. In the course of the investigation, three officers and dozens of soldiers of the 29th Infantry Division of the Wehrmacht were questioned. The investigation did not produce a breakthrough in reconstructing the events and even led to doubts about, among other things, the fact that one of the photographs, believed to document the crime, shows Lt Col Walter Wessel - according to some witnesses, it showed a Lt Col Walter Fries. The people interrogated denied the claim that Polish prisoners had been murdered, which should be seen as a course of action aimed at avoiding responsibility for the crime. Through the lens of the investigation in question, it is possible to take a closer look at the mechanisms of the German justice system and its attitude towards accounting for Nazi crimes against prisoners of war during World War II. German historiography is very critical of the German state’s reckoning (also after reunification) with its Nazi past.

PL

W latach 1965–1973 Centrala Badań Zbrodni Narodowosocjalistycznych w Ludwigsburgu (RFN) prowadziła śledztwo w sprawie zbrodni popełnionej 8 września 1939 r. na polskich żołnierzach w okolicach Ciepielowa. W jego trakcie przesłuchano trzech oficerów i kilkudziesięciu żołnierzy 29. Dywizji Piechoty Wehrmachtu. Śledztwo nie przyniosło przełomu w odtworzeniu tych wydarzeń, a nawet spowodowało podanie w wątpliwość m.in. tego, że na jednej z fotografii uważanych za dokumentację zbrodni widnieje ppłk Walter Wessel (wg części świadków miał to być ppłk Walter Fries). Przesłuchiwani zaprzeczyli opinii o mordowaniu polskich jeńców, co należy potraktować jako postępowanie mające na celu uniknięcie odpowiedzialności za zbrodnię. Przez pryzmat omawianego śledztwa możliwe jest bliższe przyjrzenie się mechanizmom działania niemieckiego wymiaru sprawiedliwości oraz jego stosunkowi do rozliczania zbrodni hitlerowskich na jeńcach wojennych w czasie II wojny światowej. Historiografia RFN bardzo krytycznie ocena rozliczenie państwa niemieckiego (również po zjednoczeniu) z nazistowską przeszłością.

7

W kręgu mitu dwóch wrogów. Aktywność bojowa Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych na terenie Generalnego Gubernatorstwa w świetle dokumentów Wehrmachtu

74%

Wójcik B.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2024

|

vol. XXV(LXXVI)

|

issue 1(287)

166-194

EN

The history of the Holly Cross Mountains Brigade of the National Armed Forces (Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych, BŚ NSZ), the largest partisan unit of the national-radical underground which did not subordinate itself to the Home Army (Armia Krajowa), has already been the subject of numerous publications. Irrespective of the conclusions on the unit’s activities that flow from the various works, their common feature was that they were based on documents and accounts of Polish provenance. The main objective of this article is to confront the findings to date with German documentation relating to the activities of the BŚ NSZ in the territory of the General Government, which was produced on an upto-date basis and over the years has been unused by researchers of the issue. These materials, which consist mainly of reports from various Wehrmacht structures, question a number of findings introduced into scholarly circulation regarding the specifics of the unit’s operations and, above all, its combat achievements.

DE

Die Geschichte der Heiligkreuz-Brigade der Nationalen Streitkräfte (Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych, BŚ NSZ), der größten Partisaneneinheit der nationalradikalen Untergrundströmung, die sich nicht der Heimatarmee (Armia Krajowa) unterstellte, wurde bereits in zahlreichen Publikationen behandelt. Unabhängig davon, welche Schlüsse aus den einzelnen Werken über die Tätigkeit der Gruppierung gezogen werden können, ist ihnen gemeinsam, dass sie auf Quellen polnischer Provenienz beruhen. Die Grundannahme dieses Aufsatzes ist die Konfrontation der Ergebnisse mit der fortlaufend produzierten und von der Forschung seit Jahren vernachlässigten deutschen Dokumentation, die Spuren der Tätigkeit der BŚ NSZ auf dem Gebiet des Generalgouvernements trägt. Diese Materialien, die hauptsächlich aus Berichten und Meldungen verschiedener Wehrmachtsstrukturen bestehen, stellen eine Reihe von in die Wissenschaft eingeführten Erkenntnissen über die Besonderheiten der Operationen der Einheit und vor allem über ihre Kampferfolge in Frage.

PL

Dzieje Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych (BŚ NSZ), największej jednostki partyzanckiej narodowo-radykalnego nurtu podziemia, który nie podporządkował się Armii Krajowej, doczekały się już licznych publikacji. Niezależnie od płynących z poszczególnych prac wniosków na temat działalności zgrupowania, ich cechą wspólną było bazowanie na źródłach proweniencji polskiej. Podstawowym założeniem artykułu jest konfrontacja dotychczasowych ustaleń z wytwarzaną na bieżąco, a przez lata pomijaną przez badaczy zagadnienia, dokumentacją niemiecką, noszącą ślady funkcjonowania BŚ NSZ na terytorium Generalnego Gubernatorstwa. Materiały te, na które składają się głównie meldunki i raporty różnych struktur Wehrmachtu, kwestionują wiele wprowadzonych do obiegu naukowego ustaleń dotyczących specyfiki operowania jednostki, a przede wszystkim jej dokonań bojowych.

8

Analiza „Protokołów badania jeńców” w niewoli żołnierzy „ludowego” Wojska Polskiego podczas walk na ziemiach polskich pomiędzy sierpniem 1944 a kwietniem 1945 r.

71%

Jaroniec P.

Studia z Dziejów Wojskowości

|

2017

|

vol. 6

365–386

EN

In Central Military Archive among the documents concerning the Second World War there are ‘Protocols covering tests on prisoners’ of soldiers from German divisions scattered across various units. The protocols refer to prisoners taken by ‘People’s’ Polish Army on ‘liberated’ Polish lands, namely the 1st and 2nd Recon¬naissance Divisions of the Allied Command and the Infantry Division (but only the 1st Army - Divisions 1, 2, 3, 4, 6.). Protocols were collected as the front was moving along in years 1944-1945. They constitute a valuable source for discovering mili¬tary situation, but also as regards the socio-political situation on the Eastern Front during the aforementioned period. In this article the author attempts at evaluating the contents of the ‘Protocols cov¬ering tests on prisoners’ – about 140 items. He analyzed the state of the saved docu¬mentation and the types of wards which prepared them as well as various titles of these documents. He concentrates on the description of ‘standard’ testimony content and discusses its consecutive points forming the whole. These included informa¬tion such as: the personal data of the prisoner, the place and method of capturing an individual, the present and then situation at the front (tasks, number and combatant status, commander level, chemical training) and moral and political situation in the final part. Finally, the author conducts an assessment of the documents.

RU

В Центральном военном архиве среди документов времен Второй миро¬вой войны сохранились разбросанные по разным частям «Протоколы опроса пленных» из немецких отрядов, попавших в руки солдат «народного» Войска Польского на «освобожденных» польских территориях. Они встречаются в разведывательных отрядах 1-й и 2-й армии с позиции общего командования и командования пехотной дивизии (но только 1-й армии – 1-я, 2-я, 3-я, 4-я, 6-я дивизии). Они накапливались по мере продвижения фронта в 1944–1945 гг. Они являются важным источником исследования не только военного положе¬ния, но и общественно-политической ситуации на восточном фронте в данный период. В статье автор попытался дать оценку «Протоколам опроса пленных». Всего их примерно 140. Он проанализировал состояние сохранившихся доку¬ментов, вид формирований, которые их составляли, и разнообразие титула¬туры документов. Он сосредоточился на описании содержания «стандартных» показаний и описал все пункты. В документе были такие пункты, как пер¬сональные данные пленного, положение на фронте в настоящий момент и в прошлом (функции, численное и боевое состояние, командиры, химическая подготовка), а в заключительной части – моральное состояние и политические взгляды. В конце автор дает оценку документам.

Refine search results

1 Historie – Otázky – Problémy (History, Issues, Problems)

1 Kwartalnik Historyczny

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Przegląd Historyczno-Wojskowy

1 Przegląd Zachodniopomorski

1 Radzyński Rocznik Humanistyczny

1 Scientific Journal of the Military University of Land Forces

1 Studia z Dziejów Wojskowości

1 Bębnik G.

1 Gryta B.

1 Jagieła P.

1 Jaroniec P.

1 Neminář J.

1 Nowacki K.

1 Szymanowicz A.

1 Wybranowski D.

1 Wójcik B.

1 2024

1 2023

1 2019

2 2018

1 2017

1 2016

1 2014

Udział jednostek cudzoziemskich Waffen-SS i Wehrmachtu w działaniach wojennych na Pomorzu Zachodnim w pierwszych miesiącach 1945 roku. Część I.

Życie codzienne żołnierzy niemieckich na froncie wschodnim podczas II wojny światowej

German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects

Přijímání do armády jako proces přidělování identity? Výslechy a prověřování německých zajatců českého původu

„Incydent” w Stopnicy 9 września 1939 roku - między zbrodnią sądową a egzekucją

Śledztwo Centrali Badania Zbrodni Narodowosocjalistycznych w Ludwigsburgu w sprawie zbrodni dokonanej na polskich żołnierzach pod Ciepielowem 8 września 1939 roku

W kręgu mitu dwóch wrogów. Aktywność bojowa Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych na terenie Generalnego Gubernatorstwa w świetle dokumentów Wehrmachtu

Analiza „Protokołów badania jeńców” w niewoli żołnierzy „ludowego” Wojska Polskiego podczas walk na ziemiach polskich pomiędzy sierpniem 1944 a kwietniem 1945 r.