Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Wielkopolskie Voivodeship
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The aim of the article is an attempt to compare the results between two methods identyfying types of agriculture. These methods use different sets of diagnostic features. The first method was developed by J. Kostrowicki with R. Szczęsny and its team at the Department of Agricultural Geography of the Institute of Geography and Spatial Management of the Polish Academy of Sciences in Warsaw. The result of this team’s research was the development of the first typology of Polish agriculture, which was published in the form of a map in the National Atlas of Poland in the 1970s (Kostrowicki, Szczęsny 1978). It was based on 20 diagnostic features which were described in a five-degree scale. At that time, 13 main types of individual farming and 4 types of collectived agriculture were identyfied. The second typology of agriculture is the result of research by the authors of this study (Głębocki et al. 2019). They used 69 diagnostic features and 20 types of agriculture in Poland were identified. Kostrowicki and Szczęsny (1978) found 5 types of agriculture in the area covered by the contemporary borders of the Wielkopolska Voivodeship. In 2010, 9 types of agriculture were identified. After 40 years, there are significant similarities between spatial distributions of the types representing the two compared typologies of agriculture. However, there are large differences in the research methodology and the availability of statistical sources. Both typologies confirmed the importance of historical conditions in the spatial distribution of the types of agriculture distinguished. The former Prussian-Russian border is still clearly visible in the spatial distribution of types, and the eastern part of the voivodeship is still characterized by agriculture with a lower level of development. It should be remembered that both typologies differ from each other the number of diagnostic features and the size of reference units. Additionally, Kostrowicki and Szczęsny (1978) defined types for individual farming, while the authors of this article found types for the whole agriculture The method used by the authors, due to the possibility of using a very large number of diagnostic features, is universal and can be used in various regions.
PL
W artykule dokonano porównania dwóch typologii rolnictwa, odnosząc je do obszaru województwa wielkopolskiego. Pierwsza z nich to efekt prac prowadzonych na początku lat 70. ubiegłego wieku przez J. Kostrowickiego i R. Szczęsnego oraz innych współpracowników w Zakładzie Geografii Rolnictwa IGiPZ PAN w Warszawie. Z 13 typów rolnictwa indywidualnego, zidentyfikowanych wówczas w skali kraju, na terenie dzisiejszego województwa wielkopolskiego występowało 5. Druga typologia rolnictwa została opracowana przez autorów niniejszej publikacji w 2019 r. Wyróżniono 20 typów polskiego rolnictwa. Na terenie województwa wielkopolskiego wykształciło się 9 typów. Mimo różnic w metodologii badawczej oraz dostępności materiałów statystycznych w rozkładzie przestrzennym wyróżnionych typów zauważono duże podobieństwa. W obu momentach czasowych stwierdzono trwałe oddziaływanie uwarunkowań historycznych, choć po przystąpieniu Polski do UE obserwuje się systematyczne zacieranie różnic pomiędzy obszarami dawnego zaboru rosyjskiego i pozostałą częścią województwa wielkopolskiego. Zastosowana przez autorów metoda, z uwagi na możliwość wykorzystania bardzo dużej liczby cech diagnostycznych, ma charakter uniwersalny i może być stosowana w różnych regionach.
EN
The article aims to identify the ways of monitoring of the regeneration activities used in regeneration programs in Wielkopolskie Voivodeship, allowing for effective evaluation of interventions. The research has shown the most common use of an indicator-based approach to the assessment of regeneration effects which assumes an analysis of the development measures indicated in a regeneration program. Therefore, the work reviews the indicators used for the assessment of regeneration effects at a local level, in various terms: social, economic, spatial-functional, technical and environmental. In addition, based on the analysis of case studies, it was also found to apply an economic approach, assuming the study of the relationship between inputs and effects, and in rare cases also a qualitative approach, consisting in determining the degree of satisfaction with the course of regeneration activities among local stakeholders. The research carried out in the Wielkopolskie Voivodship proves that the recent legislative changes have led to the unification of the system for monitoring the effects of regeneration. However, there is still a lack of verification of the adopted model.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja systemów monitorowania działań rewitalizacyjnych stosowanych w programach rewitalizacji w województwie wielkopolskim, pozwalających na skuteczną ewaluację podejmowanej interwencji. Badania wykazały najczęstsze wykorzystywanie podejścia zarządczego do oceny efektów rewitalizacji, które przewiduje analizę wyznaczonych w programie rewitalizacji mierników rozwoju. W związku z tym w pracy dokonano przeglądu wskaźników wykorzystywanych do oceny skutków rewitalizacji na poziomie lokalnym w różnych wymiarach: społecznym, gospodarczym, przestrzenno-funkcjonalnym, technicznym i środowiskowym. Ponadto w oparciu o analizę studiów przypadku stwierdzono też stosowanie podejścia ekonomicznego, zakładającego badania relacji między nakładami a efektami, a w rzadszych przypadkach także podejścia jakościowego, polegającego na określeniu stopnia zadowolenia z przebiegu działań rewitalizacyjnych wśród lokalnych interesariuszy. Badania przeprowadzone w województwie wielkopolskim dowodzą, że zachodzące w ostatnich latach zmiany legislacyjne doprowadziły do unifikacji systemu monitorowania efektów rewitalizacji. Wciąż brakuje jednak weryfikacji przyjętego modelu.
EN
ision proposed by Prochownikowa, in which the author distinguished seven degrees of old age, was used for this purpose. The classification made it possible to indicate the degree of advancement of population ageing in the studied cities. The spatial scope covered 108 cities in Wielkopolskie Voivodship. In order to observe the changes in time, the researchcovered 1995, 2000, 2005, 2010, 2015 and 2018. The dynamic approach made it possible to illustrate the scale and evaluation of the problem of demographic ageing of cities in Wielkopolska. On the basis of the selected types, it was found that by 2010 the initial state of old age was observed in cities. By 2018, the percentage of elderly people in all urban centres exceeded 15% (advanced old age), and in the case of Kalisz and Konin – 25%, i.e. the scale of an abnormally high level of the residents’ old age.
PL
Celem artykułu jest określenie skali zaawansowania procesu starzenia się ludności miast województwa wielkopolskiego. Wykorzystano do tego podział zaproponowany przez Prochownikową, w którym wyodrębniono siedem stopni starości. Zakres przestrzenny obejmował 108 miast województwa wielkopolskiego. W celu zaobserwowania zmian w czasie badania dotyczyły lat 1995, 2000, 2005, 2010, 2015 oraz 2018. Dynamiczne ujęcie pozwoliło zobrazować skalę i ewaluację problemu starości demograficznej Wielkopolskich miast. Na podstawie wyodrębnionych typów stwierdzono, że do 2010 r. w miastach obserwowano początkowy stan starości. Do 2018 r. odsetek osób starszych przekroczył we wszystkich ośrodkach miejskich 15% (zaawansowany stan starości), a w przypadku Kalisza i Konina 25%, czyli skalę anormalnie wysokiego poziomu starości mieszkańców.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja i analiza działań rewitalizacyjnych podjętych w miastach województwa wielkopolskiego w latach 1999–2015 oraz ich bezpośrednich i pośrednich efektów. W ramach realizacji tego celu przeanalizowane zostały lokalne programy rewitalizacji oraz dokumenty strategiczne badanych miast, przeprowadzono badanie ankietowe wśród działaczy samorządów lokalnych oraz wywiady pogłębione z innymi aktorami procesu rewitalizacji. W świetle tego badania można stwierdzić, że działania rewitalizacyjne podejmowane w miastach województwa wielkopolskiego nie są zintegrowane, tzn. nie mają charakteru kompleksowego i komplementarnego (nie uzupełniają się nawzajem tematycznie na danym obszarze). Projekty infrastrukturalne dominują nad społecznymi i gospodarczymi. Społeczne i gospodarcze efekty działań rewitalizacyjnych są niemal nieznane. Znacznie lepiej widoczne są efekty techniczno-budowlane. Przeprowadzone badanie pozwoliło również zidentyfikować pewne nieoczekiwane, zarówno pozytywne, jak i negatywne, efekty rewitalizacji, takie jak wzrost zaangażowania lokalnych stowarzyszeń, właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców w działania rewitalizacyjne oraz problem działań spekulacyjnych na terenach rewitalizowanych.
EN
The article attempts to identify and analyze the actions undertaken in the cities of the Wielkopolska Voivodeship in the area of urban renewal in the 1999–2005 period as well as the direct and indirect effects of these actions. In order to reach this objective, we analyze the local renewal programmes as well as other strategic documents launched in the investigated cities. In addition, we employ the survey technique and conduct numerous in-depth interviews with the local actors of the renewal process in order to get better insights into the economic, societal and spatial context of the renewal process. As a result, we show that the actions undertaken by the cities of the Wielkopolska Voivodeship in the realm of urban renewal are hardly integrated (they are not comprehensive and do not complement each other in a given area) and dominated by infrastructural investments. In contrast, the economic and social projects remain rare and their consequences ambiguous. We also identify some unexpected, positive as well as negative, consequences of the renewal process, such as increasing engagement of local property owners, entrepreneurs and associations in the renewal actions as well as the problem of profiteering on the renewed areas.
EN
The article aims to compare development strategies of urban-rural and rural communes with development strategies of Local Action Groups of Wielkopolskie Voivodeship in the context of the Act on formulating future supra-local development strategies. The paper is an attempt to answer the question which of the elements of the communes’ development strategies and local development strategies (LAG) can be continued in the future supra-local development strategies and which should be changed. What was analysed were 161 communes’ rural and urban-rural strategies as well as 31 local action groups which were in force in 2020. On this basis conclusions were drawn on devising future supra-local development strategies in Wielkopolskie Voivodeship. One can discern similarities between strategies comparing their design but also established goals. The greatest difference between those documents is an area they are in effect. It is difficult to find a local development strategy that would contain all goals relating directly or indirectly to the communes it is in force, despite that in most cases it can be observed that strategies overlap, which is indicative of their integrity and co-occurrence. Following the example of LAGs and in line with the statutory provisions, inter-commune associations should be formed, aiming not only to develop a joint territorially integrated strategy, but also to carry out integrated investment, economic, social, environmental and promotional activities. In the future, integrated activities of communes may bring better development results. It will be easier for several unionised communes to negotiate, find partners and funds.
PL
Celem artykułu jest porównanie strategii rozwoju gmin miejsko-wiejskich i wiejskich ze strategiami rozwoju wielkopolskich lokalnych grup działania w kontekście ustawy z 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, które z elementów strategii rozwoju gmin i lokalnych strategii rozwoju (LGD) mogą być implementowane w przyszłych strategiach rozwoju ponadlokalnego, a które należy zmienić. Analizie poddano 161 gminnych strategii wiejskich i miejsko-wiejskich oraz 31 strategii lokalnych grup działania, które obowiązywały w 2020 r. Na tej podstawie wyciągnięto wnioski dotyczące opracowania przyszłych ponadlokalnych strategii rozwoju województwa wielkopolskiego. Można dostrzec podobieństwa między strategiami, porównując ich konstrukcję, w tym ustalone w nich cele. Główna różnica między strategiami gmin i grup dotyczy ich zakresu problemowego i przestrzennego. Trudno znaleźć lokalną strategię rozwoju, która zawierałaby wszystkie cele odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do gmin, mimo że w większości przypadków można zaobserwować pokrywanie się celów strategii, co świadczy o ich zgodności i współzależności. Wzorem LGD i zgodnie z przepisami ustawowymi należy tworzyć związki międzygminne, których celem jest nie tylko wypracowanie wspólnej, zintegrowanej terytorialnie strategii, ale także prowadzenie zintegrowanych działań inwestycyjnych, gospodarczych, społecznych, ekologicznych i promocyjnych. W przyszłości zintegrowane działania gmin mogą przynieść lepsze efekty rozwojowe. Kilku gminom zrzeszonym w związkach łatwiej będzie negocjować, znajdować partnerów i fundusze.
PL
Nowa koncepcja badawcza miast urban resilience (prężności miejskiej) pozwala na podstawie analizy trajektorii rozwoju miast określić poziom prężności i wrażli­wości gospodarki miast na zachodzące zakłócenia. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie trajektorii rozwoju małych miast powiatowych województwa wielkopolskiego w ujęciu kon­cepcji urban resilience. Badanie prężności i wrażliwości ośrodków powiatowych w wymiarze ekonomicznym prowadzi się przy wykorzystaniu wartości indeksów dynamiki zmian o stałej podstawie. W analizie uwzględniono zróżnicowaną strukturę gospodarczą miast. Zakres czaso­wy opracowania obejmuje lata 2005–2015. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że ośrodki powiatowe o usługowej i bardziej zdywersyfikowanej strukturze gospodarki charakteryzują się większą odpornością na zakłócenia zewnętrzne i wyższym poziomem prężności w wymiarze ekonomicznym. Miasta o strukturze mieszanej i mniejszej dywersyfikacji gospodarki posia­dają relatywnie bardziej zamkniętą gospodarkę, na którą nie oddziałują w znaczącym stopniu zakłócenia zewnętrzne i wykazują niższy poziom prężności.
EN
The main aim of the work is to determine the importance of new towns in the settlement system of Wielkopolskie Voivodeship as compared with their general socio-economic situation. To this end, a research procedure involving four stages has been carried out. The first stage involved the basic characteristics of the settlement system in Wielkopolskie Voivodeship. The second one presented the processes of transforming regions into towns in the country and Wielkopolskie Voivodeship. The third stage was devoted to the importance of new towns in the urbanisation process of Wielkopolskie Voivodeship. In the last, fourth stage of the work, use was made of the survey results on the basis of which the socio-economic situation of the new towns of the investigated region was discussed. The analysis covered six centres of Wielkopolskie Voivodeship which regained city rights after 1989. These are: Obrzycko (restitution of city rights in 1990), Nekla (2000), Dobrzyca (2014), Chocz (2015), Jaraczewo (2016), and Opatówek (2017). The research conducted shows that the new towns have diversified socio-economic potential and play a relatively minor role in the urbanisation process of Wielkopolskie Voivodeship. The significance of new towns as centres performing commercial, educational and healthcare functions grow at the local level.
PL
Głównym celem pracy jest określenie znaczenia nowych miast w systemie osadniczym woj. wielkopolskiego w aspekcie ich ogólnej sytuacji społeczno-gospodarczej. Znaczenie ośrodków w systemie osadniczym rozpatrywane jest w odniesieniu do procesu urbanizacji i funkcji, jakie pełnią dla najbliższego otoczenia. W tym celu przeprowadza się postępowanie badawcze obejmujące cztery etapy. W etapie pierwszym dokonano podstawowej charakterystyki systemu osadniczego woj. wielkopolskiego. W etapie drugim omówiono procesy umiastowienia kraju i woj. wielkopolskiego. Trzeci etap poświęcono zagadnieniu znaczenia nowych miast w procesie urbanizacji woj. wielkopolskiego. W ostatnim, czwartym etapie pracy wykorzystano wyniki badań ankietowych, na podstawie których omówiono sytuację społeczno-gospodarczą nowych miast badanego regionu. Analizą objęto sześć ośrodków woj. wielkopolskiego, które odzyskały prawa miejskie po 1989 roku. Są to: Obrzycko (restytucja praw miejskich w 1990 r.), Nekla (2000), Dobrzyca (2014), Chocz (2015), Jaraczewo (2016) i Opatówek (2017). Przeprowadzone badanie wykazało, że nowe miasta charakteryzują się zróżnicowanym potencjałem społeczno-gospodarczym i odgrywają relatywnie niewielką rolę w procesie urbanizacji woj. wielkopolskiego. Znaczenie nowych miast jako ośrodków o funkcjach handlowych, edukacyjnych i ochrony zdrowia wzrasta na poziomie lokalnym.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.