Search results

1

Wkład Rafała Lemkina we wszechstronne zrozumienie ludobójstwa Ukraińców w Związku Sowieckim

100%

Serbyn R.

Władza sądzenia

|

2021

|

issue 20

29-51

PL

Celem artykułu jest skonstruowanie odpowiedzi na pytanie badawcze, w jaki sposób nowatorskie tezy wybitnego prawnika Rafała Lemkina (1900–1959), ojca koncepcji ludobójstwa (genocide) oraz intelektualnego patrona Konwencji ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r., przekładają się na nowe wszechstronne rozumienie Hołodomoru, zbrodni ludobójstwa na narodzie ukraińskim popełnionej przez władzę sowiecką. Autor pochyla się nad ewolucją rozumienia i oceny wydarzeń z lat 20. i 30. XX wieku w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Sowieckiej, zademonstrowanych po II wojnie światowej przez przedstawicieli ukraińskiej diaspory z Ameryki Północnej, władze USRS oraz środowiska naukowe i polityczne w niepodległej Ukrainie, przez pryzmat pojęcia zbrodni ludobójstwa. Artykuł stanowi ponadto próbę paradygmatycznego przepracowania historii stosunków rosyjsko-ukraińskich i wskazania głównych czynników, które doprowadziły Kreml do dokonania genocydu narodu ukraińskiego. W opracowaniu przeanalizowano źródła zachodnie oraz sowieckie.

2

Kościół Greckokatolicki w Czechosłowacji i jego likwidacja w kontekście sowieckiej polityki antykościelnej na terenie Europy Środkowej i Wschodniej

100%

Borza P., Pavonic P.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2022

|

vol. 40

|

issue 2

432-446

PL

Likwidacja Kościoła greckokatolickiego w Czechosłowacji była częścią szeroko zakrojonych działań antykościelnych reżimow komunistycznych pozostających pod kontrolą Związku Sowieckiego. Autorzy zwracają uwagę na postępowanie totalitarnego reżimu wobec omawianej wspolnoty religijnej w Czechosłowacji, ze szczegolnym uwzględnieniem identycznych lub podobnych procesow w Europie Środkowej. Opisują wpływ wydarzeń w Polsce i Związku Sowieckim na proces likwidacji Kościoła greckokatolickiego oraz omawiają przebieg jego likwidacji i konsekwencje tego faktu dla społeczeństwa. Ważnym elementem opracowania jest opis reakcji grekokatolikow na przymusową konwersję na prawosławie.

3

Współpraca polskiego wywiadu wojskowego z Secret Intelligence Service w drugiej połowie lat trzydziestych XX w.

100%

Kołakowski P.

Dzieje Najnowsze

|

2017

|

vol. 49

|

issue 2

PL

Oddział II SGWP przywiązywał dużą wagę do współpracy informacyjnej z Brytyjczykami, jednak dopiero w drugiej połowie lat trzydziestych kontakty na płaszczyźnie wywiadowczej stały się bardziej efektywne. Dotyczyły one zarówno rozpoznania potencjału militarnego ZSRS, jak i Niemiec hitlerowskich. Prawdziwy przełom we współpracy nastąpił w kwietniu 1939 r., po udzieleniu sobie przez Zjednoczone Królestwo i Polskę gwarancji bezpieczeństwa na wypadek agresji III Rzeszy. The Second Department of the Polish General Staff attached great importance to the cooperation with the British, but it was not until the second half of the 1930s that con tacts became more effective. They covered the military potential both of the USSR and Nazi Germany. A true breakthrough in the cooperation took place in April 1939, after the United Kingdom and Poland formalised their mutual military assistance in the event of aggression of the Third Reich.

4

Nauki historyczne w Polsce z sowieckiej perspektywy

100%

Wołos M.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2016

|

vol. 3

294-304

PL

Jan Szumski published a book on the attitude of party and government authorities of the Soviet Union to Polish historiography in the period 1945–1964. He used to prepare a monograph documents from Russian archives, previously unknown. This is important work for understanding the mechanisms of control of Polish science by Moscow after Second World War.

5

Totalitarno-kolonialny wymiar sowieckiego ludobójstwa narodu ukraińskiego w świetle myśli Rafała Lemkina. Analiza politologiczna

86%

Pobereƶny G.

Władza sądzenia

|

2021

|

issue 20

53-73

PL

W niniejszym opracowaniu autor dotyka problematyki Hołodomoru – zbrodni ludobójstwa na narodzie ukraińskim, choć niezawężonej jedynie do Wielkiego Głodu lat 1932–1933 – poddanej politologicznej analizie w kontekście szerszej genocydalnej polityki władzy sowieckiej prowadzonej względem Ukraińców w ZSRS. W tym celu w artykule wskazuje się na główne elementy składowe koncepcji zbrodni ludobójstwa skonstruowanej przez Rafała Lemkina (który podnosił, że jest ona w istocie zbrodnią kolonialną), a także jej porównanie z obowiązującą definicją genocydu w treści Konwencji ONZ z 1948 r. Wreszcie autor pochyla się nad dyskursem odnoszącym się do obecności ludobójstwa (na czele z Hołodomorem) i jego percepcji w ukraińskiej polityce pamięci ostatnich kilku dekad.

6

Kryzys w stosunkach między Polską a Rumunią w latach 1934–1936 w świetle polskich dokumentów dyplomatycznych

86%

Żerko S.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 2

PL

Crisis in Relations between Poland and Romania in 1934–1936 in the Light of Polish Diplomatic DocumentsIn 1934 relations between Poland and Romania, the signatories of an alliance pact, rapidly deteriorated. The crisis was caused by a sudden turnabout in Romanian foreign policy, when the Romanian Minister of Foreign Affairs Nicolai Titulescu unexpectedly became one of the advocates of including the USSR into a collective security system in Central–Eastern Europe. Naturally, this decision resulted in a crisis in the titular relations at a time when Polish diplomacy (steered by Józef Beck) endeavoured to restrict the impact exerted by Moscow upon the course of events in Europe. The policy pursued by Titulescu also brought about unrest among the influential circles of Romania. An end was put to the crisis by Titulescu’s dismissal in August 1936, with Polish diplomacy playing a considerable part in the minister’s discharge.

7

Polski wywiad i kontrwywiad wojskowy w latach 1918-1939 wobec Związku Sowieckiego. Charakterystyka działalności zawarta w dokumentach Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego

86%

Machniak A.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2017

|

issue 1(2)

27-43

EN

Polish military intelligence and counterintelligence was formed after the First World War. Its task was to protect the Polish army and defense industry. Polish state authorities made efforts to create an intelligence and counterintelligence service on the basis of idealistic people. Its development and operation in the years 1918-1939 were associated with Polish foreign policy. One of the main interests of these services was the activity of Soviet intelligence and counterintelligence agencies. These services conducted aggressive operations on Polish territory. This resulted in the eastern region was a priority in the activities of the intelligence and counter-intelligence services. However, it involved a lot of manpower and resources. It adversely affected the protection of the Polish against the activities of the security services of Germany. Polish security services in the years 1918-1939 uncovered illegal communist underground movements within the country. The communist movement in Poland was inspired by the Soviet secret service and constituted one of the main threats to national security. After World War II the activities of Polish military intelligence and counterintelligence became the subject of scrutiny by the communist military counterintelligence, which operated in Poland in 1945-1956. This formation was created on the model of the Soviet security services operating before World War II and adopting similar working methods. The soldiers involved in Polish military intelligence and counter-intelligence in the years 1918-1939 were exposed and subjected to brutal repression by the communist counterintelligence. They were seen as one of the main enemies of the Polish communist state.

PL

Polski wywiad i kontrwywiad wojskowy formował się po zakończeniu I wojny światowej. Jego zadaniem była ochrona polskiej armii oraz przemysłu zbrojeniowego. Władze państwa polskiego podjęły starania, aby tworzyć wywiad i kontrwywiad w oparciu o ludzi ideowych. Jego rozwój i działalność ulegały zmianom w latach 1918-1939 i były związane z polską polityką zagraniczną. Jednym z głównych zainteresowań tych służb była działalność sowieckiego wywiadu i kontrwywiadu. Służby te prowadziły agresywne działania na terenie Polski. Powodowało to, że kierunek wschodni był priorytetem w działaniach wywiadu i kontrwywiadu. Angażował jednak dużo sił i środków. Wpływało to negatywnie na ochronę Polski przed działalnością służb Niemiec.Polskie służby w latach 1918-1939 rozpracowywały również nielegalne podziemie komunistyczne w kraju. Ruch komunistyczny w Polsce był inspirowany przez sowieckie służby i stanowił jedno z głównych zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa. Po II wojnie światowej działalność polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego była przedmiotem analizy ze strony komunistycznego kontrwywiadu wojskowego, który działał w Polsce w latach 1945-1956. Formacja ta utworzona została na wzór sowieckich służb specjalnych działających przed II wojną światową i stosująca podobne metody pracy. Żołnierze związani z polskim wywiadem i kontrwywiadem wojskowym w latach 1918-1939 poddani zostali rozpracowaniu i brutalnym represjom ze strony komunistycznego kontrwywiadu. Postrzegani byli jako jeden z głównych wrogów dla komunistycznej Polski.

8

Druga wojna światowa we wspomnieniach wadowickiego Żyda

86%

Żmuda M.

Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

|

2019

|

issue 22

130-141

PL

Artykuł jest podsumowaniem dotychczasowej wiedzy na temat wojennych losów Jerzego Klugera, wadowickiego Żyda, syna ostatniego prezesa wadowickiej gminy żydowskiej i szkolnego przyjaciela Karola Wojtyły. Losy Klugera w latach 1939-1945, który przez Związek Sowiecki, Środkową Azję i Bliski Wschód dotarł ostatecznie do Rzymu, zostały przedstawione na szerszym tle wydarzeń II wojny światowej.

9

Udział obywateli Związku Sowieckiego w wojnie domowej w Hiszpanii w latach 1936–1939

81%

Wołos M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2016

|

issue 97

31-63

EN

The participation of the USSR’s citizens in Spanish Civil War was significant. Four thousand people were sent to support the Peoples Front government, including about 1000 civilian specialists and several hundred of secret service agents. Pilots and tankers formed the most numerous group of military advisers. The elite of the Red Army was sent to Spain. Majority of them consisted of relatively young men, born at the turn of 19 and 20 centuries. Joseph Stalin regarded the Civil War in Spain as a firing range for the Soviet military equipment and specialists. Moscow also took care for promoting communism and internationalism by sending journalists, writers and cameramen to Spain. The losses during the conflict were painful, but did not undoubtedly undermine the military capabilities of the Soviet Union. It is estimated that during the conflict, 198 advisers and military specialists were killed, including at least 93 pilots.

PL

Udział obywateli Związku Sowieckiego w wojnie domowej w Hiszpanii był znaczący. Dla wsparcia obozu lewicy i armii Frontu Ludowego posłano ok. 4 tysięcy ludzi, w tym ok. tysiąca specjalistów cywilnych i kilkuset agentów służ specjalnych. Największą liczbę doradców wojskowych stanowili piloci oraz czołgiści. Do Hiszpanii wysłano elitę Armii Czerwonej, ludzi w zdecydowanej większości stosunkowo młodych, bo urodzonych na przełomie XIX i XX w. Józef Stalin traktował wojnę domową jako poligon doświadczalny dla własnego sprzętu oraz specjalistów. W Moskwie zadbano również o promowanie komunizmu i internacjonalizmu, posyłając do Hiszpanii dziennikarzy, pisarzy i kinooperatorów. Poniesione w trakcie konfliktu straty były bolesne, ale z pewnością nie nadszarpnęły nadmiernie potencjału militarnego Związku Sowieckiego. Oblicza się, że w trakcie konfliktu zginęło 198 doradców oraz specjalistów wojskowych, w tym co najmniej 93 lotników.

10

System of Party Guidance of Local Councils in the Ukrainian SSR (on the Example of Lutsk City Council)

72%

Bortnikova A.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

vol. 37

|

issue 1

541-558

EN

The purpose of the article is to analyze the forms, mechanisms and procedures for exercising comprehensive control of the Communist Party over the activities of local governments, in particular the Lutsk City Council in 1939–1990. The source of the article consists of the dokuments from the State Archives of the Volhynia region, press publicatiions, and the memories of the events’ participants. It has been proved that the nature of activity, function and order of formation of local self-government institutions in the territory of Volhynia determined the totalitarian political regime of the Soviet Union with a one-party political system. Based on a study of the problem of political and legal consolidation of the institute of local councils, it has been found out that in the Soviet period it was actually implemented an undemocratic state model of local self-government when local councils at constitutional level were recognized by state authorities. Much attention has been paid to the specifics of the formation of local selfgovernment bodies. It has been shown that these were not elections in the ordinary sense, but in fact voting in advance of the candidates for election by the party bodies and at the same time a manifestation of citizens’ loyalty to the dominant political regime. The process of control of the CPSU over self-government institutions in cities was monitored through a system of measures and procedures that included: selection of candidates for deputies on political, social-class, gender grounds, etc., nomenclature principle of selection of city council leadership, their executive committees and other structural units, practice of holding joint meetings of party committees and executive committees, system of co-optation of representative government institutions, and seats of local representative offices.

11

Przesiedlenia ludności na Ukrainie w latach 1933–1934

72%

Kuśnierz R.

Dzieje Najnowsze

|

2018

|

vol. 50

|

issue 1

PL

Po Wielkim Głodzie, w wyniku którego zmarło co najmniej 3,5 mln osób, bolszewicy stanęli przed problemem braku odpowiedniej liczby ludzi do pracy na roli. Postanowiono wobec tego na tereny najbardziej wyludnione z powodu głodu sprowadzić chłopów z Rosji i Białorusi oraz przesiedlić rolników z mniej dotkniętych głodem regionów Ukrainy. Akcja nie zakończyła się sukcesem, bowiem większość chłopów sprowadzonych na opustoszałe tereny wróciła z powrotem. After the Great Famine in Ukraine that killed at least 3.5 million people, the Bolsheviks faced a problem of a lack of resources and people to work on the land. Thus, a decision was made to bring to the most depopulated areas peasants from Russia and Belarus, as well as some farmers from other regions of Ukraine, less affected by the famine. The action did not succeed, as a majority of peasants who were brought to Ukrainian lands devastated by the Holodomor went back to their homes.

12

Zmienność czy konsekwencja? Problem relacji Polski ze Związkiem Sowieckim w publicystycznej refleksji Aleksandra Bocheńskiego od lat trzydziestych XX wieku do 1952 roku

72%

Orzełek A.

Acta Humana

|

2016

|

vol. 7

EN

The purpose of the article is to analyze the transformations of the relations betweenPolandand theSoviet Unionin Aleksander Bochenski’s journalism since the 1930s to 1952. The author also tries to establish if they were an effect of international situation or maybe stemmed from the journalist’s ideological views.The analysis of historical sources has proven the existence of two stages in Bochenki’s writings about the Soviet Unionin this period. Before 1939, he called for the liquidation of this state by Polandthrough military aggression, the liberation of bordering nations and the creation of a “sanitary cordon” between Polandand Russia, which was in Polish interest. The publicist perceived the Soviet Union as another form of imperial Russia. He disregarded ideological issues. Thus, in the years 1939–1945, he sought the possibility of agreement with Germany. However, at the end of the war, when the Soviets occupied Poland, Bochenski referred to 19th century positivism and he thought about a compromise with communists. As a result, he become involved in the creation of the progressive Catholics movement. He claimed that the Soviet Union was the only guarantor ofPoland’s western border and thatPoland should become a credible ally of Moscow.The analysis of Bochenski’s narrative about the Polish-Soviet relations allowed to perceive him as a political realist. His attitude to theSoviet Uniondepended on the correlation between geopolitical situation and national interests, which could justify both the strive to liquidate this state and to agree with it.

PL

Prezentowany artykuł ma na celu zobrazowanie przemian, jakim uległ obraz Związku Sowieckiego w publicystyce Aleksandra Bocheńskiego od lat trzydziestych XX wieku do 1952 roku oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy zmiany te były zależne jedynie od sytuacji międzynarodowej, czy też warunkowały je kwestie ideowe.Analiza materiału źródłowego wskazuje na dwa etapy w podejściu Bocheńskiego do Sowietów w omawianym okresie. W międzywojennym okresie swej publicystyki nawoływał on do uderzenia Polski na wschód, w celu wyzwolenia narodów kresowych i utworzenia z nich pasa buforowego oddzielającego Polskę od Rosji. Służyć to miało mocarstwowym interesom Polski. Publicysta postrzegał Związek Sowiecki jako kolejną formę moskiewskiego imperializmu, lekceważąc kwestie ideologiczne. Toteż, gdy w latach 1939–1945 poszukiwał możliwości porozumienia z Niemcami, jednocześnie (wobec spodziewanego zajęcia ziem polskich przez Armię Czerwoną, nawiązując do tradycji dziewiętnastowiecznego pozytywizmu) przemyśliwał o porozumieniu z Sowietami. Znalazło to wyraz w jego zaangażowaniu w tworzenie ruchu katolików postępowych oraz w koncepcjach politycznych, w których prezentował Związek Sowiecki jako gwaranta polskiej granicy zachodniej, a także wskazywał, że Polska powinna zabiegać o to, aby stać się wiarygodnym sojusznikiem w oczach wschodniego sąsiada.Narracje Bocheńskiego o relacjach polsko-sowieckich pozwalają określić go jako politycznego realistę. Uzależniał on swój stosunek do Związku Sowieckiego od korelacji sytuacji geopolitycznej i interesów narodowych, uznając, że w ich imię można dążyć zarówno do likwidacji tego państwa, jak też porozumienia z nim.

13

Figury dzieciństwa w militarystycznym dyskursie w Związku Radzieckim i we współczesnej Rosji

72%

Siegień W.

Problemy Wczesnej Edukacji

|

2016

|

vol. 12

|

issue 4(35)

51-63

EN

The article presents the use of childhood figures in the process of constructing a militaristic discourse in Russian society. The author also tries to identify ways to use similar figures of childhood in different historical and political contexts. Comparative analysis was related to the figures taken from the reality of the Soviet Union and modern Russia. The method of analysis was based on a narrative analysis. Analysing propaganda broadcasts at the syntactic and paradigmatic level, the paper shows that propaganda texts created in different times use similar measures plots distant in time use similar measures. The use of figures of childhood appears to be the one of the most effective tools of military propaganda in Russia.

14

Университетская юбилейная культура на Востоке Европы

72%

Posokhov S.

Res Historica

|

2015

|

issue 39

EN

The aim of the present article is to reflect upon various forms of self-presentation of universities in Eastern Europe, with special attention devoted to so-called “university jubilee culture”. It appears that this phenomenon came into being in Eastern Europe as a result of traditions present in renowned universities of Western Europe. During the Soviet times the tradition of jubilees at universities changed to a great extent and the revival of a number of forms of self-presentation nowadays has been conditioned by a number of factors. These comprise many differentiating features, which may be a sign of crisis in university milieus.

PL

Artykuł został poświęcony różnym formom autoprezentacji uniwersytetów w Europie Wschodniej. Szczególna uwaga została skierowana na tzw. kulturę jubileuszy uniwersyteckich. Okazało się, że na wschodzie Europy zjawisko to pojawiło się pod wpływem tradycji istniejących na starych uniwersytetach zachodnioeuropejskich. W okresie sowieckim obchodzenie jubileuszy na uniwersytetach uległo poważnej transformacji. Odrodzenie wielu form autoprezentacji w czasach współczesnych uwarunkowane było wieloma czynnikami. Wśród nich można zauważyć wiele cech różnicujących, co może wskazywaćna kryzys w środowiskach uniwersyteckich.

15

Emigracyjny wizerunek przeciwnika politycznego... na tle historycznych resentymentów i w perspektywie zjednoczenia z krajem (1945–1992)

72%

Kilian S.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica

|

2015

|

issue 14

16-27

EN

In the catalogue of the emigration policy goals the motif of the political enemy can be visible in two aspects; as an adversary in the internal political rivalry between the historical groups and as an external enemy – the Soviet Union and the communist ideology as a factor connecting these groups within the anti-soviet concept of Polish politics. In time, since the creation of the Committee for a Free Europe as an organisation coordinating the fight against the communist ideology (also beyond Europe) and the implementation of emigration into the liberation strategy, a new enemy has appeared – the Sanation, born in the political rivalry from the years of the Second Polish Republic, reborn among the emigrants by the historical ressentiment and the diplomatic game of the Brits, who intentionally, selectively picked the historical parties as CFE partners, which resulted in a warped image of the political life in the “Polish London” as a society subject to external influence. The research aim of this paper in to explain the role of the political enemy motif in shaping of the ideological profile of the political programme and political fight strategy both in the context of emigration and the contemporary times (after 1989). The research interest includes also the analysis of the evolutionary factors of the political thought under the influence of the imaginary external enemy. These research questions lead to the next one, meaning if the unification of the political parties and atrophy of the historical parties in defining the ideological-political enemy reflects the authentic character change of the nationalist political parties, and furthermore, how does going back to the historical events with the intent to confirm the frame of mind block the process of modernising the political programme towards solving the problems of the future? Due to the homogeneous nature of the source material, the research aim has been primarily oriented towards the political thought history of the emigrational National Party (Stronnictwo Narodowe).

16

OBJAWIENIE FATIMSKIE JAKO ŹRÓDŁO INSPIRACJI DLA MARIOLOGII O. ROMANA BAKHTALOVSKYY’EGO (1897-1985)

72%

Oliynyk A.

Forum Teologiczne

|

2018

|

vol. 19

79-90

PL

O. Roman Bakhtalovskyy jest swoistym mistykiem i mistagogiem w nowoczesności, gdyż jego pobożność, duchowość, posługa kapłańska oraz piśmiennictwo czerpią inspirację z objawień fatimskich. W jego poglądach mariologicznych znajdujemy wiele symboli nawiązujących do wydarzeń z 1917 roku, w Portugalii. One ukształtowały jego wiarę opartą na: oddawaniu czci Niepokalanemu Poczęciu Bogarodzicy, nabożeństwie do Jej Najświętszego Serca, doskonaleniu relacji synowskich według założeń królestwa Bożego. Nadzieja i wiara w ostateczne zwycięstwo chrześcijaństwa nad ideologią ateizmu jest kluczem do zrozumienia jego bezkompromisowej pozycji w walce ze złem oraz wierności Kościołowi i obrony własnych przekonań religijnych w sytuacji reżimu komunistycznego. Dla o. Romana wszystko, co dzieje się w Związku Sowieckim nie ma podstaw do zdziwienia, smutku czy rozpaczy. Wszystko jest jasne, gdyż biorąc pod uwagę dialogi Maryi Dziewicy z wizjonerami w Fatimie, były przewidziane czasy „wielkiej apostazji” w XX wieku, brutalne prześladowania chrześcijan w krajach komunistycznych, a jednocześnie zaproszenie chrześcijan do działania na rzecz królestwa Bożego, solidarności, nawrócenia, cierpliwości oraz wytrwałości wierze. Doświadczenie życiowe oraz „Dzieło Fatimy” ukształtowały o. R. Bakhtalovskyy’ego jako żywego i wiarygodnego świadka wydarzeń historycznych XX wieku wewnątrz „Imperium zła” (R. Reagan) Związku Sowieckiego. Osobistym wnioskiem o. Romana w celu odnowy wiary i moralności chrześcijańskiej w Ukrainie była sprawa założenia żeńskiego Zgromadzenia Najświętszego Serca Maryi Fatimskiej (NSMF) oraz troska o jego przetrwanie w trudnych warunkach istnienia podziemnego Kościoła. Dlatego cały szereg działań o. R. Bakhtalovskyy’ego w celu realizacji zadań z Fatimy był przyspieszeniem nadejścia wolności narodu i Kościoła na Ukrainie.

EN

O. Roman Bakhtalovskyy is a is a kind of mystic and mystagogist in modernity, because his piety, spirituality, priestly ministry and writing draw inspiration from the Fatima apparition. In his Marian views we find many symbols of harking back to events of the 1917 year, in Portugal. They formed his faith based on: the worships to the Immaculate Conception Mother of God, the service to Her Sacred Heart, the improvement of filial relations according to foundations of the kingdom of God. The hope and the faith in final victory Christianities over the ideology of atheism is a key to the understanding of his uncompromising position in the fight with the evil, the faithfullness to the Church and protections of own religious convictions in the situation of the communist regime. For Father Roman, everything that happens in the Soviet Union has no grounds for astonishment, sadness or despair. All is clear, because in consideration of dialogues of Blessed Virgin with visionaries in Fatima, were foreseen times „of the great apostasy” in XX century, brutal persecutions of Christians in Communist countries, and simultaneously the invitation of Christians to the activity in the interest of the kingdom of God, the solidarity, the conversion, the patience and the persistence to the faith. The vital experience and „the Fatima's Opus” formed Father Bakhtalovskyy as the lively and unimpeachable witness of historical events of XX centry inside the „Evil empire” (R. Reagan) of the Soviet Union. The personal conclusion for Roman, for the purpose of the renovation of faith and Christian morality in Ukraine, was an affair of the foundation of a female congregation of the Sacred Heart of Mary from Fatima and the care for its survival in difficult conditions of an existence of the underground Church. Therefore all activities fr. Bakhtalovskyy for a purpose of a realization of assignments from Fatima ware the acceleration of an arrival of the freedom to the nation and the Church in Ukraine.

17

Nie tylko wizyta u Stalina. Ksiądz Stanisław Orlemanski i jego bracia

72%

Piórkowska K.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 2

PL

Not Simply a Visit With Stalin - Rev. Stanislaus Orlemanski and His BrothersFor the past 71 years the life of Rev. Stanislaus Orlemanski has been described by a series of catchphrases, the summary of which reads - a Polish–American Communist who invited himself to Moscow, an overconfident country bumpkin who thought he could outsmart Stalin, a priest who departed without the permission of his diocesenal superior.Reverend Stanislaus was not the most radical of the three Orlemanski brothers, who were priests, rather it was Casimir, who was deeply engaged in the Pittsburgh union movement and is well known to students of the US Labor movement. Reverend Stanislaus was known to the Polish–American community - the leading conservative paper - Dziennik Związkowy, published his articles criticizing the description of Poles and Italians in the Catholic Encyclopedia. In the ensuing years, Orlemanski’s articles appeared in both Polish and English language press.The decision that Stanislaus Orlemanski was to travel to Moscow was made some six months prior to his departure, during the Moscow Conference of October 1943. This decision is multiplaned and relates not only to the 1944 US Presidential election, but also to a future Polish government as well as Stalin’s desire to impress both Anglicans and Roman Catholics with his openness to religion. Clearly FDR and his closest advisors saw the benefits of this proposal as did the Soviet government. Efforts to include clergy in the „Wasilewska” government also involved Fr. Walter Ciszek, SJ and Fr. Wilhelm Kubsz.Mid–January 1944 correspondence of Ambassador Harriman with Washington relates that the People’s Commissar of the USSR had proposed that Krzycki, Lange and Orlemanski all serve as members of a future Polish government. Stalin’s late January 1944 letter to Roosevelt requesting issuance of passports to Orlemanski and Lange served as a camouflage for FDR; while his response to Stalin attempts to distance himself from the project. A passport was issued, as were permits for travel from the US Western Defense Command and the Alaska Defense Command, as well as others valid for travel through Egypt, Iraq and Persia (Iran) confirming the deep involvement of the US and British Government in this project.Correspondence from the US National Catholic Welfare Conference to the Papal Nuncio in Washington sent prior to the departure of Orlemanski and contains specific references to his probable position in the future government. The well–publicized suspension of Reverend Orlemanski was simply pro forma and lasted but several days. Drafts of his apology are located in NCWC files. Finally, the invitation to participate in the 50th anniversary celebrations of a strongly anti–communist Cardinal of the Curia, confirm at the least, that the Vatican was aware that Orlemanski was not an agent.What is now left to discover is the text of the Stalin document transmitted for Orlemanski by Father Marie Leopold Braun A. A., from Moscow to the Vatican and the Roman Curia’s full analysis of this document. That must await the declassification of the Pope Pius XII records held by the Vatican. What is clear is that the Rev. Stanislaus Orlemanski, although a leftist, was not a radical anomaly but rather an intensely pro–Polish US citizen who saw the sole enemy as Germany and supported any organization that fought against the enemy.

18

Nieznany kurier Piusa XII. Analiza postawy katolickiego misjonarza w sowieckim więzieniu i procesu jego rozpracowywania przez NKGB

72%

Adamski Ł.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 2

PL

An Unknown Courier of Pope Pius XII. An Analysis of the Stance of a Catholic Missionary in a Soviet Prison and the Process of Investigating Him by the NKGBA major part of this article is based on recently rendered available sources from the SBU State Archives in Kyiv and reconstructs the last months in the life of Father Jerzy Moskwa (1910– 1941) - a Jesuit missionary and courier of Pius XIII and Metropolitan Andrzej Szeptycki (Andrey Sheptytsky). Arrested in January 1941 during his trip from the Vatican to Lviv, Father Moskwa was interrogated by the NKGB and invigilated by two co–inmates, whose detailed reports make it possible to expand knowledge about the methods and techniques applied by the Soviet services, the political and missionary plans of the Vatican involving the Soviet Union, and the infiltration of the Church in Eastern Galicia. Moreover, they comprise a study of a confrontation of the stand of a zealous Christian, represented by Father Moskwa, and Soviet mentality represented by Yevhen Hromovenko, former chief of the Intelligence of Soviet Ukraine, whom the Jesuit was converting in the cell to Christianity.

19

Формирование казахской советской бюрократии в 1920-е годы: большевизация или этнизация?

72%

Amanzholova D. A.

Res Historica

|

2015

|

issue 40

EN

The formation of the Soviet state, its transformation and stabilization in the 1920s and 1930s on the example of how the political elite of Kazakh Soviet Socialist Republic was formed and restructured portrays the dynamic nature of political culture and ambivalent character of Soviet ethnopolitics. Personalization of the relationships of management and subordination, dynamic development of bureaucratic structure and its culture indicate the multi-threaded character of mutual relations between the traditional society and the emerging modernising factors. An important issue are also ways of strengthening the political culture of federative statehood through consolidation of the ruling elite and consolidating the mutual relations between the central authorities of the Soviet Union and authorities of the republics which the Union comprised. The author analyses processes occurring during the formation of Soviet bureaucracy in Kazakhstan. She portrays the degree and areas of its unification or modification under the influence of ethnic and social factors as well as peculiarities and modernising processes taking place within the bureaucratic system.

PL

Utworzenie państwa sowieckiego, jego transformacja oraz stabilizacja w latach 20. i 30. XX w. na przykładzie formowania się i restrukturyzacji elit politycznych Kazachskiej Autonomicznej Republiki Rad, stanowiącej organiczną część nomenklatury Związku Sowieckiego, obrazuje dynamikę kultury politycznej i ambiwalentny charakter etnopolityki sowieckiej. Personalizacja stosunków zarządu i podwładności, dynamika rozwoju aparatu biurokratycznego oraz jego kultura świadczą o wielowątkowym charakterze wzajemnych stosunków społeczeństwa tradycyjnego i o pojawiających się czynnikach modernizacyjnych. Ważnymi kwestiami były sposoby wzmocnienia kultury politycznej państwowości federacyjnej drogą konsolidacji elity rządzącej oraz wzmocnienia obopólnych relacji między władzami centralnymi Związku Sowieckiego a władzami republik wchodzących w jego skład. Autorka analizuje procesy zachodzące w formowaniu się biurokracji sowieckiej w Kazachstanie. Przedstawia stopień i płaszczyzny jej unifikacji lub modyfikacji pod wpływem czynników etnicznych i społecznych, a także osobliwości i procesy modernizacyjne zachodzące w jej obrębie.

20

Muzyka epoki hałasu. Recepcja Odlewni stali Aleksandra Mosołowa w międzywojennej Polsce

72%

Łotysz S.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2023

|

vol. 58

|

issue 1

101-114

EN

The Iron Foundry, a suite by Soviet composer Alexander Mosolov, was premiered in Poland in 1931. The composition belonged to the “Machine Music” popular at that time. Performances of the work elicited strong reactions from the Polish public, not only because of its artistic style but also because of the composer’s ideological background. The issue of music inspired by industrial sounds had also entered the debate about the problem of noise in the human environment.

PL

W 1931 r. miała w Polsce miejsce premiera utworu Odlewnia stali sowieckiego kompozytora Aleksandra Mosołowa. Kompozycja należała do popularnego wówczas nurtu „muzyka maszyn”. Wykonania tego utworu budziły duże emocje wśród polskiej publiczności nie tylko z uwagi na styl artystyczny, ale również na przekaz ideowy oraz poglądy polityczne kompozytora. Kwestia muzyki inspirowanej odgłosami przemysłu przeniknęła również do dyskusji wokół problemu hałasu w środowisku człowieka.

Refine search results

Wkład Rafała Lemkina we wszechstronne zrozumienie ludobójstwa Ukraińców w Związku Sowieckim

Kościół Greckokatolicki w Czechosłowacji i jego likwidacja w kontekście sowieckiej polityki antykościelnej na terenie Europy Środkowej i Wschodniej

Współpraca polskiego wywiadu wojskowego z Secret Intelligence Service w drugiej połowie lat trzydziestych XX w.

Nauki historyczne w Polsce z sowieckiej perspektywy

Totalitarno-kolonialny wymiar sowieckiego ludobójstwa narodu ukraińskiego w świetle myśli Rafała Lemkina. Analiza politologiczna

Kryzys w stosunkach między Polską a Rumunią w latach 1934–1936 w świetle polskich dokumentów dyplomatycznych

Polski wywiad i kontrwywiad wojskowy w latach 1918-1939 wobec Związku Sowieckiego. Charakterystyka działalności zawarta w dokumentach Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego

Druga wojna światowa we wspomnieniach wadowickiego Żyda

Udział obywateli Związku Sowieckiego w wojnie domowej w Hiszpanii w latach 1936–1939

System of Party Guidance of Local Councils in the Ukrainian SSR (on the Example of Lutsk City Council)

Przesiedlenia ludności na Ukrainie w latach 1933–1934

Zmienność czy konsekwencja? Problem relacji Polski ze Związkiem Sowieckim w publicystycznej refleksji Aleksandra Bocheńskiego od lat trzydziestych XX wieku do 1952 roku

Figury dzieciństwa w militarystycznym dyskursie w Związku Radzieckim i we współczesnej Rosji

Университетская юбилейная культура на Востоке Европы

Emigracyjny wizerunek przeciwnika politycznego... na tle historycznych resentymentów i w perspektywie zjednoczenia z krajem (1945–1992)

OBJAWIENIE FATIMSKIE JAKO ŹRÓDŁO INSPIRACJI DLA MARIOLOGII O. ROMANA BAKHTALOVSKYY’EGO (1897-1985)

Nie tylko wizyta u Stalina. Ksiądz Stanisław Orlemanski i jego bracia

Nieznany kurier Piusa XII. Analiza postawy katolickiego misjonarza w sowieckim więzieniu i procesu jego rozpracowywania przez NKGB

Формирование казахской советской бюрократии в 1920-е годы: большевизация или этнизация?

Muzyka epoki hałasu. Recepcja Odlewni stali Aleksandra Mosołowa w międzywojennej Polsce