Search results

1

Doświadczenie alienacji u młodzieży a zróżnicowanie predyspozycji twórczych oraz deklarowanego typu uzdolnień

100%

Tomaszek K.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2016

|

vol. 9

110-126

PL

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, jaka jest relacja między doświadczaniem alienacji przez młodzież o zróżnicowanym typie zdolności i predyspozycji twórczych. Analizy statystyczne bazowały na wynikach 331 osób badanych w wieku 16–20 lat, które wypełniały Skalę Poczucia Alienacji Kmiecik-Baran,Test Myślenia Twórczego Urbana-Jellena oraz Ankietę Personalną. Wyniki wskazują, że osoby uzdolnione artystycznie odznaczają się wyższym poziomem wyobcowania oraz poczucia osamotnienia i anomii niż młodzież deklarująca inny typ uzdolnień (językowe, ścisłe). W świetle uzyskanych danych zasadniczo brak jest istotnych korelacji między poczuciem alienacji a predyspozycjami twórczymi.Badania ujawniły jednak, że poczucie wyobcowania i osamotnienia sprzyja myśleniu twórczemu, ale tylko u dziewcząt.

EN

This study investigated the relationship between student alienation, abilities and creativity predisposition. The adolescents completed the Kmiecik-Baran Scale of Alienation and the Urban-Jellen Creativity Thinking Test (TCT), and answered questions about personal characteristics. The analysis was based on results from a total of 331 undergraduate students, age 16–20. The outcome indicated that the level of alienation (mostly loneliness and anomie) is the highest among artistically gifted adolescents. In light of the obtained data, no correlation between the sense of alienation and creative predisposition was found. However, the relationship between student alienation and creativity predisposition was positive but very weak and only among girls.

2

Wsparcie dziadków i prężność a relacje z rówieśnikami u adolescentów z rodzin samotnych matek

100%

Napora E.

Psychologia Wychowawcza

|

2018

|

vol. 55(13)

83-103

PL

Celem badań było sprawdzenie występowania różnic oraz związków między wsparciem dziadków i prężnością adolescentów a komunikowaniem się z rówieśnikami u badanych z rodzin samotnych matek, a także oszacowanie w tym związku roli płci badanych. Badania za pomocą Berlińskich Skal Wsparcia Społecznego (BSSS), autorskiej Skali Komunikowania się Adolescentów z Rówieśnikami (SKAR); Skali do Pomiaru Prężności – SPP-18 oraz ankiety osobowej przeprowadzono wśród 145 dorastających dziewcząt i 137 chłopców. Wyniki pokazały, że pod względem komunikowania się z rówieśnikami badani istotnie nie różnią się między sobą. Chłopcy mają istotnie wyższą prężność, dziewczęta znacząco bardziej poszukują i więcej otrzymują wsparcia od dziadków. Ponadto dla obydwu grup stwierdzono istotną statystycznie dodatnią korelację pomiędzy prężnością, wsparciem dziadków a otwartością w komunikowaniu się badanych z rówieśnikami. Przeciwnie niż do związku z komunikacją trudną. Wnioskując, płeć adolescentów odgrywa znaczącą rolę w korzystaniu z zasobów w kształtowaniu komunikowania się z rówieśnikami.

3

Poczucie samotności młodzieży w dobie portali społecznościowych

100%

Wrótniak J.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2018

|

vol. 573(8)

51-59

PL

Wstęp: Celem artykułu było ustalenie, czy aktywność na portalach społecznościowych może mieć związek z poczuciem samotności młodzieży. Metody: W badaniu posłużono się kwestionariuszem ankiety własnej konstrukcji, zawierającym pytania z kafeterią zamkniętą i otwartą oraz polską adaptacją Skali Samotności De Jong Gierveld. Przebadano łącznie 63 uczniów, w tym 43 dziewczyny (68,3%) i 20 chłopców (31,7%), w wieku 12–13 lat (klasy siódme). Wyniki: Uzyskane wyniki podzieliły badaną młodzież na dwie grupy. Pierwszą, stanowiły osoby nie odczuwające samotności (69,8%), drugą grupę (30,2%) – osoby odczuwające samotność w znacznym i umiarkowanym stopniu. Różnice w porównywanych grupach wystąpiły w odniesieniu do ilości czasu spędzanego na portalach w ciągu dnia, liczby znajomych oraz w długości posiadania konta na portalach społecznościowych. Wnioski: Uzyskane wyniki pokazują, że młodzież wskazująca na zadowolenie i satysfakcję z kontaktów społecznych (grupa A), deklarowała jednocześnie aktywność na portalach społecznościowych powyżej 2 godzin dziennie. Natomiast osoby, które odczuwały braki w kontaktach z innymi, w tym brak przyjaciela (grupa B), deklarowały korzystanie z portali do 1 godziny dziennie. W porównywanych grupach wystąpiły również różnice w odniesieniu do ilości znajomych na portalach oraz w długości posiadania konta. W pozostałych analizowanych obszarach, nie odnotowano różnic w porównywanych grupach.

4

Szanse rozwojowe młodzieży dorastającej w rodzinach migracyjnych w kontekście nadziei na sukces .

100%

Doiczman N.

Praca Socjalna

|

2018

|

vol. 33(3)

42-69

PL

W artykule podjęto kwestię nadziei na sukces wśród młodzieży dorastającej w rodzinach migracyjnych. Zagadnienie to wiąże się z problematyką pracy socjalnej, socjologii rodziny i psychologii rozwoju człowieka. Wiedza na temat szans rozwojowych młodzieży z rodzin migracyjnych może być szczególnie wartościowa poznawczo dla pracowników socjalnych, którzy w praktyce mierzą się z potencjałem opiekuńczym rodziny migracyjnej. Wyjazd rodziców prowadzi do bardzo szybkiego usamodzielnienia się dzieci i skrócenia okresu oddziaływania rodziny na życie jednostki. Wielu badaczy podejmuje problematykę negatywnych konsekwencji rozłąki migracyjnej dla rozwoju dziecka. Niewiele prac obrazuje szanse rozwojowe i potencjał osób wychowujących się w rodzinach rozdzielonych przestrzennie z powodu migracji. W artykule opisano fragment funkcjonowania młodzieży, która w związku z wyjazdem rodziców musiała podjąć się nowych obowiązków, takich jak: przejęcie opieki nad rodzeństwem, prowadzenie gospodarstwa domowego, opieka nad dziadkami, u których mieszka pod nieobecność rodziców. Do ustalenia poziomu nadziei na sukces wśród młodzieży wykorzystano kwestionariusz Nadziei na Sukces Marioli Łaguny, Jerzego Trzebińskiego i Mariusza Zięby. W badaniu wzięło udział 87 nastolatków uczęszczających do szkół ponadgimnazjalnych w województwie kujawsko-pomorskim. Grupę kontrolną stanowiła młodzież, której rodzice nie migrują zarobkowo poza granice Polski, natomiast grupę kryterialną – adolescenci dorastający w rodzinach migracyjnych. Jednym z obszarów działań pracownika socjalnego jest kierowanie oferty pomocowej do rodzin. Wiedza na temat swoistego sposobu funkcjonowania rodzin migracyjnych może pomóc lepiej spełniać funkcje na rzecz wsparcia tych rodzin. Artykuł ma na celu przybliżenie problematyki młodzieży dorastającej w rodzinach migracyjnych, zmuszonej – w związku z wyjazdem zarobkowym rodziców – do zmierzenia się z nowymi obowiązkami, często typowymi dla osoby dorosłej, jednak nieadekwatnymi na tym etapie rozwojowym.

5

Zachowania ryzykowne młodzieży – definicje, modele teoretyczne oraz czynniki ryzyka

100%

Makara-Studzińska M.

Roczniki Nauk o Rodzinie

|

2009

|

vol. 1

213-228

EN

Adolescence is a developmental period of rapid changes, when teenagers begin to surmount challenges and learn autonomy. It is also unfortunately the period of many threats for youth. Much of the adverse health consequences experienced by adolescents are, to a large extent, the result of risk behaviors. In this article we have described adolescent health risk behaviors. We have concentrated on theories of risk behaviors contextualizing biological, psychological and environmental aspects. We have also listed risk factors for engaging in risk behavior by adolescents.

6

Realizacja zadań rozwojowych przez młodzież nieprzystosowaną społecznie

88%

Porembska M.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2019

|

vol. 584(9)

63-75

PL

Problematyka artykułu koncentruje się wokół realizacji zadań rozwojowych, przez młodzież nieprzystosowaną społecznie. Zgodnie z koncepcją Roberta J. Havighursta człowiek, osiągając określony wiek życia, ma do spełnienia konkretne zadania rozwojowe. Opanowanie zadań rozwojowych oznacza osiągnięcie właściwego dla danej fazy życia przystosowania społecznego i psychicznego. Natomiast trudności w poradzeniu sobie z jakimś zadaniem rozwojowym, wskazują, że jednostka odstaje od wzorów i norm, a to może prowadzić do nasilenia się symptomów nieprzystosowania. W artykule przedstawiono wyniki badań własnych dotyczące deklarowanej przez młodzież nieprzystosowaną społecznie realizacji zadań rozwojowych.

7

Recenzja książki Magdaleny Kleszcz i Małgorzaty Łączyk: Młodzież licealna wobec wartości, samotności i pasji (Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2013), ss. 135

88%

Goede K.

Forum Oświatowe

|

2014

|

vol. 26

|

issue 1(51)

177-186

8

Modyfikowanie gotowości do zachowań ryzykownych u młodzieży o różnicowanym poziomie lęku poprzez wzbudzanie aktywności prospektywnej

88%

Katra G.

Psychologia Wychowawcza

|

2017

|

vol. 54(12)

97-107

PL

Okres dorastania cechuje nasilenie zachowań ryzykownych. Zjawisko to ma szereg rozwojowych i indywidualnych uwarunkowań (m.in. zależy od potrzeby poszukiwania wrażeń oraz od poziomu lęku), jest także związane z rozwojem perspektywy przyszłościowej i z podejmowaniem aktywności prospektywnej. Poziom lęku jako cecha oraz potrzeba poszukiwania wrażeń pozostają w znacznej mierze niezmienne w czasie w przeciwieństwie do aktywności prospektywnej, którą można inicjować i rozwijać. Dowody empiryczne świadczą o tym, że orientacja przyszłościowa wiąże się z mniejszym nasileniem zachowań ryzykownych młodzieży. Postawiono zatem pytanie, czy uruchamianie aktywności prospektywnej może zmniejszać skłonność do zachowań ryzykownych u młodzieży. W quasi-eksperymentalnym badaniu uczestniczyło 118 osób w wieku 16–17 lat, które wypełniały Kwestionariusz Poszukiwania Wrażeń oraz Test Preferencji Decyzyjnych przed i po wywoływaniu aktywności prospektywnej oraz Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI – w pierwszym etapie badania. Uzyskane wyniki wskazują, że zainicjowanie aktywności prospektywnej, formułowanie osobistych celów życiowych i ich elaboracja, spowodowały obniżenie tendencji do podejmowania ryzykownych decyzji przez osoby badane, chociaż, zgodnie z teorią, nie wywołały zmian w nasileniu potrzeby poszukiwania wrażeń.

9

Funkcjonowanie biopsychospołeczne adolescentów z chorobą nowotworową i możliwości ich pedagogicznego wsparcia

75%

Pluta M.

Przegląd Pedagogiczny

|

2019

|

issue 1

93-110

PL

Artykuł ma charakter przeglądowy. Celem artykułu jest ukazanie obrazu funkcjonowania biopsychospołecznego adolescentów z chorobą nowotworową, jak i również wskazanie możliwości ich pedagogicznego wsparcia. W artykule zawarto informacje na temat okresu adolescencji, funkcjonowania biopsychospołecznego adolescentów z chorobą nowotworową, ich sytuacji w systemie edukacji, jak i możliwości ich wspierania w szkole szpitalnej oraz macierzystej. Przytaczane w artykule badania wskazują, że pedagogom brakuje wiedzy na temat możliwości wspierania adolescentów z chorobą nowotworową. W związku z tym konieczne jest włączanie do procesu kształcenia pedagogów, wychowawców i nauczycieli chociażby podstawowych informacji dotyczących funkcjonowania biopsychospołecznego adolescentów z chorobą nowotworową, oraz zmian i trudności pojawiających się na skutek choroby.

EN

This is a review article. The aim of the article is to show the picture of the biopsychosocial functioning of adolescents with cancer, as well as to indicate the possibilities of their pedagogical support. The article contains information on the period of adolescence, biopsychosocial functioning of adolescents with cancer, their situation in the education system, as well as the possibilities of supporting them in the hospital and parental school. Research quoted in the article indicates that teachers lack knowledge about the possibilities of supporting adolescents with cancer. Therefore, it is necessary to include in the education process pedagogues, educators and teachers at least basic information about the biopsychosocial functioning of adolescents with cancer, as well as changes and difficulties arising as a result of the disease.

10

Poziom agresji a skłonność do zachowań ryzykownych młodzieży w okresie adolescencji

75%

Kwiatkowska G. E.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2019

|

vol. 32

|

issue 3

EN

Problem of risky behaviours is closely related to the period of adolescence. From the point of view of the current state of research on aggression and its forms and risk in its various manifestations, it seems reasonable to give the following research problem: Is there a relationship between the level of aggression and the risk-taking behaviour of young people during adolescence? The research used the Questionnaire Moods and Humors by Arnold H. Buss and Ann Durkee in the Polish adaptation of Mieczysław Choynowski, and the Multifactor Risk Behaviour Scale (WSZR) by Ryszard Studenski. 118 students of Lublin primary schools (70 girls and 48 boys) took part in the research. The age of the respondents ranged from 14 to 16 years (M = 14.89; SD = 0.71). Statistical data analysis has proved that the relationship between the level of aggression and the tendency to aggressive behaviour is positive and moderate. Sex is probably not a factor differentiating the correlation between general aggression and risk propensity, because the strength of the relationship between variables turned out to be similar in both girls and boys. It can be concluded that the representatives of both sexes, along with the increase in the level of aggression, tend to become more risky.

PL

Ryzykowne zachowania problemowe są ściśle związane z okresem adolescencji. Z punktu widzenia aktualnego stanu badań nad agresją i jej formami oraz ryzykiem w jego różnych przejawach zasadne wydaje się postawienie następującego problemu badawczego: Czy istnieje zależność pomiędzy poziomem agresji a skłonnością do podejmowania zachowań ryzykownych przez młodzież w okresie adolescencji? W badaniach wykorzystano Kwestionariusz Nastroje i Humory Arnolda H. Bussa i Ann Durkee w polskiej adaptacji Mieczysława Choynowskiego oraz Wieloczynnikową Skalę Zachowań Ryzykownych (WSZR) Ryszarda Studenskiego. W badaniach wzięło udział 118 uczniów lubelskich szkół podstawowych (70 dziewcząt i 48 chłopców). Wiek badanych wynosił od 14 do 16 lat (M = 14,89; SD = 0,71). Statystyczna analiza danych dowiodła, że związek między poziomem agresji a skłonnością do zachowań agresywnych jest dodatni i ma umiarkowane nasilenie. Płeć prawdopodobnie nie jest czynnikiem różnicującym korelację między ogólną agresją a skłonnością do ryzyka, ponieważ siła związku między zmiennymi okazała się zbliżona w grupie zarówno dziewcząt, jak i chłopców. Można wnioskować, że u przedstawicieli obu płci wraz ze wzrostem poziomu agresji zwiększa się skłonność do zachowań ryzykownych.

11

„Niegrzeczny uczeń, niegrzeczna uczennica” - od normy rozwojowej do psychopatologii w okresie adolescencji

75%

Wilk M.

Przegląd Pedagogiczny

|

2018

|

issue 2

284-298

PL

Adolescencja jest niezwykle ważnym i jednocześnie trudnym okresem rozwoju człowieka, co szczególnie dotkliwie doświadczają szkoły i pedagodzy stykający się z młodymi ludźmi sprawiającymi kłopoty wychowawcze. Artykuł jest próbą spojrzenia na problematykę tzw. niegrzecznych uczniów pod kątem rozwiązywania dylematów rozwojowych, z jednoczesnym wskazaniem na fakt, iż część uczniów prezentujących zaburzenia zachowania, przejawia objawy nie tyle rozwojowe i normatywne, co psychopatologiczne. Istotna zatem wydaje się próba różnicowania etiologii i znaczenia trudności wychowawczych w celu planowania adekwatnej interwencji pedagogiczno-psychologicznej. Jednocześnie spojrzenie na zaburzenia zachowania z szerszej perspektywy, zarówno rozwojowej, jak i psychopatologicznej, może zmniejszyć zjawisko stygmatyzacji niegrzecznych uczniów.

12

Dręczenie rówieśnicze jako przedmiot analiz nastolatków. Perspektywa uczniów identyfikowanych przez rówieśników jako sprawcy przemocy, ofiary i uczniowie prospołeczni

75%

Tłuściak-Deliowska A.

Psychologia Wychowawcza

|

2018

|

vol. 56(14)

77-92

PL

W artykule zaprezentowano fragment materiału empirycznego zgromadzonego w ramach realizacji projektu badawczego, którego celem było poznanie postrzegania i rozumienia problemu dręczenia rówieśniczego z perspektywy uczniów. Oprócz tego w projekcie założono eksplorację społecznego kontekstu klasy szkolnej, ze szczególnym uwzględnieniem zróżnicowania ról uczniów w klasie oraz ich pozycji (statusu) w grupie rówieśniczej. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem różnych metod i technik strategii ilościowej i jakościowej. W artykule przedstawiono fragment materiału z dwóch klas szkoły gimnazjalnej. Zaprezentowano charakterystykę struktury społecznej analizowanych klas oraz dokonano analizy wywiadów fokusowych przeprowadzonych w trzech grupach uczniów, którzy na podstawie nominacji rówieśników zostali zidentyfikowani jako sprawcy, ofiary oraz uczniowie prospołeczni. Rozpatrywano sposób rozumienia przez młodzież różnych zachowań składających się na dręczenie rówieśnicze, zachowania świadków i ich uwarunkowania, identyfikację z różnymi rolami uczestników dręczenia oraz możliwe strategie rozwiązania przedstawionych problemów. Zaprezentowane w artykule wyniki dokumentują specyfikę, ale także, pomimo wielu podobieństw, odmienność perspektywy uczniów różniących się między sobą rolami w grupie rówieśniczej i statusem socjometrycznym.

13

O związkach między religijnością a konstruowaniem tożsamości osobistej przez młodzież

75%

Czyżowska D., Mikołajewska K.

Roczniki Psychologiczne

|

2014

|

vol. 17

|

issue 1

105-154

PL

Zdaniem Eriksona (1964, 1965) ważnym elementem kształtowania dojrzałej i zintegrowanej tożsamości jest wypracowanie osobistego stosunku do religii. Celem prezentowanego badania było określenie związku między religijnością a rozwojem tożsamości w okresie adolescencji. Trzystu uczniów krakowskich gimnazjów i liceów (w tym również szkół katolickich) wypełniło Skalę Centralności Religijności Hubera oraz Kwestionariusz Stylów Tożsamości Berzonsky'ego. Wyniki potwierdziły zakładany związek pomiędzy stylem tożsamości a religijnością, definiowaną jako system konstruktów umiejscowiony w systemie osobowości jednostki. Wskaźniki religijności w większości korelowały dodatnio ze stylem informacyjnym i normatywnym oraz negatywnie ze stylem dyfuzyjno-unikającym. Przywiązywanie wagi do religii i nadawanie jej ważnej roli w życiu wiązało się z posiadaniem dojrzalszego i adaptacyjnego stylu tożsamości. Brak zainteresowania religią występował natomiast u osób, których tożsamość jest fragmentaryczna i niezintegrowana. Odnotowano pewne różnice między uczniami szkół katolickich i niekatolickich.

EN

According to Erikson (1964, 1965), developing our individual approach to religion is a very important part of our mature and integrated identity development. The aim of the present study was to determine the connection between religiosity and identity development in adolescence. 300 students of Cracow's high and junior high schools (including Catholic schools) filled in Polish versions of Huber's Centrality of Religiosity Scale and Berzonsky's Identity Style Inventory. The results confirmed the expected connection between identity styles and religiosity constructs defined as a system located in the personality of the individual. Indicators of religion correlated most positively with the normative and informational styles and negatively with the diffuse/avoidant style. Attaching weight to religion and giving it an important role in life was associated with having a more mature and adaptive identity style. Lack of interest in religion occurred in people whose identity was fragmented and nonintegrated. Some differences were noted between students of Catholic and non-Catholic schools.

14

(Re)Examining Teenagers in Award-winning Australian Books for Young Readers

75%

Hillel M.

Porównania

|

2023

|

vol. 33

|

issue 1

351-364

PL

Australijska Rada Dziecięcej Książki przyznaje wyróżnienia młodym czytelnikom od 1946 roku. W kolejnych latach, respektując częściowo zmiany w czytelnictwie i koncepcjach dzieciństwa oraz uznając nowszą, zdefiniowaną kategorię „nastoletnich”, zasady nagradzania uległy poszerzeniu. Jednak przed wprowadzeniem kategorii starszych czytelników w 1982 roku istniało wiele uhonorowanych książek, które równie dobrze mogły pasować do tej kategorii. Niniejszy artykuł, analizując książki dla starszych czytelników opublikowane w latach 1972–2022, porównuje postawy Australijczyków wobec „dzieciństwa”. Akcentuje, że często czytane przez młodych ludzi materiały odzwierciedlają postawy społeczne, jak i je wzmacniają. Jakie dzieciństwo/młodzież jest przedstawiane, waloryzowane lub krytykowane w tych książkach i czy te aspekty uległy zmianie?

EN

The Children’s Book Council of Australia has been providing awards for young readers since 1946. Over the intervening years categories have been enlarged, acknowledging in part changes in readership and changes in conceptions of childhood and recognising a newer, defined category of ‘teenage’. However, prior to the introduction of the Older Readers category in 1982, there were a number of award-winning books which might well have fitted into that category. This paper will examine books for Older Readers 1972–2022 as a way of comparing Australian attitudes to ‘childhood’ across those decades, recognising that the material young people read often both reflects societal attitudes and reinforces them. What sort of childhood/teenagehood is portrayed, valorised or criticised in these books and have these aspects changed?

15

Relacje między agresywnością a poczuciem napięcia, kontrolą społeczną i kontaktami w środowisku przestępczym wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych

75%

Jurczyk M.

Psychologia Wychowawcza

|

2018

|

vol. 56(14)

42-62

PL

Celem badań przedstawionych w tym artykule była analiza istniejących związków między agresją fizyczną, agresją werbalną, gniewem i wrogością a ogólnym poziomem napięcia (i jego rodzajami), kontrolą społeczną oraz kontaktami w środowisku przestępczym wśród dziewcząt i chłopców ze szkół ponadgimnazjalnych. Łącznie przebadano 133 uczniów (66 dziewcząt oraz 67 chłopców w wieku od 16 do 18 r.ż.). Zastosowane narzędzia badawcze to: Kwestionariusz Agresji Bussa–Perryʼego w wersji Amity (opracowany przez E. Aranowską, J. Rytel oraz A. Szymańską, 2015), badający cztery wymiary agresywności oraz Kwestionariuszem Poczucia Napięcia i Czynników Ograniczających autorstwa E. Czerwińskiej-Jakimiuk (2011). Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. Badania miały charakter ilościowy. Analiza korelacji z wykorzystaniem współczynnika rho-Spearmana między badanymi wymiarami agresywności a ogólnym poczuciem napięcia (i jego rodzajami), kontrolą społeczną i kontaktami w środowisku przestępczym ujawniła istotne związki między zmiennymi zarówno wśród dziewcząt, jak i chłopców. W populacji dziewcząt żadna z analizowanych skal napięcia oraz kontakty w środowisku przestępczym nie wykazały istotnego związku z agresją werbalną. W populacji chłopców większość z rozpatrywanych skal napięcia, kontroli społecznej oraz kontakty w środowisku przestępczym istotnie korelują z badanymi wymiarami agresywności.

16

Postawy rodzicielskie w percepcji dorastających jako predyktor ich poczucia koherencji

75%

Gosk U., Dominiak-Kochanek M.

Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo

|

2014

|

issue 3(25)

71-86

PL

Przeprowadzone badania mieszczą się w nurcie badań nad rodzinnymi uwarunkowaniami kształtowania się poczucia koherencji (SOC) w okresie adolescencji. Celem badań było określenie, czy i które postawy rodzicielskie stanowiły czynniki ryzyka i ochrony dla poziomu SOC u osób w okresie od wczesnej do późnej adolescencji. W badaniach wykorzystano Skalę Postaw Rodzicielskich w opracowaniu Mieczysława Plopy (2005), która uwzględnia pięć kategorii postaw rodzicielskich: akceptacja–odrzucenie, autonomia, nadmierne ochranianie, nadmierne wymaganie oraz niekonsekwencja. Do pomiaru poczucia koherencji dorastających użyto kwestionariusza SOC-13M w adaptacji Marka Zwolińskiego, Ireny Jelonkiewicz i Katarzyny Kosińskiej-Dec (2001). W badaniach wzięło udział łącznie 215 dorastających w wieku od 13. do 17. roku życia. Wyniki badań wskazują, że postawa niekonsekwencji matki i ojca stanowi czynnik ryzyka dla poziomu poczucia koherencji dorastających. Ponadto stwierdzono, że jedynym czynnikiem ochrony dla poczucia koherencji dorastających była postawa akceptacji, ale tylko ze strony matki. Uzyskane wyniki stały się punktem wyjścia do rozważań na temat socjalizacyjnych uwarunkowań kształtowania się poczucia koherencji z uwzględnieniem różnic, jakie wynikają z odmiennej roli matki i ojca w formowaniu SOC dorastających.

EN

The research conducted falls into the stream of research on family factors that influence the development of the sense of coherence in adolescence. The research aimed to find out if and which parental attitudes were risk and protective factors for the level of the sense of coherence in early through late adolescence. In the research, the Parental Attitudes Scale by Mieczysław Plopa (2005) was used, which takes into consideration five categories of parental attitudes: acceptancerejection, autonomy, overprotection, overdemandingness and inconsistency. To measure the adolescents’ sense of coherence, the SOC-13M scale adapted by Marek Zwoliński, Irena Jelonkiewicz and Katarzyna Kosińska-Dec (2001) was used. In total, 215 adolescents aged 13 through 17 took part in the research. The research findings showed that the mother’s and the father’s attitude of inconsistency was a risk factor for the sense of coherence in the adolescents. Moreover, it was found that the only protective factor for the adolescents’ sense of coherence was the attitude of acceptance but only the mother’s attitude of acceptance. The research findings became a starting point for deliberations on socialization determinants that influence the development of the sense of coherence, taking into account differences that arise from the different roles of the mother and the father in forming adolescents’ sense of coherence.

17

Spostrzeganie Ex post Postaw Rodziców Przez Osoby z Tendencją do Uzależniania Się od Pracy

75%

Lewandowska-Walter A., Wojdyło K.

Psychological Studies

|

2011

|

vol. 49

|

issue 2

35-52

PL

Dotychczasowe badania, w których poszukiwano związku pomiędzy postawami rodzicielskimi a kształtowaniem się tożsamości zawodowej dziecka, dotyczyły głównie motywacji dziecka do wyboru rodzaju zawodu. W centrum zainteresowania autorek znalazły się relacje w diadzie rodzic - dziecko, które są warunkiem kształtowania się stosunku do pracy stanowiącego zadanie rozwojowego okresu późnej adolescencji kobiet i mężczyzn. W badaniach wykorzystano m.in. zrewidowaną wersję Kwestionariusza Pomiaru Pracoholizmu WART-R (Wojdyło & Buczny, 2010), którzy mierzy trzy wymiary uzależnienia od pracy: kontrola, obsesja-kompulsja oraz przeciążenie pracą. Wyniki badań wskazują na postawy wymagania i niekonsekwencji ze strony rodziców jako najbardziej istotne dla kształtowania się patologicznego stosunku do pracy i tym samym dla rozwoju kariery zawodowej. Na podstawie uzyskanych wyników przypuszczać można, iż stosowane przez adolescentów strategii wysoki perfekcjonizm i obsesyjnego zajmowanie się pracą związane jest z "warunkową miłością" doświadczaną w rodzinie generacyjnej.

18

Rola doświadczania przemocy w dzieciństwie w podejmowaniu zachowań ryzykownych w okresie adolescencji

75%

Makara-Studzińska M., Morylowska J.

Roczniki Psychologiczne

|

2009

|

vol. 12

|

issue 2

83-101

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba określenia związku pomiędzy doświadczeniem przemocy w dzieciństwie a zachowaniami ryzykownymi dla zdrowia i życia wśród polskiej młodzieży. Grupę badaną stanowili pacjenci (w wieku 14-18 lat) kilkunastu polskich placówek zajmujących się leczeniem młodzieży przejawiającej zachowania ryzykowne. W badaniu wykorzystano Inwentarz Wczesnej Traumy (ETI) oraz Skalę Zachowań Zdrowotnych konstrukcji własnej. Wyniki wskazują, że młodzież po próbach samobójczych oraz nadużywająca środków psychoaktywnych najczęściej doświadczała w dzieciństwie przemocy fizycznej, zaś młodzież z zaburzeniami odżywiania - przemocy emocjonalnej oraz seksualnej.

EN

The aim of this study was to determine the relationship between childhood experiences of violence and health- or life-threatening high-risk behaviors among Polish adolescents. The studied group consisted of 14-18 year old patients from several Polish centers treating young people with high-risk behaviors. Early Trauma Inventory (ETI) and the Scale of Healthy Behaviors were used in the study. Results: Young people after suicidal attempts and with substance abuse reported predominantly experiences of physical violence in childhood. Adolescents with eating disorders had experienced emotional and sexual violence.

19

Przyjaciele na Facebooku. Kontynuacja czy zmiana bliskich związków młodego pokolenia?

75%

Żurko M.

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

|

2018

|

vol. 21

|

issue 1(81)

105-117

EN

The popularity of contemporary communication media, including social network sites, with youngpeople creates new conditions for development in the area of interpersonal relationships. This article contrib-utes to the discussion about potential, both positive and negative, consequences of internet communicationfor friendship quality. The questions asked in the research referred to the impact of the attitude towards theInternet (open, overwhelmed) on the ways in which friends communicate, especially on a potential decreasein face-to-face meetings and perceived quality of friendship. The research included 658 teenagers and youngadults. It used “The Internet-Interpersonal Relationships Questionnaire” by D. Chmielewska-Łuczak and“Friendship Quality Questionnaire” by M. Żurko. The results obtained in the research show that withinthe research group internet communication between friends results in the increase in their face-to-facecontacts. This is in line with research results showing positive influence of internet communication onclose relationships. The research is a part of the research program exploring the globalization impact onthe adolescents’ and adults’ psychosocial functioning.

PL

Popularność wśród młodych ludzi nowoczesnych mediów komunikacyjnych, w tym serwisówspołecznościowych, stwarza nowe warunki rozwoju relacji interpersonalnych. Artykuł jest głosemw dyskusji nad potencjalnymi konsekwencjami korzystania z zapośredniczonej Internetem komunikacji dla jakości przyjaźni. Postawione pytania dotyczyły skutków w sposobie kontaktowania sięprzyjaciół, zwłaszcza ewentualnego zanikania spotkań „twarzą w twarz” oraz spostrzeganej jakościprzyjaźni w zależności od prezentowanej postawy wobec Internetu (otwarta, przytłoczona). Przebadano658 nastolatków i młodych dorosłych kwestionariuszem Internet- Relacje Interpersonalne D. Chmielewskiej-Łuczak oraz kwestionariuszem Jakości Przyjaźni M. Żurko. Uzyskane wyniki pozwalają nastwierdzenie, że w badanej grupie zwiększenie częstości kontaktów zapośredniczonych przez Internet między przyjaciółmi jest związane ze zwiększeniem częstości ich kontaktów „twarzą w twarz”,co jest spójne z wynikami badań wskazujących na pozytywne znaczenie Internetu dla bliskichzwiązków. Okazało się, że im bardziej otwarta postawa wobec Internetu, tym wyższa spostrzeganajakość przyjaźni. Badanie jest częścią projektu dotyczącego wpływu globalizacji na funkcjonowanienastolatków i dorosłych.

20

Kuna w kurniku i biologia nauczania, czyli o tym jak neurodydaktyka włącza się do sporu o szkołę

75%

Łaszczyca P.

Przegląd Pedagogiczny

|

2016

|

issue 1

119-150

PL

Czynnościowe obrazowanie mózgu umożliwiło wyjaśnienie mechanizmów rozwojowych warunkujących okres „buntu i naporu” charakterystyczny dla nastolatków. Odkrycia te rzucają nowe światło na problemy pedagogiczne i dydaktyczne, z którymi od wieków zmagają się twórcy nowatorskich systemów edukacyjnych. Cechy człowieka scharakteryzowane przez ewolucjonizm oraz prawo Yerskesa-Dodsona, zasadę pawiego ogona, zasadę trade-off, prawo 7±2 Millera, liczbę Dunbara i inne prawa, pozwalają lepiej zrozumieć istotę problemów w pracy z nastolatkami. Czynnikiem obciążającym pedagogizację jest zderzenie naturalnych mechanizmów popędowych z presją współczesnego skomercjalizowanego i zinformatyzowanego społeczeństwa wielkomiejskiego. Efekt tego zderzenia można porównać do sytuacji tytułowej kuny w kurniku. Zrozumienie opisanych mechanizmów jest warunkiem doskonalenia systemu oświaty.

Refine search results

Doświadczenie alienacji u młodzieży a zróżnicowanie predyspozycji twórczych oraz deklarowanego typu uzdolnień

Wsparcie dziadków i prężność a relacje z rówieśnikami u adolescentów z rodzin samotnych matek

Poczucie samotności młodzieży w dobie portali społecznościowych

Szanse rozwojowe młodzieży dorastającej w rodzinach migracyjnych w kontekście nadziei na sukces .

Zachowania ryzykowne młodzieży – definicje, modele teoretyczne oraz czynniki ryzyka

Realizacja zadań rozwojowych przez młodzież nieprzystosowaną społecznie

Recenzja książki Magdaleny Kleszcz i Małgorzaty Łączyk: Młodzież licealna wobec wartości, samotności i pasji (Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2013), ss. 135

Modyfikowanie gotowości do zachowań ryzykownych u młodzieży o różnicowanym poziomie lęku poprzez wzbudzanie aktywności prospektywnej

Funkcjonowanie biopsychospołeczne adolescentów z chorobą nowotworową i możliwości ich pedagogicznego wsparcia

Poziom agresji a skłonność do zachowań ryzykownych młodzieży w okresie adolescencji

„Niegrzeczny uczeń, niegrzeczna uczennica” - od normy rozwojowej do psychopatologii w okresie adolescencji

Dręczenie rówieśnicze jako przedmiot analiz nastolatków. Perspektywa uczniów identyfikowanych przez rówieśników jako sprawcy przemocy, ofiary i uczniowie prospołeczni

O związkach między religijnością a konstruowaniem tożsamości osobistej przez młodzież

(Re)Examining Teenagers in Award-winning Australian Books for Young Readers

Relacje między agresywnością a poczuciem napięcia, kontrolą społeczną i kontaktami w środowisku przestępczym wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych

Postawy rodzicielskie w percepcji dorastających jako predyktor ich poczucia koherencji

Spostrzeganie Ex post Postaw Rodziców Przez Osoby z Tendencją do Uzależniania Się od Pracy

Rola doświadczania przemocy w dzieciństwie w podejmowaniu zachowań ryzykownych w okresie adolescencji

Przyjaciele na Facebooku. Kontynuacja czy zmiana bliskich związków młodego pokolenia?

Kuna w kurniku i biologia nauczania, czyli o tym jak neurodydaktyka włącza się do sporu o szkołę