Search results

1

Przedmioty i współczucie. Elegia na odejście pióra atramentu lampy Zbigniewa Herberta wobec dwudziestowiecznego modelu elegii (na przykładzie Elegii duinejskich Rainera Marii Rilkego)

100%

Koza M.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2016

|

vol. 59/117 z.1

47-61

EN

This paper concerns the relation between twentieth-century model of an elegy (analyzed on the example of Rainer Maria Rilke’s works) and Zbigniew Herbert’s Elegy for the Departure of Pen Ink and Lamp. Similarities and differences between them show the direction of the genre’s evolution — a process of rejecting formal characteristics for a specific position of the subjectivity, searching for an existential complementarity. In effect the “elegiac” seems to be not a consequence of formal organization, but of the dialectics. Thus, the category could be applied in a wider sense than heretofore.

2

Gest przeciwko Stwórcy i kulturze – o skandalu estetycznym na podstawie Frankesteina Mary Wollstonecraft Shelley

72%

Dziugieł-Łaguna M.

Prace Literaturoznawcze

|

2015

|

issue 3

45-56

EN

M. Wollstonecraft Shelley's novel grew out of the experience of modernity. Technological progress and science put up a man on the threshold of the nineteenth century in a new cultural situation. This experience of reality as continuous change in man caused various fears to grow, which in turn required from him to develop new values, to determine what is good and what is bad. In such a situation is the title character of the novel Frankenstein, which deals with the scientist, who creates a new life without the participation of woman. So in terms of subject matter, character construction, who turns out to be an anticreator, the novel became an aesthetic shock to the audience, when it was supposed to be a novel about human dreams and fears.

3

Geneza wartości estetycznych w fizyce

58%

Łata M.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2021

|

issue 18

163-187

EN

In works on the philosophy of physics, the history of science, in biographies and autobiographies of scientists, and in popular science literature, there is aesthetic content. Aesthetic values and associated properties have multiple functions in modern physics including non-empirical criteria for selecting scientific theories. The most common aesthetic values are the categories of beauty, elegance and harmony. The sources of the connection between science and aesthetics can be found in the ancient philosophy of nature, particulary in the philosophy of the Pythagoreans, assimilated by Plato and Aristotle. The aspects of Pythagorean philosophy regarding the discoveries in acoustics and mathematics were linked to aesthetic values through the Platonic good-beauty-truth triad, while Aristotle's aesthetics of the Pythagorean order of measure and proportion in the world strengthened this connection. In the ancient Pythagorean-Platonic views we also find the causes of the later epistemological obstacles which scholars associated with aesthetic aspects.

PL

W pracach z filozofii fizyki, historii nauki, w biografiach i autobiografiach uczonych oraz w literaturze popularnonaukowej występują treści o charakterze estetycznym. Wartości estetyczne i kojarzone z nimi właściwości pełnią wielorakie funkcje we współczesnej fizyce, między innymi stanowią poza empiryczne kryteria wyboru teorii naukowych. Najczęściej pojawiającymi się wartościami estetycznymi są kategorie piękna, elegancji i harmonii. Źródła połączenia nauki i estetyki odnajdziemy w starożytnej filozofii przyrody, a dokładnie w filozofii pitagorejczyków zasymilowanej przez Platona i Arystotelesa. Aspekty filozofii pitagorejskiej dotyczące odkryć w dziedzinie akustyki i matematyki zostały połączone z wartościami estetycznymi za sprawą platońskiej triady dobro-piękno-prawda, zaś estetyka Arystotelesa związana z pitagorejskim porządkiem miary i proporcji w świecie wzmocniła to połączenie. W starożytnych poglądach pitagorejsko-platońskich odnajdziemy także przyczyny późniejszych przeszkód epistemologicznych, które uczeni łączyli z aspektami estetycznymi.

4

Neomodernist Digital Painting

58%

Łukaszewicz Alcaraz A.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2016

|

vol. XVIII (XXVII)

177-197

EN

Since the beginning of the 21st century we can observe a kind of revival of specifically modernist features, characteristics, and aims in the art practice which focuses on creating images. I presume that digital painting is neomodernist in its essence, and in the present article I will try to demonstrate that it can be understood within the characteristics of modernism, as Clement Greenberg has defined them. Digital painting continues to question the medium used by the critical investigation, by focusing on the flatness and on the aesthetic features devoid of any representational sense, and by its drive to touch the untouchable and present the unpresentable – that is the absolute. As a case study, I present the works of the Polish artist Zbigniew Romanczuk and the Turkish artist Yaman Kayihan, who represent two different ways of creating digital paintings.

PL

Od początku XXI wieku obserwujemy odrodzenie specyficznych cech modernizmu w praktyce artystycznej zorientowanej na tworzenie obrazów. Twierdzę, że cyfrowe malarstwo jest w swojej istocie neomodernistyczne i w poniższym artykule postaram się wykazać, że można je rozumieć w kontekście charakterystyki modernizmu przedstawionej przez Clementa Greenberga. Cyfrowe malarstwo nadal podchodzi w sposób krytyczny do swojego medium, koncentrując się na płaskości i cechach estetycznych pozbawonych znaczenia przedstawieniowego, starając się dotknąć niedotykalne i przedstawić nieprzedstawialne – czyli Absolut. Jako studium przypadku posłużę się pracami polskiego artysty Zbigniewa Romańczuka oraz tureckiej artystki Yaman Kayihan, którzy prezentują dwa różne podjeścia do tworzenia cyfrowych obrazów malarskich.

5

Obrazy i obrazki religijne w aspekcie wartości

58%

Królikowska A. M.

Opuscula Sociologica

|

2013

|

issue 1(3)

17-29

PL

Artykuł podejmuje temat obrazu religijnego i pochodnego od niego świętego obrazka w aspekcie zawartych i odczytywanych w nich wartości sakralnych, estetycznych i artystycznych. Za właściwą dla analizy zagadnień wiążących doświadczenie religijne z sensualistycznym uznana została perspektywa hermeneutyki fenomenologicznej. W artykule wykorzystano wywodzącą się od H.-G. Gadamera, a rozwijaną przez J. Tokarską-Bakir kategorię nierozróżnialności, oddającą zespolenie signans i signatum w odbiorze sztuki i w religii. Pozwala ona zobaczyć badaczowi, w jaki sposób rozpoznawane są w obrazie czy obrazku religijnym wartości sakralne i estetyczne.

EN

The article addresses the topic of a religious picture and small sacred pictures derived from it in the aspect of sacral, aesthetical, and artistic values contained in them and received by a recipient. The phenomenological hermeneutics have been considered to be a proper perspective for analysing questions that bind a religious experience with a sensual one. A category of non-distinguishness that renders the connection between signans and signatum in reception of art and present in religion, derived from H.-G. Gadamer and expanded by J. Tokarska-Bakir has been applied in the present paper. It allows the investigator to see how the sacral and aesthetic values are recognized in a religious painting or in a small sacred picture.

6

Język krytyki artystycznej a pojęcia estetyki Mieczysława Wallisa

51%

Kazimierska-Jerzyk W.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2020

|

issue 35

31-57

EN

This article discusses the activities of Mieczysław Wallis as an art critic, published both in daily newspapers and in cultural or philosophical magazines. It also takes into account exhibition reviews, discussions of publications devoted to art, various occasional, jubilee texts, and short memories. First, the comprehensive education and interdisciplinary interests of the philosopher are presented. Then, his critical articles are discussed. This part of the paper considers the division into traditional and modern art. An important historical turning point is World War II, when Wallis’ legacy was lost. He tried to recreate many works, which made it impossible to take care of everything he was currently interested in. The article highlights the distinguishing features of Wallis’s criticism, which are: bold terminological and axiological decisions, an extensive catalogue of aesthetic values, rehabilitation of despised phenomena, defence of modern art, sensual description of objects. Attention is also paid to how the fields of semiotics and psychology cultivated in the mature phase of the author’s work influenced his artistic criticism. The last part of the article is devoted to metacritical aspects of Wallis’s aesthetic thought.

PL

Artykuł poświęcony jest działalności Mieczysława Wallisa jako krytyka sztuki, zarówno jego tekstom publikowanym w gazetach codziennych, jak i czasopismach kulturalnych lub naukowych. Uwzględnione zostały recenzje wystaw i publikacji poświęconych sztuce, teksty okolicznościowe, jubileuszowe oraz krótkie wspomnienia. Najpierw przedstawiono wszechstronną edukację i interdyscyplinarne zainteresowania filozofa. Następnie omówiono jego teksty z zakresu krytyki artystycznej z podziałem na sztukę tradycyjną i nowoczesną. Ważnym historycznym punktem zwrotnym jest tutaj II wojna światowa, w której Wallis stracił cały swój dorobek. W związku z tym próbował odtworzyć wiele prac, co nie pozwoliło mu zająć się wszystkim, czym się aktualnie interesował. Ponadto w artykule podkreślono elementy wyróżniające Wallisa jako krytyka, są to: odważne decyzje terminologiczne i aksjologiczne, obszerny katalog wartości estetycznych, rehabilitacja pogardzanych zjawisk, obrona sztuki współczesnej, zmysłowy opis przedmiotów. Zwrócono także uwagę na to, jak dziedziny semiotyki i psychologii uprawiane w dojrzałej fazie twórczości wpłynęły na jego krytykę artystyczną. Ostatnia część tekstu jest poświęcona refleksji metakrytycznej.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

1 Art Inquiry. Recherches sur les arts

1 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Opuscula Sociologica

1 Prace Literaturoznawcze

1 Zagadnienia Rodzajów Literackich

1 Dziugieł-Łaguna M.

1 Kazimierska-Jerzyk W.

1 Koza M.

1 Królikowska A. M.

1 Łata M.

1 Łukaszewicz Alcaraz A.

1 2021

1 2020

2 2016