Search results

1

[Recenzja]: Paweł Przybylski, Rola duchowieństwa greckokatolickiego w kształtowaniu się opcji narodowych wśród Łemków w latach 1918-1947, Wydawnictwo Mado, Toruń 2006, ss. 294, ISSN 978-83-8988-659-0

100%

Drebot Y.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2022

|

vol. 119

517-527

PL

.

2

Epilog akcji „Wisła”. Likwidacja zbrojnego podziemia ukraińskiego w Polsce

85%

Pisuliński J.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2019

|

issue 34

256-276

PL

Artykuł przedstawia syntetycznie działania wojska, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i aparatu bezpieczeństwa przeciwko podziemiu po zakończeniu akcji „Wisła”. Jego celem jest ukazanie, w jaki sposób próbowano zniszczyć pozostałości sił UPA i OUN oraz jakie przyniosło to rezultaty. Omówione zostały również przeprowadzone wówczas wysiedlenia resztek ludności ukraińskiej z woj. lubelskiego. Jeszcze przed zakończeniem akcji „Wisła” powołano dwie grupy operacyjne, liczące ogółem około 10 tys. żołnierzy. Ich zadanie ułatwiła przeprowadzona jesienią 1947 r. przez kierownictwo podziemia ukraińskiego w Polsce demobilizacja partyzantów. Większość odeszła na Ukrainę, by kontynuować walkę, część próbowała się przedrzeć do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech. Działania wojska i KBW nie przyniosły większych wyników. Największym sukcesem było wytropienie i okrążenie bunkra, gdzie ukrywał się krajowy kierownik OUN Jarosław Staruch „Stiah”, który popełnił samobójstwo. W listopadzie 1947 r., kiedy w końcu dowiedziano się o demobilizacji partyzantki ukraińskiej, rozwiązano grupy operacyjne, przekazując zwalczanie ostatnich partyzantów ukraińskich lokalnym jednostkom KBW i milicji.

EN

The article synthetically presents the actions of the military, the Internal Security Corps and the security apparatus against the underground after the end of Operation Vistula. It aims to show the attempts to destroy the remainder of the UPA and OUN forces and the ensuing results. The displacements of the remaining Ukrainian population from the province of Lublin are also discussed. Even before the end of Operation Vistula, two operational groups were formed, numbering about 10,000 soldiers in total. Their task was facilitated by the demobilisation of partisans carried out in the autumn of 1947 by the command of the Ukrainian underground in Poland. The majority returned to Ukraine to continue fighting, while some tried to get through to the American zone of occupation in Germany. The actions of the military and the Internal Security Corps did not yield significant results. The biggest success was tracking down and surrounding the bunker in which the national OUN commander Jarosław Staruch “Stiah” was hiding, who later committed suicide. In November 1947, when the demobilisation of Ukrainian partisans was discovered, the operational groups were disbanded; combating the last Ukrainian partisans was entrusted to the local units of militia and the Internal Security Corps.

3

Grupa Operacyjna „Puchaczów” – mechanizm komunistycznej pacyfikacji na przykładzie zapoznanego epizodu akcji „Wisła 1947 roku”

71%

Motyka G.

Dzieje Najnowsze

|

2020

|

vol. 52

|

issue 1

EN

During the Vistula Operation, an operational group was established to prosecute the Freedom and Independence groups, who at night on 2 to 3 July 1947 at Puchaczów killed 21 people accused of supporting the official authorities. The Puchaczów Operational Group during round-ups in the Włodawa, Chełm, and Lubartów districts, killed several people and detained several hundred more. Some of the families associated with the underground were forcibly displaced to the so-called Western Lands. The activities of the Puchaczów OG show that the basic aim of the Vistula Operation was to strengthen power of the Polish Workers’ Party in post-war Poland.

PL

W czasie akcji „Wisła” powołano grupę operacyjną do ścigania grup WiN, które nocą 2/3 VII 1947 r. w Puchaczowie zabiły 21 osób oskarżonych o popieranie władzy. GO „Puchaczów” w czasie obław w powiatach Włodawa, Chełm i Lubartów zabiła kilkanaście osób i zatrzymała kilkaset kolejnych. Kilka rodzin powiązanych z podziemiem wysiedlono przymusowo na Ziemie Zachodnie. Działania GO „Puchaczów” pokazują, że podstawowym celem akcji „Wisła” było umocnienie władzy PPR w powojennej Polsce.

4

Adaptacja prawosławnej ludność przesiedlonej w ramach Akcji „Wisła” w Olsztynie i okolicznych miejscowościach

57%

Jaroszewicz-Pieresławcew Z.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2015

|

vol. Cerkiew w drodze

|

issue 6

133-146

EN

The data for this study come from literature of the subject, archive documents and interviews that the author carried out with representatives of eight families resettled to armia and Mazury in 1947 from southern Podlasie and Chełm Land during Operation Vistula. The exact numbers of the Orthodox Church members among 56.000 force settlers to Olsztyn district are unknown, though it is estimated that they constituted ca. 30% in 1948, 10% in the late 1950s, and that the numbers continued to fall. The reasons for such decrease were: migration to the original places of living, mixed marriages and ensuing conversions to Roman Catholicism, and revival of the Greek Catholic Church. The assimilation process, mainly social and economic, took place in the 1970s as a result of wide distribution of the settlers, the decision of the Polish government depriving them of their properties lost due to Operation Vistula, persecutions of those who attempted to return, offering the settlers farms in the Recovered Territories in Poland, and reestablished religious practices. In 1951 there were as many as nine Orthodox Church parishes and six filial churches (given in parentheses) in: Olsztyn, Kętrzyn (Sątopy-Samulewo), Giżycko (Wągorzewo), Orzysz (Mrągowo), Górowo Iławeckie (Sępopol), Orneta (Lidzbark Warmiński), Braniewo (Młynarska Wola) and Elbląg. Even today, for many of the relocated and their descendants, the connection with the Orthodox Church, their parish and its congregation is of paramount importance. It allows to preserve their identity, tradition and shared past. Others, however, have lost the traces of their distinct origin and religion.

5

Akcja „Wisła” i jej fałszywy obraz

57%

Pisuliński J.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2024

|

vol. XXV(LXXVI)

|

issue 1(287)

222-256

EN

Based on the decision dated 29 March 1947, by the Political Bureau of the Central Committee of the Polish Workers’ Party, Operational Group „Vistula”, consisting of 4 Polish Army divisions, a Internal Security Corps (Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego) division and other formations, commenced Operation „Wisła” („Vistula”) on 20 April, which lasted until the end of July 1947. The aim of the action was to liquidate the Ukrainian underground. As part of the operation, people of Ukrainian nationality and mixed families were deported from south-eastern Poland to former German areas in the west and north of Poland. According to the author of the text, this resettlement constituted ethnic cleansing and was a communist crime. The reasoning behind this viewpoint is that there was no justification to protect the population from the threat of the Ukrainian underground because the resettlements did not cover the local Polish population. Moreover, deportations were also carried out in areas where the Ukrainian underground did not operate. For these reasons, the decision of the Institute of National Remembrance prosecutor’s office to discontinue the investigation into this matter is not justified.

DE

Auf der Grundlage des Beschlusses des Politbüros des Zentralkomitees der Polnischen Arbeiterpartei vom 29. März 1947 startete am 20. April die Operative Gruppe „Wisła” („Weichsel”) die aus 4 Divisionen der polnischen Armee, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego-Division und anderen Verbänden bestand. Sie dauerte bis Ende Juli desselben Jahres an. Ziel der Operation war es, den ukrainischen Untergrund zu liquidieren. Im Rahmen dieser Operation wurden Menschen ukrainischer Nationalität und gemischte Familien aus Südostpolen in die postdeutschen Gebiete im Westen und Norden Polens deportiert. Nach Ansicht des Verfassers des Textes erfüllte diese Umsiedlung die Kriterien einer ethnischen Säuberung und war ein kommunistisches Verbrechen. Sie lässt sich nicht mit der Notwendigkeit rechtfertigen, diese Bevölkerung vor der Bedrohung durch den ukrainischen Untergrund zu schützen, da die lokale polnische Bevölkerung von der Umsiedlung nicht betroffen war. Außerdem wurde die Deportation auch in Gebieten durchgeführt, in denen der ukrainische Untergrund nicht aktiv war. Aus diesen Gründen ist die Entscheidung der Staatsanwaltschaft des IPN, die Ermittlungen in diesem Fall einzustellen, nicht gerechtfertigt.

PL

Na podstawie decyzji Biura Politycznego Komitetu Centralnego PPR z 29 marca 1947 r. 20 kwietnia Grupa Operacyjna „Wisła”, składająca się z 4 dywizji WP, dywizji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i innych formacji, rozpoczęła akcję „Wisła”, trwającą do końca lipca tegoż roku. Celem akcji była likwidacja podziemia ukraińskiego. W jej ramach deportowano osoby narodowości ukraińskiej i rodziny mieszane z terenów południowo-wschodniej Polski na tereny poniemieckie na zachodzie i północy Polski. Zdaniem autora tekstu przesiedlenie to spełniało znamiona czystki etnicznej i było zbrodnią komunistyczną. Nie można jej usprawiedliwiać koniecznością ochrony tej ludności przed zagrożeniem ze strony podziemia ukraińskiego, gdyż przesiedleniem nie objęto miejscowej ludności polskiej. Ponadto deportację przeprowadzono również na terenach, gdzie podziemie ukraińskie nie operowało. Z tych powodów postanowienie prokuratury IPN o umorzeniu śledztwa w tej sprawie nie jest zasadne.

Refine search results

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Dzieje Najnowsze

1 Latopisy Akademii Supraskiej

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Przegląd Historyczno-Wojskowy

2 Pisuliński J.

1 Drebot Y.

1 Jaroszewicz-Pieresławcew Z.

1 Motyka G.

1 2024

1 2022

1 2020

1 2019

1 2015

[Recenzja]: Paweł Przybylski, Rola duchowieństwa greckokatolickiego w kształtowaniu się opcji narodowych wśród Łemków w latach 1918-1947, Wydawnictwo Mado, Toruń 2006, ss. 294, ISSN 978-83-8988-659-0

Epilog akcji „Wisła”. Likwidacja zbrojnego podziemia ukraińskiego w Polsce

Grupa Operacyjna „Puchaczów” – mechanizm komunistycznej pacyfikacji na przykładzie zapoznanego epizodu akcji „Wisła 1947 roku”

Adaptacja prawosławnej ludność przesiedlonej w ramach Akcji „Wisła” w Olsztynie i okolicznych miejscowościach

Akcja „Wisła” i jej fałszywy obraz