Search results

1

Zastygłe i pobladłe oblicza Anioła. Przyczyny i konsekwencje kryzysu angelologii widziane przez pryzmat wybranych dzieł literackich i malarskich

100%

Prokop A. R.

Świat i Słowo

|

2010

|

vol. 2010, nr 2 (15)

127-136

EN

The article presents the diagnosis of contemporary systematic angelology. The author indicates the relations between the development of theological reflection and its signs in words and images. The author treats the Enlightenment as a division line, since it was the time when the crisis of speculative angelology was finally sealed. Contemporary representations of angels are conditioned by marginalisation, epistemological agnosticism, conventionalism and practical atheism. The author discusses these problems using selected examples of the visual arts objects and literary works.

2

The Angelology of Sergius Bulgakov

80%

Raczyński-Rożek M.

Polonia Sacra

|

2022

|

vol. 26

|

issue 1

37-58

PL

Contemporary angelology is primarily an apologetic response to the negation of the existence of the angelic reality by liberal Protestantism. Bulgakov’s teaching about angels, on the other hand, arose as an indispensable part of the theological system. The orthodox author defines angels as created ideas of reality. As with Plato, every thing has its own idea, so with Bulgakov it has its own angel. The angels are therefore closely related to the earthly world and are its guardians, leading the world to the realization of the meaning given to it. Angels are also closely related to God because it is their nature to be filled with divine life. Thus, they constitute “Jacob’s ladder” - the reality that connects the world with God.

3

Co jezuita wiedział o Boskich posłańcach? Motywy anielskie w piśmiennictwie Piotra Skargi

80%

Dybek D., Uniwersytet Wrocławski W.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2013

|

vol. 21

|

issue 3

EN

Piotr Skarga is one of the most prominent Polish writers of the 16th century. Today he is mostly regarded as a polemicist, heavily engaged in political matters. However, during his lifetime, he was considered as a religious writer. Lives of the Saints held a significant importance among his work, as well as his sermons (especially appreciated by Catholics, since people of other faiths thought of Skarga as a sworn enemy). In these writings there are a lot of references to the angels (around 500 mentions), although it does not make him an angelologist. His remarks on the angels are in accordance with the Catholic doctrine and decrees of the Council of Trent. Skarga’s favorite motives were: hierarchical structure of existence (man should aim high, to the angels), angelic hierarchy (following Pseudo-Dionysius the Areopagite), the court of God (with a special role of the courtier angels), the angelic army (with God as its leader, interfering in history, also the history of Poland), singing of the angels (one of the most common themes, coming from the Biblical Apocrypha), the Guardian Angel (belonging to everyman, not only ardent Catholics) and the angelic cult (one of the determinant aspects of Christianity). Although Skarga was very vigilant not to write anything that would not be in accordance with the Catholic teachings, he was using religious motives to reflect upon the politics, for example he regarded divine monarchy as a model for earthly monarchy.

4

Rola aniołów w historii zbawienia w ujęciu św. Piotra Chryzologa

51%

Kochaniewicz B.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2017

|

issue 24

115-125

PL

Angelologia zawarta w kazaniach biskupa Rawenny jest kontynuacją nauki o aniołach ojców Kościoła. Obejmuje ona zarówno wymiar ontyczny, jak i historiozbawczy. Chryzolog przedstawia anioły jako byty duchowe, stworzone przez Boga, odznaczające się wolnością, Jemu służące. Z drugiej strony mocno akcentuje ich rolę w zbawczym planie Boga, skupiając uwagę na dwóch fundamentalnych wydarzeniach z życia Chrystusa: wcieleniu i zmartwychwstaniu. Niebiańskie byty objawiają ludziom zbawczy zamysł Boga, przygotowują do tajemnicy wcielenia i przyjścia na świat, udzielają Bożych darów, modlą się przed obliczem Boga. Ogłaszają zmartwychwstanie Chrystusa oraz inspirują Jego uczniów do głoszenia tej prawdy wszystkim narodom. Chociaż angelologia Piotra Chryzologa nie odznacza się nowymi, oryginalnymi wątkami, lecz wykorzystuje tematy dobrze znane autorom chrześcijańskiego antyku, szczególnie greckiej proweniencji, to jednak poznanie nauki biskupa Rawenny stanowi cenny przyczynek ubogacający studia nad doktryną ojców Kościoła V wieku.

EN

Angelology in the sermons of the Bishop of Ravenna improves the doctrine of angels presented in the writings of the Church Fathers. It includes the ontological, historical and salvific dimension. St. Peter Chrysologus presents angels as free spiritual beings created by God. On the other hand, he strongly emphasizes their role in God’s salvific plan focusing on the two fundamental events in the life of Christ: the Incarnation and the Resurrection. The heavenly beings reveal to people the saving plan of God, prepare for the mystery of the Incarnation and Jesus’ coming to the world, grant God’s gifts to people and pray before God for them. They announce the Resurrection of Christ and inspire his disciples to proclaim the truth to all nations. The angelology of St. Peter Chrysologus is not particularly new and original as he uses the themes and ideas well known to the authors of Christian antiquity, especially the Greek Fathers. Nevertheless, knowing the teaching of the Bishop of Rawenna enriches the knowledge of the teaching of the Church Fathers of the Fifth Century.

5

Nauka o istotach niebiańskich w Księdze Daniela: kontynuacja wcześniejszych tradycji biblijnych oraz nowy wkład do angelologii Starego Testamentu

41%

Parchem M.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2014

|

issue 21

65-86

PL

Księga Daniela stanowi bardzo ważne świadectwo rozwoju nauki o istotach niebiańskich w tradycji biblijnej Starego Testamentu. Niektóre z motywów dotyczących istot niebiańskich występujące w tej księdze nawiązują do starych tradycji obecnych w religii Izraela, mianowicie ukazanie ich jako posłańców Boga (Dn 3,28; 6,23), nazywanie ich „synami Boga” (w Dn 3,35 istota niebiańska jest określona jako „syn bogów”) oraz „świętymi” (Dn 4,10.14.20; 7,21.22.25.27; 8,13.24.25), przedstawianie ich jako tłumaczy/interpretatorów objawienia przekazywanego w formie wizji (Dn 7,16; 8,16; 9,21-22; 10,5-11,2). Występująca w Księdze Daniela koncepcja niebiańskiego dworu JHWH, który tworzą istoty niebiańskie służące Bogu i oddające Mu cześć, pojawia się często w Starym Testamencie, co swoimi korzeniami sięga mitologicznej literatury starożytnego Bliskiego Wschodu. Najważniejszym jest jednak to, że w Księdze Daniela pojawia się w odniesieniu do nauki o istotach niebiańskich kilka motywów, które wcześniej nie występowały w Biblii Hebrajskiej, a są nimi następujące: użycie imion własnych, mianowicie „Gabriel” (Dn 8,16; 9,21) i „Michał” (Dn 10,13,21; 12,1), mówienie o liczbie istot niebiańskich (Dn 7,10), ukazanie ich funkcji jako czuwających, tj. strażników (Dn 4), przedstawianie ich statusu jako książąt narodów odgrywających istotną rolę w historii obejmującej zarówno sferę niebiańską, jak i ziemską (Dn 10-12). Dzięki obecności w Księdze Daniela nowych motywów dotyczących nauki o istotach niebiańskich księga ta w znaczący sposób ubogaca angelologię biblijną Starego Testamentu. Warto zwrócić uwagę na fakt, że nauka o istotach niebiańskich w Księdze Daniela została rozwinięta w późniejszej literaturze żydowskiej, zwłaszcza w pismach o charakterze apokaliptycznym i w zwojach z Qumran, jak również w tradycji chrześcijańskiej.

EN

The Book of Daniel is a very important witness to the development of the teaching about heavenly beings in the biblical traditions of the Old Testament. Some themes about heavenly beings presented in the Book take and continue the beliefs of the ancient Israel, namely, presenting the heavenly beings as God’s “messengers” (Dan. 3:28; 6:23), defining them as “the sons of God” (literally “the son of gods” in Dan. 3:25) and “the holy ones” (Dan 4:10.14.20; 7:21.22.25.27; 8:13.24.25), portraying them as mediators of God’s revelation and translators/interpreters of the visions (Dan. 7:16; 8:16; 9:21-22; 10:5-11:2). The concept of the heavenly court of YHWH that consists of heavenly beings serving and worshipping God presented in the Book is similar to various parts of the Scripture and is rooted in the mythological writings of the ancient Near East. The most significant is the fact that the Book of Daniel introduces many new elements, unknown in the Hebrew Bible, into the teaching about the heavenly beings. They are: (1) the usage of such proper names as “Gabriel” (Dan. 8:16; 9:21) and “Michael” (Dan. 10:13,21; 12:1); (2) specifying the number of heavenly beings surrounding the throne of God in heaven (Dan. 7:10); (3) presenting them as the “watchers”, i.e. the guards who participate in God’s rule (Dan. 4); (4) finally, picturing heavenly beings as “the princes”, i.e. the lords of nations in the meaning of their “patrons” (Dan. 10-12). Thanks to them, the Book essentially contributes to the angelology of the Bible. It is also worth noticing that the teaching of the Book of Daniel about heavenly beings was further developed in the later Jewish literature, especially in the apocalyptic writings and the Qumran scrolls, as well as in the Christian tradition.

6

Jedność wiary i rozumu w nauce o aniołach św. Tomasza z Akwinu. Angelologia Akwinaty w perspektywie encykliki Fides et ratio Jana Pawła II

41%

Dutkiewicz T.

Studia Gdańskie

|

2017

|

issue 41

219-231

PL

Świętemu Tomaszowi z Akwinu tradycja przypisała miano Doktora Anielskiego ze względu na fakt opracowania przezeń w sposób systematyczny szeregu kwestii z zakresu angelologii. Jan Paweł II odwołując się w Fides et ratio do tego tytułu, przedstawia św. Tomasza jako „mistrza sztuki myślenia i wzór uprawiania teologii”, zwracając zarazem uwagę na wyjątkowość oraz aktualność ujęcia relacji wiary i rozumu, które wypracował Akwinata. Aktualność tego ujęcia wiąże się z faktem, że – jak zauważa Papież – błędne podejścia w tej dziedzinie w postaci fideizmu oraz skrajnego racjonalizmu, które zdominowały kulturę nowożytnej Europy, doprowadziły do jej głębokiego kryzysu. O jego wyjątkowości zaś, decydują – wskazane przez Jana Pawła II – umiejętne godzenie nadprzyrodzonego i rozumnego charakteru aktu wiary oraz umiejętne łączenie jedności wiary i rozumu z niezbędną autonomią dziedzin poznania opartego na wierze oraz refleksji czysto racjonalnej. Choć w samej encyklice nie znajdujemy bezpośrednich nawiązań do problematyki angelologicznej, to jednak właśnie wykład prawd wiary w tej dziedzinie przeprowadzony przez Doktora Anielskiego stanowi wdzięczne źródło przykładów owocnej współpracy dwóch metaforycznych skrzydeł, o których czytamy w Fides et ratio – wiary i rozumu – umożliwiającej wzniesienie się na wyżyny dostępnego człowiekowi poznania.

EN

St. Thomas Aquinas is referred to by Tradition as the Angelic Doctor due to his systematic studies on a number of questions concerning angelology. John Paul II, alluding to this title in Fides et Ratio, presents St. Thomas as a “master of the art of thinking and the model of practicing theology”, directing our attention to the exceptional and always relevant nature of Aquinas’ approach to the relation between faith and reason. As the Pope observes, the relevance of this approach is linked to the fact that erroneous perspectives in this field, in the form of fideism and the extreme rationalism which dominated the culture of modern Europe, have led to an acute crisis. According to John Paul II, the exceptionality of Aquinas’ approach lies in his skilful reconciliation of the supernatural and the rational character of the act of faith, and in his combining faith and reason into a unity, while respecting the indispensible autonomy of cognitive fields based on faith and purely rational reflection. Although there are no direct references to angelology in the encyclical, the presentation by the Angelic Doctor of the truths of faith, in this respect, constitutes a rewarding source of examples of fruitful cooperation between these two metaphorical wings of faith and reason, which in Fides et Ratio enable man to ascend to the heights of knowledge.

7

„…Anioł życia zadrżał we mnie” – romantyczne doświadczenie duchowości w liryce Juliusza Słowackiego

36%

Szarek E.

Studia Warmińskie

|

2016

|

issue 53

331-347

PL

Wyobrażenia istot bożych zostały upowszechnione głównie przez literaturę, a w wielu utworach z poszczególnych epok odnaleźć możemy motywy anielskie. Największym jednak zainteresowaniem cieszyły się boskie istoty w okresie romantyzmu, kiedy ludzie wierzyli w potęgę uczuć, intuicję, zajmowali się mistycyzmem, fantastyką. Juliusz Słowacki, znany również z kreacji angelologicznych, czerpał swe anielskie wizje z wielu kultur i tradycji – od biblijnej przez mistyczną aż po całkowicie literacką. Każdy z obrazów tych boskich stworzeń jest oryginalny, nosi znamiona indywidualizmu i nie powiela kolejnych wizerunków. Anioł, jako motyw, którego walory fizyczne i psychiczne ustalane były przez wieki, nie wymaga określeń ani uzupełnień, jednak warto zwrócić uwagę na jego literackie odtworzenie, funkcjonowanie motywu duchowego w dziełach twórcy filozofii genezyjskiej.

EN

It is chiefly literature that has shaped popular images of celestial beings, and so not surprisingly many works of different literary periods provide the motif of angels. During the Romantic period, the interests in angels grew significantly as people tended to believe in the power of feelings and intuition, and were concerned with mysticism and fantasy. Juliusz Słowacki, known for his angelological inclinations, derived his visions from many cultures and traditions, from the biblical through the mystical to the purely literary. Each of his angelic images is original and does not follow the established patterns of representation. The motif of angels, whose physical and psychological traits have been recorded over centuries, does not require detailed description or much complementing, yet it seems worthwhile drawing attention to the literary recreation of the motif and its functioning as an element of Słowacki’s spiritual philosophy.

DE

Es ist vor allem die Literatur, welche die beliebtesten Bilder der himmlischen Wesen geformt hat und so überrascht es wenig, dass viele Werke aus verschiedenen Zeiträumen das Motiv der Engel zeigen. Die Romantik ist die Zeit, in der das Interesse an Engeln deutlich gewachsen ist. Die Leute neigten dazu, an die Macht der Gefühle und Intuition zu glauben, und befassten sich mit Mystik. Juliusz Slowacki, der für seine angelologische Neigungen bekannt ist, leitete seine Visionen aus vielen Kulturen und Traditionen, aus der biblischen, der mystischen und aus der rein literarischen. Jedes seiner engelhaften Bilder ist originell und folgt keinem etablierten Muster. Das Motiv der Engel, deren physische und psychische Eigenschaften über Jahrhunderte hinweg aufgezeichnet wurden, erfordert keine detaillierte Beschreibung oder Ergänzungen. Doch scheint es lohnend zu sein, die Aufmerksamkeit auf die literarische Verarbeitung des Motivs und seine Funktionsweise als ein Element der spirituellen Philosophie von Słowacki zu leiten.

Refine search results

2 Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Polonia Sacra

1 Studia Gdańskie

1 Studia Warmińskie

1 Świat i Słowo

1 Dutkiewicz T.

1 Dybek D.

1 Kochaniewicz B.

1 Parchem M.

1 Prokop A. R.

1 Raczyński-Rożek M.

1 Szarek E.

1 Uniwersytet Wrocławski W.

1 2022

2 2017

1 2016

1 2014

1 2013