Search results

1

Collocates Pairs and Collocations in Travel Journalism in English, Italian and Polish

100%

Brett D. F., Pinna A., Loranc B.

Świat i Słowo

|

2023

|

vol. 41

|

issue 2

249-270

EN

Using a corpus-driven approach, this paper will address an important aspect of formulaicity in travel journalism, an under-researched genre that has hitherto received scarce attention on the part of academics in general and linguists in particular. In order to compile three 1-million-word comparable corpora, travel articles were downloaded from the online versions of the Guardian, La Repubblica, and Gazeta, to constitute representative samples of the genre in English, Italian and Polish. The texts were annotated for part-of-speech and lemma using TreeTagger. Collocate pairs were then extracted from the annotated data using tailor-made Perl scripts. Subsequently a dispersion filter of presence in at least 20 different texts was applied. The resulting collocate pairs were placed into thematic groups, including: ACCOMMODATION, FOOD, NATURE, SPORT, CULTURE+HISTORY, PEOPLE, PLACE, TRANSPORT, LOGISTICS, PRICE, ACTIVITY, EVALUATION, ROUTE, BUSINESS and TIME. The first five categories were subjected to further analysis, and it emerged that there were notable differences in their relative proportions between the three languages. The results show a number of collocations that could be identified amongst the collocate pairs in the three languages.

2

From the Fall of Babel Tower to the Global Rise of English: Language and Diachronic Transformations

100%

Cierpich-Kozieł A.

Perspektywy Kultury

|

2023

|

vol. 45

|

issue 2

79-92

PL

Artykuł traktuje o angielszczyźnie jako pierwszej lingua franca świata zglobalizowanego, w którym istnieją wzajemne powiązania i zależności ludzi, krajów i kultur. Zagadnienie języka przedstawione jest w świetle wielorakich przeobrażeń, jakim podlega, w celu zrozumienia związanych z nimi wyzwań, możliwości i zagrożeń. Artykuł ma trzy zasadnicze cele: (a) zarysowanie ponadczasowego motywu języka jako największego błogosławieństwa ludzkości, obecnego w różnych mitologiach i religiach, (b) prześledzenie rozprzestrzeniania się angielskiego w świecie i opisanie jego drogi do globalnej hegemonii językowej, oraz (c) zasygnalizowanie, że angielski jako narzędzie komunikacji z jednej strony może być wykorzystywany do współpracy, a z drugiej – do manipulacji, oszustwa i kontroli we współczesnych społeczeństwach wiedzy.

EN

This paper focuses on English as the primary lingua franca of the globalised world, characterised by the interconnectedness and interdependence of people, nations, and cultures. It seeks to present linguistic transformation from various perspectives and to better understand the current challenges and threats to this transformation process as well as opportunities for its development. The aim of the paper is threefold: (a) to outline the atemporal theme of language as mankind’s greatest boon, recurring in various mythologies and religions; (b) to trace the spread of English across the world and to demonstrate its path to global linguistic hegemony; and (c) to shed light on how English is utilised in cooperation and collective action and on how it can be used for manipulation, deception, and control by knowledge-based societies today.

3

LEXICAL AND SYNTAX FEATURES OF ENGLISH AND ARABIC LEGAL DISCOURSE: A COMPARATIVE STUDY

99%

EL-FARAHATY H.

Comparative Legilinguistics

|

2010

|

vol. 4

61-80

PL

Celem artykułu jest przedstawienie typowych leksykalnych i składniowych cech dyskursu prawnego w języku arabskim i angielskim. Cechy strylistyczne nie zostały uwzględnione w pracy. Autorka sokonuje anlizy porównawczo-kontrastywnej dyskursy prawniczego w obu analizowanych językach. W wyniku przeprowadznonej analizy zostaje opracowana list najbardziej kłopotliwych obszrów w przekładzie w ramach tej pary językowej. Należy tutaj podkreślić, że cechy prawniczego dyskursu w języku arabskim nie były do tej pory badane i z tego powodu za punkt wyjścia posłużyły szerzej opisane w literaturze cechy prawniczego języka angielskiego. Autorka zanalizowała autentyczne teksty z różnych gatunków obejmujące: umowy najmu/dzierżawy, umowy o pracę, korespondencję pomiędzy prawnikami i klientami, raporty przygotowywane na potzreby sądów, akty urodzenia i małżeństwa, a także wybrane dokumenty z zakreu prawa międzynarodowego.

EN

This paper discusses the common lexical and grammatical features of legal discourse inEnglish and Arabic.6 The rationale behind this analysis is to compare and contrast the discourse ofboth languages, list the similarities and differences between them and come up with the mostproblematic areas in legal translation. It is worth mentioning that features of Arabic legal discoursehave not been researched before, thus, I have taken the features of legal English as headlightsaccording to which I will analyze the corpus of Arabic legal documents. These features, however,are not specific to one particular type of written language of the law. By type of language is meantthe different types of legal texts such as legislations, contracts, official documents, courtproceedings, etc. For this purpose, authentic samples of different English and Arabic legaldocuments have been consulted. These texts, obtained from law professionals, include private legaldocuments such as tenancy agreements, employment contracts, correspondences between solicitorsand clients, reports to the court, birth certificates, and marriage certificates. Other documentsinclude selected legislative and international documents. To this effect, the United Nations (UN)website, other translation books such as Mansoor (1965), Hatim, Shunnaq and Buckley (1995) areconsulted.

4

Aviation Dutch? Próba definicji

80%

Karpiński J.

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

|

2015

|

issue 15

21-31

EN

At present, air travel is on the increase. People spend more and more time at airports and on airplanes, which have become one of the fastest and most important means of transport in today’s world. Although English is the language of aviation, one can communicate at airports and on planes also in (almost) every other language. In this paper attention is directed to the Dutch language of aviation, which has not yet been the subject of linguistic research. Is it possible to speak, as it is the case with Aviation English, about Aviation Dutch? The main issue raised in this paper is an attempt to give a definition of Aviation Dutch and to present its specific characteristics that distinguish it from other languages for special purposes.

5

Phonology and Attrition: Sociolinguistics of (Ukrainian) Sound Perception

80%

Chybras Y.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2023

|

vol. 8

|

issue 2

147-164

PL

Celem badawczym tego artykułu jest zbadanie roli czynników socjolingwistycznych w połączeniu z percepcją opartą na fonologii. Wstępna hipoteza głosi, że czynniki socjolingwistyczne, takie jak dwujęzyczność i interferencja L2 (atrycja), mogą odgrywać decydującą rolę w procesie percepcji dźwięku i opiera się na przykładzie przypadków adaptacji zapożyczeń angielsko-czesko/słowackich i angielsko-ukraińskich z udziałem fonemów /ɡ/, /h/, /ɦ/ i /x/: użytkownicy języka czeskiego i słowackiego adaptują [h] jako [ɦ], podczas gdy użytkownicy języka ukraińskiego mają tendencję do adoptowania tego samego fonemu jako [x], pomimo posiadania /ɦ/ w swoim zasobie fonologicznym. Wydaje się, że ta tendencja koreluje z atrycja fonologiczną (interferencja języka rosyjskiego jako L2) i była tematem licznych dyskusji, zwłaszcza od czasu rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę w 2022 roku. Metoda badawcza opiera się na kwestionariuszu z próbkami dźwiękowymi zawierającymi zarówno istniejące, jak i wymyślone nazwy własne i słowa. Połowa testowanych jednostek słownictwa ma zawierać wybrane dźwięki, pozostałe jednostki są reprezentowane przez ustalone, już istniejące nazwy, a jednostki, które nie zawierają wybranych dźwięków, pomagają jedynie ukryć cel eksperymentu. Respondenci proszeni są o odsłuchanie próbek audio i zapisanie jednostek tak, jak je słyszą, używając alfabetu ukraińskiego. Przedstawiono im nieprawdziwy opis i cel eksperymentu, aby wykluczyć ewentualne uprzedzenia.

EN

This article’s research question is to explore the role of sociolinguistic factors in combination with phonology-driven perception. The preliminary hypothesis is that sociolinguistic factors like bilingualism and L2 interference (attrition, as in de Leeuw, E., Chang, C. 2023) may have a decisive role in the process of sound perception and is based on the example of English-Czech/Slovak and English-Ukrainian loanword adaptation cases involving the phonemes /ɡ/, /h/, /ɦ/, and /x/: Czech and Slovak speakers adapt [h] as [ɦ] while Ukrainian speakers tend to adapt the same phoneme as [x] despite having /ɦ/ in their phonological inventory. This tendency seems to correlate with phonological attrition (L2 interference of Russian) and has been a topic of active discussions, especially so since the 2022 full-scale Russian invasion of Ukraine. The research method is based on a questionnaire with audio samples containing both already existing and made-up proper names and words. Half of the test vocabulary units are designed to contain the chosen sounds, the rest of the units are represented by established, already existing, names, and units that do not contain the chosen sounds to provide a cover for the experiment. The respondents are asked to listen to the audio samples and write down the units as they hear them using Ukrainian alphabet. The respondents were provided with a fake description, and a fake goal of the experiment to exclude possible bias.

6

Beyond dance: Inflectional marking on terminological borrowings in classical ballet

80%

Lipovšek F.

Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching

|

2018

|

issue 15/2

41-57

EN

Most classical ballet terminology comes from French. English and Slovene adopt the designations for ballet movements without any word-formational or orthographic modifications. This paper presents a study into the behaviour of such unmodified borrowings in written texts from the point of view of inflectional marking. The research involved two questions: the choice between the donor-language and recipient-language marking and the placement of the inflection in syntactically complex terms. The main point of interest was the marking of number. The research shows that only Slovene employs native inflections on the borrowed terms while English adopts the ready-made French plurals. The behaviour of the terms in Slovene texts was further examined from the points of view of gender/case marking and declension class assignment. The usual placement of the inflection is on the postmodifier closest to the headword.

PL

Większość klasycznej terminologii baletowej pochodzi z języka francuskiego. Angielski i słoweński przyswajają nazwy baletowe bez żadnych modyfikacji słowotwórczych lub ortograficznych. W artykule przedstawiono badanie takich niezmodyfikowanych zapożyczeń w tekstach pisanych z punktu widzenia fleksyjnego znakowania. Badania obejmowały dwie kwestie: wybór pomiędzy oznaczeniem języka źródłowego a języka odbiorcy oraz fleksja w terminach składniowo złożonych. Głównym punktem zainteresowania była kategoria liczby. Badania pokazały, że tylko Słoweńcy używają rodzimej odmiany zapożyczonych terminów, podczas gdy angielski przyjmuje gotowe francuskie formy gramatyczne liczby mnogiej. Terminy w tekstach słoweńskich zostały dodatkowo zbadane pod kątem przypisania rodzaju/przypadków i klasy deklinacyjnej.

7

Valency Rearrangement Phenomena and Their Limitations with Polish ‘Clear’ Verbs

80%

Malicka-Kleparska A.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 5: Neofilologia

67-88

EN

The paper is concerned with very basic questions concerning the nature of lexical representation of verbs which take part in valency rearrangement alternations and the contribution of grammar to the morpho-syntactic phenomena involved in this rearrangement. We analyze a group of such valency rearrangement verbs which are referred to as ‘clear’ verbs in Polish and compare their behavior and properties with the corresponding material from English, Greek and Hebrew. In particular we try to establish which properties enable some verbs to undergo the alternation, while some others accept only one of the alternants. We propose lexical representations for alternating and non-alternating verbs and establish a connection between these representations and the alternating propensity of prefixed verbs in Polish.

PL

Artykuł daje odpowiedzi na bardzo podstawowe pytania dotyczące reprezentacji leksykalnej czasownika i podziału zadań pomiędzy tę reprezentację a operacje gramatyczne w odniesieniu do morfo-syntaksy czasowników, których argumenty wewnętrzne mogą być realizowane różnorodnie. Analizuję tu grupę polskich czasowników dotyczących czyszczenia, które przydzielają dwa argumenty wewnętrzne, w formie dopełnienia wyrażonego frazą rzeczownikową w bierniku i przyimkową frazą z elementem głównym z, w przypadku których zamianie struktury syntaktycznej nie towarzyszy zmiana znaczenia. Zastanawiam się, co jest przyczyną takiego stanu rzeczy, że tylko część czasowników o odpowiednim znaczeniu pozwala na tę alternację. Jednocześnie staram się ustalić jaka reprezentacja leksykalna może wyjaśnić zróżnicowane zachowanie tych czasowników i jakie towarzyszą jej zjawiska gramatyczne. Znajduję związek pomiędzy elementami prefiksalnymi w takich czasownikach, a ich właściwościami alternacyjnymi. Dane dla języka polskiego porównuję z danymi z angielskiego, greckiego i hebrajskiego.

8

Tłumaczenie to zawsze interpretacja – uwagi o przekładzie napisów do filmu

80%

Benkowska E.

Translatorica & Translata

|

2018

|

vol. 1

81-92

EN

In this article I am describing the process of writing a script, in which the main character speaks more than one language on the example of my film “The New World”. I am also exemplifying the differences in the translation of the dialogue list, which appeared between professional translator, me and my co-writer, as a result of different interpretations of the film. In the last part I am presenting rules of proper subtitle synchronization, which skillful use can be an effective directing tool. Movie subtitles are an integral and visible part of the footage, which is why they can intensify exhibited emotions or completely disrupt their perception. Thus, an interpreter for a film director should always be as important a collaborator as a cinematographer, actor or art designer.

PL

W niniejszym artykule opisuję proces powstawania scenariusza noweli „Żanna” z filmu „Nowy świat”, w której tytułowa bohaterka używa trzech języków, tj. polskiego, białoruskiego i rosyjskiego. Następnie analizuję różnice w przekładzie listy dialogowej na język angielski, wynikające z odmiennych interpretacji filmu, które pojawiły się pomiędzy reżyserką, scenarzystką i profesjonalnym tłumaczem. W ostatniej zaś części omawiam zasady rozstawienia i synchronizacji napisów, których umiejętne wykorzystanie może być skutecznym narzędziem reżyserskim. Napisy filmowe stanowią integralną i widoczną część filmu, dzięki czemu mogą pogłębić pokazywane w nim emocje lub całkowicie je zaburzyć i dlatego też tłumacz dla reżysera jest tak samo ważnym współpracownikiem jak operator, aktor czy scenograf.

9

Rozumowanie dedukcyjne w procesie uczenia się języka niemieckiego jako drugiego języka obcego na przykładzie podsystemu gramatycznego

80%

Bawej I.

Neofilolog

|

2022

|

issue 58/1

85-98

EN

The role of the first foreign language in second foreign language learning is an interesting research question. The main purpose of the research was to relate if and how the learners make deductions about German grammar based on English language skills. Therefore, this study presents the results of a survey conducted among students of Applied Linguistics who learn German after English. Participants were interviewed to state their opinion about the usefulness of English in learning German structures. The results of this inquiry allow the conclusions that learners use and transfer the previously acquired knowledge and information from what they have in first foreign language in order to understand, learn or form structures in the second foreign language. They compare both languages, look for similarities in the creation of the construction and the application of the structures or constructions, conclude by analogies between English and German in grammatical subsystem. In this way they deduce that English makes possible and facilitates to memorize grammatical forms while learning German, e.g. passive voice, articles, tenses, irregular verbs, comparative and superlative adjectives.

10

Некоторые особенности процесса заимствования в истории турецкого и русского языков

80%

Kundrotas G., Akai I.

Językoznawstwo

|

2017

|

vol. 11

47-56

EN

The article focuses on the analysis of the origins and development of Turkish and Russian lexis from the socio-linguistic perspective. The fate of book-written borrowings that entered the Turkish and Russian languages from the languages with a long literary tradition is explored. First, the article analyses borrowings that entered Turkic languages, including Turkish, from Arabian and Persian languages. Second, Turkic borrowings in Russian and other Slavonic languages are explored. Third, the article focuses on the influence of the Russian language on Turkic languages spoken in the former Soviet Union, which were largely affected by Russian lexis. Finally, English borrowings in the modern Turkish language are explored.

PL

Niniejszy artykuł porusza kwestię pochodzenia i rozwoju leksyki języka rosyjskiego i tureckiego z uwzględnieniem aspektu socjolingwistycznego. Uwaga autorów skupia się głównie wokół losu zapożyczeń o charakterze książkowo-piśmienniczym przenikających do języka rosyjskiego i tureckiego z języków o dawnej tradycji literackie. Po pierwsze są to zapożyczenia z języka arabskiego i perskiego do języków turkijskich, w tym także do tureckiego. Po drugie – omówione zostały turcyzmy w języku rosyjskim i innych językach słowiańskich. Po trzecie – zbadano wpływ języka rosyjskiego na języki grupy tureckiej byłego Związku Radzieckiego. Czwarty kierunek badań związany jest z analizą anglicyzmów we współczesnym języku tureckim.

11

Co o „gramatyce przemocy” mówi nam duńska etnoskładnia i kontrowersja między Wierzbicką a Pinkerem

80%

Levisen C.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2018

|

vol. 30

EN

This paper explores the Danish keyword vold ‘violence, abuse’ and its associated ethnosyntax. Calling into attention (i) the differences and similarities of violence-related concepts in ethnolinguistic communities, and (ii) the key role played by ethnosyntax in the elaboration of violence, vold, and similar concepts, the paper aims to open a new ethnolinguistic research agenda for the study of negative sociality constructs and the positive value system hidden in such concepts. The Danish ethnosyntax of vold ‘violence, abuse’ hidden in compound morphology is scrutinised. Focusing on the compounds hustruvold ‘wife vold’ and politivold ‘police vold’, the paper explores the hidden conceptual syntax embedded in such coinages. Exploring more recent constructs, such as forældrevold ‘parent vold’, it is argued that Danish ethnosyntax embodies a view of the world in which traditional authority figures are coded as aggressors: men, police, parents, whereas women, citizens and children are coded as victims.

PL

Artykuł dotyczy semantyki i etnoskładni duńskiego słowa vold ‘przemoc’, kluczowego dla duńskiej kultury. Biorąc pod uwagę (i) podobieństwa i różnice między słowami oznaczającymi ‘przemoc’ w różnych społecznościach etnolingwistycznych oraz (ii) kluczową rolę etnoskładni w opisie takich konceptów, jak angielskie VIOLENCE, duńskie VOLD itd., artykuł otwiera nową perspektywę badań nad konceptami wyrażającymi negatywne zjawiska społeczne i związanymi z nimi pozytywnymi systemami wartości. W artykule bada się etnoskładnię, składnię „pojęciową” duńskiego vold, zawartą w strukturze morfologicznej złożeń takich jak hustruvold ‘vold (w stosunku do) żony’ czy politivold ‘vold policyjna’. Analiza nowszych tworów, np. forældrevold ‘vold rodzicielska’, pokazuje, iż duńska etnoskładnia zawiera w sobie obraz świata, w którym tradycyjne autorytety, takie jak mężczyźni, policja, czy rodzice, postrzegani są jako agresorzy, natomiast kobiety, obywatele i dzieci kodowane są jako ofiary przemocy (w sensie vold).

12

Insults and Swear Words in the TinTin Comic: Morpho-Pragmatic Contrastive Study

61%

Antoniou M.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2021

|

vol. 6

|

issue 1

86-121

PL

W opinii wielu językoznawców zniewagi i przekleństwa uważane są za wtrącenia transmitujące funkcję ekspresywną wypowiedzi, poprzez którą osoba wypowiadająca je manifestuje swoje emocje (Guiraud 1975; Rouayrenc 1998). Ich użycie ma więc charakter oczyszczający. Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie kontrastywnej analizy językowej w odniesieniu do zniewag i przekleństw. Autorka bada czy istnieją specyficzne struktury morfologiczne i syntaktyczne, które odnoszą się do zniewag i przekleństw, jak również omawia, z punktu widzenia uprzejmości, międzykulturowe podobieństwa i różnice w pragmatycznym użyciu tego rodzaju języka. Aby osiągnąć zamierzone cele, autorka zestawia przykłady zaczerpnięte z komiksu TinTin Hergé’a i ich tłumaczenia na grecki i angielski, a to z uwagi na fakt, że komiks ów, ze względu na specyficznym typ dyskursu obecnego w nim i ekspresywny charakter Kapitana Haddoka, obfituje w zniewagi i przekleństwa, co z kolei jest źródłem oralności i hiperboliczności. Należy zadać pytanie: czy pragmatyka wyrażona implicite i wartości kulturowe są takie same we wszystkich analizowanych tu tekstach, czy też można zaobserwować znaczące różnice? Okazuje się, że wersja grecka preferuje powiązane ze sobą wyrazy złożone, a wybrane wypowiedzi stanowią odzwierciedlenie wszystkich parametrów zamieszczonych w oryginale, tj. fonologicznych, semantycznych, pragmatycznych i stylistycznych. W odróżnieniu od powyższego, wersja angielska wydaje się być bardziej oddalona na każdym poziomie analizy. Jednocześnie (nie) utrzymywanie parametrów zależy od specyficznych cech języka greckiego, francuskiego i angielskiego, jak również od wspólnych wyobrażeń odbiorców tekstu. Uzyskane wyniki są spójne z wcześniejszymi wnioskami i potwierdzają, że język grecki, w przeciwieństwie do angielskiego, jest raczej zorientowany na pozytywne formy uprzejmość (zob. Romero 2000; Sifianou 2001).

EN

Linguists consider insults/swear words as interjections carrying an expressive, cathartic, function, through which the enunciator manifests emotions. We provide a contrastive study of insults/swear words, investigating whether there are specific morphological/syntactic structures pertaining to insults/swear words and discuss the cross-cultural similarities/differences in the pragmatic use of this kind of language, focusing on the perspective of politeness. To do so, we analyse examples drawn from Hergé’s TinTin and their translation into Greek and English, this comic being rich in insults /swear words due to the particularities of the genre of discourse and Captain Haddock’s expressive character. The question is whether the implicit pragmatic/cultural values are the same in all the texts or there are important differences, which can be traced, deriving from the particularities of each of the languages of study. It emerged that the Greek chosen utterances reflect all the parameters influencing the original: phonological, semantic, pragmatic, stylistic. The English version seems to be more distant on all levels of analysis. The (non)preservation of the parameters depends on the peculiarities of the Greek, French and English languages and on the collective images of the recipients. Our conclusions match previous researches, proving Greek as positive politeness oriented, opposed to English (see also Romero 2000; Sifianou 2001).

Refine search results

Collocates Pairs and Collocations in Travel Journalism in English, Italian and Polish

From the Fall of Babel Tower to the Global Rise of English: Language and Diachronic Transformations

LEXICAL AND SYNTAX FEATURES OF ENGLISH AND ARABIC LEGAL DISCOURSE: A COMPARATIVE STUDY

Aviation Dutch? Próba definicji

Phonology and Attrition: Sociolinguistics of (Ukrainian) Sound Perception

Beyond dance: Inflectional marking on terminological borrowings in classical ballet

Valency Rearrangement Phenomena and Their Limitations with Polish ‘Clear’ Verbs

Tłumaczenie to zawsze interpretacja – uwagi o przekładzie napisów do filmu

Rozumowanie dedukcyjne w procesie uczenia się języka niemieckiego jako drugiego języka obcego na przykładzie podsystemu gramatycznego

Некоторые особенности процесса заимствования в истории турецкого и русского языков

Co o „gramatyce przemocy” mówi nam duńska etnoskładnia i kontrowersja między Wierzbicką a Pinkerem

Insults and Swear Words in the TinTin Comic: Morpho-Pragmatic Contrastive Study