Search results

1

Antynomie ludzkiej kondycji w "Marchołcie" Jana Kasprowicza

100%

Podstawka A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2016

|

vol. 33

|

issue 3

171-185

EN

Marchołt occupies an individual position in the literary output of Jan Kasprowicz. This drama was created in stages during a couple of years’ time, being entirely published only in the year 1920; wholly absorbing the artist until the end of his life. The multidimensional issue layer of the work was subordinated to a dramatic convention of mystery and is formed in the style of a morality play, with typical for the end of the 19th and the beginning of the 20th centuries, syncretic treatment of medieval religious theatres. An intrinsic key to deciphering Marchołt is to treat it as a synthesis of outlook changes and of the poet’s dilemmas, as an attempt of holistic presentation of the antinomies prescribed to the human condition. Kasprowicz constantly wrestled with the mystery of human existence, with characters’ vocation and with their life tracks since birth until death, pinpointing human inborn creation towards good and people’s plunging into sin, the spiritual and corporeal nature, the desire for freedom and entangling in illusions of happiness. He did not manage, however, to fully realize his drama inspirations and theatrical ambitions, in a „tragico-comic mystery” about Marchołt stopping halfway, signaling the direction of trespassing pessimistic and decadent anthropology. The true reconciliation will take place only in the poetic Book of the Poor (Księga ubogich), finding its completion in My world (Mój świat). Since the creation of Marchołt model, he tightly clings to rationalism of the contemporary civilization, being unable to accept its finiteness, the poet evolves affirmation of life synchronizing with nature, reconciling with himself and God, finding the long-awaited harmony of the universe.

2

Antynomie ludzkiej kondycji w "Marchołcie" Jana Kasprowicza

85%

Podstawka A., Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II I. F. P., podanna@kul.lublin.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2016

|

vol. 33

|

issue 3

EN

Marchołt occupies an individual position in the literary output of Jan Kasprowicz. This drama was created in stages during a couple of years’ time, being entirely published only in the year 1920; wholly absorbing the artist until the end of his life. The multidimensional issue layer of the work was subordinated to a dramatic convention of mystery and is formed in the style of a morality play, with typical for the end of the 19th and the beginning of the 20th centuries, syncretic treatment of medieval religious theatres. An intrinsic key to deciphering Marchołt is to treat it as a synthesis of outlook changes and of the poet’s dilemmas, as an attempt of holistic presentation of the antinomies prescribed to the human condition. Kasprowicz constantly wrestled with the mystery of human existence, with characters’ vocation and with their life tracks since birth until death, pinpointing human inborn creation towards good and people’s plunging into sin, the spiritual and corporeal nature, the desire for freedom and entangling in illusions of happiness. He did not manage, however, to fully realize his drama inspirations and theatrical ambitions, in a „tragico-comic mystery” about Marchołt stopping halfway, signaling the direction of trespassing pessimistic and decadent anthropology. The true reconciliation will take place only in the poetic Book of the Poor (Księga ubogich), finding its completion in My world (Mój świat). Since the creation of Marchołt model, he tightly clings to rationalism of the contemporary civilization, being unable to accept its finiteness, the poet evolves affirmation of life synchronizing with nature, reconciling with himself and God, finding the long-awaited harmony of the universe.

3

Évolution de la conscience morale hippocratique

85%

Szałata K.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2009

|

vol. 7

|

issue 1

131-139

PL

Artykuł napisnay jest po francusku. Artykuł jest prezentacją wykładu wygłoszonego na Międzynarodowej Sesji Naukowej „Etyka, Finanse, odpowiedzialność” odbywającej się w dniach 3-4 października 2008 w Château de Bossey koło Genewy. Szukając źródeł refleksji etycznej nad trudnymi problemami moralnymi współczesnego świata autor zajął się najstarszym znanym tekstem etycznym ujmującym podstawowe zagadnienia moralne związane z wykonywaniem zawodu lekarza, jakim jest „Przysięga Hipokratesa”. Przedstawiając bogatą, z gruntu filozoficzno-etyczną treść „Przysięgi” oraz historię budowania się opartej na niej tradycji hipokratejskiej wzbogaconej o doświadczenie antropologii chrześcijańskiej autor identyfikuje podstawowe jej normy i zasady. Niestety, od czasów oświecenia, a szczególnie od dziewiętnastowiecznego pozytywizmu doszło do poważnego zachwiania tej tradycji. Wraz z zakwestionowaniem arystotelesowsko-tomistycznej antropologii pojawiła się wątpliwość dotycząca racji chronienia człowieka od poczęcia, aż do jego naturalnej śmierci. Tymczasem nowe regulacje prawne związane z postępem w naukach medycznych, domagają się głębokiej refleksji z poziomu antropologii filozoficznej, która przywróciłaby na nowo blask zapomnianej, tradycji hipokratejskiej, która w centrum medycznych działań stawia człowieka potrzebującego pomocy.

EN

This article is written in French. The article is a presentation of a lecture delivered on the International Science Session “Ethics, Finances and Responsibility”, which took place on October the 3rd and 4th, 2008 in Chateau de Bossey near Geneva. Searching for sources of ethic thoughts connected with difficult moral problems of the contemporary world, the author deals with the oldest, well known writing about the ethical practice of medicine, the Hippocratic Oath. Presenting the plenteous, philosophical- ethical contents of the Oath and the history of the growth on it the Hippocratic tradition enriched in experience of the Christian anthropology, the author identifies its norms and rules. Unfortunately, since the Enlightenment times, especially the nineteenth century Positivism the tradition has been seriously disturbed. Together with the questioning the Aristotelean-Thomism anthropology, the doubts appeared related to the matter of protection of life since the conception until the natural death. Whereas new, legal regulations connected with the progress of in medical studies request deep anthropological and philosophical reflection, which would bring back the importance of the forgotten Hippocratic tradition, where in the center of medical actions is a man who needs help.

4

Ekspertyzy psychologiczne w kontekście wizji osoby w ujęciu antropologii chrześcijańskiej

80%

Majchrzyk Z.

Ius Matrimoniale

|

2011

|

vol. 22

|

issue 16

283-297

EN

L’autore presenta la recezione delle teorie psicologiche nell’ambito dell’antropologia cristiana. Fornisce un profilo della storia dell’antropologia iniziando da Aristotele, S. Agostino, Kant, Husserl; dall’antropologia postmoderna all’antropologia cristiana. Le basi teoriche della psicologia moderna, per spiegare il comportamento umano, sono illustrate attraverso la presentazione degli assunti di base: la psicoanalisi, il comportamentismo, la psicologia umanistica, la psicologia cognitiva, la psicologia postmoderna, la psicologia comunitaria, sotto l’aspetto dei loro riferimenti al libero arbitrio, all’autocontrollo, al concetto di persona umana. In sintesi, l’autore cerca di dimostrare la possibilità del loro utilizzo da parte di uno psicologo perito, che osserva le nuove norme del Codice di Diritto Canonico del 1983, in particolare i canoni che trattano della validità del matrimonio contratto (can. 1057), e dell’incapacità di contrarre il matrimonio (can. 1057).

5

Społeczne koszty wdrażania ideologii gender

71%

Kacprzak M.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2014

|

issue 2

63-74

PL

Teoria gender, rozwijająca się w naukach społecznych od połowy XX wieku, wyrosła ponad dyskurs akademicki i stała się kategorią polityczną. Przez zwolenników przedstawiana jest jako narzędzie przeciwdziałania przemocy wobec kobiet oraz realizowania zasady równości płci na wszystkich płaszczyznach egzystencji. Analiza kluczowych postulatów gender za pomocą wypracowanej przez R. Putnama oraz F. Fukuyamę teorii kapitału społecznego prowadzi do odmiennych wniosków. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych kosztów ponoszonych przez społeczeństwo w wyniku wdrażania postulatów teorii gender w programy polityczne, ekonomiczne i edukacyjne. Artykuł przedstawia najważniejsze kryteria tej teorii, jej analizę z perspektywy socjologicznej, antropologicznej oraz apologię katolicką wobec głównych jej założeń.

EN

The theory of gender, growing in the social sciences since the mid- twentieth century, grew more than academic discourse becoming a political category. By supporters is presented as a tool to combat violence against women and to implement the principle of gender equality at all levels of existence. Analysis of the key demands of gender using, developed by Robert Putnam and Francis Fukuyama, theory of social capital leads to different conclusions. The purpose of this article is to present some of the costs incurred by society as a result of the implementation of the demands of gender in political programs, economic and educational. This paper presents the most important criteria of this theory, the analysis from the perspective of sociological, anthropological and Catholic apology against major assumptions.

6

Catholics and gender theories: understanding human sexuality in the educational proces

71%

Składanowski M.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2018

|

vol. 39

|

issue 4

45-56

EN

The anthropological and ethical disputes in some conservative Catholic circles often refer to the problem of gender equality, particularly in the educational process. They lead to a confrontation between traditional communities, on the one hand, and on the other hand, open or liberal ones. In this context, the article aims to indicate (1) the anthropological and ethical foundations of the education based on the principle of gender equality, and (2) educational demands that result from it. Further, (3) these fundamentals will be scrutinised against Catholic anthropological and ethical criticism.

PL

Dyskusje antropologiczne i etyczne w pewnych konserwatywnych środowiskach katolickich często odnoszą się do problemu równości płciowej, zwłaszcza w procesie wychowawczym. Prowadzą one do konfrontacji pomiędzy wspólnotami tradycyjnymi i bardziej liberalnymi. W tym kontekście artykuł zmierza do wskazania (1) antropologicznych i etycznych podstaw wychowania opartego na zasadzie równości płciowej oraz (2) postulatów wychowawczych, które z nich wynikają. Następnie (3) te zasadnicze kwestie zostaną skonfrontowane z katolicką krytyką antropologiczną i etyczną.

7

Abrahama J. Heschela rozumienie dialogu człowieka z Bogiem. Wskazówki dla chrześcijańskiej antropologii

71%

Rynkowski R. M.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2015

|

vol. 1

EN

What are the indelible content of any Christian anthropology? And as these days to talk about the content? Abraham J. Heschel did not think that evil is inscribed in human nature and that God is dead. However, he did not think that the world is basically good. He did not think that a man basically directed towards God. Abraham J. Heschel believed that God was banished from the world, a man killed his inner life and lost contact with God. If a man does not reflect the presence of God in the world, it reflects the image of the beast. The task of man is letting God into your world. God speaks to man through the Bible, and the man says to God in prayer. Abraham J. Heschel does not believe that prayer is a conversation with God himself (Clement). God’s answer to prayer is interested in the life of man. Prayer makes God back into the world. Indelible content of Christian anthropology is the belief that man is capable of dialogue with God and that prayer to return God to the world. Modern man does not believe that God is close to him. People can convince the assertion that man in prayer becomes the object of the mind of God.

8

Odwieczne znaczenie Człowieczeństwa Jezusa

71%

Góźdź K.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2006

|

issue 1

23-38

EN

The article touches upon an extremely important and at the same time difficult subject of authentication of the fact of Incarnation in contemporary theology and anthropology. Systematic reflection is transferred to the practical side of Christian life. This specific feature of Karl Rahner's theology permeates the fundamental Christian relationship, the relationship between the divine and earthly worlds at the level of personal union of both natures in Jesus Christ. The event of the Incarnation makes visible the role of the humanity of Christ in the work of redemption. It expresses the radical gift of man to God who communicates with himself. Today's man achieves his fulfilment (redemption) through his transcendence towards God, which has reached its absolute dimension in Jesus Christ. Man's exit as a transcendent being towards God is not self-redemption, but is accomplished by the power of God who communicates with man and thus becomes his Saviour. Rahner therefore rightly observes that the meaning of the humanity of Jesus lies in the fact that God redeems man through God-Human, that is to say, as the Roman school taught, redemption is accomplished “in Man”.

PL

Artykuł porusza niezwykle ważny i jednocześnie trudny temat uwierzytelniania faktu Wcielenia we współczesnej teologii i antropologii. Systematyczna refleksja zostaje przeniesiona na praktyczną stronę życia chrześcijańskiego. Ta specyficzna cecha teologii Karla Rahnera przenika fundamentalną relację chrześcijańską, relację między światem boskim i ziemskim na poziomie osobowego zjednoczenia obu natur w Jezusie Chrystusie. Wydarzenie Wcielenia uwidacznia rolę człowieczeństwa Chrystusa w dziele odkupienia. Wyraża ono radykalny dar człowieka dla Boga, który komunikuje się z samym sobą. Dzisiejszy człowiek uzyskuje swoje spełnienie (odkupienie) dzięki swej transcendencji w kierunku Boga, która osiągnęła swój absolutny wymiar w Jezusie Chrystusie. Wyjście człowieka jako istoty transcendentalnej w kierunku Boga nie jest samoodkupieniem, ale dokonuje się mocą Boga, który komunikuje się z człowiekiem i w ten sposób staje się jego Zbawicielem. Rahner słusznie zauważa zatem, że znaczenie człowieczeństwa Jezusa polega na tym, że Bóg dokonuje odkupienia człowieka przez Boga-Człowieka, to znaczy, jak nauczała szkoła rzymska, odkupienie dokonuje się „w Człowieku”.

9

Marksizm wyzwaniem ideowym dla myśli chrześcijańskiej w nauczaniu Josepha Ratzingera/Benedykta XVI

71%

Szulist J.

Studia Pelplińskie

|

2022

|

vol. 56

419-436

EN

Joseph Ratzinger/Benedict XVI interprets the danger that Marxism and Neo-Marxism pose to Christian thought. The German theologian points to three major threats: materialism, dominance of class conflict and challenge to individual freedom. In his response to these threats, Joseph Ratzinger proposes an integral concept of the human person that reflects the objective truth and exposes the reductionist trends in the ideology. According to this concept, development is directed towards peace, which, in essence, promotes a culture that respects the rights of the human person as God’s creature. Ensuring individual freedom is tantamount to protecting personal dignity. By taking into account the human nature and, at the same time, containing in itself the Divine revelation, Christianity is capable of exposing the illusory and fragmentary character of Marxism and Neo-Marxism in the world. The article relies on the teaching of Joseph Ratzinger/ Benedict XVI as its source material.

PL

Joseph Ratzinger/Benedykt XVI dokonuje interpretacji zagrożenia wynikającego z marksizmu i neomarksizmu dla myśli chrześcijańskiej, a w efekcie dla integralnej koncepcji człowieka i świata. Niemiecki teolog zwraca uwagę na trzy znamienne zagrożenia tych ideologii: materializm, dominację konfliktu klasowego oraz kwestionowanie wolności jednostkowej. Odpowiadając na wskazane niebezpieczeństwa, Joseph Ratzinger postuluje integralną koncepcję człowieka, co odpowiada obiektywnej prawdzie, obnażającej redukcjonistyczne tendencje ideologii. Docelowym punktem rozwoju jest pokój, będący w istocie promowaniem kultury praw człowieka jako Bożego stworzenia. Zagwarantowanie wolności jednostkowej jest ochroną godności osobowej. Religia chrześcijańska, nawiązująca do natury człowieka, a równocześnie zawierająca Boskie objawienie, sprzyja ukazaniu iluzoryczności marksizmu i neomarksizmu w świecie. Materiałem źródłowym artykułu jest nauczanie Josepha Ratzingera/Benedykta XVI.

10

Women’s Dignity or Church Tradition? Christian Anthropology in the Debate about the Ordination of Women

71%

Składanowski M.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

vol. 63

|

issue 7: Teologia ekumeniczna

275-288

EN

The question of the ordination of women not only separates Christian denominations. It becomes increasingly divisive within individual churches and communities. This is why the problem of women’s ordination remains in the contemporary ecumenical movement one of the most difficult issues to deal with. Although it has been fully accepted in many Christian churches and communities, other Christian groups still oppose to adopt this practice and its theological justification. A Christian ecumenical discussion on this topic involves many specific questions related to various branches of theology and ethics. This article aims to present the anthropological context of the debate. The issue of women’s ordination and its relation to church tradition is frequently addressed from the point of view of Christian anthropology and ethics. Therefore the article in intended to show that above-mentioned controversy is rooted in different understanding of human dignity, especially when it comes to its connection to church tradition and to contemporary social phenomena.

PL

Kwestia ordynacji kobiet nie tylko dzieli denominacje chrześcijańskie. Ma ona również coraz bardziej dzielący charakter, jeśli chodzi o wewnętrzne napięcia w poszczególnych Kościołach i Wspólnotach. Dlatego też problem ordynacji kobiet pozostaje we współczesnym ruchu ekumenicznym jednym z najtrudniejszych tematów do refleksji. Chociaż ordynacja kobiet została w pełni zaakceptowana w wielu chrześcijańskich Kościołach i Wspólnotach, inne grupy chrześcijańskie wciąż sprzeciwiają się uznaniu tej praktyki i jej teologicznemu uzasadnieniu. Chrześcijańska dyskusja ekumeniczna na ten temat zakłada wiele szczegółowych kwestii odnoszących się do różnych elementów teologii i etyki. Artykuł ma na celu przedstawienie antropologicznego kontekstu tej dyskusji. Kwestia ordynacji kobiet i jej relacji do tradycji kościelnej jest często poruszana z punktu widzenia antropologii i etyki chrześcijańskiej. Stąd artykuł zmierza do ukazania, że wspomniana dyskusja zakorzeniona jest w różniącej się interpretacji godności ludzkiej, zwłaszcza jeśli chodzi o jej związek z tradycją kościelną i współczesnymi zjawiskami społecznymi.

11

Wyzwania antropologii chrześcijańskiej w dobie neuronauk

57%

Maziarka T.

Sympozjum

|

2021

|

vol. 2(41)

31-44

PL

Artykuł podejmuje problem duszy w perspektywie neuronauk. Jego celem jest analiza poglądów Francisa Cricka przedstawionych w książce Zdumiewająca hipoteza, czyli nauka w poszukiwaniu duszy. Słynny noblista usiłuje obalić religijny pogląd, że człowiek posiada duszę, przez odwołanie się do badań ludzkiego mózgu. Teza Cricka jest następująca: Należy odrzucić hipotezę duszy, ponieważ wszelkie zjawiska umysłowe można wyjaśnić w oparciu o pracę neuronów. Tak przyjęty scenariusz rodzi pewne problemy. Niniejszy artykuł przedstawia niektóre z nich.

EN

The article deal with problem of the soul from the perspective of the science. Its purpose is to analyze the views of Francis Crick presented in the book The Astonishing Hypothesis – The Scientific Search for the Soul. The famous Nobel Prize winner tries to refute the religious view that man has a soul by referring to the research of the human brain. Crick’s thesis is as follows: the soul hypothesis must be rejected because of mental phenomena can be explained based on the work of the neurons. The scenario adopted in this way raises some problems. Some of them are outlined in this article.

12

Profetyczna funkcja Kościoła w społeczeństwie pluralistycznym

57%

Demski P.

Studia Elbląskie

|

2019

|

vol. 20

417-433

EN

Over the centuries the Church has co-existed with numerous forms of organisation of economic and social life. The Church has made the assessment of each of the systems in accordance with the moral and ethical rules. In this way it performed its prophetic function in the modern world, within the range of which it assumes its responsibility for critical look at the existing and proposed models of social life. Such criticism cannot be treated as interference of the Church into social matters. Pointing at mistakes occurring in a given system of social life aims at putting stronger emphasis on the principal rules which the social life should be based on. Certainly, there will always be some deficiencies and mistakes in particular social systems, which is connected with the fact that the systems and structures are created by a human affected by inner conflicts and, as a result, able to commit a sin. Thus, in view of the above, the prophetic role of the Church will always be necessary.

PL

Kościół na przestrzeni dziejów koegzystował z wieloma formami organizacji życia gospodarczego oraz społecznego. Dokonywał on oceny każdego z tych systemów według zasad moralnych i etycznych. W ten sposób spełniał swoją profetyczną funkcję w świecie współczesnym, w której ramach poczytuje on sobie za obowiązek krytyczne spojrzenie na istniejące i proponowane modele życia społecznego. Taka krytyka nie może być spostrzegana jako mieszanie się Kościoła w sprawy społeczne. Ukazanie błędów istniejących w danym systemie życia społecznego ma przede wszystkim na celu jeszcze mocniejsze podkreślenie fundamentalnych zasad, na jakich powinno opierać się życie społeczne. Zapewne zawsze będą istniały pewne braki i błędy w konkretnych systemach społecznych, co wiąże się z prawdą o tym, że te systemy i struktury tworzy człowiek naznaczony rozdarciem, a więc zdolny do grzechu. W tym świetle profetyczna i krytyczna funkcja Kościoła będzie zawsze potrzebna.

13

Antropologiczny fundament wartości moralnych

57%

Filipczuk M.

Warszawskie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 30

|

issue 1

126-145

EN

The argument which is now going on in Europe and which concerns Christian values and the concept of social life is nothing else, but the argument (although sometimes veiled) which regards man himself It is not true that it focuses only on the role of religion and position of the Church in a democratic state. The essential issue, in fact, is the full truth about man. No one who is ready to take up responsibility for the shape of human life - whether in individual or social context - can pretend that he does not understand the crucial idea of this argument.Truth is the boundary of freedom and beyond this boundary there is no more freedom, but destructive arbitrariness alone. Breaking the bond between freedom and truth, the bond which makes a human person even more himself, is equivalent to questioning the wisdom of the drama of Redemption. The Ethos of Redemption is the meeting of truth and freedom in a man. Divine friendship towards people consists in God's introducing us into the sphere of confidence, the sphere of confidence being truth. Christ did all to convince us about the importance of the answer which man should give in the conditions of inner freedom. Only then can we speak about 'veritatis splendor' which is so essential for human dignity.

14

Der Theologe im Dialog mit der säkularisierten Öffentlichkeit in Slowenien

57%

Globokar R.

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

|

2018

|

vol. 38

|

issue 2

31-41

EN

The democratic Constitution of the Republic of Slovenia stipulates a strict separation of church and state. After the independence in 1991, a strong process of secularization is noticed. The number of people who declared themselves Catholic declined drastically in the last two decades. Some reasons both from inside the Church and outside of it are analysed in the first part of the paper. In the second part, the author presents from his personal perspectivesome ways to contribute as a theologian to the public ethical discourse in the secularized society. He emphasizes the need for the argumentative and understandable statements. Theological vocabulary should be translated to the language that today’s people could understand. Last the author presents his work as a theologian at the State University, in the National Bioethics Committee and in the field of education. Theological ethics is a bridge between the rich moral tradition of the church and the contemporary secular society. The theologian needs to be both humble and conscious of our social determinism, but also courageous to propose some alternative solutions in collaborating with other social agents for the common good in society. Christian anthropology is an inexhaustible source of inspiration for building a better world for everyone.

DE

Demokratyczna konstytucja Republiki Słowenii określa ścisły rozdział Kościoła i państwa. Po uzyskaniu przez Słowenię niepodległości w 1991 r. można zaobserwować silny proces sekularyzacji. Liczba ludzi, którzy deklarują swój katolicyzm, spadła drastycznie w ostatnich dwóch dekadach. W pierwszym punkcie niniejszego tekstu autor analizuje niektóre przyczyny tego stanu, znajdujące się zarówno po stronie Kościoła, jak i poza nim. W kolejnym punkcie autor prezentuje z perspektywy własnych doświadczeń niektóre elementy wkładu teologa do publicznej debaty etycznej w zsekularyzowanym społeczeństwie. Podkreśla przy tym konieczność zrozumiałych i uzasadnionych stanowisk. Słownictwoużywane w teologii powinno zostać przetłumaczone na język zrozumiały dla ludzi współcześnie żyjących. Na końcu autor prezentuje swoją działalność jako teologa na państwowym uniwersytecie, w narodowym komitecie bioetycznym i w obszarze edukacji. Etyka teologiczna jest pomostem między bogatą tradycją moralną Kościoła i współczesnym, zsekularyzowanym społeczeństwem. Teologowie powinni być pokorni i świadomi swojej misji społecznej, ale także odważni w proponowaniu alternatywnych rozwiązań we współpracy z innymi działaczami społecznymi na rzecz dobra wspólnego w społeczeństwie. Antropologia chrześcijańska jest niewyczerpanym źródłem inspiracji dla budowy lepszego światadla wszystkich.

15

Niepokalane Poczęcie a duchowość katolicka

57%

Chmielewski M.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 36

|

issue 2

EN

According to the pope John Paul II the dogma of the Immaculate Conception is a marvelous doctrinal synthesis of the Christian faith (Angelus, 8.12.1988). In the light of this dogma the essential issues concerning the spiritual life are demonstrated fully and exactly.The author of this article, analyzing the truth about the Immaculate Conception as an opus of the Holy Trynity in the Mary’s person, shows in rough how that main mariological question impacts and inspires the catholic spirituality.Therefore at this angle the author looks into the christological dimension of the Immaculate Conception, as well the action of the Holy Spirit, ecclesiastical, anthropological and personalistic aspect of this mystery.

PL

Według papieża Jana Pawła II „dogmat Niepokalanego Poczęcia stanowi wspaniałą doktrynalną syntezę wiary chrześcijańskiej” (Anioł Pański, 8.12.1988). W świetle tego dogmatu pełniej i wyraźniej ukazują się fundamentalne prawdy dotyczące życia duchowego.Autor artykułu, analizując prawdę o niepokalanym poczęciu jako dziełu Przenajświętszej Trójcy w osobie Maryi, przedstawia w zarysie, w jaki sposób ta jedna z zasadniczych prawd mariologicznych inspiruje duchowość katolicką. Pod tym kątem rozpatruje więc chrystocentryzm niepokalanego poczęcia, rolę Ducha Świętego, eklezjalny oraz antropologiczno-personalistyczny wymiar tej tajemnicy.

16

Wychowanie moralne w kontekście przemian cywilizacyjnych

57%

Filipczuk M.

Collectanea Theologica

|

2018

|

vol. 88

|

issue 1

141-171

EN

The ecclesiastical context appears to have a special importance for moraleducation. This is obvious as moral education is carried out in the life ofa specific religious community. The second half of the 20th century, i.e., the period introducing us into the new millennium, has been a time of deeptransformations in Christianity and particularly in the Catholic Church.Needless to say, these transformations have had a remarkable impact onthe process of moral education of the young generation.It may be said that the political, economic, social, cultural and religiouschanges of the 20th century have a specific character. A symptomatic featureof these changes, observed especially nowadays, is their rapid pace as wellas their universal character. Industrial civilization transformed not onlypeople’s external living conditions, but has had an influence on man’sinner life and on his behaviour in both moral and religious spheres. Theoccurrence of these changes can be noted not only in particular nations,but indeed in the whole of mankind.The new conditions exert an influence also on religious life. Onthe one hand they enhance the ability of a critical judgment and havea purifying effect on the world outlook, ridding it of magical elements andoccasional superstitions which happen to darken it. On the other hand thereis required a more personal and active clinging to faith, which helps manypeople to adopt a more vital relationship with God; many others, however,practically abandon religion.

17

Ecumenical Patriarch Bartholomew’s “Green Message” to the World

57%

Leśniewski K.

Roczniki Teologii Ekumenicznej

|

2011

|

vol. 3(58)

33-48

PL

Współcześnie coraz poważniej traktuje się ekologiczno-społeczny kryzys w świecie. Kwestia odpowiedzialności za postępujące zniszczenie środowiska naturalnego jest ważna nie tylko dla rządów państw, polityków, działaczy samorządowych i naukowców, ale również dla hierarchii Kościołów chrześcijańskich. Wkład Kościołów jest bardzo ważny ze względu na uświadamianie ludziom, że istnieje bezpośrednie powiązanie między stanem duchowym osoby ludzkiej a kondycją świata stworzonego. W niniejszym artykule została bardzo syntetycznie przestawiona ekologiczna działalność Jego Świątobliwości Bartłomieja, Patriarchy Ekumenicznego, na forum światowym. W pierwszej części ukazano „zielone powołanie” Patriarchy Bartłomieja, który od dwudziestu lat kontynuuje i rozwija w duchu szeroko rozumianego dialogu dzieło swego poprzednika Patriarchy Ekumenicznego Dimitriosa. Ważnym elementem zaangażowania ekologicznego obecnego Patriarchy Konstantynopola są encykliki wydawane co roku z okazji początku prawosławnego roku kościelnego – 1 września, które dotyczą ekologicznej odpowiedzialności prawosławnych chrześcijan za cały stworzony świat. Od 1997 r. Patriarcha Bartłomiej nazywany jest „Zielonym Patriarchą”. Jednym z przejawów jego misji jest ukazywanie prawdy o tym, że wszystkie szkody wyrządzane środowisku naturalnemu stanowią odzwierciedlenie duchowych problemów ludzkości. Stąd też ustawicznie Patriarcha głosi, że refleksja antropologiczna powinna stanowić warunek wstępny naszego rozumienia świata. Współcześnie coraz bardziej konieczne staje się łączenie chrześcijańskiej ontologii z naukami szczegółowymi. Ten postulat Patriarcha Bartłomiej urzeczywistnia w praktyce poprzez różnorodną działalność jednoczącą przedstawicieli różnych państw, społeczności, religii, naukowców czy dziennikarzy. Szczególną rolę pośród wielu organizowanych czy współorganizowanych przez Patriarchę międzynarodowych, interdyscyplinarnych czy międzyreligijnych spotkań naukowych odgrywają przedstawione w części drugiej artykułu tzw. zielone sympozja na wodzie. Odbywają się one w różnych częściach świata i dotyczą ważnych problemów związanych ze stanem mórz i rzek. Są one tak wyjątkowe, że przyciągają międzynarodową uwagę do miejsc szczególnie zagrożonych, jak np. Morze Egejskie (1995), Morze Czarne (1997), rzeka Dunaj (1999), Morze Adriatyckie (2002), Morze Bałtyckie (2003), rzeka Amazonka (2006) czy Arktyka (2007). W czasie tych sympozjów dochodzi do twórczego i owocnego dialogu naukowców i teologów, polityków i filozofów, biznesmenów i nauczycieli. W części trzeciej artykułu Patriarcha Bartłomiej zostaje ukazany jako znany w całym świecie mówca i działacz ekologiczny, który oddziałuje na polityków i władze państwowe różnych szczebli, poprzez uświadamianie im, że w działaniach na rzecz środowiska naturalnego należy uwzględniać związki zachodzące między międzynarodową ekonomią a ekologią na poziomie ogólnoświatowym. W swoich oficjalnych wystąpieniach „Zielony Patriarcha” podkreśla znaczenie prawd o człowieku, społeczeństwie i świecie stworzonym, jakie wniosło chrześcijaństwo. Jest głęboko zatroskany na poziomie duchowym o tych wszystkich ludziach, którzy ucierpieli czy stracili swoje życie w wielkich katastrofach ekologicznych. Odważnie też mówi o zagrożeniach wynikających z nadkonsumpcji w krajach rozwiniętych oraz głodu w krajach rozwijających się. Mając świadomość, że nie jest możliwe rozwiązanie problemów ekologicznych współczesnego świata bez odwołania się do interdyscyplinarnego współdziałania naukowców, filozofów i teologów na bazie chrześcijańskiego rozumienia osoby ludzkiej i świata stworzonego, Patriarcha Bartłomiej nawołuje do korzystania z ontologicznych kategorii filozoficznych i teologicznych, takich jak: osoba (gr. prosopon, hypostasis), energia (gr. energeia) czy istota (gr. ousia). Przypomina, że to chrześcijaństwo wschodnie na piętnaście wieków przed teorią kwantową, stanowiącą podstawę współczesnej fizyki, nauczało, że materia jest energią. Radykalna zmiana w podejściu do środowiska naturalnego, zdaniem Patriarchy Bartłomieja, tylko wtedy będzie możliwa, gdy przyjmie się prawdę o stworzeniu człowieka i świata przez Boga w Trójcy Osób oraz uwierzy się w Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Zwieńczenie artykułu stanowi przedstawienie Ekologicznego Credo „Zielonego Patriarchy”, które stanowi syntezę podstaw jego odpowiedzialności za świat, w którym żyjemy.

18

Ecumenical Patriarch Bartholomew’s “Green Message” to the World

57%

Leśniewski K.

Roczniki Teologii Ekumenicznej

|

2011

|

vol. 3

33-48

PL

Współcześnie coraz poważniej traktuje się ekologiczno-społeczny kryzys w świecie. Kwestia odpowiedzialności za postępujące zniszczenie środowiska naturalnego jest ważna nie tylko dla rządów państw, polityków, działaczy samorządowych i naukowców, ale również dla hierarchii Kościołów chrześcijańskich. Wkład Kościołów jest bardzo ważny ze względu na uświadamianie ludziom, że istnieje bezpośrednie powiązanie między stanem duchowym osoby ludzkiej a kondycją świata stworzonego. W niniejszym artykule została bardzo syntetycznie przestawiona ekologiczna działalność Jego Świątobliwości Bartłomieja, Patriarchy Ekumenicznego, na forum światowym. W pierwszej części ukazano „zielone powołanie” Patriarchy Bartłomieja, który od dwudziestu lat kontynuuje i rozwija w duchu szeroko rozumianego dialogu dzieło swego poprzednika Patriarchy Ekumenicznego Dimitriosa. Ważnym elementem zaangażowania ekologicznego obecnego Patriarchy Konstantynopola są encykliki wydawane co roku z okazji początku prawosławnego roku kościelnego – 1 września, które dotyczą ekologicznej odpowiedzialności prawosławnych chrześcijan za cały stworzony świat. Od 1997 r. Patriarcha Bartłomiej nazywany jest „Zielonym Patriarchą”. Jednym z przejawów jego misji jest ukazywanie prawdy o tym, że wszystkie szkody wyrządzane środowisku naturalnemu stanowią odzwierciedlenie duchowych problemów ludzkości. Stąd też ustawicznie Patriarcha głosi, że refleksja antropologiczna powinna stanowić warunek wstępny naszego rozumienia świata. Współcześnie coraz bardziej konieczne staje się łączenie chrześcijańskiej ontologii z naukami szczegółowymi. Ten postulat Patriarcha Bartłomiej urzeczywistnia w praktyce poprzez różnorodną działalność jednoczącą przedstawicieli różnych państw, społeczności, religii, naukowców czy dziennikarzy. Szczególną rolę pośród wielu organizowanych czy współorganizowanych przez Patriarchę międzynarodowych, interdyscyplinarnych czy międzyreligijnych spotkań naukowych odgrywają przedstawione w części drugiej artykułu tzw. zielone sympozja na wodzie. Odbywają się one w różnych częściach świata i dotyczą ważnych problemów związanych ze stanem mórz i rzek. Są one tak wyjątkowe, że przyciągają międzynarodową uwagę do miejsc szczególnie zagrożonych, jak np. Morze Egejskie (1995), Morze Czarne (1997), rzeka Dunaj (1999), Morze Adriatyckie (2002), Morze Bałtyckie (2003), rzeka Amazonka (2006) czy Arktyka (2007). W czasie tych sympozjów dochodzi do twórczego i owocnego dialogu naukowców i teologów, polityków i filozofów, biznesmenów i nauczycieli. W części trzeciej artykułu Patriarcha Bartłomiej zostaje ukazany jako znany w całym świecie mówca i działacz ekologiczny, który oddziałuje na polityków i władze państwowe różnych szczebli, poprzez uświadamianie im, że w działaniach na rzecz środowiska naturalnego należy uwzględniać związki zachodzące między międzynarodową ekonomią a ekologią na poziomie ogólnoświatowym. W swoich oficjalnych wystąpieniach „Zielony Patriarcha” podkreśla znaczenie prawd o człowieku, społeczeństwie i świecie stworzonym, jakie wniosło chrześcijaństwo. Jest głęboko zatroskany na poziomie duchowym o tych wszystkich ludziach, którzy ucierpieli czy stracili swoje życie w wielkich katastrofach ekologicznych. Odważnie też mówi o zagrożeniach wynikających z nadkonsumpcji w krajach rozwiniętych oraz głodu w krajach rozwijających się. Mając świadomość, że nie jest możliwe rozwiązanie problemów ekologicznych współczesnego świata bez odwołania się do interdyscyplinarnego współdziałania naukowców, filozofów i teologów na bazie chrześcijańskiego rozumienia osoby ludzkiej i świata stworzonego, Patriarcha Bartłomiej nawołuje do korzystania z ontologicznych kategorii filozoficznych i teologicznych, takich jak: osoba (gr. prosopon, hypostasis), energia (gr. energeia) czy istota (gr. ousia). Przypomina, że to chrześcijaństwo wschodnie na piętnaście wieków przed teorią kwantową, stanowiącą podstawę współczesnej fizyki, nauczało, że materia jest energią. Radykalna zmiana w podejściu do środowiska naturalnego, zdaniem Patriarchy Bartłomieja, tylko wtedy będzie możliwa, gdy przyjmie się prawdę o stworzeniu człowieka i świata przez Boga w Trójcy Osób oraz uwierzy się w Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Zwieńczenie artykułu stanowi przedstawienie Ekologicznego Credo „Zielonego Patriarchy”, które stanowi syntezę podstaw jego odpowiedzialności za świat, w którym żyjemy.

19

La aportación de la perspectiva Cristiana en el actual momento educativo

51%

Pellitero Iglesias R.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 11

29-44

ES

La tarea educativa, con sus requerimientos de personalización y coherencia, se inscribe hoy en un contexto cultural, caracterizado sobre todo por la globalización tecnológica y la cultura digital. A esto se suma, por ahora, la crisis causada por la pandemia del Covid-19, crisis que a la vez desafía y valoriza la educación. En estas páginas se abordan algunos desafíos educativos actuales y cuál puede ser la aportación cristiana. En esta perspectiva se perfilan el carácter y el estilo de las instituciones educativas de inspiración católica, sin dejar de reclamar, sobre los fundamentos de la antropología y de la ética, una atención a la realidad, tanto a la realidad interior de las personas como al entorno sociocultural. Finalmente se formulan algunas propuestas de base para la educación de la fe en nuestro momento cultural, que relacionan la enseñanza, la comunicación y el anuncio de la fe.

EN

The mission of education, with its requirements for personalization and consistency, is today part of cultural context, characterized primarily by technological globalization and digital culture. On top of all this, there is the crisis caused by the Covid-19 pandemic, which is undoubtedly becoming a challenge. It cannot be overcome without noticing the importance of education in its broadest sense. The article shows some of the current educational challenges and the possible contribution of Christianity to meeting these challenges. From this perspective, it is necessary to recognize the nature and style of Catholic educational institutions, taking into account-on the basis of the foundations of anthropology and ethics-the reality, both internal in the personalistic sense and the socio-cultural environment in which people live. The concluding section presents some basic proposals for educating to live the faith in our cultural context, which relate to teaching, communicating and announcing the faith.

PL

Wkład perspektywy chrześcijańskiej w dzisiejszej rzeczywistości edukacyjnej Misja wychowywania, wraz ze swoimi wymaganiami dotyczącymi personalizacji oraz spójności, wpisuje się dzisiaj w kontekst kulturowy, charakteryzujący się przede wszystkim technologiczną globalizacją i kulturą cyfrową. Do tego wszystkiego dochodzi obecnie kryzys wywołany pandemią Covid-19, który niewątpliwie staje się wyzwaniem. Nie można mu sprostać nie dostrzegając wagi szeroko pojętego wychowywania. Artykuł ukazuje niektóre aktualne wyzwania wychowawcze, jak również możliwy wkład chrześcijaństwa w podejmowanie tych wyzwań. Z tej perspektywy należy dostrzec charakter i styl katolickich instytucji edukacyjnych, uwzględniając, na bazie podstaw antropologii i etyki, rzeczywistość, zarówno wewnętrzną w sensie personalistycznym, jak też środowisko społeczno-kulturowe, w którym żyje człowiek. W konkluzjach przedstawiono kilka podstawowych propozycji wychowywania do życia wiarą w naszym kontekście kulturowym, które dotyczą nauczania, komunikowania i głoszenia wiary. La aportación de la perspectiva Cristiana en el actual momento educativo La tarea educativa, con sus requerimientos de personalización y coherencia, se inscribe hoy en un contexto cultural, caracterizado sobre todo por la globalización tecnológica y la cultura digital. A esto se suma, por ahora, la crisis causada por la pandemia del Covid-19, crisis que a la vez desafía y valoriza la educación. En estas páginas se abordan algunos desafíos educativos actuales y cuál puede ser la aportación cristiana. En esta perspectiva se perfilan el carácter y el estilo de las instituciones educativas de inspiración católica, sin dejar de reclamar, sobre los fundamentos de la antropología y de la ética, una atención a la realidad, tanto a la realidad interior de las personas como al entorno sociocultural. Finalmente se formulan algunas propuestas de base para la educación de la fe en nuestro momento cultural, que relacionan la enseñanza, la comunicación y el anuncio de la fe.

20

Osoba ludzka jako „byt relacyjny” – antropologiczne fundamenty eklezjologii Soboru Watykańskiego II

29%

Choromański A.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2015

|

vol. 1

EN

In this article the Author proves existence of an intrinsic and inseparable connection between anthropology and ecclesiology. The necessity of the Church as a community of believers can be demonstrated not only by the will of God explicitly expressed in the Holy Scriptures, but also by an anthropological analyses of the very nature of man, who is a social being opened towards God and towards other human beings. In the first part of the article, referring to a long philosophical tradition dating back to pre-Christian times and ending in the modern era, the Author illustrates by many examples the social dimension of human nature deliberately ignoring the biblical data and the teaching of the Magisterium. In the second part, he shows how the Conciliar teaching on the human person based on the Revelation remains in harmony with philosophical, anthropological and scientific arguments depicting human person as a relational (social) being. In the third part of the article, the Author demonstrates the correlation of the Conciliar teaching on the Church as community with anthropological data. The necessity of the Church can be justified not only by the authority of God (Revelation), but also by reflecting on the man’s nature (anthropology). Individualistic conception of faith, to which the Second Vatican Council wanted to react by its ecclesiology of communion, not only does not correspond to the biblical teaching, but also runs counter to the rational thinking on the human person who, in the light of diff erent sciences, is a relational being.

Refine search results

Antynomie ludzkiej kondycji w "Marchołcie" Jana Kasprowicza

Antynomie ludzkiej kondycji w "Marchołcie" Jana Kasprowicza

Évolution de la conscience morale hippocratique

Ekspertyzy psychologiczne w kontekście wizji osoby w ujęciu antropologii chrześcijańskiej

Społeczne koszty wdrażania ideologii gender

Catholics and gender theories: understanding human sexuality in the educational proces

Abrahama J. Heschela rozumienie dialogu człowieka z Bogiem. Wskazówki dla chrześcijańskiej antropologii

Odwieczne znaczenie Człowieczeństwa Jezusa

Marksizm wyzwaniem ideowym dla myśli chrześcijańskiej w nauczaniu Josepha Ratzingera/Benedykta XVI

Women’s Dignity or Church Tradition? Christian Anthropology in the Debate about the Ordination of Women

Wyzwania antropologii chrześcijańskiej w dobie neuronauk

Profetyczna funkcja Kościoła w społeczeństwie pluralistycznym

Antropologiczny fundament wartości moralnych

Der Theologe im Dialog mit der säkularisierten Öffentlichkeit in Slowenien

Niepokalane Poczęcie a duchowość katolicka

Wychowanie moralne w kontekście przemian cywilizacyjnych

Ecumenical Patriarch Bartholomew’s “Green Message” to the World

Ecumenical Patriarch Bartholomew’s “Green Message” to the World

La aportación de la perspectiva Cristiana en el actual momento educativo

Osoba ludzka jako „byt relacyjny” – antropologiczne fundamenty eklezjologii Soboru Watykańskiego II