Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  archaeology of the contemporary past
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Archeologie krajiny ovlivněné výstavbou vodních nádrží

100%
Váňa M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2017
|
issue 32
309-324
EN
During the 20th century, 43 large water reservoirs were built on the territory of the present Czech Republic. These reservoirs have caused huge changes in cultural landscapes. Large areas have been flooded, many villages and towns have been deserted and many old communication tracts have been broken. There are many sources for studying these abandoned landscapes, such as pictures, photos, movies, old maps and military aerial photos from the 40s and 50s. We can also examine the archaeological relics of former human activities. This paper describes three examples of archaeological monuments that can be found in the landscapes transformed by water reservoirs. The first one is the ruin of the village of Fláje in the north of Bohemia. This village was founded in the Middle Ages and deserted in the 50s due to the construction of the Fláje water dam. This reservoir destroyed about two-thirds of the village, but also the rest of the settlement was abandoned and destroyed when the drinking water protection zone was established. The field research of this site took place during the reconstruction of the dam when the water level was much lower than usual. That revealed dozens of relicts of demolished houses and other remnants of the deserted village. Another example is the closed railway between the towns Černá Hůrka and Želnava in the Šumava mountains (southern part of Bohemia). This railway has been closed due to the construction of the largest water reservoir in the Czech Republic Lipno. Parts of the railway (in dry areas) were studied. Long sections of the rail bank with several structures (bridges, crossings, stations) were discovered with the use of old maps and aerial pictures. The last example describes two concrete bridges of the main Czech highway between the two largest cities in the Czech Republic – Prague and Brno. The construction of the highway began in the 30s, but it was interrupted between the 40s and 60s. Meanwhile, the Želivka water reservoir has been built and it flooded part of the unfinished highway. The bridges of the highway are now abandoned in the middle of the lake. The Czech landscapes of the large water reservoirs hide many remains of former human activities. Archaeology can provide useful tools for the research of the remains and for a better understanding of the history of those abandoned places.  
CS
-
2
Publication available in full text mode
Content available

Výzkum archeologie současnosti v oblasti Novohradských hor

88%
Bureš M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2017
|
issue 32
237-281
EN
-
3
Publication available in full text mode
Content available

Archeologizacja krajobrazu. Dynamika współczesnych przemian i negocjowanie społecznych znaczeń - przykład wybranych wsi Jury Krakowsko-Częstochowskiej

88%
Ławrynowicz O., Krupa-Ławrynowicz A., Piotrowska A.
Folia Praehistorica Posnaniensia
|
2023
|
vol. 28
181-206
EN
In the article, the authors describe the process of archaeologization of selected objects in the local landscape, using examples from five municipalities located in the northern areas of the Polish Jurassic Highland. They look at the processes of persistence or transformation (replacement, revitalization, expansion) and abandonment (destruction, disappearance). The analysis of the collected materials combines the perspectives of archaeology and ethnography/cultural anthropology. It is part of the understanding of landscape as a cultural heritage that runs over time, its form and meaning are fields for negotiation by various entities (local communities, state administration and experts/researchers).
4
Publication available in full text mode
Content available

Archaeology of Us and the Local Identity. An Interdisciplinary Context

63%
Ławrynowicz O.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2019
|
issue 34
45-57
PL
Autor w artykule przedstawia zakresy znaczeniowe i metodologiczne nowej specjalizacji, jaką jest archeologia współczesności, wykazując podstawowe cechy ją charakteryzujące. Uważa, że istotę archeologii współczesności najlepiej oddaje pojęcie archeologia nas (archaeology of us), odnoszące się do relacji konkretnych ludzi i wspólnot z ich własnym dziedzictwem materialnym. Wspólnotowy i lokalny wymiar archeologii współczesności powoduje, że ważnym dla niej źródłem są przekazy ustne, pozyskiwane i analizowane w trakcie wywiadów etnograficznych. Autor powołuje się na własne doświadczenia, przede wszystkim wieloletnich badań na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, i wskazuje, jak ważne i badawczo efektywne może być włączanie w perspektywę archeologii współczesności metodologii badań etnograficznych.
EN
In this paper, the Author presents the semantic and methodological scope and characteristics of a new field the archaeology of the contemporary past. In his opinion the essence of the archaeology of the contemporary past is best conveyed by the term archaeology of us, which refers to the relationships between individuals or communities and their own material heritage. Due to the community and local dimension of archaeology of the contemporary past, an important source in this field is oral tradition, which is obtained and analysed during ethnographic interviews. The author refers to his own experience, gained during many years of research in the Polish Jurassic Highland, and indicates the importance and research effectiveness of incorporating the methodology of ethnographic research into the perspective of archaeology of the contemporary past.
5
Publication available in full text mode
Content available

Archaeology of the Contemporary Past vs Retrotopia in the Context of the Application of Remote Sensing Methods

63%
Wałdoch F.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2019
|
issue 34
59-70
PL
Artykuł rozważa kwestię wpływu wykorzystania metod teledetekcyjnych w archeologii współczesności w odniesieniu do koncepcji retrotopii zaproponowanej przez Zygmunta Baumana. Praca opiera się na jednej z części składowych retrotopii, a mianowicie podejściu do dziedzictwa prezentowanego przez Lowenthal’a (1997). Przez jej pryzmat przeanalizowane są relikty XX-wiecznego niemieckiego osadnictwa na Pomorzu Wschodnim w Witkowskim Młynie. Do ich rozpoznania i zadokumentowania zostały wykorzystane dane z lotniczego skanowania laserowego, uzupełnione weryfikacyjnymi badaniami terenowymi. Ich efektem jest zadokumentowanie kompleksowych reliktów XX-wiecznego krajobrazu składającego się z reliktów gospodarstw, sadów czy cmentarza. Przedstawione badania pokazują, że metody teledetekcyjne nie zapobiegną retrotopii, ale są nowym narzędziem uzupełniającym luki w wiedzy o nieodległej przeszłości. Tym samym prowokując dialog, który jest zdaniem Z. Baumana najlepszą odpowiedzią na retrotopię.
EN
This paper considers the issue of the application of teledection methods in the archaeology of the contemporary past with reference to the concept of retrotopia proposed by Zygmunt Bauman. It is based on one of the components of retrotopia, namely the approach to heritage adopted by Lowenthal (1997). From this perspective, relics of the twentieth-century German settlement in Witkowski Młyn (Western Pomerania) are analysed. In order to identify and document them, ALS data was used and then supplemented with verification field research. As a result, extensive relics of the twentieth-century landscape were documented, including relics of homesteads, orchards and a cemetery. The research presented show that teledection methods cannot prevent retrotopia, but they are new tools for filling in the gaps in knowledge of the contemporary past. Thus, they can lead to a dialogue which, according to Z. Bauman, is the best response to retrotopia.
6
Publication available in full text mode
Content available

Relikty zanikłych jednostek osadniczych na pograniczu mazursko-mazowieckim. Interdyscyplinarny projekt badawczy

51%
Majewska A.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2017
|
issue 32
215-235
EN
The paper presents the proposal for an interdisciplinary, humanistically oriented analysis of extinct settlements on the example of the results of the author’s research project realized on the territory of the Pisz county in the Warmińsko-Mazurskie voivodship. The project, embedded in the current research trend on the transformations of the contemporary landscape, was focused on the analysis of the relics of the 20th century extinct settlement structures and their material heritage. The research topic was based on the compilation of theoretical assumptions of historical geography (e.g. Koter 1994; Figlus 2016) and fieldwork methodology developed through historical archeology, including contemporary archeology (e.g. Vařeka et al. 2008). The results of the study were published in the article on the case study of the disappearing village – Sokoły Górskie. The research results presented both in the form of cartographic synthesis and field surveying studies conducted within landscape structures show the large quantitative and qualitative dimension of transformations that were taking place as a result of violent socioeconomic changes of the 20th century (e.g. rapid depopulation), which were the effect of global armed conflicts.
PL
-
7
Publication available in full text mode
Content available

Continuity and Decline. Temporal Expression of Denominational Cemeteries in Contemporary Times

51%
Majewska A.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2019
|
issue 34
71-96
PL
W opracowaniu podjęto próbę systematyzacji wiodących przekształceń zachodzących we współczesności w przestrzeni cmentarzy wyznaniowych znajdujących się na terenie Polski. Cezurę czasową analiz ograniczono do okresu trwającego od zakończenia drugiej wojny światowej do chwili obecnej. Wyróżniono cztery zasadnicze rodzaje przekształceń podzielone na dwa główne kierunki przemian zachodzących w czasie: harmonijną ekspresję temporalną (zastój/zanik; kontynuację) oraz dysharmonijną ekspresję temporalną (desakralizacja; resakralizacja i komemoracja). Każdy rodzaj przekształceń został omówiony osobno na wybranych przykładach. Należy jednak podkreślić, że zaproponowany podział nie ma charakteru rozłącznego, gdyż biorąc pod uwagę mnogość czynników determinujących zmiany struktur materialnych cmentarzy, niekiedy procesy zachodzą równolegle lub zazębiają się w czasie.
EN
The study attempts to systematize the leading transformations observed nowadays in denominational cemeteries located in Poland. The time frame of the analyses was limited to the period from the end of the Second World War to the present. Four basic types of transformations have been distinguished and divided into two main directions of changes reported over time, namely: harmonious temporal expression (stagnation/decline, continuation) and disharmonious temporal expression (desacralisation, resacralisation and commemoration). Each type of transformation is discussed separately based on selected examples. However, it needs to be emphasised that the proposed division is not disjunctive as considering the multitude of factors that determine changes in the material structures of cemeteries, processes sometimes run parallel to each other or overlap in time.
8
Publication available in full text mode
Content available

Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym współczesności

51%
Sabaciński M.
Ochrona Zabytków
|
2017
|
issue 2
145-154
PL
Artykuł zarysowuje ogólny obraz zjawiska przestępczości przeciwko zabytkom archeologicznym pochodzącym z czasów współczesnych. Zawiera podstawy prawne, opis problemu kradzieży i niszczenia obiektów dziedzictwa, ocenę istniejących regulacji ustawowych oraz praktyki zwalczania tego specyficznego rodzaju przestępczości.
EN
The article presents the overall image of the phenomenon of crime against archaeological finds from contemporary times. It contains the legal basis, the description of the problem of theft and damage to heritage, an evaluation of the existing statutory regulations, and practices of combating this specific type of crime.
9
Publication available in full text mode
Content available

Przeszłości fragmentaryczne, czyli... Jak powracają minione krajobrazy? Wybrane przykłady z popularyzacji archeologii

45%
Majewska A.
Space – Society – Economy
|
2018
|
issue 25
61-73
EN
In this analysis, forms of archaeology popularisation with a spatial representation and its output, have been evaluated. On the basis of chosen examples, critical analysis of dominating forms of narration in the archaeology popularisation discourse, especially taking into consideration their landscape aspect (historical geography), has been performed. Permanent and ephemeral relic-preserved spaces and/or heritagescape, have been specified.
PL
W opracowaniu poddano rozważaniu problematykę, posiadających reprezentacje przestrzennie, formy popularyzowania archeologii i jej dorobku. Na wybranych przykładach dokonano krytycznego omówienia dominujących narracji w popularyzacji archeologii, ze szczególnym uwzględnieniem ich aspektu krajobrazowego, za sprawą włączenia do analizy perspektywy geograficznej (geografii historycznej). Wyróżniono podział na stałe i efemeryczne przestrzenie zachowanych reliktowo i/lub konstruowanych krajobrazów dziedzictwa (heritagescape).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.