Search results

1

The Kingdom of Hungary and Foreigners. Connection between the State Power and the Foreigners in the Light of Laws and Regulations in Medieval Times

100%

Marek M.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2017

|

vol. 4

15-30

PL

The medieval kingdom of Hungary within its borders, geografically limited by the crest of the Carpathians and connected by the river Danube, included in itself a number of nations and nationalities. Some of them lived there from the very beginning (the Slovaks, Magyars, Romanians), others got there in the course of time. Throughout the Middle Ages people migrated there from the West and from the East. The kingdom thus had been formed in a multiethnic state in which members of various nationalities lived side by side in peaceful symbiosis. Generally speaking, the central royal power in the Hungarian kingdom was positively inclinedtowards foreigners and tried to create favorable conditions for their arrival. Some of the Hungariankings, especially those who were themselves of foreign origin (Peter Orseolo, Charlesof Anjou, Sigimund of Luxembourg) were favourably inclined to foreigners, much more thenother sovereigns, to the extent that they preferred them at the expence of domestic nobility.is imbalance naturally aroused jealousy on the part of domestic Hungarian aristocracy. Under its pressure the rulers were therefore forced to take measures that prevented foreignersfrom reaching the highest state ranks, but these measures were o!en a formality since they themselves did not follow them and made their way. Many times, however, just these foreignpeople and mercenaries hired from abroad caused unrest and conflicts in the country andthat was another reason to take measures against foreigners to prevent these ills. In general, however, kings and nobility tried to form a favourable legislative framework for the peacefullife in the Hungarian kingdom. They tried to assimilate only foreigners of religion other than Catholic or at least to give their life in the country reasonable and acceptable limits.

2

Wyznanie prawosławne jako podstawowa bariera procesów asymilacyjnych

100%

Sadowski A.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2017

|

vol. Cerkiew a asymilacja- swój i obcy

|

issue 8

17-29

EN

The paper justified the hypothesis that, as regards the Orthodox inhabitants living in the Podlaskie voivodship, it is the Orthodox faith that is still the primary barrier to assimilation processes and the primary source of self and others. Taking into account the structure of assimilation processes, representatives of Orthodox communities generally undergo acculturation processes and structural assimilation to most of Poland, and assimilation processes stop at the identification and personality assimilation stage. In the Orthodox communities of Podlaskie Voivodship, the process of religious assimilation has not in principle taken place. The reasons for this include, among other things, the rapid decline of the identity of “being urban”, a fundamental increase the importance of Orthodoxy in identifying human identities, especially since the early 1980s, the processes of empowerment of individuals and return to Orthodoxy in cities as an important criterion for group identity; separation of religion from nationality.

3

Nielegalna imigracja – nowe wyzwanie dla bezpieczeństwa europejskiego

100%

Studzińska M.

Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

|

2006

|

vol. 1

199-210

PL

Autorka podejmuje niezwykle aktualny problem wpływu nielegalnej imigracji na bezpieczeństwo europejskie. Kreśli ona sprzeczność polegającą z jednej strony na starzeniu się społeczeństw Starego Kontynentu, a z drugiej na niechęci do zaakceptowania imigrantów, zwłaszcza zwartych grup unikających asymilacji. W artykule omówiono sposoby organizowania nielegalnej imigracji oraz wysiłki podejmowane przez poszczególne kraje i całą wspólnotę europejską, ukierunkowane na kontrolę tego zjawiska. Na szczególną uwagę zasługuje analiza ewolucji podejścia UE do zagadnień imigracyjnych, zwłaszcza w aspekcie problemu nadużywania azylu politycznego przez migrantów i nieprzystosowania klasycznego prawa azylowego do częstych obecnie sytuacji, gdy prześladowania polityczne łączą się z załamaniem ekonomicznym i klęskami ekologicznymi.

4

Etniczność i asymilacja po obu stronach Atlantyku

100%

Jakimowicz-Ostrowska I.

Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

|

2007

|

vol. 2

254-263

EN

The article relates to the issue of diff erences in understanding assimilation both in European states and in the USA. Diff erences in the forming of European coun-tries and USA together with diff erent historical, political and social experiences infl uenced the way in which ethnic minorities are defi ned. However, comparison of these diff erent viewpoints enables considerations of the following doubts: “Who is responsible for forming ethnic minorities?”, “Why are they defi ned as ethnic?” or “How big is the infl uence of so called “dominant communities” on the process of assimilation of the members of ethnic minorities?”

PL

Prezentowany artykuł stanowi przyczynek do dyskusji na temat różnic w pojmowaniu „etniczności” oraz „asymilacji” w państwach europejskich i w Ameryce Północnej. Odmienne kształtowanie się narodów europejskich oraz społeczeństwa amerykańskiego, a także inne – po obu stronach Atlantyku – doświadczenia historyczne, społeczne i polityczne wpłynęły na sposób defi niowania grup uznawanych za mniejszości etniczne. Jednak porównanie obu tych spojrzeń pozwala na postawienie pytań: „Kto faktycznie tworzy te grupy?”, „Jakie są przyczyny rozróżniania ich jako etniczne?” oraz „W jakim zakresie tzw. społeczności dominujące wpływają na procesy asymilacji członków omawianych grup?”

5

Imiona mieszkańców hajnowskich parafii prawosławnych jako przejaw procesów asymilacyjnych

100%

Nikitiuk A.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2014

|

vol. 14

315-322

EN

This paper focuses on changes in the personal names of the Orthodox residents in the eastern Podlaskievoivodship, that are connected with greater opening of local communities to the culture of the majority, i.e. Polish culture. Names ceased to be treated as a significant element of local culture. The local Orthodox parishes residents believe that they can preserve their separate identity, their community spirit centering around other elements of nativeness. Changes in the names of Orthodox parishioners of Hajnówka are therefore the result of structural, civic, cultural, and linguistic assimilation occurring in this area.

6

Tożsamość kulturowa i identyfikacja językowa Ukraińców Warmii i Mazur

100%

Czetyrba M., Czetyrba-Piszczako M.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2015

|

vol. 15

543-558

EN

Relocated to Warmia and Mazury in 1947, the Ukrainians comprised 10% of the inhabitants of the region. At present, Ukrainians are the most numerous minority group in Warmia and Mazury, living in the northern part of the region. A report of the Institute of Public Affairs has shown that Warmia and Mazury – as a multicultural and multi-ethnic environment – is a region characterised by a higher tolerance towards otherness and an exceptionally friendly approach towards the Ukrainian minority. This article is an attempt to outline the modern developmental trends with regard to the socio-cultural identity of the Ukrainians who live in the region of Warmia and Mazury. We also mention how their linguistic identification is shaped. Most of the Ukrainians of the older and middle generations equal national identity with using the Ukrainian language in its colloquial dialect or literary variety, while the young Ukrainians associate the language with a purely symbolic status. The youth emphasise that their culture and identity do not have to be expressed through using the Ukrainian language. After 1991, the Ukrainian minority has become increasingly assertive in using the rights granted them, encouraging local governments to subsidy their cultural programmes and support them on the organisational plane. Cooperation at the level of regions, towns, communes and districts has resulted in a number of important cultural events in the region of Warmia and Mazury. Schools also conduct cultural activity, with bands and theatrical groups actively participating in building the multicultural character of the region. The present research has shown that the compulsory cultural contact led to voluntary acculturation of some members of the Ukrainian community, and to a situation in which elements of the Polish culture are interwoven into the Ukrainian cultural heritage.

7

Wielokulturowość w Niemczech – perspektywa BassamaTibi i Thillo Sarrazina

75%

Kruk A.

Facta Simonidis

|

2014

|

vol. 7

|

issue 1

127-136

EN

The article concerns the issue of multiculturalism in Germany. The subject is presented from two perspectives. First one has its source in the experience of Bassam Tibi, the Syrian scientist, who has worked for many years in Germany. The second is created by Thillo Sarrazin, German politician and trader.

PL

W artykule poddano analizie problem wielokulturowości w Republice Federalnej Niemiec. Problemy towarzyszące tej koncepcji polityki wobec imigrantów zaprezentowano z dwóch perspektyw. Pierwsze spojrzenie ma źródło w doświadczeniach Bassama Tibi, syryjskiego uczonego, który pracował wiele lat w RFN. Drugi obraz Niemiec, wdrażających politykę wielokulturowości, stworzył Thillo Sarrazin, niemiecki polityk i przedsiębiorca.

8

Dziecko ukraińskie w polskiej szkole. Studium przypadku

75%

Kyrc B.

Kwartalnik Polonicum

|

2019

|

issue 31/32

106-113

EN

Poland as a well-developed country in the Central-Eastern Europe attracts more and more immigrants, mostly from Ukraine. Consequently, the profile of school pupils in Polish schools is currently changing.The aim of the article is to show that acculturation process of a child speaking a language similar to Polish and coming from a country close to Poland is very complex. Itssuccess depends on many factors (linguistic, psychological and social) and requires close cooperation of teachers, parents and specialists. The case of a boy from Ukraine, who began to attend a Polish school at the age of 11, is shown as an example of good practices.

9

Wielokulturowość w Niemczech – perspektywa BassamaTibi i Thillo Sarrazina

75%

Kruk A.

Facta Simonidis

|

2014

|

issue 7

127-136

PL

W artykule poddano analizie problem wielokulturowości w Republice Federalnej Niemiec. Problemy towarzyszące tej koncepcji polityki wobec imigrantów zaprezentowano z dwóch perspektyw. Pierwsze spojrzenie ma źródło w doświadczeniach Bassama Tibi, syryjskiego uczonego, który pracował wiele lat w RFN. Drugi obraz Niemiec, wdrażających politykę wielokulturowości, stworzył Thillo Sarrazin, niemiecki polityk i przedsiębiorca.

EN

The article concerns the issue of multiculturalism in Germany. The subject is presented from two perspectives. First one has its source in the experience of Bassam Tibi, the Syrian scientist, who has worked for many years in Germany. The second is created by Thillo Sarrazin, German politician and trader.

10

Romowie na Słowacji i w Polsce – dylematy przetrwania i rozwoju państw w XXI wieku.

75%

Tondryk M.

Kultura i Polityka

|

2011

|

issue 10

163-175

PL

Artykuł traktuje o funkcjonowaniu romskiej mniejszości etnicznej w Polsce i na Słowacji. W głównej mierze podejmowany jest temat możliwego wpływu Romów na bezpieczeństwo wewnętrzne przedmiotowych państw. Artykuł jest wynikiem badań przeprowadzonych przez autorkę w Polsce i na Słowacji dotyczących odrębności etniczno-kulturowej, stosunku Romów do pracy i edukacji oraz subiektywnego poczucia bezpieczeństwa związanego z zamieszkiwaniem członków romskiej mniejszości w obu krajach.

EN

The Article is about functioning of the Roma minority in Poland and Slovakia. The main topic of the article consider the influence of the Romains on the internal security of the before mentioned countries. The Article is based on the results of the researches carried out by the author in Poland and Slovakia. The area of researches is the ethno-cultural distinctiveness, Roma attitude to work and education and subjective sense of security connected with dwelling of the Roma minority in both countries.

11

Problemy oświaty, edukacji i wychowania na łamach warszawskiego „Izraelity” w latach 1905-1915

75%

Wałęga A.

Studia z Teorii Wychowania

|

2023

|

vol. XIV(1(42))

9-31

PL

Artykuł przedstawia problemy oświaty, edukacji i wychowania podejmowane na łamach warszawskiego pisma „Izraelita”, organu popierającego procesy asymilacji Żydów, w ostatnim 10- leciu jego istnienia, przypadającym na lata 1905-1915. Był to czas dynamicznych zmian politycznych, społecznych i kulturowych, które w znacznym stopniu wpłynęły także na zakres i formę podejmowania przez Redakcję problematyki pedagogicznej. W artykule poza ogólnymi kierunkami zainteresowań pedagogicznych „Izraelity” zwrócono uwagę na kilka kluczowych dla analizowanego okresu zagadnień takich jak: narastające przejawy antysemityzmu w szkołach i formy reagowania na to zjawisko, dyskusje o języku nauczania, początki zróżnicowanych dyskusji na temat wychowania i wykształcenia kobiet oraz konieczność uwzględnienia problemów wychowania i wykształcenia dzieci o specjalnych potrzebach.

12

Adaptacja? Asymilacja? Wykluczenie? Powojenna polityka państwa polskiego wobec Ślązaków

63%

Szmeja M.

Opuscula Sociologica

|

2016

|

issue 4(18)

5-18

PL

W artykule rozważana jest polityka kolejnych rządów powojennej Polski wobec Ślązaków jako mieszkańców Ziem Zachodnich i Północnych, czyli włączonych w 1945 roku do Polski. Polityka ta nosiła znamiona czystek etnicznych, mianowicie przeprowadzano weryfikację narodowościową, po której wysiedlono osoby uznane za Niemców, prowadzono szeroko zakrojoną akcję asymilacyjną do kultury polskiej, rugując lokalną kulturę. Na podstawie dokumentów z Archiwum Akt Nowych dotyczących Ministerstwa Ziem Odzyskanych widać, jak niespójna była polityka państwa, jak wiele zależało od decyzji lokalnych decydentów.Prowadzono polonizację ziem włączonych do państwa, eliminując kultury regionalne – na Śląsku polegało to na polonizacji imion, nazwisk i nazw geograficznych, zakazie mówienia po śląsku, usunięciu księży nieposługujących się płynnie językiem polskim, zakazie porozumiewania się po niemiecku, usuwaniu z życia społecznego lokalnych elit. Taka działalność stanowiła analogię do tej prowadzonej przez nazistów w latach 30. XX wieku. Odzwierciedleniem tej polityki były badania socjologiczne, które od pewnego momentu zatraciły wymiar obiektywny i sprzyjały oficjalnym posunięciom władz. Obecna polityka wobec Śląska niewiele się różni. Nadal silna jest presja polonizacyjna, a próby uzyskania autonomii czy rejestracji języka śląskiego jako regionalnego rodzą agresywne reakcje polityków.

EN

The article presents the policy implemented by several governments of the post-war Poland towards Silesians, inhabitants of the Recovered Territories, that is to say the territories that became part of Poland after World War 2. That policy included elements that may be called ethnic cleansing; there was ethnicity identification according to which persons identified as Germans were displaced; and an assimilation action was taken to promote Polish culture and to remove the local one. Documents from the Archives of Current Acts concerning the Ministry of Recovered Territories prove that the State’s policy was incoherent and many questions depended on local decision-makers. The Polonisation of the recovered territories eliminated regional cultures; in Silesia it consisted in Polonisation of surnames, personal and geographical names, a ban on speaking Silesian and German, displacement of priests who did not speak Polish fluently and local elites in general. That policy may be compared to the one pursued by the Nazis in the 1930s. One of the results of such a policy were sociological studies, which – at a certain point – stopped being objective and started supporting the official policy. The present-day policy towards Silesia is hardly different; the Polonisation pressure is still quite strong, and any attempts to gain autonomy or recognition of the Silesian language as a regional one meet with aggression on part of politicians.

13

Stowarzyszenie Humanitarne „Leopolis” we Lwowie (1899–1938). Główne kierunki działalności

63%

Sroka Ł. T.

Kwartalnik Historyczny

|

2016

|

vol. 123

|

issue 1

EN

The history of the “Leopolis” lodge in Lwów (Lviv, Lemberg, Lemberik) concentrates all the most important processes and phenomena transpiring among the local Jews from the end of the nineteenth century to the early twentieth century. Thanks to the enfranchisement introduced in 1867 numerous Jews (in particular among the assimilated Jewry) enjoyed social promotion and successful professional careers. A considerable number evolved from involvement in the pro-assimilation current to fascination with Zionism. Those who maintained bonds with the Jewish community and felt responsible for its progress made use of a new organizational formula, namely, the Independent Order of B’nai B’rith. This organization, universally known as “B’nai B’rith”, was founded in New York by the German-born émigré Heinrich Jones in 1843. The Order’s objectives included the moral and intellectual elevation of its members. Both the latter and their families could rely on assistance in assorted difficult situations (e.g. illnesses or involuntary financial problems). The statute of the “Leopolis” Humanitarian Society was registered on 5 October 1899 with a rescript issued by the Lwów Governorship, and the foundation meeting took place on 29 October of that year.“Leopolis” was created mainly by representatives of the free professions, the intelligentsia, and entrepreneurs functioning both locally and abroad. The former activity took place in the seat of the lodge and included routine and special-occasion sessions, with debates about crucial problems of the Jews of Lwów and across the world. In addition, the lodge held scientific, popular, and world outlook lectures. The “Leopolis” seat also hosted assorted social and special-occasion events (e.g. celebrations of Hanukkah and Purim). A major part of the work conducted by the Order’s members took place outside the lodge, with mention due to efforts pursued for the sake of the orphaned, the poor, and the ailing as well as material and financial help rendered to these beneficiaries, who included primarily Jews; in certain instances assistance was also provided for the Christians, as exemplified by the new Israelite Hospital erected by members of “Leopolis”. The projects proposed by the organization responded to the material problems faced by the Jews of Lwów at the turn of the nineteenth century. Better familiarity with this issue also facilitates closer insight into the life of the community.

PL

Statut Stowarzyszenia Humanitarnego „Leopolis” zarejestrowano 5 października 1899 r. reskryptem namiestnictwa we Lwowie. Spotkanie założycielskie odbyło się w dniu 29 października tego samego roku. „Leopolis” stanowiło część międzynarodowego Niezależnego Zakonu Synów Przymierza (Independent Order B’nei B’rith), który założył 13 października 1843 r. w Nowym Jorku emigrant pochodzenia niemieckiego Heinrich Jones. Organizacja ta stawiała sobie za cel moralne i umysłowe uszlachetnianie swoich członków. Zarówno oni, jak też członkowie ich rodzin mogli liczyć na pomoc Zakonu w sytuacjach trudnych (np. podczas chorób, niezawinionych kłopotów finansowych).„Leopolis” tworzyli głównie reprezentanci wolnych zawodów, inteligenci i przedsiębiorcy. Ich działalność miała charakter wewnętrzny i zewnętrzny. Ta pierwsza rozstrzygała się w siedzibie loży. Należą do niej rutynowe oraz uroczyste posiedzenia, podczas których debatowano o kluczowych sprawach Żydów we Lwowie i na świecie. Oprócz tego wygłaszano odczyty naukowe, popularno-naukowe, refleksyjne i poglądowe. W lokalu „Leopolis” urządzano również zabawy towarzyskie i świąteczne (np. z okazji świąt chanuki i purim). Gros aktywności członków Zakonu objawiało się jednak poza dosłownie rozumianą lożą. Wymienić trzeba przede wszystkim prace na rzecz sierot, biednych, chorych oraz udzielane im wsparcie materialne i finansowe. Odbiorcami tej pomocy byli przede wszystkim Żydzi. W niektórych wypadkach pomoc otrzymywali również chrześcijanie, przykładem tego jest wybudowany przez członków „Leopolis” nowy Szpital Izraelicki, gdzie przyjmowano ich na leczenie. Wykonywane przez tę organizację projekty stanowiły odpowiedź na realne potrzeby Żydów lwowskich u schyłku XIX i na początku XX w. Lepsze poznanie tego zagadnienia to także wgląd w życie wewnętrzne tej społeczności.

14

Nomadowie w przestrzeni mongolskiej

63%

Mencel M. T.

Cywilizacja i Polityka

|

2015

|

vol. 13

174-192

EN

Since the down of time, the Mongolian space has been fulfilled with the nomadic people activity, the reality of whom was generally focused on breeding pigs and the nomadic activity of many tribes. Boundaries of their expansion were set by natural conditions and, to much extent, Chinese agriculture that was better developed. Cultural differences and the internal market that was limited to products of animal origin, forced nomads to trade with Chinese settled farmers. Self-assessment of their own higher culture resulted in frequent acts of aggression that mainly aimed at seizing craft products of the settled people by force. It was also an attempt to politically subordinate them and impose tributary relations upon them. China – a country with huge territorial range – was undertaking fight to protect its peripheral population, generally without taking any military activities against nomads outside the territory of its own country, the borders of which has never been recognized by nomads as lines indicating the range of their own activity. These groups of nomads that managed to establish their own bodies that had characteristic of a country and that were able to influence the northern regions of China more strongly, were split as a result of the reaction of China and in times of their weakness, they underwent the process of assimilation or/and sinicization by taking over a model of socio-political organization of the much more developed Chinese civilization.

15

The use of immigration history and the question of assimilation in Bharati Mukherjee’s “Orbiting”

63%

Filipczak I.

Roczniki Humanistyczne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 11: Anglica

203-217

EN

The goal of this article is to discuss the use of history in Bharati Mukherjee’s short story “Orbiting” from the collection The Middleman and Other Stories (1988). It is argued that Mukherjee refers back to the controversies that accompanied Italian immigration to the US at the turn of the 20th century in order to provide the background for the present day immigrants (the post-1965 wave), and challenge the view that their assimilation is impossible. The historical context of American attitudes towards the so called “controversial” European immigrants is provided. The essay makes also use of sociological concepts of the Dillingham Flaw (Parillo) and assimilation (Alba and Nee).

XX

Celem niniejszego artykułu jest omówienie odwołania do historii w opowiadaniu Bharati Mukherjee „Orbiting” ze zbioru The Middleman and Other Stories (1988). Autorka artykułu stawia tezę, że Mukherjee nawiązuje do kontrowersji towarzyszących włoskim imigrantom w Stanach Zjednoczonych na początku XX wieku, aby na tym tle umiejscowić imigrację współczesną (po roku 1965) i w ten sposób podważyć pogląd, że asymilacja tej grupy jest niemożliwa. W artykule zostały przedstawione historyczne postawy Amerykanów wobec budzących kontrowersje imigrantów z Europy i zostały użyte takie socjologiczne pojęcia, jak „błąd Dillinghama” (Parillo) i asymilacja (Alba i Nee).

16

Polityka wobec Romów na obszarze Czech i Słowacji po II wojnie światowej

63%

Kwadrans Ł.

Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities

|

2014

|

issue 3

43-79

EN

In this paper the author attempts a short description of the situation of the Roma com-munity in Czechoslovakia, as well as in countries that were created aer the break-up, or the Czech Republic and Slovakia. qe text is taken into account the historical context, demographic, political, and social functioning of minorities.

17

Polityka edukacyjna Turcji wobec mniejszości religijnych i językowych

63%

Rabczuk W.

Edukacja Międzykulturowa

|

2017

|

vol. 7

|

issue 2

98-110

EN

According to the author, in Turkey, the assimilation, ultranationalist educational policy against religious and ethnic minorities is determined by a number of factors: the restrictive interpretation by Turkish authorities of the provisions of the Treaty of Lausanne, i.e. only some citizens of Turkey belonging to non-Muslim minorities fall within the scope of the term “minority”; a peculiar understanding of the principle of secular state imposing a duty on schools to conduct lessons of “religious culture and ethics”, which in practice boils down to the teachings of Sunni Islam. What raises an objection of the religious community of Alawites is the constitutional principle that no language other than Turkish shall be taught as the mother tongue to Turkish citizens at any institution of training or education. The effect is that only the so-called “minorities recognized” by the Treaty of Lausanne have the right to establish private schools educating in the native language, while the Muslim minority has only the right to organize at weekends and during school holidays lessons “of different languages and dialects used by Turkish citizens in their family life.” Thus, the Kurds, who represent around 15% of Turkey’s population, are unable to cultivate their language. The author cites examples of positive changes of Turkish authorities in relation to linguistic and religious minorities, seeing their source in Turkey’s aspirations to the EU membership and in the recent tendency to the appreciation of multi-ethnicity and multiculturalism of the Ottoman Empire.Keywords: religious and linguistic minorities, diversity, Treaty of Lausanne, educational policy, assimilationTranslated by Wiktor Rabczuk

PL

Autor wskazuje, że w Turcji asymilacyjną, ultranacjonalistyczną politykę edukacyjną wobec mniejszości religijnych i etnicznych determinuje szereg czynników, m.in.: restrykcyjne interpretowanie przez Turcję postanowień Traktatu z Lozanny z 1923 roku, tj. uznanie wyłącznie za mniejszości religijne wspólnot należących do Kościoła obrządku greckiego i ormiańskiego oraz Żydów, z wyłączeniem jakichkolwiek muzułmańskich mniejszości religijnych; specyficznie rozumiana zasada laickości państwa, nakładająca na szkoły obowiązek prowadzenia lekcji „kultury religijnej i etyki”, które w praktyce sprowadzają się do nauki islamu obrządku sunnickiego i budzą protest alawitów; konstytucyjna zasada, zgodnie z którą w placówkach kształcenia i nauczania obywatele tureccy mogą być nauczani jedynie języka tureckiego jako języka ojczystego, skutkiem czego tylko tzw. mniejszości uznane w Traktacie z Lozanny mają prawo zakładania szkół prywatnych z ojczystym językiem nauczania, podczas gdy mniejszości językowe muzułmańskie mają tylko prawo organizowania w weekendy i w czasie wakacji lekcji „różnych języków i dialektów używanych przez obywateli tureckich w życiu rodzinnym”. Tak więc, np. Kurdowie stanowiący około 15% ludności Turcji nie mają możliwości kultywowania swojego języka. Autor wymienia przykłady pozytywnych zmian władz tureckich w stosunku do mniejszości językowych i religijnych, upatrując ich źródeł w dążeniu Turcji do członkostwa w Unii Europejskiej oraz w tendencji Turcji do doceniania wieloetniczności i wielokulturowości imperium osmańskiego.

18

Sytuacja języka polskiego w obcym otoczeniu językowym. Zarys problematyki (na przykładzie obwodu lwowskiego)

63%

Kostecka-Sadowa A.

Prace Językoznawcze

|

2017

|

issue XIX/2

73-86

PL

W artykule została opisana sytuacja gwary polskiej w obcym otoczeniu językowym na Ukrainie (w obwodzie lwowskim). Bliskie sąsiedztwo z miejscową ludnością, nauka w szkole ukraińskiej, kontakt z telewizją i prasą, służba wojskowa w przypadku mężczyzn wpłynęły znacznie na język polski badanych mieszkańców. Badaniem zostali objęci Polacy, którzy wynieśli język polski z domu i w codziennej komunikacji z bliskimi posługują się polskim kodem językowym. Celem badań było ustalenie sfer kontaktów językowych, codziennych sytuacji komunikacyjnych, w których respondenci (osoby dwujęzyczne) najczęściej posługują się językiem polskim, pobudek, jakimi się kierują, uczęszczając do polskich szkół, ucząc się języka polskiego lub pogłębiając znajomość języka swoich przodków. Interesowały mnie również sytuacje, w których następuje przełączanie kodu językowego z polskiego na ukraiński i odwrotnie oraz relacje międzyludzkie z tego wynikające (np. konflikty, nieporozumienia).

EN

The objective of this paper was to present the situation of a Polish local dialect in a foreign environment in Ukraine (Lviv region). However, the fact that the speakers of Polish live among the local people, go to Ukrainian schools, watch local TV and read the Ukrainian press, and – in case of men – perform Ukrainian military service, significantly influenced their Polish. The research was carried out among the Poles who learnt Polish at home and in their everyday communication with family members use a Polish local dialect or the Eastern borderland Polish. The purpose of the research was to determine the spheres of language contacts, everyday communicative situations in which respondents (bilinguals) most often use Polish, their motivation for attending Polish schools, for learning Polish or advancing their knowledge of the language of their ancestors. The article also discusses situations in which code switching from Polish to Ukrainian and vice versa occurs and the interpersonal relationships arising in such situations (e. g. conflicts, misunderstandings).

19

Łemkowskie „stawanie się” narodem

63%

Dudra S.

Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities

|

2013

|

issue 2

97-112

EN

Qe process of creating the Lemko nation began in the sixteenth century, with the birth of Lemko literature and the development of literary life in the second half of the nine-teenth century. Qeir language and literature alongside the history and culture became the chief drivers of developing the nation. Qe universal sense of Lemko nationality was in progress as until 1944 in the Lemko homeland (area the Beskid Niski and Sadecki). It was interrupted by the expulsion on grounds of the USSR (1944-1946) and the events associated with the „Wisła” action (1947). Later, due to the threat of identity, national revival among the Lemkos accelerated.

20

Dylematy integracyjne mniejszości karaimskiej

63%

Abkowicz M., Rotengruber P.

Almanach Karaimski

|

2021

|

vol. 10

9-28

EN

The history of Poland (the Polish-Lithuanian Commonwealth) proves that peaceful coexistence of community groups with minorities representing Christian denominations (Ruthenians, Armenians, Czech brothers), various versions of Judaism (Karaims, Rabbinical Jews) and even Islam (Tatars) is possible. This coexistence took many forms. Some separated themselves from the majority, others succumbed to its influence to a degree that threatened their cultural and religious identity, the latter sought a balance between the two extremes. Each of these strategies entailed measurable costs. Minorities separating from the political majority risked their hostility. Groups too prone to cooperation with it to the inevitable assimilation. Finally, the consequence of this balance between the two was the weakening of the imperative of belonging to a minority group (and its gradual disappearance). This is the case of the Polish-Lithuanian Karaims. Their story leads to two conclusions. Firstly, that the search for an integration formula for a multicultural Europe should be accompanied by research on its history. Secondly, it is not always in the interest of the minority group to follow the middle path.

PL

Historia Polski (Rzeczpospolitej Obojga Narodów) dowodzi, że możliwa jest pokojowa koegzystencja grup większościowych z mniejszościami reprezentującymi wyznania chrześcijańskie (Rusini, Ormianie, bracia czescy), różne wersje judaizmu (Karaimi, Żydzi rabiniczni) a nawet islam (Tatarzy). Koegzystencja ta przybierała różne formy. Jedni separowali się od większości, drudzy poddawali się jej wpływom w stopniu zagrażającym ich kulturowej i religijnej tożsamości, ostatni poszukiwali równowagi pomiędzy obiema skrajnościami. Każda z owych strategii pociągała za sobą wymierne koszty. Mniejszości separujące się od politycznej większości narażały się na jej wrogość. Grupy nazbyt podatne na współpracę z nią na nieuniknioną asymilację. Wreszcie konsekwencją działań polegających na wypośrodkowaniu pomiędzy jednym a drugim było osłabianie imperatywu przynależności do grupy mniejszościowej (i jej stopniowe zanikanie). Jest to przypadek Karaimów polsko-litewskich. Ich historia prowadzi do dwóch wniosków. Po pierwsze, że poszukiwaniom formuły integracyjnej dla wielokulturowej Europy powinny towarzyszyć badania dotyczące jej przeszłości. Po drugie natomiast, że podążanie drogą środka nie zawsze leży w interesie grupy mniejszościowej.

Refine search results

The Kingdom of Hungary and Foreigners. Connection between the State Power and the Foreigners in the Light of Laws and Regulations in Medieval Times

Wyznanie prawosławne jako podstawowa bariera procesów asymilacyjnych

Nielegalna imigracja – nowe wyzwanie dla bezpieczeństwa europejskiego

Etniczność i asymilacja po obu stronach Atlantyku

Imiona mieszkańców hajnowskich parafii prawosławnych jako przejaw procesów asymilacyjnych

Tożsamość kulturowa i identyfikacja językowa Ukraińców Warmii i Mazur

Wielokulturowość w Niemczech – perspektywa BassamaTibi i Thillo Sarrazina

Dziecko ukraińskie w polskiej szkole. Studium przypadku

Wielokulturowość w Niemczech – perspektywa BassamaTibi i Thillo Sarrazina

Romowie na Słowacji i w Polsce – dylematy przetrwania i rozwoju państw w XXI wieku.

Problemy oświaty, edukacji i wychowania na łamach warszawskiego „Izraelity” w latach 1905-1915

Adaptacja? Asymilacja? Wykluczenie? Powojenna polityka państwa polskiego wobec Ślązaków

Stowarzyszenie Humanitarne „Leopolis” we Lwowie (1899–1938). Główne kierunki działalności

Nomadowie w przestrzeni mongolskiej

The use of immigration history and the question of assimilation in Bharati Mukherjee’s “Orbiting”

Polityka wobec Romów na obszarze Czech i Słowacji po II wojnie światowej

Polityka edukacyjna Turcji wobec mniejszości religijnych i językowych

Sytuacja języka polskiego w obcym otoczeniu językowym. Zarys problematyki (na przykładzie obwodu lwowskiego)

Łemkowskie „stawanie się” narodem

Dylematy integracyjne mniejszości karaimskiej