Search results - CEJSH

1

Autonomia jako dobro pacjenta we współczesnej praktyce medycznej

100%

Brusiło J.

Sympozjum

|

2002

|

issue 1(9)

65-77

XX

Artykuł omawia temat: "Autonomia jako dobro pacjenta we współczesnej praktyce medycznej".

2

Autonomia wobec praw rządzących światem jako warunek życia prawdziwie moralnego w filozofii Alberta Schweitzera

100%

Jarosz K.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2004

|

vol. 2

|

issue 1

357-371

EN

The ethics of Albert Schweitzer is subjectivist. He postulates the autonomy against the laws ruling the world and defines the general moral principle basing it on the inner experience of will-to-live. This comes from his conviction that we are not able to discover the meaning of the world's existence. He suggests an act of cognitive resignation - stopping to search for the meaning of the world and turning towards one's inside. Schweitzer finds the laws ruling the world to be cruel, allowing killing other creatures. A moral human being will never accept such rules. Striving to be faithful to the inner truth of his will-to-live, he will totally affirm the life opposing everything that happens around him. Schweitzer's postulate ignores the truth about the world. It is an attractive utopia of being good within a world that is full of destruction. Schweitzer, however, does not care that his postulates are impossible to be fulfilled.

PL

Etyka Alberta Schweitzera jest subiektywistyczna. Postuluje autonomię wobec praw rządzących światem i określa ogólną zasadę moralną, opierając ją na wewnętrznym doświadczeniu woli życia. Wynika to z jego przekonania, że nie jesteśmy w stanie odkryć sensu istnienia świata. Sugeruje akt rezygnacji poznawczej - zaprzestanie poszukiwania sensu świata i zwrócenie się ku swojemu wnętrzu. Schweitzer uważa, że prawa rządzące światem są okrutne i pozwalają zabijać inne stworzenia. Moralna istota ludzka nigdy nie zaakceptuje takich reguł. Starając się być wiernym wewnętrznej prawdzie swojej woli życia, całkowicie potwierdzi życie, sprzeciwiając się wszystkiemu, co dzieje się wokół niego. Postulat Schweitzera ignoruje prawdę o świecie. To atrakcyjna utopia bycia dobrym w świecie pełnym zniszczeń. Schweitzer nie przejmuje się jednak tym, że jego postulaty są niemożliwe do spełnienia.

3

Autonomia Śląska w ramach państwa polskiego (1922-1939)

100%

Zagóra-Jonszta U.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 509

467-476

PL

Autonomia Śląska budziła wiele emocji zarówno w okresie międzywojennym, jak i obecnie. Województwo śląskie, najmniejsze spośród 16, z których składała się II Rzeczpospolita, jako jedyne posiadało własną autonomię. Po przewrocie majowym w 1926 r. wojewodą śląskim z nadania Piłsudskiego został Michał Grażyński, początkowo niechętny autonomii. Jednak jako dobry gospodarz widział również jej pozytywy w postaci dysponowania własnym skarbem województwa i finansowania wielu inwestycji, które podniosły poziom gospodarczego regionu. Celem artykułu jest prześledzenie stosunku do autonomii śląskich polityków, przedstawicieli władz centralnych II RP, jak również opinii współczesnych badaczy. W artykule wykorzystano zarówno materiały źródłowe, jak i publikacje współczesne.

4

Konflikt a zasada autonomii

100%

Kaniowski A. M.

Władza sądzenia

|

2014

|

vol. 3. Radykalny inkluzywizm. Orygenes zamiast Schmitta

19-31

PL

Stanowisko w dyskusji dotyczącej możliwości uprawiania polityki poza konfliktem.

5

Interwencja i autonomia (kontr)kultura na przykładzie działalności anarcho-feministycznej w Polsce

88%

Ramme J.

Stan Rzeczy

|

2014

|

issue 2(7)

119-149

PL

Monolityczne postrzeganie feminizmu w Polsce przekłada się również na uniwersalizację domniemanych celów politycznych, tymczasem feminizm jest zjawiskiem zróżnicowanym. Dotyczy to między innymi tego, jakiego rodzaju relacje władzy są definiowane jako opresyjne, co przekłada się na zróżnicowane formy działalności. Anarchofeminizm często jest postrzegany jako podgatunek anarchizmu powstałego w latach 80. lub też jako forma feminizmu, który docelowo dąży do instytucjonalizacji. Jednak zjawisko anarchofeminizmu w Polsce było ściśle powiązane z ruchem punkowym i tzw. sceną niezależną lat 90. Artykuł jest próbą znalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego powstanie anarchofeminizmu było możliwe właśnie w ramach anarchizującego ruchu punkowego. Analiza wskazuje na podobieństwa obu zjawisk. Istotną cechą są dążenia autonomiczne, które charakteryzują zarówno anarchistyczny punk, jak i anarchofeminizm. W takim kontekście widoczna staje się też różnica celów politycznych między anarchofeminizmem a feminizmami reprezentowanymi przez organizacje pozarządowe czy środowiska akademickie lub liberalne, nazywane na potrzeby tej analizy feminizmami integracyjnymi.

EN

Since the 90s the social-political sphere in Poland has been going trough a process of polarization. Within that division feminism is placed in a dichotomous opposition towards national-catholicism and perceived in a monolithic way. This has had an impact on feminism itself, as the polarization also comes with a universalization of assumed political goals. Feminism as a movement in such a setting will eventually, be thought of as liberal. But actually feminism, as a political mode of thinking or as a social practice is quite heterogeneous. Differences between feminist initiatives and thoughts can be shown quite well by examining the attitude towards different power relations: which are defined as either oppressive or not. Those differences result as well in different modes of operation, where some attempt institutionalization and integration into current social and political systems, while others are disintegrative, aiming for separation and autonomy. An example of disintegrative feminism is the anarcha-feminist movement, which developed in Poland at the beginning of the 1990s amongst anarchistic punk environments. The article focuses on the characteristics of anarchafeminism in Poland and places the phenomena within a broader context and tradition of social movements. Additionally, it attempts to answer the question, why it was possible for anarcha-feminist initiatives to appear and develop within the 1990s. Polish punk movement. Concepts of autonomy versus integration are key aspects in order to understand anarcha-feminist standpoints and practices.

6

Duszpasterska troska o penitenta

88%

Kuligowski R.

Studia Pastoralne

|

2007

|

vol. 3

54-62

DE

Die katholische Kirche begleitet den Christ auf dem Weg zur Vollkommenheit. Eine besondere Rolle auf diesem Weg spielt das BuBsakrament. Davon zeugen viele Dokumenten der Kirche. In diesem Artikel versuchen wir zu verstehen, wie man dem Beichtendem helfen kann, richtig und fruchtvoll am Bußsakrament teil zunehmen. In der Moraltheologie, die für die heutige Pädagogik und Psychologie offen ist, sieht man mindestens vier Etappen der geistlichen Entwicklung. Die drei Etappen betreffen den Beichtenden. Es geht um die Heteronomie, Autonomie und Theonomie. Jede Etappe bleibt für verschiedene Tugenden offen. In der Heteronomie etappe sind vor allem der Gehorsam, das Recht und die Autoritat wichtig; in der Autonomie besonders die Freiheit und die Liebe. Die letzte Etappe, die Theonomie, wird eine Synthese aller friiheren Etappen. Eine hervorstehende Tugend für die Theonomie bleibt die Verantwortlichkeit. Der Priester soli wissen, auf welcher Etappe der Moralentwicklung der konkrete Beichtende ist. AuBerdem muss man wissen, welche spezifischen Probleme das modernę Leben schafft. Man kann sagen, dass es heute vor allem um bioethischen Fragen geht. Alle, die in der Seelsorge tätig sind, sollen dem Beichtenden helfen. Der Weg zur Vollkommenheit ist lang und das BuBsakrament bleibt eine besondere und wertvolle Hilfe für den Christ.

7

Przestrzeganie wolności i praw człowieka i obywatela w domach pomocy społecznej

88%

Kurowski K.

Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania

|

2014

|

issue 2(11)

157-181

PL

W artykule przestawiono zagadnienie przestrzegania wolności i praw człowieka w domach pomocy społecznej (DPS-ach). Celem tekstu jest prezentacja stanu obecnego oraz rozwiązań prawnych, które zapewniłyby mieszkańcom DPS-ów poszanowanie ich praw. W artykule wykorzystano wyniki badań przeprowadzonych przez autora w łódzkich domach pomocy społecznej. W regulaminach tych placówek zawarto wiele regulacji nadmiernie ograniczających autonomię mieszkańców; z reguły nie były one uzależnione od stanu intelektualnego lub psychicznego konkretnego mieszkańca.

EN

The article presents the question of respect for freedom and human rights in social assistance houses (SAH). The aim of the paper is to present the current situation and legal solutions that would ensure residents of SAH respecting for their rights. In the article results of research conducted by the author in social assistance houses in Łódź were utilized. The rules of these institutions include a number of regulations overrestricting the autonomy of the residents; as a rule, they were not dependent on the intellectual or mental state of the particular resident.

8

Boże Narodzenie i Wielkanoc w życiu codziennym mieszkańców Tarnowa i Rzeszowa na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy lokalnej

88%

Rejman S.

Galicja. Studia i materiały

|

2018

|

issue 4: "Codzienność w Galicji"

44-71

PL

Na przełomie XIX i XX w. w Galicji dokonywały się przemiany gospodarcze i społeczne, które zapoczątkowały proces modernizacji społeczeństwa. Chociaż podstawą utrzymania ludności pozostało rolnictwo, a kultura ludowa określała rytm pracy i świętowania, pojawiały się oznaki zmian, szczególnie w większych miastach. W Galicji Zachodniej do takich zaliczano między innymi Tarnów i Rzeszów. Czas Adwentu i Bożego Narodzenia oraz Wielkiego Postu i Wielkanocy dokumentowała prasa lokalna. Szczególne znaczenie miały tytuły ukazujące się w długim przedziale czasowym – w Tarnowie „Pogoń” (1881–1914), a w Rzeszowie „Głos Rzeszowski” (1897–1920). W omawianych okresach roku liturgicznego na przygotowania do świąt oraz na zwyczaje i obyczaje świąteczne składały się: wydarzenia kulturalne realizowane przez artystów amatorów z myślą o zebraniu datków na działalność dobroczynną, wieczorki patriotyczne, występy profesjonalnych artystów, wykłady powszechne i uniwersyteckie, przygotowywanie prezentów (Mikołaj, Gwiazdka), udział w rekolekcjach (Wielki Post), zakup artykułów na świąteczne stoły (w tym także tych reklamowanych w prasie), wysyłanie świątecznych kartek lub zamiast nich składanie datków na cele dobroczynne (szczególnie na Towarzystwo Szkoły Ludowej); śledzenie zmian pogody, terminów ferii świątecznych, nadzwyczajnego rozkładu pociągów; lektura okolicznościowych tekstów prozatorskich i poetyckich, dbałość o pielęgnowanie tradycji świątecznych w rodzinach, solidaryzm z Polakami z innych zaborów, nadzieja wyrażana w składanych przez czasopisma życzeniach świątecznych na odzyskanie przez Polskę niepodległości.

EN

At the turn of the 19th and 20th century, Galicia witnessed economic and social changes which commenced the process of modernisation of the society. Although the basis for maintenance for the population was farming and folk culture dictated the rhythm of work and festivals, first signs of changes appeared, especially in major cities (in the Western Galicia – Tarnów and Rzeszów). The time of Advent, Christmas, the Lent and Easter was documented by the local press. A special significance can be attributed to magazines published over a long period of time - in Tarnów “Pogoń” (1881–1914), in Rzeszów “Głos Rzeszowski” (1897–1920). In the above mentioned periods of the liturgical year, the preparation for festivals and the festive habits and customs included: cultural events organised by amateur artists with the intention of collecting donations for charity, patriotic evenings, performances by professional artists, public and university lectures, preparation of gifts (Santa Claus, Christmas Eve), participation in Lenten retreat, purchase of festive tables (also advertised in the press), sending festive postcards or making donations for charity (especially for the Folk School Society), following changes in weather, the periods of festive breaks, extraordinary schedules of trains, reading of prose and poetic works, care for festive traditions in families, solidarity with Polish people in other partitions, hope to regain sovereignty expressed in festive wishes in newspapers.

9

Bellum civile, bellum externum. Ambiwalencja obrazów wojny w twórczości Horacego

88%

Kopek W.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2015

|

vol. 15

3-14

PL

Bellum civile, bellum externum. Ambivalence of war images in Horace’s works The article aims at illustrating and explaining the ambivalence of images of just, external war (bellum externum) and civil, fratricidal war (bellum civile) in relation to the ancient literary theory and criticism, the phenomenon of political and cultural ‟patronage” and the political events of Augustan period. By analyzing the odes II 7 and III 2, epode 9 and ode I 37 the author argues that Horace’s initial litterary concept of presentation of civil and external war conventions as fas/nefas changes under the patronage. However, the poet himself, trying to preserve the poetic autonomy and meet the requirements of the ancient literary theory and criticism includes a new political and social situation in the sphere of his work. Key words: Horace; criticism; war; patronage; autonomy;

10

Między kontrolą a autonomią – instytucjonalne uwarunkowania życia niepełnosprawnych intelektualnie mieszkańców domu pomocy społecznej

88%

Niedbalski J.

Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania

|

2013

|

issue 4(9)

47-64

PL

Celem artykułu jest ukazanie odznaczającego się swoistą ambiwalencją systemu instytucjonalnej opieki nad osobami niepełnosprawnymi intelektualnie. Cały wywód opiera się na dwóch zasadniczych kategoriach, które zasadzają się na sui generis systemie dychotomii istniejących w instytucjonalnych warunkach placówki opiekuńczej. Są to kontrola i podporządkowanie versus autonomia i niezależność. Każda z nich jest powiązana z jedną z dwóch głównych perspektyw postrzegania domu pomocy społecznej. Pierwsza wywodzi się z goffmanowskiej wizji instytucji totalnej, w której jednostkę przedstawia się jako uprzedmiotowiony obiekt działań innych osób, demaskując sytuację izolowania i zależności osobistej. Drugą reprezentuje model relacji personelu i podopiecznych, charakteryzujący się indywidualistycznym podejściem do potrzeb osoby niepełnosprawnej, z poszanowaniem jej prawa do autonomii i samostanowienia. Konfrontacja tych dwóch perspektyw i obszarów zagadnień, a z drugiej strony negatywnych konsekwencji, jakie stwarza przyjęcie roli podopiecznego takiej placówki (dodajmy, że w przypadku niepełnosprawnego intelektualnie ma to szczególny, totalizujący charakter), jest przedmiotem rozważań w niniejszym artykule.

EN

The purpose of this article is to present characterized by a peculiar ambivalence, a system of institutional care for people with intellectual disabilities. The whole reasoning is based on two main categories: control and subordination versus autonomy and independence. Each of them is associated with one of the two main perspectives perceive nursing home. The first, derived from the Erving Goffman’s total institution in which a man is treated as an object of others’ actions, exposing the situation of isolation and dependence. The second perspective, represents a model of the relationship of staff and pupils, characterized by an individualistic approach to the needs of a disabled person, respecting their right to autonomy and self-determination. The confrontation of these two perspectives and areas of problems and the negative consequences that makes assume the role of resident of a social welfare home, is contemplated in this article.

11

Wybrane czynniki personalne ICF w doświadczaniu autonomii i uczestnictwa u osób z niepełnosprawnością ruchową w obszarze pracy socjalnej

88%

Duda M.

Praca Socjalna

|

2022

|

vol. 37(1)

95-108

PL

Obecna w badaniach nad niepełnosprawnością zmiana paradygmatyczna niesie ze sobą również zmiany w strategii działań pomocy społecznej. Sprzyja to przekształcaniu działań pomocowych w kierunku wzmacniania samodzielności, autonomii oraz wspierania aktywności klientów pracowników socjalnych. Celem artykułu jest określenie roli czynników personalnych w kształtowaniu autonomii i uczestnictwa w życiu społecznym osób z niepełnosprawnością ruchową. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem IPA (The Impact on Participation and Autonomy Questionnaire) oraz kwestionariusza własnej konstrukcji. Wyniki wskazują, że poczucie autonomii i uczestnictwa można wyjaśnić przy udziale trzech czynników personalnych związanych z niepełnosprawnością, takich jak poziom samodzielności w codziennym funkcjonowaniu, sposób poruszania się i wiek nabycia niepełnosprawności, oraz dwóch czynników socjodemograficznych, takich jak wiek i miejsce zamieszkania. W praktyce pracy socjalnej uwzględnianie czynników związanych z niepełnosprawnością indywidualizuje i zwiększa efektywność wsparcia.

12

Wybrane aspekty etyczne w pracy psychoterapeuty na podstawie analizy przepisów, zbiorów zasad etycznych oraz opracowań odnoszących się do prowadzenia psychoterapii w Polsce

75%

Śliwińska K.

Psychologia Wychowawcza

|

2019

|

vol. 57(15)

204-214

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wybranych aspektów etycznych psychoterapii. W chwili obecnej w Polsce nie istnieją ustawowe regulacje wykonywania zawodu psychoterapeuty, a zasady obowiązujące w psychoterapii wynikają z innych ustaw oraz kodeksów etycznych poszczególnych towarzystw psychoterapeutycznych. Mimo pewnych różnic wynikających z założeń konkretnych szkół terapeutycznych wśród psychoterapeutów panuje zgoda co do podstawowych założeń etycznych psychoterapii. Obejmują one troskę terapeuty o dobro klienta, poszanowanie jego podmiotowości i autonomii, obowiązek stałego doskonalenia zawodowego psychoterapeuty oraz przestrzeganie zasady poufności. Artykuł poświęcono wymienionym zagadnieniom, należy jednak podkreślić, że nie wyczerpuje on poruszanego tematu, a jedynie sygnalizuje pewne jego aspekty, na podstawie aktualnych przepisów regulujących pracę psychologów oraz wybrane opracowania.

13

Pojęcie autonomii w niemieckiej społeczności medialnej i jego instytucjonalne powiązania

75%

Oberthür J., Rudolph J.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2011

|

vol. 23

167-176

PL

Autor wyprowadza pojęcie autonomii z koncepcji rozumu moralnego i godności Immanuela Kanta i analizuje relacje autonomii do innych pojęć (samowola, autentyczność, zdolności do refleksji, odpowiedzialność), które nawiązują do siebie treściowo i jednocześnie z sobą kontrastują. Argumentuje na rzecz tezy, że pojęcie autonomii podlega aktualnie istotnym zmianom i wewnętrznemu zróżnicowaniu, co jest rezultatem napięć i sprzeczności narastających na styku norm prawnych, instytucji społecznych i działań praktycznych. Indywidualne podmioty dążą bowiem do samostanowienia i korzystają z przyznanych im praw aż do granic samowoli, podczas gdy logika wielu instytucji opiera się na przymusie. Z kolei „fragmentacja” sfer działania społecznego (polityka, gospodarka rynkowa, nauka, szkolnictwo, sztuka) wymusza różnicowanie pojęcia autonomii i stwarza jednostce sytuację niepewności. W rezultacie dążenie do autonomii prowadzi do skupienia uwagi na własnym ciele, które jest ostoją autonomii osobistej. Autor sprawdza, jak pojęcie autonomii funkcjonuje w dwóch liberalnych dziennikach niemieckich „Frankfurter Allgemeinen Zeitung” (FAZ) i „Tageszeitung” (taz) w latach 1993 i 2003 – w powiązaniu z takimi pojęciami, jak wolność, równość i sprawiedliwość oraz demokracja, praca, własność, bezpieczeństwo, wspólnota, godność osoby ludzkiej. Kończy postulatem, by obserwować zależności zachodzące między semantyką wartości, normatywnym prawem i logiką działań instytucjonalnych oraz by analizować semantykę nazw wartości na tle sprzeczności w funkcjonowaniu struktur społecznych.

EN

The concept of autonomy is being derived here form Immanuel Kant’s conceptions of moral reason and dignity. The relationships between autonomy and other concepts are analysed, those other concepts being mutually related but also contrasting (self-willedness, authenticity, ability to engage in reflection, responsibility). A hypothesis is put forward that the concept of autonomy is now subject to considerable changes and internal diversification, which results form tensions and contradictions at the interface of legal norms, social institutions, and practice. This is because individual subjects desire to achieve self-determination and in using their rights they border on self-willedness, whereas the logic of many institutions is based on compulsion. However, a fragmentation of social spheres (politics, market economy, scholarship, education, arts) causes a diversification of the concept of autonomy and puts an individual in a situation of uncertainty. As a result, the desire to achieve autonomy makes one concentrate on one’s own body as the stronghold of personal autonomy. The functioning of the concept of autonomy is analysed in two liberal German dailies, ,,Frankfurter Allgemeines Zeitung'' (FAZ) and ,,Tageszeitung'' (Taz), in 1993 and 2003, in relationship to such other concepts as freedom, equality, justice, democracy, work, property, security, community, or human dignity. In conclusion it is proposed that relationships be observed between the semantics of values, normative law, and the logic of institutional actions, as well as that analyses of value terms be conducted against the backdrop of the contradictions in the functioning of social structures.

14

Difficulties in Understanding the Autonomy of Science: Consequences of State Sovereignty

75%

Musielewicz M. P., Lubelski K. U.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2016

|

vol. 35 B (4B)

EN

The importance of the autonomy of science is generally assumed to be good for the proper functioning of science. Yet, when we examine the notion more closely, various difficulties present themselves and cloud our understanding of this important concept. One such complication presents itself when we examine the relationship between science and the state. When examining the relationship between science and the state, there is an area of overlap that is called by Alvin Weinberg as trans-science. This concept contains within it an axiology of science that has bearing upon the scientific process itself. This leads us to ask, who determines the values in this axiology of science? In this paper I will argue that the state takes precedence in determining these values in the axiology of science which impacts science’s autonomy. To do this, I will first present an outline of what the concept of trans-science is. Next I will present the axiology of science and ways of determining it. Finally I will present the State’s role in determining these values.

15

Autonomia w ramach hierarchii konstytucyjnej

75%

Szreniawski P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 5(75)

299-311

PL

Zgodnie z teorią rywalizacji hierarchii, konstytucja zawiera szczyty hierarchii, będących systemami norm. Ze względu na ich umiejscowienie w konstytucji, takie hierarchie można nazwać hierarchiami konstytucyjnymi. Hierarchie te rywalizują ze sobą w ramach dynamicznego – chociaż długotrwałego – procesu przekształcania konstytucji. Autonomia w ramach hierarchii konstytucyjnej to istnienie określonego zakresu samodzielności, w szczególności w zakresie tworzenia prawa wewnętrznego lub miejscowego. Takie prawo musi być zgodne z ogólną treścią konstytucji. Autonomia w ramach hierarchii konstytucyjnej jest połączeniem sprzecznych tendencji dotyczących podporządkowania i niezależności. Pierwsze praktyczne próby stosowania teorii rywalizacji hierarchii do badań nad autonomią w ramach hierarchii konstytucyjnych różnych państw zachęcają do podejmowania kolejnych działań w tym zakresie.

EN

According to the Hierarchies Rivalry Theory, a constitution contains the tops of hierarchies, understood as systems of norms. Due to their position in the constitution, such hierarchies may be called constitutional hierarchies. These hierarchies compete with one another in a dynamic – albeit long-term – process of transforming the constitution. Autonomy within the constitutional hierarchy means the existence of a specific scope of independence, in particular in the area of creating internal or local law. Such law must be consistent with the general contents of the constitution. Autonomy within the constitutional hierarchy is a combination of conflicting tendencies of subordination and independence. The first practical attempts to apply the Hierarchies Rivalry Theory to research on autonomy within the constitutional hierarchies of various countries encourage further actions in this area.

16

Ruch Autonomii Śląska a Prawo i Sprawiedliwość. Relacje i kontrowersje

75%

Hoehle A.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego ACTA POLITICA

|

2014

|

issue 27

165-178

EN

Both organizations are led by a sharp polemic years. However, it seems that for some time PiS 'escapes' from outdated today, sharing history and attempts to build a conflict at the level of Silesia-Poland. It focuses on the preparation of a conference of substance, less on addressing the controversy, having to pay attention to the speeches of representatives of RAS. However, we can assume that significant differences software will result in future animosity of both communities, and the temperature of the dispute will depend only on the current position of the parties on the political scene.

PL

Artykuł opisuje wieloletni spór dwóch organizacji o skrajnie odmiennym podejściu do zagadnienia regionalizmu Śląska. Z jednej strony jest RAŚ, starający się o jak najszerszą autonomię dla dzielnicy, z drugiej zaś – PiS, głoszący jednoznaczny unitaryzm. We wzajemnych relacjach widoczne są duże napięcia, choć wydaje się, że następuje powolne odchodzenie partii Jarosława Kaczyńskiego od retoryki przeciwstawiania sobie śląskości i polskości. Większy ciężar kładzie ona na przygotowanie merytorycznych konferencji, a i RAŚ zdobywa się na drobne przyjazne gesty. Jednak głębokie różnice programowepowodują, że konflikt jest nieunikniony, a jego zakres zależeć będzie przede wszystkim od aktualnej pozycji stron na scenie politycznej.

17

Recepcja tekstu literackiego w procesie glottodydaktycznym

75%

Tsai N., Uniwersytet Łódzki; De-Lin Institute of Technology T.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2011

|

vol. 18

PL

Artykuł stanowi omówienie rozmaitych modeli podejścia czytelnika do tekstu literackiego w procesie nauczania języka obcego. Akcent zostaje położony na strategie pozostawiające czytelnikowi większą swobodę interpretacyjną czy nawet podnoszące go do rangi współtwórcy, jako że stanowią one bodziec do budowania własnych wypowiedzi w języku docelowym. Przeanalizowano najważniejsze czynniki wpływające na recepcję tekstu przez indywidualnego odbiorcę i poruszono problem konkretyzacji dzieła, a także jego otwartości. Postulowaną metodą pracy z tekstem literackim na zajęciach języka obcego jest jego nadinterpretacja. Mowa tu także o znaczeniu odpowiedniej motywacji studenta–czytelnika.

EN

This article is a review of various approaches readers can take toward a literary text in a foreign language. Of all the many and varied ways of reading a text, some critics put special emphasis on the reader’s autonomy (sometimes even more than the author’s autonomy) in defining what a text means. They stress the context of the reader’s literary experiences. It is Bredella’s interactive model of interpreting a text which seems to be the most valuable one in the glottodidactic process. Considering a text an open form (U. Eco), which contains the so-called “areas of blindness”, also seems to be a valuable approach. We also refer to J. Culler’s and R. Rorty’s demand to use the text in order to say something interesting, giving up the in-depth analysis. We mention the question of motivating through reading a literary text in the process of learning a foreign/second language.

18

KONTROWERSJE WOKÓŁ LICZBY KRAJÓW ŚWIATA

75%

Mielcarek R.

Studia Periegetica

|

2012

|

vol. 7

91-120

PL

Określenie liczby krajów na świecie stanowi poważny problem. W poszczególnych listach i wykazach krajów świata pojawiają się odmienne liczby. Przyczyna rozbieżności tylko w ograniczonym stopniu tkwi w zmieniających się realiach politycznych świata. Jest ona związana przede wszystkim z brakiem konsekwentnego stosowania definicji kraju, która wyklucza m.in. terytoria bezludne. W artykule przedstawiono autorską koncepcję podziału świata na 306 krajów, w tym 209 samodzielnych państw oraz 97 krajów zależnych. Każdy przypadek mogący budzić wątpliwości uzupełniono o uzasadnienie zaliczenia go do kategorii kraju. Przedstawiona lista jest owocem wieloletnich studiów nad tym zagadnieniem, w tym także osobistych podróży autora do 287 krajów z omawianej listy.

19

Poczucie własnej skuteczności a stanowienie o sobie uczniów z dysleksją

75%

Kowaluk-Romanek M. A.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2018

|

vol. 37

|

issue 4

PL

Celem analizy badawczej było znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy i w jaki sposób dysleksja wpływa na uogólnione poczucie własnej skuteczności oraz stanowienie o so-bie. Badaniami objęto 80 uczniów klas V–VIII szkół podstawowych województwa lubelskiego. Grupę podstawową stanowili uczniowie ze zdiagnozowaną dysleksją, zaś porównawczą – ich rówieśnicy niemający specyficznych trudności w uczeniu się. Badania własne dowiodły, iż uczniów z dysleksją w porównaniu z rówieśnikami cechują: niższy poziom uogólnionego poczucia własnej skuteczności, słabsza siła angażowania się w działania, mniejsza wytrwałość w dążeniu do sukcesu, niższy poziom samostanowienia, samoregulacji, samorealizacji i empowermentu, a także mniejsza autonomia. Wykazano, że istnieje dodatnia, ale niska korelacja między poczuciem własnej skuteczności uczniów dyslektycznych a ich stanowieniem o sobie.

20

Źródła samoorganizacji z perspektywy współczesnych koncepcji zarządzania

75%

Jabłoński M.

Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu

|

2014

|

issue 13

117-127

EN

The aim of the paper is presenting sources and modern reference of selforganization. In the range of such defined topic there is shown the essence, attributes of selforganization, as well as the meanings which correspond with selforganization. On that basis there are listed the key aspects of selforganization, i.e. autonomy and teamwork. Final part of the paper is focused on presenting that selforganization integrates modern management concepts.

Refine search results