Search results - CEJSH

1

Słowo od redakcji (tekst wprowadzający do numeru 41/2012 Folia Sociologica)

100%

Waniek K., Instytut Socjologii U. Ł.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

vol. 41

IT

Wstęp do Folia Sociologica 41

2

Drogi i bezdroża życia „prawdziwego komunisty”. Kilka uwag na marginesie książki Piotra Lipińskiego

80%

Chrobaczyńska-Plucińska E.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2018

|

vol. 6

302-310

PL

Piotr Lipiński’s work entitled Bierut. Kiedy partia była bogiem (Bierut. When the Party Was God) is an interested contribution to capturing the history of Stalinism in Poland. Bolesław Bierut is one of the key figures of the period when Poland was subjected to Stalinisation (1944/1945–1956). This biography is characterised by its inconsistence and variedness while at the same time the topicality of the historical process and experience shared by millions of citizens of the Polish People’s Republic. It is no typical historical biography but a multifaceted biographical reportage, written lightly yet drawing on solid research techniques used by historians as well as correctly anchored in source material. The novelty here consists in original interviews with Bierut’s former collaborators as well as persons who have come into contact withhim. This has allowed the Author to offer Bierut’s both microscale – referring to his personallife – and macroscale picture (the latter by sketching his figure against broader constituent partsof a historical process).

3

„Witkacy rzucił się jak szczerbaty na suchary” Witkiewicz w czasie pierwszej wojny światowej

80%

Okołowicz S.

Przestrzenie Teorii

|

2010

|

issue 14

235-249

EN

This text is a polemic with an article by Maria A. Potocka “Ja” jako materiał twórczy [“I”as a material for creation]. When considering the problem of the presence of Witkacy in the Tsarist army, the author comes to a conclusion that Witkiewicz went there where he did not intend to go, misled by inaccurate information. The choice of the Russian opportunity based on incomplete or untrue information and unsuccessful coincidences – according to the author – should be considered in the categories of Witkacy’s personal tragedy no matter what significance this fact gained later.

PL

Okołowicz Stefan, „Witkacy rzucił się jak szczerbaty na suchary”. Witkiewicz w czasie pierwszej wojny światowej [“Witkacy darted like a gap-toothed person onto rusk”. Witkiewicz during the First World War]. „Przestrzenie Teorii” 14. Poznań 2010, Adam Mickiewicz University Press, pp. 235-249. ISBN 978-83-232-2210-1. ISSN 1644-6763. This text is a polemic with an article by Maria A. Potocka “Ja” jako materiał twórczy [“I”as a material for creation]. When considering the problem of the presence of Witkacy in the Tsarist army, the author comes to a conclusion that Witkiewicz went there where he did not intend to go, misled by inaccurate information. The choice of the Russian opportunity based on incomplete or untrue information and unsuccessful coincidences – according to the author – should be considered in the categories of Witkacy’s personal tragedy no matter what significance this fact gained later

4

Pozazawodowe zainteresowania i pasje Andrzeja Nadolskiego

80%

Nadolski J., Nadolska-Styczyńska A.

Acta Archaeologica Lodziensia

|

2013

|

vol. 59

87-94

EN

Biography and scientific achievements of Professor Andrzej Nadolski, archaeologist, expert on historical weapons and medievalist are well known. However, few people know that both his professional and non-professional interests have already been formed before the World War II when he was just a young boy. He grew up in a family of noble descent and insurrectionary traditions. One of the most important person for Andrzej Nadolski was his father, the military doctor in the rank of colonel who was a true role model due to his patriotic believes, deep knowledge and love of nature. Since he was young, Andrzej Nadolski knew how to use firearms. He travelled on horseback and practiced fencing. He knew the base of military tactics as well. Moreover, he was interested in history and nature. Until his death, the great passion of professor Andrzej Nadolski was entomology, to which he very often devoted his free time. He could also play the piano, he wrote a small forms of poetry and drew funny and satirical drawings. Many of his works have survived in the home archive. He had a very broad and diverse knowledge. As a university lecturer, he was an excellent promoter and populariser of science. He was a classic example of a naturalist-humanist – an attitude typical of researchers in the first half of the twentieth century.

5

Arnold Drygas, lekarz i podróżnik. Szkic do portretu

80%

Początek M.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2010

|

vol. 73

109-110

PL

Piła jest miastem rodzinnym wielu znamienitych Polaków. Biografia najbardziej szacownego księdza z tego miasta Stanisława Staszica jest dobrze znana. Pantaleon Wawrzyniec Szuman — sławny prawnik i społecznik, oraz Antoni Kiszewski, pedagog, są także bardzo często wymieniani. Doktorowi Arnoldowi Drygasowi nie poświęcono tak wiele uwagi. Urodził się w Pile w 1876 roku. Jego życie pełne było tragicznych wydarzeń. Jego ojciec Antoni był nauczycielem w liceum oraz założycielem Polskiego Stowarzyszenia Przemysłowego. Zakres jego działalności obejmował kulturę, edukację i pracę na rzecz ojczyzny. Arnold Drygas studiował medycynę w Monachium, Giessen, Wurzburgu i Berlinie. Po uzyskaniu dyplomu lekarza zamieszkał w Poznaniu. Został asystentem na oddziale internistycznym Szpitala Miejskiego. Na przełomie XIX i XX wieku został skierowany na Kujawy, aby przeciwdziałać epidemii duru plamistego. Następnie wrócił do Berlina i w latach 1902-1903 kontynuował studia. Opublikował kilka ważnych prac naukowych. Jego kariera została przerwana przez wielką osobistą tragedię — śmierć żony. Brał udział w podróży morskiej dookoła świata w charakterze lekarza pokładowego. Po kilku miesiącach podróżowania dotarł do Indii, gdzie prowadził prace badawcze wraz z francuskim bakteriologiem Lacoque’iem. Szczególne sukcesy odniósł w badaniach mikroba żółtej febry. Wyniki ich wspólnej pracy okazały się później bardzo pomocne w wyjaśnieniu wirusowej etiologii tej choroby oraz roli komarów w jej przenoszeniu. W drodze powrotnej do Polski doktor Drygas zachorował na zapalenie płuc i zmarł w Afryce 14 grudnia 1906 roku.

EN

The city of Piła was a hometown of many eminent Polish people. The biography of the most meritorious priest is well-known. Pantaleon Wawrzyniec Szuman a famous lawyer and national worker, and Antoni Kiszewski, a pedagogue, are also very often mentioned. Doctor Arnold Drygas has not been given so much attention and regard. He was born in Piła in 1876. His life was full of tragic events. His father, Antoni was a teacher in a secondary school and the founder of Polish Industrialists Society. His sphere of activity concerned culture, education and patriotic work. Arnold Drygas studied medicine in Munich, Giessen, Wurzburg and Berlin. After he had obtained the doctor s degree, he settled down in Poznań. He became an assistant at the internal ward of the municipal hospital. At the turn of the 19th century, he was sent to Cuiavia to deal with the epidemic of typhus fever. He went back to Berlin and in the years 1902-1903 continued his studies. Arnold Drygas published several important scientific papers. His career was interrupted by the death of his wife — a great personal tragedy. He took part in a voyage around the world as a doctor on board. After a few months of travelling, he arrived in India, where, together with French bacteriologist Mr. Lacoque, did some research work. He was successful in research of the microbe of yellow fever. The effects of their joint work were later very helpful in explaining virus etiology of that disease and the role of mosquitoes in its dissemination. On his way back to Poland, doctor Drygas fell ill. He suffered from pneumonia and died in Africa on 14th December 1906.

6

O wartości odczytywania i pisania biografii wybitnego humanisty

80%

Śliwerski B.

Przegląd Pedagogiczny

|

2021

|

issue 2

149-162

EN

The text is an original attempt to read the biography of Zygmunt Bauman, written by Artur Domosławski.

PL

Tekst jest autorską próbą odczytania biografii Zygmunta Baumana, napisanej przez Artura Domosławskiego.

7

Ludwik Krzywicki i kobiety**

80%

Zawiszewska A.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2016

|

issue 2(7)

157–173

PL

Artykuł analizuje spuściznę socjologiczną i antropologiczną, materiały o charakterze wspomnieniowym oraz działalność oświatową Ludwika Krzywickiego (1859–1941) w celu porównania wpisanych w te trzy obszary jego aktywności intelektualnej koncepcji kobiecości i stosunku do kobiet. W pracach socjologicznych podejmujących zagadnienie relacji płci kobiecość występuje w dwóch odsłonach: akceptowanej proletariuszki – rozumiejącej mechanizm nieuchronnej rewolucji socjalnej, w wyniku której dokona się automatycznie równouprawnienie płci, oraz wzbudzającej awersję mieszczki – pragnącej wywierać wpływ na proces dziejowy za pośrednictwem ruchu emancypacyjnego. W pracach antropologicznych kobiecość opisywana jest jako żywioł anarchiczny, dochodzący do głosu w momentach przełomowych dla prymitywnych wspólnot zmian ustrojowych. W materiałach wspomnieniowych uwagę podmiotu mówiącego przyciągają szczególnie kobiety o niespójnych charakterach i niesamodzielne intelektualnie, które ilustrują karykaturalną wersję emancypacji. Jednak w swojej aktywności oświatowej i społecznej Krzywicki stale wspierał inicjatywy oświatowe podejmowane przez przedstawicielki ruchu emancypacyjnego w Królestwie Polskim.

EN

The article analyses sociological and anthropological legacy, recollective materials and educational activity of Ludwik Krzywicki (1859–1941). Its aim is to compare his concept of femininity and attitude to women, both inscribed in the three areas of his intellectual activity. In his sociological works which deal with gender relations, femininity appears in two forms: of an accepted proletarian, who understands the mechanism of inevitable social revolution leading automatically to gender equality, and of an aversion towards a middle–class woman, trying to influence the historical process through the emancipation movement. In his anthropological works, womanhood is described as an anarchic phenomenon coming into play in the breakthrough for primitive communities’ moments of political changes. In his recollective materials the attention of the speaking subject is drawn particularly to the women of incoherent character and intellectually dependant who exemplify caricatural version of emancipation. Finally, in Krzywicki’s educational and social activity the issue of support for the educational initiatives taken by female representatives of the emancipation movement in the Kingdom of Poland is present.

8

Doktor medycyny Maksymilian Ziółkowski (1844-1936) — powstaniec i lekarz

80%

Witczak W.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2010

|

vol. 73

105-108

PL

W pracy przedstawiono sylwetkę wielkopolskiego lekarza Maksymiliana Ziółkowskiego (1844-1936), powstańca styczniowego, lekarza wojskowego w 1920 roku, lekarza praktyka.

EN

The paper presents the profile of a Great Polish physician Maksymilian Ziółkowski (1844-1936), the insurgent of January Uprising, military doctor in 1920, a physicianpractitioner.

9

Biografie dorosłych wychowanków domów dziecka - próba analizy socjologicznej

80%

Golczyńska-Grondas A., Instytut Socjologii U. Ł.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

vol. 41

PL

Artykuł odnosi się do kwestii socjologicznych analiz biografii osób zagrożonych wykluczeniem społecznym na przykładzie wywiadów biograficznych i narracyjnych, prowadzonych z dorosłymi wychowankami domów placówek opiekuńczo-wychowawczych, w szczególności domów dziecka. Po krótkim omówieniu polskich i zagranicznych prac badawczych, dotyczących tej zbiorowości, przedstawiono kontrastywne porównanie historii życia dwóch kobiet – Hanny kontynuującej trajektoryjne losy poprzedniego pokolenia i Beaty w pełni uczestniczącej w głównym nurcie życia społecznego. Tekst kończą rozważania na temat czynników, które determinować mogły przebieg życia obu narratorek.

10

Dynamika identyfikacyjnych odniesień do zbiorowości etnicznych w świetle wywiadów biograficznych z Łużyczanami

80%

Niedźwiecka-Iwańczak N., Instytut Socjologii U. W.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

vol. 41

PL

W artykule zaprezentowano część badań zrealizowanych, w ramach projektu doktorskiego, metodą biograficzną (konkretnie przy zastosowaniu wywiadu narracyjno-autobiograficznego) wśród Łużyczan – autochtonicznych Słowian mieszkających w Saksonii i Brandenburgii. Uwagę skupiono na tych opowieściach autobiograficznych, w których stosunek do zbiorowości etnicznej (w szerokim rozumieniu) – odniesienie autoidentyfikacyjne względem Łużyczan (a czasem również Niemców), ulega przeobrażeniu. Przedmiotem publikacji będzie proces konstruowania tożsamości jednostkowej odzwierciedlony w narracjach. Analizie poddano czternaście wywiadów z Serbołużyczanami, którzy wywodzą się z Dolnych lub z Górnych Łużyc. Konstruowanie tożsamości przez reprezentantów mniejszości narodowych wpisuje się w szerszy kontekst przeobrażeń tożsamościowych, dokonujących się współcześnie. Człowiek w znacznej mierze sam kształtuje swe odniesienia wobec grup i kategorii społecznych. W przypadku członków mniejszości narodowej konwersja następować może w dwóch kierunkach: jako odchodzenie lub powrót do zbiorowości etnicznej o charakterze mniejszościowym. Czasami jednak przyjmuje również o wiele bardziej skomplikowane formy złożonych odniesień identyfikacyjnych, które wypełnione są zróżnicowaną treścią i znaczeniem dla jednostki.

11

[Recenzja]: Andrzej Jan Chodubski, Górnik, geolog Witold Zglenicki (1850-1904) „Polski Nobel”, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Płockiego, Płock 2011, ss. 192, il., Summary, Zusammenfassung.

80%

Walewander E.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2012

|

vol. 97

431-433

12

[Recenzja]: Źródła franciszkańskie. Pisma świętego Franciszka • Źródła biograficzne świętego Franciszka • Pisma świętej Klary i źródła biograficzne • Teksty ustalające normy dla Braci i Sióstr od Pokuty, red. Roland Prejs OFMCap, Zdzisław Kijas OFMConv

80%

Prokop K. R.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2009

|

vol. 91

387-390

13

Traumatyczna pamięć Wacława Iwaniuka

80%

Rydz A.

Przestrzenie Teorii

|

2011

|

issue 16

179-204

EN

Although the term “trauma” has recently been a bit abused, it is very well justified with regard to the poetry of Wacław Iwaniuk. Literary transformation of the biography of the author of “The Mirror” (World War II soldier serving on the front, prisoner of war and liberator of concentration camps in Germany) is realised within the “autobiographic space” of Ph. Lejeune. The war trauma is revealed in Iwaniuk’s literary output in the flashes of memory. Persistent reappearance of war scenes has been conveyed by the poet in a series of oneiric images. The metaphor of “a wound” (P. Ricoeur, R. Nycz) refers also to the post-war experience of a political exile. Wacław Iwaniuk lived outside Poland since 1939 and in 1948 he settled in Canada where he stayed till his death in 2001.

14

Ku rozwiązaniu zagadki Borysa Sawinkowa. Recenzja biografii autorstwa Konstantina M. Morozowa

80%

Sadłowski M. P.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2023

|

vol. XXIV (LXXV)

|

issue 1(283)

243-261

PL

Recenzja biografii Borysa Sawinkowa autorstwa Konstantina M. Morozowa, wydanej w Moskwie w 2022 roku.

15

Andrzej Dudziński, Pułaski. Wielki mały rycerz, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2010

80%

Krochmal A.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2012

|

issue 19

323-328

PL

Recenzja

EN

Review

16

Erazm Majewski (1858-1922)

80%

Krajewska M.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2010

|

issue 5

219-228

PL

biografia, nota biograficzna

EN

biography, biographical note

17

Andrzej Dudziński, Pułaski. Wielki mały rycerz, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2010

80%

Krochmal A.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2012

|

issue 19

323-328

18

Doktor Józef Ceptowski — lekarz i działacz społeczny (1905-1997)

80%

Ceptowski J.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2010

|

vol. 73

111-120

PL

Doktor Józef Ceptowski był rodowitym Wielkopolaninem z bawarsko-bamberską proweniencją antenatów. Uniwersyteckie studia medyczne ukończył w Poznaniu, otrzymując dyplom doktora wszechnauk lekarskich w 1929 roku. Praktykował w latach 1929-1945 jako lekarz kliniczny i szpitalny (Poznań, Kościan, Bydgoszcz, Katowice), powiatowy (Lubomi na Wołyniu, Września) oraz domowy i febryczny (Kraków). Od 1945 roku przebywał już na stałe w Poznaniu. Należał do czołowych współorganizatorów odbudowującej się społecznej służby zdrowia na terenie miasta i województwa poznańskiego. W latach 1945-1970 piastował kierownicze stanowiska administracyjno-lekarskie w placówkach i instytucjach Służby Zdrowia. Szczególną pasją zawodową doktora Ceptowskiego była pomoc doraźna — Pogotowie Ratunkowe. Był specjalistą w dziedzinie interny, organizacji ochrony zdrowia, medycynie ogólnej, orzecznictwie lekarskim inwalidztwa, statystyce medycznej. Pojmując swoją profesję i społecznikostwo jako służbę pro Patria et publico bono czynił z niej polityczną dominantę życia. Emanował żarliwym patriotyzmem i szczerym demokratyzmem. Jako humanista pozostawał wiemy imperatywom deontologii lekarskiej. Za zasługi w pracy zawodowej i społecznej został uhonorowany odznaczeniami państwowymi, nun. Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

EN

Doctor Joseph Ceptowski (1905-1997), the inhabitant of Great Poland of Bavarian-Bamberg descent. He graduated from the Medical School in Poznań receiving the degree of doctoris medicinae universae (1929). He practiced (1929-1945) as a clinical and hospital doctor (Poznań, Kościan, Bydgoszcz and Katowice), as a county doctor (Lubomi in Volhynia, Września), as a home and factory doctor (Cracow). In 1945 he was one of the first co-organizers of the social Health Service in Poznań and in Poznań Province. In the years 1945-1970, he had managerial and administrative-medical posts in health-care institutions in Poznań. Doctor Ceptowski’s occupational passion was relief aid — Ambulance Service. He was a specialist in internal diseases, in organization of health protection, in general medicine, in expert medical opinion on disability and in medical statistics. Pro Patria et publico bono — he was a fervent patriot and a sincere democrat. He was a humanist who remained faithful to the imperatives of medical ethics. He was honored, inter alia, with the medal of Polonia Restituta of 3rd and 4th class.

19

Profesor dr hab. Jerzy Gaj (1929–2016). Wybitny historyk kultury fizycznej

80%

Łuczak M., Nowak L.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2017

|

vol. 16

|

issue 2

11-26

PL

Niniejsza publikacja powstała z inicjatywy Jego wychowanków. Jest dedykowana Profesorowi Jerzemu Gajowi, wybitnemu naukowcowi w zakresie historii kultury fizycznej, nauczycielowi akademickiemu, działaczowi kultury fizycznej. Na uwagę zasługuje Jego wkład w upowszechnianie najnowszej historii wychowania fizycznego i sportu, a w ostatnim okresie – także turystyki. Profesor Jerzy Gaj był twórcą Letniej Szkoły Historyków Kultury Fizycznej w Polsce. Jego udział w procesie dydaktycznym, naukowym i edytorskim licznych publikacji, recenzji i opinii naukowych ma nieocenione znaczenie dla rozwoju historii kultury fizycznej. Dowodem jest powszechne uznanie i liczne wyróżnienia przyznane Panu Profesorowi.

EN

This publication came at the initiative of his students. It is dedicated to Professor Jerzy Gaj, an outstanding scholar in the field of physical culture history, an academic teacher, a physical culture activist. His contribution to the dissemination of the most recent history of physical education and sport, and, in the recent period, tourism as well, was remarkable. Professor Jerzy Gaj was the creator of the Summer School of Physical Culture Historians in Poland. His participation in the educational, scientific and editorial processes of numerous publications, reviews and scientific opinions was of invaluable significance for the development of the history of physical culture. It is evidenced by widespread recognition and numerous distinctions granted to the Professor.

20

„Sęp”

80%

Fereński P. J.

|

2020

|

vol. 74

|

issue 1-2 (328-329)

195-205

PL

Celem jaki stawia przed sobą autor artykułu jest nie tylko ukazanie możliwości dogłębniejszego poznania zdarzeń z przeszłości dzięki analizie rodzinnych depozytów pamięci (na które składają się przekazy ustne i dokumenty znajdujące się w zbiorach prywatnych) oraz archiwów publicznych, ale też próba „oswojenia” pewnych faktów. Piotr J. Fereński zastanawia się nad życiorysem dziadka, który w latach 30. XX wieku pracując w organach ścigania brał udział w represjonowaniu opozycji politycznej, w trakcie niemieckiej okupacji był jednocześnie granatowym policjantem i członkiem ruchu oporu, a po II wojnie światowej działał w Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, by następnie przesiedzieć niemal 4 lata w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Przez pryzmat losów „Sępa”, jego wnuk pokazuje jak niełatwo jest zrozumieć i ocenić postawy, decyzje, zachowania osób miotanych z całą siłą przez wielkie dwudziestowieczne wydarzenia i procesy historyczne.

EN

The intention of the author of this article is not solely to present the possibilities of becoming more thoroughly acquainted with events from the past thanks to an analysis of family memory deposits (composed of verbal sources and documents in private collections), but also an attempt at “taming” certain facts. Piotr J. Fereński deliberates on the history of his grandfather, who during the 1930s worked in enforcement authorities but also took part in repressing the political opposition, at the time of the German occupation was simultaneously a member of the Blue Police force and a member of the Resistance, and after the Second World War worked in the Special Commission for Combating Misappropriation and Economic Abuse and then spent four years as an inmate of the prison in Rakowiecka Street in Warsaw. Through the prism of Falcon’s history his grandson demonstrates how difficult it can be to understand and assess stands, decisions, and behaviour of people forcefully flung by twentieth-century events and historical processes.

Refine search results