Search results

1

Integralny rozwój i wychowanie dziecka w pedagogii katolickiej

100%

Opiela M. L.

Studia Pastoralne

|

2023

|

vol. 19

100-117

EN

The integral development and education of the person is at the heart of both theoretical reflection and pedagogical practice in Catholic education. Undertaken in all areas of the child’s development from an early age, it serves to form the foundation for the child’s entire life and personal perfection. At a time of dynamic socio-cultural changes and challenging events, increasing secularisation, it becomes necessary to improve the practice of early childhood education. In the harmonious promotion of the holistic development of the child and its orientation according to its innate potential and possibilities, it is very important to take into account religious and moral education using the liturgy and its initiatory dimension. This is possible by supporting the family through the use of theoretical foundations and a Catholic preschool pedagogy based on universal values and regularities of child development.

2

Chiara Lubich’s Pedagogy in the “Spiritual Thoughts of Collegamento CH”

63%

Dantas M. J.

Paedagogia Christiana

|

2019

|

vol. 1/43

261-277

EN

The current study addresses the writings by Chiara Lubich, who founded the Focolare Movement in the 1940s. Lubich adopted the “Spiritual Thoughts” as an education resource capable of reaching people and places that she could not physically reach. In addition, throughout her life, she developed an educational approach seen as a different Catholic pedagogy perspective due to its notoriety in the religious and social spheres. The aim of the current study is to investigate, through the analysis of one of the “Spiritual Thoughts” by Chiara Lubich, how she configured her educational practice through messages and, more specifically, to assess the pedagogical approach in her writings. The reflection presents the concepts of charisma, religious field and symbolic relations based on the historical and social perspective as theoretical reference.

PL

Niniejsze studium odnosi się do pism Chiary Lubich, która założyła Ruch Focolari w latach 40. XX w. Lubich użyła „duchowych myśli” jako materiału dydaktycznego umożliwiającego dotarcie do ludzi i miejsc, do których niemożliwe było dotarcie osobiste. Co więcej, przez całe życie dopracowywała własną strategię edukacyjną, którą można uznać za specyficzną pedagogię katolicką ze względu na jej odniesienia do kwestii religijnych i społecznych. Celem niniejszego studium było prześledzenie, za pomocą analizę jednej z serii „duchowych myśli” Chiary Lubich, w jaki sposób budowała własną praktykę edukacyjną z wykorzystaniem przesłań, a w konsekwencji próba ujęcia pedagogicznego stanowiska obecnego w jej pismach. Refleksja zawiera koncepcje charyzmatu, pola religijnego i relacji symbolicznych, zinterpretowanych w perspektywie historycznej i społecznej, jako teoretycznego punktu odniesienia.

3

Pedagogia Chiary Lubich zawarta w "Myślach duchowych konferencji telefonicznych Collegamento CH"

63%

Dantas M. J.

Paedagogia Christiana

|

2019

|

vol. 1/43

279-295

PL

Niniejsze studium odnosi się do pism Chiary Lubich, która założyła Ruch Focolari w latach 40. XX w. Lubich użyła „duchowych myśli” jako materiału dydaktycznego umożliwiającego dotarcie do ludzi i miejsc, do których niemożliwe było dotarcie osobiste. Co więcej, przez całe życie dopracowywała własną strategię edukacyjną, którą można uznać za specyficzną pedagogię katolicką ze względu na jej odniesienia do kwestii religijnych i społecznych. Celem niniejszego studium było prześledzenie, za pomocą analizę jednej z serii „duchowych myśli” Chiary Lubich, w jaki sposób budowała własną praktykę edukacyjną z wykorzystaniem przesłań, a w konsekwencji próba ujęcia pedagogicznego stanowiska obecnego w jej pismach. Refleksja zawiera koncepcje charyzmatu, pola religijnego i relacji symbolicznych, zinterpretowanych w perspektywie historycznej i społecznej, jako teoretycznego punktu odniesienia.

EN

The current study addresses the writings by Chiara Lubich, who founded the Focolare Movement in the 1940s. Lubich adopted the “Spiritual Thoughts” as an education resource capable of reaching people and places that she could not physically reach. In addition, throughout her life, she developed an educational approach seen as a different Catholic pedagogy perspective due to its notoriety in the religious and social spheres. The aim of the current study is to investigate, through the analysis of one of the “Spiritual Thoughts” by Chiara Lubich, how she configured her educational practice through messages and, more specifically, to assess the pedagogical approach in her writings. The reflection presents the concepts of charisma, religious field and symbolic relations based on the historical and social perspective as theoretical reference.

4

[Rev.:] Religijno-moralny wymiar rozwoju i wychowania, Alina Rynio et al. (ed.), Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, 448 s.

63%

Kowalik M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

issue 3(3)

135-140

PL

Publikacja pt. Religijno-moralny wymiar rozwoju i wychowania pod redakcją Aliny Rynio, Katarzyny Braun, Anny Lendzion i Danuty Opozdy, została zaadresowana do wszystkich zatroskanych o religijno-moralne wychowanie społeczności. Książkę podzielono na następujące kręgi tematyczne (rozdziały): 1) wychowanie religijno-moralne w nauce i myśli Kościoła, 2) obszary rozwoju religijno-moralnego i urzeczywistniania się osoby oraz 3) środowiskowy kontekst wychowania religijno-moralnego. Dwudziestu sześciu autorów z różnych ośrodków naukowych polskich i zagranicznych podjęło się opracowania poszczególnych zagadnień. Tom otwiera wprowadzenie Aliny Rynio na temat znaczenia pojęcia ‘wychowanie religijno-moralne’. Tekst jej autorstwa ukazał funkcję środowisk wychowawczych w procesie formacji moralno-religijnej, przedstawił dokumenty Kościoła odnoszące się do tego zagadnienia, zawierając ogólną prezentację kwestii tego typu wychowania, akcentując prawo jego obecności w życiu publicznym i postulat realnego określenia wychowania religijno-moralnego jako zadania priorytetowego. Autorka przypomniała powszechne powołanie do świętości oraz kwestię udziału dzieci w praktykach religijnych. Ks. Zbigniew Marek omówił Wychowanie religijno-moralne, wskazując następujące aspekty tej problematyki: religię w życiu człowieka, pedagogikę religijną (pedagogikę religii), wychowanie religijne, wychowanie moralne. Wymieniając punkty wspólne ‘wychowania’ i ‘wychowania religijnego’, zaakcentował kwestię poszerzenia zakresu samopostrzegania człowieka i świata jako jeden z rezultatatów procesu wychowania chrześcijańskiego. Stanisław Kość w rozważaniach Idea rozwoju całego człowieka – wkład nauki społecznej Kościoła w integralną wizję wychowania, omówił stosowne dokumenty i określił okoliczności służące rozwojowi człowieka w powołaniu chrześcijańskim oraz postulat uwzględniania wymiaru transcendentalnego w wychowaniu. Alina Rynio w artykule pt. Pedagogiczne przesłanie błogosławionego Jana Pawła II gwarantem tożsamości pedagogiki chrześcijańskiej, wyjaśniła znaczenie terminu ‘wychowanie’, ukazując zarówno „papieski paradygmat pojmowania integralności, rozwoju i wychowania” (s. 62), jak i „teologiczno-antropologiczną podstawę papieskiego przesłania pedagogicznego” (s. 70), konstatując, że to nauczanie jest źródłem nadziei, przetrwania cywilizacyjnego zamętu oraz budzi z uśpienia moralnego. To opracowanie nabrało znamion osobistego świadectwa, bo obok pięciu racjonalnie uargumentowanych tez, autorka odwołała się się także do swoich osobistych spotkań z Ojcem Świętym Janem Pawlem II. Jarosław Horowski w tekście pt. Inicjacyjny charakter wychowania – próba rekonstrukcji idei w odwołaniu do myśli Karola Wojtyły zanalizował pojęcie ‘inicjacji’ oraz inicjacyjny charakter wychowania na przykładzie teorii wychowania odwołującej się do myśli Karola Wojtyły oraz praktyk inicjalnych w wychowaniu. Roman Jusiak w artykule pt. Papieża Jana Pawła II wychowanie społeczne omówił kwestię wychowania społecznego u Jana Pawła II. Tekst koncentruje się na podstawach realizowanej przez papieża koncepcji wychowania. Skupił się na podstawie antropologicznej (filozoficznej), teologicznej (teologii katolickiej), osobowym autorytecie Jana Pawła II, ogólnej charakterystyce papieskiej pedagogii i Jego zasługach, elementach społecznych w wychowaniu oraz regułach jego urzeczywistnienia, z zaakcentowaniem faktu, że Jan Paweł II wykreował swego rodzaju własną, osobistą, językową ekspresję, gesty, znaki, symbole, wykorzystywał śpiew, osobowy kontakt z ludźmi, a w centrum procesu samowychowania umieścił Boga. Małgorzata Tomczyk w tekście pt. Integralna pedagogika katolicka w ujęciu o. Jacka Woronieckiego zaprezentowała nowatorskie pojęcie pedagogiki tegoż dominikanina w kontekście ujęć nowożytnych i współczesnych, syntetyczny i chrześcijańskie model kształcenia i wychowania, a także formację sprawności cnót, eksponując zasadnicze idee o charakterze postulatywnym i konstatując, że „(...) szczytem doskonałości jest zachować umiar we wszystkim, co się robi” (s. 121). Ryszard Polak w artykule pt. Wychowanie religijne człowieka w ujęciu ks. Józefa Winkowskiego przedstawił postać zakopiańskiego katechety, kapłana, który poświęcił się wychowaniu młodzieży szkolnej. Autor przybliżył jego dzieła i teorię wychowania, przestrzegając przed naturalistyczną koncepcją pedagogiczną jako jednym z najważniejszych zagrożeń. Zwrócił się do pedagogów chrześcijańskich oraz filozofów, psychologów, socjologów i historyków o większe zaangażowanie w wychowanie religijne człowieka, które ma na celu doprowadzenie nie tylko chrześcijan do Chrystusa. Maria Opiela w rozważaniach pt. Koncepcja pedagogiczna bł. Edmunda Bojanowskiego scharakteryzowała źródła inspiracji dla rozwoju jego myśli pedagogicznej, jej społeczno-kulturowy kontekst rozwoju. Przedstawiła także kwestię integralnego rozwoju dziecka i ważności wczesnego wychowania. Skoncentrowała się na zagadnieniu osoby i wartości w kontekście dynamiki przedstawionej koncepcji pedagogicznej, konstatując, po pierwsze, że Bojanowski wskazał na Chrystusa jako centrum historii oraz żywiołów wychowawczych, po wtóre, że „ze swoją wizją wychowania i nowatorskimi rozwiązaniami organizatorskimi wpisał się w nurt rodzącej się w XIX wieku pedagogiki wieku przedszkolnego” (s. 158). Druga część omawianej książki nosi tytuł Obszary rozwoju religijno-moralnego i urzeczywistniania się osoby i zawiera osiem artykułów. Lucyna Dziaczkowska w tekście pt. Religijno-moralny wymiar rozwoju i wychowania człowieka. Potrzeby i zagrożenia skupiła się na swoistej pochwale wychowania człowieka oraz przedstawiła specyfikę wychowania moralnego. Autorka opisała wychowanie religijne i moralne jako szczególną szansę dla budowania tożsamości człowieka w kontekście zagrożeń wynikających z pseudowychowania moralnego i religijnego, postrzegając, że trwałość czy głębia wiary zależy przede wszystkim od świadectwa życia najbliższych. Religia jest siłą życiodajną i przynosi wiele korzyści, przede wszystkim pozwala uchronić dorastające pokolenie przed nihilizmem, barbarzyństwem, poczuciem braku sensu życia, psychicznym i fizycznym samozniszczeniem. Witold Starnawski w artykule pt. Unikalność – jej konsekwencje dla poznania i rozwoju osoby dotknął problemu znaczenia pojęcia ‘indywidualności’ oraz analizował je w kontekście kształtu poznania oraz działania w rozwoju człowieka. Autor podkreślił praktyczny charakter pedagogiki, także negatywne przejawy indywidualizmu. Iwona Jazukiewicz poddała analizie na nowo kwestię greckiej arete w tekście pt. Cnota jako kategoria urzeczywistniania się osób w wychowaniu, akcentując istotę cnoty, właściwości wszystkich cnót, specyfikę pracy wychowawczej oraz cnotę wychowaniu. Grzegorz Grzybek w artykule pt. Wychowanie jako rozwój osobowości etycznej w czynie ukazał zagadnienie ‘samostanowienia’ jako warunek samowychowania oraz czyn jako warunek rozwoju osobowości etycznej, wskazując przy tym na elementy składowe czynu samowychowania w ludzkiej strukturze dążenia do celu. Stanisław Czesław Michałowski w tekście pt. Na spotkanie człowieka. Edukacja integralna w aksjomacie personologicznym skupił się na kwestii wizji pedagogii osoby jako nadziei współczesności, nadto wskazał możliwości interpretacji osoby człowieka oraz relacji ludzkich w świetle ekofilozofii życia. Przedstawił edukację integralną jako uczenie się całościowego rozumienia rzeczywistości w kontekście praw życiowych oraz czynników wychowania. Stanisława Konefał w artykule pt. Miejsce i rola przyjaźni w wychowaniu chrześcijańskim zaprezentowała przyjaźń jako wartość. Nawiązując do historii wielkich, duchowych przyjaźni, uznała, że podstawą autentycznej przyjaźni jest integralny obraz osoby ludzkiej, a przyjaźń to niezbywalny element wychowania chrześcijańskiego, do którego wyzwaniem jest sytuacja egzystencjalna człowieka XXI w. Ewa Panecka w tekście pt. Zachowania altruistyczne młodzieży drogą do prawdziwego człowieczeństwa przedstawiła zagadnienie postaw młodych ludzi wobec nowej rzeczywistości, ukazała obraz współczesnej młodzieży, potrzebę nowej formacji. Podkreśliła kwestie rozumienia zachowań altruistycznych, służby w rodzinie jako drogi do prawdziwego człowieczeństwa. Zaprezentowała stanowisko Kościoła wobec zachowania altruistycznego młodych ludzi. Określiła szkołę jako miejsce urzeczywistniania zachowań altruistycznych, konstatując przy tym, że „Wychowanie do miłości braterskiej jest dzisiaj nieodzownym warunkiem ładu społecznego” (s. 271). Zbigniew Rudnicki tekście pt. Wychowawcze aspekty refleksji o umieraniu i śmierci zanalizował zagadnienie tajemnicy śmierci. Autor przedstawił śmierć jako sytuację graniczną w perspektywie refleksji pedagogicznej. W trzecim rozdziale pt. Środowiskowy kontekst wychowania religijno-moralnego zamieszczono dziewięć artykułów. Jerzy Kołaczkowski w artykule pt. Zasady wychowania dziecka w rodzinie w świetle „Listu do Efezjan (Ef. 6,4)” wskazał na rodzinę jako najważniejsze środowisko wychowawcze, na ojca jako wychowawcę, zanalizował metody wychowywania dziecka w rodzinie, w tym zwrócił uwagę na karcenie oraz „napominanie Pańskie”, przy jednoczesnym unikaniu pobudzania dziecka do gniewu. Mieczysław Rusiecki w tekście pt. Wychowanie religijne w rodzinie podjął problematykę wychowania religijnego, kwestię prawa rodziców do niego, problem uwarunkowań potrzebnych do zachodzenia prawidłowych oddziaływań wychowawczych ze strony rodziców na dziecko. Autor omówił zagadnienie etapów religijności w dzieciństwie i okresie dorastania. Poruszył problematykę religijności w życiu dorosłego człowieka, ukazując jej fenomen, umożliwiający wytrwanie „w dobrym do końca i dojścia do doskonałości” (s. 334). Czesław Galek w artykule pt. Wychowanie religijne młodzieży szkolnej w II połowie XIX wieku w świetle polskiej literatury pamiętnikarskiej i beletrystycznej ukazał środki i metody wychowania religijnego młodzieży gimnazjalnej na ziemiach polskich na terenie trzech zaborów (rosyjskiego, austriackiego i pruskiego). Uwzględnił przy tym kwestię obowiązkowych praktyk religijnych, funkcję katechezy w formacji religijnej dzieci i młodzieży szkolnej oraz rezultaty wychowania religijnego. Autor pokazał, że „Dla wielu uczniów okres gimnazjum był czasem pogłębienia wiary wyniesionej z rodzinnych domów” (s. 351). Małgorzata Kowalik w tekście pt. Nauczyciel polonista jako wychowawca wspierający rodzinę w wychowaniu religijnym dzieci ukazała założenie, że polonista winien być wychowawcą wspierającym, który musi uzupełniać pracę rodziców poprzez dążenie do wzoru osobowego przez siebie obranego, nadto poprzez przemyślaną współpracę z rodzicami, pomoc świadczoną w rozwoju wiary oraz zabiegi dydaktyczne i określone metody pracy, aby ukształtować pełną dojrzałość chrześcijańską i zagwarantować rozwój osobowości uczniów. Lidia Dakowicz w artykule pt. Wartości religijne w przekazie nauczycieli wybranych szkół w Białymstoku omówiła odnośną kwestię w procesie rozwoju człowieka. Zaprezentowała przy tym w jedenastu tabelach dane statystyczne mające potwierdzić jej tezy. W podsumowaniu wyników swoich badań stwierdziła przeszkody w urzeczywistnianiu wartości religijnych. Dorota Frąk w tekście pt. Rola środowisk wychowujących na przykładzie instytucji wychowawczych prowadzonych przez Zgromadzenie Sług Jezusa, zajęła się kwestią oddziaływania środowiska wychowawczego na osobę, pokazując przy tym wypracowany wzorzec wychowania „na fundamencie wartości chrześcijańskich” (s. 391). Dariusz Widelak w artykule pt. Resocjalizacja i ekumeniczny wymiar opieki duszpasterskiej w zakładach karnych, zajął się zagadnieniem wychowawczej funkcji kapelana więziennego, konstatując m.in., że „człowiek zawsze ma otwartą drogę powrotu do społeczeństwa” (s. 415). Piotr Zańko w opracowaniu pt. Obrazoburstwo czy pedagogika. Religia w wytworach wizualnych polskich prowokatorów kultury podjął analizę wybranych aspektów zjawiska prowokacji kulturowej w Polsce, wskazując na ukryte i zaskakujące (w odróżnieniu od prowokatorów kultury zachodniej) pytania nawiązujące do religii i duchowości we współczesnym świecie oraz konstatując m.in., że „Z analizowanych wytworów wizualnych prowokatorów kultury wyłania się obraz religii zdesakralizowanej, będącej narzędziem przemocy” (s. 432). Elżbieta Kopacz w artykule pt. Kapliczki, figury i krzyże przydrożne jako lokalne dziedzictwo kulturowe i wyzwanie dla współczesnego wychowania poruszyła zagadnienie elementów religii w edukacji regionalnej, w kontekście „obiektów małej architektury sakralnej” (s. 438). Wskazała przy tym na kształcenie systemu wartości religijnych przez („małą”) architekturę. Omówiona książka zbiorowa jest przyczynkiem do badań nad celowością wychowania religijnego.

5

Polska pedagogika katolicka a wychowanie młodego pokolenia do odpowiedzialności społecznej w szkołach katolickich

63%

Zakrzewska A.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2018

|

issue 25

207-221

PL

Punktem wyjścia podjętych rozważań jest pedagogika katolicka jako jeden z nurtów pedagogiki chrześcijańskiej, na której opierają się w swojej działalności dydaktyczno-wychowawczej niektóre placówki edukacyjne – głównie katolickie. Ma ona zatem konkretne implikacje praktyczne, warunkuje w rzeczywistości edukacyjnej wychowanie dzieci i młodzieży w całej złożoności tego wychowania. Jednym z jego ważnych płaszczyzn jest przygotowanie młodego pokolenia do życia obywatelskiego – podjęcia odpowiedzialności nie tylko za swoje losy, ale losy grup społecznych, w których postawiona jest dana jednostka – społeczności rodzinnej, środowiska lokalnego, narodowej, państwowej, europejskiej, światowej. W zakresie przywołanych kontekstów w niniejszym artykule została podjęta próba znalezienia odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób podstawowe cechy determinujące tożsamość pedagogiki katolickiej – takie jak: chrystocentryzm, pedagogia autorytetu i miłości, personalizm, nadprzyrodzoność, uniwersalizm oraz pozytywny charakter – mogą wpływać na kształtowanie w dzieciach i młodzieży świadomości i potrzeby podjęcia odpowiedzialności społecznej.

EN

The aim of the reflections is catholic pedagogy as one of the trends of Christian pedagogy which is the basis of some educational institutions, mainly catholic ones. It has, therefore, some practical implications. Moreover, it has the influence on the education of children and young people. Its role is to prepare the young generation for civic life, for being responsible for themselves and the social groups where the they live such as a family, local community, country and the world. In this article an attempt was made to answer the question: In what way can basic elements which determine identity of catholic pedagogy such as: Christocentrism, pedagogy of authority and love, personalism, supernatural, universalism and positive character influence the necessity and need of young people to take social responsibility.

Refine search results

2 Paedagogia Christiana

1 Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

1 Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

1 Studia Pastoralne

2 Dantas M. J.

1 Kowalik M.

1 Opiela M. L.

1 Zakrzewska A.

1 2023

2 2019

1 2018

1 2013

Integralny rozwój i wychowanie dziecka w pedagogii katolickiej

Chiara Lubich’s Pedagogy in the “Spiritual Thoughts of Collegamento CH”

Pedagogia Chiary Lubich zawarta w "Myślach duchowych konferencji telefonicznych Collegamento CH"

[Rev.:] Religijno-moralny wymiar rozwoju i wychowania, Alina Rynio et al. (ed.), Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, 448 s.

Polska pedagogika katolicka a wychowanie młodego pokolenia do odpowiedzialności społecznej w szkołach katolickich