Search results

1

O "Miłości" Michaela Hanekego trochę inaczej. Aporie cielesności

100%

Sikora S.

Kwartalnik Filmowy

|

2013

|

issue 83-84

152-162

PL

Michael Haneke nie po raz pierwszy stawia przed swoimi widzami wyzwanie. Jak rozumieć to, co film przedstawia i ukazuje? Jak rozumieć to, co film „opowiada”? Autor eseju stara się wskazać na performatywny charakter filmu i wagę cielesności w przedstawieniu, „opowiedzeniu” tej historii. Twierdzi, że działania (wykonanie) są w tym filmie ważniejsze niż słowa i że to dlatego ten film może tak mocno oddziaływać na widza. „Performatywność” filmu wymusza na widzu inny rodzaj refleksji, zdecydowanie przekraczający łatwe do jednoznacznego zwerbalizowania znaczenia. Reżyser stawia też bardzo mocno kwestię samostanowienia człowieka, możliwości decydowania o własnym losie nawet wówczas, gdy ów los trudno wziąć już we „własne ręce”. Przedstawia sytuację, „miejsce”, gdzie jednostka najczęściej „przegrywa” ze zorganizowaną racją „społeczeństwa” opowiadającego się zażyciem. Autor artykułu podnosi też kwestię adekwatności tytułu filmu. Dochodzi do wniosku, że zdanie Gabriela Marcela, który twierdzi, że kochać to znaczy mówić drugiej osobie: ty nigdy nie umrzesz, paradoksalnie jest bardzo adekwatne w odniesieniu do tego filmu.

EN

It is not the first time that Michael Haneke challenges his audience. How are we to understand what the film shows and reveals? What is the meaning of the film’s story? The author of the article tries to pin point the performative nature of the film and the importance of corporeality in the presentation and telling of this story. He claims that the action (performance) is more important than words in the film, which is why this film can have a very strong impact on the viewer. The “performativity” of the film forces onto the viewer a different kind of reflection, one far exceeding easy expressed meaning. The director puts forward very strongly the issue of self determination, the possibility of deciding one’s own fate, even when it is no longer an easy matter to take that fate into one’s own hands. He presents a situation, a “place” where the individual loses out to the organised raison of “society”, which supports “life”. The article also raises the question of the adequacy of the film title. The author comes to the conclusion that Gabriel Marcel’s opinion that to love means to tell the other person: “you are never going to die”, paradoxically, is highly adequate in relation to this film.

2

Conception phénoménologique de la corporéité émotionnelle de la conscience chez Sartre

100%

Abramciów R.

Horyzonty Wychowania

|

2014

|

vol. 13

|

issue 27

85-93

FR

L'anthropologie philosophique moderne s'est penché sur la question du corps humain. Le but de cet article est donc de mettre de l'ordre dans un concept de la corporéité dans la phénoménologie de Sartre, préoccupé par la question du corps humain dans la perspective de l'objet. Une analyse de ce champ métathéoriques prouve qu'il est possible de le faire à l'aide d'un outil que l'on appelle ici une dimension de corporéité.

PL

Od początku swojej historii antropologia filozoficzna interesowała się zagadnieniem cielesności człowieka i jego emocjonalnej świadomości. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie jednej z najbardziej znaczących we współczesnej antropologii koncepcji cielesności człowieka – mianowicie fenomenologicznej koncepcji J.P. Sartre’a. Koncepcja ta analizuje cielesność człowieka przede wszystkim z perspektywy ludzkiego podmiotu. Jest również metateoretyczną analizą emocjonalnej świadomości człowieka ukazującą jej znaczenie dla budowania wiedzy na temat ludzkiego ciała.

3

Kobiece ciało jako przedmiot kontroli społecznej

75%

Garncarek E.

Przegląd Socjologiczny

|

2010

|

vol. 59

|

issue 3

55-69

PL

W artykule została podjęta problematyka ciała jako przedmiotu kontroli społecznej. Kobiety poddawane są podwójnej kontroli, z jednej strony ogranicza je współczesny kanon kobiecego piękna (mają być szczupłe i zadbane), z drugiej zaś – nakaz realizacji tradycyjnej roli (rodzenia i bycia matką). Jak więc w pułapce dyscyplinowania ciała, kontroli najbardziej intymnych zachowań odnajdują się współczesne młode kobiety? Kwestie związane z odczuwaniem własnej cielesności przez młode, bezdzietne kobiety stanowią temat rozważań niniejszego artykułu.

EN

The article concerns on relationships between women corporality and social control of the body. Women are double controlled by cultural constructions of femininity. First they must be beauty, slim and shapely, second – they must procreate. The body constitutes a place of control, an area where discipline can be maintained

4

Cielesność, intymność i seksualność w filmach Ulricha Seidla jako medium samotności i odrzucenia

75%

Kosińska-Krippner B.

Kwartalnik Filmowy

|

2013

|

issue 83-84

277-294

PL

Austriacki reżyser Ulrich Seidl mówi, że wszystkie jego filmy są cielesne, gdyż – jego zdaniem – ważne jest, by robić filmy fizyczne i przyciągać widzów do postaci tak blisko, jak się tylko da. Kosińska-Krippner śledzi w jego twórczości rozmaite ujęcia zagadnienia cielesności i seksualności – m.in. wykorzystanie obrazu ciała jako narzędzia prowokacji czy uczynienie z obrazu cielesności swoistego medium do wyrażania refleksji nad człowiekiem i światem, jaki on wokół siebie tworzy. Reżyser pokazuje ciało w rozmaitych ujęciach i aspektach, czasem ucieka od jego wizualnej prezentacji, ograniczając się do sfery werbalnej, a czasem epatuje cielesnością, nagością, wyuzdaniem i perwersją, żeby powiedzieć coś więcej o ludzkiej naturze. Seidl pokazuje swoich bohaterów w najbardziej intymnych sytuacjach, bez współczucia patrzy na społeczeństwo, a oceny pozostawia widzom. Bezlitośnie obnaża brzydotę ludzkiej egzystencji, diagnozuje psychikę (duszę) współczesnego człowieka i kondycję jego świata oraz relacje międzyludzkie, pokazując to, co człowiek robi z własnym ciałem i jak traktuje ciała innych. Reżyser odziera widza z iluzji, że znormalizowane (dostatnio żyjące) społeczeństwo i margines społeczny to odległe i nieprzenikające się światy.

EN

Austrian director Ulrich Seidl says that all his films are physical, because – in his opinion – it is important to make films physical and attract viewers to characters as close as possible. Kosińska-Krippner follows in his work various ways in which issues of corporeality and sexuality are grasped – including the use of an image of body as a tool of provocation or making the image of corporeality a specific medium of expressing reflection on man and the world, which he creates around himself. The director shows the body in its various facets and aspects, sometimes running away from its visual presentation, limiting himself to the verbal sphere and sometimes he dazzles us with physicality, nudity, debauchery and perversion, in order to tell us more about the human nature. Seidl shows his characters in the most intimate of situations, he looks at society without compassion, and leaves the evaluation to the viewers. He mercilessly exposes the ugliness of human existence, diagnoses the psyche (soul) of the modern man and the condition of his world and human relationships, showing what humans do with their own bodies and how they treat the bodies of others. The director robs the viewer of the illusion that normalised (prosperous) society and the dregs of society are distant and separate worlds.

5

Ciało niedoskonałe? Seksualny aspekt niepełnosprawności fizycznej w kinie współczesnym

75%

Kozubek M.

Kwartalnik Filmowy

|

2013

|

issue 83-84

295-305

PL

W filmach podejmujących temat niepełnosprawności, niezależnie od konwencji, gatunku czy strategii autorskiej, często pojawia się wątek seksualności. Niejednokrotnie zorganizowana jest wokół niego cała fabuła, bywa on punktem jej wyjścia lub pojawia się tylko w jednej scenie, ale zawsze znaczącej z punktu widzenia dramaturgii. W artykule omówione są dwa skrajne sposoby przedstawiania ciała niepełnosprawnego we współczesnym kinie w kontekście seksualności. Z jednej strony jest to ciało upragnione ("Quid Pro Quo", "Crash: Niebezpieczne pożądanie", "American Mary", "Uwięziona Helena", "Zet i dwa zera"), z drugiej – ciało niechciane ("Sesje", "Hasta la Vista!", "Sztuka latania", "Jak to jest", "Zatańcz ze mną", "Zwyczajna historia"). W obu przypadkach ciało zostaje upodmiotowione, wyrwane z dyskursu ciała uniwersalnego, "obowiązującego” – idealnego, stworzonego przez kulturę ponowoczesną.

EN

In films dealing with disability, independently of the convention, genre or the author’s strategy, there always appears the theme of sexuality. Often the whole story is organised around this theme. Sometimes it is a starting point, or appears only in one scene, but always one of great dramatic importance. The article discusses two opposite ways of presenting a disabled body in contemporary cinema in the context of sexuality. On the one side it is the desired body ("Quid Pro Quo", "Crash", "American Mary", "Boxing Helena", "A Zed & Two Noughts"), on the other it is the unwanted body ("The Sessions", "Hasta la vista!", "The Art of Flight", "The Be All and End All", "Shall we dance?", "Mundane History"). In both cases the body is subjectified, taken out of the discourse of the universal, ideal body, created by the postmodern culture.

6

The Conceptualization of the Phenomenon of Corporeality in Biblical Discourse

71%

Taraba I.

Perspektywy Kultury

|

2019

|

vol. 26

|

issue 3

23-30

PL

Artykuł omawia cechy konceptualizacji cielesności w interpretacji literackiej jako instrument i kategorię realizowane w figuralno-emocjonalnym paradygmacie dramaturgii współczesnej ukraińskich autorów A. Czyrkowa i J. Wereszczaka. Należy zauważyć, że w badanych dziełach dramatycznych konceptualizacja cielesnego kodu kultury jest bardzo wyraźna i odwołuje się do wielu motywów biblijnych z odpowiedniej sfery pojęciowej. Z materiału utworów dramatycznych możemy wnioskować, że ewangeliczna projekcja pokazuje cztery koncepcje o specyfice i zasadach motywu jako wyrazu fizyczności w dyskursie biblijnym: 1) „Pięć ran Jezusa Chrystusa”. 2) „Ukrzyżowanie”. 3) „Grzeszne ciało”. 4) „Ciało Chrystusa”. Cielesność w dyskursie biblijnym koreluje z modelującymi świat kategoriami takimi jak „dusza” i „rzeczy”.

EN

The article deals with the features of the conceptualization of corporeality in literary interpretation as an instrument and a category realized in the figural-emotive paradigm of the dramaturgy of the contemporary Ukrainian authors, A. Chyrkov and J. Vereshchak. It should be noted that in the studied dramatic works the conceptualization of the corporeal code of culture is extremely clear. It appeals to many biblical motifs with appropriate an sphere of concepts. The dramatic works suggest that evangelical projection demonstrates four concepts that itemize the specifics and principles of embodiment of physicality in the biblical discourse: 1) “Five wounds of Jesus Christ,” 2) “The Crucifixion,” 3) “The sinful flesh,” 4) “Body of Christ.” Corporeality in the biblical discourse correlates with world-modeling categories such as “soul” and “thing.”

7

Poznanie w Poetyce Arystotelesa

71%

Heath M.

Forum Poetyki

|

2017

|

issue 7

40-57

EN

Przedmiotem interpretacji jest Znikopis Urszuli Kozioł, niewielki utwór z tomu Wielka pauza (1996), czytany na tle wiersza Ars poetica i późnej twórczości Urszuli Kozioł. Staje się on formą arspoetyki jednorazowego użytku, pozbawionej swej uniwersalnej i normatywnej roli i ograniczonej swym zasięgiem do danego, właśnie powstającego tekstu, który zyskuje specyficzną, cielesną materialność. „Znikopisanie” zostaje tu sprzężone z efektem biologicznym, jest konsekwencją „ciałoznikania”, nakierowując uwagę na problem psychosomatycznie rozumianej tożsamości rozpraszającego się „ja”, wyrażanej równolegle przez medium ciała i języka.

PL

Artykuł bada Arystotelesowskie rozumienie znaczenia percepcyjnego i rozumowego poznania dla tworzenia i odbioru poezji. We wstępnym opisie Arystotelesowskiej psychologii poznawczej ukazuje, że percepcja jest dla niego wystarczająco ważna, by objąć bogate, złożone wzorce zachowań ludzkich i zwierzęcych oraz bada interakcję między percepcją (poznanie szczególnego oraz „że”) i wyjątkowych zdolności rozumu (które umożliwiają poznanie uniwersalnego oraz „dlaczego”) w ludzkim zachowaniu. Pozostała część artykułu odnosi tę problematykę do licznych zagadnień związanych z Poetyką: (1) skoro Arystotelesowska technê jest określana jako twórcza zdolność wykorzystująca rozum, to jak poetycka technê może przejawić się w dziele poetów działających poprzez nie-rozumowy zwyczaj lub talent? (2) dlaczego Arystoteles uważa, iż przyjemność wynikająca z naśladowania wymaga ingerencji rozumu? (3) co ma Arystoteles na myśli, kiedy przeciwstawia historię (zajmującą się tym, co szczególne) poezji (zajmującej się tym, co ogólne)? (4) jak można pogodzić Arystotelesowskie podkreślanie uniwersalności i racjonalności w kompozycji fabuły poetyckiej z jego skłonnością do akceptowania w poezji irracjonalności i nieprawdopodobieństwa?

8

III interdyscyplinarna konferencja z cyklu „(Re)konstrukcje codzienności wychowania” nt. „Ciało i cielesność – obecność i nieobecność w codzienności wychowania” (7–8 grudnia 2020)

71%

Żynis B.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2021

|

vol. 12

|

issue 1

285-288

EN

On December 7–8, 2020, an on-line conference on the presence of the body and corporeality in everyday education was organized by the Department of Social Pedagogy of the University of Lodz and the Department of Philology of the Polish Pomeranian University in Słupsk. The interdisciplinary conference allowed educators, psychologists, literary scholars, sociologists, philosophers, and anthropologists to speak. Many issues were raised because – as it turns out – education in body awareness and bodily identity is not as obvious as it seems to be.

PL

7–8 grudnia 2020 odbyła się zorganizowana przez Katedrę Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego i Katedrę Filologii Polskiej Akademii Pomorskiej w Słupsku konferencja on-line poświęcona obecności ciała i cielesności w codziennym wychowaniu. Konferencja zaplanowana jako interdyscyplinarna pozwoliła zabrać głos pedagogom, psychologom, literaturoznawcom, socjologom, filozofom, antropologom. Poruszano wiele zagadnień, gdyż – jak się okazuje – wychowanie w świadomości ciała i cielesnej tożsamości nie jest tak oczywiste, jakby się pozornie wydawało.

9

Gesty ciał nieobecnych. "Stokrotki" Věry Chytilovej jako przykład eksperymentu z cielesnością w kinie czechosłowackiej Nowej Fali

63%

Kijanka J.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2018

|

vol. 99

|

issue 1

157-167

EN

This article deals with the issue of ‘absent corporealness’, as shown in the movie Sedmikrásky (Daisies) by Věra Chytilová. The director deconstructs the concept of femme (and fille) fatale, showing femininity that releases itself from the control of male phantasms by breaking the taboos and balancing on edge of what is acceptable or not. Corporealness and the world shown in the movie are being deconstructed, but also presented as a destructive factor. Heroines transgress from a world that they perceive to be ‘corrupt’ and meaningless, a world, where a gesture has lost its original meaning.

10

,,Zarządzanie" ciałem przez młodzież - tożsamość w stanie zagrożenia

63%

Czerwińska A.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki, seria Edukacja - Rodzina - Społeczeństwo

|

2016

|

issue 1

145-158

EN

The aim of this article is to show the theoretical perspective that can be useful in the analysis of the approach to corporeality Polish youth and disposing the body by the youth. In the youth culture we can see noticeable warrant being creative individualist. It is visible also in the realm of corporeality. The body is a private property of individual, but is also strongly controlled by society. The influence of mass culture on the process of shaping the identity of young people entails a lot of risks.

PL

Celem artykułu jest ukazanie perspektywy teoretycznej, która może być przydatna w analizie podejścia do cielesności polskiej młodzieży i rozporządzania ciałem przez młodzież. W kulturze młodzieżowej zauważalny jest nakaz bycia kreatywnym indywidualistą. Widoczny jest on również w sferze cielesności. Ciało jest prywatną własnością jednostki, jest jednak również silnie kontrolowane przez społeczeństwo. Wpływ kultury masowej na proces kształtowania tożsamości u młodych ludzi niesie za sobą wiele zagrożeń.

11

Ciało, kosmetyki, ubranie...Atrakcyjny wygląd w opiniach starszych kobiet.

63%

Woszczyk P., Łódzki U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2009

|

vol. 34

PL

Kultura zachodu określana jest mianem kultury młodości, w której liczy się fizyczność bez skazy: bardzo szczupła sylwetka, młody wygląd, gładka skóra i cera, lśniące włosy. W społeczeństwach ponowoczesnych wygląd ciała znamionuje tożsamość społeczną oraz podkreśla osobowość jednostki. Jednak kobiety wraz z wiekiem tracą atrybuty fizyczne, które są tak cenione społecznie. Przedmiotem zainteresowania niniejszego artykułu jest sposób postrzegania zmieniającej się fizyczności kobiet w wieku 65 lat i więcej oraz odpowiedź na pytania: czy zdaniem respondentek kobiety starsze mogą być atrakcyjne? Czy same czują się kobietami atrakcyjnymi? Ile uwagi poświęcają pielęgnacji ciała? Na podstawie wypowiedzi respondentek został skonstruowany obraz kobiety atrakcyjnej a także zrekonstruowano sposób postrzegania własnego ciała przez starsze kobiety. Badanie zostało zrealizowane w 2007 r., w oparciu o wywiady swobodne ukierunkowane z 24 kobietami w wieku 65 lat i więcej.

EN

The West culture is defined as a culture of youth where physicality without flawless: very slim figure, young appearance, smooth skin and complexion, glittering hair are really matters. In postmodern societies the appearance of body distinguishes social identity and underlines the individual personality. However women, together with age, lose physical attributes which are socially so esteemed. The goal of the article is to show the way of perceiving changing women’s physicality in age 65+ in women opinions and also answer the question: Can old women be attractive? Do they feel attractive? How important for them is cherish their bodies? Attractive women’s image was constructed on old woman’s statement. It reconstructs also the own body perception by old women. Research was realized in 2007. Present results are based on 24 interviews with women 65 years old and over

12

The Physicality in Philosophy – Contribution to Sport Philosophy

63%

Gojkovic G., Nesic M., Peric D.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2018

|

vol. 18

|

issue 4

5-10

EN

Background. Attitudes of Church teaching, essentially, are not contrary to the efforts of man to strive for a healthy and fruitful life (in every aspect), where sport takes an important place in the context of his health – like physical health is not complete without “a healthy soul” and “a healthy mind”. And right there, in the work of man’s efforts to be “completely healthy”, faith (religion, beliefs, commitment etc.) plays a special role in the so-calle “Gymnastics of the soul”. As knowledge and learning, intellectual development has a duty to uphold the “Gymnastics of the mind”. Method. A broad discourse analysis is used, including literature. This study uses a theoretical perspective based on philosophy, the philosophy of sport and theological aspects of human anthropology. Results. The aim of this work is contained in the philosophical- critical analysis of the basic correlative connection between authentic and confirmed sports values compared to the quintessential items of Christian ontology, anthropology, and philosophy. Text explication is primarily aimed at identifying the value aspect of the phenomenon in kinesiology in the context of Orthodox ontology. Conclusion. That is a brief introduction to the philosophical- theological determinants of common being essential starting point and settings that rely displayed Kinesiology phenomena as complementary factors of human beings (spirit, soul and body). Also, as a contribution to further discussion in the field of philosophy of sport.

PL

Tło. Postawy kościelnego nauczania zasadniczo nie są sprzeczne z wysiłkiem człowieka, który dąży do zdrowego i owocnego życia (pod każdym względem), gdzie sport zajmuje ważne miejsce w kontekście jego zdrowia – tak jak zdrowie fizyczne nie jest kompletne bez „zdrowej duszy” i „zdrowego umysłu”. I właśnie tam, w trakcie wysiłków człowieka, aby być „całkowicie zdrowym”, wiara (religia, przekonania, zobowiązania itd.) odgrywają szczególną rolę w tak zwanej „Gimnastyce duszy”. Jako, że wiedza, uczenie się, rozwój intelektualny mają obowiązek podtrzymywać „Gimnastykę umysłu”. Metoda. Zastosowano szeroką analizę dyskursu m.in. obejmującą literaturę. W badaniu wykorzystano teoretyczną perspektywę opartą na filozofii, filozofii sportu i teologicznych aspektach antropologii humanistycznej. Wyniki. Celem niniejszej pracy jest analiza filozoficzno-krytyczna podstawowego związku korelacyjnego między autentycznymi i potwierdzonymi wartościami sportowymi w porównaniu do kwintesencjalnych elementów chrześcijańskiej ontologii i antropologii lub filozofii. Tekst ma na celu przede wszystkim identyfikację aspektu wartościowego zjawiska w kinezjologii w kontekście ontologii ortodoksyjnej. Wniosek. Jest to krótkie wprowadzenie do filozoficzno- teologicznych uwarunkowań wspólnego bytu, zasadniczego punktu wyjścia i regulacji, które opierają się na zjawiskach kinezjologii, jako elementach uzupełniających istotę ludzką (duch, dusza i ciało). Jest to również przyczynek do dalszej dyskusji w dziedzinie filozofii sportu.

13

Body/Ciało/Cielesność – o materii w filmach Małgorzaty Szumowskiej

63%

Podsiadło-Kwiecień M.

Kwartalnik Filmowy

|

2020

|

issue 111 Zmysły i afekty

23-38

PL

Jednym z głównych tematów powracających w twórczości Małgorzaty Szumowskiej jest ciało ujęte w sposób podmiotowy, jako konstytutywny element tożsamości, oraz przedmiotowy, jako obiekt zabiegów medycznych, fragmentaryzacji, rozkładu, autopsji. Zwrócenie przez reżyserkę uwagi na materialność ciała oraz wskazanie splotu między nim a materią, która posiada własną dynamikę i sprawczość, zachęca do przyjrzenia się jej wybranym dziełom z perspektywy nowego materializmu reprezentowanego m.in. przez Karen Barad, Rosi Braidotti czy Roberta Esposita.

EN

One of the main recurring themes in Małgorzata Szumowska’s work is the body shown subjectively as a constitutive element of identity, and objectively as a target of medical procedures, fragmentation, decomposition, autopsy. The director’s attention to the materiality of the body and her pointing at how it is intertwined with physical matter that has its own dynamics and agency encourage us to examine her selected works from the perspective of new materialism represented by Karen Barad, Rosi Braidotti and Roberto Esposito, among others.23-38

14

Ciało jako fundament tożsamości? : próby (re)konstrukcji kobiecej tożsamości na podstawie powieści „Siomga” ukraińskiej pisarki Sofiji Andruchowycz

63%

Radecka A.

Przegląd Środkowo-Wschodni

|

2017

|

vol. 2

107-117

PL

W centrum rozważań w niniejszym artykule znajduje się powieść Siomga i zawarte w niej proby rekonstrukcji kobiecej tożsamości na gruncie postkolonialno-posttotalitarnej rzeczywistości ukraińskiej. Autorka odwołuje się do koncepcji somatekstu, feminizmu korporalnego oraz ukraińskiej wersji herstory.

EN

The Author analyses Sophia Andrukhovych’s novel ‘Siomga’ (2007) – the story of the leading character, Sofi ja (the author gave the protagonist her own name) is based in large part on body memory. A young woman, whose fi rst experiences with her own carnality and sexuality occur during the years of the political turn, recounts the events of childhood and adolescence, and her world is ruled by emotions and feelings. In her memories, Andrukhovych’s protagonist evokes the images of sexual violence against women and children and the story itself ends with the dismemberment of her body by a man who craved her viscera. Through the act of depraving of the body the author expressed the inability to reconstruct one’s own identity in the Ukrainian postmodern, post-colonial and post-totalitarian reality. The novel can be analysed not only from the perspective of post-colonial and post-totalitarian studies but also within the framework of corporeal feminism.

15

Martial arts in psycho-physical culture

63%

Cynarski W. J., Yu J.-H., Warchol K., Bartik P.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2015

|

vol. 15

|

issue 4

3-38

EN

Background and Aim. The authors will discuss the nature of the relationship between the various martial arts and the “psycho- physical culture”. We will approach this topic from the perspectives of the Humanistic Theory of Martial Arts, martial arts systemic anthropology, and the sociology of psycho-physical systems. Methods. The main method of research has been a qualitative content analysis of the literature (scientific and popular) acquired through a query library. We studied material gathered under the theme “Martial Arts” in the Library of the University of Rzeszow, as well as a list of recommended literature suggested by the International Martial Arts and Combat Sports Scientific Society (IMACSSS) Results. Four dimensions have been traditionally investigated to justify the assignment of martial arts to the area of psycho- physical culture. These are: (1) The presence in most martial arts of an original philosophy, especially one demanding a code of ethics: (2) A close, almost “genetic” relationships between martial arts and various applicable religious systems and traditions of applied social ethics; (3) The continuing emphasis on the area of physical culture as it relates to personality development and human spirituality; and (4) the presence in schools of martial arts of ceremonial events attached to “passages” in personal growth. Ascetic practice, as it is traditionally associated with the martial arts, reveals itself most often in the third of these dimensions. For example, when various forms of Budo are treated as educational systems, traditional ceremonies are associated with stages of personal maturity. Consequently, we best understand the martial arts as a form of psycho-physical culture. As much as possible, this would include the ‘internal arts’ of the discipline, and the smallest - “combat sports” which continue to be popular. Conclusions. Martial Arts, as a specific cultural phenomenon, are beyond the limited scope of popular sports culture and physical culture, and so any reductionist approach to their importance will not work. Martial arts must also be studied within the field of psycho-physical culture. This imperative applies especially to the ‘internal arts’ of the disciplines. The practice of various martial arts is always a key factor in an individual’s attainment of a full self-realization, but their mastery allows ongoing personal development across many diverse dimensions of personal growth.

PL

Perspektywa teoretyczna i cel. Autorzy podjęli problem określenia relacji sztuk walki do „kultury psychofizycznej”, w tym do kultury wysokiej, stricte duchowej. Czynią to z perspektywy Humanistycznej Teorii Sztuk Walki, systemowej antropologii sztuk walki i socjologii systemów psychofizycznych. Metoda. Jako źródło przyjęto m.in. zbiór tematyczny „Sztuki walki” Biblioteki Uniwersytetu Rzeszowskiego i listę „Literatury rekomendowanej” przez International Martial Arts and Combat Sports Scientific Society – Międzynarodowe Towarzystwo Naukowe Sztuk i Sportów Walki. Sięgnięto także do innej jeszcze literatury przedmiotu. Natomiast główną metodą badań jest jakościowa analiza treści literatury przedmiotu (naukowej i popularyzatorskiej), pozyskanej w drodze kwerendy bibliotecznej. Wyniki. Stwierdzono wystąpienie czterech kategorii uzasadniających przyporządkowanie sztuk walki do obszaru kultury psychofizycznej. Są to: (1) Obecność oryginalnej filozofii, a zwłaszcza etyki; (2) Genetyczne związki z różnymi systemami religijnymi (np. buddyzm, shintoizm, taoizm) i etyki społecznej (jak np. konfucjanizm); (3), Dzisiejsze cele wykraczające poza obszar kultury fizycznej, gdyż odnoszące się do osobowości i duchowości człowieka; i (4) obecność w szkołach sztuk walki specyficznego ceremoniału (rytuał, etykieta na sali ćwiczeń). Ascetyczna funkcja praktyki jest konkretyzacją kategorii trzeciej. Podobnie - cele ogólno-edukacyjne, gdy różne postaci budo traktujemy jako systemy edukacyjne. Łącznie uzasadnia to twierdzenie o konieczności określania sztuk walki, jako postaci kultury psychofizycznej. W największym stopniu dotyczyłoby to „stylów wewnętrznych”, w najmniejszym zaś – sportów walki. Wnioski. Sztuki walki, jako specyficzny fenomen kulturowy, wykraczają poza zakres kultury sportowej i kultury fizycznej, toteż błędne jest ich redukcjonistyczne postrzeganie. Powinny być rozpatrywane w obszarze kultury psychofizycznej. Dotyczy to zwłaszcza „stylów wewnętrznych”, ale nie tylko. Sztuki walki wielostronnie doskonalą człowieka i zachowują wymiar transgresyjny. Są też formą samorealizacji.

16

Społeczne konstruowanie cielesności i seksualności. Analiza wybranego kontekstu edukacji seksualnej

63%

Dec-Pietrowska J., Paprzycka E.

Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses

|

2016

|

vol. 17

325-339

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań przekazów dotyczących ciała i zachowań seksualnych w podręcznikach do przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie (WDŻ). Badania zorientowane były na ustalenie, jak w tych podręcznikach definiowana jest cielesność dziewcząt i chłopców w kontekście wyglądu fizycznego i urody, jaki wzorzec wyglądu i urody oraz zachowań seksualnych dziewcząt i chłopców jest w nich prezentowany i jakie znaczenia nadaje się cielesności i seksualności. Badania realizowano strategią jakościową z zastosowaniem techniki analizy treści i zasad doboru celowego. Analizie poddano wszystkie podręczniki do przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie, dopuszczone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do nauczania w latach 2013-2015 na wszystkich poziomach kształcenia, a także dodatkowo ćwiczenia do podręczników. Na postawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, iż prezentowane konstrukty wpisują się w tradycyjnie zdefiniowane wzorce kobiecości i męskości. Prezentowany w podręcznikach model oparty jest na przekonaniu o dualizmie płci i perspektywie esencjonalizmu i ukazuje cielesność i seksualność młodych kobiet i mężczyzn w odwołaniu do uproszczonych obrazów mających źródło w stereotypach płci, ograniczając tym samym różnorodność potrzeb i postaw. Mamy tu do czynienia z utrwalaniem wzorca kobiecej seksualności uwi-kłanej w emocje i zależnej od mężczyzny oraz męskiej seksualności zdominowanej popędem, za którego niewłaściwą realizację w dużej mierze odpowiedzialność ponoszą kobiety.

EN

The article presents the results of studies focused on the presentation of body and sexual behavior messages in textbooks to the subject “Education for family life” (WDŻ). The aim of research was to determine how the physicality of boys and girls in the context of physical appearance and beauty is defined in these books, what pattern of appearance, beauty and sexual behavior of girls and boys is presented and what meanings are assigned in addition to physicality and sexuality. The study was conducted using a qualitative content analysis strategies including text analysis techniques and arbitrary selection of research sample. The analysis included all the sexual education textbooks to the subject “Education for family life” approved for teaching process at all levels of education by the Ministry of National Education in the years 2013-2015. The analyses of the publications showed that the presented constructs are strongly connected to the traditionally defined femininity and masculinity patterns. The model presented in textbooks is based on the idea of the dualism of sexes and the perspective of essentialism and shows the physicality and sexuality of young women and men in reference to the simplified images having its source in gender stereotypes, thus limiting the diversity of needs and attitudes. Based on that, we can observe a consolidation of the pattern of female sexuality entangled in emotions and dependent on men and the pattern of male sexuality dominated by sexual drive which improper realization depends mostly on women.

17

Poezja na kształt ciała (i na odwrót)

63%

Żynis B.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2015

|

issue 1(4)

207–218

PL

Pomijanie cielesności wpisywanej w tekst to zubażanie filologicznych analiz i interpretacji. Pomija to, co motywuje każdą tekstowość – doświadczenie, które przez ciało i jego różne zmysły jest umożliwiane i domaga się metensomatosis, czyli transmutacji jednego ciała do drugiego. Poezja jest sposobem umożliwiającym „komunikowanie” tego, co nie jest słowem, ale jego źródłem/źródłami, czyli poza widzialnością zapisu ujawnia też to, co najbardziej biologiczne/cielesne – poprzedzające porządek symboliczny (kultury, instytucji). Doświadczanie ciała i ciałem musi podlegać „werbalizacji” (jej szczególnemu aspektowi, jakim jest „melodia słów”, rytm w mowie/piśmie, harmonia, echolalia, metrum). Rytm jest najważniejszą oznaką cielesności w tekście i staje się „sygnaturą podmiotu mówiącego, świadczącą o niepowtarzalności każdego tekstu”, jego „somatycznym stylem” i podstawą projektu krytyki somatycznej Adama Dziadka.

EN

The author of the paper explains that the omission of the notion of corporeality inscribed in the text constitutes the impoverishment of philological analyses and interpretations. The omission causes the loss of what motivates the whole textuality – the experience which is possible through the body and its various senses. The interpretation requires the inclusion of metensomatosis – the transmutation of one body into another. Poetry enables the “communication” of what is not a word but what constitutes its source(s). In other words, beyond the visibility of the written form, poetry also reveals the most biological/bodily aspects – preceding the symbolic order (of culture, institution). The experience of the body and the bodily experience must be subject to “verbalization” (its particular aspects which are: the “melody of words”, the rhythm in speech/writing, the harmony, echolalia, the meter). The rhythm is the most important sign of corporeality in the text and it becomes the “signature of the speaking subject, proving the uniqueness of every text”, its “somatic style” and the basis of Adam Dziadek’s somatic critique project.

18

Problemy tożsamości płciowej i androgynii oraz ich rozumienie w dyskursie ponowoczesności na podstawie wybranych przykładów polskiej prozy po roku 1989

63%

Targosz D.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2022

|

vol. 22

343-356

EN

The essay is an attempt to sketch a panorama of representations of the body, corporeality and their relation to gender identity in prose written after 1989, a caesura of particular significance for corporeality. The text discusses literary images of gender identity on the basis of available studies that show the state of research in this field. The essay refers to the concept of the androgynous myth and also refers to the theories of the ‘opaque body’ and the ‘unwanted body’. The problematics contained in the text refer to the works of Olga Tokarczuk, Natasza Goerke, Izabela Filipiak and Andrzej Czcibor-Piotrowski, among others, which deal with the body-related gender identity. The study does not consider works that contain literary representations of gender identity that function in isolation from the body, but focuses on those that are central to the issues of corporeality. This stems from the assumption of the importance of the bodily experience in a literary work that should not only refer to the body, but also touch on the essence of humanity.

19

O przemienieniu naturalnym i nadnaturalnym ludzkiego ciała w antropologii Hansa-Eduarda Hengstenberga

63%

Kożuchowski J.

Studia Elbląskie

|

2021

|

vol. 22

523-536

EN

The article presents the problem of the natural and supernatural transformation of the human body according to Hans-Eduard Hengstenberg. This problem was considered in the following aspects: what is this transformation and what is it, what is its basis and sources, to what extent it is possible and how it is realized. The specificity of the supernatural transformation of the body is emphasized, resulting from its qualitative difference and superiority in relation to the natural transformation and from its further existence after death in the body as a manifestation of the spirit. Some analogies between the natural and supernatural transformation of the body are presented. The subject matter presented (especially the supernatural transformation) touches upon the field of theology, but Hengstenberg analyzed it philosophically, using the phenomenological-metaphysical method. At the end, specific areas of further research on the issue of corporeality in the works of this outstanding thinker are outlined.

PL

W artykule przedstawiono nie podejmowany jeszcze przez nikogo ze znaczących przedstawicieli współczesnej filozofii niemieckiej poza Hansem Eduardem Hengstenbergiem problem naturalnego i nadnaturalnego przemienienia ciała ludzkiego. Zagadnienie to rozpatrzono w następujących aspektach: czym jest owo przemienienie i na czym polega, jaka jest jego podstawa i źródła, w jakim stopniu jest możliwe i jak jest urzeczywistniane. Podkreślono specyfikę nadnaturalnego przemienienia ciała jako wyrazu ducha, wynikającą z jego jakościowej inności i wyższości w stosunku do przemienienia naturalnego ciała oraz z tytułu dalszej egzystencji po zmartwychwstaniu. Zaprezentowano niektóre analogie między przemienieniem naturalnym i nadnaturalnym ciała. Przedłożona tematyka (zwłaszcza przemienienia nadnaturalnego) dotyka teologii, ale Hengstenberg zanalizował ją filozoficznie, przy użyciu metody fenomenologiczno-metafizycznej. W zakończeniu zarysowano konkretne obszary dalszych badań zagadnienia cielesności w twórczości tego wybitnego myśliciela.

20

Stosunek człowieka do doznań słuchowych a świadomość własnego ciała i cielesności. Perspektywa ekologii akustycznej

63%

Sasin M.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2022

|

vol. 14

|

issue 1

58-72

EN

The aim of the article is to present connections between the issues of body and corporeality in contemporary culture, and reflection and practice of acoustic ecology. The concept of acoustic ecology developed by Raymond Murray Schafer (1933–2021), the theoretical framework for the article, refers to the significance of our contact with the body and to the subjective assessment of its well-being. “Ear cleaning” exercises, soundwalks and other ways of developing acoustic sensitivity are also discussed. Developing sensitivity towards sounds comprises all acoustic stimuli, not only musical sounds. Such activity is found to be particularly important, especially in the context of contemporary sensory overload and our over-stimulation from the environment.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie powiązań pomiędzy zagadnieniem ciała i cielesności w kulturze współczesnej a refleksją i praktyką ekologii akustycznej. W koncepcji ekologii akustycznej Raymonda Murraya Schafera (1933–2021), stanowiącej punkt wyjścia prezentowanych rozważań, można odnaleźć wiele treści wskazujących na znaczenie kontaktu z ciałem i subiektywnej oceny jego dobrostanu. Szczególną rolę odgrywają zaplanowane przez myśliciela ćwiczenia tzw. „czyszczenia uszu” oraz spacery dźwiękowe i inne sposoby rozwijania wrażliwości akustycznej. Rozwijanie wrażliwości na dźwięki – wszelkiego rodzaju bodźce akustyczne, nie tylko dźwięki stricte muzyczne – autorka uznaje za szczególnie ważne w sytuacji nadmiaru bodźców i zmysłowego przestymulowania współczesnego człowieka.

Refine search results

O "Miłości" Michaela Hanekego trochę inaczej. Aporie cielesności

Conception phénoménologique de la corporéité émotionnelle de la conscience chez Sartre

Kobiece ciało jako przedmiot kontroli społecznej

Cielesność, intymność i seksualność w filmach Ulricha Seidla jako medium samotności i odrzucenia

Ciało niedoskonałe? Seksualny aspekt niepełnosprawności fizycznej w kinie współczesnym

The Conceptualization of the Phenomenon of Corporeality in Biblical Discourse

Poznanie w Poetyce Arystotelesa

III interdyscyplinarna konferencja z cyklu „(Re)konstrukcje codzienności wychowania” nt. „Ciało i cielesność – obecność i nieobecność w codzienności wychowania” (7–8 grudnia 2020)

Gesty ciał nieobecnych. "Stokrotki" Věry Chytilovej jako przykład eksperymentu z cielesnością w kinie czechosłowackiej Nowej Fali

,,Zarządzanie" ciałem przez młodzież - tożsamość w stanie zagrożenia

Ciało, kosmetyki, ubranie...Atrakcyjny wygląd w opiniach starszych kobiet.

The Physicality in Philosophy – Contribution to Sport Philosophy

Body/Ciało/Cielesność – o materii w filmach Małgorzaty Szumowskiej

Ciało jako fundament tożsamości? : próby (re)konstrukcji kobiecej tożsamości na podstawie powieści „Siomga” ukraińskiej pisarki Sofiji Andruchowycz

Martial arts in psycho-physical culture

Społeczne konstruowanie cielesności i seksualności. Analiza wybranego kontekstu edukacji seksualnej

Poezja na kształt ciała (i na odwrót)

Problemy tożsamości płciowej i androgynii oraz ich rozumienie w dyskursie ponowoczesności na podstawie wybranych przykładów polskiej prozy po roku 1989

O przemienieniu naturalnym i nadnaturalnym ludzkiego ciała w antropologii Hansa-Eduarda Hengstenberga

Stosunek człowieka do doznań słuchowych a świadomość własnego ciała i cielesności. Perspektywa ekologii akustycznej