Search results

1

Problematyka grobownictwa wojennego na obszarze Chełmszczyzny w II Rzeczypospolitej

100%

Iwańczuk J.

Language. Culture. Politics. International Journal

|

2023

|

vol. 1

|

issue 1

179-202

PL

Odrodzona w 1918 roku Rzeczpospolita, borykając się z wieloma problemami natury gospodarczej i społecznej, podjęła działania porządkujące kwestię szeroko rozumianej opieki nad grobami wojennymi. Chodziło głównie o mogiły obrońców ojczyzny z 1920 roku, a także o miejsca wiecznego spoczynku uczestników powstań narodowych z XIX wieku oraz blisko 500tys. mogił poległych w I wojnie światowej żołnierzy obcych armii. W wyniku wspomnianych konfliktów zbrojnych, które toczyły się również na ziemi chełmskiej, pozostały tysiące często anonimowych grobów. Uporządkowanie tych kwestii zajęło administracji państwowej i samorządowej całe dwudziestolecie międzywojenne, choć niejednokrotnie prowadzone działania nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.

2

Z prac nad prawnym uregulowaniem ochrony i opieki nad grobami wojennymi w II Rzeczypospolitej

100%

Truszkowski B. K.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2020

|

vol. 72

|

issue 2

237-261

EN

After World War I, the Polish-Soviet war, and the local military conflicts, the reborn Polish state had to face the burning problem of a huge number of disordered war graves scattered throughout the territory of the entire country. Poland was obliged to regulate the legal protection and care for such objects not only by the unwritten duties of humanitarian and civilizational nature, but also by the ratified international treaties. The aim of the article is to present the chronological order and scope of works, the entities responsible for them as well as individual ideas and solutions for war graves used in the Second Polish Republic.

PL

Po I wojnie światowej, wojnie polsko-bolszewickiej oraz lokalnych konfliktach zbrojnych odrodzone państwo polskie musiało zmierzyć się z palącym problemem ogromnej ilości nieuporządkowanych grobów wojennych rozsianych po całym terytorium kraju. Do uregulowania prawnej ochrony i opieki nad takimi obiektami Polskę obligowały nie tylko niepisane powinności natury humanitarnej i cywilizacyjnej, ale również ratyfikowane traktaty międzynarodowe. Artykuł ma na celu przedstawienie chronologii i zakresu prac, podmiotów za nie odpowiedzialnych, a także poszczególnych pomysłów i rozwiązań z zakresu grobownictwa wojennego zastosowanych w II Rzeczpospolitej.

3

Problemy prawne ochrony zabytków cmentarnych w Polsce

88%

Dobosz P.

Ochrona Zabytków

|

1998

|

issue 3

210-217

EN

The multi-strata problem of the protection of cemetery historical monuments is reflected also in Polish legal regulations. This issue is defined in several legal regulations, determining the legal forms, principles and course for the protection of both entire cemeteries and particular graves. The protection of burial sites is also regulated by means of international conventions, especially bilateral ones, signed with states neighbouring with Poland. This article refers the issue in question to civilian, religious, military (wartime), closed (unused) and open (used) cemeteries, discussed against the background o f currently binding legislation. The author proposes an analysis o f the duties of the administrators of cemeteries and the users o f particular burial sites. Ensuing problems are discussed also in the light of the adjudication of the Chief Administrative Court and the Supreme Court. The article draws attention to the necessity of changing the obligatory regulations, since due to their low effectiveness current solutions should be regarded as unsuitable for contemporary demands o f the protection of historical monuments.

4

War cemeteries from 1915 in the area of the former Ostrów county – places of memory and memory of places

75%

Figiel R.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2017

|

vol. Zeszyt

|

issue XXXI

141-154

PL

Artykuł dotyczy cmentarzy pierwszowojennych położonych na terenie dawnego powiatu ostrowskiego, w granicach z czasów II Rzeczypospolitej. Autor referuje obecny stan wiedzy na temat wymienionych nekropolii, omawia etapy tworzenia cmentarzy wojennych, podejmuje próbę identyfikacji poległych, pochowanych na tych cmentarzach, na podstawie publikowanych po wojnie niemieckich list strat oraz kronik poszczególnych jednostek wojskowych, biorących udział w działaniach wojennych na terenie frontu wschodniego pierwszej wojny światowej. Podejmuje także refleksję nad celowością i sposobami zachowania śladów Wielkiej Wojny dla przyszłych pokoleń.

EN

The article concerns World War I cemeteries located in the former Ostrów County, within the borders of the Second Republic of Poland. The author presents the current state of knowledge about these necropolises, discusses the stages of war cemeteries creation, attempts to identify the fallen who were buried in these cemeteries on the basis of German “loss lists” published after the war as well as the chronicles of particular military units involved in war operations in the eastern front of World War I. He also reflects on the advisability and ways of preserving the traces of the Great War for future generations.

5

Miejsca pamięci i mogiły wojskowe. Wybrane zabytkowe nekropolie województwa łódzkiego z okresu I wojny światowej

71%

Pakuła R.

TECHNE. Seria Nowa

|

2019

|

issue 4

163-177

EN

In the initial phase of World War I, the vicinity of Łódź became the scene of bloody battles between the German and Russian troops in November and December 1914, which are referred to as the “Łódź Operation”. The remnants of these bloody events are the war cemeteries with the graves of soldiers from both armies, which were built by the German authorities during World War I, and separate groups of graves located within other cemeteries or outside cemeteries. To this day, 176 cemeteries and graves from that time have survived in the Łódź Province. During the PRL (Polish People Republic) period, these graves and the cemetery deteriorated and fell into oblivion. The situation has changed in the 1990s, when a renovation and popularization activity was initiated to recall the “Łódź Operation”. Historic graves and cemeteries have been taken care of and have become an important element of educational programs as well as a tourist attraction. As part of the tourist and historical projects, routes leading to the traces of the First World War and the most interesting cemeteries were developed.

PL

Okolice Łodzi stały się w początkowej fazie I wojny światowej terenem krwawych walk toczonych w listopadzie i grudniu 1914 roku między wojskami niemieckimi i rosyjskimi, które określa się mianem Operacji łódzkiej. Pozostałością tych krwawych wydarzeń są cmentarze wojenne z mogiłami żołnierzy obu armii, które zostały wybudowane przez władze niemieckie w czasie I wojny światowej, oraz osobne grupy grobów znajdujące się w obrębie innych cmentarzy lub znajdujące się poza cmentarzami. Do dzisiaj na terenie województwa łódzkiego zachowało się 176 cmentarzy i mogił z tego czasu. W okresie PRL groby te i cmentarze niszczały i popadały w zapomnienie. Sytuacja zmieniła się w latach 90. XX wieku, gdy zainicjowane zostały działania renowacyjne i popularyzatorskie mające na celu przypomnienie Operacji łódzkiej. Zabytkowe groby i cmentarze otoczono opieką i stały się one ważnym elementem programów edukacyjnych, a także atrakcją turystyczną. W ramach projektów turystyczno-historycznych opracowano szlaki prowadzące śladami działań I wojny światowej i najciekawszych cmentarzy.

6

Pochówki wojskowe z pierwszej wojny światowej na terenie Lwowa i powiatu lwowskiego. Zarys problemu

63%

Tomczyk R.

Historia Slavorum Occidentis

|

2023

|

issue 2(37)

117-151

EN

The article is an attempt to introduce the little-known in Polish science issue of World War I war graves in Lviv and other localities of the Lviv district, i.e., Eastern Galicia/ Eastern Malopolska, in the lost lands. World War I war cemeteries and soldiers’ quarters were destroyed in Soviet Western Ukraine after World War II.

7

W stulecie hekatomby. Cmentarze wojenne z lat 1914-1918 w dawnej Galicji Zachodniej jako unikatowy zespół sepulkralny. Dzieje, twórcy, symbolika, stan zachowania, problemy ochrony

51%

Partridge A.

Ochrona Zabytków

|

2015

|

issue 1

95-129

EN

The military operations during World War I in the territory of the former Western Galicia, that is, today’s Małopolska (Lesser Poland), were conducted with interruptions from November 1914 until the beginning of May 1915. It is estimated that over 60 thousand solders died in the fights lasting, with interruptions, six months and other 30 thousand died of wounds before the end of the war. On 3 November 1915, the Austro-Hungarian Ministry of War with a seat in Vienna established nine Troops for War Graves in the territory of the Monarchy, of which three branches were formed in Galicia (Kraków – Western Galicia, Przemyśl – Middle Galicia, Lvov – Western Galicia). Kriegsgräber Abteilung des K.u.K. Militarkommandos Krakau, that is, Troops for War Graves at the Garrison Headquarters in Kraków was led by Captain (later Major) Rudolf Broch, and the conception officers: Captain Ludwig Brixel and Captain Hans Hauptmann cooperated with him. The task of the Troop was not only to tidy up battlefields, but also creating war cemeteries which would serve as an example for other Austro-Hungarian regions where war activities were still pursued, as well as to arrange war burials and commemorate the heroism of fallen soldiers. Within nearly three years, from 1916 to 1918, about 400 military cemeteries were established in the territory of the present-day Małopolska. The places of fights were divided into ten Cemetery Districts: I “Nowy Żmigród” (31 cemeteries), II “Jasło” (31 cemeteries), III “Gorlice” (54 cemeteries), IV “Łużna” (27 cemeteries), V “Pilzno” (26 cemeteries), VI “Tarnów” (62 cemeteries), VII “Dąbrowa Tarnowska” (13 cemeteries), VIII “Brzesko” (52 cemeteries), IX “Bochnia” (46 cemeteries), X “Limanowa” (36 cemeteries) and the Eleventh Cemetery District “Kraków Fortress” (22 cemeteries) which, as it was situated in the place under the command of the Fortess and, at the same time, was subject to the Troop for War Graves, was under a kind of a double superiority. Each of the districts was administered by an officer with technical or artistic education and an artistic administrator. Their duties included examining the area, supervising a selection of the place, a technical design, an artistic concept, ensuring the supply of building materials. In total, there were over people serving at the Troop, including drafters, photographers, various craftsmen, gardeners, as well as carefully selected designers, architects, sculptors. The people employed there were individualists favouring various artistic trends, originating from several important academic centres – Vienna, Munich, Kraków. The most famous of them included: a Slovakian architect Dušan Jurkovič, an Austrian sculptor Heinrich Scholz, Austrian architects: Hans Mayr, Gustav Ludwig, Emil Ladevig, Gustav Rossmann, Polish, Czech and Austrian artists: Wojciech Kossak, Alfons Karpiński, Henryk Uziembło, Adolf Kašpar, Franz Poledne, Leo Perlberger. That international team, designing and building the cemeteries, with a full respect, as well as the respect for the enemies, Russians, ensured a dignified burial of tens of thousands soldiers. The cemeteries created were rich in symbols, of which none is identical with others in spite of using the same architectonic elements. The idea of unification of graves was given up; instead, sophisticated cemetery solutions were employed. On the monuments, plaques with special inscriptions were fixed. Trees and plants with a symbolic meaning were planted around the graves. As a result, a unique cemetery complex was created in our land, which refers to many funerary traditions, with traces of Egyptian, Greek and Roman architecture. Apart from popularizing activities, publishing special series of postcards, stamps and cemetery medals, a special album was published in which all memorials were catalogued and described. It also functioned as a guide which would help the families of the deceased during their visits to the graves of their relatives in Galicia. In addition, special concrete signposts leading to each cemetery were provided. After the end of war activities, the war cemeteries in Galicia went under the administration of the Polish state. In the interwar period, some of the graves were liquidated, thus reducing the number of cemeteries of the complex in Galicia to about 380. Many graves were destroyed and forgotten in the period of People’s Polish Republic. However, since 1989, war cemeteries in Małopolska have been gradually saved and conserved thanks to state funds and the cooperation of local governments with the representatives of Austrian Black Cross, as well as other initiatives. The memory of them is also restored. In the Western and Middle Europe, there are many places of memory and cemeteries from World War I. They mark the lines of former trenches and are a manifestation of cruelty of the global conflict. They differ from the war cemeteries in Małopolska, since they were built after the war, concentrating fallen soldiers, unifying, creating national cemeteries where soldiers from enemy armies are sought in vain. In that context, the war cemeteries situated in present-day Małopolska are unique on the European scale, a testimony of humanism and respect towards the death of both own and enemy soldiers.

8

Problem zanikania pamięci o miejscach spoczynku żołnierzy poległych w walkach nad Rawką i Bzurą w latach 1914–1915

45%

Zalewska A. I., Cyngot D.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2017

|

issue 32

119-156

EN

The article deals with the causes and manifestations of the process of disappearing remembrance of war cemeteries from the area of combats on the Rawka and the Bzura rivers during the Great War. The disappearance of the war cemeteries from the landscape and from the social consciousness we describe on the example of one of the communes included in the framework of the project Archaeological revival of the memory of the Great War (acronymically described as ARM). We discuss the attempts to determine the number of resting places of the fallen soldiers as well as the ways to achieve better understanding of cause-and-effect relations, which brought about the current condition of these places. Resulting from war operations of the First World War led from December 1914 to July 1915, tens of thousands of soldiers of Russian and German troops lost their lives in this region. The remains of the fallen in battle, those never buried, and those deposited in war cemeteries and war graves – were left behind on the battlefield. It is worth mentioning that the remains of the fallen, previously unburied soldiers, will be buried in ossuaries, whose foundation we (as archaeologists) postulate in the context of two war cemeteries. One of the recommended places (Joachimów- Mogiły War Cemetery) is situated in the area of discussed here Bolimów commune and the other is in the area of the Nowa Sucha commune (Borzymówka War Cemetery). Referring to the disproportion between the number of places currently regarded as war cemeteries (in the formal and conservatory sense) and the potential number of actual resting places of soldiers killed in the battles of the Rawka and the Bzura in 1914–1915 (in the ontological and humic sense), we confronted what is real with what is formal. This prompted us to ask the following questions: why were the war cemeteries from the First World War left out from the study area; how does this obliteration manifest itself and what contributed to the fact that these cemeteries were deprived of the status of protected places – despite the applicable legal provisions? Helpful in recognition of the undertaken problems was the confrontation of data that made up various forms of prolonging the memory of the Great War such as: ‘archives’ memory’, people’s memory, ‘memory of earth’. These include: • results of the archaeological research identification of selected sites related to military operations through analysis of archival and contemporary aerial photographs and the Digital Terrain Model (DTM – generated from the Airborne Lasser Scanning data, as part of the ARM project, as well as surface surveys and survey excavations of selected objects etc.); • archival data (Files of the City of Łowicz, Chronicle of Łowicz history from the first 9 months of the Great War 1914–1915, W. Tarczyński, Files of Bolimów Commune, regimental books, wartime memoirs etc.), • information obtained by using ethnographic methods (interviews with inhabitants of the region where the battle took place); • anthropological data (anthropological analyses of the remains of soldiers taken during archaeological research from outside war cemeteries). The outcome of correlation of these data is the presentation of the current state of resting places of soldiers killed between 1914 and 1915 in the area of Bolimów commune and a reflection on the links between the past and the present. Based on the critical analysis of the information available, we argue that archaeology can play the role of a common ground for the actions undertaken in relation to the difficult heritage of the not-so-distant past that we encounter in the case of material remnants of the Rawka and the Bzura rivers after the First World War. In our opinion, this example shows that the work of an archaeologist may constitute a unique and valuable field for socially engaged transdisciplinary research. It can also become the basis for reflecting on how far the war, cultural reevaluations and direct and indirect consequences of military actions affect the current state and constant transformation of the entangled anthropogenic and non-anthropogenic entities of the complex landscapes of the former battlefield as well as the landscape of remembrance of the Great War.

PL

-

9

Lubelskie Orlątko spod skrzydeł ojca wileńskiej pediatrii. Wspomnienie o doktorze Wacławie Jasińskim i jego synu Zbyszku

38%

Surmacz M., Sztal G.

Bibliotekarz Lubelski

|

2022

|

issue 65

59-71

EN

The stories of Poland's struggles for independence are strongly rooted in the space of collective memory. They concern not only political events but also individual, dramatic stories. One of them, set in the realities of Lublin, forms the content of this article. Its protagonists are doctor Wacław Jasiński and his son Zbyszek, a little scout. Doctor Jasiński was the head of the Children's Hospital in Lublin, a scouting sympathiser, and an independence activist. There is an anecdote of a conversation between the bright Zbyszek and Józef Piłsudski, commander of the Polish Legions, who was visiting the town on the Bystrzyca River. Soon, in the shadow of great historical events, a family tragedy unfolded. During the Polish-Bolshevik War, the boy was on courier duty. Wounded in the leg, he died of a blood infection in the summer of 1920, aged just 11. He was buried in the military cemetery. The epitaph on the Lublin Eaglet's grave, illegible with time, has become a symbol of the fading memory of the young hero and his father, one of the pioneers of Polish paediatrics. This article is an attempt to recall both figures.

RU

История борьбы за независимость Польши глубоко укоренена в массовой народной памяти. Это касается не только политических событий, но и отдельных драматических историй. Одной из них, разворачивавшейся в люблинских реалиях, и посвящена данная статья. Её героями являются врач Вацлав Ясинский и его сын Збышек – маленький мальчик-скаут. Доктор Ясинский был ординатором детской больницы в Люблине, поклонником скаутинга и борцом за независимость. Анекдотами оброс разговор ловкого Збышка с комендантом польских легионов Юзефом Пилсудским, посещавшим город на Быстрице. Вскоре в тени великих исторических событий разыгралась семейная трагедия. Во время польско-большевистской войны юноша служил курьером. Раненный в ногу он умер от заражения крови летом 1920 года в возрасте 11 лет. Похоронен на военном кладбище. Эпитафия на могиле Люблинского орлёнка, неразборчивая со временем, стала символом угасающей памяти о малолетнем герое и его отце – одном из предтеч польской педиатрии. Статья – попытка вспомнить обоих героев.

PL

Dzieje walk o niepodległość Polski są silnie zakorzenione w przestrzeni pamięci zbiorowej. Dotyczą one nie tylko zdarzeń politycznych, ale też jednostkowych, dramatycznych historii. Jedna z nich, osadzona w realiach lubelskich, stanowi treść powyższego artykułu. Jej bohaterami są lekarz Wacław Jasiński oraz jego syn Zbyszek, mały harcerz. Doktor Jasiński był ordynatorem Szpitala Dziecięcego w Lublinie, sympatykiem skautingu oraz działaczem niepodległościowym. Anegdotą obrosła rozmowa rezolutnego Zbyszka z odwiedzającym miasto nad Bystrzycą Józefem Piłsudskim, komendantem Legionów Polskich. Wkrótce, w cieniu wielkich wydarzeń historycznych, rozegrała się rodzinna tragedia. Podczas wojny polsko-bolszewickiej chłopiec pełnił służbę kurierską. Ranny w nogę, zmarł w skutek zakażenia krwi latem 1920 roku, mając zaledwie 11 lat. Pochowano go na cmentarzu wojskowym. Nieczytelne z czasem epitafium na grobie Lubelskiego Orlątka stało się symbolem zacierającej się pamięci o małoletnim bohaterze i jego ojcu, jednym z prekursorów polskiej pediatrii. Artykuł jest próbą przypomnienia obu postaci.

10

The Use of Chemical Weapons on the Eastern Front of World War One (1915) and its Material and Discursive Remains – the Challenge and Stimuli for Attentive Travel, Systematizing, Storage, Connecting, in situ Preservation and Making Public Real Virtual and Digital Heritage of Weapons of Mass Destruction

36%

Zalewska A. I.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2020

|

issue 35

243-273

PL

Artykuł zawiera teoretyczną i praktyczną propozycję postrzegania i traktowania materialnych i dyskursywnych pozostałości po użyciu broni chemicznej – wszędzie tam, gdzie jeszcze istnieją – jako bodźców do refleksji nad bronią masowego rażenia i jako ostrzeżeń przed jej stosowaniem. Na konkretnym przykładzie wyników badań archeologiczno-historycznych prowadzonych na historycznym polu bitwy – stanowiącym pozostałość po odcinku Frontu Wschodniego między Sochaczewem na północy a Skierniewicami na południu – sformułowano następujące argumenty (wykraczające poza omawiane tu studium przypadku) i przemawiające za: zasadnością i niezbywalnością gromadzenia, systematyzowania i interpretowania informacji źródłowych i badań, które mogłyby przyczynić się do zaistnienia repozytorium wiedzy o materialnych i dyskursywnych pozostałościach historycznych zastosowań broni chemicznej (CW) i broni masowego rażenia (BMR); potrzebą dokumentowania, digitalizacji i ochrony in situ pozostałości przeszłości, które są częścią ważnego, choć trudnego, transnarodowego bolesnego dziedzictwa; koniecznością podjęcia bardziej intensywnych, systematycznych i skoordynowanych działań upowszechniających wiedzę o stosowaniu broni chemicznej w przeszłości oraz celowością upowszechniania wiedzy o misji i działalności osób i organizacji zaangażowanych w proces minimalizowania zagrożeń wynikających ze stosowania broni masowego rażenia we współczesnym świecie, jak np. Organizacja ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW – skrót od ang. Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons). W artykule zaprezentowane zostały argumenty przemawiające za tym, że warto badać, dokumentować, zabezpieczać, interpretować i uobecniać w przestrzeni publicznej wiedzę o stosowaniu broni chemicznej, np. poprzez tworzenie repozytoriów (z wykorzystaniem przestrzeni realnych i wirtualnych oraz materialnych i cyfrowych danych), refleksyjną turystykę kulturową i uważne podróżowanie. Mogłoby to następować poprzez transdycysplinarne działania np. z udziałem archeologii, historii, studiów nad pamięcią, etnologii, krajobrazoznawstwa, pedagogiki (zwłaszcza edukacji dla pokoju), studiów nad turystyką itp. Historyczne krajobrazy gazowe (krajobrazy naznaczone atakami gazowymi określane tu jako gasscapes) – jak m.in. naszkicowany w tym artykule element krajobrazu dzisiejszej centralnej Polski, który był świadkiem pierwszego masowego użycia przez armię niemiecką pocisków gazowych w styczniu 1915 r., a także ataków falowych z wykorzystaniem trującego chloru (prawdopodobnie z fosgenem), zostały w artykule przedstawione jako predestynowane do tego, by służyć nam i przyszłym pokoleniom jako symbole bolesnego dziedzictwa broni chemicznej. Dodatkowo zwrócono uwagę, że pewne działania mające na celu poznawanie, dokumentowanie, utrwalanie, obejmowanie formalną ochroną i opieką śladów i świadectw, systematyzowanie i upowszechnienie wiedzy o doświadczeniach związanych z bronią chemiczną (czy szerzej bronią masowego rażenia), powinny zostać podjęte niezwłocznie. Przemawiają za tym m.in. bezpowrotnie znikające pozostałości materialne (jak np. cmentarze wojenne, na których spoczywają ofiary zastosowania broni chemicznej), będące ostatnimi świadkami. Teren dawnego pola bitwy (na Równinie Łowicko-Błonskiej), na którym armia Cesarstwa Niemieckiego wielokrotnie użyła broni chemicznej w roku 1915, nadal kryje szczątki do niedawna prawie całkowicie zapomnianych ofiar broni masowego rażenia. Stąd nacisk kładziony na znaczenie tego obszaru i innych podobnych miejsc jako destynacji uważnych podróży (realnych i wirtualnych), które nie powinny nas pozostawiać obojętnymi i niezainteresowanymi.

EN

The article includes a theoretical and practical proposal for perceiving and treating material and discursive remains of using chemical weapons – wherever they still exist – as stimuli for reflection on weapons of mass destruction and as warnings. Based on the specific example of the outcomes of the archaeological and historical research conducted in the historic battlefield – the section of the Eastern Front between Sochaczew in the north and Skierniewice in the south, the following more general appeals have been formulated: – for inalienability of collecting, systematizing and interpreting source information and studies that could together make up a real and digital repository of knowledge on material and discursive remains of historical uses of chemical weapons (CW) and potentially further on of weapons of mass destruction (WMD); – for documenting, digitalising and protecting in situ remains of the past that, despite representing a challenge for contemporary people, constitute a part of important, however difficult, transnational painful heritage; – for undertaking more intense, systematic and coordinated activities to disseminate knowledge about past use of CW and about the mission and activities of individuals and organisations involved in the process of minimizing the threats of weapons of mass destruction in the modern world (such as the Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons – OPCW). It is worth exploration, as well as documentation and protection (with the aid of archaeology, history, memory studies, ethnology, landscape studies, educational studies – especially on Peace Education, tourism studies etc.) e.g. by means of transdyscyplinary research and working on establishing real and virtual repositories of knowledge on CW, OPCW, outreach, education on transnational painful heritage, reflective cultural tourism, attentive travel etc. The historical gasscapes (landscape marked with gas attacks) – such as an element of the landscape of today’s central Poland, sketched in this article, that bore witness to the very first mass use of gas shells in January 1915, as well as wave attacks with poisonous chlorine (possibly combined with phosgene) in the battlefield, has been presented as particularly predestined to serve as a symbols of CW painful heritage, triggers for reflection on BMR and carriers of even though weaker and disappearing living memories. Additionally, the attention was drawn to the fact that certain activities aimed at documenting, consolidating, systematizing and disseminating knowledge about the experiences related to CW (or more broadly, WMD) should be undertaken immediately. Some disappearing material remains prove it. The area (in present days Poland) of a former battlefield, where the army of the German Empire repeatedly used chemical weapons in 1915, still conceals the bodies of – until recently – almost completely forgotten victims of CW. Hence the emphasis put on the significance of that area and other similar places as destinations for attentive travel (real and virtual) following evocative remains will not leave us indifferent and uninterested.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

2 Ochrona Zabytków

1 Bibliotekarz Lubelski

1 Czasopismo Prawno-Historyczne

1 Historia Slavorum Occidentis

1 Language. Culture. Politics. International Journal

1 TECHNE. Seria Nowa

1 Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

2 Zalewska A. I.

1 Cyngot D.

1 Dobosz P.

1 Figiel R.

1 Iwańczuk J.

1 Pakuła R.

1 Partridge A.

1 Surmacz M.

1 Sztal G.

1 Tomczyk R.

1 Truszkowski B. K.

2 2023

1 2022

2 2020

1 2019

2 2017

1 2015

1 1998