Search results

1

Uzupełnienie katalogu monet antycznych znalezionych w Kampyr-tepe, Uzbekistan

100%

Mielczarek M., Nikonorov V. P.

Acta Archaeologica Lodziensia

|

2016

|

vol. 62

63-67

PL

Kampyr-Tepe to jedno z najbardziej interesujących stanowisk archeologicznych doby hellenistycznej i czasów post hellenistycznych. Usytuowane jest ono na prawym brzegu rzeki Oxus (współczesnej Amu-Darii). W trakcie badań archeologicznych odkryto wiele monet władców hellenistycznych oraz tych emitowanych przez Kuszanów. Stały się one podstawą szeregu studiów, z niezwykle ważną pracą E.V. Rtveladze z 1995 r. W artykule opublikowano kolejnych osiem monet, wydobytych w latach 1988-1991.

EN

Kampyr-Tepe, one of the most interesting North Bactrian sites of Hellenistic and post-Hellenistic times, situated on the right bank of Amu Darya river, has yielded a quantity of finds of Kushana coins. These coin-finds have been the basis for several studies on monetary circulation in the region, in which the 1995 study of E.V. Rtveladze holds a pre-eminent place. The present article consists of the publication of eight coins excavated in 1988-1991.

2

Początki polskiego mennictwa w świetle nowszych badań

100%

Suchodolski S.

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim

|

2019

|

issue 60

192-219

EN

The author updates the knowledge of the origins of coinage in Poland in the late 10th and the early 11th centuries. This is possible owing to new coin finds and new research methods, predominantly discoveries of new die-links. In the conclusions, the author states that coin minting in Poland was not initiated by duke Mieszko I (approx. 962-992) but his son Bolesław the Brave (992-1025). The early coinage was more intense than historians used to think, and more diverse. One mint used, simultaneously, dies with correct legends and dies ineptly copying foreign patterns. The coins were used for manifestation and economic purposes alike. They accounted for a small proportion of the prevailing foreign coins in circulation.

3

Pre-Teutonic Gdańsk and Coin Finds: Numismatics Between History and Archaeology

100%

Paszkiewicz B., Paszkiewicz B.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2020

4

Znaleziska monet wczesnośredniowiecznych w okolicy Włodzimierza Wołyńskiego

100%

Suchodolski S.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2021

|

vol. 65

101-111

EN

According to the finds, Polish and Western European coins reached western Ukraine in two stages: in the 10th /11th century and in the first half of the 12th century. Some of these coins (but usually without Polish ones) were transported further east, to the vicinity of Kiev. On the other hand, Western European coins flowed into the territories of Northern Rus’ from the north. This text is based on data contained both in the literature (including recent one) and information not yet published, kindly provided by researchers from Ukraine (A. Kryzhanivskiy) and from the Czech Republic (J. Videman).

PL

Jak świadczą znaleziska, monety polskie i zachodnioeuropejskie docierały na zachodnią Ukrainę w dwóch fazach: w X/XI i w 1. połowie XII w. Część z tych monet (ale na ogół już bez polskich) była transportowana dalej na wschód, aż do okolic Kijowa. Na tereny Rusi północnej natomiast monety zachodnioeuropejskie napływały z północy. Tekst niniejszy opiera się na danych zawartych zarówno w literaturze (także najnowszej), jak i na informacjach jeszcze nie publikowanych, uprzejmie udostępnionych przez badaczy z Ukrainy (A. Kriżanivskij) i z Czech (J. Videman).

5

The Bohemian Finds of Imitative Coins with the Inscription •VIDV

100%

Lukas J., Lukas J.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2020

6

The Common People and Material Relics of Antiquity the Afterlife of Ancient Coins in the Territory of Present-Day Poland in the Medieval and Modern Periods

84%

Bogucki M., Dymowski A., Śnieżko G.

Studies in Ancient Art and Civilization

|

2017

|

vol. 21

275-297

EN

Ancient coinage, almost exclusively Roman denarii from the 1st or 2nd century AD, constitutes a small percentage of hoards and other assemblages dated (with the latest coins present) to either the Middle Ages or to the modern period in the territory of present-day Poland. Such finds can be seen as strongly indicating that ancient coinage did function as means of payment at that time. This hypothesis is further supported by written sources. Moreover, ancient coins have also been recorded at other sites in medieval and modern period contexts e.g. in burial sites, which are less easy to interpret than hoards. Finds often include pierced coins and others showing suspension loops, which suggests they may have been used as amulets, jewellery or devotional medals. Other finds, such as Roman coins placed in alms boxes in modern period churches in Silesia, also point to a religious context. At the same time, written sources attest that at least since the Late Middle Ages, Roman denarii were known to common people as ‘St John’s pennies’. The name is associated with a Christian interpretation of the image of the emperor’s head on the coin, resembling that of John the Baptist on a silver platter.

7

What Do “Known Knowns” Teach Us about “Known Unknowns” and “Unknown Unknowns”? Reflections on Our Knowledge of Early Medieval/Viking Age Coinage and Currency

84%

Moesgaard J. C.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2022

|

vol. 66

85-109

PL

Celem niniejszego artykułu jest dyskusja nad ograniczeniami rozpoznania numizmatycznego Europy Północnej i Wschodniej we wczesnym średniowieczu/okresie wikińskim. Sam ogrom materiału – ze znalezisk pochodzi prawie 900 tysięcy monet oraz srebra niemonetarnego – może skłaniać do przekonania, że wszystko jest już udokumentowane. Jednak głębsza refleksja pokazuje, że jest to przekonanie błędne. Niektóre regiony, okresy bądź kategorie znalezisk są dobrze rozpoznane, jednak stan rozpoznania innych pozostawia wiele do życzenia. Artykuł przedstawia serię przypadków, w których nowe znalezisko, nowa technologia (np. wykrywacz metalu), nowe podejście metodologiczne (np. badania połączeń stempli) lub po prostu bardziej szczegółowe badanie materiału przyniosły nowe i nieoczekiwane spostrzeżenia. Niektóre przytoczone przypadki dotyczą etapu produkcji, zaś inne etapu obiegu monet. Wykraczając poza numizmatykę widzianą jako samodzielną dyscyplinę, wyniki informują nas o ekonomicznych, politycznych i społecznych strukturach dawnego społeczeństwa, a tym samym podkreślają wkład numizmatyki w badanie historii. W efekcie nowe ustalenia otwierają nowe ścieżki badawcze i co istotne, uświadamiają nam istnienie potencjalnie podobnych przypadków w nierozpoznanych jeszcze obszarach. Pomagają również w planowaniu przyszłych badań. W niektórych przypadkach można nawet przeprowadzić ekstrapolację wyników konkretnego studium przypadku na bardziej ogólne założenia. Artykuł w szczególności zwraca uwagę na niebezpieczeństwo wyciągania wniosków wynikających z braku dowodów. Przedstawiono kilka przykładów, w których rzekomy brak znalezisk lub produkcji monet okazał się wynikiem nieodpowiednich metod badawczych lub technologii poszukiwania materiału w ziemi. W innych przypadkach, odkrycie skarbu zmieniało z dnia na dzień obraz z braku lub niedostatku źródeł na ich obfitość. Jeżeli wnioski mają być wyciągane z braku dowodów, minimalnym wymogiem byłoby sprawdzenie czy zastosowano odpowiednie metody badawcze.

EN

The aim of this paper is to make us aware of the limits of the numismatic documentation of Northern and Eastern Europe during the Early Middle Ages/the Viking Age. The sheer mass of material – almost 900,000 coins are recorded from finds along with numerous non-monetary silver artefacts – may induce us to think that everything is documented already, but at a closer scrutiny, this turns out to be wrong. Some regions and periods and some find categories are well covered by the material, others not. The paper presents a series of cases where a new find, a new technology (e.g. metal detector), a new methodological approach (e.g. die studies) or simply a more detailed study of the material brought new and unexpected insights. Some of the cases concern the coin production, others the coin circulation. Going beyond numismatics seen in isolation, the results inform us about the economic, political and social structures of the past society and thus highlight the contribution of numismatics to the study of history. In turn, these knowledge break-throughs open new paths of research and, significantly, make us aware of potential similar parallel cases of not yet recognized insights. This will help us to guide future research. In some cases, it would even be safe to extrapolate from the specific innovative case study to more general assumptions. In particular, the paper highlights danger of drawing conclusions from absence of evidence. Several examples are presented where the supposed lack of finds or of coin production turned out to be the result of inadequate research methods or technologies for finding the material in the ground. In other cases, the hazard of the discovery of a hoard changed the situation from absence or scarcity to abundance overnight. If conclusions are to be draw from absence of evidence, a minimum requirement would be to check that adequate research methods have been applied in order to ascertain that the absence is real and not the result of present day factors.

8

Pozostałości rozproszonego skarbu brandenburskiego z końca XIII w. z okolic Międzyrzecza, w woj. lubuskim

84%

Szczurek T.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2021

|

vol. 65

113-134

EN

Two whole and four halved Brandenburg deniers were found near Międzyrzecz. They were probably a part of a hoard discovered earlier, perhaps at the turn of the 19th and 20th century. The circumstances of the discovery did not allow for obtaining metrological data, but the authenticity of the find should not raise any doubts. The coins of Margraviate origin (undoubtedly there are at least four of them: Nos 1–4), were indicatively minted in the 1275–1295 period. The last two deniers (Nos 5 and 6) are also undoubtedly Ascanian, although their Brandenburg origin is not certain (they may belong to the Anhalt or Saxon-Wittenberg issue). All identified Brandenburg deniers from the vicinity of Międzyrzecz have analogies in finds registered in Poland within present borders. This small hoard, according to the newest systematics, was hidden around the year 1300.

PL

W pobliżu Międzyrzecza zostały znalezione, w niewielkim oddaleniu od siebie, dwa całe i cztery przepołowione denary brandenburskie. Zapewne jest to fragment skarbu odkrytego wcześniej, być może na przełomie XIX i XX w. Okoliczności znalezienia nie pozwoliły na pozyskanie danych metrologicznych, jednak autentyczność znaleziska nie powinna budzić wątpliwości. Monety pochodzenia marchijskiego, a bezsprzecznie jest ich co najmniej cztery (nr 1–4), orientacyjnie wybite zostały w przedziale czasowym 1275–1295. Niechybnie askańskimi są również dwa ostatnie denary (nr 5 i 6), aczkolwiek ich pochodzenie brandenburskie nie jest pewne (mogą należeć do emisji anhalckiej lub saksońsko-wittenberskiej). Wszystkie rozpoznane denary brandenburskie spod Międzyrzecza mają analogie w znaleziskach pochodzących z obecnych granic Polski. Ten niewielki zespół, według przyjętej najnowszej systematyki, ukryty został około 1300 r.

9

Pieniądz na pograniczu trzech kultur. Monety z kościoła w Hippos, w Dekapolis (Izrael)

67%

Solarewicz B.

Acta Archaeologica Lodziensia

|

2015

|

vol. 61

39-48

PL

Podczas prac archeologicznych w Hippos (aramejska Susita) Dekapolis, prowadzonych w latach 2000-2010 zarejestrowano łącznie 885 monet. Na terenie kompleksu „kościoła północno-zachodniego”, polska ekipa odkryła 43 monety datowane od III w. p.n.e. po wiek VIII n.e., tzn. do momentu zniszczenia budowli w 749 r., w efekcie trzęsienia ziemi. Są to monety greckie, rzymskie i bizantyńskie oraz pieniądze arabskie. Do wyjątkowych znalezisk należy solid Herakliusza (610-641) oraz skarb anonimowych felsów umajjadzkich z połowy VIII wieku. Materiał numizmatyczny stanowi podstawę dyskusji na temat sytuacji kulturowej w mieście.

EN

Hippos, also known as Sussita, was located on a hill on the eastern shore of the Sea of Galilee, was one of the cities of Decapolis. Its origins date back to the Hellenistic period, although it is not certain whether its foundation took place during the reign of the Ptolemies or Seleucids in that region. As a Greek city with a small admixture of Jewish population, it was torn by internal ethnic conflicts starting from Hasmonean domination (83-80 BC) until the alliance of Greek population with Romans during the First Jewish War (66-73). Archaeological research in Hippos 2000-2010 uncovered a total of 885 coins. The Polish team working in the NWC complex discovered 43 coins dating from the 3rd century BC to the 8th century AD. These include 3 Ptolemaic coins, 3 coins of the Seleucids, 1 coin of Tyre from the late 2nd century BC, an anonymous coin minted in Phoenicia in the 1st century AD, a coin of Herod the Great (37-4), 2 Roman provincial coins of the 2nd century, 3 Roman Imperial coins and 2 Arabian from 3rd century. 3 coins were minted by the successors of Constantine I the Great (306-337). Coinage of the Late Roman Empire is represented by 5 pieces. Also found were 2 Byzantine coins, 1 Arab coin of 7th or 8th centuries, and 14 Umayyad coins. This numismatic material has been briefly described, arranged in chronological groups.

10

Кустарные подделки монет Aвгуста III Cаксонца (1733-1763) и Cтанислава Aвгуста понятовского (1764-1795) в находках украины

67%

Бойко-Гагарин А.

Acta Archaeologica Lodziensia

|

2015

|

vol. 61

81-84

RO

Во время правления королей Речи Посполитой Августа ІІІ Саксонца (1733-1763) и Станислава Августа Понятовского (1764–1795) денежное обращение на украинских исторических землях существенно изменилось. Среди монет Августа ІІІ Саксонца прототипами для подделки становятся также медные монеты – солиды и гроши. Подделки в годы правления короля Станислава Августа Понятовского отличаются преобладанием в качестве прототипа монет достаточно высокого номинала – в четыре гроша. Опубликовано состав сплава поверхности фальшивых монет за данными РФА анализа.

EN

This article deals with the private forgeries of the coins of Augustus III (1733-1763) and Stanislaus Augustus Poniatowski (1764-1795) founded in Ukraine. A description of the counterfeits and the topography of their finds are given. The technology of the production of the forgeries is established by the aid of XRF analysis. The main trends and the features of Polish coin counterfeiting during this period are illustrated.

PL

W artykule zaprezentowano znalezione na Ukrainie falsyfikaty monet Augusta III (1733-1763) oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764-1795) wykonane w sposób chałupniczy. Każde znalezisko opisane zostało oddzielnie, z uwzględnieniem danych o miejscu odkrycia. Ocena techniki produkcji falsyfikatów wsparta została wynikami analiz XRF. Uzyskane efekty stały się podstawą dyskusji na temat cech typowych dla wykonanych metodą chałupniczą falsyfikatów monet polskich drugiej połowy XVIII wieku.

11

“Von einigen in Preussen gefundenen römischen Münzen” — Ludwig von Baczko in the “Das preussische Tempe” (Königsberg 1780). A “wonderful” discovery of a work long considered lost

67%

Ciołek R., Ciołek R.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2019

12

Finds of Provincial Coins of the Bithynia Towns from the Territory of Belarus

67%

Myzgin K., Sidarovich V., Myzgin K., Sidarovich V.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2020

13

Monetary Circulation in Moesia. The Case of the Coin Finds from Novae (Bulgaria)

67%

Ciołek R.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2022

|

vol. 66

51-84

PL

Artykuł dotyczy znalezisk monet rzymskich dokonanych podczas wykopalisk w Novae (Bułgaria) przez Ośrodek Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Novae jest rzymskim obozem legionowym w prowincji Mezja, kojarzonym głównie z Legionem I Italica. Obóz został jednak zbudowany przez Legion VIII Augusta. W artykule dokonano analizy znalezisk monet z 60 lat wykopalisk na tym stanowisku archeologicznym, pochodzących z terenu tzw. sektora IV oraz sektora XII. Teren sektora IV jest kojarzony głównie ze szpitalem wojskowym (valetudinarium) Legionu I, zaś sektor XII określany jest mianem baraków kohort Legionu VIII. Celem artykułu jest przedstawienie schematu obiegu monet rzymskich na terenach obozów legionowych nad dolnym Dunajem.

EN

This article discusses finds of Roman coins made during excavations in Novae (Bulgaria), by the University of Warsaw’s Research Center on the Antiquity of Southeastern Europe. Novae is a Roman legionary camp in the province of Moesia, associated mainly with the Legion I Italica. However, the camp was built by the Legion VIII August. The article analyzes the coin finds from 60 years of excavations at this archaeological site, coming from the area of the so-called sector IV and sector XII. Sector IV is mainly the Legion I military hospital (valetudinarium), while Sector XII is referred to as the Legion VIII cohort barracks area. The aim of the article is to present a model of the circulation of Roman coins in the areas of legionary camps on the lower Danube.

14

Depozyty sakiewkowe z Ukrainy z dawnych zbiorów Józefa Choynowskiego, w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie

67%

Romanowski A., Adaszewska I., Krytsuk R.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2021

|

vol. 65

215-237

EN

In the collection of the National Museum in Warsaw there are four small sets, originating from the eastern lands of the former Polish-Lithuanian Commonwealth. They had belonged to the collection of Józef Choynowski and, as a deposit of the Society for the Encouragement of Fine Arts, in 1923 became a part of the Museum’s collection. They represent quite a wide time horizon, dated from the beginning of the 16th century to the half of the 17th century. Their compositions are similar to deposits from the same period, and size allow to determine them as content of purses. The older hoards are homogeneous in nature, while the later ones are more varied, including, among others, many counterfeit coins. The circumstances of their deposition are unknown.

PL

W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajdują się cztery niewielkie zespoły, pochodzące ze wschodnich ziem dawnej Rzeczpospolitej. Należały one do zbioru Józefa Choynowskiego i jako depozyt Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, trafiły w 1923 r. do kolekcji Muzeum. Reprezentują one dość szeroki horyzont czasowy, od początków wieku XVI do połowy XVII. Ich składy są podobne do skarbów z tego okresu, a wielkość pozwala określić je jako zawartość sakiewek. Starsze ze skarbów mają homogeniczny charakter, późniejsze są bardziej zróżnicowane, zawierając m.in. wiele monet fałszywych. Okoliczności ich depozycji nie są znane.

15

Is the So-called the Abritus Horizon Clear in the Finds of Silver Roman Coins from the Mid-Third Century from Poland?

67%

Dymowski A.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2021

|

vol. 65

1-13

PL

Na terenach zajmowanych w okresie rzymskim przez kultury archeologiczne czerniachowską i wielbarską, w tym na obszarach wschodniej i północnej Polski, występują stosunkowo liczne znaleziska rzymskich aureusów Decjusza (249–251) i jego bezpośrednich poprzedników na cesarskim tronie. Monety te interpretowane są jako część skarbca cesarskiego zagrabionego przez barbarzyńców (Gotów) po wygranej przez nich bitwie pod Abritus w 251 r. Na tych samych obszarach można wyróżnić horyzont znalezisk srebrnych monet rzymskich, denarów i antoninianów, których co prawda nie da się wprost połączyć z bitwą pod Abritus, ale nieco szerzej, z rajdami gockimi na rzymskie prowincje we wczesnych latach 50. III w., których spektakularną kulminacją była właśnie bitwa pod Abritus. Horyzont ten nie jest czytelny w znaleziskach z Polski południowej, środkowej i zachodniej, zajmowanych w okresie rzymskim przez kultury przeworską i luboszycką, nie wiązane z Gotami.

EN

In the areas occupied by the Cherniakhiv and Wielbark archaeological cultures during the Roman period, including the areas of eastern and northern Poland, there are relatively numerous finds of Roman aurei of Trajan Decius (249–251) and his direct predecessors on the imperial throne. These coins are interpreted as part of the imperial treasury looted by the barbarians (Goths) after they won the Battle of Abritus in 251. In the same areas one can distinguish a horizon of finds of silver Roman coins, denarii and antoniniani, which cannot be directly linked to the Battle of Abritus, but more broadly, with the Goth raids on the Roman provinces in the early 250s, the spectacular culmination of which was the Battle of Abritus. This horizon is not clear in finds from southern, central and western Poland, occupied in the Roman period by the Przeworsk and Luboszyce cultures, not related to the Goths.

16

Découvertes de monnaies dites « boïennes » en Suisse

67%

Genechesi J., Nick M., Wolfe N., Castella D., Puthod F.

Studia Hercynia

|

2023

|

vol. 27

|

issue 2

EN

Recent publications allow for secure identification of Iron Age coins from Bohemia and its surroundings. Based on an updated inventory of finds of these coin types in Switzerland, this paper aims to shed light on their distribution. The absolute majority of finds, however, does not allow us to address either the question of dating the coins or the timeframe in which they circulated in present -day Switzerland, because archaeological contexts are lacking. Other discoveries, probably numerous, will change this situation in the years to come.

Refine search results

Uzupełnienie katalogu monet antycznych znalezionych w Kampyr-tepe, Uzbekistan

Początki polskiego mennictwa w świetle nowszych badań

Pre-Teutonic Gdańsk and Coin Finds: Numismatics Between History and Archaeology

Znaleziska monet wczesnośredniowiecznych w okolicy Włodzimierza Wołyńskiego

The Bohemian Finds of Imitative Coins with the Inscription •VIDV

The Common People and Material Relics of Antiquity the Afterlife of Ancient Coins in the Territory of Present-Day Poland in the Medieval and Modern Periods

What Do “Known Knowns” Teach Us about “Known Unknowns” and “Unknown Unknowns”? Reflections on Our Knowledge of Early Medieval/Viking Age Coinage and Currency

Pozostałości rozproszonego skarbu brandenburskiego z końca XIII w. z okolic Międzyrzecza, w woj. lubuskim

Pieniądz na pograniczu trzech kultur. Monety z kościoła w Hippos, w Dekapolis (Izrael)

Кустарные подделки монет Aвгуста III Cаксонца (1733-1763) и Cтанислава Aвгуста понятовского (1764-1795) в находках украины

“Von einigen in Preussen gefundenen römischen Münzen” — Ludwig von Baczko in the “Das preussische Tempe” (Königsberg 1780). A “wonderful” discovery of a work long considered lost

Finds of Provincial Coins of the Bithynia Towns from the Territory of Belarus

Monetary Circulation in Moesia. The Case of the Coin Finds from Novae (Bulgaria)

Depozyty sakiewkowe z Ukrainy z dawnych zbiorów Józefa Choynowskiego, w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie

Is the So-called the Abritus Horizon Clear in the Finds of Silver Roman Coins from the Mid-Third Century from Poland?

Découvertes de monnaies dites « boïennes » en Suisse