Search results

1

The Accusation of Zionism: Anti-Semitic Stereotypes in Polish and Czech Communist Propaganda

100%

Królak J.

Slovo a smysl - Word & Sense

|

2022

|

vol. 19

|

issue 39

59-67

EN

The article concerns the anti-Semitic rhetoric employed during the trial of Rudolf Slánský in 1952 and the Polish Political Crisis of March 1968. In both cases, the accusation of Zionism meant a propagandistic revival of the anti-Jewish stereotype. The ideological schizophrenia called for the condemnation of Zionism along with anti-Semitism, but in fact a xenophobic stereotype prevailed. In both cases, Polish and Czechoslovak anti-Semitism took the form of a coded message, hidden in various suggestions, allusions and unstated messages, which were clear and unambiguous for the recipient. This article is focused on their analysis.

2

„Chcą urządzić masakrę, od której oślepłyby wieki...” – bomba atomowa a kultura Zachodu w polskiej poezji socrealistycznej

100%

Kowalczyk M.

Przegląd Humanistyczny

|

2017

|

vol. 61(1 (456))

69-79

PL

The atomic bomb used in 1945 by the United States disturbed the military and symbolic balance of the world then. It became a sign of the Western power. The communist propaganda sought to neutralize the meaning of a new weapon. The text reconstructs the attempts of this neutralization and indicates the ways of presentation of nuclear weapons in the Polish poetry of socialist realism. Several motifs can be mentioned here: juxtaposition of the atomic bomb with apocalyptic motifs, highlighting the lack of intellectual and moral qualifications for possessing it, and emphasizing that it is a dangerous by-product of the Western desire for profit. Above all, however, the poetry of socialist realism underlined that Western culture is an incomprehensible and inhuman evil.

3

Propaganda władz PRL wobec drugiej wizyty Jana Pawła II na przykładzie ,,Gazety Krakowskiej”

100%

Łatka R.

Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

|

2013

|

issue 2

95-107

EN

Article presents one of the most important problems connected with the pilgrimages of Jean Paul II in the Polish People Republic- press propaganda. Author described the main purposes of communist government and how it was realized in practice, on example of the magazine of Cracow Commitee of Polish United Worker’s Party.

4

Próba wysadzenia gdańskiego pomnika wdzięczności Armii Czerwonej w 1949 roku (w świetle akt Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku)

100%

Czarnecka D.

Zapiski Historyczne

|

2013

|

vol. 78

|

issue 3

105-128

EN

The first years after the end of WWII in Poland were a period of consolidation for communist power. Polish communists were meticulous executors of Joseph Stalin’s plans and were steadfastly assisted by the Soviet Union. The so called “monument action” consisting in erecting statues of gratitude to the Red Army in Poland was an important element of the communist propaganda. Nevertheless, it turned out that not all Poles were grateful to the Soviet soldiers and the USSR. The fact that soldiers of the Red Army devoted their lives fighting with the Nazi occupying forces was dimmed by disgraceful acts committed on the Polish population by Soviet soldiers who consistently carried out the imperial policy of Stalin. Actions undertaken against such statues of gratitude became a manner of demonstrating the objection of many Poles to the situation in the country after the war. The article examines in detail the attempt to blow up the cemetery monument of gratitude to the Red Army in Gdańsk on the basis of the files of the Military District Court.

5

Armia Czerwona w 1920 roku. Organizacja, stany osobowe, działalność propagandowa ze szczególnym uwzględnieniem frontu polskiego w świetle wybranych źródeł i polskich opracowań wywiadowczych

88%

Radziwiłłowicz D.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2021

|

vol. 2

47-62

EN

The Polish-Soviet War, which took place between 1919 and 1920, remains one of the most dramatic, yet also one of the brightest pages in the history of the Polish military. Not only did the Polish army achieve a spectacular victory that ensured Poland’s sovereignty and unrestrained development, but also, according to many historians and politicians, saved Europe from the flood of communism. Apart from the famous Battle of Warsaw, the warfare that lasted from February 1919 to October 1920 included the Kiev Offensive, the Battle of Komarów and the Battle of the Niemen River. The war with the Bolshevists was not just a conflict over the borders, but also concerned the preservation of national sovereignty, threatened by the Bolshevists' attempts to spread the communist revolution throughout Europe. The intention of the Polish side, on the other hand, was to separate the nations occupying the regions to the west and south of Russia and to connect them with Poland through close federal ties. The fate of the war was finally decided in August 1920 at the gates of Warsaw. The Polish Army, following the operational plans of the High Command approved by Józef Piłsudski, the Commander-in-Chief of the Polish Army, pushed the Red Army east past the Neman River line with a surprising counter-attack. This battle saved Poland's independence and forced the Bolshevists to cancel their plans to spread the communist revolution to the countries of Central and Western Europe.

6

Działania propagandowo-dezintegracyjne „Wojskówki” KPRP w Wojsku Polskim na przełomie lat 1919/1920

88%

Miodowski A.

Studia Podlaskie

|

2014

|

issue 22

25-42

RU

За несколько месяцев до киевского выезда Коммунистическая Рабочая Партия Польши активизировала пропагандистско-дезинтеграционную деятельность, которая велась около года в отделениях польской армии. Призывы в солдатских рядах к антивоенным настроениям на практике могли не только разрушить польские наступательные планы, а также привести к дезорганизации оборонительных действий в случае агрессии Красной армии на Польшу. Обезоруживание противника еще перед решающим боем было очень важным шагом для польских коммунистов на рубеже 1919–1920 гг. в их пропагандистско-дезинтеграционной деятельности. Благоприятными факторами в их проведении были пацифистские проявления у некоторых солдат, так и разногласия между солдатами и офицерами, которые имели место чаще всего на социальном фоне.

EN

In the months preceding the 1920 Kiev Operation, the Communist Party of Poland intensified the disintegrating activities in the Polish Military. The action had already been undertaken a year before. Provoking the anti-war atmosphere in the ranks of soldiers could have sabotaged not only Polish offensive plans but also could have spoilt a defensive campaign in case the Soviet Army invaded Poland. Incapacitation of an enemy before a decisive attack was the core of disintegrating actives led by Polish communists at the turn of 1919 and 1920. Pacific attitude manifested by a part of soldiers, as well as internal dissensions between them and officers usually against their social background were suitable factors to arrange hostile actions. Skilful use of those circumstances facilitated revolutionary indoctrination the process of disintegration of the Polish army fanned by communist agitation was gradually developing despite of battles won by the Polish during the Kiev offensive. The situation went even worse while the Polish troops were retreating. The tendency changed dramatically after the successful Battle of Warsaw (1920).

7

"Sztandar Ludu" w walce z biurokracją w latach 1945-1956

75%

Osiński T.

Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

|

2012

|

issue 1

19-57

EN

The article is an attempt to present an overview of a part of the activity of “Sztandar Ludu” – the official press organ of the ruling party – in 1945-1956. Even though the bureaucracy at that time was outside the main scope of the press’s interest, it was given a considerable amount of attention as the part of a “closer look at everyday problems.” The aim of the analyzed material was mostly to intervene. The main issue I take up in the article are the dysfunctions of the bureaucracy, e.g. the dehumanization of interpersonal relations and the symptomatic gap between an official and an enquirer, organizational and procedural absurdities, problems with implementing innovations, and problems with reaction to change and untypical situations. The threat posed by the bureaucracy was also noticed in the working of the party. Most of the articles were aimed at presenting how procedures and unsuitable persons could make everyday life difficult, leading to the loss of valuable time and health. The ideological dimension of “the fight against the bureaucracy” was strongly emphasized. The bureaucracy was labeled as one of the “most exasperating ailments” suffered by the administration, attributed, in accordance with the rule of the juxtaposition of the present and the past, to its “preSeptember origin.” That last phenomenon should be attributed to the belief that the bureaucracy was one of the internal enemies, even though the bureaucrat was not their major representative.

8

Historia leksemu "badylarz" (na marginesie prac nad "Wielkim słownikiem języka polskiego PAN")

63%

Bobrowski J.

Język Polski

|

2020

|

vol. 100

|

issue 3

100-112

PL

W artykule przedstawiono semantyczną i pragmatyczną ewolucję jednostki leksykalnej badylarz. Autor podważa ogólnie przyjęte opinie na temat jej historii, wykorzystując dane ze słowników, bibliotek cyfrowych i korpusów języka polskiego. Powszechnie uważa się, że wyraz ten powstał w okresie PRL-u i należał do typowych elementów komunistycznego dyskursu propagandowego. Analiza zgromadzonych danych pokazała, że słowo badylarz istniało już w drugiej połowie XIX w. Pierwotnie był to leksem neutralny, jednak w okresie międzywojennym stał się jednym z pogardliwych określeń wrogów klasowych używanych często w prasie lewicowej. Po wojnie negatywne konotacje słowa upowszechniły się w literaturze i kulturze popularnej. Obecnie badylarz funkcjonuje jako eksponent pamięci kulturowej o czasach komunistycznych.

EN

The article explores the semantic and pragmatic evolution of the lexical unit "badylarz" (‘vegetable gardener’). The author challenges the generally accepted opinions about its history, making use of data from dictionaries, digital libraries and corpora of the Polish language. It is commonly believed that the word came into existence during the PRL era and belonged to the typical elements of the discourse of communist propaganda. An analysis of the collected data showed that the word "badylarz" existed as far back as the second half of the 19th century. Originally, it was a neutral lexeme, but in the interwar period it became one of the offensive names of class enemies, often used in left-wing newspapers. After the war, negative connotations of the word were disseminated through literature and popular culture. Nowadays, "badylarz" functions as the lexical exponent of cultural memory of communist times.

9

„Jesteśmy z wami, ludzie walczącej Korei”. Obraz Korei Północnej w Polskiej Kronice Filmowej 1947 – 1984

63%

Matusik M. M.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2015

|

issue 5

562-570

PL

Zmiany ustrojowe w Polsce po zakończeniu drugiej wojny światowej przyniosły nie tylko przekształcenia dotychczasowej sytuacji wewnętrznej. Polska zyskała także nowych sojuszników, dobieranych wobec ideologicznego klucza. Interesująca wydaje się kwestia, w jaki sposób komunistyczna propaganda przedstawiała w oficjalnych przekazach nowych, pozaeuropejskich sojuszników, na temat których wiedza była z całą pewnością bardzo ograniczona. Szczególnie reprezentatywna dla tego grona jest Korea Północna, której – za sprawą toczącej się w latach 1950-1953 wojny koreańskiej – propaganda poświęcała szczególnie dużo uwagi, zwłaszcza w swoim podstawowym środku przekazu, jakim była funkcjonująca już od 1944 r. Polska Kronika Filmowa. Celem artykułu jest – poprzez analizę kronik poświęconych tematyce koreańskiej – pokazanie, w jaki sposób propaganda starała się tworzyć obraz nowego i nieznanego sojusznika, by uczynić go bliskim sprawy polskiej.

EN

The change in Poland's politcal system with the coming of the Communists after the Second World War brought not only internal changes - new idealogical allies were found in the Eastern Bloc. It is also interesting to see how communist propaganda presented it’s new non-European allies in official communications. Particularly representative of this group is North Korea, to which – due to the 1950-1953 Korean War - communist propaganda devoted much attention, especially through one of the most important propaganda tools - Polska Kronika Filmowa (Polish Film Chronicles). The aim of this article is, by analyzing the Polish Film Chronicles, to show how propaganda portrayed North Korea in order to bring it closer to the Polish cause.

10

Wybory w Stanach Zjednoczonych w 1968 roku w cieniu Wietnamu — analiza polskiej propagandy prasowej na przykładzie „Trybuny Ludu”

63%

Bednarski W.

Oblicza Komunikacji

|

2016

|

vol. 9

113-133

EN

War has always been inseparably linked to politics, and polls are extremely sensitive to it and the 1968 presidential elections in the United States were not exceptions in this matter. The research looks at the Polish press propaganda regarding the fight for the most important position in the US. As the main source was used „Trybuna Ludu”, which during this period was considered the most important newspaper in the communist media system. Collected material was subjected to both qualitative analysis (how press wrote about candidates, how the American political scene was divided in propaganda and what role in it played war in Asia) and quantitative analysis (what are dominant trends, what kind of narration predominated in propaganda).

11

Kalendarium życia kulturalnego Łodzi (cz. 3) 16–30 kwietnia 1945

54%

Dakowicz P.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2018

|

issue 7

407-450

EN

This publication, the third volume of the Calendar of Cultural Life in Lodz between 1945 and 1946 (Kalendarium łódzkiego życia kulturalnego w latach 1945–1946), focuses on the second half of April 1945, when cultural life was reorganised after more than five years of German occupation and terror. Spring 1945 was a peculiar period in the history of Lodz: in the face of the virtually complete annihilation of Warsaw, Lodz became the home of some of the Communist offices and was visited by prominent representatives of both intellectual and cultural life. They were offered apartments and jobs in the state-controlled press and hastily established cultural institutions and universities. Through a detailed denotation of facts related to history, politics as well as intellectual and artistic life, the author of the text makes an attempt to present the mechanisms and the dynamics of the earliest stage of the cultural and ideological revolution implemented in Poland between 1945 and 1948.

PL

Publikacja niniejsza, trzeci fragment Kalendarium łódzkiego życia kulturalnego w latach 1945–1946, obejmuje swoim zakresem drugą połowę kwietnia 1945 roku, czas organizowania się kultury po przeszło pięciu latach niemieckiego terroru okupacyjnego. W dziejach miasta wiosna roku 1945 był to okres szczególny – wobec niemal całkowitego zburzenia Warszawy przez Niemców, na terenie Łodzi ulokowały się niektóre spośród komunistycznych urzędów, zaczęli tu także zjeżdżać ważni przedstawiciele życia umysłowego i kulturalnego. Oferowano im mieszkania, pracę w dynamicznie rozwijającej się, kontrolowanej przez władzę prasie oraz w tworzonych naprędce instytucjach kultury i uczelniach. Autor tekstu próbuje – poprzez szczegółową denotację faktów z pogranicza historii, polityki, życia umysłowego i artystycznego – przedstawić mechanizmy i dynamikę najwcześniejszego etapu kulturowo-ideologicznej rewolucji przeprowadzonej w Polsce w latach 1945–1948.

12

Powstanie i działalność towarzystw przyjaźni polsko-słowiańskiej w drugiej połowie lat czterdziestych XX wieku

51%

Gruszczyk M.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2022

|

vol. 39

|

issue 1

562-581

PL

Tekst przybliża w możliwie szerokim zakresie okoliczności powstania, założenia ideowo-programowe i rolę czterech towarzystw przyjaźni polsko-słowiańskich w latach 1945–1951. Analizę porównawczą Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (TPPR), Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Jugosłowiańskiej (TPPJ), Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Czechosłowackiej (TPPCz) i Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Bułgarskiej (TPPB) przeprowadzono przy użyciu metody krytycznej analizy źródeł historycznych. Jako masowe organizacje kulturalne były dobrym nośnikiem treści politycznych i instrumentem ukrytej propagandy. W omawianym okresie wszystkie pełniły funkcje pomocnicze wobec działań Komitetu Słowiańskiego, który miał charakter elitarny, opierając się głównie na środowiskach intelektualnych. Stąd szczegółowej charakterystyce poddano relacje łączące TPPR, TPPJ, TPPCz i TPPB ze wspomnianym Komitetem, a także rzeczywisty cel ich działalności. W studium podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego jedynie TPPR przetrwało zmiany w dziedzinie organizacji współpracy kulturalnej z zagranicą, które nastąpiły w Polsce „ludowej” u progu lat pięćdziesiątych.

13

Emigracyjna polityka ograniczania skutków komunistycznej propagandy. Wybrane zagadnienia

51%

Zapart R.

Studia Polonijne

|

2019

|

vol. 40

273-299

PL

Narzuconemu Polsce siłą przez obce mocarstwa nowemu ładowi politycznemu towarzyszyło prowadzone przez władze komunistyczne „zmiękczanie” społeczeństwa logicznymi argumentami, które miały wykazać zasadność wprowadzonych rozwiązań przebudowujących przedwojenne pojęcia związane z racją stanu, a więc nadrzędnością określonych interesów państwa nad innymi wartościami publicznymi i prywatnymi, w tym między innymi jego suwerennością, niezależnością i pozycją w stosunkach międzynarodowych. Wdrażany przez nie konsekwentnie, dostosowany do każdego wieku i poziomu intelektualnego przekaz, miał ukształtować nowego człowieka, będącego namacalną personifikacją przyszłych zwycięstw systemu. Odcięcie jednostek od obiektywnych źródeł informacji, a zatem podstawowych wartości intelektualnej egzystencji w przestrzeni publicznej, z jednoczesnym poddawaniem ich nieustającemu naciskowi nowości doktrynalnych, w tym choćby najbardziej nonsensownych twierdzeń, skutkować miało w dłuższej perspektywie zatraceniem przez nie poczucia prawdy i przyjęciem monopolistycznych, zmanipulowanych na ideologiczny użytek przekazów o rzeczywistości. Próbowały metodologicznie przeciwdziałać tej inżynierii społecznej władze RP na uchodźstwie oraz elity emigracyjnego dziennikarstwa, których wysiłki w tym zakresie zostały przybliżone w artykule. Przedmiotem porównawczej analizy naukowej były mechanizmy i instrumenty oddziaływania propagandy komunistycznej na polskie społeczeństwo oraz przyjęte przez polityczne elity środowisk wychodźczych metody przeciwdziałania tym niekorzystnym dla niej zjawiskom. Jej część stanowiła również konfrontacja dwóch przeciwstawnych sobie publikacji, autorstwa krajowego polityka – Adama Rapackiego oraz emigracyjnego publicysty – Józefa Kisielewskiego. W podsumowaniach autor zwrócił uwagę, że głównym problemem, z którym nie mogło uporać się przymusowe wychodźstwo, była postępująca i niepokonywalna ówcześnie ideologiczna izolacja Europy Środkowo-Wschodniej od rządzącej się według zasad demokracji zachodniej części kontynentu, a w ślad za tym – poważne ograniczenie możliwości wpływania na indoktrynacyjny przekaz ze strony bazującego na sowieckich doświadczeniach przeciwnika politycznego. W jego ocenie analiza zastosowanych w ubiegłym wieku mechanizmów propagandowego ubezwłasnowolniania społeczeństwa i wybranych środków przeciwdziałania temuż ograniczającemu podmiotowość suwerena zagrożeniu, pozwoli wyeliminować lub ograniczyć na przyszłość zapędy potencjalnych naśladowców minionych elit przywódczych.

EN

The new political order imposed and forced on Poland by foreign powers was accompanied by the communist authorities ‘softening’ society with logical arguments. This was done in order to demonstrate the legitimacy of the implemented solutions for rebuilding the pre-war concepts related to the raison d’etat. Thus, the primacy of specific state interests was placed over other public and private values, including sovereignty, independence and their position in international relations. The messages consistently implemented by them were adapted to all ages and intellectual levels. These were to shape a new man, a tangible personification of the system’s future victories. They Cut off individuals from objective sources of information, and thus the basic intellectual values of existence in the public space, while subjecting people to the constant pressure of doctrinal novelties, including even the most nonsense claims. In the long run, the result was to make people lose their sense of truth and adopt to monopolistic, manipulated ideological messages about reality. The Polish authorities in exile and the elite of emigrant journalism tried to methodologically counteract this social engineering, whose efforts in this regard are approximated in the article. The subject of comparative scientific analysis were the mechanisms and instruments of communist propaganda that had an impact on Polish society. This includes methods adopted by the political elites of the emigrant milieu to counteract these unfavorable phenomena. Part of it was also a confrontation of two opposing publications by the national politician Adam Rapacki and an émigré journalist Józef Kisielewski. In the summary, the author pointed out that the main problem that the forced emigration could not cope with was the progressive and unconquerable ideological isolation of Central and Eastern Europe at that time from Western democracy ruling according to the principles of democracy. Consequently, there was a serious limit to the possibility of influencing the indoctrination message coming from the political opponent based on Soviet experience. In his opinion, the analysis of propaganda mechanisms of social incapacitation used in the last century and selected measures to counteract the threat that limits the sovereign’s subjectivity will help eliminate or limit future aspirations of potential followers of the former elite in leadership.

14

Ukradzione święto. Dożynki w PRL

45%

Milewska M.

Zeszyty Wiejskie

|

2020

|

vol. 26

179-201

EN

The article presents the history of the harvest festival (called “dożynki”) in Poland from the Stalinist times until the 1980s. It shows its organization and course in particular periods, however, it puts the greatest emphasis on the ideological significance of this holiday of the Polish village “stolen” by the communists. It also shows resistance on the part of the Catholic Church and the rural community towards the appropriation of centuries-old tradition by the authorities. The text is based on archival research conducted in Warsaw, Kraków and Gdańsk.

PL

Artykuł przedstawia historię dożynek w Polsce od czasów stalinowskich do lat 80. XX wieku. Pokazuje ich organizację i przebieg w poszczególnych okresach, jednak największy nacisk kładzie na ideologiczne znaczenie tego święta polskiej wsi „skradzionego” przez komunistów. Świadczy też o oporze Kościoła katolickiego i społeczności wiejskiej wobec zawłaszczenia przez władze wielowiekowej tradycji. Tekst powstał na podstawie badań archiwalnych przeprowadzonych w Warszawie, Krakowie i Gdańsku.

Refine search results

The Accusation of Zionism: Anti-Semitic Stereotypes in Polish and Czech Communist Propaganda

„Chcą urządzić masakrę, od której oślepłyby wieki...” – bomba atomowa a kultura Zachodu w polskiej poezji socrealistycznej

Propaganda władz PRL wobec drugiej wizyty Jana Pawła II na przykładzie ,,Gazety Krakowskiej”

Próba wysadzenia gdańskiego pomnika wdzięczności Armii Czerwonej w 1949 roku (w świetle akt Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku)

Armia Czerwona w 1920 roku. Organizacja, stany osobowe, działalność propagandowa ze szczególnym uwzględnieniem frontu polskiego w świetle wybranych źródeł i polskich opracowań wywiadowczych

Działania propagandowo-dezintegracyjne „Wojskówki” KPRP w Wojsku Polskim na przełomie lat 1919/1920

"Sztandar Ludu" w walce z biurokracją w latach 1945-1956

Historia leksemu "badylarz" (na marginesie prac nad "Wielkim słownikiem języka polskiego PAN")

„Jesteśmy z wami, ludzie walczącej Korei”. Obraz Korei Północnej w Polskiej Kronice Filmowej 1947 – 1984

Wybory w Stanach Zjednoczonych w 1968 roku w cieniu Wietnamu — analiza polskiej propagandy prasowej na przykładzie „Trybuny Ludu”

Kalendarium życia kulturalnego Łodzi (cz. 3) 16–30 kwietnia 1945

Powstanie i działalność towarzystw przyjaźni polsko-słowiańskiej w drugiej połowie lat czterdziestych XX wieku

Emigracyjna polityka ograniczania skutków komunistycznej propagandy. Wybrane zagadnienia

Ukradzione święto. Dożynki w PRL