Search results

1

Artistic foundations of the Carmelite Order in Silesia in early modern times. Selected issues

100%

Galewski D.

Folia Historica Cracoviensia

|

2016

|

vol. 22

109-128

PL

Zakon NMP z Góry Karmel pojawił się na Śląsku pod koniec XIV wieku, kiedy to powstał jedyny tutejszy klasztor w Strzegomiu, zlikwidowany jednak w okresie reformacji. Dopiero po zakończeniu wojny trzydziestoletniej udało się go odzyskać oraz założyć trzy nowe placówki: w Głębowicach, Wołowie i Kożuchowie. Kluczową rolę w ich powstaniu odegrał baron Johann Adam de Garnier, pochodzący z Alzacji pułkownik wojsk cesarskich, właściciel dóbr w Głębowicach. Dwa pierwsze ośrodki to okazałe założenia barokowe, o bogato wyposażonych świątyniach. Natomiast ostatni z wymienionych to średniowieczny zamek, przekazany zakonnikom pod koniec XVII wieku i zaadoptowany na klasztor, co stanowi obok należącego do jezuitów Otynia jedyny tego rodzaju przypadek na Śląsku. Artykuł przedstawia dorobek artystyczny śląskich karmelitów w oparciu o dotychczasowy stan badań oraz podkreśla rolę fundatora. Jest również próbą ocenienia wkładu zakonu w rozwój kultury i sztuki barokowej na Śląsku, który ze względu na niewielką liczbę klasztorów, zwłaszcza w porównaniu z sąsiednimi obszarami Rzeczypospolitej, jest skromny. Tekst akcentuje także nieobecność na tym obszarze zreformowanej gałęzi zgromadzenia, czyli karmelitów bosych. Chociaż dorobek zakonu trudno porównać z imponującą spuścizną cystersów czy jezuitów, którzy zdominowali sferę religijną i artystyczną potrydenckiego Kościoła katolickiego na Śląsku, niemniej zasługuje on na zainteresowanie badaczy różnych dziedzin kultury i sztuki.

EN

The Order of The Brothers of The Most Blessed Virgin Mary of Mount Carmel arrived in Silesia late in the 14th century, when its first monastery was established in Strzegom. It was however liquidated during the Reformation. Only after the end of the Thirty Years’ War was it successfully regained, and three new locations were opened in Głębowice, Wołów, and Kożuchów. Baron Johann Adam de Garnier, a colonel of the imperial army hailing from Alsace, owner of the estate in Głębowice, played a major role in their design and development. The first two centres are impressive Baroque projects with lavishly furnished churches, while the third is a mediaeval castle entrusted to the monks late in the 17th century and adapted into a monastery, which, besides the Jesuit Otyń, is considered a singularity in Silesia. The essay presents the artistic achievement of Silesian Carmelites based on the state-of-the-art research and emphasises the role of the founder. It is also an attempt at assessing the contribution of the Order to the development of Baroque culture and art in Silesia, which is modest, especially when compared to the neighbouring regions of the Commonwealth of Poland–Lithuania. It also emphasised the absence of the reformed branch of the Order, that is the Discalced Carmelites, in the area. Although the achievements of the Carmelites would be difficult to compare with the impressive heritage of Cistercians and Jesuits who dominated the religious and artistic realm of post-Tridentine Catholic Church in Silesia, it nonetheless merits the interest of researchers in various fields of culture and art.

2

Sztuka jako nośnik wartości oraz narzędzie do przekazywania prawd religijnych na przykładzie obrazów Michaela Willmanna

80%

Lekka D.

Studia Paradyskie

|

2017

|

issue 27

207-224

PL

Artykuł jest interdyscyplinarnym przedsięwzięciem łączącym zagadnienia z zakresu historii sztuki, nauk o sztuce, historii powszechnej oraz teologii. Rozpoczyna się od zaprezentowania specyfiki baroku na tle historycznych, społecznych i religijnych wydarzeń jakie miały miejsce w ówczesnej dobie, a mianowicie kontrreformacji jako odpowiedzi Kościoła katolickiego na szerzoną naukę protestantów. Ukazuje równocześnie rolę sztuki jako nośnika wartości i narzędzie do przekazywania prawd religijnych. W tym ożywionym czasie Kościoła sztuka stała się jednym z głównych głosicieli prawd chrześcijańskich, a w dzieło to wpisał się śląski artysta okresu baroku Michael Willmann (1630-1706), który na zlecenie cystersów tworzył monumentalne obrazy o treściach religijnych. Szczególnej uwadze poświęcony został cykl martyriów, a zwłaszcza kluczowy obraz „Podniesienie krzyża” stanowiący teologiczny punkt odniesienia dla pozostałych dzieł. Tematyka przedstawień, zawierająca program potrydencki i antyprotestancki, miała przekazywać prawdy wiary katolickiej, negowane wówczas przez protestantów i zachęcać wiernych do wytrwania w wierze.

EN

This article is an interdisciplinary undertaking combining the issues of art history, art sciences, world history and theology. It begins with presenting the character of the Baroque relating to historical, social and religious events which took place at that time, that is the Counter-Reformation as a reply of the Roman Catholic Church to the theory promoted by Protestants. At the same time it shows the role of art as a means of conveying values and a tool for communicating religious truths at the same time. In this active time of the Church art became one of the chief preachers of Christian truths. Michael Willmann (1630-1706), a Silesian artist of the Baroque period, became part of this work. Commissioned by the Cistercians, he created monumental images with reli-gious contents. Particular attention has been paid to the cycle of martyrdoms, especially the crucial image The Elevation of the Cross constituting a theological point of reference for the remaining works. The subject matter of the images, containing the after-Trident and anti-Protestant programme, was supposed to communicate the truths of the Catholic faith, negated then by Protestants, and to encourage the faithful to persevere in their faith.

3

Teoria konfesjonalizacji Heinza Schillinga i Wolfganga Reinharda w kontekście potencjału modernizacyjnego Polski

80%

Windyga I.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2014

|

vol. 6(42)

|

issue 4

159-178

EN

The aim of this article is to discuss the theory of confessionalization created by two German historians of religion – H. Schilling and W. Reinhard. This theory was in opposition to the Marxist vision of the overlapping confessional processes of change in early- -modern Europe, and also represented the late 70’s and 80’s of 20-th century the competitive paradigm to M. Weber’s recognition of the sociology of religion. In his reflections on the theory of the confessionalization put emphasis on the idea of modernization W. Reinhard potential of the catholic confessionalization, arguing that by my opinion that this fundamental social process present in Polish history, has an influence in the modern ages on Poles’ attitude Poles towards work who’s belonging to the Roman Catholic Church in the vast the majority. Therefore, as an important element in the modernization of the country, I consider the formation of a specific work ethic represented by the overwhelming number of its citizens who are also members of a particular religious community. In this paper, I have done an overview of the foreign literature (mainly German) – in Poland practically inaccessible, and unknown.

PL

Celem artykułu jest omówienie teorii konfesjonalizacji autorstwa dwóch niemieckich historyków religii - H. Schillinga oraz W. Reinharda. Teoria ta powstała w opozycji do marksistowskiej wizji zachodzenia procesów przemian konfesyjnych we wczesnonowożytnej Europie, a ponadto stanowiła od przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku konkurencyjny paradygmat wobec ujęcia socjologii religii przez M. Webera. W swoich rozważaniach nad teorią konfesjonalizacji kładę nacisk na tezę W. Reinharda o modernizacyjnym potencjale konfesjonalizacji katolickiej, argumentując to moim przekonaniem, że ów fundamentalny proces społeczny obecny w polskiej historii, ma również we współczesności wpływ na postawę Polaków wobec pracy przynależących w zdecydowanej większości do Kościoła rzymskokatolickiego. A zatem za ważny element modernizacji państwa uznaję ukształtowanie się określonej etyki pracy reprezentowanej przez przeważającą liczbę jego obywateli, którzy jednocześnie są członkami określonej wspólnoty wyznaniowej. W niniejszej pracy dokonałam przeglądu literatury obcojęzycznej (głównie niemieckiej) - praktycznie w Polsce niedostępnej, a przez to mało znanej.

4

Реформация в Польше и ВКЛ в оценке русской историографии второй половины xix – начала хх века (на примере оценочных подходов Н.Н. Любовича, П.Н. Жуковича и Н.И. Кареева)

71%

Kruczkowski T., Kotusiew E.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2020

|

vol. Zeszyt

|

issue XXXIV

119-138

EN

The main assessing positions on this issue and their differences in the Russian liberal and conservative tradition are revealed by the example of N.N. Lyubowicz, P.N. Żukowicz and N.I. Kariejewa. Two main evaluation approaches to identified problems were highlighted - these are liberal and conservative traditions. It was established that this issue was not a priority for Russian historical science of the period considered. The studies of Russian historians of the history of the reform movement in Poland concerned (with the exception of N.I. Kariejew) primarily the consequences of this phenomenon for Poland itself and the Orthodox territories of Lithuania. It was established that if N.I. Kariejew considered the reformation primarily in the context of the history of Poland itself, N.N. Lubowicz and P.N. Żukowicz devoted much more attention to this process in relation to the Grand Duchy of Lithuania and its Orthodox territories. The general, characteristic features of assessment methods and the most fundamental characteristic features of the history of the Reformation in Poland and the Grand Duchy of Lithuania are determined in the assessment of these historians.

PL

Główne stanowiska oceniające w tej kwestii i ich różnice w rosyjskiej tradycji liberalnej i konserwatywnej ujawniono na przykładzie N.N. Lyubowicza, P.N. Żukowicza i N.I. Kariejewa. Podkreślono dwa główne podejścia ewaluacyjne do stwierdzonych problemów – są to tradycje liberalne i konserwatywne. Ustalono, że kwestia ta nie była priorytetem dla rosyjskiej nauki historycznej badanego okresu. Studia rosyjskich historyków historii ruchu reformatorskiego w Polsce dotyczyły (z wyjątkiem N.I. Kariejewa) przede wszystkim konsekwencji tego zjawiska dla samej Polski i prawosławnych terytoriów Litwy. Ustalono, że jeśli N.I. Kariejew rozważał reformację przede wszystkim w kontekście historii samej Polski, to N.N. Lubowicz i P.N. Żukowicz poświęciły znacznie więcej uwagi temu procesowi w odniesieniu do Wielkiego Księstwa Litewskiego i jego prawosławnych terytoriów. Określane są ogólne, charakterystyczne cechy metod oceny oraz najbardziej fundamentalne cechy charakterystyczne historii reformacji w Polsce i Wielkim Księstwie Litewskim w ocenie tych historyków.

RU

Выявлены основные оценочные позиции по данной проблематике и их отличия в русской либеральной и консервативной традиции на примере оценочных подходов Н.Н. Любовича, П.Н. Жуковича и Н.И. Кареева. Выделены два основные оценочные подходы к заявленной проблематике – это либеральная и консервативная традиции. Определено, что данная проблематика не являлась приоритетной для русской исторической науки исследуемого периода. Исследования русских историков истории реформационного движения в Польше касались (за исключением Н.И. Кареева), прежде всего, последствий этого явления для собственно Польши и православных территорий Литвы. Установлено, что если Н.И. Кареев рассматривал Реформацию, прежде всего, в контексте истории собственно Польши, то Н.Н. Любович и П.Н. Жукович значительно больше уделяли внимания этому процессу в отношении Великого княжества Литовского и его православных территорий. Определены общие, характерные черты оценочных подходов и наиболее принципиальные отличительные черты характеристики истории реформации в Польше и Великом княжестве Литовском в оценке названных историков.

Refine search results

1 Folia Historica Cracoviensia

1 Roczniki Nauk Społecznych

1 Studia Paradyskie

1 Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

1 Galewski D.

1 Kotusiew E.

1 Kruczkowski T.

1 Lekka D.

1 Windyga I.

1 2020

1 2017

1 2016

1 2014

Artistic foundations of the Carmelite Order in Silesia in early modern times. Selected issues

Sztuka jako nośnik wartości oraz narzędzie do przekazywania prawd religijnych na przykładzie obrazów Michaela Willmanna

Teoria konfesjonalizacji Heinza Schillinga i Wolfganga Reinharda w kontekście potencjału modernizacyjnego Polski