Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 27

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  cultural theory
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Radykalny weganizm osób kolorowych

100%
Poks M.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2018
|
issue 38
EN
This essay problematizes the complicated relationship between speciesist and racist oppression. Even though the lived experience of exploitation and the long struggle for justice and rights makes racialized groups especially sensitive to the suffering of the Other, the link between  human and non-human animals’ interests is, suprisingly, not so easy to make. Things are additionally complicated by the fact that veganism is usually perceived as a white, privileged lifestyle, therefore culturally alienating to people of color. This sense of alienation can be explained by the interiorization of colonial notions of identity, which label people of color as „natural meateaters”. The goal of radical vegans of color, a group of activists rapidly gaining visibility, is to dismantle the colonial matrix of power and struggle for a world free of all forms of oppresion. This essay attempts to present their ideological positions.
PL
Niniejszy esej podnosi kwestię skomplikowanych związków między szowinizmem gatunkowym i rasizmem. Podczas gdy wyostrzona wrażliwość na cierpienie słabszego i doświadczenia w walce o równouprawnienie społeczne powinny pomagać przerzucić pomost między interesami skolonizowanych zwierząt ludzkich i pozaludzkich, w świadomości kolorowych mieszkańców społeczeństw osadniczych weganizm postrzegany jest zazwyczaj jako styl życia uprzywilejowanego białego człowieka - kolonizatora. Na skutek uwewnętrznienia kolonialnych koncepcji tożsamości praktykujący kolorowy weganin czuje się często wyobcowany ze swojej własnej kultury. Do demontażu matrycy kolonialności i solidarnej walki o świat wolny od wszelkich form opresji nawołują najbardziej w ostatnich latach aktywni  kolorowi weganie. Analizie ich poglądów poświęcona jest główna część eseju.    
2

Geschichte, Mythos und Ambivalenz des Geldes: Kulturwissenschaftliche Überlegungen in der Zeit der europäischen Schuldenkrise

80%
Breysach B.
Germanica Wratislaviensia
|
2013
|
vol. 138
141 - 152
EN
This article draws an outline of a cultural science based understanding of the current European debt crisis, mainly based on Christina von Braun’s cultural studies on money and some basic elements of psychoanalytic theory. It deals with the historical link between money and physical sacrifice and discusses possible reasons for feelings of fear and for European scepticism, caused by the debt crisis.
3

The perception of corruption as social and institutional pressure: A comparative analysis of cultural biases

80%
Torsello D.
Human Affairs
|
2013
|
vol. 23
|
issue 2
160-173
EN
This study is an empirical approach to answering the question: are there any universal factors that account for the origin, diffusion and persistence of corruption in human societies? The paper enquires whether the perception of corruption in politics and economics can be tackled as a form of cultural adaptation, driven by exogenous and endogenous forces. These are respectively: freedom of access and management of economic resources, and the pressures towards human grouping. Following the analytical insights of cultural theory, developed by Mary Douglas and later Aaron Wildavsky, variation is introduced through the ways in which corruption is perceived through the different behavioral and cultural biases that prevail in societies. This research introduces a cross-country comparative analysis of 57 countries attempting to test quantitatively whether institutional pressure and emphasis towards social grouping are correlated with corruption perception at country levels.
4
Publication available in full text mode
Content available

Heterogeneity and the Concept of Culture. Remarks on Musical Research and Cultural Theory

80%
Moraczewski K.
Journal of Applied Cultural Studies
|
2016
|
vol. 2
EN
The aim of the study is to evaluate the concept of culture in the face of social heterogeneity. Focusing on the distinction between homogeneity and heterogeneity on the example of musical culture the author focuses on four questions. Does the concept of culture in its theoretical formulation mean that it necessarily crosses the border of the formal set-theory ontology and leads to the multiplying of the entities? Are there acceptable criteria for differentiating the cultural aspect of human affairs from other aspects? Can the practice of distinguishing the less or more unified wholes called cultures be justified when confronted with the irreducible complexity and heterogeneity of social life? Is the concept of culture, though useful for the analysis of non European and past European societies, still operative for the analysis of contemporary societies?
5
Publication available in full text mode
Content available

Zmieniający się kanon literatury amerykańskiej a kwestia amerykańskiej tożsamości: ponad pół wieku debat i kontrowersji

80%
Dobosiewicz I.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 35
EN
[for abstract in Polish, scroll down] Ilona DobosiewiczUniversity of OpoleThe Changing Canon of American Literatureand the Question of American Identity:Over Half a Century of Debate and ControversyAbstract: The article discusses the ways in which political and cultural revolution in the 1960s together with such social practices as university open admissions and affirmative action have changed the canon of American literature. It presents the factors that have led to the broadening of the canon and argues that the evolving canon of American literature no longer constructs a teleological meta-narrative of a unified tradition but instead reflects the ways in which multiple traditions and cultures engage in a dialog and influence one another.Keywords: literary theory, cultural theoryAbstrakt: Artykuł omawia zmiany jakie zachodziły w postrzeganiu pojęcia kanonu literatury amerykańskiej w wyniku rewolucji politycznej i obyczajowej lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku oraz takich praktyk społecznych jak uniwersytecka polityka otwartych drzwi i akcja afirmatywna. Pokazje jakie czynniki doprowadziły do rozszerzenia kanonu i wskazuje, że obecny kanon literatury amerykańskiej nie konstruuje już teleologicznej meta-narracji dotyczącej jednolitej tradycji, ale pokazuje w jaki sposób różnorakie tradycje i kltury wchodzą ze sobą w dialog i wzajemnie na siebie oddziaływują.Słowa klucze: teoria literatury, teoria kultury
PL
[for abstract in Polish, scroll down] Ilona DobosiewiczUniversity of OpoleThe Changing Canon of American Literatureand the Question of American Identity:Over Half a Century of Debates and ControversiesAbstract: The article discusses the ways in which political and cultural revolution in the 1960s together with such social practices as university open admissions and affirmative action have changed the canon of American literature. It presents the factors that have led to the broadening of the canon and argues that the evolving canon of American literature no longer constructs a teleological meta-narrative of a unified tradition but instead reflects the ways in which multiple traditions and cultures engage in a dialog and influence one another.Keywords: literary theory, cultural theoryAbstrakt: Artykuł omawia zmiany jakie zachodziły w postrzeganiu pojęcia kanonu literatury amerykańskiej w wyniku rewolucji politycznej i obyczajowej lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku oraz takich praktyk społecznych jak uniwersytecka polityka otwartych drzwi i akcja afirmatywna. Pokazje jakie czynniki doprowadziły do rozszerzenia kanonu i wskazuje, że obecny kanon literatury amerykańskiej nie konstruuje już teleologicznej meta-narracji dotyczącej jednolitej tradycji, ale pokazuje w jaki sposób różnorakie tradycje i kltury wchodzą ze sobą w dialog i wzajemnie na siebie oddziaływują.Słowa klucze: teoria literatury, teoria kultury
6
Content available remote

Przestrzeń jako kategoria transdyscyplinarna

70%
Wysłouch S.
Estetyka i Krytyka
|
2010
|
issue 17-18
47-60
EN
Starting with the reflection on the contemporary visual turn the author supports the idea of the cultural theory of literature. This transdisciplinary domain should base on the Lotman’s universal concept of a text, consider the structural similarity of picture and description, use the common analytic tools as symbol, metaphor and space. The universal usefulness of the latest category (separately discussed is especially stressed and proved in the analyses of specific examples of Polish New Wave poetry (Białoszewski and Barańczak) and experimental film (Neumann, Szczechura, Rybczyński) where the space’s respectively real and poetic meaning is particularly clear and similar. Finally, in epistemological context author distinguishes real, parabolic and metaphysical space. In ontological: filled space and spatial continuum.
7
Publication available in full text mode
Content available

Kształtowanie tożsamości awatara w grach komputerowych. Studium komputerowych adaptacji Waldena Henry'ego D. Thoreau

70%
Tomczak I., Stachura P.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2018
|
issue 37
EN
Izabela Tomczak and Paweł StachuraAdam Mickiewicz University in PoznańPolandShaping the Avatar Identity in Computer Games A Study in Game Adaptations of Henry David Thoreau’s WaldenAbstract: The article discusses possibilities of character building in computer games, which for many gamers is a way of expressing and modifying their own identity. Games differ in the degree of freedom given to a gamer in shaping the identity of the in-game character, or avatar, and in many games avatar-formation is an important part of game structure, providing a lot of game satisfaction, and requiring as much time and involvement as the game-play itself. The games under discussion are adaptations of H.D. Thoreau’s Walden. The choice of games stems from the observation that identity, freedom, and limitation are important themes of Thoreau’s work, which is reflected in the games under discussion. The three games discussed in the article are, thus, treated as modernist and postmodernist readings of a literary text, giving the reader/gamer more or less limited possibilities of shaping the character/avatar. Keywords: cultural theory, Henry David Thoreau, Walden, videogames
PL
For an abstract in English, scroll down.Artykuł omawia możliwości kształtowania postaci w grach komputerowych, dla wielu graczy jest to możliwość wyrażenia i modyfikacji własnej tożsamości. Gry różnią się bardzo swobodą, jaką gracz ma przy kształtowaniu tożsamości postaci-awatara, którą gra, przy czym w wielu współczesnych grach jest to ważna część struktury gry, dostarczająca graczom dużo satysfakcji i wymagająca od nich równie dużo czasu i zaangażowania, co sam proces gry. Omówione gry to komputerowe adaptacje dzieła Walden Henry'ego Davida Thoreau. Dobór przykładowych gier jest uzasadniony tym, że tożsamość, wolność i ograniczenie to ważne tematy dzieła Thoreau, znajdujące swoje odzwierciedlenie w grach opartych na tekście. Trzy omawiane gry zostały zatem potraktowane jako modernistyczne i postmodernistyczne odczytania tektstu literackiego, dające mniej lub bardziej ograniczone możliwości kształtowania postaci-awatara gracza.The article discusses possibilities of character building in computer games, which for many gamers is a way of expressing and modifying their own identity. Games differ in the degree of freedom given to a gamer in shaping the identity of the in-game character, or avatar, and in many games avatar-formation is an important part of game structure, providing a lot of game satisfaction, and requiring as much time and involvement as the game-play itself. The games under discussion are adaptations of H.D. Thoreau's Walden. The choice of games stems from the observation that identity, freedom, and limitation are important themes of Thoreau's work, which is reflected in the games under discussion. The three games discussed in the article are, thus, treated as modernist and postmodernist readings of a literary text, giving the reader/gamer more or less limited possibilities of shaping the character/avatar.
8
Publication available in full text mode
Content available

Język przedstawiony, czyli świat współczesnej prozy

70%
Kaniewska B.
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
|
2015
|
issue 30
EN
The article is dealing with the place taken by language reflection in modern literary theory. Poststructural breakthrough in the Humanities had become a period of opening up to new inspiration, and most of all to “language learning”. Much more important than the direct impact of the deconstruction was a change of consciousness: hereby the structuralist paradigm as the dominant way of talking about literature became exhausted. One academic discourse was replaced by the multitude of languages , and the multiplicity of rhetoric. The certainty of interpretation was replaced by interpretative doubts. That distrust embraced everything: not only the methodology, but the literature itself. A literary work ceased to be an objective structure, and its meaning a function of order. In this situation of discipline language, as art material, becomes the object of special attention of authors and researchers. The significance of language experiments is present in modern Polish prose, especially in prose by Wiesław Myśliwski.
9
Publication available in full text mode
Content available

Snapshots: On the Value of Photo/Sensitivity

61%
Jędrzejko P.
Review of International American Studies
|
2022
|
vol. 15
|
issue 2
5-18
EN
The article offers an comparative insight into two, parallel, narratives concerning a nautical event: one visual, and one verbal.  The argument is based on the juxtaposition of Robert Cushman Murphy's photographic rendition of the so-called Nantucket sleigh ride (the stage of a whale hunt, in which the harpooned animal, attempting to flee his oppressors, tows the whaleboat behind him) with his description of the same phenomenon, which he included in his diary A Logbook for Grace. Whaling Brig Daisy 1912–1913 (first published only in 1947). The reflections stemming from the analysis concern the importance of the Barthesian punctum in the context of the interpretive power of the image, which, ultimately, leads to conclusions concerning the significance of emotions in the hermeneutic process of filling the spots of indeterminacy. Ultimately, the article demonstrates how, through his glass lantern images, Robert Cushman Murphy offers his audiences the “realist” truth, employing “modernist means” to “romantically” emulate the emotions. 
10
Publication available in full text mode
Content available

Nota krytyczna o książce Sanctuary for All Life: The Cowbala of Jim Corbett

61%
Poks M.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 35
EN
A critical note on the book:Jim Corbett, Sanctuary for All Life: The Cowbala of Jim Corbett (Berthoud, Co: Howling Dog Press, 2005), pp. 328. 
PL
A critical note on the book:Jim Corbett, Sanctuary for All Life: The Cowbala of Jim Corbett (Berthoud, Co: Howling Dog Press, 2005), pp. 328. 
11
Content available remote

Metodologické rekonstrukce v podání Aageho Hansen-Löva

61%
Glanc T.
Česká literatura (Czech Literature)
|
2017
|
vol. 65
|
issue 2
257-260
12
Publication available in full text mode
Content available

Er(r)go...

61%
Kalaga W.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 34
EN
Er(r)go… , difficult, difficult times for the humanities, “frail and divided within,” difficult for literary studies, bound by “an ontological corset.” And then, the theoretical impasse: the question about the epistemological potential of the poststructuralist paradigm. Farewell to Derrida? The French theory – an American construct. How to think: ahead or backwards? And Nietzsche is best treated with Nietzsche. Is “prosopopeia of another’s tongue” leading us towards or away from the humanities?Turns, paradigm changes, turns, returns – with corrections – and best of all, a turn away from all turns and a return to philology. The appetite for philology and close-reading is growing. Read, one must read and observe texts in the world. Here arises a dispute over the reading distance – which kind of reading is superior? Close, long, or perhaps middle-distance? And how to distinguish literature from the description of soil erosion in Nebraska? Ask Eagleton. And what if interpretation is an expression of naivety and exaltation? Get to work, literary studies! To work as a text-process, not merely a text-result, to writing, not merely to reading. Here lies the pleasure of pre-texts, consorting with the draft, surrounded by fore-texts, draft projections, draft pre-incarnations of the text, draft close-reading, studying the draft, draft history of the text, meta-draft research and Polish draft studies. The genetics of text and genetics of prints; the flowing and ebbing of meaning, hermeneutics of invention, uncertain determinations. The responsibility of “the I-who-reads” towards the “I-who-is-read.” In the meantime, the death of a professional critic, because who needs literary criticism today? Social redundancy? Where are the critics who understand their task as metaphysical – as serving the word of the Other? In their place, weak professionalism. Atrophy of literary communication, a deluge of quasi-literary works, pauperization of the readers’ competence. So, the idiom of slack (for masses), or a voice of reflection? “A vigorous corpse” in the gray zone between the market and the university. Liberation? But, at the end of the day, the return to centralism.Birth of the author, when was that? And now, after his own death, the author finally returns (the assassin resting in his grave for years). It is now possible to peep on the writer in a closed room, as if in a psycho-anthropological laboratory, and search for the universal laws of human creativity. But one must be careful: after death, the archive is not a workshop; a workshop is always dynamic. Herbert’s vertical notes and the “spreading of the great parable,” five loose pages, Nepenthes Family and Linnaeus, and earlier, a notebook. “Revisionary expanse” of Virginia Woolf’s archive. McLuhan, Gutenberg and a typographical man. Packaged doses of philosophy, the book as a very problematic device and a fatal medium. McLuhan talks to Playboy reporter and Pascal lies down on the Gutenbergian Procrustean bed to torture his own spirit. A fractioned man, dismembered by the alphabet, sliced into pieces by print. Streams of knowledge, like grape must, flowing from under the press (printing one, naturally).And here and there, semiotic absolutism, theoretical dogmatism, the hope of saving one’s own name, cultural recontextualisations, a young wife and ridiculous interpretative errors, cultural studies over copyright, doxa as the voice of the people, medialised and mediatised mind of don Quixote, the art of textual analysis like folk dancing, becoming similarly extinct, a sovereign reader, a pink pirate and the praise of the unproductive. And the subject is travelling from Silesia to Warsaw through Ustrzyki Dolne.The present issue is guest-edited by Professor Adrian Gleń from the University of Opole, Poland.Wojciech Kalaga
13
Publication available in full text mode
Content available

Jakiego literaturoznawstwa potrzebujemy? Uwagi wstępne

61%
Gleń A.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 34
EN
Introductory remarks on the literary scholarship in the future: prolegomena to the questions raised in the present issue of Er(r)go.
PL
An introductory reflection upon the literary scholarship of the future.
14
Publication available in full text mode
Content available

Nota o książce Art as Compassion: Bracha L. Ettinger

61%
Kisiel A.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2016
|
issue 33
EN
This critical note focuses on Art as Compassion: Bracha L. Ettinger, edited by Catherine de Zegher and Griselda Pollock. The book is divided into six essays on numerous aspects of art and theory by Bracha L. Ettinger: an artist, psychoanalyst, member of the Second Generation after the Holocaust, and founder of matrixial theory.
PL
Przedmiotem niniejszej noty jest Art as Compassion: Bracha L. Ettinger pod redakcją Catherine de Zegher i Griseldy Pollock. Książka ta składa się z sześciu esejów traktujących o różnych aspektach działalności artystycznej i teoretycznej Brachy L. Ettinger - artystki, psychoanalityczki, członkini Drugiego Pokolenia po Holokauście i twórczyni teorii macierzy.
15
Publication available in full text mode
Content available

Lewacka sałata. Ekonomiczne aspekty weg*anizmu

61%
Alicja Węcławiak A.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2019
|
issue 38
EN
Vegetarianism is – simply speaking – not eating meat. Veganism is a bit more radical option – it is not just not eating meat, but generally animal products: eggs, milk, dairy products, honey. These are relatively simple definitions for these types of diets. However, the problem begins when we define vegetarianism or veganism as a type of diet. Vegetarianism and veganism are therefore not only related to food, we can already speak of a certain lifestyle understood primarily as “the size and form of consumption.” In my article I want to follow the motives behind choosing this type of diet and to reflect not only on the health but also on the cultural aspects of veganism. There are more and more vegetarian and vegan products, new restaurants and fast food restaurants, if not completely vegetarian or vegan, at least including meatless or simply vegetable dishes in their menu. Multitudes of forums and online communities, YouTube channels and blogs with vegetable recipes are multiplying. All this lets us wonder whether the vegetarian/vegan diet has become something of a fashion that will soon pass or whether there are other reasons, and if so, what these reasons are.
PL
Wegetarianizm to – najkrócej rzecz ujmując – niejedzenie mięsa. Weganizm jest nieco bardziej radykalną opcją – to nie tylko niespożywanie mięsa, ale generalnie produktów zwierzęcych: jajek, mleka, nabiału, miodu. Są to stosunkowo proste definicje dla tych rodzajów diet. Problem zaczyna się jednak już wtedy, kiedy określimy wegetarianizm czy weganizm rodzajem diety. Wegetarianizm i weganizm nie jest więc jedynie związany z jedzeniem, można mówić tu już o pewnym stylu życia rozumianym przede wszystkim jako „rozmiary i forma konsumpcji”. W swoim wystąpieniu chcę prześledzić pobudki, jakie stoją za wyborem tego rodzaju diety – zdrowie stanowi jedną z nich – a także poddać refleksji nie tylko zdrowotne, ale także kulturowe aspekty weg*anizmu. Na rynku obecnych jest coraz więcej produktów wegetariańskich i wegańskich, z dużą częstotliwością powstają też nowe restauracje, a nawet lodziarnie czy fast foody, o ile nie całkowicie wege lub wega, o tyle włączające do swojego menu potrawy bezmięsne czy po prostu warzywne. Mnożą się wege fora i społeczności internetowe, kanały na YouTube oraz blogi z przepisami kuchni roślinnej. Wszystko to pozwala zastanawiać się, czy dieta wege/wega stała się czymś w rodzaju mody, która w niedługim czasie przeminie czy też przemawiają za tym także inne względy, a jeśli tak, to jakie.
16
Publication available in full text mode
Content available

Dispersing the Field as “Reciprocal Healing”: A Response to Mena Mitrano “American Studies as Italian Theory”

61%
Martinez C.
Review of International American Studies
|
2017
|
vol. 10
|
issue 1
EN
Carlo MartinezUniversità "Gabriele d'Annunzio," Dispersing the Field as “Reciprocal Healing”: A Response to Mena Mitrano “American Studies as Italian Theory”A Response to Mena Mitrano “American Studies as Italian Theory.” (In the present issue of RIAS). Keywords: reflexivity, American studies as Italian Theory, literary theory, cultural theory, American Studies, the New Americanists
17

Czy możliwe jest kulturoznawstwo aktywistyczne? Partycypacja w perspektywie filozofii praxis

51%
Skórzyńska A.
Prace Kulturoznawcze
|
2016
|
vol. 19
15-40
EN
The main aim of the paper is to refine and highlight one of the topics of this book, which is the overlap of several different understandings of cultural participation: 1) based on cultural theories and traditional, continental cultural studies discourses, where participation was usually understood as acontribution of the subject to the collective systems of beliefs; 2) based on the “critical theories” of culture, British cultural studies, political philosophy and critique or art theory and practice, where the term participation is often used to explain agrassroot, bottom-up activity, civic participation and acontribution of individuals and groups to public domain, 3) based on the political philosophy and the political practice, 4) based on contemporary theory and critique of art practices, empirical social research of cultural participation. All of these understandings have a lot in common, they are negotiable as well. What differentiates them, possibly, is the concept of social/cultural change which they involve. However, the concept of relation between action, knowledge and beliefs which they assume is far more important. The theoretical perspective, which in my opinion can serve as a way to negotiate these approaches, is modern philosophy of praxis and contemporary theories of social practice. I discuss whether there is apossibility to integrate these discourses in the model of activist research for Polish cultural studies in the context of increasingly intensifying debates around the performativity of cultural research and the need to “came back to the rough ground” of social practice.
18
Publication available in full text mode
Content available

Zasady estetyczne ekspresjonizmu i jego losy w literaturze rosyjskiej

51%
Ścibior A., Lejderman N.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2019
|
issue 39
203-2014
PL
W artykule rozpatrywany jest wpływ zasad estetycznych ekspresjonizmu na literaturę rosyjską XX wieku w oparciu o wybraną twórczość takich autorów jak m. in. Aleksiej Riemizow, Andriej Bieły, Jewgienij Zamiatin, Borys Pilniak. Zwrócenie uwagi na utwory pisarzy pierwszego popaździernikowego dziesięciolecia pozwala autorowi artykułu wykazać, że ekspresjonizm de facto uformował się jako strategia artystyczna determinująca rozwój ówczesnych kierunków i prądów literackich. Summary The aesthetic principles of the expressionism and its destiny in Russian literature The influence of expressionism on the Russian literature is considered in this article, which is designated by a number of authors: A.Remizov, A.Belyj, E.Zamjatin, B.Pil'njak. Addressing to the works of the writers of the first post-October decades allows the researcher to state that expressionism became an artistic intention, which influenced trends of the literature of those years.  
19
Publication available in full text mode
Content available

Czy wszyscy znają Jasia i Małgosię? Problem kanonu baśniowego na przykładzie baśni ze zbioru Kinder- und Hausmärchen Wilhelma i Jakuba Grimmów

51%
Kowalczyk K. A.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 35
EN
[for abstract in Polish scroll down]Kamila KowalczykInstitute of PolishFaculty of PhilologyUniversity of WrocławPoland Is Everyone Familiar with Hansel and Gretel?The Issue of Fairy Tale Canon on the Example of the Fairy Tales from the Kinder- und Hausmärchen Collection by Jacob and Wilhelm Grimm Abstract:  The article considers the problems connected with the idea of fairy tale canon, with attention to the fairy tales from the Kinder- und Hausmärchen (Children’s and Household Tales) collection by Jacob and Wilhelm Grimm. Instead of a primary fairy tale or canonical fairy tale, the author proposes a concept of a fairy tale module – an imaginary structure consisting of multiple versions of a single fairy tale which functions in various registers of production and reception (traditional culture, written culture, technological culture). The article also contains a discussion of the fairy tale re-narration based on the contemporary texts of culture which modify those fairy tales and which are well-rooted in collective imagination. The fairy tales basically work as constructs whose shape is determined by other texts of culture and various media (literature, film, comic books, etc.). The article also notes the economic dimension of Grimm’s fairy tales which have been present in culture for over 200 years and which still remain subject to constant changes – the fact particularly apparent in the area of popular culture.Keywords: cultural theory, literary theory, fairy-tale theory, genology. postmodernity Abstrakt: W artykule podjęto rozważania na temat problemów związanych z pojęciem kanonu baśniowego ze szczególnym uwzględnieniem baśni ze zbioru Wilhelma i Jakuba Grimmów Kinder- und Hausmärchen. Celem tekstu jest przedstawienie propozycji badawczej, która na miejsce baśni pierwotnej czy też baśni kanonicznej proponuje pojęcie wzorca baśniowego – struktury wyobrażeniowej ukształtowanej na podstawie różnych wersji jednej baśni, funkcjonującej w różnych rejestrach nadawczych i odbiorczych (kultura tradycyjna, kultura pisma, kultura technologiczna). Ponadto, w artykule znajduje się omówienie zjawiska baśniowej renarracji na podstawie współczesnych tekstów kultury, które modyfikują doskonale zakorzenione w masowej wyobraźni baśnie. Baśnie funkcjonują przede wszystkim jako konstrukty, na których kształt mają wpływ również inne teksty kultury i różne kanały ich przyswajania (literatura, film, komiks, itd.). W pracy zwrócono również problem na wymiar ekonomiczny baśni Grimmowskich, które obecne są w kulturze już od ponad 200 lat i podlegają ciągłym transformacjom, co szczególnie jest zauważalne w przestrzeni kultury popularnej.Słowa klucze: teoria kultury, teoria literatury, teoria baśni, postmodernizm, genologia
PL
[for abstract in Polish scroll down]Kamila KowalczykInstitute of PolishFaculty of PhilologyUniversity of WrocławPoland Is Everyone Familiar with Hansel and Gretel?The Issue of Fairy Tale Canon on the Example of the Fairy Tales from the Kinder- und Hausmärchen Collection by Jacob and Wilhelm Grimm Abstract:  The article considers the problems connected with the idea of fairy tale canon, with attention to the fairy tales from the Kinder- und Hausmärchen (Children’s and Household Tales) collection by Jacob and Wilhelm Grimm. Instead of a primary fairy tale or canonical fairy tale, the author proposes a concept of a fairy tale module – an imaginary structure consisting of multiple versions of a single fairy tale which functions in various registers of production and reception (traditional culture, written culture, technological culture). The article also contains a discussion of the fairy tale re-narration based on the contemporary texts of culture which modify those fairy tales and which are well-rooted in collective imagination. The fairy tales basically work as constructs whose shape is determined by other texts of culture and various media (literature, film, comic books, etc.). The article also notes the economic dimension of Grimm’s fairy tales which have been present in culture for over 200 years and which still remain subject to constant changes – the fact particularly apparent in the area of popular culture.Keywords: cultural theory, literary theory, fairy-tale theory, genology. postmodernity Abstrakt: W artykule podjęto rozważania na temat problemów związanych z pojęciem kanonu baśniowego ze szczególnym uwzględnieniem baśni ze zbioru Wilhelma i Jakuba Grimmów Kinder- und Hausmärchen. Celem tekstu jest przedstawienie propozycji badawczej, która na miejsce baśni pierwotnej czy też baśni kanonicznej proponuje pojęcie wzorca baśniowego – struktury wyobrażeniowej ukształtowanej na podstawie różnych wersji jednej baśni, funkcjonującej w różnych rejestrach nadawczych i odbiorczych (kultura tradycyjna, kultura pisma, kultura technologiczna). Ponadto, w artykule znajduje się omówienie zjawiska baśniowej renarracji na podstawie współczesnych tekstów kultury, które modyfikują doskonale zakorzenione w masowej wyobraźni baśnie. Baśnie funkcjonują przede wszystkim jako konstrukty, na których kształt mają wpływ również inne teksty kultury i różne kanały ich przyswajania (literatura, film, komiks, itd.). W pracy zwrócono również problem na wymiar ekonomiczny baśni Grimmowskich, które obecne są w kulturze już od ponad 200 lat i podlegają ciągłym transformacjom, co szczególnie jest zauważalne w przestrzeni kultury popularnej.Słowa klucze: teoria kultury, teoria literatury, teoria baśni, postmodernizm, genologia
20
Publication available in full text mode
Content available

Przemyśleć nowoczesność jeszcze raz – i jeszcze raz. Wokół książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności

51%
Hoffmann K.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 34
EN
Krzysztof HoffmanAdam Mickiewicz UniversityPoznań, Poland Re-thinking Modernity Again – and Again Reflections on Jakub Momra’s BookWidmontologie nowoczesności [Spectrontologies of Modernity]Tekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Keywords: cultural theory, deconstructions, spectrontology, modernityPrzemyśleć nowoczesność jeszcze raz – i jeszcze raz. Wokół książki Jakuba Momry Widmontologie nowoczesnościTekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Słowa kluczowe: teoria kultury, dekonstrukcja, widmontologia, nowoczesność
PL
Krzysztof HoffmanAdam Mickiewicz UniversityPoznań, Poland Re-thinking Modernity Again – and Again Reflections on Jakub Momra’s BookWidmontologie nowoczesności [Spectrontologies of Modernity]Tekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Keywords: cultural theory, deconstructions, spectrontology, modernityPrzemyśleć nowoczesność jeszcze raz – i jeszcze raz. Wokół książki Jakuba Momry Widmontologie nowoczesnościTekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Słowa kluczowe: teoria kultury, dekonstrukcja, widmontologia, nowoczesność
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.