Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dance history
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Pamiętnik Teatralny
|
1956
|
vol. 5
|
issue 2/3
463-465
EN
The author discusses Jan Ciepliński’s book Szkic dziejów baletu polskiego [A Draft History of Polish Ballet], which is based on documents passed on to him by Leopold Filatyn and partly published by Henryk Liński in the second volume of the monograph Taniec [Dance] (ed. Mateusz Gliński, Warsaw, 1930), and supplemented by Ciepliński’s own investigations. The reviewer points out the main faults of the book: the absence of references to primary or secondary sources, the lack of structural periodisation desirable in overviews of this kind, and the absence or insufficient scope of critical analysis. The central part of the review addresses factual errors. An important point of criticism is also that due to personal motivations, Ciepliński was unfair in describing the activity of his contemporary dancers and choreographers, as well as the Polish Representative Ballet. Given the unsatisfactory quality of the book, which was published in London, the reviewer feels urged to emphasize the gaps in the domestic publishing market in the field of dance history and theory.
PL
Autorka omawia Szkic dziejów baletu polskiego Jana Cieplińskiego, powstały na podstawie materiałów przekazanych artyście przez Leopolda Filatyna, częściowo opublikowanych przez Henryka Lińskiego w drugim tomie monografii Taniec (red. Mateusz Gliński, Warszawa, 1930), i własnych poszukiwań. Jako główne usterki publikacji Cieplińskiego autorka wskazuje: brak odsyłaczy do źródeł i opracowań, przeglądowy charakter tekstu pozbawionego struktury periodyzacyjnej, a także nieobecność krytycznej analizy faktów lub jej niewystarczający zakres. Główną część recenzji stanowi omówienie błędów merytorycznych. Istotne miejsce zajmuje też wskazanie motywowanej względami osobistymi niesprawiedliwości Cieplińskiego w opisach działalności współczesnych mu tancerzy i choreografów oraz Polskiego Baletu Reprezentacyjnego. Niezadowalający poziom Szkicu..., opublikowanego w Londynie, jest dla autorki recenzji impulsem do podkreślenia luk na rodzimym rynku wydawniczym w zakresie historii i teorii tańca.
2
100%
Pamiętnik Teatralny
|
2003
|
vol. 52
|
issue 3/4
326-336
EN
The author undertakes to reconstruct the biography of Katarzyna Fröhlich (1811–1886), a graduate of the Warsaw Ballet School, who honed her talent under the tutelage of Julia Mierzyńska at Warsaw’s Teatr Wielki [Grand Theatre]. She lists the dancer’s performances, including solo parts, and cites the favourable press reviews of the “solo mazur” from the ballet Wesele polskie w Ojcowie [The Polish Wedding in Ojców]. She emphasizes the vital social function of the ballet school: poor, illiterate families chose it for their children as an opportunity to learn a profession without teaching fees and acquire social capital. She notes that Fröhlich-Bogusławska’s decision to end her career as a ballet dancer resulted from her getting married. Since the autumn of 1834, she focused on her household. Her motherhood was marked by tragedy: her son Ludwik died as a child, and the other son Władysław was exiled to Siberia. Władysław survived to become a theatre critic, and his sister Zofia became a music teacher. Drawing on previously unknown sources, the author of the article verifies the date of Fröhlich-Bogusławska’s death and restores the memory about her dancing career, faded in the course of her long life.
PL
Autorka podejmuje próbę rekonstrukcji biografii Katarzyny Fröhlich (1811–1886), absolwentki warszawskiej szkoły baletowej, w Teatrze Wielkim szlifującej talent pod okiem Julii Mierzyńskiej. Wymienia spektakle z udziałem tancerki, w tym w partiach solowych, przywołuje pochlebne opinie prasowe o „solo mazurze” z Wesela polskiego w Ojcowie. Uwypukla istotną funkcję życiową szkoły baletowej, którą  ubogie, niepiśmienne rodziny wybierały dla swoich dzieci jako szansę na nieodpłatne zdobycie zawodu i  kapitału społecznego. Podkreśla, że decyzja tancerki o zakończeniu kariery baletowej wynikała z zamążpójścia. Od jesieni 1834 Fröhlich-Bogusławska koncentrowała się na prowadzeniu domu. Doświadczyła tragedii jako matka: śmierci Ludwika w dzieciństwie i zesłania Władysława na Syberię. Władysław po powrocie z zesłania kontynuował karierę  krytyka teatralnego, jego siostra Zofia była nauczycielką muzyki. Na podstawie nowo odnalezionych źródeł autorka weryfikuje datę zgonu Fröhlich-Bogusławskiej oraz przywraca zatartą podczas długiego życia pamięć o jej baletowej karierze.
Pamiętnik Teatralny
|
1986
|
vol. 35
|
issue 4
637-646
EN
The author discusses Francis Steegmuller’s book “Your Isadora”: The Love Story of Isadora Duncan and Gordon Craig Told through Letters and Diaries Never Before Published, translated into Polish by Agnieszka Kreczmar. The author notes that its focus on Duncan and Craig’s romantic relationship pushes artistic matters into the background and perpetuates the unfair tendency to portray the dancer-choreographer in terms of her love and sex life. Based on information from Polish-language periodicals, the author lists the errors and simplifications in Steegmuller’s book. She also adds to its findings by evoking biographical details about Duncan’s public profile (the deliberate shaping of her image in the press), politics (the pro-Polish aspect of her asking the Governor General’s to leave theatre box) or her role in reforming the performing arts (her aesthetic innovations in dance and choreography). The author of the article also supplements the biographer’s findings with information about the Berlin school of Isadora and Elizabeth Duncan.
PL
Autorka omawia opracowanie Francisa Steegmullera (w tłumaczeniu Agnieszki Kreczmar) pt. „Twoja Isadora”: Historia miłości Isadory Duncan i Gordona Craiga zawarta w ich listach i dziennikach. Zauważa, że uwypuklenie w książce relacji miłosnej przesuwa na dalszy plan zagadnienia artystyczne i niesprawiedliwie utrwala definiowanie tancerki-choreografki przez pryzmat związków romantycznych i erotycznych. Sięgając do polskojęzycznej prasy, autorka wypunktowuje omyłki i uproszczenia omawianej pozycji. Ponadto pogłębia zawarte w niej ustalenia o szczegóły z zakresu kreowania wizerunku (przemyślana konstrukcja obecności prasowej artystki), polityki (propolski wymiar wyproszenia przez Duncan z loży generał-gubernatora) czy wkładu w reformę sztuk scenicznych (innowacje estetyczne tancerki-choreografki). Autorka tekstu wzbogaca ustalenia biografa również o wątki związane z berlińską szkołą Isadory i Elizabeth Duncan.
Pamiętnik Teatralny
|
1995
|
vol. 44
|
issue 1/2
173-186
EN
Based on letters from the Krzesiński family collection held at the Library of the Institute of Art, Polish Academy of Sciences, as well as Russian periodicals and other sources, the author reconstructs the details of jubilee celebrations in honour of the eminent dancer Feliks Krzesinski (1823–1905), investigating their circumstances, course, and reception. The event took place on 31st January 1888 (according to the Julian calendar) in Saint Petersburg, where the artist settled in 1852, after a successful career in the ballet of the Warsaw Government Theatres. The jubilee celebrated fifty years of his activity as an artist, including thirty-five years at Petersburg’s Mariinsky Theatre. The author of the article uses this opportunity to correct some inaccuracies perpetuated in narratives about ballet history, which often repeat blunders from original press accounts.
PL
Na podstawie listów pochodzących z archiwum korespondencji rodziny Krzesińskich, znajdującego się w zbiorach Biblioteki Instytutu Sztuki PAN, oraz rosyjskiej prasy i innych źródeł, autorka szczegółowo rekonstruuje okoliczności, przebieg i recepcję jubileuszu wybitnego tancerza, Feliksa Krzesińskiego (1823–1905). Wydarzenie, o którym mowa, odbyło się 31 I 1888 roku (wg kalendarza juliańskiego) w Petersburgu, gdzie artysta osiadł w 1852 roku, mając za sobą znaczącą karierę w balecie w Warszawskich Teatrach Rządowych. Benefis stanowił obchody pięćdziesięciolecia pracy artystycznej, w tym trzydziestopięciolecia w Teatrze Maryjskim. Przy tej okazji badaczka koryguje pewne nieścisłości, utrwalone w narracjach o historii baletu, nierzadko powtarzane za omyłkami prasowymi epoki.
EN
In his work, Wirus mobilizacji, Wojciech Klimczyk presents a history of Western Europe interpreted through the changing dancing practices, or to use Klimczyk’s own vocabulary, an owerview of subsequent social choreographies. The two sizeable volumes contain several books on related topics: a history of choreography including a history of dances; a social and political history of dancing; a history of aesthetic positions with respect to dance; kinetic analyses of paintings and dramas; an overview of philosophical reflexion with an eye to how human body is defined. Klimczyk openly refers to the scholars who have supplied him with the theoretical framework for his endeavour. His curious idea of historicity is based on Foucault’s concept of épistème; following Pierre Bourdieu, he describes the mechanisms of distinction that produce social hierarchies through dance; whereas Rancière has inspired him with the atemporal concept of the perceivable, which Klimczyk uses as an analogy for his own concept of “the movable.” All of it enables him to arrive at a more general, higher-level category of kinesis whose changeable form permeates history and manifests itself not only in artistic dance, but most of all in many other cultural spectacles.
PL
Wojciech Klimczyk w dziele Wirus mobilizacji prezentuję historię Europy Zachodniej widzianą poprzez przemiany w jej praktykach tanecznych, albo – zgodnie z językiem używanym przez Klimczyka – przegląd kolejnych choreografii społecznych. W dwóch obszernych tomach zaszyto w istocie kilka książek pokrewnych tematycznie: historię choreografii wraz z historią tańców; społeczno-polityczną oraz kulturową historię tańca; historię stanowisk estetycznych w tej dziedzinie; kinetyczne analizy obrazów i dramatów; przegląd stanowisk filozoficznych wykonany z perspektywy definiowania ludzkiej cielesności. Autor bezpośrednio wskazuje też badaczy, którym zawdzięcza ramy teoretyczne. Swoją osobliwą wizję historyczności opiera na foucaultowskiej koncepcji „épistème", za Bourdieu opisuje mechanizmy dystynkcji, „wytwarzające” tańcem hierarchie społeczne, a od Rancière’a przejmuje ponadczasowe pojęcie „postrzegalnego”, przeformułowując je w „poruszalne”. Wszystko to pozwala mu na wyprowadzenie nadrzędnej, generalizującej kategorii kinesis, manifestującej się nie tylko w tańcu artystycznym, ale przede wszystkim – w wielu innych widowiskach kulturowych.
6
80%
EN
The author discusses the history of Jan Ciepliński’s ballet company, highlighting the links between the artist’s activities and his “restless, entrepreneurial personality.” She emphasizes that his off-stage work began quite early on, with the establishment (with Halina Szmolcówna and Zygmunt Szubiakiewicz) of the ballet section of the Association of Polish Stage Artists at Warsaw’s Teatr Wielki [Grand Theatre] in 1919; he was also actively committed to raising the level of general education for dancers. The author analyses the artistic and infrastructural aspects of the work of Ciepliński’s group, which was successively based in Katowice, Poznań, and Vilnius, as well as touring actively (e.g., in Silesia, Vienna, Czechoslovakia, and Warsaw). She underscores the importance of Ciepliński’s experience from his ballet school, Teatr Wielki, and Anna Pavlova’s ballet, as well as his inspiration from Ballets Russes. She cites numerous and divided opinions regarding his choreographic inventiveness. She briefly presents the story of the Warsaw Ballet (1937) – Ciepliński’s short-lived return to the idea of an running an independent dance company. The article opens a series in which the author discusses selected interwar ensembles (see Pamiętnik Teatralny 3/4, 1996, and 3/4, 1998).
PL
Autorka omawia historię zespołu Jana Cieplińskiego, uwypuklając związki działań artysty i jego „niespokojnej, przedsiębiorczej osobowości”. Podkreśla jego wcześnie podjętą aktywność pozasceniczną: powołanie w 1919 roku w Teatrze Wielkim (z udziałem Haliny Szmolcówny i Zygmunta Szubiakiewicza) sekcji baletowej ZASP-u i działanie na rzecz podwyższenia poziomu edukacji ogólnokształcącej tancerzy i tancerek. Badaczka analizuje artystyczne i infrastrukturalne aspekty pracy grupy  stacjonującej kolejno w Katowicach, Poznaniu, Wilnie, i aktywnej objazdowo (m.in. Śląsk, Wiedeń, Czechosłowacja, Warszawa). Podkreśla znaczenie doświadczenia, które Ciepliński zdobył w szkole baletowej, Teatrze Wielkim w Warszawie i w balecie Anny Pawłowej, oraz inspiracje Baletami Rosyjskimi. Przywołuje liczne i zróżnicowane opinie na temat jego choreograficznego nowatorstwa. Skrótowo szkicuje losy Baletu Warszawskiego (1937) – krótkiego powrotu do idei samodzielnego zespołu. Artykuł otwiera cykl, w którym w Pamiętniku Teatralnym autorka omawia wybrane zespoły dwudziestolecia międzywojennego (zob. z. 3/4, 1996, i z. 3/4, 1998).
Pamiętnik Teatralny
|
2005
|
vol. 54
|
issue 1/2
185-190
EN
The author presents a selected chapter in the artistic activity of Michał Kulesza, who, having offended tsarist censors by smuggling an image of the Polish eagle into his choreographic debut (Divertissement wioślarskie [Rowing Divertissement], 1891), had to wait more than a dozen years for an opportunity to create a new work of his own. Taking advantage of the relaxation of censorship, when he was in charge of a ballet stage, he introduced into the second act of Pan Twardowski [Mr Twardowski] (1905) a polonaise procession of characters from Adam Mickiewicz’s Pan Tadeusz: The Last Foray in Lithuania. In the background, he placed a statue of the Polish Romantic bard, by which a wreath with red-and-white ribbons was laid in the dance finale. Kulesza’s next step was the premiere of Tadeusz i Zosia [Thaddeus and Zosia] (1906); the ballet based on Mickiewicz’s protagonists was performed only eight times, probably due to an intervention by the censorship, now tightened again. The author of the article discusses the ballet’s outline and the score composed by Adolf Sonnenfeld. She also attempts to reconstruct the libretto and the course of the performance, drawing on historical press accounts and a list of soloists and characters.
PL
Autorka przybliża wybrany etap twórczości Michała Kuleszy, który naraziwszy się carskiej cenzurze przez przemycenie wizerunku polskiego orła w swoim debiucie choreograficznym (Divertissement wioślarskie, 1891) musiał czekać kilkanaście lat na ponowną możliwość stworzenia własnego dzieła. Gdy pełnił obowiązki zwierzchnika baletu, skorzystał z rozluźnienia cenzury i wprowadził do drugiego aktu Pana Twardowskiego (1905) korowód polonezowy z postaciami z Pana Tadeusza, a w tle umieścił posąg Adama Mickiewicza, przy którym w finale tańca złożono wieniec z czerwono-białymi szarfami. Kolejnym krokiem była premiera Tadeusza i Zosi (1906), którą po ośmiu pokazach zdjęto z afisza, najpewniej ingerencją znów zaostrzonej cenzury. Autorka artykułu omawia założenia baletu i partyturę opracowaną przez Adolfa Sonnenfelda, a także podejmuje próbę rekonstrukcji libretta i przebiegu spektaklu na podstawie relacji prasowych oraz listy solistów i postaci.
Pamiętnik Teatralny
|
1995
|
vol. 44
|
issue 3/4
427-438
EN
The author turns to an anecdote about Warsaw ballet dancers visiting St Petersburg upon the invitation of the Russian tsar, who was enchanted by the mazurka woven by the choreographer Roman Turczynowicz into a performance of Le Diable à quatre (1847). The story is evoked by Henryk Liński in the second volume of his monograph book Taniec [Dance] (ed. Mateusz Gliński, Warsaw, 1930). The present author verifies it by investigating archive sources in Poland and – thanks to Joanna Sibilska, a student at St. Petersburg Conservatory – in Russian. She establishes the exact date and location of the Warsaw performance and cites the critic Antoni Lesznowski’s opinon about it. New details concerning the dates of the performances in Russia and names of dancers are revealed: apart from Jan Popiel, whose name is mentioned by Liński, the group that travelled to St. Petersburg included Filipina Damse, Józefina Karska, Honorata Stolpe, Karolina Straus, Arnold Gillert, Antoni Kwiatkowski, Hipolit Meunier, as well as two understudies: Antonina Koćmierowska and Leopold Majewski. The researchers reconstruct the details of their guest repertoire (including performances with Carlotta Grisi, Jules Perrot, and Marius Petipa) and its reception, as well as its impact on the St. Petersburg stage.
PL
Autorka sięga do anegdoty o wizycie w Petersburgu tancerzy i tancerek z baletu warszawskiego na zaproszenie cara, zachwyconego mazurem wplecionym przez Romana Turczynowicza do Hrabiny wieśniaczki (1847). Opowieść przytacza Henryk Liński w drugim tomie monografii Taniec (red. Mateusz Gliński, Warszawa, 1930), badaczka zaś weryfikuje ją, sięgając do zbiorów polskich, i – dzięki studentce petersburskiego konserwatorium, Joannie Sibilskiej – archiwów rosyjskich. Autorka artykułu ustala datę dzienną i lokalizację warszawskiej prezentacji oraz przywołuje opinię krytyka, Antoniego Lesznowskiego. Dookreślone zostają daty występów w Rosji i nazwiska: oprócz wskazanego w Tańcu Jana Popiela do Petersburga pojechali: Filipina Damse, Józefina Karska, Honorata Stolpe, Karolina Straus, Arnold Gillert, Antoni Kwiatkowski, Hipolit Meunier, a także para dublerska: Antonina Koćmierowska i Leopold Majewski. Badaczki  szczegółowo rekonstruują repertuar wizyty (w tym występy z Carlottą Grisi, Jules’em Perrotem, Mariusem Petipą) i jej recepcję, a także wpływ na scenę petersburską.
Pamiętnik Teatralny
|
2016
|
vol. 65
|
issue 1/2
209-224
EN
This article presents an analysis of The Wayward Daughter, famed for being the most enduring piece in the ballet repertory all over the world. Sentimentalism, which influenced ballet as well, leaving its mark on the form and content of this art, contributed also to the creation of The Wayward Daughter in 1789. The context for this study of «The Wayward Daughter» by Jean Dauberval (the ballet’s originator and first choreographer) is provided by aesthetic, philosophical and cultural views and assumptions of great eightennth-century thinkers (e.g. Jean-Jacques Rousseau and Denis Diderot). Their ideas had become foundtions for the modern art of ballet, which has also been heavily influenced by one of the greatest reformers of the art of dance, Jean Georges Noverre. His student, Dauberval, using the rules developed by his Noverre, created the comic ballet and broke the monopoly of tragic ballets in vogue at the time. Thanks to its fast-paced action, somewhat naïve yet funny plot and numerous charming choreographic sequences, «The Wayward Daughter» is entertaining even for today’s audiences. Apart from analysing how the premises of sentimentalism apply to the form and content of a ballet show, the article discusses one of the most famous 20th-century choreographies for the ballet, devised by Frederick Ashton, which is performer by many ballet companies around the world to this day.
PL
Artykuł przedstawia analizę Córki źle strzeżonej, znanej jako najdłużej utrzymujące się dzieło w repertuarze baletowym na całym świecie. Do jej powstania w 1789 roku przyczynił się sentymentalizm, który wpłynął również na balet, odciskając swoje piętno na formie i treściach tej dziedziny sztuki. Kontekstem dla niniejszego studium Córki źle strzeżonej Jeana Daubervala (pomysłodawcy i pierwszego choreografa) są estetyczne, filozoficzne i kulturowe poglądy i założenia wielkich osiemnastowiecznych myślicieli (np. Jean-Jacquesa Rousseau i Denisa Diderota). Ich idee stały się podwalinami nowoczesnej sztuki baletowej, na którą duży wpływ wywarł także jeden z największych reformatorów sztuki tańca, Jean Georges Noverre. Jego uczeń, Dauberval, korzystając z zasad opracowanych przez Noverre'a, stworzył balet komiczny i przełamał monopol modnych wówczas baletów tragicznych. Dzięki wartkiej akcji, nieco naiwnej, acz zabawnej fabule i licznym urokliwym sekwencjom choreograficznym, Córka źle strzeżona bawi nawet współczesną publiczność. Oprócz analizy relacji między założeniami sentymentalizmu a formą i treścią spektaklu baletowego, w artykule omówiono jedną z najsłynniejszych XX-wiecznych choreografii do baletu, autorstwa Fredericka Ashtona, która do dziś wykonywana jest przez wiele zespołów na całym świecie.
10
71%
Pamiętnik Teatralny
|
1976
|
vol. 25
|
issue 1/2
69-92
EN
The author discusses and extensively quotes from letters written by the dancer Feliks Krzesiński, who settled in Saint Petersburg, to his actor brother Stanisław, who stayed in Poland and worked in provincial theatres. The manuscript collection (267 letters) is held at the Library of the Institute of Art, Polish Academy of Sciences. Apart from the bothers’ exchange, it includes several letters from Matylda Krzesińska the elder, one from Michał Chomiński, and some name day cards written by children. The correspondence mentions various figures from the world of dance, such as Jan Popiel, Barbara Jaworska, Julia, Józef, and Matylda Krzesiński, Marius Petipa, and Marianna Majewska. However, it documents not only ballet life, but also the social life of Polish emigres. The author of the article proposes a thematic categorisation of this epistolographic content: family matters, Russian theatre, Polish theatre, links between ballet and politics. She also discusses at length the economic reality of the period and supplies additional facts and contexts concerning the events described in the letters.
PL
Autorka omawia i obszernie cytuje listy pisane przez osiadłego w Petersburgu tancerza Feliksa Krzesińskiego do pozostałego w kraju brata, aktora teatrów prowincjonalnych Stanisława Krzesińskiego. Kolekcja rękopisów (dwieście sześćdziesiąt siedem listów) pochodzi ze zbiorów Biblioteki Instytutu Sztuki PAN i zawiera także kilka listów Matyldy Krzesińskiej starszej, jeden list Michała Chomińskiego i kartki imieninowe pisane przez dzieci. W korespondencji można znaleźć wzmianki i informacje o takich osobach ze świata tańca jak Jan Popiel, Barbara Jaworska, Julia, Józef i Matylda Krzesińscy, Marius Petipa, Marianna Majewska; są to jednak dokumenty dotyczące nie tylko życia baletowego, lecz także szeroko rozumianej obyczajowości emigracyjnej. Autorka porządkuje zagadnienia poruszane w listach według kategorii: relacje rodzinne, teatr rosyjski, teatr polski, powiązania baletu z polityką; wiele miejsca poświęca też realiom ekonomicznym epoki. Całość pogłębiają komentarze badaczki, uzupełniającej fakty i konteksty opisywanych wydarzeń.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.