Search results

1

Return to Darkness

100%

Markiewicz M.

Anthropos?

|

2017

|

issue 26 Podróż do źródła

31-40

EN

The essay attempts to consider the relation between light and darkness. During the analysis of biblical Genesis, author points the original nature of darkness, and suggests that light is a strength of the secondary character. The author seeks a confirmation of his theses in Nietzsche's and Plato's philosophy. The power of light is to create images in our eyes. Human believes in those images and creates patterns, stereotypes and opposites upon them. Image has become the cause of existing divisions in the world. Author asks whether we are capable of returning to darkness and 'staying with the trouble' (Haraway). The gesture of closing eyes may help us to clean our gaze and retrain us in looking. Light separates us from the world, and darkness absorbs and merges everything and every being. This observation leads to New Materialist perspective, which can help us in learning the new ethics, based upon rules of darkness instead of light.

2

„Crowd”. Noktorama teatru Gisèle Vienne

88%

Tórz K.

Didaskalia. Gazeta Teatralna

|

2022

|

issue 172

84-111

EN

The author presents the theatre of Gisèle Vienne, a French-Austrian director and choreographer, as a laboratory exploiting darkness being a place for the becoming of the subject, for experiencing disturbed reality, for abolishing the opposition between the living and the dead. Exploring twilight, the director touches upon phenomena that violate the norms that in the general perception belong to the field of negativity, reveals that which is covered, that which activates the imagination. Darkness becomes a space for an intimate narration of hidden human dispositions. This article is an analysis of the performance Crowd (2017), in particular the three components that determine its structure and dramaturgy, i.e. time, light and space. The author engaged in a process of overt participant observation; she followed the rehearsals for the performance from 2016 to 2017 and created her own archive of the research process.

3

Między jasnością a ciemnością. O wybranych leksemach wyrażających intensywność światła w twórczości Janusza Stanisława Pasierba

88%

Kaptur E., Sławek J.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

|

2022

|

vol. 29

|

issue 1

35-48

EN

The poetic texts of priest Pasierb present a peculiar sensitivity to the names of colours. The author of Koziorożec ( Capricorn ) paid particular attention to the role of light, hence his works present a separate category of expressions regarding light and darkness, flash and brightness. It is the result of, among others, the culturallyconditioned evaluation of light and dark and the related axiological attitude towards the world. Also present are numerous lexemes situated in the lexical field of, for instance, red, yellow, golden, blue, black and white. The collected material shows that the names of colours present in Pasierb’s works do not so much name reality as co-create the mood of particular texts, creating as a result a set of delicate poetic impressions.

4

Co rośliny robią nocą?

88%

Wojtyla Ł., Adamiec M.

Edukacja Biologiczna i Środowiskowa

|

2013

|

issue 3

10-16

EN

Life on Earth is dependent on several factors. One of them is the light and the reactions taking place with his participation. With the reactions of photosynthesis solar energy is converted into energy of chemical bonds and in this form is transmitted from autotrophic organisms (the producers) to all organisms. The reactions of photosynthesis also produce oxygen, which is necessary for most of the organisms and used in the reactions of cellular respiration. Since plants produce energy and oxygen during the day, whether in this case the night is needed at all. And if so, what are plants doing at night? This paper describes the major physiological and biochemical processes that occur in plants under no access to light, both natural conditions (night) and in the case of artificial darkness. The answer to the question posed in the title is in the description of such processes as photosynthesis, cellular respiration, tropisms, control of the stomata opening/closing and regulation of flowering.

PL

Życie na Ziemi jest zależne od kilku czynników. Jednym z nich jest światło i reakcje zachodzące przy jego udziale. To dzięki reakcjom fotosyntezy energia promieniowania słonecznego zamieniana jest w energię wiązań chemicznych i w tej postaci przekazywana jest od organizmów autotroficznych, czyli producentów do wszystkich orga nizmów. W reakcjach fotosyntezy powstaje również tlen, który jest niezbędny dla większości organizmów i wykorzystywany w reakcjach oddychania komórkowego. Skoro rośliny produkują energię i tlen w dzień, to czy w takim razie noc jest im w ogóle potrzebna. A jeśli nawet tak, to co one robią w nocy? Praca ta opisuje najważniejsze procesy fizjologiczne i biochemiczne zachodzące w organizmach roślinnych przy braku dostępu do światła, zarówno w warunkach naturalnych (noc), jak i w sytuacji sztucznego zaciemnienia roślin. Odpowiedź na pytanie postawione w tytule pracy znajduje się w omówieniu m.in. takich procesów jak: fotosynteza, oddychanie komórkowe, ruchy roślin, regulacja otwierania/zamykania aparatów szparkowych i regulacja kwitnienia.

5

„A światłość w ciemności świeci...” Konfrontancja światłości z ciemnością w Ewangelii Janowej

75%

Piekarz D.

Verbum Vitae

|

2016

|

vol. 29

251-269

PL

Symbolika światłości i ciemności, dobrze znana autorom Starego Testamentu, występuje szczególnie często w Ewangelii Janowej. Podczas gdy łatwo jest odgadnąć, że dla Jana symbol światła odnosi się do działania Chrystusa w świecie, trudniej jest dokładnie sprecyzować symbolikę – zdecydowanie negatywną – ciemności; opinie komentatorów są bardzo podzielone. Biblijny obraz światła łączy w sobie nierozdzielnie wymiar poznawczy i moralny, światło pozwala poznać Boga, wskazuje drogę do Niego, a zarazem odsłania prawdę o ludzkich czynach, dlatego sprawcy zła unikają światła, ukrywając w mroku swoje czyny. W teologii Janowej męka Jezusa jest ukazana jako czas działania ciemności, jednak jej zwycięstwo jest tylko pozorne i bardzo krótkie: po nocy męki nadchodzi świt zmartwychwstania.

EN

The symbolism of light and darkness, well known to the authors of the Old Testament, appears particularly often in the Gospel according to St. John. While it is relatively easy to guess that for the writer the symbol of light represents the active presence of Christ in the world, it is much harder to identify precisely the symbolism – undoubtedly negative – of the darkness. On this point commentators have differed very much in their opinions. The biblical image of light joins inseparably a cognitive dimension and a moral one: the light allows us to get to know God, marking the way to Him, and at the same time reveals the truth of human deeds. That is why evildoers avoid the light, hiding their deeds in darkness. In the theology of St. John, the Passion of Christ is presented as a time when darkness prevails, yet its victory is only a brief illusion. Following the night of Passion, the dawn of the Resurrection approaches.

6

Jak mówić o Bogu w postateistycznym świecie? Analiza myśli Dietricha Bonhoeffera i jej implikacji dla wiary katolickiej

63%

Laskowska E.

Analecta Cracoviensia

|

2019

|

vol. 51

193-208

EN

The present times can be described as a post-atheism era in which people no longer ask questions about God. After years of militant atheism, is time to live “as if God did not exist” in the world. Protestant pastor Dietrich Bonhoeffer was well aware of this, whose thought is extremely popular in Protestant circles today. He presented the thesis of life in the world of etsi Deus non datetur and the postulate of non-religious Christianity. The article examines whether Bonhoeffer’s concepts can also be helpful to Catholic theologians? Can they become an inspiration in reflection on how to talk about God in the modern world? To try answer the above questions, it will be helpful to analyze the works of Bonhoeffer. In conclusion, the article will show that Bonhoeffer’s thought can be a clue to how talk about God. Becouse It reminds people of important, often forgotten aspects of Christianity. It can also by of helpful for Christians to reflect on their own faith.

PL

Obecne czasy określić można jako erą postateistyczną, w której ludzie nie zadają już pytań o Boga. Po latach wojującego ateizmu nadszedł czas życia w świecie „tak jakby Boga nie było”. Doskonale zdawał sobie z tego sprawę protestancki pastor Dietrich Bonhoeffer, którego myśl jest dziś w środowiskach protestanckich niezwykle popularna. Przedstawił on tezę życia w świecie „etsi Deus non datetur” oraz wysunął postulat chrześcijaństwa bezreligijnego. Artykuł bada, czy koncepcje Bonhoeffera mogą być pomocne również dla teologów katolickich, czy mogą stać się inspiracją w refleksji nad tym, jak mówić o Bogu we współczesnym świecie. Przy próbie odpowiedzi na powyższe pytania pomocna jest analiza dzieł Bonhoeffera. Artykuł wykazuje, że myśl Bonhoeffera może stać się wskazówką dla mówienia o Bogu, gdyż przypomina ważne, często zapominane aspekty chrześcijaństwa. Może także być pomocna dla chrześcijan w podjęciu refleksji nad własną wiarą.

7

Ciemny hieroglif, czyli o kolejnych próbach rozjaśniania Norwida

63%

Wojtasińska D.

Studia Norwidiana

|

2014

|

vol. 32

261-280

EN

The review is concerned with the book Hieroglifem zapisane. Cyprian Norwid (Noted in hieroglyphics. Cyprian Norwid) that appeared under the imprint of Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (Polish Philology Department of the University of Warsaw), and that is the outcome of the conference organized by the Warsaw Norwidological Circle. The texts by experienced Norwidologists, doctoral students and university students included in it show in how many different ways the “darkness” of the work of the author of Vade-mecum is understood. The many issues and the ways they are interpreted provoke more questions concerning the alleged Norwid’s “hieroglyphic character”.

8

Światłość w ciemności świeci i ciemność jej nie zaskoczyła / nie przyłapała”. Narracyjne uzasadnienie nowego tłumaczenia J 1,5

63%

Grochowski Z.

Studia Elbląskie

|

2016

|

vol. 17

119-133

DE

Das Verb καταλαμβάνω bei Joh 1,5 ist in der Regel als „erfassen” und „ergreifen” übersetzt. Aber dieses Wort ist anders verstanden bei Joh 12,35 (als „überfallen”, „überraschen”, „hereinbrechen”) obwohl in beiden Fällen dasselbe Subjekt ist: „die Finsternis”. In der Wahrheit handelt es sich um ein anderes Objekt: bei Joh 1,5 ist es „das Licht” und bei Joh 12,35 – „die Leute”. Nach der Meinung vom Autor dieses Artikels, kann man eine Idee zu entdecken unerwartet „überrascht” / „ertappt” zu sein auch bei Joh 1,5. Der Logik der Erzählung von Johannesevangelium und vor allem eine Szene von Gefangennanhme Jesus bei Joh 18,1 – 14, begründet dieser Übersetzung.

EN

The verb καταλαμβάνω is usually translated in Jn 1:5 as to „comprehend”, „overpower”, „overcome”. The same word, however, in Jn 12:35 is understood differently (as to „comeupon”, „overtake”, ecc.), although in both cases the subject is the same: „the darkness”. To be frank the object is different: in Jn 1:5 it is „the light”, in Jn 12:35 – „the people”. But by the opinion of the author of the article it is allowed to discover the idea of to „surprise” / „catch” / „come upon” / „overtake” also in Jn 1:5. The logic of the narrative of the Gospel of John and especially the scene of the Arrest of Jesus (Jn 18:1 – 14) authorizes this (a littleinnovatory) translation.

9

Naturalne i nadprzyrodzone znaczenie symboliki światła w malarstwie okresu baroku

63%

Bociek B.

Studia Elbląskie

|

2011

|

vol. 12

409-424

EN

The article presented the way of working of light on Baroque paintings. At the beginning it characterized the epoch itself, then it discussed the common meaning of light, the way of understanding it by medieval philosophers, afterwards by Leonardo da Vinci and Gian Paolo Lomazzo. Next it handled a subject of meaning of light for painting, including two types of it: lume particolare with origins of nature and made by human hand, and lume divino proceeded from Divine Person or supernatural event. Article also mentioned the meaning of darkness and shadows in the painting. As a example to analysis were taken paintings as follow: Rembrandt Lapidation of Saint Stephen, Murillo Saint Francis of Assisi in Prayer, Honthorst Christ before the high priest, Rembrandt Christ in Emmaus, Honthorst Adoration of the Shepherds, Rembrandt Angel Leaving the Family of Tobias and Murillo, The Conversion of Saint Paul.

10

Ciemny hieroglif, czyli o kolejnych próbach rozjaśniania Norwida

63%

Wojtasińska D.

Studia Norwidiana

|

2014

|

vol. 32

261-280

EN

The review is concerned with the book Hieroglifem zapisane. Cyprian Norwid (Noted in hieroglyphics. Cyprian Norwid) that appeared under the imprint of Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (Polish Philology Department of the University of Warsaw), and that is the outcome of the conference organized by the Warsaw Norwidological Circle. The texts by experienced Norwidologists, doctoral students and university students included in it show in how many different ways the “darkness” of the work of the author of Vade-mecum is understood. The many issues and the ways they are interpreted provoke more questions concerning the alleged Norwid’s “hieroglyphic character”.

11

Metaforyka związana z pojęciami światła i ciemności w sowieckim ideologicznym subdyskursie o kulturze w latach 1953–1957 na materiale gazety „Prawda”

51%

Zemszał P.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2017

|

vol. 29

EN

Metaphors of light and darkness belong to the most salient ways of introducing and maintaining the Manichean division into US and THEM in many kinds of discourse, including the Soviet ideological discourse on culture in the period of de-Stalinisation. The present study investigates about 400 articles on cultural matters published in the years 1953--1957 in the newspaper Pravda, characterised, among others, by a confrontational stance connected with the political and cultural turning point of the period. It deals with the metaphors of light and darkness as these were used in the then Soviet cultural propaganda. The study reveals that the metaphors were used as a means of controlling the country’s cultural life and that their application was no different from old patterns employed already in Ruthenian writings. They were harnessed to express the categories crucial to the authors the central management of culture, the leading role of certain individuals and circles in creating culture, the superiority of OUR culture over THEIRS, etc. By referring to archetypical notions the author made sure that the propagandist tricks were effective.

PL

Metaforyka związana z pojęciami jasności i ciemności należy do najbardziej wyrazistych narzędzi służących wprowadzaniu i podtrzymywaniu manichejskiego podziału na swoich i obcych w wielu dyskursach, w tym również w sowieckim ideologicznym dyskursie o kulturze okresu tzw. odwilży. Analizie poddano około 400 tekstów o tematyce kulturalnej, publikowanych w latach 1953–1957 w gazecie „Prawda”, które charakteryzują się m.in. konfrontacyjnym charakterem związanym z przesileniem politycznym oraz kulturalnym w epoce poststalinowskiej. Artykuł jest próbą analizy funkcjonowania metaforyki związanej z pojęciami światła i ciemności w sowieckiej propagandzie kulturalnej tego okresu. Okazuje się, że metaforyka ta pełniła ważną rolę w próbach odgórnego sterowania życiem kulturalnym kraju oraz że sposoby jej zastosowania bynajmniej nie odbiegają od najdawniejszych wzorców znanych piśmiennictwu ruskiemu. W badanym dyskursie metafora światła i ciemności pozwalała na wyrażenie istotnych kategorii, na których promocji zależało jego autorom centralizm zarządzania kulturą, przewodnia rola określonych jednostek i środowisk kulturalnych w kreowaniu kultury, wyższość kultury swoich nad kulturą obcych itd. Poprzez odwołanie się do pojęć archetypowych nadawca zyskiwał gwarancję skuteczności tego typu oddziaływania.

12

Nadzieja w obliczu spustoszenia kulturowego uniwersytetu: Bartleby versus American Psycho

51%

Szwabowski O.

Rocznik Lubuski

|

2021

|

vol. 47

|

issue 1

101-114

EN

The author uses Melville’s Bartleby to rethink the university culture. Bartlebyis also confronted with Bateman, who exemplifies the spirit of an organisation driven by competition. The paper raises the question of the possibility of hope and change in dark times. The utopian vision of better universities and a better world is based on the principle of redundancy and unproductivity.

PL

Autor wykorzystuje postać Bartleby’ego do przemyślenia kultury uniwersytetu. Bartleby zostaje też skonfrontowany z Batemanem, który obrazuje ducha organizacji opartej na konkurencji. W artykule postawiono pytanie o możliwość nadziei i zmiany w mrocznych czasach. Utopijna wizja lepszych uniwersytetów i lepszego świata oparta została na zasadzie zbędności i nieproduktywności.

13

Światłość niestworzona w refleksji teologicznej Metropolity Surożskiego Antoniego (Blooma)

51%

Saszko I.

|

2019

|

vol. 66

|

issue 7: Teologia ekumeniczna

151-165

PL

Niniejszy artykuł dotyczy refleksji teologicznej Metropolity Surożskiego Antoniego (Blooma) na temat Światłości niestworzonej. Z chwilą upadku prarodziców człowiek utracił zdolność bezpośredniego i pełnego uczestnictwa w niestworzonych Energiach Boskiej Światłości i z tego powodu może poznawać Jego misterium jedynie „w zmierzchu”, czyli w sposób apofatyczny. Z faktu stworzenia osoby ludzkiej na obraz i podobieństwo Boże wynika, że w każdym człowieku jest zarodek Boskiej Światłości. Dzięki relacji miłości z naszymi bliźnimi możemy odkrywać tę Światłość na ich obliczach. Cały Kościół jaśnieje Światłością niestworzoną, gdyż jest miejscem bezpośredniej obecności Boga pośród Swego Ludu. W nabożeństwach liturgicznych Kościoła prawosławnego, a szczególnie w Jutrzni i w Wieczerni, wierni antycypują pełne uczestnictwo w Światłości niestworzonej, która będzie ich udziałem na końcu czasów.

EN

The present article concerns the theological reflection of Metropolitan Anthony of Sourozh (Bloom) on the subject of the Uncreated Light. At the moment of the fall of our first parents, man lost the ability to participate directly and fully in the uncreated Energies of the Divine Light and for this reason he can only know the mystery of God “in twilight,” that is in an apophatic manner. From the fact of the creation of the human person in the image and likeness of God, it follows that in every man there is the germ of the Divine Light. Thanks to the relationships of love with our fellow men, we are able to discover this Light on their faces. The whole Church shines with the Uncreated Light, because it is the place of the direct presence of God among His people. In the liturgical celebrations of the Orthodox Church, especially in Lauds and Vespers, the faithful anticipate the full participation in the Uncreated Light, which will be their part at the end of time.

14

Inspiracja pieśnią roratnią Rorate caeli desuper w Koncercie na altówkę i orkiestrę smyczkową

45%

Fabiańska-Jelińska E., Karcz B., Tyrała R., Zając A., Delimat W., Janicki J. J., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W., Karcz B., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W.

Pro Musica Sacra

|

2018

|

vol. 16

EN

The author describes the inspiration for and background to the creation of the Concerto for viola and string orchestra. It elaborates the sphere of the composer’s inspiration: the religious period of Advent (rorate mass and its song Rorate caeli desuper) with the accompanying reflection on the symbolism of luminosity and darkness. The basic idea of sound in the concerto for viola and string orchestra was inspired by a musical quotation from the initial motif of the rorate song Rorate caeli desuper. The opening tunes of the song became the foundation for the development and shaping of the sound material in the subsequent movements of the viola concerto. The musical architecture and dramatic content of the entire piece rests on the aforementioned quote, which integrates the particular movements in accordance with the concept of unity in diversity understood as coherent input sound material whose narration is enriched by being presented in various sound contexts.

PL

Autorka opisuje inspirację i tło powstania Koncertu na altówkę i orkiestrę smyczkową. Nakreśla tło bezpośredniej inspiracji powstania utworu: religijny okres Adwentu (msza roratnia oraz pieśń Rorate caeli desuper) wraz z towarzyszącą mu symboliką światła i mroku. Podstawowa idea dźwiękowa w koncercie została zainspirowana muzycznym cytatem z pierwotnego motywu pieśni roratniej Rorate caeli desuper. Motywy otwierające utwór stały się podstawą do rozwoju i kształtowania materiału dźwiękowego w kolejnych częściach koncertu. Architektura muzyczna i dramatyczna treść całego utworu opierają się na wspomnianym cytacie, który integruje poszczególne części zgodnie z koncepcją jedności w różnorodności rozumianej jako spójny wyjściowy materiał dźwiękowy, prezentowany w różnych kontekstach, wzbogacający muzyczną narrację.

15

Mistyczna osobowość ukryta w sieci metafor w utworach Karola Wojtyły

38%

Włoczewska A.

Studia Gdańskie

|

2012

|

issue 30

15-35

PL

Spośród tekstów beletrystycznych Karola Wojtyły zachowały się dwadzieścia dwa utwory. Można je podzielić tematycznie na trzy okresy: chrześcijańsko-słowiański (1938–1940), mistyczny (1944–1952 oraz 2002), personalistyczny i zaangażowany (1952–1978). W drugim z nich, mistycznym, ujawnia się specy-czna sieć metafor obsesyjnych, powracają antynomiczne obrazy mroku i światła; nocy i blasku; ciszy i zgiełku; przestrzeni zamkniętej i otwartej; granicy i bezmiaru. Symbolizują one drogę człowieka ku Bogu, złożoną z trzech stopni: wyboru – oświecenia – wiary, które streszczają się w zmienionym nieco szyku cnót Boskich: wiary – miłości – nadziei. Widać je zwłaszcza w utworze Pieśń o Bogu ukrytym i w misteryjnym dramacie Brat naszego Boga. Taka metaforyka Wojtyły ukształtowała się pod wpływem metody medytacyjnej i poezji św. Jana od Krzyża, XVII-wiecznego mistyka hiszpańskiego. Analizy psychokrytyczna i intertekstualna pozwalają uchwycić siłę świętojanowego oddziaływania na pisma, estetykę, retorykę i techniki pisarskie przyszłego papieża.

EN

The collection of Wojtyla’s writings covers twenty-two titles. Taking into consideration their philosophical arguments and their themes, they are threefold. The first period is Slav and Christian (1938–1940); the second is mystical (1944–1952 and 2002) and the third one is personalistic and involved in social matters (1952–1978). In the writings of mystical period there is a speci-c metaphorical net that reveals Wojtyla’s hidden personality. Qe metaphors appearing frequently form antinomies: night and daylight, silence and noise, closed and open space. Qey express choice, love and faith and symbolise the man’s way to God. We can best appreciate them in two texts: Pieśń o Bogu ukrytym and Brat naszego Boga, both inspired by saint John of the Cross, the 17 century Spanish mystic. Qanks to intertextuality and Mauron’s analysis method, which is psychocritic, thwe can see that Saint John in>uenced strongly the thought, aesthetic and writing techniques of the Pope.

Refine search results

Return to Darkness

„Crowd”. Noktorama teatru Gisèle Vienne

Między jasnością a ciemnością. O wybranych leksemach wyrażających intensywność światła w twórczości Janusza Stanisława Pasierba

Co rośliny robią nocą?

„A światłość w ciemności świeci...” Konfrontancja światłości z ciemnością w Ewangelii Janowej

Jak mówić o Bogu w postateistycznym świecie? Analiza myśli Dietricha Bonhoeffera i jej implikacji dla wiary katolickiej

Ciemny hieroglif, czyli o kolejnych próbach rozjaśniania Norwida

Światłość w ciemności świeci i ciemność jej nie zaskoczyła / nie przyłapała”. Narracyjne uzasadnienie nowego tłumaczenia J 1,5

Naturalne i nadprzyrodzone znaczenie symboliki światła w malarstwie okresu baroku

Ciemny hieroglif, czyli o kolejnych próbach rozjaśniania Norwida

Metaforyka związana z pojęciami światła i ciemności w sowieckim ideologicznym subdyskursie o kulturze w latach 1953–1957 na materiale gazety „Prawda”

Nadzieja w obliczu spustoszenia kulturowego uniwersytetu: Bartleby versus American Psycho

Światłość niestworzona w refleksji teologicznej Metropolity Surożskiego Antoniego (Blooma)

Inspiracja pieśnią roratnią Rorate caeli desuper w Koncercie na altówkę i orkiestrę smyczkową

Mistyczna osobowość ukryta w sieci metafor w utworach Karola Wojtyły