Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: deceased person

Sort By:

Limit search:

Człowiek – dziecko – osoba fizyczna. Pojęcia ugruntowane w prawie cywilnym czy wymagające redefiniowania?

100%

Biały A., Kaczka P.

Roczniki Nauk Prawnych

2022

vol. 32

issue 3

7-25

At what point can we speak of the origins of a natural person – is this really the moment of birth and what does the end of the person’s existence mean – or should it be justified that this is the moment of death? Authors try to answer for two questions, which will require focusing attention on the definition of a human, child and finally also a natural person defined in Polish civil law. On the other hand, due to the fact that the concept of a natural person does not function only in the area of private law, the authors will also refer to the necessary extent to, inter alia, criminal and constitutional law, which is the intended action of the authors. It should be noted, however, that the basic scope analyzed is, however, private law.

W którym momencie możemy mówić o początku osoby fizycznej – czy to rzeczywiście moment narodzin i co oznacza koniec istnienia osoby – czy też należy uznać, że jest to moment śmierci? W prezentowanym artykule autorzy odpowiadają na te dwa pytania, co wymagało poddania analizie pojęć, takich jak: człowiek, dziecko, nasciturus, a wreszcie także osoba fizyczna zdefiniowana w polskim prawie cywilnym. Z drugiej strony, z uwagi na fakt, że pojęcie osoby fizycznej nie funkcjonuje wyłącznie w obszarze prawa prywatnego, autorzy odwołują się również w niezbędnym zakresie m.in. do prawa karnego i konstytucyjnego, co jest zamierzonym działaniem mającym na celu ukazanie oddziaływania na inne obszary prawa i jednocześnie uwypuklenie doniosłości poruszanej problematyki. Należy jednak zaznaczyć, że podstawowym analizowanym zakresem jest jednak prawo prywatne. Z oczywistych względów w opracowaniu pojęcia te były analizowane nie tylko z perspektywy prawnej, ale także medycznej i aksjologicznej. Nie sposób odpowiedzieć na postawione pytania bez odniesienia do nauk biologicznych czy poglądów filozoficznych, ponieważ omawiana kwestia nie dotyczy tylko obszaru nauk prawnych, ale ze względu na swoje znaczenie praktyczne obejmuje szeroki obszar badawczy. Jedynie tytułem przykładu – nie da się określić momentu śmierci człowieka bez odniesienia do osiągnięć medycyny w tym zakresie. Dodatkowo autorzy dokonali próby odpowiedzi na pytanie, czy art. 8 § 1 k.c. pozwala na jednoznaczny wniosek, że skoro każda osoba ma zdolność prawną od chwili urodzenia, to moment ten należy utożsamiać z uzyskaniem statusu osoby fizycznej.

Czym (a może kim?) jest osoba zmarła i o konieczności prawnego uregulowania statusu prawnego osób zmarłych – propozycja regulacji de lege ferenda

58%

Najman M.

Roczniki Nauk Prawnych

2020

vol. 30

issue 3

119-135

The legal status of deceased people is not regulated in virtually any of the democratic countries on any of the inhabited continents. There are still disputes in the doctrine about whether human corpse is a thing, as well as about the admissibility of defamation of deceased persons. Moreover, in legal circulation there is no legal definition of a deceased person, but only human corpses and human remains. The Polish criminal law criminalizes insulting the corpse, ashes, the grave or other resting place of the deceased, as well as looting it, however, no punitive libel (defamation) of the deceased person is allowed, which, however, does not result from the interpretation of the provisions of art. 212 of the Criminal Code, but adopted in the jurisprudence of the case-law line advocating the teleological interpretation of a given regulation. The lack of regulation creates numerous interpretation problems in the doctrine, including to determine the subject of protection of the crime of looting a corpse or a grave. In law, and in particular in criminal law, it is unacceptable to justify the criminalization of certain behaviors by tradition or their universal condemnation without legislative specification of the elements of the structure of the offense. Therefore, the need to regulate the legal status of deceased persons should be considered necessary under the current legal status The article has interdisciplinary character on the border between philosophy and law. It consists of three parts. In the first one, the concepts of apprehending the deceased were analyzed. The second part is a review of the literature dealing with the possibility of assigning (subjective) rights to deceased persons. The last part of the article is the author’s proposal de lege ferenda regarding the way of regulating the legal situation of a deceased person in the Polish legal system.

Status prawny osób zmarłych nie jest uregulowany w praktycznie z żadnym z państw demokratycznych na żadnym z zamieszkałych kontynentów. W doktrynie wciąż trwają spory o to, czy zwłoki ludzkie są rzeczą, jak również o dopuszczalność zniesławienia osoby nieżyjącej. Co więcej, w obrocie prawnym nie istnieje prawna definicja osoby zmarłej, a jedynie zwłok ludzkich oraz szczątków ludzkich. W polskiej ustawie karnej kryminalizowane jest znieważenie zwłok, prochów, grobu lub innego miejsca spoczynku zmarłego, jak również ich ograbienie, jednak niedopuszczalne jest karalne pomówienie (zniesławienie) osoby zmarłej, co jednak nie wynika z wykładni językowej przepisu z art. 212 k.k., lecz przyjętej w judykaturze linii orzeczniczej opowiadającej się za wykładnią teleologiczną danej regulacji. Brak regulacji stwarza liczne problemy interpretacyjne w doktrynie, m.in. dla określenia przedmiotu ochrony przestępstwa ograbienia zwłok czy grobu. W prawie, a w szczególności w prawie karnym, niedopuszczalne jest uzasadnianie kryminalizacji pewnych zachowań tradycją czy powszechnym ich potępieniem bez legislacyjnego dookreślenia elementów struktury przestępstwa. Dlatego potrzebę uregulowania statusu prawnego osób zmarłych przyjąć należy za konieczną przy obecnym stanie prawnym. Artykuł ma charakter interdyscyplinarny z pogranicza filozofii i prawa. Składa się on z trzech części. W pierwszej podane analizie zostały koncepcje pojmowania osoby zmarłej. Druga część stanowi przegląd literatury traktujący o możliwości przypisania praw (podmiotowych) osobom zmarłym. Ostatni fragment artykułu to propozycja autora de lege ferenda odnośnie do sposobu uregulowania sytuacji prawnej osoby zmarłej w polskim systemie prawa.

Refine search results

2 Roczniki Nauk Prawnych

1 Biały A.

1 Kaczka P.

1 Najman M.

1 2022

1 2020

Search results

Człowiek – dziecko – osoba fizyczna. Pojęcia ugruntowane w prawie cywilnym czy wymagające redefiniowania?

Czym (a może kim?) jest osoba zmarła i o konieczności prawnego uregulowania statusu prawnego osób zmarłych – propozycja regulacji de lege ferenda