Search results

1

Alternatywizm, dysjunktywizm i pluralizm doświadczeniowy

100%

Zięba P. J.

|

2018

|

vol. 17

|

issue 1

EN

The claim currently known as “disjunctivism” is usually interpreted in terms of exclusive disjunction. However, it can be also explicated through the lens of alternative denial. The aim of this paper is to show that the latterinterpretation is more accurate. Firstly, it reflects the core of disjunctivism more precisely. Secondly, it reduces metaphysical weight of the claim, thereby making it more plausible.

2

Dysjunktywizm i natura percepcyjnej relacji

51%

Zięba P.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2016

|

vol. 35

87-111

EN

This paper surveys selected (though arguably representative) versions of metaphysicaland epistemological disjunctivism. Although they share a common logicalstructure, it is hard to find a further common denominator among them. Two mainconclusions are: (1) a specific standpoint on the nature of perceptual relation is notsuch a common denominator, which means that it is very unlikely that all of theseviews could be refuted with a single objection; (2) contrary to what its name suggests,disjunctivism can be correctly expressed without the employment of disjunction.

3

Consciousness and Perception from Biological Externalism Point of View

51%

SCHETZ A.

Roczniki Filozoficzne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 3

147-162

EN

The aim of the analyzes carried out in this paper is to show that within the multitude of theories of perception which center their main presuppositions around the idea of action and embodiment, we can distinguish a body of approaches, which characteristically emphasize the following claims: that it is the living organism that should serve as perceiving subject; that perceptual states are not only a form of action but primarily a form of consciousness; that perceptual information is obtained by perceiving subjects from the environment by means of so-called perceptual invariants (i.e. structural indicators, which allow organisms to recognize such perceptual properties as color, shape, size, intensity of sound, type and direction of smell, tactilely given texture, etc.).

XX

Celem analiz przeprowadzanych w tym artykule jest wykazanie, że w wielości teorii percepcji, które koncentrują swoje główne założenia wokół idei działania i ucieleśnienia, możemy wyróżnić zbiór podejść, które charakterystycznie podkreślają następujące twierdzenia: że żywy organizm powinien służyć jako podmiot postrzegający; że stany percepcyjne są nie tylko formą działania, ale przede wszystkim formą świadomości; że informację percepcyjną uzyskuje się przez postrzeganie podmiotów ze środowiska za pomocą tzw. niezmienników percepcyjnych (tj. wskaźników strukturalnych, które pozwalają organizmom rozpoznać takie właściwości percepcyjne, jak kolor, kształt, wielkość, natężenie dźwięku, rodzaj i kierunek zapachu, dotykalnie sprawdzalna tekstura itp.).

4

Doświadczenie weredyczne i niepodważalność racji w dysjunktywizmie epistemologicznym Johna McDowella

51%

Bochen M.

Kultura i Wartości

|

2022

|

issue 34

183-207

DE

McDowells epistemologischer Disjunktivismus basiert auf der These vom unterschiedlichen epistemischen Status von veredischen und nicht-veredischen Erfahrungen. Einige veredische Erfahrungen können einen Fall von Manifestation darstellen, dass x F ist – McDowell glaubt, dass das Subjekt in einer solchen Situation einen unanfechtbaren Grund für den Glauben hat, dass x F ist. Im kritischen Teil des Artikels zeige ich, dass die auf diese Weise verstandene Erfahrung dem Subjekt kein unbestreitbares Recht verleihen kann, weil die Identifizierung von Erfahrung als Manifestation des F-Seins eine unzuverlässige Fähigkeit ist. Im letzten Teil des Artikels weise ich darauf hin, dass wir das Konzept der Wahrnehmungsrechtfertigung übernehmen können, ohne die Idee der Unanfechtbarkeit von Gründen akzeptieren zu müssen.

EN

McDowell’s epistemological disjunctivism is based on the thesis that veridical and non-veridical experiences have a different epistemic status. Some veridical experiences may be a case of the manifestation that x is F ― McDowell believes that in such a case, the subject has an indefeasible reason for believing that x is F takes place. In the critical part of the article, I show that experience understood in this way cannot provide the subject with an indefeasible reason, since the identification of experience as the case of the manifestation that F is x, is a fallible ability. In the last part of the article, I show that we can accept the concept of perceptual justification without the need to accept the idea of the indefeasibility of reasons.

PL

Dysjunktywizm epistemologiczny McDowella opiera się na tezie o odmiennym statusie epistemicznym doświadczeń weredycznych i nieweredycznych. Niektóre doświadczenia weredyczne mogą bowiem stanowić przypadek manifestowania się tego, że x jest F – McDowell uważa, że w takiej sytuacji podmiot dysponuje niepodważalną racją dla przekonania o tym, że x jest F ma miejsce. W krytycznej części artykułu pokazuję, że tak rozumiane doświadczenie nie może dostarczyć podmiotowi niepodważalnej racji, ponieważ identyfikacja doświadczenia jako manifestowania się tego, że jest F jest zdolnością zawodną. W ostatniej części artykułu wskazuję, że możemy przyjąć koncepcję uzasadnienia percepcyjnego bez potrzeby przyjmowania idei niepodważalności racji.

5

Putnam’s Natural Realism and Its Problems

45%

Szubka T.

Roczniki Filozoficzne

|

2024

|

vol. 72

|

issue 1

43-60

PL

Hilary Putnam (1926–2016) miał skłonność do zmieniania swoich poglądów filozoficznych oraz do ich ciągłej modyfikacji. Ostatni okres rozwoju jego filozofii jest znany jako faza realizmu naturalnego lub zdroworozsądkowego. Realizm ten został najpełniej przedstawiony w Wykładach Deweyowskich z 1994 r. Artykuł dotyczy trzech aspektów stanowiska w nich wyłożonego, a następnie ulepszanego i uzupełnianego. Wskazane są trzy trudności tego stanowiska. Po pierwsze, Putnam twierdzi, że we współczesnym sporze o realizm mamy z jednej strony do czynienia ze zwolennikami ekstrawaganckiego realizmu metafizycznego, z drugiej zaś z entuzjastami rozmaitych wersji nieodpowiedzialnego antyrealizmu. Niestety Putnamowski zarys tej debaty jest zbyt uproszczony, ponieważ jest wiele postaci realizmu metafizycznego, natomiast scalanie w jedną całość różnych odmian antyrealizmu prowadzi na manowce. Po drugie, naiwny realizm bezpośredni Putnama trudno pogodzić z zaproponowanym przez niego transakcjonalizmem w teorii percepcji. Po trzecie, przez jakiś czas Putnam był pod wpływem Wittgensteinowskiego kwietyzmu, który zniekształcał charakter wysuwanych przez niego koncepcji filozoficznych.

EN

Hilary Putnam (1926–2016) was prone to change his mind on variety of philosophical issues and almost constantly to modify his views. The last period of the development of his philosophy is known as the phase of commonsense or natural realism, eloquently presented in his 1994 Dewey Lectures. This paper is focused on three facets of his position and tries to identify three difficulties it encounters. Firstly, Putnam claims that in the contemporary realism debate we have, on the one hand, proponents of extravagant metaphysical realism, and, on the other hand, advocates of various versions of irresponsible antirealism. Unfortunately, the delineation of the debate is too coarse-grained, since there are many forms of metaphysical realism, and lumping together various antirealisms is confusing and unhelpful. Secondly, Putnam’s naïve direct realism in the philosophy of perception seems incompatible with his transactional account of perception. Thirdly, for some time Putnam was under a spell of Wittgensteinian quietism that distorted the true character of his philosophical ideas.

Refine search results

2 Roczniki Filozoficzne

1 Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

1 Kultura i Wartości

1 Studia Humanistyczne AGH

1 Bochen M.

1 SCHETZ A.

1 Szubka T.

1 Zięba P.

1 Zięba P. J.

1 2024

1 2022

2 2018

1 2016

Alternatywizm, dysjunktywizm i pluralizm doświadczeniowy

Dysjunktywizm i natura percepcyjnej relacji

Consciousness and Perception from Biological Externalism Point of View

Doświadczenie weredyczne i niepodważalność racji w dysjunktywizmie epistemologicznym Johna McDowella

Putnam’s Natural Realism and Its Problems