Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 30

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dostęp do informacji publicznej
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Dostęp do informacji publicznej odgrywa ogromną rolę w społeczeństwach demokratycznych. Umożliwia uzyskanie informacji o ważnych sprawach państwowych, działalności organów władzy publicznej, zadaniach publicznych. W Polsce prawo dostępu do informacji publicznej jako prawo konstytucyjne pojawiło się dopiero w Konstytucji z 1997 r. Do momentu uchwalenia i wejścia w życie ustawy o dostępie do informacji publicznej, art. 61 Konstytucji stanowił podstawową regulację gwarantującą dostęp do informacji publicznej. Prawo dostępu do informacji publicznej było i nadal jest rozwijane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Odegrały one ogromną rolę w ukształtowaniu granic ochrony tego prawa.
EN
The access to public information plays very important role in democratic society. He provides access to information about very important public matters, about activities of organs of public authority, public duties. The right to access to public information has been developed in Polen as a constitutional right only to the Constitution in 1997. Until the adoption and entry into force of the Act on access to public information, the Article 61 of Constitution was basic regulation which guaranteed access to public information. The right to access to public information was and is still developed in the verdicts of administrative courts. The administrative courts played very important role in configuration limits of protection this right.
PL
Celem opracowania jest przedstawienie instytucji dostępu do informacji o środo¬wisku i jego ochronie jako instrumentu zasady demokratycznego państwa prawnego. Z tego względu należy przedstawić zakres podmiotowy i przedmiotowy tego dostępu, jak również jego ograniczenia.
EN
The aim of this paper is to present the institution and its access to information on the topic of environment and of its protection as an instrument of democratic rule of law. For this reason it is needed the presentation of the subjective and objective the range of this access as well as its limitations.
PL
Ustawa o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 2176; dalej jako u.d.i.p.) stanowi, iż każdemu przysługuje, z zastrzeżeniem art. 5, prawo dostępu do informacji publicznej, a od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego. Pomimo, iż ustawa funkcjonuje w porządku prawnym blisko 20 lat w dalszym ciągu można zaobserwować duże wątpliwości dotyczące interpretacji podstawowych pojęć, mających wpływ na interpretowanie, a tym samym i stosowanie tej ustawy. Jednym z takich pojęć, jest użyte w art. 2 u.d.i.p. pojęcie „każdy”. W głosowanym wyroku NSA wskazał, iż Sąd I instancji dokonał zbyt kategorycznej interpretacji sformułowania "każdy" wychodząc z założenia, że przymiot państwowej osoby prawnej uniemożliwia wystąpienie z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej do organu. Zdaniem NSA u.d.i.p. nie pozbawia tego typu podmiotów (podmioty jednostek sektora finansów publicznych – przypis własny) w każdym przypadku możliwości wystąpienia z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. Powstaje zatem pytanie czy na tle u.d.i.p. „każdy to każdy?”, a jeśli nie, to czy „każdy” to również jednostka sektora finansów publicznych? W ocenie autora NSA przyjął błędne założenie, nie uwzględniając całej problematyki związanej z analizowanym problemem.
|
2022
|
vol. 16
|
issue 1
59-82
PL
W polskim prawie funkcjonuje od kilkunastu lat pojęcie tajemnicy telekomunikacyjnej, które zostało zdefiniowane w ustawie prawo telekomunikacyjne. Przedmiotem artykułu będzie analiza, czy uregulowania w tym zakresie spełniają wymagania konstytucyjnej zasady ochrony tajemnicy komunikowania się oraz jaka jest ich relacja do przepisów o ochronie danych osobowych. Analiza w szczególności dotyczyć będzie postanowień poświęconych tajemnicy komunikacji elektronicznej w projekcie ustawy prawo komunikacji elektronicznej, który został przygotowany w związku z wejściem w życie Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej.       
Veritas Iuris
|
2022
|
vol. 5
|
issue 1
85-97
PL
W niniejszym opracowaniu opisano zarówno obowiązki, jaki i uprawnienia organizacji związkowych i organizacji pracodawców wynikające z konstytucyjnego prawa do informacji publicznej, wskazanego w art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo to umożliwia podmiotom prywatnym sprawowanie kontroli nad działaniami realizowanymi przez podmioty władzy publicznej, a także rzeczywistą współpracę i dialog w przestrzeni publicznej. Dlatego nie dziwi fakt, że regulacja ustawowa przewiduje udział partnerów społecznych w realizacji tego prawa politycznego. Organizacje związkowe i organizacje pracodawców są zobowiązane do udostępniania informacji publicznej oraz mają prawo uzyskania dostępu do takiej informacji. Stawia to te organizacje w szczególnej pozycji, gdyż na gruncie prawa do informacji publicznej ich status wydaje się być odrębny od podmiotów prawa prywatnego i publicznego. Równocześnie tak określona pozycja partnerów społecznych w realizacji politycznego prawa konstytucyjnego zdaje się wykraczać poza wolności i prawa socjalne, z którymi tradycyjnie wiązana jest działalność tych organizacji.
EN
The present paper outlines the analysis of the judgment of the Supreme Administrative Court of December 4, 2020 (I OSK 125/19). The commented judgment is one of the series of judgments passed by administrative courts in connection with the activity of the organization „Sieć Obywatelska – Watchdog”, which in May 2018 formally requested access to public information from over 30 selected parishes in Poland. The main purpose of the requests was to obtain information on the fees and charges related to cemetery services, the amount of money earned as well as the number of buried individuals. The case law pertaining to the requests has been varied. Some of the claims made by the courts are discussed in this paper, which hopefully contributes to a broader understanding of the complexity of issues connected with running cemeteries by church legal entities. In conclusion, the author provides an assessment of the relevant responsibilities of Roman Catholic parishes as entities running religious cemeteries. He takes the view that the obligation to disclose public information applies only to cases where, in the absence of a communal cemetery, people who did not identify with the Catholic Church are buried at a Catholic cemetery.
PL
Przedmiotem niniejszego opracowania jest analiza wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 grudnia 2020 r. (I OSK 125/19). Glosowane orzeczenie jest jednym z serii wydanych przez sądy administracyjne w związku z aktywnością organizacji „Sieć Obywatelska – Watchdog”, która w maju 2018 r., zwróciła się z wnioskami do ponad 30 wybranych parafii w Polsce o udostępnienie informacji publicznej. Głównym celem tego działania było poznanie cennika usług cmentarnych, kwoty środków uzyskanych z opłat, jak również liczby pochowanych osób. Orzecznictwo dotyczące rzeczonych wniosków jest zróżnicowane. Niektóre z prezentowanych w nim tez zostały omówione w przeprowadzonej analizie, co pozwoliło szerzej spojrzeć na problematykę prowadzenia cmentarzy przez kościelne osoby prawne. W artykule dokonano oceny obowiązków parafii rzymskokatolickich jako podmiotów prowadzących cmentarze w omawianym zakresie. Autor wypowiada pogląd, że obowiązek udostępniania informacji publicznej dotyczy jedynie tych sytuacji, w których – wobec braku cmentarza komunalnego – na cmentarzu katolickim pochowane są osoby, które nie identyfikowały się z Kościołem Katolickim.
PL
Artykuł stanowi próbę przedstawienia i oceny regulacji prawnych, odnoszących się do jednego z trybów dostępu do informacji publicznej – udostępnienia informacji w drodze wyłożenia, wywieszenia lub za pomocą urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z informacją. W artykule zostały poruszone zagadnienia o szczególnym znaczeniu dla tej problematyki, takie jak: pozycja i charakter trybu dostępu, problem wyboru miejsca ogólnie dostępnego oraz obowiązków, jakie ciążą na podmiotach udostępniających, które decydują się na skorzystanie z tej drogi udostępnienia informacji.
EN
This paper is trying to outline, as well as evaluate legal regulations as regards the issue of one of the forms of access to public information – making the information accessible by laying down, hanging them or by way of device enabling the interested party to become familiar with the information. As far as the author is concerned, the paper addresses issues of great importance for this particular sphere, such as: position and character of this form, problem of the choice of generally accessible place and obligations that were imposed on entities making information accessible that decide to use this form to provide information.
PL
Artykuł koncentruje się zarówno na wybranych problemach praktycznych, jak i propozycjach zmian w trybie wnioskowym dostępu do informacji publicznej w Polsce. Dotychczasowa praktyka stosowania przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej ujawniła bowiem liczne wady i braki w obowiązującej regulacji prawnej.
EN
The article focuses on both selected practical problems and proposals of changes in the application procedure for the access to public information in Poland. Current practice of applying the provisions of the Access to Public Information Act has revealed numerous disadvantages and shortages in the existing legal regulations.
EN
In Poland, the right to obtain information on the activities of public authorities and public officers is guaranteed, in particular, in article 61 of the Constitution. Access to public information in Poland is regulated by the Act on Access to Public Information of 6 September 2001. Apart from the procedure for granting access to public information, the law regulates other important issues, such as e.g. the scope of public information, and identifies the parties responsible for granting access to public information as well as the limitations of the scope within which public information may be made available. From the citizen’s point of view, it is significant which information can be obtained, especially when the law is based on unclear, vague definitions and open catalogues. Such a situation raises practical problems that are subsequently put before administrative courts that are the proper courts to deal with such matters. The courts must clarify the meaning of notions such as public information, processed information, or the obliged party, whether a given matter is within the scope of public interest or when/if the proceedings are too lengthy. All this means that administrative courts settle issues that are rather fundamental when it comes to the access to public information. In view of the above, the critical opinions of the Act seem to be justified. It is claimed that the Act contains rules of poor quality that deviate from accepted legislative standards in Poland, and that the Act itself tends to limit its own scope. Moreover, it is also claimed that under the Act confidentiality is still more important than access to information and the Act has not been well thought over and lacks clarity, is full of internal misunderstandings, unclear terminology, provides for very long procedures related to obtaining public information, contains ambiguous principles of charging for the access to information and poor provisions regarding the Public Information Bulletin. An analysis of the above complaints has shown that they are, at least partly, true. Such a shape of one of the most important issues in the legal system, in which one need to support the Act with legislature to such extend, should be considered incorrect and changes need to be made in this area.
PL
W Polsce prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne zagwarantowane zostało m.in. w art. 61 Konstytucji. Tryb uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej reguluje ustawa z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej. Poza trybem udzielania informacji publicznej ustawa reguluje tak istotne kwestie jak zakres udzielanych informacji, określa podmioty zobowiązane do jej udzielenia oraz obszar ograniczeń tych udostępnień. Z punktu widzenia obywatela istotnego znaczenia nabiera w szczególności zakres udzielanych informacji, zwłaszcza w kontekście posłużenia się przez prawodawcę pojęciami niedookreślonymi, nieostrymi czy katalogami otwartymi. Taka sytuacja rodzi problemy natury praktycznej. Problemy te starają się rozwikłać sądy administracyjne. Są one właściwe, na mocy ustawy, w tego rodzaju sprawach. One to właśnie uściślają, co należy rozumieć pod pojęciem informacji publicznej, informacji przetworzonej, podmiotu zobowiązanego, kiedy mamy do czynienia z interesem publicznym czy przewlekłością postępowania. Tym samym należy stwierdzić, że sądy administracyjne rozstrzygają w kwestiach zupełnie podstawowych dla zagadnień związanych z dostępem do informacji publicznej. Niska ocena, jaką doktryna wystawia ustawie, w świetle przeanalizowanego orzecznictwa, wydaje się słuszna. Ustawie o dostępie do informacji publicznej zarzuca się niską, odbiegającą od przyjętego w Polsce standardu techniki legislacyjnej, jakość przepisów oraz tendencję do ograniczania zakresu jej stosowania. Ustawie o dostępie do informacji publicznej zarzuca się m.in., iż skonstruowano ją tak, że w dalszym ciągu tajemnice wydają się najważniejsze, a dostęp do informacji mniej istotny, że nie jest ona aktem kompleksowym i odpowiednio przemyślanym, jest aktem pełnym wewnętrznych niedomówień, posiadającym niejasności terminologiczne, postępowanie związane z udzieleniem informacji publicznej charakteryzuje się przewlekłością, niejednoznacznymi zasadami pobierania opłat za udostępnienie informacji oraz zbyt niską jakość przepisów w zakresie Biuletynu Informacji Publicznej. W świetle przeprowadzonej analizy uwagi tego rodzaju są, przynajmniej częściowo, prawdziwe. Takie ukształtowanie jednej z najważniejszych kwestii w porządku prawnym, polegające na konieczności wspomagania się orzecznictwem celem odczytania woli prawodawcy, należy uznać za błędne i postulować konieczne w tym zakresie zmiany.
EN
In art. 61, the Constitution of the Republic of Poland guarantees every citizen access to public information. The mode of access to the information has been regulated in the Act on access to public information. In the jurisprudence of administrative courts and legal doctrine, there were clear discrepancies in the assessment of the legal nature of the proceedings of access to public information. Basically, two statements are noticeable - the first conferring on these proceedings the jurisdictional nature; the second emphasizing the non-jurisdictional character. The considerations presented in the article lead to the conclusion that the procedure of access to public information is initiated at the request of an entity, with non-jurisdictional administrative proceedings separate from the Code of Administrative Proceedings.
PL
Konstytucja RP w art. 61 gwarantuje każdemu obywatelowi dostęp do informacji publicznej. Tryb udostępniania przedmiotowej informacji został szczegółowo uregulowany w ustawie o dostępie do informacji publicznej. W orzecznictwie sądów administracyjnych oraz doktrynie prawa zarysowały się wyraźnie rozbieżności w zakresie oceny charakteru prawnego postępowania o udostępnienie informacji publicznej. Zasadniczo zauważalne są dwa stanowiska: pierwsze przyznające temu postępowaniu charakter administracyjnego postępowania jurysdykcyjnego oraz drugie podkreślające charakter niejurysdykcyjny. Przedstawione w artykule rozważania prowadzą do wniosku, że postępowania o udostępnienie informacji publicznej są wszczynane na wniosek podmiotu zainteresowanego niejurysdykcyjnym postępowaniem administracyjnym odrębnym od Kodeksu postępowania administracyjnego.
Veritas Iuris
|
2022
|
vol. 5
|
issue 1
39-58
PL
Przedmiotem opracowania jest zagadnienie minimalnych wymogów formalnych wniosku o udostępnienie informacji publicznej w aspekcie konieczności wskazania przez podmiot występujący z żądaniem udostępnienia tych informacji danych niezbędnych do dokonania jego identyfikacji. Zgodnie z art. 2 ust. 1 u.d.i.p. prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje „każdemu”. Celem opracowania jest odpowiedź na pytanie, czy wobec takiej regulacji ustawowej istnieją podstawy do żądania od wnioskodawców udzielania dodatkowych informacji ich identyfikujących, czy też wniosek niezawierający jakichkolwiek danych w tym zakresie, czyli wniosek anonimowy, może stanowić wystarczającą podstawę do udzielenia informacji publicznej. Formułując hipotezę, że wniosek anonimowy stanowi co do zasady podstawę udostępnienia informacji publicznej, w opracowaniu analizie poddano kwestię, czy wniosek taki może pozostać anonimowy w całym procesie udzielania informacji publicznej. Przeprowadzone rozważania potwierdziły przyjętą hipotezę co do dopuszczalności wniosku anonimowego i jednocześnie pozwoliły sformułować stanowisko, że ograniczenie tej zasady może wyjątkowo mieć miejsce w przypadku udostępnienia informacji przetworzonych oraz że ustalenia w zakresie identyfikacji wnioskodawcy będą miały znaczenie również w sytuacji zaistnienia przesłanek do umorzenia postępowania lub odmowy udostępnienia informacji w całości lub w części, a w związku z tym zaistnienia konieczności wydania decyzji administracyjnej, której elementem koniecznym jest określenie jej adresata.
PL
Celem artykułu jest zbadanie obecnego stanu prawa dostępu do informacji publicznej w Polsce, z uwzględnieniem zwłaszcza przykładu list poparcia do nowej KRS. W opracowaniu odnosi się także prawo dostępu do informacji publicznej do prób instrumentalizacji prawa i zderza je ze sobą. Dzieje się to przez analizę teoretyczną prawa dostępu do informacji publicznej (w szczególności zakreślenie jego zakresu i ograniczeń), przywołującą doktrynę i orzecznictwo, a następnie odniesienie uzyskanych konkluzji do faktycznych zdarzeń związanych ze sporem o listy poparcia do KRS. Zagadnienie to ma z pewnością duże znaczenie w państwie, które konstytucyjnie opiera się na zasadzie demokratycznego państwa prawnego, świadczy bowiem o kondycji demokracji jako takiej.
EN
The purpose of this article is to examine the current condition of the right of access to public informa-tion in Poland, taking into account especially the example of lists of support for the new National Council of the Judicary (Krajowa Rada Sądownictwa, KRS). The article also relates the right of access to public information to attempts to instrumentalize the law and confronts them. It is done through a theoretical analysis of the right of access to public information, in particular by defining its scope and limitations, referring to the doctrine and jurisprudence, and then referring the conclusions obtained to the actual events related to the dispute over the lists of support to the KRS. This topic is certainly really important in a state that is constitutionally based on the principle of a democratic state ruled by law, because it testifies to the condition of democracy as such.
XX
Artykuł porusza zagadnienia związane z dostępem do usług publicznych przy pomocy nowych technologii. Jedną z nich jest informacja o zbiorach bibliotecznych. Realizacja tego typu usług prowadzona jest w bibliotekach przy użyciu produktów komercyjnych, jak również przy wykorzystaniu oprogramowania open source. W artykule przedstawiono procedury związane z przygotowaniem środowiska (Debian) do instalacji zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha oraz proces jego instalacji i konfiguracji.
EN
The article presents information about public services and access to them using new technologies. One of them is information about library collections. This type of services is realized in libraries using commercial products or open source software. The article presents procedures related to preparing the environment (Debian) for the installation of Koha integrated library system and the process of its installation and configuration.
PL
Artykuł stanowi podsumowanie najważniejszych regulacji prawa dostępu do informacji publicznej na płaszczyznach prawa międzynarodowego, unijnego, krajowego oraz dwóch wybranych krajów – Republiki Czeskiej i Republiki Federalnej Niemiec. Porównanie regulacji dotyczących prawa dostępu do informacji publicznej jako podstawowego prawa człowieka zostało dokonane za pomocą metody prawnoporównawczej. Drugą część artykułu stanowi przedstawienie badań terenowych przeprowadzonych w wybranych jednostkach organów stanowiących administracji na obszarze całego kraju, w zakresie informacji dotyczących działalności tych organów i ich posiedzeń w czasie pandemii COVID-19 oraz wykonywania w tym czasie zasady jawności działalności organów i ich dostępności dla obywateli.
EN
This article summarizes the most important regulations of the right of access to public information on the levels of international law, EU law, national law and two selected countries – the Czech Republic and the Federal Republic of Germany. The indicated comparison of regulations on the right of access to public information as a fundamental human right was made by means of a comparative legal method. The second part of the article is the presentation of field research carried out in selected units of bodies constituting the administration throughout the country, in the field of information on the activities of bodies and their meetings during the COVID-19 pandemic and the execution at that time of the principle of openness of the activities of bodies and their accessibility to citizens.
PL
Niniejszy artykuł porusza kwestię pogodzenia w ramach porządku prawnego dwóch niezwykle ważnych wartości, jakimi są jawność życia publicznego oraz ochrona prywatności. Omawiane zagadnienie jest analizowane z uwzględnieniem zarówno ustawodawstwa krajowego, jak i rozwiązań obowiązujących na poziomie europejskim. Warstwa teoretycznoprawna pracy jest poświęcona wytłumaczeniu kluczowych pojęć. W oparciu o orzecznictwo polskich sądów administracyjnych zostały kolejno wskazane przykłady sytuacji, w których udostępnienie danych osobowych w trybie dostępu do informacji publicznej było dopuszczalne. Rozważania prowadzą do finalnego stwierdzenia, że szczególnej ochronie podlegają informacje dotyczące podmiotów indywidualnych w zakresie, w jakim dotyczą ich prywatności lub tajemnicy przedsiębiorcy, jednak ograniczenie to nie obejmuje szeroko rozumianych podmiotów pełniących funkcje publiczne.
EN
This article addresses the issue of reconciliation of two paramount but opposing values which are transparency of public life and the protection of privacy under one legal system. The discussed problem is analyzed taking into account both national and European legislation. The theoretical part of the work is dedicated to the explanation of fundamental legal terms. Subsequently, basing on the jurisprudence of Polish administrative courts, authors give examples of situations in which disclosure of personal data is in compliance with the regulations on the access to public information. The considerations lead to the final statement that information on individual entities is subject to special protection to the extent that it relates to their privacy or secret of the entrepreneur. The restriction, however, does not apply to the so-called entities holding public positions.
PL
Autorka podejmuje zagadnienie realizacji przez media prawa do informacji publicznej. W artykule zostały omówione podstawy prawne realizacji prawa do informacji publicznej, która w polskim systemie prawnym poza podstawami konstytucyjnymi znajduje również swoje odzwierciedlenie w ustawodawstwie zwykłym. Podkreślona została rola, jaką spełniają wolne media w urzeczywistnianiu jawności życia publicznego. Jako że przepisy z zakresu informacji publicznej rodzą liczne wątpliwości, niezbędne było przedstawienie w artykule orzeczeń sądowych zawierających interpretację przepisów dotyczących dostępu do informacji publicznej.
EN
The chapter focuses on the right to public information and the role of media in making public life transparent. With a reference to its main goals and objectives the legal basis for the access to public information are being presented. Due to the fact that regulations on the access to public information are diffi cult to interpret, the emphasis is being put on the some useful examples from the judicature.
EN
The paper indicates what is and what is the access to public information. The view of the doctrine and jurisprudence of the objective scope of the Act on Access to Public Information was discussed, hereinafter referred to as the u.d.i.p. The subject-object criteria that must be met by public information were analyzed - the analysis was made in the context of the regulations contained in the Constitution of the Republic of Poland and in the jurisprudence of the Supreme Administrative Court, hereinafter referred to as the Supreme Administrative Court and Voivodeship Administrative Courts, hereinafter referred to as the Voivodship Administrative Court. The issue of the limitation in the scope of providing public information was discussed (Article 5 of the Act on Public Information Act). The next part of the paper presents practical issues and problems faced by entities - applicants and authorities obliged to disclose public information. The issue of the widely challenged inaction of the public administration body was raised to the voivodeship administrative courts. The most common problems arising from the analysis of such complaints are presented. Problems concerning the abuse of the right of access to public information by the parties were considered. The analysis was made on the basis of court-administrative jurisprudence, but also on the content of pleadings submitted by the parties to court proceedings. The problem of more and more frequent lodging of complaints by a large group of applicants regarding the same category of judgments to many courts in Poland was pointed out. The analysis was made on the basis of the Central Database of Decisions and Information on Cases and on this basis the scale of abuse of the right to public information was explained. In the last part of the paper, the issue of the benefit of the possibility of exercising the right of access to public information in the context of the possibility of abuse of this right was presented.
PL
W opracowaniu wskazano, czym jest i na czym polega problem nadużywania prawa w kontekście dostępu do informacji publicznej. Dokonano analizy uregulowań zawartych w ustawie o dostępie do informacji publicznej (u.d.i.p.), orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, wojewódzkich sądów administracyjnych, poglądów doktryny. Przedstawiono też i oceniono opinie organów administracji zawarte w treści pism procesowych składanych w toku postępowania sądowoadministracyjnego. Na podstawie badań systemów informatycznych sądów administracyjnych i Centralnej Baz Orzeczeń i Informacji o Sprawach zaprezentowano rekordzistów, jeśli chodzi o liczbę składanych skarg na decyzje o odmowie udostępnienia informacji publicznej, skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Przedstawiono również problemy, z jakimi borykają się organy administracji, które obowiązane są do udostępniania informacji publicznej w terminie 14 dni od pozytywnego rozpatrzenia wniosku. Rozważono problem wpływu, jaki na funkcjonowanie i pracę organów administracji ma składanie znacznej liczby wniosków o informację publiczną. Wyjaśniono, co konkretnie może kryć się pod pojęciem nadużycia prawa do informacji publicznej. Przedstawiono także rozważania dotyczące wyważenia dobrodziejstw, jakie niesie obecne unormowanie ustawy o dostępie do informacji publicznej, jak i negatywnych konsekwencji w odniesieniu do pracy organów administracji. Sformułowane zostały krytyczne oceny niektórych wniosków de lege ferenda w związku z problemem nadużywania prawa do informacji publicznej.
Veritas Iuris
|
2022
|
vol. 5
|
issue 2
45-59
EN
The Act on access to public information is a normative act which reinforces the act of citizens expressed in the Art. 61 of the Constitution of the Republic of Poland to control the authorities and entities performing public functions. It is said that this is one of the fundamental rights of a political nature since its use creates the opportunity for requesting entities to directly learn about the activities of bodies performing public tasks and independently determine whether they are rational, which later may translate into specific voting decisions. Information or knowledge is therefore an intrinsic value. In the jurisprudence of administrative courts, the desire to guarantee the widest possible access to public information is visible, because it is an important guarantee of transparency of public life in a democratic state. On the other hand, the aforementioned transparency should be combined with values such as truth, human wellbeing or justice which ought to be taken into account in the actions of the authorities. From the perspective of this transparency and universal nature of the discussed legal institution, the concept of abuse of access to public information is an interesting issue that has appeared in the jurisprudence of administrative courts. According to the jurisprudence, it consists of an attempt to use access to public information to satisfy the curiosity of the person making the request or to settle his (personal) matters with his personal interests. It is emphasized that such actions may hinder or even prevent the implementation of the basic tasks of the requested authority, therefore the value (in the form) of the generally understood public good suffers. This article attempts to present the issue of the values underlying of the right of access to public information. The paper shows how administrative courts weigh the values behind the construction of access to public information against others, with a particular focus on protecting the public interest. The analysis was carried out on the basis of the jurisprudence of administrative courts and took into consideration the position of the doctrine.
PL
Ustawa o dostępie do informacji publicznej jest aktem normatywnym konkretyzującym uprawnienie obywateli wyrażone w art. 61 Konstytucji RP do kontroli władzy oraz podmiotów wykonujących funkcje publiczne. Podkreśla się, że jest to jedno z fundamentalnych uprawnień o charakterze politycznym, bowiem przez jego zastosowanie powstają możliwości bezpośredniego zapoznania się przez podmioty wnioskujące z informacjami o działalności organów wykonujących zadania publiczne i samodzielnego stwierdzenia, czy są one racjonalne, co później może przełożyć się na konkretne decyzje wyborcze. Informacja lub wiedza stanowi zatem wartość samoistną. W orzecznictwie sądów administracyjnych widoczne jest dążenie do zagwarantowania możliwie szerokiego dostępu do informacji publicznej, ponieważ stanowi on istotną gwarancję transparentności życia publicznego w demokratycznym państwie. Ze wspomnianą transparentnością powinny natomiast łączyć się wartości takie jak prawda, dobro człowieka czy sprawiedliwość, bowiem działania organów władzy powinny być podejmowane z ich uwzględnieniem. Z perspektywy wspomnianej transparentności i powszechnego charakteru omawianej instytucji prawnej interesującym zagadnieniem, które pojawiło się w orzecznictwie sądów administracyjnych, jest koncepcja nadużywania dostępu do informacji publicznej. Zgodnie z orzecznictwem polega ono na próbie korzystania z instytucji dostępu do informacji publicznej dla zaspokojenia ciekawości osoby wnoszącej lub też załatwienia jej osobistych interesów. Podkreśla się, że takie działania mogą utrudniać lub nawet uniemożliwiać realizację podstawowych zadań organu, do którego się zwrócono, zatem cierpi na tym wartość w postaci ogólnie pojętego dobra publicznego. Niniejsze opracowanie stanowi próbę przybliżenia zagadnienia wartości leżących u podstaw prawa dostępu do informacji publicznej oraz pokazuje, w jaki sposób sądy administracyjne ważą wartości stojące za konstrukcją dostępu do informacji publicznej z innymi, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony interesu publicznego. Analiza została przeprowadzone na podstawie orzecznictwa sądów administracyjnych oraz przy uwzględnieniu stanowiska doktryny.
|
2022
|
vol. 17
|
issue 19 (1)
315-328
EN
The paper aims to present a definition of public information in the Polish legal order, guarantees of openness under the democratic rule of law, and scope of openness in activities of local government organisations, and to analyse regulations concerning operation of local government units at the time of COVID-19 pandemic. The analysis is based on the doctrine, decisions of administrative courts, and practice of public administration.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie definicji informacji publicznej w polskim porządku prawnym, gwarancji zasady jawności w demokratycznym państwie prawnym, zakresu jawności działania jednostek samorządu terytorialnego oraz analiza przepisów w zakresie jawności działania jednostek samorządu terytorialnego w czasie pandemii COVID-19. Analizy zostaną przeprowadzone na podstawie stanowiska doktryny, orzecznictwa sądów administracyjnych i praktycznego działania administracji publicznej.
PL
Artykuł dotyczy prawa do prywatności jako wyjątku od dostępu do informacji publicznej, który wynika z ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Celem jest zbadanie, jak polskie prawo reguluje relacje pomiędzy dwiema wartościami: wolnością informacji a prawem do prywatności. Jest wiele sytuacji, w których prawo do prywatności, jako wyjątek od dostępu do informacji, może się pojawić. Artykuł dotyczy szczególnie jednego problemu, mianowicie kiedy wnioskodawca żąda udostępnienia informacji publicznej, która może stanowić informację ze sfery prywatnej osoby pełniącej funkcję publiczną. Zasygnalizowany problem jest bardzo aktualny, zwłaszcza w świetle niedawnego wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego do Trybunału Konstytucyjnego, który dotyczy prawa do prywatności osób wykonujących funkcje publiczne. Autorka wskazuje, że mimo iż Polska zapewnia dostęp do informacji i prawo do prywatności, to jednak władze publiczne i sądy mają problem z wyznaczeniem właściwych relacji pomiędzy prawem do informacji a prawem do prywatności osób pełniących funkcje publiczne. Jest to spowodowane przede wszystkim użyciem przez ustawodawcę ogólnych pojęć, które są interpretowane w drodze wykładni sądowej.
EN
The article discusses the right to privacy as an exemption from freedom of information in Poland as specified in the Act of 6 September 2001 on access to public information. The aim is to examine how Poland regulates the relationship between two important values: freedom of information and the right to privacy. There are many situations where the right to privacy as an exemption from freedom of information occurs. The article however is focused specifically on the issue where a requester asks for public information that may relate to the privacy of persons performing public functions. This problem is valid, especially in the light of the recent application of the First President of the Supreme Court to the Constitutional Tribunal which touches upon the right to privacy of persons performing public functions. The author argues that although Poland assures freedom of information and the right to privacy, Polish public authorities and courts have a problem striking the right balance between those two values. This is primarily the result of general terms used by the legislator, which must be explained through a judicial interpretation.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.