Search results

1

Gatunek short stories w nauczaniu literatury światowej. Zarys idei dydaktycznej dla studiów filologicznych

100%

Gębuś S.

Postscriptum Polonistyczne

|

2021

|

vol. 28

|

issue 2

EN

The reason for writing this article was the belief that the practice of teaching world literature as part of Polish studies needs to be reformed. According to the author’s postulates and proposals, this practice should be based on the one hand on a modern teaching methodology, and on the other hand on specific principles concerning course reading selection. The methodological change should involve placing emphasis on the application of teaching practices enabling students to effectively acquire a set of skills defined as reading competence, i.e. above all proficiency in the analysis and interpretation of literary texts and in the sphere of the broadly perceived understanding of literature. In turn, the rules concerning the change in the course reading selection are related to the postulate of geographical and historical expansion of the spectrum of works discussed during the world literature course. In addition, these courses can be used to give studentssome additional universal skills, useful in today’s labour market, also outside the field of Polish studies. The assumptions are in part exemplified by the teaching concept model included in the article, based on the use of short stories. The choice is related to the belief that this particular genre is highly useful in class at university, and at the same time to the desire to draw attention to it as material that can potentially be used in the teaching of this subject.

PL

Przyczyną powstania niniejszego artykułu jest przekonanie o konieczności zreformowania praktyki nauczania literatury światowej na studiach polonistycznych. Zgodnie z postulatami i propozycjami autora, praktyka ta powinna zostać oparta z jednej strony na nowoczesnej metodyce nauczania, z drugiej zaś na określonych zasadach dotyczących wyboru lektur kursowych. Zmiana w sferze metodycznej powinna wiązać się z położeniem nacisku na stosowanie praktyk dydaktycznych umożliwiających efektywne nabywanie przez studenta zespołu umiejętności określonych nazwą kompetencji czytelniczej, czyli przede wszystkim biegłościw zakresie analizy i interpretacji tekstów literackich oraz w sferze szeroko pojętego rozumienia literatury. Reguły dotyczące zmiany doboru lektur wiążą się natomiast z postulatem geograficznego i historycznego rozszerzenia spektrum utworów omawianych w trakcie zajęć z literatury światowej. Ponadto, zajęcia te można wykorzystać dla dodania studentom pewnych umiejętności o charakterze uniwersalnym, przydatnych na współczesnym, także pozapolonistycznym, rynku pracy. Częściową egzemplifikację założeń stanowi zawarty w artykule przykładowy koncept dydaktyczny, oparty na wykorzystaniu tekstów literackich należących do krótkiej prozy (short story). Wybór związany jest z przekonaniem o wysokiej użyteczności właśnie tego gatunku na wykładach i zarazem z chęcią zwrócenia na niego uwagi jako na materiał do ewentualnego wykorzystania w dydaktyce tego przedmiotu.

2

„Czytanie nie gryzie, ale…” Postawy gimnazjalistów wobec literatury

71%

Janus-Sitarz A.

Edukacja

|

2015

|

issue 1(132)

97–116

PL

Na podstawie wyników badania Dydaktyka literatury i języka polskiego w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej podjęto w artykule próbę odpowiedzi na pytania: Jakie postawy wobec lektur szkolnych i pozaszkolnych deklarują uczniowie oraz jakie są uwarunkowania tych postaw? Jakie są różnice w postawach czytelniczych chłopców i dziewcząt? Jaką rolę w rozwijaniu czytelnictwa odgrywa internet i odbiór internetowych form twórczości? Jakie informacje, przydatne nauczycielom do motywowania do lektury, można znaleźć w rozprawkach gimnazjalistów na temat czytania? Podstawą analizy jakościowej były informacje uzyskane z ankiet oraz wywiadów (indywidualnych i grupowych) przeprowadzonych wśród uczniów, ich nauczycieli, opiekunów i bibliotekarzy. Wyniki wskazują na szanse przełamywania bezradności polonistów w zachęcaniu młodych ludzi (szczególnie chłopców) do lektury, poprzez poszukiwanie nowych mechanizmów motywacyjnych, uwzględniających potrzeby i pragmatyzm młodego pokolenia, a także jego przyzwyczajenie do interaktywności.

XX

The article is drawn from interviews and a questionnaire survey conducted on lower secondary school pupils, their teachers, parents and librarians and from analysis of student essays on reading. It attempts to answer a few pivotal questions: What kind of attitudes are reported by lowe secondary school pupils to compulsory and non-compulsory literature, and what conditions those attitudes? What are the differences between the reading attitudes of boys and girls? What is the role of the internet in developing readership? What information useful for teachers to motivate pupils to read literature can be found in the students’ essays on perception of reading? Results point to the opportunity for a break-through for Polish language teachers to attract young people, particularly boys, to reading, by looking for new approaches to motivation which respect the needs and pragmatism of their generation and their familiarity with interaction.

3

Literatura podróżnicza na polonistycznych kursach literatury światowej. Propozycje dydaktyczne

71%

Gębuś S.

Postscriptum Polonistyczne

|

2021

|

vol. 27

|

issue 1

289-306

EN

Texts classified as travel literature remain underused material in the teaching of world literature, as well as within Polish studies. This article attempts to rectify this by formulating an original teaching proposal. It is intended to help construct curricula for future courses on world literature in Polish studies. In terms of genre, the proposal is based on the use of a wide range of foreign travel writing originating in different cultural environments and historical periods, and representing various literary genres. With reference to teaching methods, this proposal is based on the simultaneous and coordinated use of two modern teaching techniques: presenting students with tasks requiring creative thinking and with open-ended problems intended to provoke intellectual effort. Student activity, supervised by the teacher, thus becomes one of the main objectives of the class. The form of teaching that is most conducive to the realisation of this teaching proposal is a conversation-based class and lecture. Both facilitate effective, multi-vectorial intellectual interaction and team work.

PL

Teksty zaliczane do literatury podróżniczej pozostają materiałem niedostatecznie wykorzystywanym w dydaktyce literatury światowej, a także w obrębie studiów polonistycznych. Niniejszy artykuł stara się wyjść naprzeciw takiemu stanowi rzeczy, formułując autorską propozycję dydaktyczną. W zamierzeniu ma ona pomóc w konstruowaniu programów przyszłych kursów literatury światowej na studiach polonistycznych. W planie genologicznym bazuje ona na wykorzystaniu szerokiej gamy zagranicznych utworów podróżopisarskich, pochodzących z różnych kręgów kulturowych i odmiennych epok historycznoliterackich oraz reprezentujących rozmaite gatunki literackie. Z kolei w planie wykonawczym jej istota dydaktyczna bazuje na jednoczesnym i skoordynowanym wykorzystaniu dwóch nowoczesnych technik nauczania: sformułowaniu zadań o charakterze kreacyjnym oraz na postawieniu otwartych pytań o charakterze problemowym, mających sprowokować studentów do wysiłku intelektualnego. Aktywność studentów staje się dzięki temu jednym z głównych celów zajęć dydaktycznych, prowadzonych przez nauczyciela kontrolującego całość tak sprofilowanego procesu dydaktycznego. Formą nauczania najbardziej sprzyjającą realizacji tej idei dydaktycznej staje się zaś konwersatorium lub wykład konwersatoryjny, które ułatwiają efektywną, wielowektorową interakcję intelektualną i współpracę zespołową.

4

W kierunku pełni. O literaturze światowej na studiach germanistycznych

71%

Gębuś S.

Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne

|

2017

|

vol. 13

|

issue 3

8-54

PL

Artykuł podejmuje rozważania dotyczące zajęć z literatury światowej na filologii germańskiej. Wskazuje się w nim na korzyści płynące z rewitalizacji tego przedmiotu w germanistycznej dydaktyce. Stanowiąc wyłącznie kadłubową i otwartą wobec dyskusji propozycję, tekst porusza ponadto niektóre istotne kwestie praktyczne dotyczące formalnego i treściowego ukształtowania kursu literatury światowej w ramach studiów germanistycznych.

EN

Cyprus issue is an important part of Turkish foreign policy concept as an element of imperial politics remain after the collapse of the Ottoman Empire. Today, the Cyprus problem engage Turkey, the European Union the United States and the global community. Policy towards Cyprus is only part of Ankara's relations with Brussels, which cover a wide range of economic, political and security issues. Cyprus problem is a direct factor in bilateral relations and determines the dynamics of progress in Turkey's accession negotiations, is also a cause of diplomatic strategy, which established the crucial problem in the relations between Turkey and the European Union. The case of Cyprus showed a real limits of partnership relations between Muslim, authoritarian Turkey and liberal, Christian Europe.

5

O zagrożeniach świata zamkniętego w jednoznacznych opozycjach na podstawie gimnazjalnych wypowiedzi interpretacyjnych

60%

Tomaszewska G. B.

Edukacja

|

2015

|

issue 2(133)

58–67

PL

Przedmiotem artykułu jest refleksja nad konsekwencjami wynikającymi z odrzucania aksjologicznej niejednoznaczności poza sferę przeżyć i doświadczeń, dostrzeżona w wypowiedziach uczniów szkół gimnazjalnych udzielanych w ramach badania Dydaktyka literatury i języka w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej. Wskazuje się na negatywne konsekwencje wynikające z interpretowania obrazu świata przedstawionego w Balladynie Juliusza Słowackiego i Pamiętniku z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego jako zamkniętego w wartościach skrajnie opozycyjnych. Zwraca się uwagę, że jedną z tych konsekwencji może być wyobcowanie ucznia z realnej rzeczywistości. Inną – przekształcenie wartości w zbiór antywartości wykluczających jakiekolwiek porozumienie międzyludzkie. Budowanie własnej przestrzeni aksjologicznej na ich podstawie może odbywać się tylko kosztem dyskredytacji wartości cudzych, którym z góry odmawia się prawa do istnienia. W takiej przestrzeni brakuje miejsca na dialog z wartościami innymi niż wyznawane.

EN

The article considers the consequences of abandoning the axiological ambiguity beyond the sphere of human reflection and experience (including that impinging on students – as shown by analytical and interpretive material). The inherent hazards of creating an image of a world closed in extreme binary oppositions is pointed out. It is shown to risk human (student) alienation from reality and a shift of this reality and the human into artificial formations. Another risk is transformation of values into a set of anti-values which exclude any interpersonal agreement. This may result in a situation in which construction of personal axiological space only occurs at the expense of discrediting values of others and denying their rights to hold them in the first place. In effect, another world is created, in which there is no place for the human being.

6

Kulturowe przestrzenie szkolnego dyskursu tożsamościowego na przykładzie edukacji polonistycznej w gimnazjum

60%

Kaniewski J.

Edukacja

|

2014

|

issue 1(126)

5–13

PL

W artykule podejmowane są kwestie międzypokoleniowego przekazu dziedzictwa kulturowego. Autor zastanawia się, jaką rolę w tym procesie odgrywa szkoła. Analizując podstawę programową, stara się zrekonstruować ramy, jakie tym działaniom wyznacza polityka oświatowa. Wskazuje, że oficjalne zalecenia stanowią tylko jeden z elementów szeroko rozumianego dyskursu kształtującego tożsamość indywidualną, społeczną i kulturową nastolatka. Dlatego też próbuje określić miejsce oficjalnego dyskursu w obrębie innych wypowiedzi docierających do ucznia gimnazjum i ocenić atrakcyjność przekazu szkolnego w kontekście innych narracji objaśniających świat. Autor odwołuje się do edukacyjnych doświadczeń wprowadzania w tradycję kulturową na przestrzeni czterdziestu ostatnich lat, wskazując te rozwiązania, które uwzględniają rolę ucznia jako podmiotu kształtującego swoją tożsamość. Podkreślana jest rola, jaką w procesie edukacyjnym mogą odegrać narracyjne koncepcje objaśniania świata.

EN

In the text, the question of inter-generational transmission of cultural heritage is addressed, with the focus on the role played by the school in that process. Through an analysis of the national educational programme, an attempt is made to reconstruct the role of national education policy in the framework. It is pointed out that official recommendations constitute only one element of the broadly defined discourse that shapes the individual, social and cultural identity of an adolescent. There-fore, an attempt is made to determine the position of the official discourse among other messages reaching the student and to assess the appeal of the concept as presented by schools in context of other narrations. Educational experiences relevant to the introduction of cultural tradition over the last forty years are referred to throughout the text and approaches accepting the role of a student as a subject creating their own identity are highlighted. Given all those observations, emphasis is placed on the role played in the education process by narrative concepts that help to explain the world.

7

Krasicki w szkole a Krasicki szkolny – o (nie) omawianiu sylwetek twórców w liceum

60%

Słoma P.

Acta Humana

|

2018

|

vol. 9

EN

The article aims to discuss the ways of introducing students to the subject matter related to the profiles of the most outstanding Polish writers functioning in the school space. The article embraces some elements of Ignacy Krasicki's work. On the basis of the literary scholar's diagnoses, the issue of school readings and school humanistic reflections was distinguished. The whole is an attempt to answer the question – how to reconcile the contemporary experience of students with the material in force at school? Issues oscillating around of anthropology of literature, philosophy and media studies – included in the didactic perspective – bring closer to the visualization of universal issues that constitute a useful context in education. A wide range of considerations – concerning both metaphysical reflection and the flow of information in the media – is intended to underline the important function of contemporary dialogue with tradition in Polish language classes.

PL

Artykuł ma na celu omówienie funkcjonujących w przestrzeni szkolnej sposobów wprowadzania uczniów w tematykę związaną z sylwetkami najwybitniejszych pisarzy polskich. Osią tekstu stały się elementy twórczości Ignacego Krasickiego. Na podstawie rozpoznań literaturoznawców wyodrębniona została problematyka szkolnych odczytań i szkolnych refleksji humanistycznych. Całość stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób pogodzić współczesne doświadczenia uczniów z materiałem obowiązującym w szkole? Wiedza z pogranicza antropologii literatury, filozofii i medioznawstwa – ujęta w perspektywie dydaktycznej – przybliża do uniwersalnych zagadnień, stanowiących przydatny kontekst w edukacji. Szeroki zakres rozważań, dotyczących zarówno refleksji metafizycznej, jak i obiegu informacji w mediach, ma za zadanie podkreślić ważną funkcję dialogu współczesności z tradycją na lekcjach języka polskiego.

8

Rezeption literarischer Texte im Unterricht Deutsch als Fremdsprache: Kulturell homogene und heterogene Gruppen im Vergleich am Beispiel der Erzählung von Wolfgang Borchert Die Katze war im Schnee erfroren

60%

Misiek D.

Colloquia Germanica Stetinensia

|

2009

|

issue 16

99-110

PL

Artykuł przedstawia wyniki eksperymentu dotyczącego recepcji niemieckojęzycznego tekstu literackiego, przeprowadzonego za pomocą metody głośnego myślenia (WEIDLE/ WAGNER 1982) wśród osób uczących się języka niemieckiego jako obcego. Eksperyment został przeprowadzony zarówno w grupie wielokulturowej, jak i w śród polskich studentów. Wyniki wskazują na znaczne różnice w recepcji tekstów literackich w obydwu grupach. Sformułowane przez autorkę wnioski z eksperymentu dotyczą przede wszystkim sposobu pracy z obcokulturowymi tekstami literackimi na lekcji języka niemieckiego.

9

Lire autour du littéraire pour lire la littérature

60%

Riquois E.

Neofilolog

|

2022

|

issue 59/1

53-65

EN

Reading literature in a foreign language can present several difficulties for learners. In order to facilitate this activity, we suggest using “literary documents” which help to prepare for reading and understanding and which help to develop students’ self-confidence. The objective is to establish reading skill in a foreign language through the transfer of strategies and the acquisition of contextual knowledge. Based on experiments carried out with several groups of students of French, we were able to observe greater autonomy and better understanding of the texts read.

10

A LITERATURA? EPOKI DAWNE W ODBIORZE LICEALISTÓW - ROZPOZNANIA

60%

Słoma P.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2019

|

issue 9

467-478

PL

Cel badań. Próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób postrzegana jest literatura epok dawnych z perspektywy uczniów pierwszych klas liceum. Wykorzystanie zdobytych informacji na rzecz dydaktyki języka polskiego. Metodologia. Bazę wyjściową podjętych rozpoznań stanowiły wyniki badania ankietowego przeprowadzonego w liceach pod koniec roku szkolnego 2017/2018 wśród pierwszoklasistów z wielkopolskich szkół. Analizę uzyskanego materiału poprzedziła diagnoza obecności samej literatury w wymaganiach programowych przeznaczonych dla pierwszej klasy oraz analiza wymagań stawianych na maturze. Ostatni etap rozważań – oparty na wynikach uczniowskich ankiet – ujęty został w perspektywie możliwości antropologiczno-kulturowego ujęcia szkolnej literatury epok dawnych. Wyniki. Analiza uczniowskich odpowiedzi pozwoliła zauważyć, że literatura nie stanowi częstego punktu odniesienia dla uczniów kończących pierwszą klasę liceum. Informacje zgromadzone podczas całorocznej nauki na przedmiocie język polski oscylują pomiędzy kwestiami wizualności epoki a indywidualnymi upodobaniami. Nie łączą się jednak bezpośrednio z przedmiotem - bliżej im do uczniowskiej recepcji kultury popularnej lub ogólnych skojarzeń, które uniemożliwiają pozytywną ocenę uczniowskich kompetencji w odbiorze i rozumieniu epok literackich. Wnioski. Antropologiczne ujęcie uczniowskich refleksji pozwala na wstępne opracowanie metod pracy skupiających się na tekstach literackich już od epok najdawniejszych. Życie człowieka epok dawnych, uwikłanego w swoją kulturę, nie musi stanowić bariery uniemożliwiającej współczesnemu licealiście zrozumienie tekstów dawnych.

EN

Aim of the research. An attempt to discover how the literature of former eras is perceived by first-year high school pupils, and to use the information obtained to improve the teaching the Polish language. Methodology. The basis for the diagnosis was the results of a survey among first-year high school pupils in Wielkopolska at the end of the 2017-8 school year. The analysis of the material obtained was preceded by a diagnosis of the presence of the literature itself in the program requirements for the first class, as well as an analysis of the requirements set by the "new" high school diploma. The last stage of considerations, based on the results of students' surveys, was formulated from the perspective of the possibilities of an anthropological and cultural approach to the school literature of former eras. Results. Analysis of the students' responses has shown that the literature is not a frequent reference point for students finishing their first year of high school. Information gathered during the year-long study on the subject of the Polish language oscillate between the issues of visuality of the era and individual preferences. However, they are not directly connected with the subject. They are closer to the student reception of popular culture or general associations, which make it impossible to positively assess pupil competence in the reception and understanding of literary epochs. Conclusion. The anthropological view of student reflections allows for the preliminary development of working methods which postpone old tests beyond the space of obligatory content preceding "real" literary lessons. On the contrary, the life of a man of ancient times, entangled in his culture, is not strictly distant from student experience.

11

Czytanie jako podróż – perspektywa edukacyjna

48%

Rusek M.

Edukacja

|

2012

|

issue 2(118)

44-51

PL

Artykuł przedstawia doświadczenie czytelnicze jednostki z perspektywy dydaktyki literatury. Analogia czytania i podróży służy postawieniu pytań o wolność ucznia jako czytelnika, prywatność i niepowtarzalność indywidualnego aktu lektury i miejsce tego aktu w procesie edukacji, co prowadzi do pytania podstawowego: czy czytelnik potrzebuje szkoły? W centrum rozważań odwołujących się do prac Certeau, Izera, Nietzschego znalazły się następujące problemy: zmiana statusu oraz funkcji literatury we współczesnym życiu społecznym i indywidualnym; odmowa czytania, utrwalanie postawy bierności przez praktyki edukacyjne; utożsamianie wiedzy o literaturze z doświadczeniem jej odbioru. Wnioski koncentrują się wokół redefiniowania celów kształcenia literackiego, ukazywania czytania jako potrzeby egzystencjalnej, czytelniczej wolności i odpowiedzialności; roli szkoły w budowaniu czytelniczych kompetencji oraz zakresu i formy działań nauczyciela. Autorka postuluje zmiany strukturalne, które pozwoliłyby na wprowadzanie różnorodnych rozwiązań organizacyjnych i typów zajęć poświęconych literaturze.

EN

The article deals with teaching literature in the context of individual reading experience. Creating the analogy between reading and journey, questions are posed about the student’s freedom as reader, privacy and the uniqueness of the act of individual reading in the educational process. This culminates with the basic question of whether a reader needs school. The main analysis, supported by references to works of Certeau, Izer and Nietzsche, concentrates on the problems of change of status and function of literature in contemporary life, both social and individual, rejection of reading, preservation of passive attitude through educational routine and identification of knowledge about literature with the experience of its reception. Conclusions concentrate on redefinition of the aims of literary education, presentation of reading as an existential need and also deal with the reader’s freedom and responsibility, the role of school in building the reader’s competence, as well as with the range and form of the teacher’s activity. The author postulates structural changes which would allow introduction of a variety of organizational solutions and classes focusing on literature.

12

Kinder auf der Flucht – literaturdidaktisches Potenzial von Michael Köhlmeiers Roman Das Mädchen mit dem Fingerhut

48%

Jeleč M.

Wortfolge. Szyk Słów

|

2021

|

issue 5

1-16

PL

Dyskutowany w ostatnich latach w przestrzeni publicznej temat ucieczki ma swoje miejsce w literaturze. Powieść Michaela Köhlmeiera Das Mädchen mit dem Fingerhut (2016), której bohaterką jest mała dziewczynka przybywająca do obcej sobie społeczności, podejmuje takie tematy jak: obcość, niemoc językowa, integracja dzieci i młodzieży w nowym środowisku. Narracyjne konstrukcje procesów migracyjnych, problemu ucieczki oraz doświadczenia obcości we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej mają duży potencjał wychowawczy oraz dydaktyczny: opierając się na literaturze poświęconej tematowi ucieczki, możliwe jest bowiem nie tylko rozwijanie umiejętności analizy tekstu literackiego, ale także kompetencji interkulturowej oraz uwrażliwienie uczniów na kompleksowe problemy teraźniejszości. Odnosząc się do aspektów społecznych związanych z problemem ucieczki, autorka artykułu analizuje powieść M. Köhlmeiera z perspektywy literaturoznawczej oraz dydaktyki literatury. Przydatność i zasadność wykorzystania omawianej powieści na lekcji literatury analizowane są przez pryzmat modeli teoretycznych Spinnera (kompetencja interkulturowa) oraz Byrama (kompetencja literacka).

EN

This article examines the relevance of Michael Köhlmeier’s novel Das Mädchen mit dem Fingerhut (2016; Girl with Thimble) to literary didactics. The novel focuses on issues such as escape, alienation, linguistic deprivation, and the integration of children and young people into new environments. Narrative representations within German literature of migration and of the issue of escape from the experience of alienation have significant didactic and educational potential. Literature that addresses the theme of escape creates an opportunity for students not only to develop skills in literary analysis, but also to acquire intercultural competence and to become more sensitive to the complex issues of the contemporary world. Addressing social aspects of escape, the author of this article analyses Köhlmeier’s novel from the perspectives of literary studies and literary didactics. Two theoretical models have been used as prisms through which to justify the usefulness of this novel in a literary studies classroom: Byram`s model for describing intercultural competencies and Spinner’s model of intercultural competence.

DE

Michael Köhlmeiers Roman Das Mädchen mit dem Fingerhut (2016) über das Ankommen und Leben eines Flüchtlingskindes in einer fremden Gesellschaft greift die Themen Fremdheit, Sprachunfähigkeit, Integration von Kindern und Jugendlichen auf. Die narrative Gestaltung von Migrations- und Fluchtprozessen sowie die Darstellung von Fremdheitserfahrungen in der zeitgenössischen deutschsprachigen Literatur birgt bekanntlich ein pädagogisches Potenzial und einen didaktischen Mehrwert in der Hinsicht, dass die Behandlung von Fluchtliteratur im Unterricht über die Entwicklung textanalytischer Kompetenzen hinaus insbesondere das interkulturelle Lernen und die Sensibilisierung der Schülerinnen und Schüler für komplexe Themen der Gegenwart ermöglicht. Mit Blick auf die soziale und gesellschaftliche Dimension von Flucht stellt der vorliegende Beitrag literaturwissenschaftliche Überlegungen zu Michael Köhlmeiers Roman Das Mädchen mit dem Fingerhut an und untersucht seine literaturdidaktische Relevanz bzw. prüft in Anlehnung an Byrams Modell zur Beschreibung interkultureller Kompetenzen und Spinners Aspekte literarischen Lernens, inwiefern Köhlmeiers Text als Unterrichtsgegenstand legitimiert werden kann.

13

Blisko tekstu – lektura krytyczna, dydaktyka uniwersytecka a teorie kulturowe

48%

Cieślak-Sokołowski T.

Edukacja

|

2012

|

issue 2(118)

86-92

PL

Artykuł poświęcony jest próbie opisu miejsca interpretacji tekstu poetyckiego w dydaktyce uniwersyteckiej wobec wyzwań stawianych przez współczesne studia kulturowe. Autor podąża przede wszystkim za diagnozami amerykańskiej badaczki i krytyczki Marjorie Perloff, starając się zrekonstruować zasady, na jakich możliwa jest dziś bliska lektura tekstu poetyckiego. Artykuł zamyka opis dwóch metod aktywizujących uważną lekturę (close reading) w perspektywie rozwoju nowych mediów.

EN

The article poses a question regarding the space for interpretation of poetry, especially facing the challenge of contemporary literature teaching. The author is highly influenced by Marjorie Perloff’s remarks and tries to reconstruct the principles which would make it possible to read a poem closely. In the final part of the article the author considers two methods for stimulation of close reading in the particular light of New Media developments.

14

Król tesalski przegląda się w lustrach. Reinterpretacje mitu o Admecie i Alkestis

48%

Janus-Sitarz A.

Edukacja

|

2013

|

issue 2(122)

90–99

PL

Artykuł prezentuje przegląd dzieł literackich, operowych i malarskich podejmujących temat greckiego mitu o Admecie i Alkestis. Jego celem jest uwrażliwienie czytelnika na różne sposoby odczytania antycznej opowieści zawartej w dramacie Eurypidesa, począwszy od prób łagodzenia kontrowersyjnej historii, przez twórcze dopowiedzenia, aż po reinterpretację mitu w powieści Władysława Odojewskiego Oksana. Autorka rekomenduje Oksanę jako lekturę, która stawia trudne pytania i może sprowokować młodych ludzi do głębszej refleksji.

EN

The article presents the review of literary, opera and painting works undertaking the topic of Greek myth of Admetos and Alcestis. Its aim is to make the reader sensitive to different interpretations of ancient tale in Euripides drama beginning with attempts to soothe controversial story, through creative supplements until the reinterpretation of myth in Władysław Odojewski novel Oksana. The author recommends Oksana for school reading as the book that puts the difficult questions and can provoke young people to deeper reflexion.

15

Nauczyciel w roli krytyka literackiego

48%

Janus-Sitarz A.

Edukacja

|

2012

|

issue 2(118)

36-43

PL

Artykuł przedstawia przyczyny niechęci młodych ludzi do literatury pięknej i sposoby zmotywowania digitalnych tubylców do lektury. Autorka rozważa możliwość czerpania przez polonistów szkolnych inspiracji z warsztatu krytyki literackiej. Za szczególnie skuteczne uważa wykorzystywanie na lekcjach literatury najnowszej, niezaanektowanej przez internetowe streszczenia, co stanowi wyzwanie interpretacyjne zarówno dla nauczyciela, jak i dla ucznia. Inne sposoby, jakie winien wziąć pod uwagę polonista pragnący wychować prawdziwego czytelnika, to odejście od instrumentalizmu w edukacji literackiej, eksponowanie przez nauczyciela osobistej fascynacji literaturą oraz organizowanie zajęć w „wolnej strefie czytania”.

EN

The article explores young people’s reluctance to read literature and how to motivate a generation of digital natives to reach for a book. The author reflects on literary education inspired by a literary criticism workshop. Special attention is drawn to the most recent literature as particularly motivating because it poses a challenge to both teachers and pupils. Additional approaches for teachers to consider in order to nurture an affinity for reading include rejection of instrumentalism in literary education (e.g. teaching to the test) and expression of the teacher’s personal fascination with literature and organization of classes in “the free zone of reading”.

16

„Archiwum” i „repertuar”. Kłopoty z klasyką w szkole podstawowej

42%

Rusek M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2019

|

vol. 10

|

issue 285

134-143

EN

The article is dedicated to the issue of reception of literary classics by primary school pupils. The fundamental contemporary reception problem consists in the increasing linguistic and cultural strangeness which hampers, and sometimes even prevents independent reading by pupils. The theoretical reflection concerning the ways of preventing the rejection of the classics, as well as overcoming their strangeness is combined with the analysis of particular cases (Cinderella and its contemporary renarrations, The Barrel Organ by B. Prus, and Revenge by A. Fredro). The conclusions emphasize the importance of hermeneutic activities on the part of the teacher, which should precede and boost the act of reading. These are metaphorically referred to as the “gesture of familiarizing the classics”. The “archive” and “repertoire” metaphors introduced in the title are intended to indicate the direction of changes in the manner of presenting the works from the past. Classics should be perceived not as texts from an archive, but as works from the repertoire which are being prepared for staging, i.e. for (re)reading.

PL

prepared for staging, i.e. for (re)reading. Key words: literary classics, reading, canon, literary education in the primary school, A. Fredro Zemsta (Revenge), B. Prus Katarynka (The Barrel Organ), Cinderella, renarrations

17

Co wolno krytyce, to nie dydaktyce? Uroki i manowce wartościowania

42%

Bobiński W.

Edukacja

|

2012

|

issue 2(118)

52-59

PL

Artykuł przedstawia strategię kształcenia kulturowego mającą na celu pogłębienie odbioru tekstów literackich i pozaliterackich w praktyce szkolnej. Odwołując się zarówno do kognitywnej myśli filmowej, jak i doświadczeń dydaktyki i krytyki literatury, autor zaleca wartościowanie tekstów na podstawie ich kategoryzacji oraz porównywanie dzieł literackich i filmowych. Uczeń powinien mieć prawo do czynności właściwych profesjonalnej krytyce, co może stworzyć warunki do ożywienia szkolnych spotkań z tekstami kultury.

EN

The article presents the author’s strategy for teaching literature and media studies, the goal of which is to, encourage sustained and more serious reading of literature and appreciation of other worthy texts within the school system. The author refers to cognitive film theory as well as to experience of literature teaching and criticism. The core of the proposition is to encourage educators to launch a school strategy of text evaluation after categorization. The author also recommends a comparison of literature with filmic texts. The strategy described in the article equips pupils with the chance to use the critic’s technique during lessons. It may offer an opportunity to revitalize the teaching of literature, literary appreciation and film studies.

Refine search results

Gatunek short stories w nauczaniu literatury światowej. Zarys idei dydaktycznej dla studiów filologicznych

„Czytanie nie gryzie, ale…” Postawy gimnazjalistów wobec literatury

Literatura podróżnicza na polonistycznych kursach literatury światowej. Propozycje dydaktyczne

W kierunku pełni. O literaturze światowej na studiach germanistycznych

O zagrożeniach świata zamkniętego w jednoznacznych opozycjach na podstawie gimnazjalnych wypowiedzi interpretacyjnych

Kulturowe przestrzenie szkolnego dyskursu tożsamościowego na przykładzie edukacji polonistycznej w gimnazjum

Krasicki w szkole a Krasicki szkolny – o (nie) omawianiu sylwetek twórców w liceum

Rezeption literarischer Texte im Unterricht Deutsch als Fremdsprache: Kulturell homogene und heterogene Gruppen im Vergleich am Beispiel der Erzählung von Wolfgang Borchert Die Katze war im Schnee erfroren

Lire autour du littéraire pour lire la littérature

A LITERATURA? EPOKI DAWNE W ODBIORZE LICEALISTÓW - ROZPOZNANIA

Czytanie jako podróż – perspektywa edukacyjna

Kinder auf der Flucht – literaturdidaktisches Potenzial von Michael Köhlmeiers Roman Das Mädchen mit dem Fingerhut

Blisko tekstu – lektura krytyczna, dydaktyka uniwersytecka a teorie kulturowe

Król tesalski przegląda się w lustrach. Reinterpretacje mitu o Admecie i Alkestis

Nauczyciel w roli krytyka literackiego

„Archiwum” i „repertuar”. Kłopoty z klasyką w szkole podstawowej

Co wolno krytyce, to nie dydaktyce? Uroki i manowce wartościowania