Search results

1

„Wir schaffen das!“ Diskursive Strategien sprachlicher Konstituierung des Beginns der Flüchtlingskrise und ihrer Hauptakteure im Pressediskurs am Beispiel der Wochenzeitung „DIE ZEIT“

100%

Smykała M.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2016

|

issue 9

183-202

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza dyskursu medialnego dotyczącego tzw. kryzysu migracyjnego w Niemczech. Podstawą analizy są teksty prasowe z tygodnika DIE ZEIT, które ukazały się w wydaniach obejmujących okres od końca sierpnia do połowy września 2015 roku. Analiza obejmuje płaszczyznę leksykalną w celu ukazania specyficznych dla badanego dyskursu określeń konstytuujących za pomocą języka początek kryzysu. Ponadto badanie skupia się na ukazaniu sposobów nominacji głównych uczestników wydarzenia, którzy w ramach niniejszej pracy określani są w sensie metajęzykowym i w odniesieniu do całego konceptu mianem uchodźców (niem. Flüchtlinge). Obydwa aspekty podlegają analizie z perspektywy teorii walk semantycznych (por. Felder 2006, 2010) i specyfiki perswazyjnej. Praca ma charakter empiryczny i wpisuje się w zakres lingwistycznej analizy dyskursu.

2

Anglicyzmy w rosyjskim dyskursie motoryzacyjnym

100%

Romanik A.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2015

|

vol. 15

395-404

EN

The main purpose of the article is to analyze the Anglicism, excerpted from Russian automotive magazines. The researched magazines contain news on the automobile industry, the description of modern models of the cars with specifications and prices, etc. The author of the paper describes English loanwords from different levels. The main aims of the article are: to give thematic classification of excerpted lexemes, to indicate the reasons of lexical transfer from English into Russian and to point out main issues of loanword adaptation.

3

ZaKODowani - przejawy kreatywności językowej w dyskursie prasowym (na przykładzie zabiegów graficznych zastosowanych w nagłówkach tygodnika „Polityka” z lat 2015–2017)

86%

Ciarkowska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2018

|

vol. 52

23-33

EN

The aim of the article is to present and discuss graphic means used in press headlines. The material constituting the basis of the analysis was excerpted from several hundred issues of the weekly “Polityka”. This choice was dictated primarily by the variety of texts and headings included in it, as well as the important role of the weekly on the Polish press market. The analysis covers press headlines from 2015–2017. For the graphic means, also referred to as a graphic medium or a wider charting, every clearly marked elements of heading segmentation (brackets, spacing), exposed fragments (capital letters, lowercase, italics) were considered and also all elements accompanying the headings (symbols). The material was analyzed formally and then an attempt was made to indicate the function of such treatments in the broadly understood discourse. These action made it possible to determine the role of linguistic creativity in the functioning of press releases by showing the relationship between the form of communication (linguistic and graphic) and its meaning. The conclusions drawn from the analysis confirm the thesis that despite the apparent openness to the multiplicity of meanings of press releases, the number of possible readings of the message is limited and predetermined by the sender. The recipient can only join certain predefined schemes, reacting in accordance with the intention of the broadcaster.

PL

-

4

Linguistic and Stylistic Polyphony of Occasional Journalism

81%

Wojtak M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2019

|

vol. 54

|

issue 3

137-149

PL

Artykuł jest pomyślany jako próba charakterystyki konkretnej publikacji prasowej, mającej kształt gatunkowej kolekcji. Jest to bowiem dodatek do „Tygodnika Powszechnego” (nr 29 z 2018 roku) pt. Festiwal Stolica Języka Polskiego. Publikacja ta powiela formę magazynu prasowego, gdyż oprócz programu festiwalu zawiera: editorial, wywiady, recenzje, teksty komentujące i biogramy wybranych uczestników festiwalu. Mamy zatem do czynienia z typowym dla kolekcji współwystępowaniem konkretnych wypowiedzi w określonym miejscu i czasie. Całości przypisać można funkcję powiadamiania o wydarzeniu kulturalnym (festiwalu) oraz funkcję promowania imprezy. Autorka analizuje wspomnianą publikację w perspektywie dyskursywnej, a więc zwraca uwagę na określone, typowe dla współczesnej prasy praktyki komunikacyjne, tworzące skomplikowaną siatkę strategii, celów i form komunikacji, składających się na kształt współczesnej publicystyki. Analitycznym celem artykułu jest pokazanie komunikacyjnej polimorficzności konkretnego zbioru wypowiedzi publicystycznych, a więc interpretujących określoną rzeczywistość i służących przekonaniu czytelników do tej interpretacji. Poszczególne wypowiedzi są traktowane jako głosy, czyli komunikacyjnie (pragmatycznie) i formalnie ukształtowane typy działań językowych.

EN

The article was intended as an attempt at defining a specific press publication in the form of a genre collection. It was the supplement to the Tygodnik Powszechny weekly (issue 29 of 2018) entitled “Festiwal Stolica Języka Polskiego” [Capital of Polish Language Festival]. The publication utilised the form of a press magazine, as apart from the program of the festival, it also included: an editorial, interviews, reviews, commentaries and the bios of selected festival guests. Thus, it offered a cooccurrence of specific statements in a specific place and time which is typical for such a collection. The whole could be assigned the function of announcing a cultural event (the festival), and the function of promoting it. The author analyses the publication from the discursive perspective, i.e. she focussed on specific communicational practices typical for contemporary press, which form a complex network of strategies, goals and forms of communication, which, in turn, form contemporary journalism. The analytical objective of the paper was to present the communicational polyphony of a specific collection of journalistic expressions, that is which interpret a specific reality and were used for convincing the readers to accept that interpretation. Individual texts were treated as voices, i.e. in types of linguistic actions formed in communicational (pragmatic) and formal terms.

5

Metonimiczne użycie onimu Bruksela w dyskursie prasowym (na materiale tygodnika „Polityka”)

81%

Kujawiak A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2019

|

vol. 53

47-54

EN

The aim of this article was to analyse the metonymic use of onim Brussels in the press discourse. The research material consisted of about 350 examples of the secondary use of a proper name extracted from the texts contained in the weekly magazine “Polityka”, in the period from 1.01.2019 to 5.11.2019. Metonymy was described using the formula X (carrier) for U (target). It has been demonstrated that secondary use of the Brussels proper name is used to profile content depending on communication needs. The article presents profiles such as: institution (European Union), society (European Union board and Brussels government) and event (won in the election to the European Parliament).

PL

Celem artykułu jest analiza metonimicznych użyć onimu Bruksela w dyskursie prasowym. Materiał badawczy składa się z około 350 pochodnych użyć nazwy własnej Bruksela wyekscerpowanych z tekstów zamieszczonych w tygodniku „Polityka” w okresie od 1 stycznia do 5 listopada 2019 roku. Metonimie zostały opisane za pomocą formuły: X (nośnik) za Y (cel). Wykazano, iż wtórne użycia nazwy własnej Bruksela służą profilowaniu treści uzależnionych od potrzeb komunikacyjnych. W artykule przedstawiono takie profile, jak: instytucja (Unia Europejska), społeczeństwo (zarząd Unii Europejskiej oraz rząd Brukseli) i wydarzenie (wygrana w wyborach do europarlamentu).

6

„Композитный взрыв” в современном русском газетном дискурсе

72%

Romanik A.

Slavica Wratislaviensia

|

2018

|

vol. 166

135-145

EN

“Compounding explosion” in modern Russian journalese discourse The author of the paper deals with compound words, which are one of active developing phenomena in the journalese texts. Researched material was excerpted from Russian specialized magazines published in 2010–2016. The number of compounds constantly increases. Most of them are borrowed from English or derived from foreign word-formation models. Neologisms, which contain minimum two components in their structure, are productive in journal discourse because of few reasons. First of all, they are used to name new designate as economic way of nomination. Second of all, compound words play manipulative and styling role in written texts. The main aim of the analysis was to research the structure of compound words, to present lexical classification and to point out the reasons of popularity of compound words.

PL

„Eksplozja kompozytów” we współczesnym rosyjskim dyskursie medialnym Przedmiotem zainteresowania niniejszych rozważań są złożenia, których wysoka frekwencja jest szczególnie zauważalna we współczesnym dyskursie prasowym. Materiał egzemplifikacyjny został wyekscerpowany z rosyjskich czasopism, umownie określanych jako „czasopisma kobiece” (2013–2016). Głównym celem podjęcia tego tematu badawczego jest klasyfikacja leksykalno-semantyczna zgromadzonych jednostek złożonych, analiza strukturalna oraz ustalenie przyczyn ich rosnącej popularności. Istotą badania jest również zwrócenie uwagi na problem niestabilności ortograficznej i graficznej kompozytów zapożyczonych z innych systemów językowych, a także zaakcentowanie braku jednolitej bazy teoretycznej przy klasyfikacji statusu słów złożonych.

7

Zur Sprache der Werbeanzeigen in den Zeitschriften der k. k. Kreisstadt Rzeszów in der Zeit von 1890 bis 1910

72%

Feret A. S.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2013

|

issue 6

373-389

EN

The aim of this paper is to examine and describe the language of advertising at the turn of the 20th century. The corpus analysed in the paper comprises the press published during 1890–1910 in Rzeszów, a former imperial and royal county town in the Austro-Hungarian Empire. During that period (since 1873) the Kingdom of Galicia and Lodomeria, part of the empire, enjoyed complete autonomy under the Polish rule. The paper attempts to present the Polish language of those times the way it was used in advertising and notices.

PL

Celem niniejszej pracy jest zbadanie i opisanie języka reklamy i ogłoszeń prasowych na przełomie 19. i 20. wieku. Jego korpus stanowi prasa wydawana w okresie 1890-1910 w Rzeszowie, dawnym cesarsko- królewskim mieście powiatowym w Austro-Węgrzech. Jest to czas, w którym Królestwo Galicji i Lodomerii, jako jego część cieszy się od 1873 roku, pod polskim przewodnictwem, pełną autonomią. W artykule starano się pokazać obraz ówczesnego języka polskiego w reklamie i ogłoszeniach.

DE

Das Ziel des vorliegenden Beitrags ist es, die Sprache der Werbeanzeigen zu analysieren, die in den in Rzeszów um die Wende des 19. und 20. Jahrhunderts herausgegebenen Zeitschriften beobachtet werden können. Als Untersuchungskorpus wurde die Presse gewählt, die in der Zeit von 1890 bis 1910 in der damaligen freien königlichen Stadt Rzeszów im Königreich Galizien und Lodomerien herausgegeben worden ist. Im Einzelnen handelt es sich um die folgenden Blätter: Gazeta Rzeszowska, Głos Rzeszowski, Kuryer Rzeszowski und Rzeszowianin.

8

Sposoby wyrażania emocji w propagandowych przekazach werbalno-wizualnych (na przykładzie okładek tygodników opinii)

72%

Szkudlarek-Śmiechowicz E.

Prace Językoznawcze

|

2019

|

issue XXI/2

189–209

EN

The aim of the article is to describe the mechanisms of expressing emotions (and therefore valuating) in ideologized verbal-visual communications (texts), which constitute a definite, usually unambiguous, axiological interpretation of the world. The covers of newsweeklies, which are propaganda communications/ texts, are aimed not at changing attitudes or views of the recipient, but at accepting or rejecting the implicated axiological- emotive opinions. Relations between emotions and values are showed in the article from the point of view of psychology of emotions (in the introductory part) and linguistic communication (in the analytical part). First of all, the structure of the visual-verbal layer of the covers was analyzed, which is mostly based on a simple predicative scheme (X is Y), creating propaganda word-picture labels. In the end of article, attention was paid to the names of emotions and visual symbols of emotions contained on the covers. Analytical and exemplification material are the front pages of four newsweeklies from 2016 and 2017: “Newsweek”, “Polityka”, “Do Rzeczy”, “W Sieci” (“Sieci Prawdy”).

PL

Celem artykułu jest opis mechanizmów wyrażania mocji (więc i wartościowania) w zideologizowanych przekazach werbalno-wizualnych, stanowiących określoną, najczęściej jednoznaczną, interpretację aksjologiczną otaczającego świata. Okładki tygodników opinii jako przekazy propagandowe są nastawione nie na zmianę postaw czy światopoglądu odbiorcy, ale na akceptację lub odrzucenie implikowanych sądów aksjologiczno-emotywnych. Relacje między emocjami a wartościami są ujęte w artykule z punktu widzenia psychologii emocji (w części wprowadzającej) oraz komunikacji językowej (w części analitycznej).m Analizie poddano przede wszystkim strukturę warstwy wizualno-werbalnej okładek, która jest w większości oparta na prostym schemacie predykatywnym (X jest / to / to jest Y), tworzącym propagandowe etykiety słowno-obrazowe. W zakończeniu zwrócono uwagę na nazwy emocji i wizualne symbole emocji zawarte na okładkach. Materiałem analitycznym i egzemplifikacyjnym są frontowe strony czterech tygodników opinii z roku 2016 i 2017: „Newsweeka”, „Polityki”, „Do Rzeczy”, „W Sieci” („Sieci Prawdy”).

9

Funkcjonalność gier językowych w prasie drugiego obiegu wydawniczego końca lat 70.

72%

Suska D.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2020

|

issue 15

265-276

EN

The article presents the functionality of language games in texts representing the unofficial press discourse of the late ‘70s (press). The non-censorship journalism of the second publishing circulation, published outside the censorship, created a space for independent debate and presented the point of view of the pre-solidarity opposition; therefore, it developed communication practices that were alternative to Newspapers as the basic model of Polish in the press at the time (and in public communication). Language games (lexical, syntactic, text, and intertextual) strengthened the persuasive influence of the second cycle press texts, in which new topics were introduced and a new community of values was defined. In a broader sense, the presence of language games in independent journalism can be treated as a signal of reproduction of public communication after a period of dominant newspeak – excluding and actually anti-communication.

10

Koronawirus, między racją a emocją. Nominacja jako narzędzie retoryczne we francuskim dyskursie prasowym

72%

Rębkowska A.

Res Rhetorica

|

2022

|

vol. 9

|

issue 3

43-62

EN

The article presents the results of the analysis of a corpus of 531 press texts taken from three French daily newspapers: "Le Monde", "Le Figaro", and "Libération", published in the first two months of 2020 and containing the expressions coronavirus and /or virus. The study was conducted using the methods of French discursive semantics. The analysis of the selected groups of nomination structures confirmed their persuasive character. The mechanisms of shaping the social significance of the coronavirus presented in the article served to reach a diverse media audience, construct (and deconstruct) the ethos of reliable media, as well as stigmatize, politicize and dramatize.

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy korpusu 531 tekstów prasowych zaczerpniętych z trzech francuskich dzienników: „Le Monde”, „Le Figaro”, „Libération”, opublikowanych w dwóch pierwszych miesiącach 2020 r., zawierających określenia coronavirus i/lub virus. Badanie przeprowadzono przy wykorzystaniu metod francuskiej semantyki dyskursywnej. Analiza wyróżnionych grup struktur nominacyjnych potwierdziła ich perswazyjny charakter. Przedstawione w artykule mechanizmy kształtowania społecznego znaczenia koronawirusa służyły dotarciu do zróżnicowanego audytorium mediów, konstruowaniu (i dekonstruowaniu) etosu rzetelnych mediów, a także stygmatyzacji, polityzacji i dramatyzacji.

11

In the beginning was the word: the argumentative dimensionof press news coverage in the discourse on mercy towards refugees

72%

Zawadzka-Paluektau N.

Socjolingwistyka

|

2019

|

issue 33

77-96

PL

Artykuł zawiera wyniki krytycznej analizy struktury argumentacyjnej artykułów prasowych na temat przemowy papieża Franciszka o uchodźcach w wiodących dziennikach publikowanych w trzech krajach: Polsce, Hiszpanii i W ielkiej Brytanii. Zgodnie z przewidywaniami, analiza ujawniła tendencyjność i błędy logiczne w argumentacji przeciwko przyjmowaniu uchodźców w prasie tabloidowej, a z drugiej strony poparcie dla przyjmowania uchodźców w E uropie we wszystkich analizowanych artykułach w dziennikach opiniotwórczych. Zaskakującym wynikiem analizy tych ostatnich była natomiast prawie całkowita identyczność argumentacji, jak również jej niedostateczność, szczególnie w porównaniu z argumentacją tabloidu. Żaden z analizowanych artykułów nie przedstawia tematu z punktu widzenia uchodźców. Biorąc pod uwagę wpływ mediów na wszystkie aspekty życia społecznego, generowanie wiedzy, wzbudzanie emocji i budowanie tożsamości, niniejszy artykuł omawia ważkie konsekwencje dyskursu nacechowanego uprzedzeniami rasowymi na poziomie kognitywnym, afektywnym i behawioralnym, a także rozważa kwestię obniżenia standardów dziennikarskich.

EN

This article explores the critical dimension of news coverage of Pope Francis’s speech on refugees in market-leading newspapers from three countries — Spain, Poland and the UK — using Critical Discourse Analysis methods. As hypothesised, it revealed bias and fallaciousness in the arguments against refugees in the tabloid press. The daily broadsheets’ news articles from the three countries expressed the same positive stance towards accommodating refugees in Europe, which was to be expected. Surprisingly, though, their argumentation was almost identical, weak and scarce, especially when compared to tabloid argumentation on the topic. None of the news articles presented the issue from the point of view of refugees. Given the influence of media discourse, this study discusses important, real-life implications of racially biased discourse on the cognitive, affective and behavioural levels.

12

Medialni kuglarze o reformie gimnazjów

72%

Smolińska-Theiss B.

Pedagogika Społeczna

|

2017 (R. XVI)

|

issue 2(64)

165-181

PL

Artykuł opisuje dyskurs i analizę dyskursu w perspektywie społeczno-pedagogicznej. Pokazuje też dylematy teoretyczne i metodologiczne dyskursu. Przedmiotem analizy jest dyskurs na temat reformy gimnazjów prowadzony w znaczących dziennikach i czasopismach. Koncentruje się on na pytaniu, jak reforma gimnazjów przedstawiana była w mediach zaliczanych do grupy konserwatywnej („Gazeta Polska”, „Gość Niedzielny”, „W Sieci”, „Tygodnik Niedziela”) oraz w dziennikach i tygodnikach, które prezentują liberalny punkt widzenia („Gazeta Wyborcza”, „Polityka”, „Newsweek”). W badaniach wykorzystano elementy analizy prasoznawczej połączonej ze śledzeniem mechanizmów manipulacji poznawczej, sterowania ludzkim umysłem, łączenia komunikacji z władzą (M. Castells).

EN

The paper contains media discourse analysis from a socio-pedagogical perspective. The paper reveals the theoretical and methodological dilemmas of discourse. The analysis concerns the discourse on reforms of lower secondary schools, published in well-established journals and daily press in Poland. It focuses on the question of how the reform of lower secondary schools was presented by the conservative press (“Gazeta Polska”, “Gość Niedzielny”, “W Sieci”, “Tygodnik Niedziela”) and compares it with the more liberal newspapers and magazines (Gazeta Wyborcza, Polityka, Newsweek). The research utilised elements of press studies, an investigation of the manipulation of public information and techniques of social engineering, connecting communication with power (M. Castells).

13

Pedagogiczny wymiar badań dyskursu prasowego

72%

Rzyska A.

Przegląd Pedagogiczny

|

2018

|

issue 1

82-99

PL

W artykule postawione zostaje pytanie o pedagogiczny wymiar badań prasy. Kontekstem dla podjęcia rozważań stają się aktualne przeobrażenia w sferze komunikowania masowego oraz powszechność i dominacja nowego medium, jakim jest internet. Artykuł prezentuje krótki zarys rozwoju polskich badań nad prasą oraz uwypukla obecną we współczesnych badaniach prasoznawczych (medioznawczych) optykę dyskursywną jako wartą pedagogicznej uwagi. Przedstawiona zostaje charakterystyka dyskursu medialnego, prasowego oraz prasy jako środka edukacyjnego zapośredniczenia. Pedagogiczny wymiar badań dyskursu prasowego ukazany zostaje w artykule jako powiązany z rolą współczesnego pedagoga jako tłumacza oraz z wizją pedagogiki jako instytucji translacji, pedagogiki medialnego przekładu.

14

W obronie języka czy w obawie przed zmianą? Manipulacje językowe w prawicowych tekstach publicystycznych o nazwach żeńskich

72%

Jankowski H.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2021

|

vol. 55

73-87

EN

Although the feminine nouns had been a part of Polish language for ages, the category of feminativum still arouse emotions among the users of Polish and in the media. The article is an analysis of right-winged journalistic texts published at the turn of 2019 and 2020. The aim of the analysis is to point out and discuss the language manipulations and eristic techniques appearing in the texts. Author begins with outlining the status and shortly presenting the history of feminine nouns in Polish. Further he sets his research in the context of contemporary journalistic discourse about feminine nouns and defines the methodology he will be using. In the analytical part the author successively points language manipulations and describes eristic techniques using examples from analysed texts. In summary author suggests that the subject of feminine nouns in right-winged press seems to be just an excuse for ideological scuffles.

PL

Choć nazwy żeńskie od wieków należą do zasobów leksykalnych polszczyzny, to kategoria feminatywum wciąż wzbudza sporo emocji zarówno wśród użytkowników języka polskiego, jak i w mediach. Artykuł jest analizą opublikowanych na przełomie 2019 i 2020 roku prawicowych tekstów publicystycznych dotyczących nazw żeńskich. Analiza poświęcona jest wskazaniu i omówieniu pojawiających się w tekstach manipulacji językowych oraz użytych przez ich twórców technik erystycznych. Autor zaczyna od nakreślenia statusu nazw żeńskich oraz zarysowania dziejów tej kategorii w polszczyźnie. W dalszej części osadza badania w kontekście współczesnego dyskursu publicystycznego o feminatywach oraz określa metodologię, którą będzie się posługiwał. W części analitycznej, odnosząc się do przykładów z analizowanych tekstów, kolejno wskazuje pojawiające się manipulacje językowe oraz opisuje użyte techniki erystyczne. W podsumowaniu autor sugeruje, że temat feminatywów w prawicowej prasie okazuje się tylko pretekstem do ideologicznych sporów.

15

Skrótowce w polskim i francuskim dyskursie prasowym

72%

Lajus D.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2018

|

vol. 36

|

issue 1

EN

The purpose of the article is to describe the functioning of acronyms in Polish and French press texts. The acronyms present in both Polish and French press discourse are generally used differently as disparate semantic categories. Even though the organizational acronyms dominate the discourses, in the French texts other categories are also visible. The theories and methods of word-formation of both languages were used in the work. Using acronyms is obviously symptomatic for linguistic tendencies to economize on means of expression, however, a study of their discursive usage allows to differentiate lexical acronyms with a meaning different than that of the full name. Moreover, acronyms also function as stylistic devices equivalent to euphemism or hyperbole.

FR

L’objectif de cet article est de décrire le fonctionnement des sigles en français et en polonais. Bien qu’ils soient présents dans les deux langues, les sigles dans les deux langues ne recouvrent pas les mêmes catégories sémantiques. Dans son étude, l’auteur fait référence aux outils méthodologiques de la néologie lexicale contemporaine. Le procédé de siglaison répond certes au souci d’économie dans le langage, toutefois une étude des emplois des sigles dans le discours de la presse permet de dégager leurs autres fonctions. Ainsi, certains sigles, par glissement de sens, manifestent une autonomie sémantique par rapport à leur source. D’autres se prêtent à des emplois figuratifs, euphémiques ou hyperboliques et sont sujets à des polémiques.

PL

Celem artykułu jest ukazanie, że zarówno francuski, jak i polski dyskurs prasowy charakteryzują się użyciem skrótowców, jednak te ostatnie różnią się pod względem kategorii semantycznych.Chociaż w obu dyskursach dominują skrótowce od nazw organizacji, to w tekstach francuskich są obecne także akronimy innych kategorii. W pracy zostały wykorzystane teorie i metody słowotwórstwaobu języków. Stosowanie form abrewiacyjnych jest przejawem tendencji języka do ekonomiczności, ale obserwacja ich funkcjonowania w tekstach prasowych pozwala wyodrębnić także inne efekty stylistyczne i pragmatyczne. Można wyróżnić skrótowce zleksykalizowane o znaczeniu innym od znaczenia ich rozwinięcia. Niektóre z nich służą za eufemizmy, inne wpływają na hiperbolizację wypowiedzi lub stają się przedmiotem polemiki.

16

Obrazy Okrągłego Stołu w 25. rocznicę rozmów w Magdalence. Modele wyjaśniania i oceny obecne w polskim dyskursie prasowym

72%

Kubala K.

Przegląd Socjologiczny

|

2015

|

vol. LXIV (64)

|

issue 2

131-155

PL

Celem artykułu jest prezentacja praktyk uwewnętrzniania, naturalizacji i uniwersalizacji różnych obrazów rozmów „okrągłostołowych” w polskim dyskursie prasowym, tj. na łamach „Gazety Wyborczej” (9 artykułów), „Naszego Dziennika” (6 artykułów), „Trybuny” (11 artykułów), „Polityki” (12 artykułów), „Newsweeka” (9 artykułów) i „Tygodnika Powszechnego” (10 artykułów) w 20. rocznicę rozmów w Magdalence oraz porównanie ich z tymi, które pojawiły się pięć lat później w „Do Rzeczy” (7 artykułów) oraz „W Sieci” (4 artykuły). Rekonstrukcji prasowych narracji dotyczących jednego z najistotniejszych momentów przełomowych w polskim życiu” politycznym, społecznym, kulturowym towarzyszy wiele założeń teoretycznych. Najważniejsze z nich wiążą się z wpływem dyskursu publicznego na kulturę polityczną, pamięć społeczną oraz podziały socjopolityczne dominujące w danym państwie. Najciekawsze badawczo okazują się więc nie tyle same „wizerunki” rozmów okrągłostołowych, ile próby ich interpretacji i ewaluacji obecne na łamach wymienionych czasopism. To one bowiem decydują o ostatecznym kształcie polskiego dyskursu publicznego o nieodległej przeszłości, której Okrągły Stół jest najbardziej wyrazistym symbolem. W opinii autora, ocena tego liminalnego okresu najnowszej historii Polski w sposób zasadniczy wpływa na dominujące dzisiaj wzory komunikowania publicznego. Problemem badawczym, który zostaje podjęty w artykule jest charakterystyka i analiza „obrazów” Okrągłego Stołu obecnych w polskiej prasie. Ponadto, podejmuję zagadnienie wpływu tych obrazów na funkcjonowanie współczesnych podziałów socjopolitycznych w Polsce. Nieprzekładalność perspektyw w dyskursie o tak znaczącym wydarzeniu w historii zbiorowej implikuje mało koherentne sposoby instytucjonalizacji polityki pamięci przez różne środowiska polityczne i społeczne. Brak konsensu substancjalnego w odniesieniu do oceny i interpretacji wydarzeń Okrągłego Stołu nie może pozostawać bez wpływu zarówno na rzeczywiste poczucie tożsamości wspólnotowej, jak i wzory instytucjonalizacji polskiego życia publicznego. Charakterystyka polskiego dyskursu prasowego o Okrągłym Stole możliwa była dzięki wykorzystaniu wybranych narzędzi badawczych z zakresu analizy dyskursu.

EN

This article aims to present practices of internalization, naturalization and universalization surrounding different images of the Polish Round Table in the press discourse published on the twentieth anniversary of the talks in Magdalenka, using examples of such newspapers and weeklies as: “Gazeta Wyborcza” (9 articles), “Nasz Dziennik” (6 articles), “Trybuna” (11 articles), “Polityka” (12 articles), “Newsweek” (9 articles), “Tygodnik Powszechny” (10 articles), comparing them with those which appeared five years later in “Do Rzeczy” (7 articles) and “W Sieci” (4 articles). The reconstruction of the press narratives about one of the most important breakthroughs in the Polish political, social and cultural life 20 years after the fact is accompanied by many theoretical assumptions. The most important are related to the influence of public discourse on social memory and the prevailing socio-political cleavages. The most interesting aspect for the researcher turned out to be the attempts to interpret and evaluate the images of the Round Table in the analyzed newspapers. This is because they help determine the final shape of the Polish public discourse about the recent past, in which the Round Table Talks is the most important symbol. In author’s opinion, the way of evaluating that breakthrough period in modern Polish history has a major influence on the frame of the discourse. The research problem that was undertaken in the article was to characterize and analyze the “images” of the Round Table present in the Polish press. The author also analyzes the issue of the impact of these images on the contemporary socio-political cleavages in Poland. He argues that difficulties in reaching consensus on recent historical events is one of the main differences between the Central European and Western countries. Untranslatability perspectives in the discourse concerning such an important event in Poland’s collective history implies less coherent ways of institutionalizing memory policy by various political and social environments. The lack of any substantial consensus concerning the evaluation and interpretation of the Round Table cannot fail to impact both the actual identity of the community as well as the institutionalized patterns of Polish public life. Characteristics of the Polish press discourse concerning the Round Table was made by using multiple research tools of discourse analysis.

17

Perspektywy badań nad rosyjsko-polskim dyskursem prasowym

58%

Pstyga A.

Roczniki Humanistyczne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 7: Słowianoznawstwo

7-19

PL

Artykuł dotyczy rosyjsko-polskiego dyskursu prasowego, funkcjonującego za pośrednictwem przekładu. Podstawę materiałową stanowią przełożone na język polski rosyjskie teksty medialne zamieszczane w dwutygodniku (wcześniej tygodniku) „FORUM”. Autorkę interesują więc relacje przekładowe i przestrzeń międzytekstowa jako płaszczyzna dialogu w komunikacji międzyjęzykowej Rosjan i Polaków, prowadząca do poznania opinii mediów rosyjskich. Refleksja nad aktualnym rosyjsko-polskim dyskursem prasowym funkcjonującym za pośrednictwem przekładu winna zatem oscylować wokół udziału poszczególnych tekstów w (językowej, dyskursywnej) interpretacji rzeczywistości, z włączeniem wymiaru aksjologicznego, wartości stosowanych modyfikacji tekstowych wpływających na stopień symetrii obu tekstów, a także możliwości interpretacyjnych, uwzględniających kompetencje (między)kulturowe i komunikacyjne uczestników komunikacji.

EN

The article concerns the Russian-Polish press discourse, functioning via translation. The material basis are the Russian media texts translated into Polish from a biweekly (previously a weekly magazine) FORUM. The author is therefore interested in translation relations and the inter-text space as a platform for dialogue in interlingual communication between Russians and Poles, leading to understanding of the opinions of the Russian media. Reflection on the current Russian-Polish press discourse functioning via translation should therefore oscillate around the participation of individual texts in the (linguistic, discursive) interpretation of reality, including the axiological dimension and the value of the applied text modifications influencing on the degree of symmetry of both texts, as well as interpretative options which take into account (inter)cultural and communicative competences of the communication participants.

18

Religia w dyskursie o aborcji w Polsce. Analiza dokumentów Episkopatu Kościoła rzymskokatolickiego i wybranych tygodników opinii

58%

Borowik I., Koralewska I.

Przegląd Religioznawczy

|

2018

|

issue 2/268

EN

The topic of abortion is widely discussed in the Polish public sphere since early 90s. Religious actors have been active participants in this debate but sociologists rarely look at the role of religion in formulating discourse on abortion. The goal of this article is to answer the question of how religion is present in the discourse on abortion in Poland and what are social consequences of that. We analyze arguments used in discourse on abortion in the documents of the Polish Episcopate Conference and selected Polish liberal and Catholic weeklies. We draw conclusions about the vision of religion presented by selected opinion-forming circles. Documents of the Episcopate and “Gość Niedzielny” present absolute opposition to abortion. Abortion is defined as “the end of life”. The main religious argument is the reference to God as the creator of man who is the only entity able to decide about the end of human life. The social consequence of the assumption that God is a source of morality is an opinion that the best mechanism for ensuring the well-being of the state is to base the law on religious foundations. The religious argument in “Tygodnik Powszechny” is more nuanced. Authors refer to the social context of abortion and the complexity of women’s decisions about abortion. Liberal weeklies strongly oppose the implementation of more restrictive abortion law. The social consequence of criticism of religion is the vision of society as independent and the postulate of a state independent of religion. Religion is believed to be non-functional as the base of morality.

PL

Temat aborcji jest szeroko dyskutowany w polskiej sferze publicznej od czasu transformacji ustrojowej. Chociaż aktorzy religijni są aktywnymi uczestnikami tej debaty, socjologowie rzadko badają rolę religii w jej kształtowaniu. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie o to, w jaki sposób religijne argumenty są używane do uzasadniania stanowisk zajmowanych w dyskursie o aborcji. Na podstawie porównawczej analizy argumentacji i sposobów komunikowania religii w dyskursie o aborcji, w dokumentach Konferencji Episkopatu Polski i wybranych liberalnych i katolickich tygodnikach opinii wyciągamy wnioski dotyczące tego, jakie wizje religii prezentują wybrane środowiska opiniotwórcze i jak widzą ich społeczne konsekwencje. W dokumentach Episkopatu i w publikacjach „Gościa Niedzielnego” sprzeciw wobec aborcji ma charakter absolutny, a podstawowym argumentem religijnym jest odwołanie do Boga jako twórcy człowieka i uzasadnienie świętości życia. Konsekwencją społeczną jest w tych dokumentach przekonanie, że najlepszym mechanizmem zapewnienia pomyślności państwa, właściwego prawa i społecznej moralności jest oparcie prawa stanowionego na religijnych podstawach. Argumentacja religijna w Tygodniku Powszechnym, przy sprzeciwie wobec aborcji, jest bardziej zniuansowana i różnorodna. Występują odwołania do kontekstu społecznego i złożoności decyzji o aborcji. W tygodnikach liberalnych dominuje zdecydowany sprzeciw wobec dążenia do zaostrzenia prawa w kwestii dopuszczalności aborcji. Konsekwencją społeczną krytyki religii jest wizja społeczeństwa jako samosterownego i postulat państwa niezależnego od religii.

19

Nowe kontaminaty leksykalne w prasowym dyskursie politycznym (od 25 października 2015 roku do 5 maja 2017 roku)

58%

Krawczyk E.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2018

|

vol. 52

141-154

EN

The subject of this article is blend words - neologisms, appearing in the press political discourse from October 25, 2015 to May 5, 2017. In the text the scope of the concept of blend is depicted while explaining what the phonemic overlaps are and defining types of blends. Later, after presenting the method of excerption of neologisms and the principles of their description, the eight expressions: ciamajdan, deforma, koderaści, kodomici, misie-pisie, pisiewicze, posiewicze, Szyszkodnik, were analyzed in detail in terms of their constructions, meanings and characteristics. Based on the research conclusions were drawn regarding the cause of presence of blend words in the press and in the political persuasion.

PL

-

20

Koniec świata według mediów – analiza dyskursu prasowego w oparciu o wybrane periodyki polsko- i niemieckojęzyczne

58%

Zielińska K.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2013

|

issue 6

295-317

EN

This paper attempts to demonstrate, using Polish and German press reports concerning the end of the world predicted for 2012, how the Polish expression (koniec świata) and its German equivalents (Weltuntergang / Ende der Welt) are conceptualised in media discourse. Based on cognitivist concepts, the article presents the (linguistic) mechanisms of the media-based construction of reality and discusses the deregulation of a linguistic sign in discursive reality.

PL

W niniejszym artykule podjęta została próba ukazania na przykładzie polsko- i niemieckojęzycznych wypowiedzi prasowych dotyczących zapowiadanego w 2012 roku końca świata, w jaki sposób wyrażenie to (koniec świata) oraz jego niemieckojęzyczne odpowiedniki (Weltuntergang / Ende der Welt) konceptualizowane są w dyskursie medialnym. W oparciu o założenia kognitywistyki przedstawione zostały (językowe) mechanizmy konstruowania rzeczywistości przez media, jak również kwestia deregulacji znaku językowego w rzeczywistości dyskursywnej.

DE

In dem vorliegenden Beitrag wird der Versuch unternommen, am Beispiel der Presseberichterstattung zum angekündigten Weltuntergang im Jahr 2012 zu zeigen, wie dieser Ausdruck (Weltuntergang) und sein polnisches Äquivalent (koniec świata) im medialen Diskurs konzeptualisiert werden. Vor dem Hintergrund kognitiver Konzepte der Linguistik soll vor allem deutlich gemacht werden, auf welche (sprachlichen) Mechanismen sich die durch die Medien konstruierte Wirklichkeit stützt. In einem zweiten Schritt soll der Frage nachgegangen werden, wie sich die Beziehung zwischen dem sprachlichen Zeichen und seinem Referenten in der diskursiven Wirklichkeit verändert.

Refine search results

„Wir schaffen das!“ Diskursive Strategien sprachlicher Konstituierung des Beginns der Flüchtlingskrise und ihrer Hauptakteure im Pressediskurs am Beispiel der Wochenzeitung „DIE ZEIT“

Anglicyzmy w rosyjskim dyskursie motoryzacyjnym

ZaKODowani - przejawy kreatywności językowej w dyskursie prasowym (na przykładzie zabiegów graficznych zastosowanych w nagłówkach tygodnika „Polityka” z lat 2015–2017)

Linguistic and Stylistic Polyphony of Occasional Journalism

Metonimiczne użycie onimu Bruksela w dyskursie prasowym (na materiale tygodnika „Polityka”)

„Композитный взрыв” в современном русском газетном дискурсе

Zur Sprache der Werbeanzeigen in den Zeitschriften der k. k. Kreisstadt Rzeszów in der Zeit von 1890 bis 1910

Sposoby wyrażania emocji w propagandowych przekazach werbalno-wizualnych (na przykładzie okładek tygodników opinii)

Funkcjonalność gier językowych w prasie drugiego obiegu wydawniczego końca lat 70.

Koronawirus, między racją a emocją. Nominacja jako narzędzie retoryczne we francuskim dyskursie prasowym

In the beginning was the word: the argumentative dimensionof press news coverage in the discourse on mercy towards refugees

Medialni kuglarze o reformie gimnazjów

Pedagogiczny wymiar badań dyskursu prasowego

W obronie języka czy w obawie przed zmianą? Manipulacje językowe w prawicowych tekstach publicystycznych o nazwach żeńskich

Skrótowce w polskim i francuskim dyskursie prasowym

Obrazy Okrągłego Stołu w 25. rocznicę rozmów w Magdalence. Modele wyjaśniania i oceny obecne w polskim dyskursie prasowym

Perspektywy badań nad rosyjsko-polskim dyskursem prasowym

Religia w dyskursie o aborcji w Polsce. Analiza dokumentów Episkopatu Kościoła rzymskokatolickiego i wybranych tygodników opinii

Nowe kontaminaty leksykalne w prasowym dyskursie politycznym (od 25 października 2015 roku do 5 maja 2017 roku)

Koniec świata według mediów – analiza dyskursu prasowego w oparciu o wybrane periodyki polsko- i niemieckojęzyczne