Search results

1

Ks. Eugeniusz Hugon Edward Anders (1874-1924) proboszcz i pierwszy dziekan dekanatu piekarskiego

100%

Wycisło J.

Folia Historica Cracoviensia

|

2004

|

vol. 10

EN

In numéro multorum Silesiae Superioris meritorum sacerdotum Eugenius Anders habetur, qui Anno Domini 1913 praepositus sanctuarii Beatae Mariae Virginis in Piekary prope civitatem Bytom siti, nominatus est. Eo parocho vix undecim annos residente primum bellum mundanum gerebatur nec non multae controversiae litesque Polonorum et Germanorum in Silesiae Superioris sortibus ortae sunt. Hie rebus factum est, ut trčs seditiones facerentur et pars harum terrarum Poloniae ingeretur. Dominus Anders quamvis morbis variis laborans inceptis negotiis praedecessorum suorum assiduam curam et operam dabat ac munera sacerdotalia summo studio adimplebat. Numerum celebrationum in sanctuario auxit, agmina peregrin at orum maiori simper in numéro affluentium ordinavit, cantum ad Festum Nativitatis Christi, cum homines ad cantandum convenire solebant, fovit atque sustentavit. Anno 1917 librum novum, qui de calvaria inscribitur. in lucem edidit. Oue omnia ab eo facta oblivioni venisse videntnr Ipse en im tamquam sanctuarii administrator, qui magistratus ac publicos ministros hospitio excipere solebat, plerumque memoratur. Exemplum singulare adversus Ecclesiam pietatis ac in afflictionibus perseverantiae vir ille nobis praebuit, tamen nomen eius a scriptoribus, sive Polonis sive Germanis, vitam, mores et facta virirum illustrium exponentibus omittitur.

PL

Biogramu ks. Andersa nie można znaleźć w żadnym polskim słowniku dotyczącym dziejów Górnego Śląska. To samo dotyczy biografistyki w języku niemieckim. Nazwisko ks. Eugeniusza Andersa w literaturze pojawia się sporadycznie i to głównie w związku z dziejami sanktuarium maryjnego w Piekarach k. Bytomia. Często natomiast pojawiało się na szpaltach czasopisma „Katolik Codzienny”, drukowanego w Bytomiu i kolportowanego głównie w województwie śląskim i na Śląsku Opolskim. Równie często nazwisko ks. E. Andersa pojawiało się w „Dzienniku Śląskim”. Był to bowiem znany duchowny diecezji wrocławskiej, który mimo ciągle dokuczających mu chorób w latach 1913-1924 zdobył rozgłos i popularność, głównie jako odnowiciel kościoła pielgrzymkowego oraz kalwaryjskiego wraz z kilkudziesięcioma kaplicami na wzgórzu Cerekwica w Piekarach. Uznanie wiernych przyniosła mu także wydana w 1916 r. jego staraniem Książka kalwaryjska służąca dla użytku pątników kalwarię piekarską zwiedzających z dodatkiem historii o cudownym obrazie Matki Boskiej oraz historii kościoła i kalwarii. Jego nazwisko stało się jeszcze bardziej znane jako gospodarza i „prezentera” sanktuarium maryjnego, przyjmującego wizyty dostojników kościelnych, władz wojewódzkich i państwowych.

2

Wartość źródłowa akt dziekańskich z XIX wieku na przykładzie akt dziekana brzeźnickiego

100%

Szkutnik P.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2010

|

vol. 94

289-309

EN

Being in charge of the deanery clergy, deans kept documentation which was stored in the dean’s archive. In the following article the records of the deanery of Brzeziny (in the 19th century this deanery was in the diocese of Kujawy-Kalisz) are presented as an example of usefulness of this kind of documentation for research. The bishop’s and consistory’s documentation suffered some losses in wars so the diocese government orders included in the dean’s records allow to complete these missing parts. The dean’s records contain information on the deanery clergy, the congregation and church property in a deanery; as well as some cartographic and typonymic documentation. The dean’s correspondence includes letters from the local secular and church institutions. Taking all these facts into consideration, it must be stated that the dean’s records are of great importance to the history of a given region.

3

List dziekana Wydziału Teologicznego KUL

84%

Szlaga J.

Vox Patrum

|

1984

|

vol. 6

5-7

EN

officials

PL

oficjalne

4

Konferencje dekanalne w aspekcie kanoniczno-duszpasterskim

84%

Adamczyk J.

Studia Warmińskie

|

2017

|

issue 54

249-264

PL

Celem artykułu jest ukazanie konferencji dekanalnych w aspekcie kanoniczno-duszpasterskim. W jego pierwszej części przedstawiono historię konferencji dekanalnych. W drugiej części omówiono zagadnienia dotyczące zwoływania konferencji dekanalnych, natomiast część trzecią poświęcono osobom zobowiązanym do udziału w konferencjach dekanalnych. W części czwartej skupiono się na problematyce związanej z przebiegiem i statusem konferencji dekanalnych.

EN

The aim of this article is to introduce the deaneries conferences in canonical and pastoral terms. In the first part the history of the deaneries conferences is presented. The second part introduces forms of convocation of the deaneries conferences, while the third part is dedicated to the people obliged to take part in the deaneries conferences. The last part explain problematic aspects and course of the deaneries conferences.

5

Dziewiętnastowieczne akta wizytacji dziekańskich na przykładzie dekanatu radomszczańskiego

84%

Wolnicki P.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2010

|

vol. 94

341-367

FR

La documentation du XIXe siècle concernant les inspections décanales sur le territoire Royal Polonais permet de trouver des informations précieuses sur la vie religieuse des diverses régions du territoire de Radomsko. Elle refl ète la manière de réaliser les dispositions du pouvoir diocésain- decretum reformationis-et laїc, par le clergé paroissial. Elle montre le rôle du doyen dans le système hiérarchique de ľéglise catholique durant la période ďoccupation et la façon dont il observe les recommandations du pouvoir diocésain. En même temps, elle trace le tableau du doyen non comme un inspecteur mais comme un prêtre parmi les autres pretres dans des communautés fraternelles. Dans la structure de ľEglise catholique, les doyens occupent une place importante exercant une infl uence sur la vie religieuse-morale du clergé et directement aussi des fi dèles. Recevant obediénce du pouvoir diocésain, ils ont exercé un contrôle sur la situation matérielle des sanctuaires paroissiaux, chapelles, presbytères et autres bâtiments ďéglise. Un des moyens utilisés fut ľinspection de toutes les paroisses situées sur le territoire ecclésial de ľadministration territoriale décanale. Le tom de ľacte ďinspection dècanale du doyenné de Radomsko se compose de protocoles ainsi que comptes-rendus du pouvoir ecclésial et laic rapport (relatifs) a la pèriode annuelle. En plus, le doyen a rassemblé des circulaires qui ont informé les prêtres des paroisses au sujet des inspections, de leurs dates ainsi que de ľordre ďinspections des paroisses.

6

Władysław Nehring. Pomiędzy organizacyjną powinnością a dydaktyczną pasją

84%

Suleja T.

Onomastica Slavogermanica

|

2011

|

vol. 30

133 - 142

EN

Władysław Nehring, Vice-Chancellor of the University of Wrocław from 1893 to 1894, was a well-known eminent scholar: a Slavist, an ethnologist, and a historian. But what has not been dealt with in literature on the subject are issues connected with the many academic posts that he held, which I have given the main focus in this paper. Nehring was the dean of the Faculty of Philosophy three times (from 1875 to 1876, from 1888 to 1889 and again after the premature death of his successor), and a deputy dean from 1889 to 1890. After his time as Vice-Chancellor, he was an academic senator from 1890 to 1891, from 1894 to 1895, and from 1895 to 1896, which is ample evidence of his significant role in the academic community. Nehring was also the outstanding figure of his scholarly circle. Between 1876 and 1904 he supervised seventeen doctoral students, and his classes enjoyed great popularity among students. His Slavonic seminar, which officially started in 1891, occupied another central place in his scholarly achievements. To his audience, and especially to his students, he remained, as I. Chrzanowski put it, an unrivalled master.

7

Urząd dziekana w aspekcie prawnokanonicznym

84%

Adamczyk J.

Annales Canonici

|

2017

|

vol. 13

EN

The purpose of the article is to examine the issue of the appointment to the post of a vicar forane and the loss of the office. The first part of the paper discusses the post of a vicar forane in general terms. The second one outlines the required qualifications of a candidate for the office of a vicar forane, whereas the third one concerns the induction to the post of a vicar forane. The fourth part describes the issue of losing the office of an outside vicar.

PL

Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia powierzenia i utraty urzędu dziekana. W jego pierwszej części przedstawiono kwestię urzędu dziekana w ogólności. W drugiej części wskazano kwalifikacje kandydata na urząd dziekana, natomiast część trzecia została poświęcona powierzeniu urzędu dziekańskiego. Część czwarta omawia utratę urzędu wikariusza zewnętrznego.

8

Dziekan a duchowieństwo dekanalne. Aspekt prawno-duszpasterski

84%

Adamczyk J.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2017

|

issue 2

7-32

PL

Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia prawnej relacji dziekana do duchownych dekanatu. W pierwszej części przedstawiono kwestię troski dziekana o prowadzenie przez duchownych życia odpowiadającego ich stanowi. W drugiej części wskazano na obowiązki dziekana odnośnie do formacji duchowieństwa, natomiast część trzecia została poświęcona stosunkowi dziekana do duchownych znajdujących się w trudnych sytuacjach. W części czwartej omówiono sprawę troski dziekana o właściwą posługę duszpasterską duchownych dekanatu

EN

The aim of the article is to discuss the issue of the legal relations between the vicar forane and the clerics of the vicariate forane. The first part deals with the vicar forane’s care for the suitable spiritual life of the clerics. The second part outlines the vicar forane’s duties concerning the formation of the clerics, while the third section concerns the vicar forane’s attitude towards the clerics experiencing difficult situations. The fourth section discusses the issue of the vicar forane’s care for the suitable ministry service of the vicariate forane’s clerics.

9

Akta dziekana dekanatu szadkowskiego ks. Jana Gawełczyka

84%

Szkutnik P.

Biuletyn Szadkowski

|

2009

|

issue 09

63-85

EN

The way of keeping records by deans was regulated by law. The records produced by Father Jan Gawełczyk were not always kept in conformity with legal requirements. The state of documentation from the time of his office is known thanks to registration of documents carried out in 1826 and 1854. These registers make possible a reconstruction of the so-called registry (record office), including the way in which different categories of documents were arranged. The catalogues show that the content of the archives grew twice during that time. The records have now been arranged in accordance with legal regulations, though not all requirements have been fulfilled. Comparison of the two registers reveals that a new Dean’s seal and journals for correspondence were introduced during Father J. Gawełczyk’s office.

10

Krótka historia Wydziału Bezpieczeństwa Lotniczego dęblińskiej „Szkoły Orląt”

84%

Ogonowski K., Bogusz D.

Aviation and Security Issues

|

2022

|

vol. 1

|

issue 1

75-95

EN

The aim of the article was to present the stages of development, research and teaching activities and the structure of the Aviation Safety Faculty of the Polish Air Force University. This publication is an attempt to summarize the achievements of the National Security and Logistics Faculty, and from 2018 renamed as Faculty of Aviation Safety. To develop the article, theoretical research methods were used, such as the analysis and synthesis of information contained in the literature and source materials, abstraction and generalization.

PL

Celem artykułu było przedstawienie etapów rozwoju, działalności naukowo-dydaktycznej i struktury Wydziału Bezpieczeństwa Lotniczego Lotniczej Akademii Wojskowej. Niniejsza publikacja to próba podsumowania dotychczasowych osiągnięć Wydziału Bezpieczeństwa Narodowego i Logistyki, a od 2018 r. Wydziału Bezpieczeństwa Lotniczego. Do opracowania artykułu zostały wykorzystane teoretyczne metody badawcze, takie jak analiza i synteza informacji zawartych w literaturze i materiałach źródłowych, abstrahowanie oraz uogólnianie.

11

Urząd wicedziekana

84%

Adamczyk J.

|

2017

|

vol. 26

|

issue 4

23-37

EN

This article describes the office of vice-vicar forane in its canonical aspect. Firstly we presented the significance of vice-vicar forane’s function. Then we pointed out their qualifications, nomination and loss of the office of vice-vicar forane. The final part deals with the obligations and rights of vicevicar forane.

12

Wizytacja dziekańska w aspekcie kanoniczno – duszpasterskim

83%

ADAMCZYK J.

Prawo Kanoniczne

|

2017

|

vol. 60

|

issue 3

73-105

EN

The following article is devoted to vicar forane's visit in canonic-pastoral terms. At first, the vicar forane’s visit is presented in the historic view. Then, the issue, nature and necessity of vicar forane’s visit is discussed. The final part of the article is connected with the subject of vicar forane’s visit in the parishes of vicariate forane.

PL

Niniejszy artykuł poświęcony został wizytacji dziekańska w aspekcie kanoniczno - duszpasterskim. Najpierw ukazano wizytację dziekańską w aspekcie historycznym. Następnie przedstawiono pojęcie, naturę i obowiązek wizyty dziekańskiej. Końcowa cześć przedłożenia traktuje o przedmiocie wizytacji dziekańskiej w parafiach dekanatu.

13

Geneza i historia urzędu dziekana

67%

Łowicki P.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2020

|

issue 27

545–560

PL

Urząd dziekana bierze swój początek w czasach apostolskich, gdzie pomocnikami apostołów byli diakoni. Poprzez choreopiskopa, archidiakona i archiprezbitera, poprzednika obecnego dziekana, urząd ten zmieniał swój charakter od związanego z pomocą charytatywną po typowe zajęcia sądowo-kontrolne. Biskupi na przestrzeni wieków reagowali na słabości ludzkie pełniących ten urząd, zmniejszając zakres ich praw i obowiązków. Z drugiej strony rozwój Kościoła wymuszał na biskupie poszukiwanie nowych sposobów czuwania i pełnienia opieki duszpasterskiej nad powierzonymi sobie wiernymi, więc dodawano dziekanom zadań. Przełomem był Sobór Trydencki, który zlikwidował jego samodzielność i uzależnił od biskupa diecezjalnego. Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 roku ponownie powrócił do funkcji dziekana, nadając mu charakter duszpasterski, który został jeszcze bardziej podkreślony w Kodeksie Jana Pawła II z 1983 roku i dokumentach Soboru Watykańskiego II.

EN

The Dean’s Office takes its beginning in the Apostolic era, where the Apostles’ assistants were deacons. Through a choreopioscope, Archdeacon and Archpriest, the predecessor of the present Dean, the office changed its character from charitable to charity to typical judicial-control activities. Over the centuries, the Bishops responded to the human weaknesses of the office, reducing their rights and responsibilities. On the other hand, the development of the Church forced the bishop to seek new ways of waking up and performing pastoral care over the faithful, so the dean had more tasks added. A Breakthrough was the Council of Trent, who abolished his independence and made him dependent on the diocesan bishop. The Code of Canon Law of 1917 again returned to the function of the dean, giving it a pastoral character, which was even more emphasised in the Codex John Paul II of 1983 and the documents of the second Vatican Council.

14

L’ufficio del decano nella diocesi di Augustów ossia di Sejny fino agli anni sessanta del XIX secolo

67%

Stępień M.

Studia Redemptorystowskie

|

2013

|

issue 11

410-424

XX

Diecezja augustowska, czyli sejneńska, została utworzona przez papieża Piusa VII na mocy bulli Ex imposita Nobis z dnia 30 czerwca 1818 roku i obejmowała 120 parafii i podzielonych na 12 dekanatów. Dziekani w diecezji byli mianowani przez biskupa diecezjalnego lub administratora diecezji. Nominacje te uzależnione były od władz państwowych. Dziekani nie posiadali władzy jurysdykcyjnej, a ich obowiązki i prawa były zgodne z ówcześnie obowiązującym prawem kanonicznym. Znali lokalną sytuację w dekanacie, więc udzielali pomocy biskupowi lub administratorowi diecezji w rozwiązywaniu trudnych problemów, nadzorowali pracę księży oraz służyli im pomocą.

15

Geneza powstania parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny czyli Cudu nad Wisłą w Białej Podlaskiej na Woli

67%

Bylina S.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2020

|

issue XVII/17

195-206

EN

The process of creating a new community of believers in the city of Biała Podlaska this is an interesting and important challenge for the researcher. A particularly important fact there is a circumstance to make a call of the parish Assumption of the Blessed Virgin Mary which is a miracle on the Vistula, as a vote of victory over the army of Bolshevik Rus-sia in 1920. The content of the article includes the results of the source query regarding the process of formation, erection, as well as creating a community of believers commonly de-fined inhabitants in Wola in Biała Podlaska. Thanks to dean reports of the Bialski deanery as well as correspondence between diocesan authorities and the parish Assumption of the Blessed Virgin Mary we learn about the methods of creating a parish in the interwar period.

PL

Proces powstawania nowej wspólnoty wiernych na terenie miasta Biała Podlaska to in-teresujące i ważne wyzwanie dla badacza. Szczególnie istotnym faktem jest okoliczność nadania wezwania parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny czyli Cudu nad Wisła, jako wotum zwycięstwa nad armią bolszewickiej Rosji w 1920 r. W treści artykułu zawarte są wyniki kwerendy źródeł dotyczących procesu powstawania, erygowania, jak również tworzenia wspólnoty wiernych określanych potocznie mieszkańców na Woli w Białej Podlaskiej. Dzięki sprawozdaniom dziekańskim dekanatu bialskiego, jak również korespondencji pomiędzy przedstawicielami władzy diecezjalnej a parafią Wniebowzięcia N.M.P., dowiadujemy się o metodach tworzenia parafii w okresie międzywojennym.

16

Duchowieństwo i uposażenie parafii Świętej Trójcy w Kościerzynie w okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej

59%

Jażdżewski L.

Studia Gdańskie

|

2010

|

issue 26

173-188

PL

W okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej parafia kościerska należała do dekanatu mirachowskiego a proboszczowie kościerscy pełnili często funkcję dziekanów. Wśród rządców parafii należy wymienić plebanów i komendariuszy. Plebani zarządzali samodzielnie parafią oraz decydowali zarówno o sprawach duchowych, jak i materialnych. Grupę komendariuszy tworzyli ci duchowni, którzy wypełniali funkcje w zastępstwie plebana, za określonym wynagrodzeniem. Ważną pozycją dochodów proboszcza było meszne. Proboszczowi składano też ofiary za pogrzeby oraz udzielanie sakramentów chrztu i małżeństwa. Ważne miejsce w taksie zajmowały opłaty za ceremonie pogrzebowe. Znaczne korzyści czerpał kościerski proboszcz z własnego gospodarstwa. Pieniądze kościelne przeznaczone były przede wszystkim na zakup wina mszalnego, świec, sprzętów kościelnych oraz na bieżące naprawy świątyni. Opłacano z nich pracowników parafialnych: kościelnego, organistę oraz służbę pracującą na plebanii.

EN

In the period of Nobles’ Democracy the kościerska parish belonged to the mirachowski deanery and the parish priests in Kościerzyna often took over dean’s functions. Among the rulers of the parish we should mention parish priests and commendariuses. Parish priests administered their parishes on their own and they decided about spiritual and material matters. The administrator’s group was created by commendriuses, standing for parish priests for a specific payment. An important item of the parish priests’s income was paid in kind. Priests also received gifts for funerals and sacraments of baptism and marriage. The important part of the priests’ income was „meszne” – fees paid with animals etc. The priest was paid for the funerals, baptisms and weddings. Fees for funeral ceremonies included a big part of the income. The parish priest of Kościerzyna got much money from his own farm. The Church money was spent mostly on wine for the Holy Masses, candles, church equipment and current mendings in the temple. Workers were also paid with that money. They included: sacristan, organist and the service working in the rectory

17

Ksiądz pułkownik Antoni Łopaciński – lokalny antykomunista na usługach bezpieki

51%

Łagojda K.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2023

|

issue 21

561-586

EN

The article presents the fate of Father Antoni Łopaciński, chaplain of the Polish Army and dean of the Bystrzyca district after the end of World War II. The priest is portrayed in early literature as an anti-communist activist in the Kłodzko area. The author, however, reveals the priest’s long-standing collaboration, first with the UB (Security Office) and then with its successor, the SB (Security Service), and describes the recruitment of the clergyman and the nature of the activities of the “informer in a cassock” , including the scale of his denunciation activities over a period of nearly 20 years of collaboration. The denunciations of this secret collaborator, who used the pseudonym “Jakub Wasilewski”/“Jacek”, encompassed such well-known clergy of the Archdiocese of Wrocław as Karol Milik, Kazimierz Lagosz and Bolesław Kominek. The article is an interesting case study that allows the tracing of methods used by the UB to recruit clergy during the Stalinist period. It is also an interesting example of a man who, in the face of danger and blackmail from officers of the repressive apparatus, agrees to long-term cooperation, seeing in it numerous comforts and an opportunity to improve his fate.

PL

Artykuł przedstawia losy ks. Antoniego Łopacińskiego, kapelana Wojska Polskiego, dziekana powiatu bystrzyckiego, po zakończeniu II wojny światowej. Kapłan w dotychczasowej literaturze przedmiotu był przedstawiany jako działacz antykomunistyczny na terenie ziemi kłodzkiej. Autor ujawnia wieloletnią współpracę kapłana z UB, a następnie z SB, opisuje werbunek duchownego i charakter działalności „informatora w sutannie”, z uwzględnieniem skali tego donosicielstwa przez blisko 20 lat współpracy. Na kartach donosów TW ps. „Jakub Wasilewski”/„Jacek” pojawiały się takie nazwiska archidiecezji wrocławskiej, jak Karol Milik, Kazimierz Lagosz czy Bolesław Kominek. Artykuł stanowi ciekawe case study pozwalające prześledzić, jakimi metodami UB werbował duchownych w okresie stalinowskim. To także ciekawy przykład człowieka, który w obliczu zagrożenia i szantażu ze strony funkcjonariuszy aparatu represji zgadza się na wieloletnią współpracę, widząc w niej liczne udogodnienia i możliwość poprawienia swojego losu.

Refine search results

Ks. Eugeniusz Hugon Edward Anders (1874-1924) proboszcz i pierwszy dziekan dekanatu piekarskiego

Wartość źródłowa akt dziekańskich z XIX wieku na przykładzie akt dziekana brzeźnickiego

List dziekana Wydziału Teologicznego KUL

Konferencje dekanalne w aspekcie kanoniczno-duszpasterskim

Dziewiętnastowieczne akta wizytacji dziekańskich na przykładzie dekanatu radomszczańskiego

Władysław Nehring. Pomiędzy organizacyjną powinnością a dydaktyczną pasją

Urząd dziekana w aspekcie prawnokanonicznym

Dziekan a duchowieństwo dekanalne. Aspekt prawno-duszpasterski

Akta dziekana dekanatu szadkowskiego ks. Jana Gawełczyka

Krótka historia Wydziału Bezpieczeństwa Lotniczego dęblińskiej „Szkoły Orląt”

Urząd wicedziekana

Wizytacja dziekańska w aspekcie kanoniczno – duszpasterskim

Geneza i historia urzędu dziekana

L’ufficio del decano nella diocesi di Augustów ossia di Sejny fino agli anni sessanta del XIX secolo

Geneza powstania parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny czyli Cudu nad Wisłą w Białej Podlaskiej na Woli

Duchowieństwo i uposażenie parafii Świętej Trójcy w Kościerzynie w okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej

Ksiądz pułkownik Antoni Łopaciński – lokalny antykomunista na usługach bezpieki