Search results

1

W sprawie ekologicznej estetyki przyrody

100%

Łepko Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2005

|

vol. 3

|

issue 1

127-144

EN

The Article presents postulates of ecological esthetics of nature according to human experience of ecological crisis taking into consideration threat of good mode of a person, who is described by sensory-emotional quality of his environment. According to this approach, ecological esthetics ought to be preceded by esthetics of nature which portrays human attitudes named „delight in nature”. The article presents also reconstruction of „history of esthetical concept of nature” which starts from Plato’s three: truth, good, and beauty. Therefore, paradoxically experience of ecological crisis forces: first – „rehabilitation of esthetics of nature” and second – postulate of „ecological esthetics of nature” as an answer on nowadays need of living in nature and with nature. It seems that in our time we more need nature than whenever before.

2

Słowo o terminie ekofilozofia

75%

Dołęga J. M.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2005

|

vol. 3

|

issue 1

499-502

3

Katastrofa ekologiczna – od prognozy do rzeczywistości. Globalny problem refleksji filozoficznej w polskim lustrze

63%

Ciążela H.

Studia Philosophiae Christianae

|

2023

|

vol. 59

|

issue 1

EN

We live in a time of civilization breakthrough. Human activity aimed at the submission of the natural environment resulted in its devastation with disastrous consequences. Scientific predictions published since October 2018 show the threat of a global climate catastrophe in the coming years as an inevitable scenario unless we counteract it effectively. Preventing the catastrophe is becoming one of the most pressing problems facing the world today. This article examines the ways contemporary philosophy is addressing this issue, arguing that in fact there is no specific philosophical reaction to the climate catastrophe and advancing an explanation of such a striking negligence.

PL

Żyjemy w czasach cywilizacyjnego przełomu. Ludzka aktywność skierowana na podporządkowanie sobie środowiska naturalnego doprowadziła do jego dewastacji, niosącej katastrofalne skutki dla dalszego trwania ludzkości. Naukowe prognozy, publikowane od października 2018 roku, ukazują realne zagrożenie globalną katastrofą klimatyczną w najbliższych latach jako oczywisty scenariusz w przypadku niepodjęcia skutecznej próby przeciwdziałania zagrożeniu. Powstrzymanie katastrofy staje się coraz trudniejszym zadaniem dla społeczności ludzi obecnie żyjących. Artykuł koncentruje się na zagadnieniu reakcji na wspomniany kryzys w dyskursie filozoficznym. W świetle przeprowadzonej analizy wiele wskazuje na to, że w filozofii współczesnej zagrożenie globalną katastrofą nie wywołuje wyraźnej reakcji jej przedstawicieli. Przeprowadzona analiza zmierza do ukazania przyczyn tego stanu rzeczy.

4

Retrospektywna i prospektywna rola ekofilozofii

63%

Tyburski W.

Studia Philosophiae Christianae

|

2023

|

vol. 59

|

issue 1

EN

In the catalogue of issues undertaken by the eco-philosophical thought, two tasks are of exceptional importance. The first one (retrospective) intends to reveal a set of cultural, ideological and philosophical determinants which, especially in modern epoch, inspired the utilitarian, technocratic, positivist thinking and the consequences of which turned out to be dangerous for life on Earth. The second way of thinking, a prospective one, largely contributes to building a new way to conceive the relations between man and nature. It emphasizes the necessity of becoming aware of global communities of fate. It actively joins in projects aimed at planning the prospects for the future, and building a civilization model focused on ecological needs. The outcome of eco-physiological thinking unquestionably contributed to progressing the ideas of ecodevelopment at first, and after that, of sustainable development. In this article we characterize both tasks completed by ecological philosophy. We show rationales for its arguments and assumptions, suggesting courses of action aimed at sustainable socio-economic developments.

PL

W katalogu zagadnień podejmowanych w ramach ekofilozofii (określanej także mianem filozofii ekologicznej) szczególnie doniosłe znaczenie przypisać należy dwóm wypełnianym przez nią zadaniom. Pierwsze zadanie (retrospektywne) zmierza do ukazania tego zespołu uwarunkowań kulturowych, światopoglądowych, filozoficznych, które szczególnie w dobie nowożytnej generowały myślenie utylitarne, pozytywistyczno-technokratyczne. Jego praktyczne konsekwencje okazały się bardzo niebezpieczne dla życia na Ziemi. Drugie zadanie (prospektywne) wnosi swój znaczący wkład w dzieło budowania nowego myślenia o relacjach człowieka ze światem przyrody, uświadamia potrzebę lepszego zrozumienia wspólnoty losów obu tych światów, dotyczy działań, mających na celu projektowanie wizji przyszłości i konstruowanie modelu cywilizacji, zorientowanej na potrzeby ekologiczne. Wyniki dociekań ekofilozofii stanowią niekwestionowany wkład w dzieło budowania podstaw najpierw idei ekorozwoju, a obecnie zrównoważonego rozwoju. W niniejszym artykule przedstawiona została charakterystyka obu wspomnianych zadań. Ponadto przedstawiono argumentację uzasadniającą tezy formułowane przez ekofilozofię oraz wypracowane przez nią założenia, znajdujące się u podstaw skonkretyzowanych działań praktycznych na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego, uwzględniającego i respektującego potrzeby i interesy świata przyrodniczego.

5

Ekofilozofia i środowisko przyrodnicze

51%

Hull Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2006

|

vol. 4

|

issue 1

367-376

EN

The article contains a semantic analysis of the terms of eco-philosophy, and discusses this theme widely as well as closely presenting the relation between a human being and the natural environment.

PL

Artykuł zawiera analizę semantyczną pojęcia „eko-filozofia” oraz prezentuje szeroką dyskusję na temat tego zagadnienia, ukazując jednocześnie bliskie związki człowieka ze środowiskiem naturalnym.

6

Pozytywna i negatywna ekskluzja ekologiczna – próba zestawienia

51%

Pełka M.

Studies in Global Ethics and Global Education

|

2017

|

issue 8

63-79

PL

W pierwszym punkcie artykułu określam zaplecze terminologiczne zagadnienia, przede wszystkim definiuję w jaki sposób posługiwać się będę pojęciem ekskluzji (wykluczenia). W drugim punkcie opisuję negatywne znaczenie ekskluzji społecznej ze względów ekologicznych, które wynika z postępującego wyniszczania naturalnych zasobów naszej planety. Trzeci punkt poświęcam czysto pozytywnemu rozumieniu pojęcia ekskluzji ekologicznej ukazując podejmowany przez bioregionalistów postulat wytyczenia przestrzeni, w których przyroda pozostałaby w swym dziewiczym, nienaruszonym stanie. Ostatni punkt dotyczy problemu przeciwdziałania negatywnie rozumianemu wykluczeniu z perspektywy ekologicznej, skupiam się w nim głównie na postulatach nauk humanistycznych zaangażowanych na rzecz ekologii oraz na idei zrównoważonego rozwoju.

EN

In the first point of the article, I define the terminology of the issue, primarily I define how I will use the term exclusion. In the second point, I describe the negative significance of social exclusion for ecological reasons, which occurs due to the progressive destruction of the natural resources of our planet. The third point is devoted to the commonly positive understanding of ecological exclusion which is reflected in the bio-regionalists’ postulate to draw an area of pristine and untouched nature. The last point, concerns counteraction against the negatively understood exclusion from the ecological perspective. I focus here mainly on postulates created in the field of humanities involved in ecology and the idea of sustainable development.

7

Filozofia zrównoważonego rozwoju a realizacja jej postulatów w praktyce

51%

Hull Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2019

|

vol. 17

|

issue 4

5-14

EN

The deepening global ecological crisis raises a question about the practical effectiveness of postulates formulated based on the philosophy of sustainable development. In attempting to answer this question, I assumed that the philosophy of sustainable development is a political philosophy, which functions in the sphere of socio-economic life as a fashionable/binding ideology, approved and postulated by the currently dominating political forces and large companies. When I confronted, on the scale of globalised world, the slogans and declarations with political practice and the functioning of the world economy, I came to the conclusion that the current efforts to implement the idea of sustainable development have only slightly contributed to reducing the threat of a global ecological disaster. In fact, they are a kind of ‘smoke screen’ for business and politicians, who in practice continue the existing course of civilisational development aimed at continuous growth of consumption and GDP. This shows that the philosophy of sustainable development is already practically ineffective and is today not able to cope theoretically with the challenges facing humanity in the 21st century.

PL

Pogłębiający się globalny kryzys ekologiczny prowokuje do postawienia pytania o praktyczną skuteczność postulatów formułowanych na gruncie filozofii zrównoważonego rozwoju. Podejmując próbę odpowiedzi na to pytanie, wyszedłem z założenia, że filozofia zrównoważonego rozwoju jest filozofią polityczną, która w sferze życia społeczno-gospodarczego funkcjonuje jako modna/obowiązująca ideologia, aprobowana i postulowana przez dominujące dziś w świecie siły polityczne i wielki biznes. Konfrontując, w skali zglobalizowanej ludzkości, głoszone hasła i deklaracje z praktyką polityczną i funkcjonowaniem światowej gospodarki, doszedłem do wniosku, że dotychczasowe działania zmierzające do realizacji idei zrównoważonego rozwoju w niewielkim tylko stopniu przyczyniły się do zmniejszenia zagrożeń globalną katastrofą ekologiczną. De facto stanowią one swoistą „zasłonę dymną” dla biznesu i polityków, którzy w realnych działaniach kontynuują dotychczasowy, nakierowany na ciągły wzrost konsumpcji i PKB kierunek rozwoju cywilizacyjnego. Ukazuje to, że filozofia zrównoważonego rozwoju jest już praktycznie nieskuteczna, nie jest dziś w stanie teoretycznie sprostać wyzwaniom, przed jakimi staje ludzkość w XXI w.

8

Eko-filozofia a perspektywa ekologicznego konserwatyzmu

45%

Niedek M.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2021

|

vol. 19

|

issue 1

5-15

EN

This article presents eco-philosophical approaches and ideas presented by Henryk Skolimowski, Roger Scruton, and Pope Francis, in their views on environmental issues. This applies both to the diagnosed causes of the contemporary ecological crisis and constructive proposals to counteract this crisis, by changing our way of thinking and attitudes towards the world. The article begins with an outline of the beginnings of ecological philosophy as a worldview reflection on the relationship of man to the environment. The author’s attention is focused on the ideological profile of eco-philosophical concepts, which determines the progressive or conservative profile of a given eco-philosophy. In the author’s opinion, the green philosophy of R. Scruton, as well as the concept of integral ecology by Pope Francis, can both be classified as ecological conservatism. The eco-philosophy of H. Skolimowski, on the other hand, makes it possible to mediate both progressive and conservative eco-philosophical proposals. According to the author, it is important to be aware of both the differences and the similarities of various eco-philosophies. The common element of the concepts, analysed in the article, is the importance of an ecological, environmentally friendly lifestyle for counteracting the ecological crisis.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia stanowiska ekofilozoficzne prezentowane przez Henryka Skolimowskiego, Rogera Scrutona i papieża Franciszka w ich zapatrywaniach na kwestie problematyki ekologicznej. Dotyczy to zarówno diagnozowanych przyczyn współczesnego kryzysu ekologicznego, jak i konstruktywnych propozycji przeciwdziałania jemu poprzez zmianę naszego sposobu myślenia i postawy względem świata. Artykuł rozpoczyna się od zarysowania początków filozofii ekologicznej i jej definiowania jako refleksji światopoglądowej nad relacją człowieka wobec środowiska. Uwagę autora skupia ideowy profil koncepcji ekofilozoficznych, który wyznacza progresywny lub konserwatywny światopogląd stojący u podstaw danej ekofilozofii. Zdaniem autora zieloną filozofię R. Scrutona i koncepcję ekologii integralnej papieża Franciszka można zakwalifikować do ekologicznego konserwatyzmu. Ekofilozofia H. Skolimowskiego pozwala natomiast koncepcyjnie zapośredniczyć zarówno progresywne, jak i konserwatywne propozycje ekofilozoficzne. Zdaniem autora ważna jest świadomość zarówno różnic, jak i podobieństw różnych ekofilozofii. Wspólnym elementem analizowanych w artykule koncepcji jest znaczenie proekologicznego, przyjaznego środowisku stylu życia dla przeciwdziałania kryzysowi ekologicznemu.

Refine search results

5 Studia Ecologiae et Bioethicae

2 Studia Philosophiae Christianae

1 Studies in Global Ethics and Global Education

2 Hull Z.

1 Ciążela H.

1 Dołęga J. M.

1 Niedek M.

1 Pełka M.

1 Tyburski W.

1 Łepko Z.

2 2023

1 2021

1 2019

1 2018

1 2006

2 2005

W sprawie ekologicznej estetyki przyrody

Słowo o terminie ekofilozofia

Katastrofa ekologiczna – od prognozy do rzeczywistości. Globalny problem refleksji filozoficznej w polskim lustrze

Retrospektywna i prospektywna rola ekofilozofii

Ekofilozofia i środowisko przyrodnicze

Pozytywna i negatywna ekskluzja ekologiczna – próba zestawienia

Filozofia zrównoważonego rozwoju a realizacja jej postulatów w praktyce

Eko-filozofia a perspektywa ekologicznego konserwatyzmu