Search results

1

Sprawozdanie z przebiegu polsko-izraelskiego projektu wymiany studentów Instytutu Historii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie i Beit Berl Academic College w Kefar Sabie. „Polacy i Żydzi – razem, czy osobno? Relacje polsko-żydowskie w XX w.

100%

Grądzka M.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2011

|

vol. 10

168-172

2

Metoda projektów w edukacji historycznej dzieci i młodzieży

80%

Zawadzka A., Zawadzki M.

Roczniki Pedagogiczne

|

2013

|

vol. 5(41)

|

issue 2

233-251

EN

The aim of this paper is to present the chances which educational projects create in historical education of children and youth. Indirectly the aim of this paper will be also to inspiring teachers to explore new forms and methods of teaching history and to moving away from established routines of conduct in achieving educational goals. The presented paper includes its own proposals for projects that can be implemented in schools in the education of history, especially the history period of the interwar and World War II.

3

Turystyka w edukacji historycznej i obywatelskiej, red. M. Ausz, J. Bugajska- -Więcławska, A. Stępnik, D. Szewczuk, wyd. UMCS, Lublin 2017, ss. 413

70%

Paszkiewicz K.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2018

|

vol. 7

167-173

4

Ruch ludowy w Drugiej Rzeczypospolitej na kartach wybranych szkolnych podręczników do nauczania historii. Casus opracowań dla klas pierwszych szkół ponadgimnazjalnych

61%

Białokur M.

Zeszyty Wiejskie

|

2021

|

vol. 27

103-129

EN

The purpose of this article is to present the peasant movement in the Second Polish Republic in contemporary school history textbooks. On the basis of textbooks, students can learn that the peasant movement arose in Galicia in the late nineteenth century. In the Second Polish Republic there were a few parties named Polish People’s Party. For many years the main party was Polish Peasant party ,,Piast”. After Poland regained independence in 1918, it formed a part of several governments, most notably after the Lanckorona Pact and in the Chjeno-Piast coalition. Its major politicians included Wincenty Witos and Maciej Rataj. The second largest party, about which there is a lot of information in the analyzed textbooks was Polish Peasant Party ,,Wyzwolenie” which was formed in 1915. In comparison to Polish People’s Party ,,Piast”, it was a left-wing party. PSL ,,Wyzwolenie” supported the May Coup in 1926, but soon afterwards distanced itself from Sanation and joined the opposition. In 1931 it merged with several other parties forming the People’s Party. In 1931 it was created from the merger of three other, smaller, peasant-based parties: centre-right ,,Piast”, centre-left ,,Wyzwolenie” and left wing Peasant Party. The image of the peasant movement on the pages of school textbooks is multidimensional and allows pupils to get to know its main representatives and the political program.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie ruchu chłopskiego w II Rzeczypospolitej w wybranych szkolnych podręcznikach do nauczania historii w klasach pierwszych szkół ponadgimnazjalnych. Na podstawie podręczników uczniowie mogą dowiedzieć się, że ruch ludowy powstał w Galicji pod koniec XIX wieku. W II Rzeczypospolitej istniało kilka partii nazywanych Polskim Stronnictwem Ludowym. Przez wiele lat główną partią było Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. działacze tego ugrupowania weszli w skład kilku rządów. Tworzyli między innymi koalicyjny rząd Chjeno-Piasta w 1923. Jej głównymi politykami byli Wincenty Witos i Maciej Rataj. Drugą co do wielkości partią, o której w analizowanych podręcznikach jest dużo informacji, było Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”, które powstało w 1915 r. W porównaniu z Polskim Stronnictwem Ludowym „Piast” było partią lewicową. PSL ,,Wyzwolenie” poparło przewrót majowy w 1926 r., do którego autorów szybko się jednak zdystansowało i przyłączyło do opozycji. W 1931 r. centroprawicowy „Piast”, centrolewicowe „Wyzwolenie” oraz lewicowe Stronnictwo Chłopskie połączyły się tworząc Stronnictwo Ludowe. Obraz ruchu ludowego na kartach podręczników szkolnych jest wielowymiarowy i pozwala uczniom poznać jego głównych przedstawicieli oraz program polityczny.

5

Dilemma og the contemporary world in historiography and historicial education

61%

Garbula J. M.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2016

|

vol. Zeszyt

|

issue XXX

215-224

EN

The following article contains general reflections on historiography, that is on what is written and said about historical times. An outline of contemporary social and cultural tendencies which are important for the comprehension of historiography and history teaching has been given. From the modernist approach to history as a science and subject in education, the author proceeds with her analysis towards the factors which have undermined modernism and contributed to the birth of unconventional historiography. As a result, new realms of knowledge have opened up and other types of narration have been created. Meta-narratives employing grand concepts have been replaced by other types of historical writing, for example history of culture, feminist history, post-colonial history, multi-media history or micro-history, which all speak about issues ‘less important’ on a macro-scale but essential for a given social group or even an individual.

PL

Prezentowany artykuł ma charakter ogólnych rozważań związanych z historiografią. Zarysowano tendencje społeczno-kulturowe współczesnego świata mające znaczenie dla rozumienia historiografii i edukacji historycznej. Wychodząc od modernistycznego podejście do nauki i edukacji historycznej analizowano czynniki mające wpływ na jego załamanie i zwrócenie się w stronę historiografii niekonwencjonalnej. Konsekwencją tego zwrotu stało się odkrywanie nowych obszarów badawczych oraz konstruowanie innych rodzajów narracji. W miejsce metanarracji, posługujących się wielkimi pojęciami, powstawało pisarstwo historyczne typu: historia kultury, historia feministyczna, historia postkolonialna, historiografia multimedialna czy mikrohistoria, mówiąca o rzeczach mniej „ważnych” w skali makro, ale istotnych dla jakiejś grupy społecznej lub dla pojedynczych ludzi.

6

Sobór Watykański II (1962-1965). Czas wielkiej reformy Kościoła katolickiego na kartach współczesnych polskich podręczników do historii

61%

Białokur M.

Wieki Stare i Nowe

|

2020

|

vol. 15

|

issue 20

94-116

EN

It is not disputed that the Second Vatican Council (1962-1965) was one of the most important events not only in the history of the Catholic Church, but also throughout the 20th century. Pope Francis described it as “the beautiful work of the Holy Spirit” and many historians underscore the constant need to study the said event. Guided by these conclusions and postulates, which featured in the issue of Verbum Vitae devoted to the Holy Spirit in the Church, the presented article focuses on the image of the Second Vatican Council on the pages of an unusual and rarely analysed historiographic source, namely, school textbooks in history. To this aim, several studies were selected for the purposes of the analysis, which students of Polish schools had the opportunity to use during the recent few years. It shows that, based on most of the school handbooks analysed, students have the opportunity to learn the most important facts related to the Second Vatican Council. In addition, the textbooks appreciated the role of popes - John XXIII and Paul VI.

PL

Sobór Watykański II (1962-1965) był jednym z najważniejszych wydarzeń nie tylko w historii Kościoła katolickiego, lecz także całego XX wieku. Papież Franciszek nazwał go „pięknym dziełem Ducha Świętego”, a wielu naukowców podkreśla, że istnieje nieustanna potrzeba jego badania. Kierując się tymi wnioskami i postulatami, w artykule skoncentrowano się na obrazie Soboru Watykańskiego II wyłaniającym się z kart nietypowego i rzadko analizowanego źródła historiograficznego, jakim są szkolne podręczniki do historii. Na potrzeby analizy wybranych zostało osiem opracowań, z których uczniowie polskich szkół mieli okazję korzystać w ostatnich latach. Wynika z niej, że z większości badanych podręczników szkolnych uczniowie mogą poznać najważniejsze fakty związane z Soborem Watykańskim II. Ponadto w podręcznikach doceniona została rola papieży - Jana XXIII i Pawła VI.

7

„Trzy nierówne połówki” odrodzonej Polski, czyli pierwsze miesiące niepodległości w świetle współczesnych podręczników do nauczania historii w szkołach ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych

61%

Białokur M.

Studia Podlaskie

|

2021

|

vol. 29

119-149

EN

The presented article is an attempt to show the challenges Poland faced just after regaining independence in 1918. The source of the article are school history textbooks published at the end of the 20th and the beginning of the 21st century. These types of studies are among the most popular and most important history books, which is determined by their nature and audience.

PL

Prezentowany artykuł stanowi próbę ukazania wyzwań, przed którymi stanęła Polska tuż po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Podstawę źródłową artykułu stanowią wydane pod koniec XX i na początku XXI w. szkolne podręczniki do nauczania historii. Tego rodzaju opracowania należą do najpopularniejszych i najważniejszych książek historycznych, o czym decyduje ich charakter i krąg odbiorców.

8

FENOMEN EDUKACJI HISTORYCZNEJ I OBYWATELSKIEJ NA PRZYKŁADZIE DZIAŁALNOŚCI STOWARZYSZENIA REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJ CZWARTEGO PUŁKU PIECHOTY LEGIONÓW W KIELCACH

61%

Krzysztofik M.

Edukacja Dorosłych

|

2017

|

vol. 2(77)

213-224

PL

W artykule prezentuję 10-letnią działalność Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej Czwartego Pułku Piechoty Legionów w Kielcach. Omawiam genezę grupy, jej skład oraz cele statutowe w zakresie edukacji historycznej i obywatelskiej. Następnie prezentuję wybrane przykłady realizacji tych celów (inscenizacje bitew oręża polskiego z II wojny światowej i powstania styczniowego, odtwarzanie wydarzeń z czasów stanu wojennego, pełnienie wart honorowych, prowadzenie lekcji i pokazów historycznych, organizowanie dioram, publikacje naukowe członków grupy, udział w realizacji filmów, troska o integrację międzypokoleniową, współpraca z instytucjami kultury, innymi grupami odtwórstwa historycznego, władzami oraz dyrekcjami szkół). Piszę o planach i bieżących problemach grupy (kwestie finansowe, gromadzenie, zakup i konserwacja sprzętu, zdobywanie specjalistycznej wiedzy historycznej). Ze względu na niekwestionowane walory poznawczo-edukacyjne i społeczno-obywatelskie związane z krzewieniem patriotyzmu oraz pamięci historycznej wydarzeń, sposobów walk, procesów technologicznych, ludzi, kultury materialnej postuluję wsparcie grup rekonstrukcji historycznej przez samorządy lokalne i władze państwowe.

EN

I present the phenomenon of the 10-year activity of the Historical Reconstruct Association of the Fourth Legion Infantry Regiment in Kielce. I discuss the genesis of the group, its composition and its statutory goals in the field of historical and civic education. Then I present selected examples how these goals are accomplished – performing battles of Polish armies from the Second World War and the January Uprising, recreating events from Martial Law in Poland, standing on honour guards, giving lessons and historical presentations, making dioramas, printing scientific publications of the group members, participation in making films, taking care for integration between the generations, cooperation with cultural institutions and with other groups of historical reconstruction, with the authorities and school directors. I’m writing about the plans and current issues of the group (financial issues; collection, purchase and maintenance of the equipment; acquiring specialized historical knowledge). Due to the unquestionable cognitive-educational and socio-civic values, associated with patriotism and historical memory of events, ways of fighting, technological processes, people and material culture, I suggest the support of historical reconstruction groups by local governments and state authorities.

9

Krytyczne bycie w świecie edukacji historycznej – antropologiczny i kulturoznawczy głos o edukacji historycznej w polskich szkołach

51%

Piasek W.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2020

|

vol. 59

PL

Artykuł jest prezentacją badań nad historią i nacjonalizmem w polskiej edukacji szkolnej. Badania te prowadzone były przez zespół badaczy, który analizował podręczniki szkolne, podstawy programowe oraz przeprowadził wywiady z nauczycielami i uczniami. Praca stanowi krytyczny antropologiczny i kulturoznawczy głos w dyskusji o edukacji historycznej w polskich szkołach.

EN

The article is a presentation of the research carried on history and nationalism in Polish school education. Researchers have analyzed school textbooks and curricula, as well as conducted interviews with teachers and students. The work is a critical anthropological and cultural studies voice in the discussion on historical education in Polish schools.

10

Pierwsza odsłona politycznej i militarnej batalii o Górny Śląsk. I powstanie śląskie w polskich szkolnych podręcznikach historii XXI wieku

51%

Białokur M., Gołębiowska A., Gołębiowski D., Hojka Z., Ruchniewicz M.

Zaranie Śląskie. Seria druga

|

2023

|

vol. 9

143-165

EN

School history education, despite many variables affecting its shape and character, is still very much based on the oral transmission of the teacher and on textbooks. Examination of the content provided by individual teachers behind the closed doors of the classrooms in which they work with students is practically impossible on a larger scale. The situation is different with regard to school history textbooks, which, first of all, have been developed on the basis of the core curricula announced by the minister of education and science. Secondly, they are reviewed by experts specially appointed for this purpose. Thirdly, they are publicly available, and thus can be comprehensively assessed. The described conditions allow for the assessment of particular events from the past, including the first political and military battle for Upper Silesia, with particular emphasis on the First Silesian Uprising of 1919. The events of August of that year occupy a place adequate to the role and importance they had in the process of shaping the borders of the Polish state after World War I in the pages of textbooks that have been used in the Polish schools for over twenty years. For obvious reasons, they occupy much more space in textbooks for secondary schools, which also contain more iconographic materials and instructions for students. In conclusion, it should be stated that most of the textbooks analyzed enable the students to learn the most important facts about the genesis, course and significance of the uprising.

PL

Szkolna edukacja historyczna, pomimo wielu zmiennych wpływających na jej kształt i charakter, wciąż bardzo mocno opiera się na przekazie ustnym nauczyciela oraz podręcznikach. Zbadanie treści przekazywanych przez poszczególnych nauczycieli za zamkniętymi drzwiami klas lekcyjnych jest praktycznie niemożliwe do zrealizowania w większej skali. Inaczej wygląda sytuacja w odniesieniu do szkolnych podręczników do historii, które, po pierwsze – zostały opracowane na bazie ogłaszanych przez ministra edukacji i nauki podstaw programowych; po drugie – są recenzowane przez specjalnie powoływanych w tym celu ekspertów; a po trzecie – są ogólnodostępne, a przez to możliwe do kompleksowej oceny. Opisane uwarunkowania pozwalają na ocenę poszczególnych wydarzeń z przeszłości, a wśród nich pierwszej odsłony politycznej i militarnej batalii o Górny Śląsk ze szczególnym akcentem położonym na I powstanie śląskie z 1919 roku. Wydarzenia z sierpnia tegoż roku na kartach podręczników, z których korzystano i korzysta się w polskich szkołach od ponad 20 lat, zajmują miejsce adekwatne do roli i znaczenia, jakie odegrały w procesie kształtowania się granic państwa polskiego po I wojnie światowej. Z oczywistych względów znacznie więcej miejsca zajmują w podręcznikach przeznaczonych dla szkół ponadpodstawowych, w których znalazło się również więcej materiałów ikonograficznych oraz poleceń dla uczniów. Konkludując, należy stwierdzić, że z większości poddanych analizie podręczników uczniowie mogą dowiedzieć się najważniejszych rzeczy dotyczących genezy, przebiegu oraz znaczenia powstania.

11

Naprzód ku przeszłości! Nauczanie historii a zmiany ideologii państwowej w Rosji na początku XXI wieku

51%

Siegień W.

Forum Oświatowe

|

2016

|

vol. 28

|

issue 2(56)

185-202

EN

The article analyses changes of Russian official state ideology on the example of education, namely the planned changes in the history teaching syllabus. Elements of Russian educational macro-politics were analysed on the basis of the media monitoring of 2014-2016 period. Russia under Putin, as an authoritarian state, seeks for ideological unification, which in the context of history teaching means that the “historical and cultural standard” needs to be worked out. It results in adaptation of the official version of tradition to current ideological needs of the state. In addition, the role of the teacher has been reduced to transmitting the “monologue of meanings” in order to communicate students the public “objective” knowledge.

PL

Artykuł przedstawia analizę zmian oficjalnej ideologii państwowej współczesnej Rosji na przykładzie pola edukacji, a dokładnie, planowanych zmian w programie nauczania historii. Analizie poddano elementy makropolityki oświatowej Rosji, zidentyfikowane na podstawie monitoringu medialnej przestrzeni publicznej w latach 2014–2016. Rosja pod rządami W. Putina, jako państwo autorytarne, dąży do ideologicznej unifikacji, co w kontekście nauczania historii doprowadziło do prac nad „historyczno-kulturowym standardem”. Oznacza to odgórne dostosowywanie oficjalnej wersji tradycji w kreowanym przekazie historycznym, do bieżącego zapotrzebowania ideologicznego państwa. Dodatkowo rola nauczyciela sprowadzona została do osoby jedynie pośredniczącej w „monologu znaczeń”, przekazującą uczniowi publiczną wiedzę „obiektywną”.

12

Przeszłość i sposoby jej doświadczania w życiu codziennym. Pamięć narodowa, regionalna (lokalna), rodzinna

51%

Konarska-Zimnicka S.

Roczniki Humanistyczne

|

2014

|

vol. 62

|

issue 2: Historia

191-199

PL

Z przeszłością stykamy się na każdym kroku. Utożsamia ją literatura, sztuka, architektura, pomniki przyrody, ale też nasza wiedza czy język, którym się posługujemy, a który nieustannie ewoluuje. To, co niedawno było teraźniejszością, jutro będzie historią. I tylko od nas zależy, co przetrwa, a co odejdzie w niepamięć. Pamięć zatem jest tym czynnikiem, który utrwala, a czasem „daje nieśmiertelność”. Z tej też przyczyny tak istotne stało się określenie rodzajów oraz typów pamięci. W inny sposób będzie manifestowana pamięć narodowa, w inny regionalna (lokalna), a jeszcze inaczej – pamięć rodzinna. Jednakże bez względu na jej zasięg i formę, każdy z wymienionych rodzajów pamięci jest najtrwalszym pomnikiem – świadectwem przeszłości – narodu, regionu, rodziny. W pielęgnowaniu jej olbrzymia rola przypada zatem rodzinie, szkole, instytucjom oświatowym i kulturotwórczym oraz mediom. To one bowiem, w dużym stopniu, kształtują tożsamość każdego człowieka.

EN

We encounter the past at every turn. It is seen in literature, art, architecture, natural monuments, but also in our knowledge or in the language that we use and that evolves all the time. What was the present not long ago, tomorrow will be history. And it is only up to us what will last and what will be forgotten. Hence, memory is the factor that records, and sometimes „gives immortality to” things. It is for this reason that defining kinds and types of memory has become so important. Memory of the nation will be manifested in a different way from memory of the region (local memory), and memory of the family in a still different way. However, irrespective of its range and form, each of the mentioned kinds of memory is the most lasting monument – evidence of the past – of a nation, region, family… Hence the family, school, education and cultural institutions and the media have a great role in preserving the past. It is they that, to a large degree, form every man’s identity…

13

Propagandowy wizerunek chrześcijaństwa w polskich podręcznikach do historii z okresu stalinizmu

51%

Sołga P.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2021

|

vol. 136

181-218

EN

After taking power in Poland in 1944/1945 the communists started a gradual process of turning Poland into a totalitarian state that aimed at eradicating religion from social life. The construction of an atheist state was one of the main goals of the government, and increased in importance during the largest period of repression of the Stalinist period, i.e. 1948 - 1956. Atheistic propaganda combined with open hostility towards religious education in schools, also found its way into historical education. History textbooks of the period tried to picture the church and the history of Christianity in an immensly bad light, by omitting and twisting facts, or even by blatantly lying. Christianity and various historical figures associated with it were introduced as myths or false stories resulting from peoples’ backwardness and superstition. The church was considered responsible for civilizational stagnation, while the clergy was considered as the most morally abhorrent social class. However, convincing Polish society to detest the Catholic Church was a difficult task, as most Poles continued religious participation and practices. After the end of the Stalinist period atheistic propaganda was subdued, although in some form it continued till the end of the existence of the People’s Republic of Poland.

PL

Komuniści po przejęciu władzy w Polsce w latach 1944/1945 r. przystąpili do stopniowej totalizacji państwa oraz podjęli wysiłki zmierzające do wyrugowania religii z życia społecznego. Budowa ateistycznego państwa pozostawała jednym z głównych pryncypiów przyświecających ówczesnej władzy, a nasiliła się zwłaszcza w okresie największej represyjności władzy w okresie stalinowskim, tj. w latach 1948-1956. Ateistyczna propaganda, obok jawnej walki z nauczaniem religii w szkole, znalazła swój wyraz także w edukacji historycznej. W podręcznikach do historii wydawanych w omawianym okresie próbowano przedstawić Kościół i historię chrześcijaństwa w jak najgorszym świetle, częstokroć przeinaczając i pomijając fakty oraz podając informacje całkowicie fałszywe. Chrześcijaństwo i postaci historyczne z nim związane przedstawiano jako formę mitu i zmyślonych opowiadań, będących skutkiem zacofania i zabobonu. Kościół i jego nauka miały się przyczynić do zastoju cywilizacyjnego, a kler ukazywano niczym najbardziej zepsutą moralnie warstwę społeczną. Wpojenie niechęci do Kościoła katolickiego, czy też religii w ogóle w Polsce, było jednak bardzo trudne z uwagi na to, że większa część społeczeństwa pozostawała praktykującymi katolikami. Po okresie stalinowskim ateistyczna propaganda komunistyczna wyrażająca się także w edukacji historycznej została stonowana, choć w jakimś stopniu utrzymywała się do końca istnienia PRL-u.

14

Pamięć społeczna miasta – bogactwo znaczeń i sensów dla edukacji

51%

Łaguna-Raszkiewicz K.

Pedagogika Społeczna

|

2013 (R. XII)

|

issue 3(49)

51-60

PL

Artykuł ukazuje wybrane perspektywy pracy edukacyjnej skupionej wokół przywracania pamięci społecznej miasta. Działania przybliżające przeszłość nabierają szczególnej wartości i rangi – są przeciwwagą dla „kultury zapominania”, która próbuje zdominować współczesne myślenie o człowieku, Odwoływanie się do tradycji, akcentowanie wartości dziedzictwa kulturowego miejsca/regionu, rozwijanie szeroko pojętej kultury historycznej jest nieodzowne we wzmacnianiu tożsamości ludzi. „Odkrywanie” na nowo małej ojczyzny w ramach pedagogiki pamięci skłania do aktywności, integruje mieszkańców, powodując tym samym zmiany środowiskowe. Edukacja na rzecz przywracania pamięci służy rehabilitacji wartości uniwersalnych.

EN

The article presents selected perspectives of education work concentrated around a social memory of city. Actions bringing the past nearer have a special value and dignity – are oriented against a ‘forgetting culture’, which tries to dominate present day thinking of man. Appealing to the tradition, accentuating the values of cultural heritage of a place/region and developing a general idea of historical culture is indispensable for strengthening people’s identity. “Recovering” a little homeland in the frame of pedagogy of memory tends to undertake the activity and integrates inhabitants; in fact it gives an occasion for environment changes. The education for a memory restoration is connected with rehabilitation of universal values.

15

Why do we reject the wisdom from the past? Reflections on the practical dimension of values in historical education

51%

Skotnicka-Palka M., Białokur M.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2020

|

issue 2(15)

5-24

EN

In times of rapid changes and large amounts of information, a lot of people, especially the young, attach no importance to the past. This is despite the fact that historical education develops intellectually and spiritually, building the identity of the individual and the nation and helps to understand problems of the present. Historical education is the totality of the various elements of education and knowledge which is connected with the transfer of achievements of our ancestors and the evolution of attitudes. In historical education these values occupy an important place. History allows us to understand the behaviour of other people, their emotions and needs. It is very important in history to respect norms and principles of tolerance and democracy. The values of historical education build the authority of and respect for rulers, reinforce a sense of connectedness with one’s homeland, the place of birth and residence. Historical education teaches young people values such as responsibility for their actions, it mobilizes them to work for their environment and creates the need for role models and figures of authority figures. We should remember that the education of young people in history classes helps them function in the modern times and surrounding reality. A history teacher should implement the students to participate in the modern world by showing and shaping the educational values of well thought-out and accurately matched examples from the past to the age of the students. These issues, based on the statements of valued researchers, are addressed in the presented article.

PL

W czasach szybkich zmian i dużej ilości informacji wiele osób, zwłaszcza młodych, nie przywiązuje większej wagi do przeszłości. Dzieje się tak pomimo, że edukacja historyczna rozwija intelektualnie i duchowo, budując tożsamość jednostki i narodu oraz pomagając zrozumieć problemy teraźniejszości. Edukacja historyczna to zbiór wielu czynników, które generalnie wiążą się z wykorzystywaniem osiągnięć naszych przodków oraz ewolucją ich postaw. W edukacji historycznej wartości te zajmują ważne miejsce. Historia pozwala nam zrozumieć zachowanie innych ludzi, ich emocje i potrzeby. W historii bardzo ważne jest przestrzeganie norm i zasad tolerancji oraz demokracji. Wartości edukacji historycznej budują autorytet i szacunek, wzmacniają poczucie więzi z ojczyzną, miejscem urodzenia czy zamieszkania. Edukacja historyczna uczy młodych ludzi wartości, takich jak odpowiedzialność za ich działania, mobilizuje do pracy na rzecz środowiska i stwarza potrzebę wzorcowych postaci i autorytetów. Edukacja młodych ludzi na lekcjach historii pomaga im funkcjonować w czasach współczesnych w otaczającej ich rzeczywistości, dlatego też nauczyciele historii powinni wdrażać uczniów do uczestnictwa we współczesnym świecie, pokazując i kształtując wartości edukacyjne. Należy jednak pamiętać, aby przykłady z przeszłości dopasowywać do wieku uczniów. Zagadnienia te porusza niniejszy artykuł, prezentując wypowiedzi cenionych badaczy.

16

Oral history and historical education in Poland. Possibilities and application

43%

Kierzkowski M.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2016

|

vol. 6

81-100

PL

The article deals with an issue of the possible applications of oral history to teaching history at Polish schools. The author states that oral history as an element of educating young people should become a natural part of teaching processes. It can become a factor increasing their awareness of their local history and of the links connecting them with the previous generations. It is also an efficient way of avoiding teaching based only on archival facts and events. This statement is illustrated by chosen examples of the use of oral history at schools and discusses the possibilities of its further use.

17

Przeszłość ₍re₎konstruowana. Edukacja historyczna w muzeum narracyjnym

41%

Sobczyk U.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2014

|

issue 4

297-305

PL

Ponieważ zadaniem muzeów narracyjnych jest upowszechnianie starannie wypracowanych interpretacji historii, edukacja muzealna stanowi element w immanentny sposób wpisany w ich funkcjonowanie. Choć jest działalnością o doniosłym znaczeniu społecznym, wychowawczym i etycznym, sprzyja zniekształcaniu wiedzy historycznej. Artykuł odsłania przyczyny tych deformacji: wpływ historii, pamięci kulturowej, ideologii, ustaleń dydaktycznych i psychologicznych, polityki historycznej państwa, zaplecza fi nansowego i infrastrukturalnego placówki oraz jednostkowych predyspozycji, wiedzy i poglądów edukatora.

EN

The article explores specifi c of narration museums. Explain that the aim of them is to spread carefully worked interpretations of history. Next, shows that museum education is the element writt en immanently in their functioning. The main topic is to unveils deformation of the content of the historical museum education, such as historical influence, cultural memory, ideology, didactical and psychological arrangements, historical politics of the country, fi nancial and infrastructural supply of the agency and individual predispositions, educator’s knowledge and ideas.

18

History Education in Conflict Contexts: Toward Transitional Justice and Emancipation

41%

Muhammad S.

Forum Oświatowe

|

2016

|

vol. 28

|

issue 2(56)

11-29

PL

Strategie przejściowe stosowane podczas konfliktów często skupiają się na reformach politycznych i gospodarczych. Cole (2007) uwypukla inną ścieżkę reformy, a mianowicie edukację historyczną i jej związek z osiąganiem takich celów, jak sprawiedliwość okresu przejściowego i pokój. Badania (Foster, 2012) wskazują, że w wielu krajach podręczniki nadal przedstawiają jednotorową, nacjonalistyczną narrację o przeszłości, która propaguje pewne punkty widzenia, tłumiąc przy tym lub ignorując inne. Nasze badania stosują krytyczne podejście do edukacji historycznej, jej wpływów na konstruowanie tożsamości, jej możliwych powiązań z emancypacją i społecznymi celami edukacji oraz dyskursywnego wytwarzania oficjalnych narracji. Przedstawiamy konkretny przypadek podręczników historii w targanej konfliktami Syrii, aby uwypuklić potrzebę krytycznego kształcenia historycznego w procesie wprowadzania sprawiedliwości okresu przejściowego i demokratyzacji.

EN

The international education agenda for post-conflict contexts is often focused on Education For All development goals and is influenced by an economic rationale and efficiency, whereas such contexts demand more focus on education for inclusion and reconciliation. Cole (2007) draws attention to an important path of reform: history education, and its relation with the goals of transitional justice and peace. Research (Foster, 2012) shows that in many countries, textbooks continue to adopt a single nationalistic narrative of the past that promotes some perspectives and ignores and silences others. The study critically approaches history education, its implications for identity formation, its potential relation to emancipation and the social aims of education, and the discursive production of official narratives. The case of history textbooks in conflict-ridden Syria is presented to highlight the need for critical history education in the transitional justice and democratization process.

19

Konfederacja barska w myśli historycznej szkoły warszawskiej: wizje Władysława Smoleńskiego

41%

Maternicki J.

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

|

2023

|

issue 14

37-68

EN

The article presents a detailed analysis of the images of the Bar Confederation sketched by Władysław Smoleński in two versions of his Dzieje narodu polskiego published in 1898 in Kraków (uncensored text) and in Warsaw (censored text), and in a schoolbook Historia Polski [History of Poland] issued in 1921, after Poland regained independence. Explaining differences between them, the author pays attention to the circumstances of their creation and Smoleński’s ideological and political attitude as well as his views on the social function of history. Particular visions of the confederation are confronted with Tadeusz Korzon’s views and also Kraków historian’s opinions: Józef Szujski, Michał Bobrzyński, and Anatol Lewicki.

PL

Szczegółowej analizie poddano w artykule obrazy konfederacji barskiej nakreślone przez Władysława Smoleńskiego w dwu wersjach jego Dziejów narodu polskiego (nieocenzurowanej krakowskiej i ocenzurowanej warszawskiej, 1898) oraz w podręczniku szkolnym Historia Polski, wydanym już po odzyskaniu niepodległości, w 1921 r. Wyjaśniając występujące między nimi różnice autor zwraca uwagę na okoliczności ich powstania i postawę ideowo-polityczną Smoleńskiego, a także jego zapatrywania na społeczną funkcję historii. Poszczególne wizje konfederacji są konfrontowane z zapatrywaniami Tadeusza Korzona, a także historyków krakowskich: Józefa Szujskiego, Michała Bobrzyńskiego i Anatola Lewickiego.

20

„Ciche bohaterki”? Kobiety w powstaniu styczniowym w historiografii i edukacji historycznej PRL

41%

Młynarczyk-Tomczyk A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia

|

2022

|

vol. 77

143-169

EN

In 2023, we will celebrate the 160th anniversary of the January Uprising outbreak. It provokes further reflection on this event and its main protagonists. Among them were also women, which encourages further research on this form of their involvement in the independence movement. The aspect of the place of women in the historiography of the January Uprising (up to 1918), taken up, albeit very randomly, has prompted the author to conduct further research in this field. The review of scientific and popular literature presented in the article, although it certainly does not cover the entire subject, has reminded the names of women – heroines, actively involved in the January Uprising. Certainly, the historiography of the People’s Republic of Poland contributed to the fact that women – passive and active participants of the events of 1860–1863/64 – were noticed and valued not only as “silent heroines of the uprising”. Many of them paid for their bravery with their lives, with deportation or imprisonment, therefore the memory of their heroism should not be overlooked, both in historiography and in historical education.

PL

W 2023 roku będziemy obchodzić 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego. Zachęca ona do kolejnych refleksji nad tym wydarzeniem i biorącymi w nim udział bohaterami. Były nimi również kobiety, co skłania do dalszych badań nad tą formą ich aktywności niepodległościowej. Podjęty, aczkolwiek bardzo wyrywkowo, aspekt udziału kobiet w powstaniu w świetle historiografii (do 1918 roku) skłonił autorkę do dalszych badań w tym zakresie. Prezentowany w artykule przegląd literatury naukowej i popularnonaukowej, choć z pewnością nie wyczerpuje tematu, przypomina z imienia i nazwiska wiele kobiet – bohaterek, czynnie zaangażowanych w powstanie styczniowe. Z pewnością historiografia PRL przyczyniła się do tego, że kobiety – bierne i czynne uczestniczki wydarzeń z lat 1860–1863/64 – zostały zauważone i dowartościowane nie tylko jako „ciche bohaterki powstania”. Wiele z nich swoją odwagę przypłaciło życiem, zsyłką, więzieniem, dlatego pamięć o ich bohaterstwie powinna znaleźć odzwierciedlenie zarówno w historiografii, jak i w edukacji historycznej.

Refine search results

Sprawozdanie z przebiegu polsko-izraelskiego projektu wymiany studentów Instytutu Historii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie i Beit Berl Academic College w Kefar Sabie. „Polacy i Żydzi – razem, czy osobno? Relacje polsko-żydowskie w XX w.

Metoda projektów w edukacji historycznej dzieci i młodzieży

Turystyka w edukacji historycznej i obywatelskiej, red. M. Ausz, J. Bugajska- -Więcławska, A. Stępnik, D. Szewczuk, wyd. UMCS, Lublin 2017, ss. 413

Ruch ludowy w Drugiej Rzeczypospolitej na kartach wybranych szkolnych podręczników do nauczania historii. Casus opracowań dla klas pierwszych szkół ponadgimnazjalnych

Dilemma og the contemporary world in historiography and historicial education

Sobór Watykański II (1962-1965). Czas wielkiej reformy Kościoła katolickiego na kartach współczesnych polskich podręczników do historii

„Trzy nierówne połówki” odrodzonej Polski, czyli pierwsze miesiące niepodległości w świetle współczesnych podręczników do nauczania historii w szkołach ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych

FENOMEN EDUKACJI HISTORYCZNEJ I OBYWATELSKIEJ NA PRZYKŁADZIE DZIAŁALNOŚCI STOWARZYSZENIA REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJ CZWARTEGO PUŁKU PIECHOTY LEGIONÓW W KIELCACH

Krytyczne bycie w świecie edukacji historycznej – antropologiczny i kulturoznawczy głos o edukacji historycznej w polskich szkołach

Pierwsza odsłona politycznej i militarnej batalii o Górny Śląsk. I powstanie śląskie w polskich szkolnych podręcznikach historii XXI wieku

Naprzód ku przeszłości! Nauczanie historii a zmiany ideologii państwowej w Rosji na początku XXI wieku

Przeszłość i sposoby jej doświadczania w życiu codziennym. Pamięć narodowa, regionalna (lokalna), rodzinna

Propagandowy wizerunek chrześcijaństwa w polskich podręcznikach do historii z okresu stalinizmu

Pamięć społeczna miasta – bogactwo znaczeń i sensów dla edukacji

Why do we reject the wisdom from the past? Reflections on the practical dimension of values in historical education

Oral history and historical education in Poland. Possibilities and application

Przeszłość ₍re₎konstruowana. Edukacja historyczna w muzeum narracyjnym

History Education in Conflict Contexts: Toward Transitional Justice and Emancipation

Konfederacja barska w myśli historycznej szkoły warszawskiej: wizje Władysława Smoleńskiego

„Ciche bohaterki”? Kobiety w powstaniu styczniowym w historiografii i edukacji historycznej PRL