Search results

1

Assessment of exposure of workers to ionizing radiation from radioiodine and technetium in nuclear medicine departmental facilities

100%

Krajewska G., Pachocki K. A.

Medycyna Pracy

|

2013

|

vol. 64

|

issue 5

625-630

PL

Wprowadzenie: Ze względu na stosowanie promieniowania jonizującego medycyna nuklearna jest istotną i unikalną gałęzią metod diagnostycznych i leczniczych. Celem podjętych badań była ocena narażenia wewnętrznego pracowników zakładów medycyny nuklearnej na jod promieniotwórczy 131I i technet 99mTc oraz ocena dawek pochodzących z ekspozycji zewnętrznej. Materiał i metody: Pomiary zawartości radiojodu 131I i technetu 99mTc w tarczycy osób pracujących z tymi radionuklidami (ok. 100 osób) wykonano w 4 ośrodkach medycyny nuklearnej. Zastosowano przenośny zestaw detekcyjny mierzący radionuklidy in situ. Dawki pochodzące z ekspozycji zewnętrznej mierzono, wykorzystując środowiskowe dozymetry termoluminescencyjne (thermoluminescent dosimeters - TLD) o dużej czułości. Wyniki: Zawartość radiojodu 131I w tarczycy wynosiła średnio: 83 Bq (zakres aktywności: 70-250 Bq) w grupie personelu technicznego, 280 Bq (zakres: 70-4000 Bq) w grupie personelu medycznego i 275 Bq (zakres: 70-1000 Bq) w grupie personelu pomocniczego. Średnia zawartość technetu 99mTc w tarczycy wynosiła ok. 1500 Bq (zakres: 50-1800 Bq). Otrzymana moc dawek pochodzących z ekspozycji zewnętrznej mieściła się w zakresie 0,5-10 μGy/godz. Wnioski: Oszacowana średnia dawka skuteczna pochodząca z inhalacji radiojodu 131I stanowiła mniej niż 5% rocznego limitu dla narażenia zawodowego, które wynosi 20 mSv/rok. Med. Pr. 2013;64(5):625–630

EN

Background: Due to its use of ionising radiation, the field of nuclear medicine is a unique and significant part of medical diagnostics and patient treatment. The aim of this study was to assess the internal exposure of nuclear medicine employees to radioiodine 131I and technetium 99mTc as well as to assess the external exposure doses. Material and Methods: The radioiodine 131I and technetium 99mTc contents in the thyroid of staff members (about 100 persons) dealing with these radionuclides have been measured in four departments of nuclear medicine. The measurements were conducted with a portable detection unit for in situ measurements of radioiodine and technetium. High sensitivity environmental thermoluminescent dosimeters (TLD) were used to measure the external exposure dose. Results: The average values and ranges of radioiodine 131I activity measured in the thyroids of all of the medical units' employees were: 83 Bq (range: 70-250 Bq), 280 Bq (range: 70-4000 Bq), 275 Bq (range: 70-1000 Bq) for technical staff, nuclear medicine staff and hospital services staff, respectively. The mean value of technetium 99mTc content in the thyroids of nuclear medicine staff was approximately 1500 Bq (range: 50- -1800 Bq). External exposure dose rates were in the range of 0.5-10 μGy/h. Conclusions: The calculated average effective dose for particular person caused by the inhalation of radioiodine 131I is below 5% of 20 mSv/year (occupational exposure limit). Med Pr 2013;64(5):625–630

2

Ocena narażenia na pola elektromagnetyczne użytkowników przenośnych radiotelefonów, z wykorzystaniem symulacji numerycznych i wymagań Dyrektywy 2013/35/UE

100%

Zradziński P., Leszko W., Karpowicz J., Gryz K.

Medycyna Pracy

|

2013

|

vol. 64

|

issue 6

817-827

EN

Background: The assessment of electromagnetic field distribution near radiophones and their use warranted an analysis of thermal exposure hazards and related health effects, based on i.e. numerical calculations of specific energy absorption rate (SAR). Materials and Methods: The investigation concerned radiophones of conventional and trunked communication systems. Electromagnetic hazards assessment involved numerical simulations of SAR inside users' models (male and female) for 5 radiophones locations - near the ear, arm, chest, hip and face. Results: Maximum SAR (10 g) values depend on radiophone type, output power and locations. Near the chest, hip and face they are 6-, 2- and 2-fold higher than for location near the ear. SAR (10 g) may exceed Directive 2013/35/EU limits at maximum (4 W) output power of conventional radiophones, and the distance between antenna and worker's body shorter than 5 cm. SAR (10 g) values near trunked radiophones do not exceed 35% of the Directive limits. The Polish safety and health regulations in particular cases of radiophones use and local exposure may not guarantee the compliance with Directive 2013/35/EU requirements, i.e. SAR (10 g) may locally exceed exposure limit values (ELVs) during exposure to electromagnetic fields of hazardous, and even intermediate zones. Conclusions: It was demonstrated that exposure of trunked radiophones users does not exceed the limits laid down in the Polish safety and health regulations and Directive 2013/35/EU, however, in particular scenarios of the conventional radiophones use overexposure can be observed. The results showed that in exposure to electromagnetic field emitted by sources located near workers' body there is a need for more detailed analysis of the compliance of Polish safety and health regulations with Directive 2013/35/EU requirements. Med Pr 2013;64(6):817–827

PL

Wprowadzenie: Ocena rozkładu pola elektromagnetycznego w otoczeniu radiotelefonów i warunki ich eksploatacji uzasadniają analizę zagrożeń wynikających ze skutków termicznych ekspozycji. Oceniane są one na podstawie obliczeń numerycznych współczynnika szybkości pochłaniania właściwego energii (SAR). Materiały i metody: Badaniami objęto radiotelefony przenośne konwencjonalnego i trankingowego systemu łączności. Ocenę zagrożeń elektromagnetycznych wykonano w oparciu o symulacje numeryczne SAR w modelach ciała użytkowników radiotelefonów (mężczyzny i kobiety) przy 5 lokalizacjach radiotelefonu - przy uchu, ramieniu, klatce piersiowej, biodrze i twarzy. Wyniki: Wartości maksymalne SAR (10 g) zależą od typu radiotelefonu, jego mocy wyjściowej i lokalizacji - przy klatce piersiowej, biodrze i twarzy wartości są odpowiednio: 6-, 2- i 2-krotnie większe niż dla lokalizacji przy uchu. Przy maksymalnej mocy wyjściowej radiotelefonów systemu konwencjonalnego (4 W) mogą one przekroczyć limity Dyrektywy 2013/35/UE przy odległości anteny mniejszej niż 5 cm od ciała użytkownika. Przy radiotelefonach systemu trankingowego wartości SAR (10 g) nie przekraczają 35% wartości dopuszczalnej. Spełnienie wymagań polskich przepisów w niektórych warunkach korzystania z radiotelefonów i ekspozycji miejscowej może nie zapewniać zgodności z wymaganiami Dyrektywy 2013/35/UE, tzn. SAR (10 g) może lokalnie przekraczać GPO (graniczny poziom oddziaływania) podczas narażenia na pola strefy zagrożenia, a nawet pośredniej. Wnioski: Wykazano, że użytkownicy radiotelefonów systemu trankingowego nie podlegają ekspozycji przekraczającej wymagania prawa pracy w Polsce i Dyrektywy 2013/35/UE, natomiast w niektórych scenariuszach wykorzystania radiotelefonów systemu konwencjonalnego narażenie je przekracza. Wykazano również konieczność bardziej szczegółowej analizy zgodności polskich przepisów z wymaganiami Dyrektywy 2013/35/UE, dotyczącej narażenia miejscowego przy źródłach pola elektromagnetycznego zlokalizowanych bezpośrednio przy ciele pracownika. Med. Pr. 2013;64(6):817–827

3

Zobiektywizowana ocena narażenia chirurgów na radiofalowe pola elektromagnetyczne – w kontekście czasu narażenia oraz polskich i znowelizowanych międzynarodowych wymagań dotyczących ochrony pracowników

100%

Karpowicz J., Gryz K., Leszko W., Zradziński P.

Medycyna Pracy

|

2013

|

vol. 64

|

issue 4

487-501

EN

Background: Use of electro surgery units (ESU) in surgeries is linked with electromagnetic field emission, which is assessed according to the requirements of occupational health and safety legislation. Material and Methods: Surgeons' exposure characteristics was monitored during 11 surgeries (proctectomy, patency of artery, hepatectomy, cystectomy, tonsilectomy, laparoscopy) by real time of monopolar ESU activity recorder. Investigations of root-mean-square value of electric and magnetic field strength was also performed at various modes of ESU operations during cutting (output power, 55-150 W; frequency, 330-445 kHz) and coagulating (40-240 W, 335-770 kHz). Statistical parameters of distribution of ESU operation over any 6-min periods (according to international requirements regarding protection against adverse thermal effects of electromagnetic field) were assessed. Results: Electric field strength, measured 10 cm from the cable supplying an active electrode was 147-675 V/m during cutting and 297-558 V/m during coagulating; magnetic field strength was less than 0.2 A/m in both modes. Monitoring of ESUs showed the following ranges of their operation during surgeries 5-66% of time over starting 3 min of surgery, 3-40% over starting 6 min, and the distribution of their use over any 6-min periods 0-12% (median) / 7-43% (maximum value). Conclusions: The real operation time of ESUs wykoduring surgeries was significantly shorter than that declared by workers. The distance of at least 15 cm between cables, connecting electrodes with generator and workers meets the requirements of the Polish legislation on permissible exposure limits. The assessment of localized exposure of the hand needs a detailed analysis of the SAR ratio distribution and further studies are required. Med Pr 2013;64(4):487–501

PL

Wstęp: Wykorzystanie diatermii chirurgicznej w zabiegach operacyjnych związane jest z emisją pola elektromagnetycznego, które podlega ocenie ze względu na wymagania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Materiał i metody: Monitoring charakterystyki narażenia chirurgów wykonano w czasie 11 operacji (resekcja: odbytnicza, wątroby, guza pęcherza moczowego, migdałków, udrożnienie tętnicy i zabiegi laparoskopowe), wykorzystując rejestrator czasu rzeczywistej aktywności monopolarnych diatermii chirurgicznych w czasie zabiegów. Wykonano również badania wartości skutecznej natężenia pola elektrycznego i magnetycznego przy różnych trybach pracy urządzeń (moc: 55-150 W, częstotliwość: 330-445 kHz przy cięciu; 40-240 W, 335-770 kHz przy koagulacji). Dla każdej operacji oceniono parametry statystyczne rozkładu czasu użycia diatermii w okresie dowolnych 6 min (zgodnie z międzynarodowymi zaleceniami dotyczącymi ochrony przed niepożądanymi skutkami termicznymi oddziaływania pola elektromagnetycznego). Wyniki: Natężenie pola elektrycznego, zmierzone 10 cm od kabla zasilającego elektrodę czynną, wynosiło 147-675 V/m przy cięciu i 297-558 V/m przy koagulacji, a magnetycznego nie przekraczało 0,2 A/m przy obu trybach. Monitoring pracy diatermii w czasie operacji wykazał ich wykorzystanie w zakresie 5-66% czasu w ciągu początkowych 3 min zabiegu, 3-40% - w ciągu początkowych 6 min. Rozkład współczynnika ich wykorzystania podczas dowolnych 6-minutowych okresów charakteryzuje zakres: 0-12% (mediana) / 7-43% (wartość maksymalna). Wnioski: Rzeczywisty czas użycia diatermii chirurgicznej w czasie zabiegów jest zdecydowanie krótszy niż deklarowany przez pracowników. Przy co najmniej 15-centymetrowej odległości pracowników od kabli łączących elektrody z generatorem wymagania przepisów krajowych odnośnie do dopuszczalnego poziomu ekspozycji są spełnione. Ocena lokalnych narażeń w dłoni wymaga szczegółowej analizy rozkładu współczynnika SAR i dalszych badań. Med. Pr. 2013;64(4):487–501

4

Pomiary i ocena pola elektromagnetycznego przy radiotelefonach przenośnych w kontekście wymagań Dyrektywy Europejskiej 2013/35/UE i polskiego prawa pracy

80%

Gryz K., Zradziński P., Karpowicz J., Leszko W.

Medycyna Pracy

|

2013

|

vol. 64

|

issue 5

671-680

EN

Background: The activities of rescue and uniformed services require the use of wireless communication devices, such as portable radiophones. Assessment of workers' exposure to electromagnetic fields emitted by radiophones is important in view of occupational safety and health (OSH), legislation requirements and reports on possible adverse health effects in users of devices emitting radiofrequency electromagnetic field. Materials and Methods: In this study 50 portable radiophones of conventional and trunked communication systems were investigated. The assessment of electromagnetic hazards to users involved unperturbed electromagnetic field measurements near radiophones' antennas. Results: The electric field strength corresponding to the occupational exposure level (fields of so-called safety zones established by OSH legislation in Poland) was measured at a distance of 45-65 cm from the portable radiophones antennas of conventional system and 75-95 cm from antennas of trunked system radiophones, depending on their type and mode of work. The assessment was based on the averaged results of series of measurements. The electric field strength exceeding action levels defined by Directive 2013/35/EU was found up to 15 cm from radiophone antennas of conventional system and up to 10 cm from the antennas of trunked system radiophones. Conclusions: Taking into account the range of safety zones and the use of portable radiophones near the body, their users should be classified into the group of workers occupationally exposed to electromagnetic fields. Electromagnetic field measurement results and typical conditions of using portable radiophones justify theneed for additional assessment of electromagnetic hazards - the analysis of compliance with relevant exposure limit values provided by Directive 2013/35/EU. Med Pr 2013;64(5):671–680

PL

Wprowadzenie: Funkcjonowanie służb ratunkowych i mundurowych wymaga wykorzystania urządzeń łączności bezprzewodowej, takich jak radiotelefony. Ocena narażenia pracowników na wytwarzane przez nie pola elektromagnetyczne jest istotna ze względu na wymagania prawa pracy, a także doniesienia literaturowe dotyczące możliwych zagrożeń zdrowia użytkowników urządzeń, które emitują pole elektromagnetyczne o częstotliwościach radiowych. Materiały i metody: Badaniami objęto 50 radiotelefonów przenośnych konwencjonalnego i trankingowego systemu łączności. Zagrożenia elektromagnetyczne dla użytkowników oceniono z wykorzystaniem wyników pomiarów pierwotnego pola elektromagnetycznego, przeprowadzonych w otoczeniu anten radiotelefonów. Wyniki: Pole elektryczne o natężeniu odpowiadającym ekspozycji zawodowej (tj. według wymagań polskiego prawa pracy - ekspozycji na pola tzw. stref ochronnych) zmierzono w odległości dochodzącej do: 45-65 cm od anten radiotelefonów pracujących w systemie konwencjonalnym i 75-95 cm od radiotelefonów systemu trankingowego, zależnie od ich typu i trybu pracy - ocena na podstawie średnich wyników wykonanych serii badań. Pole elektryczne o natężeniach przekraczających tzw. interwencyjny poziomom narażenia, określony w Dyrektywie 2013/35/UE, stwierdzono w odległości do ok. 15 cm od anteny radiotelefonów systemu konwencjonalnego i do ok. 10 cm od radiotelefonów systemu trankingowego. Wnioski: Z uwagi na zasięg stref ochronnych i użytkowanie radiotelefonów przenośnych bezpośrednio przy ciele ich użytkownicy powinni być zaliczani do grupy pracowników, którzy podlegają ekspozycji zawodowej na pola elektromagnetyczne. Wyniki wykonanych pomiarów pola elektromagnetycznego oraz typowe warunki użytkowania radiotelefonów uzasadniają konieczność przeprowadzenia dodatkowej oceny zagrożeń elektromagnetycznych - zbadania zgodności z tzw. granicznym poziomem oddziaływania określonym Dyrektywą 2013/35/EU. Med. Pr. 2013;64(5):671–680

5

Analiza ekspozycji zawodowej pracowników medycznych w latach 1998–2013 na patogeny przenoszone drogą krwi na przykładzie szpitala o profilu zabiegowym

80%

Szczypta A., Różańska A., Bulanda M.

Medycyna Pracy

|

2014

|

vol. 65

|

issue 6

723-732

EN

Background: To analyze occupational exposures to blood-borne pathogens among workers of a 130-bed hospital of surgical profile in the Małopolska province. Material and Methods: All cases of occupational exposure recorded in the hospital in the years 1998–2013 were analyzed, taking into account exposure rates (no. of incidents / no. of exposed workers ×100%) and the frequency, circumstances, professional groups, hospital staff, the place of rendered services and type of exposure. Results: Average rates of exposure for all workers, regardless of the wards, ranged in different years from 4.3% (2006) to 12.6% (2013), and the average value in the whole period was 7.3% (±2.39). The majority of exposure cases were reported among nurses – 67.8%, followed by physicians – 29.7%, the lowest number of cases was found among other employees – 1.5%. The proportion of injuries in the years 1998–2013 did not show a significant decreasing trend (p = 0.356). Among physicians there was a significant trend of an exponential character (p = 0.002). Among other workers no significant change was observed in the period under consideration. Over the analyzed period the distribution of exposure showed a downward trend for nurses (p = 0.001) and upward trend for physicians (p < 0.001). There was a significant downward trend in the percentage of needle-sticks, and an upward trend in exposures during surgery. Conclusions: The reported trends were linked with the recent introduction of safe equipment and the increased number of surgeons’ reports on exposure incidents. Due to differences between health care units there is a necessity to keep reliable records of exposure by individual units. Med Pr 2014;65(6):723–732

PL

Wstęp: Celem niniejszej pracy była analiza danych o ekspozycjach zawodowych na patogeny przenoszone drogą krwi wśród pracowników 130-łóżkowego szpitala o profilu zabiegowym w województwie małopolskim. Materiał i metody: W analizie uwzględniono współczynniki ekspozycji (liczba zdarzeń / liczba narażonych ×100%) oraz odsetek ekspozycji uwzględniający okoliczności, grupy zawodowe pracowników szpitala, miejsca świadczenia usług oraz ich rodzaj w latach 1998–2013. Wyniki: Współczynniki ekspozycji ogółem dla wszystkich pracowników szpitala, niezależnie od zatrudniającej ich jednostki organizacyjnej (oddziału), wahały się w poszczególnych latach od 4,3% (rok 2006) do 12,6% (rok 2013), a średnia wartość współczynnika ekspozycji w całym analizowanym okresie wyniosła 7,3% (±2,39). Najwięcej przypadków ekspozycji odnotowano wśród pielęgniarek – średni odsetek zdarzeń w analizowanym okresie dla tej grupy zawodowej wyniósł 67,8%. Wśród lekarzy wynosił on 29,7%, a najmniejszy był wśród pozostałych pracowników – 1,5%. Odsetek ekspozycji w badanym okresie wykazywał trend spadkowy w przypadku pielęgniarek (p = 0,001) i wzrostowy w przypadku lekarzy (p < 0,001). Współczynnik ekspozycji ogółem w latach 1998–2013 nie prezentował istotnego trendu spadkowego (p = 0,356). W grupie lekarzy w analizowanym okresie odnotowano istotny trend wzrostowy o charakterze wykładniczym (p = 0,002). Wśród innych pracowników nie obserwowano istotnych zmian w badanym okresie. Zaobserwowano istotny malejący trend udziału ekspozycji w postaci zakłuć igłami, natomiast trend rosnący dotyczył ekspozycji w trakcie zabiegu operacyjnego. Wnioski: Odnotowane trendy zgłaszanych ekspozycji w analizowanym okresie miały związek z wprowadzaniem w ciągu ostatnich kilku lata sprzętu z mechanizmem zabezpieczającym przed zranieniem oraz ze wzrostem liczby raportowanych przypadków ekspozycji przez lekarzy. Ze względu na zróżnicowaną specyfikę jednostek ochrony zdrowia niezbędne jest rzetelne prowadzenie indywidualnych rejestrów ekspozycji. Med. Pr. Med. Pr. 2014;65(6):723–732

6

Ocena ekspozycji zawodowej na pola elektromagnetyczne częstotliwości radiowych

80%

Aniołczyk H., Mariańska M., Mamrot P.

Medycyna Pracy

|

2015

|

vol. 66

|

issue 2

199-212

EN

Introduction European Union Directive 2013/35/UE provides for the implementation of EU regulations into national legislation. Our aim is to assess actual health hazards from radiofrequency electromagnetic field (RF EMF) (range: 100 kHz – 300 GHz) and indicate workplaces with the highest risk to employee health. Material and Methods Data from measurements of RF EMF performed by the Laboratory of Electromagnetic Hazards in Nofer Institute of Occupational Medicine (Łódź, Poland) were analyzed. The analysis covered the results of electric field intensity (E) for over 450 selected items. The ranges of protection zones and the extent to which maximum admissible intensity (MAI) values were also analyzed. The determinations and measurements of EMF in the work environment met the requirements of Polish Standard, while Polish regulations on the MAI values were used as the criterion for the assessment of the exposure. Results The highest values of E field intensity at workplaces were measured for: electrosurgery, to 400 V/m, and short-wave diathermy units, to 220 V/m, dielectric welders to 240 V/m, within the FM radio antenna systems, to 180 V/m. The widest protection zones were noted for prototype research instruments, short-wave diathermy units, and dielectric welders. The most excessive (up to 12-fold MAI) values were recorded for dielectric welders, short-wave diathermy units (up to 11-fold) and microwave diathermy units (up to 8-fold). Conclusions Our results have confirmed the high RF EMF values for physiotherapists, operators of dielectric welders, and mast maintenance workers in radio communication facilities (especially radio and TV broadcasting stations). Med Pr 2015;66(2):199–212

PL

Wstęp Dyrektywa 2013/35/UE nałożyła obowiązek implementacji przepisów UE do prawa krajowego. Celem pracy jest ocena aktualnego stanu zagrożeń wynikających ze stosowania urządzeń wytwarzających PEM RF w zakresie od 100 kHz do 300 GHz oraz wskazanie urządzeń i miejsc pracy o najwyższym ryzyku narażenia zdrowia pracowników. Materiał i metody Materiał stanowiły dane pochodzące z badań i pomiarów PEM RF realizowanych w Pracowni Zagrożeń Elektromagnetycznych Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi. Szczegółowej analizie poddano wyniki pomiarów natężenia pola elektrycznego (E) dla ponad 450 wybranych urządzeń, reprezentatywnych dla działów gospodarki, w których najczęściej są stosowane. Analizowano również zasięg występowania stref ochronnych i krotność przekroczenia najwyższego dopuszczalnego natężenia (NDN). Pomiary i badania PEM w środowisku pracy były zgodne z Polską Normą, a kryterium oceny ekspozycji stanowiły polskie przepisy o NDN. Wyniki Najwyższe zmierzone wartości natężenia pola (E) na stanowiskach pracownika stwierdzono dla aparatów elektrochirurgicznych do 400 V/m, diatermii krótkofalowych (KF) do 220 V/m, zgrzewarek dielektrycznych do 240 V/m i wnętrza radiowych systemów antenowych UKF do 180 V/m. Największy zasięg stref ochronnych stwierdzono dla prototypowych urządzeń stosowanych w nauce, diatermii KF i zgrzewarek dielektrycznych. Najwyższą krotność przekroczenia NDN stwierdzono przy: zgrzewarkach dielektrycznych do 12, diatermiach KF do 11, diatermiach MF do 8. Wnioski Potwierdzono wysokie wartości natężenia PEM RF w środowisku pracy dla takich grup zawodowych jak fizjoterapeuci, operatorzy zgrzewarek dielektrycznych i pracownicy technicznych grup masztowych w obiektach radiokomunikacji (w tym stacji radiowych i telewizyjnych). Med. Pr. 2015;66(2):199–212

7

Wpływ infradźwięków i hałasu niskoczęstotliwościowego na zdrowie i samopoczucie człowieka. Część II: przegląd badań epidemiologicznych

80%

Pawlaczyk-Łuszczyńska M., Dudarewicz A., Myshchenko I., Bortkiewicz A.

Medycyna Pracy

|

2023

|

vol. 74

|

issue 5

409-423

EN

This paper summarizes the currently available knowledge on the impact of infrasound (IS) and low frequency noise (LFN) on human health and well-being. This narrative review of the literature data was based on the selected, mostly, peer-reviewed research papers, review articles, and meta-analyses that were published in 1971–2022. It has been focused on the results of epidemiological studies concerning the annoyance related to infrasound and low frequency noise, as well as their impact on the cardiovascular system and sleep disorders. Particular attention was also paid to the latest research results and specific sources of IS and LFN, i.e., wind turbines.

PL

Niniejsza praca podsumowuje dostępną wiedzę na temat wpływu infradźwięków i hałasu niskoczęstotliwościowego (HNcz) na zdrowie i samopoczucie ludzi. Podstawą tego narracyjnego przeglądu piśmiennictwa były wybrane, głównie recenzowane prace badawcze, artykuły poglądowe i metaanalizy opublikowane w latach 1971–2022. Uwagę skoncentrowano na wynikach badań epidemiologicznych dotyczących dokuczliwości przypisywanej infradźwiękom i HNcz, a także ich wpływowi na układ sercowo-naczyniowy i zaburzenia snu. Szczególną uwagę poświęcono także ostatnim wynikom badań i swoistym źródłom infradźwięków i HNcz, tj. turbinom wiatrowym.

8

Ocena narażenia na hałas i czasowych zmian słuchu związanych z pracą na stanowisku instruktora fitness

80%

Wolniakowska A., Dudarewicz A., Zaborowski K., Pawlaczyk-Łuszczyńska M., Śliwińska-Kowalska M.

Medycyna Pracy

|

2021

|

vol. 72

|

issue 4

391-397

EN

Music is for many people an integral part of their lives. In recent years, loud music, whether recorded or played live, has been a significant source of noise. The aim of the study was to assess the relationship between exposure to high sound levels and temporary threshold shift (TTS) in people working as fitness instructors.Material and MethodsThe study included a total of 29 people (26 women and 3 men, age: 33±6 years) employed in 8 fitness clubs. The sound levels and the frequency characteristics of noise were assessed using individual dosimetry. Hearing threshold was evaluated by pre- and post-exposure pure tone audiometry (PTA), yielding a total of 116 audiograms.ResultsOccupational exposure of fitness instructors to noise lasted 60–120 min and the A-weighted sound pressure level (LAeq,T) in their workplace ranged 76.3–96.0 dBA (M = 87.1 dB). In 12% of individual measurements, the maximum admissible intensity (MAI) value for noise at the workplace was exceeded (MAI = 85 dB). In 41% of the surveyed instructors, a TTS of ≥6 dB at 4 kHz was observed.ConclusionsFitness instructors may be a risk of hearing impairment related to their work. Med Pr. 2021;72(4):391–7

PL

Muzyka jest dla wielu osób nieodłącznym elementem życia. W ostatnich latach głośna muzyka, zarówno grana na żywo, jak i odtwarzana, stanowi istotne źródło hałasu. Celem niniejszej pracy była ocena związku między ekspozycją na wysokie poziomy dźwięku a czasowym przesunięciem progu słuchu (temporary threshold shift – TTS) u osób pracujących na stanowisku instruktora fitness. Materiał i metody Badaniem objęto 29 osób (26 kobiet i 3 mężczyzn, średnia wieku: 33±6 lat) zatrudnionych w 8 klubach fitness. Poziomy dźwięków i charakterystykę częstotliwościową hałasu zmierzono z zastosowaniem dozymetrii indywidualnej. Progi słuchu oceniano za pomocą audiometrii tonalnej przeprowadzanej przed rozpoczęciem zajęć fitness oraz bezpośrednio po ich zakończeniu, otrzymując łącznie 116 audiogramów przed- i poekspozycyjnych.WynikiZawodowe narażenie instruktorów fitness na hałas trwało 60–120 min, a równoważny poziom ciśnienia akustycznego A (LAeq,T) w miejscu ich pracy wynosił 76,3–96,0 dB (M = 87,1 dB). W 12% indywidualnych pomiarów odnotowano przekroczenie najwyższego dopuszczalnego natężenia (NDN) hałasu na stanowisku pracy (NDN = 85 dB). U 41% badanych instruktorów zaobserwowano TTS o wielkości ≥6 dB dla częstotliwości 4 kHz.WnioskiPraca instruktorów w klubach fitness może stwarzać ryzyko uszkodzenia słuchu związanego z pracą zawodową. Med. Pr. 2021;72(4):391–397

9

Zabieg ECPW jako źródło narażenia radiacyjnego dla gastroenterologa

80%

Staniszewska M. A., Kujawski K., Kopeć R., Sasak K.

Medycyna Pracy

|

2017

|

vol. 68

|

issue 6

735-741

EN

Background One of the numerous sub-areas of interventional radiology is the use of X-rays in gastroenterology. X-ray fluoroscopy is applied in therapeutic procedures, including endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP) that is frequently performed. The ERCP procedure is aimed at imaging the pancreatic duct and biliary tracts. Material and Methods In this paper radiation risk to the gastrenterologist performing ERCP procedures was investigated. The procedures were performed by a single gastroenterologist in the ERCP Laboratory, University Clinical Hospital Military Memorial Medical Academy – Central Veterans’ Hospital in Łódź, Poland. The study comprised 2 series of measurements, one taken during the procedures with continuous fluoroscopy mode, the other during procedures with fluoroscopy in pulsed mode at a frequency of 3 pulses/s. Exposure parameters, anatomical data of patient and dose equivalents for the eyes, skin of the hand and the effective dose for whole body of the gastroenterologist were recorded during each procedure. Results The collected data cover 70 ERCP procedures – 40 procedures were controlled by continuous fluoroscopy and 30 by pulsed fluoroscopy. The results reveal that pulsed fluoroscopy makes it possible to reduce doses received by the gastroeneterologist from 45% to 60% compared to continuous fluoroscopy. Conclusions Endoscopic retrograde cholangiopancreatography procedures can cause radiation risk to the gastroenterologist performing them. The use of continuous fluoroscopy can result in achieving an equivalent dose to eye lens nearly 20 mSv per year, i.e., the decreased annual limit recommended by the International Commission on Radiological Protection (ICRP). Med Pr 2017;68(6):735–741

PL

Wstęp Wykorzystanie promieniowania rentgenowskiego (rtg.) w gastroenterologii stanowi jeden z licznych podobszarów radiologii interwencyjnej. W gastroenterologii fluoroskopia rtg. jest używana w procedurach terapeutycznych, z których częsta jest endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW). Procedura ECPW pokazuje radiologiczny obraz dróg żółciowych i przewodu trzustkowego. Materiał i metody W ramach niniejszej pracy przeprowadzono ocenę narażenia na promieniowanie rtg. gastroenterologa wykonującego zabiegi ECPW pod kontrolą fluoroskopii. Badania przeprowadzono w Pracowni ECPW Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Wojskowej Akademii Medycznej – Centralnego Szpitala Weteranów w Łodzi, gdzie gastroenterolog wykonuje je samodzielnie. Realizując cel pracy, wykonano 2 serie pomiarów – pierwsza składała się z zabiegów wykonanych w trybie fluoroskopii ciągłej, druga – z zabiegów, które wykonano w trybie fluoroskopii impulsowej (o częstotliwości 3 pulsy/s). Podczas każdej procedury rejestrowano parametry ekspozycji, dane anatomiczne pacjenta, a także otrzymywane przez gastroenterologa równoważniki dawek dla soczewek oczu i skóry dłoni oraz dawkę efektywną dla całego ciała. Wyniki Zebrano dane dotyczące ogółem 70 zabiegów ECPW, w tym 40 zabiegów wykonanych w trybie fluoroskopii ciągłej i 30 – w trybie fluoroskopii impulsowej. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że gastroenterolog wykonujący procedury ECPW w trybie fluoroskopii impulsowej otrzymuje dawki promieniowania niższe o 45–60% niż podczas pracy w trybie fluoroskopii ciągłej. Wnioski Procedury ECPW mogą być źródłem narażenia na promieniowanie rtg. dla wykonującego je gastroenterologa. Używanie trybu fluoroskopii ciągłej może pozwolić na osiągnięcie obniżonej wartości rocznego limitu dawki równoważnej dla soczewek oczu (tj. 20 mSv), rekomendowanej przez Międzynarodową Komisję Ochrony Radiologicznej (International Commission on Radiological Protection – ICRP). Med. Pr. 2017;68(6):735–741

10

Czynniki wpływające na poziom narażenia personelu medycznego podczas zabiegów ortopedycznych pod kontrolą fluoroskopii

80%

Staniszewska M. A., Kopeć R., Budzanowski M., Owsiak E.

Medycyna Pracy

|

2017

|

vol. 68

|

issue 1

75-83

EN

Background Extended control of staff exposure in interventional radiology has been legally required over the last few years. This is determined by a number of factors, including the type of procedure, technical conditions and methodology. In orthopedic procedures fluoroscopy is used to control surgical reconstructions. An influence of particular factors on the registered values of doses received by the members of medical team performing osteosynthesis for limb fractures is presented in this paper. Material and Methods Doses received by individual interventional team members performing specific functions, operator, assisting physicians and scrub nurse, during a series of the procedures were measured. Each person was equipped with 4 dosimetric tools, containing thermoluminescent dosimeters, to measure the equivalent doses for the eyes, hand skin and the neck (outside the shield) and to evaluate effective doses. The investigations were performed in operational theatres of 3 hospitals in Łódź. Results The equivalent doses per one procedure for the eyes and hand skin of the operator were 0.029–0.073 mSv and 0.366–1.604 mSv, respectively. Significantly higher doses were noted during the procedures of intramedullary osteosynthesis, especially for the operator. An average age and body mass index (BMI) of patients treated in the monitored hospitals did not differ statistically. Conclusions Based on the dosimetric measurements the following conclusions can be drawn: in orthopedic procedures of interventional radiology (IR) the exposure of the staff is mostly determined by the type of procedure and more precisely by its complexity and by the optimized use of X-ray unit, including pulsed fluoroscopy. It is also revealed that the operator is the most exposed person in the interventional team. Med Pr 2017;68(1):75–83 Letter to the Editor https://doi.org/10.13075/mp.5893.00660 Letter to the Editor (June 27, 2017) concerning the paper “Factors affecting exposure level for medical staff during orthopedic procedures under fluoroscopic control”

PL

Wstęp Rozszerzone monitorowanie narażenia personelu wykonującego zabiegi radiologii interwencyjnej jest od kilku lat wymagane prawnie. Poziom tego narażenia zależy od wielu czynników, w tym rodzaju zabiegu oraz uwarunkowań technicznych i metodycznych. W ortopedii fluoroskopia rentgenowska jest wykorzystywana do kontroli rekonstrukcji chirurgicznych. W pracy przedstawiono wyniki pomiarów dozymetrycznych, na których podstawie analizowano wpływ poszczególnych czynników na zarejestrowane wartości dawek otrzymywanych przez członków zespołu zabiegowego podczas osteosyntezy kości kończyn. Materiał i metody Badania przeprowadzone w ramach niniejszej pracy polegały na pomiarach dawek otrzymywanych przez osoby pełniące określone funkcje w zespole operacyjnym podczas serii kilkunastu zabiegów ortopedycznych polegających na zespalaniu (osteosyntezie) kości kończyn. Każdy z 3 członków zespołu otrzymał zestaw 4 indywidualnych dawkomierzy zawierających dozymetry termoluminescencyjne, co umożliwiło ocenę dawki efektywnej, dawek równoważnych dla oczu, skóry dłoni i dawki na poziomie szyi. Badania prowadzono na blokach operacyjnych 3 łódzkich szpitali. Wyniki Dawki równoważne otrzymywane przez operatora podczas 1 zabiegu wynoszą 0,029–0,073 mSv dla oczu i 0,366–1,604 mSv dla skóry dłoni. Istotnie wyższe dawki otrzymywane są zwłaszcza przez lekarza operatora podczas zabiegów osteosyntezy metodą śródszpikową (współczynnik Pearsona R² = 0,94). Średni wiek pacjentów i wskaźnik masy ciała nie różniły się statystycznie w grupach operowanych w monitorowanych szpitalach. Wnioski Z analizy wyników pomiarów dozymetrycznych wynika, że w ortopedycznych procedurach radiologii interwencyjnej (interventional radiology – IR) największy wpływ na poziom narażenia personelu ma rodzaj wykonywanego zabiegu, a dokładniej poziom trudności jego przeprowadzenia. Kolejnym ważnym czynnikiem jest optymalizacja warunków pracy aparatu, w tym wykorzystanie fluoroskopii impulsowej. Najbardziej narażonym członkiem zespołu zabiegowego jest lekarz operator. Med. Pr. 2017;68(1):75–83 List do Redakcji https://doi.org/10.13075/mp.5893.00660 List do Redakcji (27 czerwca 2017) dotyczący artykułu „Czynniki wpływające na poziom narażenia personelu medycznego podczas zabiegów ortopedycznych pod kontrolą fluoroskopii”

11

Praktyka zawodowa i staż pracy w ochronie zdrowia a wiedza studentów kierunków medycznych o wybranych procedurach higieny rąk

80%

Różańska A., Wójkowska-Mach J., Bulanda M.

Medycyna Pracy

|

2016

|

vol. 67

|

issue 5

623-633

EN

Background Hand hygiene (HH) is the most important element of infection prevention. The aim of the study was to analyze the level of HH knowledge among medical students of Jagiellonian University Medical College in correlation with their clinical experience and the presence and extent of trainings in hospital hygiene prior to internships, as well as with HH practice among medical staff perceived by students. Material and Methods The study was carried out in a group of 414 students from October to December, 2014. The questionnaire built of 14 questions was used as a study tool. Results Absolutely correct answers to questions about HH were given by 52.9%, and about HH technique by 6.5% of respondents. The degree of accuracy of answers to questions concerning HH did not correlate with the gender of the respondents or with the fact that work placement had been preceded by training in the field of HH or with its scope. A statistically significant correlation was found between the year, the field, and the type of the study. Students with greater professional practice, significantly less often claimed that medical workers comply with HH. Professional practice of 22.9% of students was not preceded by any training in the field of hospital hygiene and in 28% of cases training did not cover HH. Nearly half of the respondents declared that pre-internship training had not addressed the problem of occupational exposure to biological agents. Conclusions The results of the study shows that knowledge gained by students participating in the study was not satisfactory. Moreover, there is a need for improving the educational scheme in the discussed subject at all levels of basic and clinical subjects as well as during internships. Med Pr 2016;67(5):623–633

PL

Wstęp Higiena rąk jest podstawowym i najważniejszym elementem profilaktyki zakażeń. Celem prezentowanego badania była analiza wiedzy o higienie rąk wśród studentów wybranych kierunków medycznych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w powiązaniu z ich doświadczeniem klinicznym i szkoleniami dotyczącymi zasad profilaktyki zakażeń oraz analiza oceny przez studentów zachowań personelu medycznego w zakresie przestrzegania higieny rąk. Materiał i metody Badanie przeprowadzono między październikiem a grudniem 2014 r. wśród 414 studentów, za pomocą anonimowego kwestionariusza złożonego z 14 pytań. Wyniki W pełni poprawnych odpowiedzi na pytanie o sytuacje wymagające higieny rąk udzieliło tylko 52,9% ankietowanych, a na pytanie o dobór środka do higieny rąk – 6,5%. Stopień poprawności odpowiedzi na pytania dotyczące higieny rąk nie korelował z płcią ankietowanych, uczestnictwem w szkoleniach przed praktykami klinicznymi ani zakresem tych szkoleń. Statystycznie istotną korelację stwierdzono w odniesieniu do roku, kierunku i trybu studiów. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem doświadczenia klinicznego mniej ankietowanych deklarowało zgodność obserwowanej praktyki personelu medycznego z zaleceniami. Około 1/5 (22,9%) studentów stwierdziła, że praktyki kliniczne nie były poprzedzone żadnym szkoleniem dotyczącym higieny szpitalnej, a prawie 1/3 (28%) tych, które się odbywały, nie obejmowała zagadnień dotyczących higieny rąk. Według prawie połowy studentów na szkoleniach nie omawiano zagadnień ekspozycji zawodowej na czynniki biologiczne, tj. procedur zapobiegania zakażeniom przenoszonym drogą krwi. Wnioski W badaniu wykazano, że wiedza ankietowanych studentów dotycząca higieny rąk jest niezadowalająca oraz że niezbędna jest poprawa procesu kształcenia w tym zakresie na różnych etapach, zarówno w ramach przedmiotów podstawowych i klinicznych, jak i praktyk zawodowych. Med. Pr. 2016;67(5):623–633

12

Narażenie zawodowe podczas procedur ortopedycznych wykonywanych pod kontrolą fluoroskopii rentgenowskiej

80%

Owsiak E., Kopeć R., Budzanowski M., Staniszewska M. A.

Medycyna Pracy

|

2017

|

vol. 68

|

issue 2

221-227

EN

Background In interventional radiology the highest radiation doses are usually recorded for both the medical staff and the patients. Interventional procedures with X-rays are implemented in a number of medical specializations. This paper concerns the exposure of interventional teams performing orthopedic procedures under X-rays control. Material and Methods Doses for interventional teams were measured in the 3 Łódź hospitals. Thermoluminescent dosemeters were applied to measure the following dose equivalents: Hp(3) for eye lens, Hp(0.07) for palm skin, Hp(10) at the level of the neck without a protective shield (i.e., collar) and Hp(10) for the whole body on the front surface of the trunk (measured under the protective apron at the level of the chest). Results Doses for the operator who performs surgery, assisting physicians and scrub nurse were measured during 95 procedures. The highest doses were received by the operator the dose for eyes per 1 procedure did not exceed 0.1 mSv, the highest dose for hands was 1.6 mSv and the highest recorded effective dose was 0.02 mSv. Conclusions On the basis of the results of measurements and their comparison with the values reported in the literature it may be concluded that the obtained results fall within the published reference range (for non-vascular procedures). This proves the compatibility of practice in the monitored Łódź hospitals with routine methodology applied in other interventional departments. The measurement results confirm that the usage of thermoluminescent dosimetry is fully adequate for the evaluation of exposure in interventional radiology and that the usage of at least 2 dosemeters for that staff is necessary. Med Pr 2017;68(2):221–227

PL

Wstęp Radiologia interwencyjna jest dziedziną, w której najczęściej są odnotowywane wysokie dawki promieniowania zarówno u personelu medycznego, jak i pacjentów. Procedury zabiegowe z użyciem promieniowania rentgenowskiego (rtg.) są wykorzystywane w wielu specjalnościach medycznych. Praca dotyczy narażenia członków zespołów wykonujących zabiegi ortopedyczne pod kontrolą fluoroskopii rentgenowskiej. Materiał i metody Przeprowadzono pomiary dawek otrzymywanych przez członków zespołów podczas zabiegów osteosyntezy kości kończyn, wykonywanych w 3 łódzkich szpitalach. Przy użyciu dawkomierzy termoluminescencyjnych mierzono równoważniki dawek: Hp(3) dla soczewek oczu, Hp(0,07) dla skóry dłoni, Hp(10) na poziomie szyi bez osłony (tj. kołnierza) oraz Hp(10) dla całego ciała na przedniej powierzchni tułowia (mierzony pod fartuchem ochronnym na poziomie klatki piersiowej). Wyniki Ogółem wykonano pomiary dawek otrzymanych podczas 95 zabiegów przez członków zespołów zabiegowych pełniących funkcję lekarza operatora, lekarza asystującego i pielęgniarki instrumentującej. Najwyższe wartości dawek otrzymał lekarz operator, dla którego dawka dla oczu w przeliczeniu na 1 zabieg nie przekraczała 0,1 mSv, najwyższa zarejestrowana dawka na ręce – 1,6 mSv, a najwyższa zarejestrowana dawka efektywna – 0,02 mSv. Wnioski Na podstawie zgromadzonych wyników pomiarów oraz ich porównania z danymi z piśmiennictwa można stwierdzić, że uzyskane wyniki mieszczą się w zakresie danych opublikowanych (dla procedur nienaczyniowych), co świadczy o tym, że praktyka postępowania w monitorowanych łódzkich szpitalach nie odbiegała od rutyny postępowania w innych placówkach (także zagranicznych). Wyniki pomiarów potwierdziły adekwatność dozymetrii termoluminescencyjnej do oceny narażenia w radiologii zabiegowej oraz konieczność stosowania przez ten personel co najmniej 2 dawkomierzy. Med. Pr. 2017;68(2):221–227

13

Analiza zmian w obrazie radiologicznym płuc i zaburzeń czynności wentylacyjnej płuc u pracowników zawodowo narażonych na azbest chryzotylowy w przeszłości

80%

Cwynar E., Świątkowska B., Tomczyk J.

Medycyna Pracy

|

2017

|

vol. 68

|

issue 2

247-258

EN

Background The adverse health effects of occupational exposure to asbestos dust may occur several years after first exposure. The objective of the study was to assess the relationship between lesions in the respiratory system and the factors contributing to occupational exposure to asbestos described in the first medical examination as well as to analyze the factors responsible for the progression of these changes in further medical tests. Material and Methods The study group comprised 591 former workers of asbestos processing plant “Gambit” in Lubawka. The results of medical examinations carried out in 2001–2012 were assessed. Statistical inference was performed based on bilateral significance tests at the 0.05 level of significance. Results A higher risk of interstitial lung changes along with an increase in the cumulative concentration of asbestos was indicated; for the employees with the highest exposure, the adjusted odds ratio (OR) was 1.63 (95% confidence interval (CI): 0.99–2.71), while for changes with the severity degree qualifying for asbestosis diagnosis, the risk was significantly increased, over fivefold higher, compared to subjects employed in the lowest exposure. The analysis of the relationship between the progression of interstitial changes and the exposure to asbestos dust showed a fourfold higher risk of the progression in workers employed in the highest exposure. Mean values of FEV1 (forced expiratory volume in 1 s), FVC (forced vital capacity), FEV1/FVC (forced expiratory volume in 1 s to forced vital capacity) were significantly lower in the subjects working in a higher asbestos exposure. The effect of tobacco smoking on the occurrence of interstitial lung changes and their progression was also confirmed. Conclusions The results of prophylactic medical examinations of the health status of workers formerly employed in the plants using chrysotile indicate the importance andthe need for a long-term clinical follow-up and the promotion of anti-smoking prevention in this group of former employees. Med Pr 2017;68(2):247–258

PL

Wstęp Skutki zdrowotne zawodowej ekspozycji na pył azbestu mogą się pojawić po wielu latach od 1. narażenia. Celem pracy jest ocena zależności zmian chorobowych w układzie oddechowym od czynników opisujących zawodową ekspozycję na pył azbestu w 1. badaniu oraz analiza czynników wpływających na progresję tych zmian w kolejnych badaniach. Materiał i metody Grupę badaną stanowiło 591 byłych pracowników zakładów azbestowych „Gambit” w Lubawce. Ocenie poddano wyniki badań lekarskich, badań rentgenowskich (rtg.) klatki piersiowej i parametrów sprawności wentylacyjnej płuc przeprowadzonych w latach 2001–2012. Wnioskowanie statystyczne przeprowadzono na podstawie dwustronnych testów istotności przy poziomie istotności 0,05. Wyniki Potwierdzono zależność występowania zmian chorobowych w układzie oddechowym od wielkości narażenia na pył azbestu. Wykazano wyższe ryzyko zmian śródmiąższowych wraz ze wzrostem stężenia kumulowanego pyłu azbestu – dla pracowników o najwyższym narażeniu skorygowany iloraz szans (odds ratio – OR) wynosił 1,63 (95% przedział ufności (confidence interval – CI): 0,99–2,71), natomiast dla zmian o stopniu zaawansowania kwalifikującym do rozpoznania azbestozy ryzyko było istotnie ponad 5-krotnie wyższe w porównaniu z zatrudnionymi w najniższej ekspozycji. Obserwacja zależności progresji zmian śródmiąższowych od narażenia na pył azbestu wykazała 4-krotnie wyższe ryzyko progresji zmian u pracujących w najwyższym narażeniu. Średnie wartości FEV1 (forced expiratory volume in 1 s – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa), FVC (forced vital capacity – natężona pojemność życiowa), FEV1/FVC (forced expiratory volume in 1 s to forced vital capacity – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa do natężonej pojemności życiowej) były istotnie niższe u pracujących w wyższym narażeniu na pył azbestu. Potwierdzono także wpływ nałogu palenia tytoniu na wystąpienie i progresję zmian śródmiąższowych płuc w badanej populacji. Wnioski Przeprowadzona analiza wyników profilaktycznych badań stanu zdrowia pracowników zatrudnionych w przeszłości w zakładach stosujących jako surowiec azbest chryzotylowy wskazuje na zasadność ich długoterminowej obserwacji klinicznej oraz promowania profilaktyki antynikotynowej w tej grupie byłych pracowników. Med. Pr. 2017;68(2):247–258

14

Czy progi słuchu u pracowników przemysłu meblarskiego wynikają z ich narażenia na hałas?

80%

Pawlaczyk-Łuszczyńska M., Dudarewicz A., Czaja N., Bortkiewicz A.

Medycyna Pracy

|

2016

|

vol. 67

|

issue 3

337-351

EN

Background The aim of the study was to analyze the hearing status of employees of a furniture factory with respect to their exposure to noise and the presence of additional risk factors of noise-induced hearing loss (NIHL). Material and Methods Noise measurements, questionnaire survey and assessment of hearing, using pure tone audiometry, were carried out in 50 male workers, aged 20–57 years, directly employed in the manufacture of furniture. The actual workers’ hearing threshold levels (HTLs) were compared with the predictions calculated according to PN-ISO 1999:2000 based on age, gender and noise exposure. Results Workers under study were exposed to noise at daily noise exposure levels of 82.7–94.8 dB (mean: 90.9 dB) for a period of 3–14 years. In all subjects, mean HTL at 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz and 4000 Hz did not exceed 25 dB. Nevertheless, high frequency notches were found in 11% of audiograms. The actual workers’ HTLs at 3000–6000 Hz were similar to those predicted using PN-ISO 1999:2000. There were statistical significant differences between HTLs in subgroups of people with higher (> 78 mm Hg) and lower (≤ 78 mm Hg) diastolic blood pressure, smokers and non-smokers, and those working with organic solvents. Hearing loss was more evident in subjects affected by the additional risk factors specified above. Conclusions The results confirm the need to consider, in addition to noise, also some other NIHL risk factors, such as tobacco smoking, elevated blood pressure, and co-exposure to organic solvents when estimating the risk of NIHL and developing the hearing conservation programs for workers. Med Pr 2016;67(3):337–351

PL

Wstęp Celem pracy była analiza stanu słuchu pracowników zakładu meblarskiego z uwzględnieniem ich narażenia zawodowego na hałas i występowania dodatkowych czynników ryzyka uszkodzenia słuchu spowodowanego hałasem. Materiał i metody W grupie 50 mężczyzn w wieku 20–57 lat, zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji mebli, przeprowadzono pomiary hałasu, badania kwestionariuszowe i ocenę stanu słuchu z zastosowaniem audiometrii tonalnej. Rzeczywiste progi słuchu pracowników porównano z progami przewidywanymi, wyznaczonymi według normy PN-ISO 1999:2000 na podstawie ich wieku, płci i narażenia na hałas. Wyniki Badane osoby pracowały przez 3–14 lat w warunkach narażenia na hałas o jego dziennym poziomie ekspozycji 82,7–94,8 dB (średnia: 90,9 dB). U wszystkich osób średni próg słuchu dla częstotliwości 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz i 4000 Hz nie przekraczał 25 dB, ale w przypadku 11% audiogramów zaobserwowano załamki wysokoczęstotliwościowe, typowe dla działania hałasu. Rzeczywiste progi słuchu pracowników w zakresie częstotliwości 3000–6000 Hz były zbliżone do przewidywanych według PN-ISO 1999:2000. Stwierdzono istotnie statystyczne różnice między progami słuchu w podgrupach osób z wyższym (> 78 mm Hg) i niższym (≤ 78 mm Hg) ciśnieniem rozkurczowym krwi, palących papierosy i niepalących oraz pracujących bez kontaktu lub w kontakcie z rozpuszczalnikami organicznymi. U osób z ww. dodatkowymi czynnikami ryzyka obserwowano większe ubytki słuchu. Wnioski Wyniki badań potwierdzają, że podczas szacowania ryzyka uszkodzenia słuchu spowodowanego hałasem i opracowywania programów ochrony słuchu pracowników konieczne jest uwzględnianie dodatkowych (poza hałasem) czynników ryzyka, w tym palenia papierosów, podwyższonego ciśnienia tętniczego krwi i równoczesnej ekspozycji na rozpuszczalniki organiczne. Med. Pr. 2016;67(3):337–351

15

Odpowiedź autorów (15 października 2017) na list do Redakcji dotyczący artykułu „Czynniki wpływające na poziom narażenia personelu medycznego podczas zabiegów ortopedycznych pod kontrolą fluoroskopii”

80%

Staniszewska M. A., Kopeć R., Budzanowski M., Owsiak E.

Medycyna Pracy

|

2018

|

vol. 69

|

issue 1

113-114

16

Ocena narażenia na hałas i ryzyko uszkodzenia słuchu u pracowników używających słuchawkowych zestawów komunikacyjnych lub słuchawek

80%

Pawlaczyk-Łuszczyńska M., Zaborowski K., Zamojska-Daniszewska M., Dudarewicz A., Rutkowska-Kaczmarek P.

Medycyna Pracy

|

2019

|

vol. 70

|

issue 1

27-52

EN

Background The aim of the study was to assess the noise exposure and risk of noise-induced hearing loss (NIHL) among users of communication headsets (CHs) or headphones. Material and Methods Noise measurements and questionnaire surveys were carried out in 74 workers (aged: 31.8±7.3 years), including military aviation personnel (N = 12), transcribers (N = 18) and call center operators (N = 44). Sound pressure levels (SPLs) emitted by CHs (or headphones) were determined using the microphone in the real ear (MIRE) technique and artificial ear techniques according to PN-EN ISO 11904-1:2008 and CSA Z107.56-13, respectively. The risk of NIHL was evaluated in accordance with PN-ISO 1999:2000. Results The diffused-field-related A-weighted equivalent-continuous SPLs measured under CHs (or headphones) using the MIRE and artificial ear techniques reached values of 67–86 dB (10–90th percentile) and 68–89 dB (10–90th percentile), respectively. The study subjects used these devices 1.5–8 h (10–90th percentile) per day. Exposure to such noise levels for 40 years of employment causes the risk of hearing impairment (mean hearing threshold level for 2, 3 and 4 kHz > 25 dB) up to 10–12% (MIRE technique) or 19–22% (artificial ear technique). Individual daily noise exposure levels in study group varied 71–85 dB (10–90th percentile). A number of workers complained of problems with understanding speech in noisy environment (28.4%) and hearing whisper (16.2%) and experienced post-work temporary hearing symptoms (16.2–25.7%) as well. Conclusions The users of CHs and headphones should be included in the hearing conservation program. Further studies are also needed among employees of other industries. Med Pr. 2019;70(1):27–52

PL

Wstęp Celem pracy była ocena narażenia na hałas i ryzyka uszkodzenia słuchu spowodowanego hałasem wśród użytkowników słuchawkowych zestawów komunikacyjnych lub słuchawek. Materiał i metody W grupie 74 pracowników (wiek: 31,8±7,3 roku), w tym personelu lotnictwa wojskowego (N = 12), transkrybentów (N = 18) i telemarketerów (N = 44), przeprowadzono pomiary hałasu i badania kwestionariuszowe. Poziomy dźwięku emitowanego przez słuchawkowe zestawy komunikacyjne (lub słuchawki) zmierzono z zastosowaniem techniki microphone in the real ear (MIRE) i techniki sztucznego ucha, odpowiednio, według norm PN-EN ISO 11904-1:2008 i CSA Z107.56-13. Ryzyko uszkodzenia słuchu wywołanego hałasem oszacowano zgodnie z wytycznymi normy PN-ISO 1999:2000. Wyniki Mierzone pod słuchawkami i słuchawkowymi zestawami komunikacyjnymi z zastosowaniem technik MIRE i sztucznego ucha wartości równoważnego poziomu dźwięku A (odpowiadającego warunkom pola rozproszonego) wynosiły, odpowiednio, 67–86 dB (10–90 percentyl) i 68–89 dB (10–90 percentyl). Badani pracownicy używali tych urządzeń średnio przez 1,5–8 godz. dziennie (10–90 percentyl). Ekspozycja na takie poziomy dźwięku przez 40 lat pracy wiąże się z ryzykiem uszkodzenia słuchu (średni próg słuchu dla częstotliwości 2, 3 i 4 kHz > 25 dB) sięgającym 10–12% (technika MIRE) lub 19–22% (technika sztucznego ucha). Wartości indywidualnego dziennego poziomu ekspozycji na hałas w badanej grupie wynosiły 71–85 dB (10–90 percentyl). Część pracowników skarżyła się na problemy z rozumieniem mowy w hałaśliwym otoczeniu (28,4%) i słyszeniem szeptu (16,2%) oraz zauważyła przejściowe skutki słuchowe po pracy z zastosowaniem słuchawkowych zestawów komunikacyjnych lub słuchawek (16,2–25,7%). Wnioski Wskazane jest objęcie użytkowników słuchawkowych zestawów komunikacyjnych i słuchawek programem ochrony słuchu oraz kontynuowanie badań wśród pracowników innych branż. Med. Pr. 2019;70(1):27–52

17

Rzadkie choroby układu oddechowego o etiologii zawodowej

80%

Witkowska A., Wiszniewska M., Walusiak-Skorupa J.

Medycyna Pracy

|

2020

|

vol. 71

|

issue 1

89-104

EN

This paper reviews rare occupational respiratory diseases with uncommon causes. Among others, it refers to the Ardystil syndrome characterized by the occurrence of organizing pneumonia in the textile printing sprayers, as a result of inhalation of substances used in aerographic textile printing. Furthermore, secondary pulmonary alveolar proteinosis due to exposure to chemical and organic dusts was described, and so was the occurrence of the “vineyard sprayer’s lung” in farm workers in Portugal. Eosinophilic bronchitis, showing a strong resemblance to bronchial asthma, was found to occur, among others, in a baker, a nurse and workers exposed to acrylates, α-amylase or welding gases. Occupational exposure to diacetyl in popcorn production workers might also create a threat to their respiratory system. A newly recognized factor that may cause bronchitis and lung diseases is the fiberglass used by workers building small boats and ships. An increased risk for respiratory ailments is observed in people employed in the textile industry, exposed to commodities or cotton dust. Even the resources used to protect different surfaces against moisture have been recognized as the causative agents of lung diseases. The rare occurrence of some occupational respiratory diseases enables a detailed analysis of the epidemiology and evaluation of the relationship between the etiologic agents and the development of the disease. This literature review highlights the fact that most respiratory diseases require a special analysis of occupational and environmental exposure.

PL

W pracy przedstawiono specyfikę rzadko występujących chorób układu oddechowego o nietypowych przyczynach. Omówiono zespół Ardystilu, charakteryzujący się wystąpieniem organizującego się zapalenia płuc, który pojawił się po raz pierwszy u pracowników tekstylnej fabryki sitodruku w wyniku narażenia na inhalację substancji używanych w przemyśle malowania aerograficznego. Opisano wtórną postać proteinozy pęcherzyków płucnych, związaną z narażeniem na czynniki chemiczne i pyły organiczne, a także wystąpienie u robotników rolnych w Portugali i płuca opryskiwaczy winnic. Przedstawiono eozynofilowe zapalenie oskrzeli, wykazujące duże podobieństwo do astmy oskrzelowej, które wystąpiło m.in. u piekarza, pielęgniarki i pracowników narażonych na akrylany, α-amylazę i gazy spawalnicze. Zagrożenie dla układu oddechowego może nieść ze sobą także praca w ekspozycji na diacetyl u pracowników fabryki wytwarzającej popcorn. Nowym czynnikiem, który może powodować choroby oskrzeli i płuc, jest włókno szklane używane przez pracowników budujących małe łodzie i statki. Zwiększone ryzyko wystąpienia dolegliwości ze strony dróg oddechowych występuje też u osób zatrudnionych we włókiennictwie, zawodowo eksponowanych na surowce lub pył bawełny. Czynnikiem ryzyka tych schorzeń są także środki przeznaczone do ochrony różnych powierzchni przed wilgocią. Rzadkie występowanie niektórych zawodowych chorób układu oddechowego powoduje, że niemożliwa jest szczegółowa analiza epidemiologiczna i ocena zależności między czynnikiem etiologicznym a rozwojem schorzenia. W niniejszym przeglądzie piśmiennictwa podkreślono, że wystąpienie choroby układu oddechowego każdorazowo wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na narażenie zawodowe i środowiskowe.

18

Ocena czasowych zmian słuchu związanych z pracą na stanowisku barmana

80%

Wolniakowska A., Zaborowski K., Dudarewicz A., Pawlaczyk-Łuszczyńska M., Śliwińska-Kowalska M.

Medycyna Pracy

|

2019

|

vol. 70

|

issue 1

17-25

EN

Background Noise in entertainment industry often reaches high sound pressure levels. Nevertheless, the risk of hearing loss in this sector is insufficiently recognized. The aim of this study was the assessment of the relationship between noise exposure and temporary threshold shifts (TTS) for people working as bartenders at a variety of entertainment venues. Material and Methods The study comprised a total of 18 bartenders (mean age was 25±7 years old) employed at a music club (N = 8), pub (N = 5) and discotheque (N = 5). Personal dosimeters were used for determining noise levels and frequency characteristics. Hearing was evaluated by pre- (before work) and post-exposure (up to 15 min after the end of work) pure tone audiometry. Hearing tests were carried out for bartenders during 2 or 3 sessions while working on weekends. Results The mean personal noise exposure level normalized to a nominal 8-hour working day was 95 dBA, above 4 times higher than the accepted legal limit. The TTS values (10 dB HL or more) were significant at 4 kHz for both ears for 77% of bartenders. Conclusions People working as bartenders represent a professional group with an increased risk of hearing loss. Raising awareness of this fact and implementing hearing protection programs in this group of workers is urgently needed, in line with the European Commission Directive (EU Directive 2003/10/EC). Med Pr. 2019;70(1):17–25

PL

Wstęp W przemyśle rozrywkowym hałas często osiąga wysokie poziomy ciśnienia akustycznego, jednak ryzyko uszkodzenia słuchu w tym sektorze nie zostało jeszcze dokładnie ocenione. Celem pracy była ocena związku między ekspozycją na wysoki poziom dźwięku a czasowym przesunięciem progu słuchu u osób pracujących na stanowisku barmana w lokalach rozrywkowych. Materiał i metody Badaniem objęto 18 barmanów (średni wiek: 25±7 lat) zatrudnionych w klubie muzycznym (N = 8), pubie (N = 5) i dyskotece (N = 5). Poziomy dźwięków oraz charakterystyka częstotliwościowa hałasu były określane za pomocą dozymetrii indywidualnej. Progi słuchu oceniano za pomocą audiometrii tonalnej przeprowadzanej przed rozpoczęciem dnia pracy oraz bezpośrednio (do 15 min) po jego zakończeniu. Badania słuchu przeprowadzono u barmanów w czasie 2 lub 3 sesji badawczych podczas pracy w weekendy. Uzyskano 92 audiogramy przed- i poekspozycyjne. Wyniki Uśrednione równoważne poziomy dźwięku odniesione do 8-godzinnego dnia pracy w ocenianych 3 lokalach muzycznych wynosiły 95 dBA, przekraczając ponad czterokrotnie dopuszczalne prawnie normy. U 77% badanych osób wykazano przynajmniej w 1 sesji pomiarowej czasowe przesunięcia progów słuchu ≥ 10 dB HL dla częstotliwości 4 kHz. Wnioski Osoby pracujące na stanowisku barmana stanowią grupę zawodową o podwyższonym ryzyku utraty słuchu. Niezbędne jest zwiększanie świadomości tego faktu oraz wdrażanie u tych pracowników programów ochrony słuchu, zgodnie z dyrektywą Komisji Europejskiej (EU 2003/10/WE). Med. Pr. 2019;70(1):17–25

19

Wybrane czynniki ryzyka ekspozycji zawodowych na patogeny krwiopochodne w salonach kosmetologicznych

80%

Gańczak M., Paczewska M., Szych Z., Topczewska K., Drozd-Dąbrowska M.

Medycyna Pracy

|

2018

|

vol. 69

|

issue 3

281-290

EN

Background Services offered in the esthetic/beauty industry poses the risk of blood-borne infections (BBIs) due to carrying out invasive procedures. The study objective: was to assess the number of sharps injuries, occupational risk factors, and preventive methods used among cosmetologists. Material and Methods The anonymous survey was conducted (February–April 2017) in randomly selected beauty/esthetic medicine clinics in Szczecin, Poland; 96 cosmetologists were invited. Results Eighty cosmetologists (83.3%), responded. The mean age of the group was 25 years (range: 20–60 years). The majority of the respondents (95%) used sharps while at work, 41.3% had suffered at least one sharps injury during their occupational career. Clippers were the most common injury-causing instrument (39.4%), and manicure/pedicure was the most common injury-causing procedure (51.5%); 84.8% of injuries were not reported. The number of injuries was associated with age (34.9% in the group of 20–29 years old respondents vs. 64.7% in respondents ≥ 30 years old, p = 0.05), work experience (32.6% in the respondents working for 1–3 years vs. 68.8%, in those working ≥ 7 years, p = 0.03), and working hours/week (28.9% in those working ≤ 40 h vs. 57.1% of those working > 40 h, p = 0.02). Needle recapping was reported by 47.5% of respondents, 13.8% did not dispose used needles into a container, 17.5% did not routinely use gloves. Conclusions Cosmetologists are at risk of sharps injuries. Inconsistent use of preventive methods and failure to report incidents may result in contracting BBIs. There is a need to implement education and intervention measures to prevent occupational injuries, particularly with regard to cosmetologists aged over 30 years, with a longer professional experience, working over 40 h/week. Med Pr 2018;69(3):281–290

PL

Wstęp Wykonywanie usług z zakresu kosmetologii o wysokim stopniu inwazyjności wiąże się z ryzykiem zakażenia patogenami krwiopochodnymi. Celem pracy była analiza częstości zakłuć ostrym sprzętem, zawodowych czynników ryzyka zakłuć i stosowanych metod prewencji wśród pracowników gabinetów kosmetologicznych. Materiał i metody Do anonimowego badania ankietowego (luty–kwiecień 2017) zaproszono 96 osób, pracowników wybranych losowo gabinetów kosmetologicznych i klinik medycyny estetycznej w Szczecinie. Wyniki W badaniu wzięło udział 83,3% zaproszonych osób – 80 kobiet w wieku 20–60 lat (mediana: 25 lat). Większość kosmetologów (95%) używało ostrych narzędzi podczas pracy, a 41,3% uległo zakłuciu podczas kariery zawodowej. Kaleczącym narzędziem były najczęściej cążki (39,4%), a najczęstszą procedurą, podczas której doszło do zakłucia, był manicure/pedicure (51,5%). Aż 84,8% zakłuć nie zostało zgłoszonych. Liczba zakłuć była zależna od wieku kosmetologów (34,9% wśród osób 20–29-letnich vs 64,7% wśród osób ≥ 30 lat, p = 0,05); stażu pracy (32,6% wśród pracujących 1–3 lata vs 68,8% wśród pracujących ≥ 7 lat, p = 0,03); liczby godzin pracy w tygodniu (28,9% wśród pracujących do 40 godz. vs 57,1% wśród pracujących powyżej 40 godz., p = 0,02). W roku poprzedzającym badanie 47,5% respondentek zakładało ponownie osłonkę na zużytą igłę, 13,8% nie wrzucało zużytej igły do specjalnie oznaczonego pojemnika, a 17,5% nie zawsze używało jednorazowych rękawiczek. Wnioski Personel salonów kosmetologicznych jest narażony na zakłucia ostrym sprzętem. Niekonsekwentne stosowanie metod prewencyjnych i niezgłaszanie incydentów może skutkować zakażeniami krwiopochodnymi. Istnieje potrzeba wdrożenia działań edukacyjnych i interwencyjnych w celu zapobiegania zakłuciom zawodowym, zwłaszcza w odniesieniu do osób po 30. roku życia, z dłuższym stażem zawodowym oraz pracujących powyżej 40 godz. tygodniowo. Med. Pr. 2018;69(3):281–290

20

Skutki zdrowotne środowiskowej i zawodowej ekspozycji na glin

80%

Łukasz B., Rybakowska I. M., Krakowiak A., Sein Anand J.

Medycyna Pracy

|

2020

|

vol. 71

|

issue 1

79-88

EN

This work features a review of literature discussing the health effects of environmental and occupational exposure to aluminum (Al) and its compounds. The sources of exposure, absorption routes and metabolism are discussed in detail. The role of Al and its compounds in the etiology of some diseases, related to both environmental exposure and exposure in the work environment, is also presented. Aluminum toxicity most often affects the central nervous system, the skeletal system, the hematopoietic system, the urinary tract and the respiratory system. An increased effect of active forms of oxygen can stimulate the formation of amyloid deposits. The clinical image of aluminum smelters was dominated by ataxia, memory impairment, impaired abstract thinking and depressive states. Aluminum compounds have a detrimental effect not only on the psychic but also motor skills.

PL

Praca jest przeglądem literatury omawiającej skutki zdrowotne środowiskowej i zawodowej ekspozycji na glin (Al) i jego związki. Szczegółowo omówiono w niej źródła narażenia, drogi wchłaniania i metabolizm. Przedstawiono także rolę Al i jego związków w etiologii niektórych chorób związanych zarówno z narażeniem środowiskowym, jak i ekspozycją w środowisku pracy. Toksyczność Al najczęściej dotyczy układów nerwowego, kostnego, krwiotwórczego, moczowego i oddechowego. Zwiększony efekt działania aktywnych form tlenu może stymulować powstawanie złogów amyloidowych. W obrazie klinicznym wytapiaczy aluminium dominowały: ataksja, zaburzenia pamięci, upośledzenie myślenia abstrakcyjnego i stany depresyjne. Związki glinu powodują zaburzenia sprawności nie tylko psychicznej, ale również motorycznej.

Refine search results

Assessment of exposure of workers to ionizing radiation from radioiodine and technetium in nuclear medicine departmental facilities

Ocena narażenia na pola elektromagnetyczne użytkowników przenośnych radiotelefonów, z wykorzystaniem symulacji numerycznych i wymagań Dyrektywy 2013/35/UE

Zobiektywizowana ocena narażenia chirurgów na radiofalowe pola elektromagnetyczne – w kontekście czasu narażenia oraz polskich i znowelizowanych międzynarodowych wymagań dotyczących ochrony pracowników

Pomiary i ocena pola elektromagnetycznego przy radiotelefonach przenośnych w kontekście wymagań Dyrektywy Europejskiej 2013/35/UE i polskiego prawa pracy

Analiza ekspozycji zawodowej pracowników medycznych w latach 1998–2013 na patogeny przenoszone drogą krwi na przykładzie szpitala o profilu zabiegowym

Ocena ekspozycji zawodowej na pola elektromagnetyczne częstotliwości radiowych

Wpływ infradźwięków i hałasu niskoczęstotliwościowego na zdrowie i samopoczucie człowieka. Część II: przegląd badań epidemiologicznych

Ocena narażenia na hałas i czasowych zmian słuchu związanych z pracą na stanowisku instruktora fitness

Zabieg ECPW jako źródło narażenia radiacyjnego dla gastroenterologa

Czynniki wpływające na poziom narażenia personelu medycznego podczas zabiegów ortopedycznych pod kontrolą fluoroskopii

Praktyka zawodowa i staż pracy w ochronie zdrowia a wiedza studentów kierunków medycznych o wybranych procedurach higieny rąk

Narażenie zawodowe podczas procedur ortopedycznych wykonywanych pod kontrolą fluoroskopii rentgenowskiej

Analiza zmian w obrazie radiologicznym płuc i zaburzeń czynności wentylacyjnej płuc u pracowników zawodowo narażonych na azbest chryzotylowy w przeszłości

Czy progi słuchu u pracowników przemysłu meblarskiego wynikają z ich narażenia na hałas?

Odpowiedź autorów (15 października 2017) na list do Redakcji dotyczący artykułu „Czynniki wpływające na poziom narażenia personelu medycznego podczas zabiegów ortopedycznych pod kontrolą fluoroskopii”

Ocena narażenia na hałas i ryzyko uszkodzenia słuchu u pracowników używających słuchawkowych zestawów komunikacyjnych lub słuchawek

Rzadkie choroby układu oddechowego o etiologii zawodowej

Ocena czasowych zmian słuchu związanych z pracą na stanowisku barmana

Wybrane czynniki ryzyka ekspozycji zawodowych na patogeny krwiopochodne w salonach kosmetologicznych

Skutki zdrowotne środowiskowej i zawodowej ekspozycji na glin